Thực trạng và giải pháp hoàn thiện tổ chức kiểm toán xác định giá trị doanh nghiệp và xử lý tài chính trước khi công bố giá trị doanh nghiệp cổ phần hóa của kiểm toán nhà nước
THÖÏC TRAÏNG VAØ GIAÛI PHAÙP HOAØN THIEÄN
TOÅ CHÖÙC KIEÅM TOAÙN XAÙC ÑÒNH GIAÙ TRÒ
DOANH NGHIEÄP VAØ XÖÛ LYÙ TAØI CHÍNH TRÖÔÙC KHI
COÂNG BOÁ GIAÙ TRÒ DOANH NGHIEÄP COÅ PHAÀN HOÙA
CUÛA KIEÅM TOAÙN NHAØ NÖÔÙC
PGS.TS. LÊ HUY TRọNG*
ết quả của các cuộc kiểm toán liên quan đến việc xử lý tài chính và tư vấn định giá doanh
nghiệp để cổ phần hóa của các Tổng Công ty của Kiểm toán nhà nước là một trong những
cơ sở để cơ quan có thẩm quyền thẩm định, phê duyệt giá trị doanh nghiệp để cổ phần hóa,
K
giúp cho quá trình cổ phần hóa doanh nghiệp đảm bảo tuân thủ các quy định pháp luật
hiện hành về cổ phần hóa của Nhà nước. Qua công tác kiểm toán, Kiểm toán nhà nước đã phát hiện một
số hạn chế, tồn tại trong quá trình xử lý tài chính của doanh nghiệp cổ phần hóa và việc định giá doanh
nghiệp của các đơn vị tư vấn cũng như một số bất cập, hạn chế trong tổ chức kiểm toán đối với loại hình
này của KTNN.
Từ khóa: Tổ chức kiểm toán, xác định giá trị doanh nghiệp, xử lý tài chính
e state of organizing audits of determining enterprise value and finanical handling prior to the
announcement of equitized enterprise values of State Audit Office of Vietnam
e results of the audits related to the financial settlement and valuation consultancy for equitization of
corporations of the State Audit Office of Vietnam (SAV) are one of the bases for the competent bodies to
appraise and approve the value of enterprises for equitization and support the equitization of enterprises
to comply with the current legal framework on equitization of the State. rough auditing, SAV has found
several existing limitations in the financial handling process of the equitized enterprises and the enterprise
valuation of the consulting firms as well as limitations in conducting the audits of these by SAV.
keywords: Conducting audits, determining enterprise value, financial handling
1. ực trạng hoạt động tổ chức định giá
doanh nghiệp
cổ phần hóa của Nhà nước còn chưa đầy đủ dẫn
đến chưa hiểu hết trách nhiệm, nhiệm vụ của Ban
chỉ đạo và Tổ giúp việc khi cổ phần hóa DNNN.
- Hầu hết các Ban chỉ đạo và Tổ giúp việc Ban
chỉ đạo cổ phần hóa của các doanh nghiệp cổ phần
hóa còn thiếu kinh nghiệm, nắm bắt chính sách về
- Đa số các tổ chức tư vấn định giá doanh nghiệp
đều lựa chọn phương pháp tài sản dẫn đến có một
*Kiểm toán trưởng, Kiểm toán nhà nước Chuyên ngành V
NGHIÊN CỨU KHOA HỌC KIỂM TOÁN Số 118 - tháng 8/2017 13
XAÙC ÑÒNH GIAÙ TRÒ DOANH NGHIEÄP NHAØ NÖÔÙC TRÖÔÙC COÅ PHAÀN HOÙA VAØ VAI TROØ CUÛA KIEÅM TOAÙN NHAØ NÖÔÙC
số nội dung chưa được định giá như tài sản vô hình
(doanh nghiệp tư vấn xây dựng, giao thông…), bí
quyết công nghệ, năng lực trình độ quản lý của Ban
lãnh đạo, đội ngũ tay nghề của công nhân viên...
2. ực trạng công tác xử lý tài chính
- Tổ chức kiểm kê phân loại tài sản là hiện vật
còn hình thức; chưa nêu rõ hiện trạng cũng như
tình trạng của tài sản hiện vật dẫn đến tổ chức
tư vấn định giá chưa chính xác giá trị tài sản; có
trường hợp không kiểm kê thực tế dẫn đến sót
tài sản, nhất là các tài sản đã phân bổ hết giá trị,
đã khấu hao hết nguyên giá nhưng vẫn còn sử
dụng được.
- Một số trường hợp tổ chức định giá sau thời
điểm định giá doanh nghiệp cổ phần hóa quá dài
(06 tháng, 1 năm...) dẫn đến việc xác định giá thị
trường của tài sản doanh nghiệp theo phương pháp
tài sản tại thời điểm định giá doanh nghiệp là chưa
phù hợp.
- Chưa có quy định yêu cầu hội đồng kiểm kê
của doanh nghiệp cổ phần hóa (trong đó có người
trực tiếp quản lý, sử dụng tài sản) phải xác định giá
trị thị trường của tài sản tương đương và tỷ lệ còn
lại của tài sản để làm cơ sở so sánh với giá trị thị
trường và tỷ lệ còn lại do tổ chức tư vấn định giá
đưa ra. Dẫn đến có trường hợp giá trị tính vào giá
trị doanh nghiệp cổ phần hóa bị đánh giá thấp hơn
so với giá trị thị trường của tài sản;
- Hầu hết các đơn vị công bố giá trị doanh
nghiệp để cổ phần hóa đều vượt quá thời gian tính
từ thời điểm định giá (06 tháng đối với phương
pháp tài sản; 09 tháng đối với phương pháp dòng
tiền chiết khấu); cá biệt có một số đơn vị vẫn giữ
kết quả định giá vượt thời gian tối đa (18 tháng)
dẫn đến kết quả định giá doanh nghiệp không còn
ý nghĩa.
- Ngoài 02 phương pháp định giá (tài sản, chiết
khấu dòng tiền), quy định hiện hành về định giá
doanh nghiệp để cổ phần hóa còn chưa có hướng
dẫn liên quan đến các phương pháp định giá
doanh nghiệp khác như phương pháp định lượng
Goodwill; phương pháp giá trị kinh tế gia tăng...
- Hầu hết các đơn vị đều không đối chiếu đầy đủ
công nợ; không kiên quyết xử lý nợ phải thu khó
đòi do vướng mắc trong việc xem xét trách nhiệm
gây ra nợ phải thu khó đòi dẫn đến sau cổ phần hóa
nhiều doanh nghiệp vẫn còn tồn đọng về tài chính,
nợ phải thu vẫn còn lớn, chưa được xử lý xóa nợ,
14 Số 118 - tháng 8/2017 NGHIÊN CỨU KHOA HỌC KIỂM TOÁN
giãn nợ… lập BCTC không chính xác dẫn đến xác
định không đúng giá trị doanh nghiệp và phản ánh
thiếu nợ phải trả (bao gồm cả nợ NSNN) tại thời
điểm xác định giá trị doanh nghiệp.
thực hiện dự án kinh doanh bất động sản nhưng
vẫn đang thực hiện đền bù, giải phóng mặt bằng,
quá trình đền bù, giải phóng mặt bằng kéo dài do
quy hoạch dự án bị chồng lấn, tranh chấp với dân...
dẫn đến có những doanh nghiệp kinh doanh bất
động sản hơn 10 năm chưa hoàn thành giải phóng
mặt bằng, đền bù nhưng thực tế chưa bị thu hồi dự
án nhưng giá trị lợi thế đó chưa được tính vào giá
trị doanh nghiệp.
- Đối với các khoản đầu tư tài chính, góp vốn
liên doanh liên kết: nhiều trường hợp DN có vốn
đầu tư tài chính, liên doanh liên kết chưa kiểm toán
BCTC tại thời điểm định giá; phân phối lợi nhuận
chưa phân phối; các quỹ… dẫn đến xác định chưa
chính xác giá trị vốn đầu tư của doanh nghiệp cổ
phần hóa.
- Đối với diện tích đất giao không thu tiền sử
dụng đất hoặc đất giao kinh doanh bất động sản
đã hoàn thành tính tiền sử dụng đất khi xin ý kiến
các địa phương về giá đất để tính vào giá trị doanh
nghiệp cổ phần hóa thì hầu hết các địa phương
đều không trả lời. Việc này nguyên nhân là do các
địa phương để trả lời được phải tổ chức định giá
đất đối với diện tích đất tương ứng theo quy trình
định giá đất của Luật đất đai mà thời hạn chỉ cho
phép tối đa 30 ngày là hoàn toàn không khả thi với
UBND Tỉnh, ành phố. Do vậy, hầu hết các giá
trị doanh nghiệp cổ phần hóa hiện nay đều lấy giá
đất theo giá tạm tính là giá đất tính lệ phí trước bạ
(thông thường cách xa so với giá thị trường thực
tế) do UBND Tỉnh, ành phố công bố.
3. Phương pháp định giá giá trị doanh nghiệp
3.1. Định giá theo phương pháp tài sản
- Một số đơn vị tư vấn được lựa chọn sau thời
điểm định giá doanh nghiệp, không tham gia kiểm
kê tài sản của doanh nghiệp cổ phần hóa dẫn đến
việc xác định giá trị thị trường của tài sản chưa
đảm bảo theo quy trình và có trường hợp định giá
sót tài sản.
- Đối với diện tích đất doanh nghiệp cổ phần
hóa được Nhà nước cho thuê trả tiền hàng năm:
hiện nay chưa có quy định, cơ chế xác định lợi thế
quyền thuê đất vào giá trị doanh nghiệp cổ phần
hóa, trong khi đó nhiều doanh nghiệp cổ phần hóa
đang quản lý, sử dụng Quỹ đất thuê trả tiền hàng
năm là các diện tích “đất vàng” đối với thị trường
bất động sản nên nhiều trường hợp dù kinh doanh
thua lỗ, mất hết vốn nhà nước nhưng đang quản lý,
sử dụng quỹ đất thuê trả tiền hàng năm này đang là
đối tượng thôn tính doanh nghiệp của các doanh
nghiệp khác.
- Định giá các khoản đầu tư tài chính:
+ Đối với các doanh nghiệp niêm yết trên thị
trường chứng khoán: do thị trường chứng khoán
bị ảnh hưởng của nhiều yếu tố, có những cổ phiếu
không có giao dịch hoặc giao dịch với lượng mua
bán thấp nên giá khớp lệnh của cổ phiếu tương
ứng tại thời điểm xác định giá trị không phản ánh
chính xác giá trị thị trường; nhiều cổ phiếu bị phản
ánh quá thấp so với giá trị sổ sách của cổ phiếu
đó nên dẫn đến có thể định giá làm mất vốn của
doanh nghiệp và của Nhà nước;
- Đối với các diện tích đất được giao cho doanh
nghiệp cổ phần hóa thực hiện dự án kinh doanh
bất động sản: doanh nghiệp đã được giao từ lâu
nhưng vẫn đang thực hiện giải phóng mặt bằng;
chưa được bàn giao mốc giới cũng như tính tiền sử
dụng đất thì không có cơ chế, quy định liên quan để
xác định giá trị vào giá trị doanh nghiệp. eo quy
định hiện hành thì đối với diện tích đất này được
tính theo giá trị sổ sách thì có thể dẫn đến mất vốn
vì trường hợp doanh nghiệp được Nhà nước giao
+ Đối với các khoản đầu tư tài chính vào doanh
nghiệp chưa niêm yết: theo phương pháp vốn chủ
sở hữu như quy định hiện hành chưa phản ánh
được tính thị trường của các khoản đầu tư, nên việc
định giá trị doanh nghiệp khó có thể đảm bảo tính
xác thực, minh bạch như trường hợp các bên chưa
góp đầy đủ vốn điều lệ; kết quả kinh doanh đang
NGHIÊN CỨU KHOA HỌC KIỂM TOÁN Số 118 - tháng 8/2017 15
XAÙC ÑÒNH GIAÙ TRÒ DOANH NGHIEÄP NHAØ NÖÔÙC TRÖÔÙC COÅ PHAÀN HOÙA VAØ VAI TROØ CUÛA KIEÅM TOAÙN NHAØ NÖÔÙC
thua lỗ do đang lỗ kế hoạch vì doanh nghiệp mới
đi vào đầu tư; báo cáo tài chính của doanh nghiệp
có vốn đầu tư lập chưa chính xác (giấu lãi); nhiều
khoản đầu tư đang thua lỗ thì được xử lý giảm vốn
đầu tư của doanh nghiệp cổ phần hóa tại thời điểm
định giá có thể dẫn đến mất vốn đầu tư;
thường xác định lại tỷ lệ còn lại của tài sản theo
khung thời gian khấu hao tối đa theo quy định hiện
hành nhưng trong thực tế một số tài sản cá biệt
như đập thủy điện, nhà cao tầng có kết cấu vĩnh
cửu thì việc xác định tỷ lệ còn lại theo khung quy
định là chưa phù hợp.
3.2. Định giá theo phương pháp dòng tiền chiết
khấu
+ Đối với khoản góp vốn bằng ngoại tệ: khi xác
định giá trị doanh nghiệp thì được định giá lại theo
tỷ giá hiện thời, trong khi doanh nghiệp nhận góp
vốn đã vốn hóa khoản góp vốn này theo tỷ giá tại
thời điểm nhận vốn góp, dẫn tới khoản chênh lệch
tăng do đánh giá lại giá trị ngoại tệ, việc này không
được đơn vị nhận góp vốn thừa nhận, vì tạo nguồn
vốn ảo cho doanh nghiệp sau cổ phần hóa.
Trong khi việc xác định giá trị doanh nghiệp
bằng phương pháp tài sản ròng không tính hết
được các giá trị tiềm năng của doanh nghiệp, mà
chỉ căn cứ trên cơ sở các tài sản thực có tại thời
điểm xác định giá trị, cho nên áp dụng phương
pháp DCF sẽ xác định chính xác của giá trị doanh
nghiệp; đặc biệt là các doanh nghiệp đang làm ăn
có lãi, có thương hiệu và thị phần ổn định trên thị
trường. Tuy nhiên, phần lớn các DNNN thường
hoạt động kém hiệu quả, lợi nhuận thấp hoặc thậm
chí lỗ. Đối với những doanh nghiệp như vậy, nếu
áp dụng phương pháp dòng tiền chiết khấu DCF
dựa trên các số liệu hiện tại, giá trị doanh nghiệp
thường thấp hơn giá trị tài sản hoặc thậm chí âm,
không phù hợp với thực tế.
- Định giá lợi thế kinh doanh:
+ Đối với tiềm năng phát triển của doanh
nghiệp: việc tính lợi thế kinh doanh căn cứ vào lợi
nhuận bình quân 03 năm gần nhất và so sánh với
lãi suất Trái phiếu Chính phủ như quy định hiện
tại là không hợp lý, vì chưa phản ánh đúng lợi thế
kinh doanh do khoảng thời gian quá ngắn, không
phù hợp với doanh nghiệp kinh doanh những sản
phẩm có tính chất chu kỳ;
Hệ thống số liệu thống kê của nước ta chưa phát
triển, việc xác định các chỉ số bình quân của từng
ngành (P/E, EPS, IRR,…) là rất khó và không phải
lúc nào cũng làm được. iếu những chỉ số này
làm chuẩn sẽ rất khó xác định được tỷ lệ chiết khấu
thích hợp cho phương pháp dòng tiền chiết khấu,
mặt khác phương pháp DCF đòi hỏi rất nhiều giả
định dựa trên kinh nghiệm, trình độ của cán bộ
định giá. Các giả định này thường rất khó kiểm
chứng, hơn nữa, đội ngũ cán bộ của KTNN trong
lĩnh vực này chưa nhiều và chưa có kinh nghiệm
về vấn đề này.
+ Đối với chi phí thương hiệu: được căn cứ vào
các khoản chi phí tạo ra thương hiệu trong vòng 05
năm là ngắn so với nhiều doanh nghiệp có bề dày
hoạt động lên hàng chục thậm chí hàng trăm năm;
bên cạnh đó, nội dung các chi phí được coi là tạo ra
thương hiệu chưa được quy định đầy đủ, rõ ràng.
- Định giá đối với tài sản vô hình: eo quy định
hiện hành, các bản quyền, quyền sở hữu trí tuệ,
quyền khai thác kênh truyền hình; bản quyền sáng
chế… là những tài sản vô hình hiện chưa được đưa
vào giá trị doanh nghiệp trong khi thực tế quyền sở
hữu các tài sản vô hình là giá trị rất lớn của doanh
nghiệp cổ phần hóa. Bên cạnh đó, TSCĐ vô hình
đã khấu hao hết và thu hồi đủ vốn mà công ty cổ
phần vẫn tiếp tục sử dụng nhưng lại không được
đánh giá lại để đưa vào giá trị doanh nghiệp.
Phương pháp dòng tiền chiết khấu DCF luôn
phải sử dụng thị trường chứng khoán hoặc các
công ty niêm yết trên thị trường chứng khoán làm
chuẩn. Tuy nhiên, điều kiện của Việt Nam còn
nhiều hạn chế như số lượng công ty tham gia vào
thị trường chứng khoán nhỏ, nhiều ngành có số
lượng công ty đại diện rất ít, dữ liệu lịch sử về giá
- Định giá máy móc thiết bị, công cụ dụng cụ;
nhà cửa vật kiến trúc: các tổ chức tư vấn định giá
16 Số 118 - tháng 8/2017 NGHIÊN CỨU KHOA HỌC KIỂM TOÁN
ngắn, thông tin về các công ty hoạt động trong
từng ngành không được cập nhật thường xuyên
và đầy đủ, cho nên khó phản ánh được đúng mức
độ rủi ro của cả thị trường và từng ngành của
từng công ty.
trong việc đưa ra giá trị của tài sản cũng như giá trị
doanh nghiệp mà chỉ đánh giá quy trình kiểm toán.
- Nội dung kiểm toán của các cuộc kiểm toán
mới dừng lại ở kết quả xử lý tài chính và định giá
doanh nghiệp mà chưa kiểm toán đến phương án
cổ phần hóa cũng như công tác tổ chức định giá
doanh nghiệp.
4. ực trạng công tác tổ chức kiểm toán của
kTNN
5. Giải pháp
- Các cuộc kiểm toán XĐGTDN thường được
Tổng KTNN giao nhiệm vụ bổ sung khi có văn bản
Đề nghị của ủ tướng Chính phủ nên các đơn
vị chủ trì cuộc kiểm toán không chủ động lập kế
hoạch kiểm toán. ời gian thực hiện kiểm toán
thường vào cuối năm, trong thời điểm đó nguồn
lực của đơn vị đã được bố trí vào các Đoàn kiểm
toán đang thực hiện nhiệm vụ nên để bố trí KTV
có kinh nghiệm thực hiện nhiệm vụ bổ sung gặp
khó khăn nhất định.
5.1. Đối với công tác xử lý tài chính và định giá
doanh nghiệp
Một là, bổ sung quy định việc lựa chọn tối thiểu
02 phương pháp định giá khi tư vấn xác định giá
trị doanh nghiệp; hướng dẫn cách áp dụng một số
phương pháp định giá khác theo thông lệ quốc tế
như phương pháp thị trường, phương pháp so sánh
với các giao dịch tương tự; phương pháp vốn hoá
thu nhập và dòng tiền chiết khấu; phương pháp
định lượng Goodwill. Trong đó, phương pháp tài
sản là phương pháp cơ sở để so sánh nhằm xác
định chính xác giá trị doanh nghiệp trước khi cổ
phần hóa;
- Đến nay, KTNN chưa ban hành hướng dẫn
kiểm toán cũng như mẫu biểu hồ sơ liên quan
đến loại hình kiểm toán này dẫn đến các báo cáo
kiểm toán phát hành chưa có mẫu biểu thống nhất
chung. Đặc biệt, tên gọi của báo cáo kiểm toán
đang sử dụng là “Báo cáo kiểm toán” hoặc là “Báo
cáo thẩm định”.
Hai là, áp dụng về giá trị doanh nghiệp trần –
giá sàn để chủ sở hữu doanh nghiệp lựa chọn xác
định giá trị doanh nghiệp và các nhà đầu tư có một
cách nhìn khách quan hơn trước khi quyết định
đầu tư;
- ời gian khảo sát, lập KHKT; thực hiện kiểm
toán và phát hành báo cáo kiểm toán của KTNN
đối với loại hình này cơ bản đảm bảo theo quy
định của Luật KTNN nhưng lại không đảm bảo
thời gian theo quy định của Nghị định số 59/2011/
NĐ-CP; đôi lúc làm kéo dài quá trình cổ phần hóa
của đơn vị.
Ba là, thiết lập hệ thống báo cáo bắt buộc và lưu
trữ cơ sở dữ liệu về báo cáo và phương pháp định
giá áp dụng cho công ty đã định giá, các cơ sở dữ
liệu này sẽ là tài liệu quan trọng trong việc tổng
hợp và phân tích để đưa ra các tỷ lệ chiết khấu, giả
thiết và giả định của phương pháp DCF, giải quyết
được những khó khăn hiện thời trong việc áp dụng
phương pháp DCF như đã nêu ở phần trên.
- Đối với tổ chức kiểm toán loại hình này ở một
số đoàn kiểm toán chưa bố trí cơ cấu nhân sự kiểm
toán viên hợp lý (không bố trí nhân sự là kiểm toán
viên có chuyên ngành kỹ thuật) dẫn đến khó khăn
trong công tác kiểm toán kết quả định giá việc quy
đổi giá của các tài sản là nhà cửa, máy móc thiết bị,
vật kiến trúc...
Bốn là, ban hành tiêu chí xếp hạng các tổ chức
tư vấn (theo doanh thu, quy mô, số lượng thẩm
định viên đáp ứng yêu cầu...) để các chủ sở hữu các
doanh nghiệp cổ phần hóa có thể dễ dàng lựa chọn
các tổ chức có uy tín và đảm bảo chất lượng trong
việc tư vấn định giá doanh nghiệp, kiên quyết loại
bỏ các tổ chức tư vấn yếu kém đối với loại hình
- Các kiểm toán viên thuộc các Đoàn kiểm toán
đều không có chứng chỉ thẩm định viên về giá
theo quy định của Luật Giá nên có nhiều hạn chế
NGHIÊN CỨU KHOA HỌC KIỂM TOÁN Số 118 - tháng 8/2017 17
XAÙC ÑÒNH GIAÙ TRÒ DOANH NGHIEÄP NHAØ NÖÔÙC TRÖÔÙC COÅ PHAÀN HOÙA VAØ VAI TROØ CUÛA KIEÅM TOAÙN NHAØ NÖÔÙC
nhằm phù hợp với Luật
Đầu tư vốn kinh doanh
hiện hành;
Bảy là, cần ban hành
quy định cụ thể về cổ đông
chiến lược; bắt buộc đấu giá
khi lựa chọn cổ đông chiến
lược; bổ sung yêu cầu công
khai thông tin khi lựa chọn
cổ đông chiến lược với tỷ
trọng lớn nhằm chống việc
thôn tính, lợi ích nhóm
trong việc thôn tính tài sản
nhà nước qua con đường “cổ đông chiến lược”.
định giá doanh nghiệp; thắt chặt việc lựa chọn các
tổ chức tư vấn đủ điều kiện tư vấn lĩnh vực định giá
doanh nghiệp; đào tạo, tập huấn cho Ban chỉ đạo
cổ phần hóa và Tổ giúp việc cổ phần hóa trước khi
tổ chức thực hiện xử lý tài chính và định giá doanh
nghiệp. Bổ sung quy định tổ chức tư vấn định giá
tham gia cùng quá trình kiểm kê tài sản của doanh
nghiệp cổ phần hóa để nắm bắt được thực trạng
tài sản của doanh nghiệp nhằm định giá có hiệu
quả hơn. Bổ sung quy định Hội đồng kiểm kê của
doanh nghiệp cổ phần hóa phải đưa ra giá trị thị
trường tài sản tương đương và tỷ lệ còn lại của tài
sản để so sánh với kết quả định giá của thẩm định
viên về giá;
5.2. Đối với tổ chức kiểm toán của KTNN
- Khắc phục khó khăn trong việc giao kế hoạch,
chủ động triển khai thực hiện kế hoạch kiểm toán.
Vụ Tổng hợp và các đơn vị chủ trì kiểm toán phối
hợp tốt hơn trong việc thực hiện Điều 14 của ông
tư 127/2014/TT-BTC của Bộ Tài chính hướng dẫn
xử lý tài chính và xác định giá trị doanh nghiệp
khi thực hiện chuyển doanh nghiệp 100% vốn nhà
nước thành công ty cổ phần: Đối với doanh nghiệp
cổ phần hóa thuộc đối tượng phải thực hiện kiểm
toán nhà nước theo quy định tại Điều 27, Nghị
định số 59/2011/NĐ-CP và khoản 4, Điều 1, Nghị
định số 189/2013/NĐ-CP:
Năm là, cần bổ sung hướng dẫn đối với việc
định giá lợi thế quyền thuê đất trả tiền hàng năm;
việc định giá đối với chi phí đền bù, giải phóng mặt
bằng đã chi trả về mức đền bù, giải phóng mặt bằng
tại thời điểm định giá; đối với diện tích đất giao
không thu tiền sử dụng đất thì cần áp dụng giá tạm
tính là giá đất cụ thể theo quy định của Luật đất
đai chứ không áp dụng theo bảng giá đất theo địa
phương ban hành; bổ sung hướng dẫn việc định giá
tài sản vô hình; xác định tỷ lệ còn lại đối với tài sản
đặc thù có thiết kế vĩnh cửu;
1. Căn cứ quyết định phê duyệt phương án sắp
xếp, đổi mới doanh nghiệp đã được ủ tướng
Chính phủ phê duyệt, cơ quan quyết định cổ phần
hóa doanh nghiệp gửi danh sách thông báo thời
gian (lộ trình) thực hiện cổ phần hóa các doanh
nghiệp đến cơ quan Kiểm toán nhà nước để cơ
quan Kiểm toán nhà nước có chương trình, kế
hoạch kiểm toán kết quả xác định giá trị doanh
nghiệp của tổ chức tư vấn định giá và xử lý các vấn
đề tài chính trước khi chính thức công bố giá trị
doanh nghiệp cổ phần hóa.
Sáu là, đối với các khoản đầu tư tài chính thì
cần quy định định giá thấp nhất là giá trị sổ sách
của doanh nghiệp cổ phần hóa để bảo toàn đồng
vốn, tránh mất vốn; các cổ phiếu niêm yết cần
định giá thấp nhất là giá trị sổ sách của cổ phiếu
2. Sau khi tổ chức tư vấn định giá đã hoàn thiện
hồ sơ kết quả xác định giá trị doanh nghiệp theo
quy định, cơ quan quyết định cổ phần hóa có văn
18 Số 118 - tháng 8/2017 NGHIÊN CỨU KHOA HỌC KIỂM TOÁN
cường KTV có chuyên môn về kỹ thuật để tính
toán xác định giá trị thị trường đối với các loại tài
sản hữu hình theo phương pháp tài sản;
bản gửi cơ quan Kiểm toán nhà nước kèm theo hồ
sơ xác định giá trị doanh nghiệp cổ phần hóa để cơ
quan Kiểm toán nhà nước thực hiện kiểm toán kết
quả xác định giá trị doanh nghiệp của tổ chức tư
vấn định giá.
- Khi tổ chức kiểm toán cần kiểm toán toàn
diện công tác tổ chức định giá doanh nghiệp; kết
quả định giá và xử lý tài chính cũng như việc xây
dựng phương án cổ phần hóa của Ban chỉ đạo cổ
phần hóa;
Ban chỉ đạo cổ phần hóa, doanh nghiệp cổ phần
hóa và tổ chức tư vấn định giá có trách nhiệm cung
cấp tài liệu và giải trình các nội dung có liên quan
đến việc xử lý tài chính, xác định giá trị doanh
nghiệp của tổ chức định giá theo yêu cầu của Kiểm
toán nhà nước.
- Tổ chức đào tạo, bồi dưỡng cho nhóm kiểm
toán viên thực hiện nhiệm vụ này các kỹ năng, quy
trình thẩm định theo quy định của Luật Giá nhằm
nâng cao năng lực, trình độ cho kiểm toán viên khi
thực hiện kiểm toán;
3. Trong thời gian 15 ngày kể từ ngày nhận được
đề nghị của cơ quan có thẩm quyền quyết định
giá trị doanh nghiệp cổ phần hóa, cơ quan Kiểm
toán nhà nước có trách nhiệm tổ chức thực hiện
kiểm toán kết quả tư vấn định giá và xử lý tài chính
doanh nghiệp cổ phần hóa. ời gian hoàn thành,
công bố kết quả kiểm toán không quá 60 ngày kể
từ ngày tiến hành kiểm toán. Kiểm toán nhà nước
chịu trách nhiệm về kết quả kiểm toán theo quy
định của pháp luật;
- Tăng cường thực hiện quy chế sử dụng cộng
tác viên là các chuyên gia ở nhiều lĩnh vực khác
nhau trong quá trình thực hiện nhiệm vụ kiểm
toán xác định giá trị doanh nghiệp.
TÀI LIỆU THAM KHẢO
1. Luật Kiểm toán nhà nước;
2. Luật Giá 2012;
- KTNN cần sớm ban hành hướng dẫn kiểm
toán đối với loại hình kiểm toán này dưới dạng sổ
tay, đảm bảo sự thống nhất về hồ sơ mẫu biểu; Cần
đào tạo, bồi dưỡng nhóm nhân sự có kinh nghiệm
đối với loại hình kiểm toán này để ưu tiên trong
việc thực hiện kiểm toán; thẩm định và kiểm soát
chất lượng kiểm toán đối với loại hình kiểm toán
này của KTNN;
3. Các Nghị định số 59/2011/NĐ-CP ngày
18/7/2011; số 189/2013/NĐ-CP ngày
20/11/2013; số 116/2015/NĐ-CP ngày
11/11/2015 của Chính phủ v/v chuyển
doanh nghiệp 100% vốn nhà nước thành
công ty cổ phần;
4. Nghị định số 177/2013/NĐ-CP ngày
14/11/2013 của Chính phủ hướng dẫn Luật
Giá; Nghị định số 89/2013/NĐ-CP ngày
06/8/2013 của Chính phủ hướng dẫn Luật
Giá về thẩm định giá; Các Tiêu chuẩn thẩm
định giá Việt Nam;
- Cần rút ngắn quá trình khảo sát, lập kế hoạch;
thực hiện kiểm toán; thẩm định và phát hành báo
cáo kiểm toán đối với loại hình kiểm toán này
nhằm đảm bảo tiến độ quá trình cổ phần hóa;
5. ông tư số 127/2014/TT-BTC ngày
05/09/2014 của Bộ Tài chính v/v hướng dẫn
xử lý tài chính và xác định giá trị doanh
nghiệp khi thực hiện chuyển doanh nghiệp
100% vốn nhà nước thành công ty cổ phần.
- Trước khi kiểm toán, các Đoàn kiểm toán
cần thu thập đầy đủ các thông tin về tình hình tài
chính của doanh nghiệp cổ phần hóa, đặc biệt là
tình trạng nợ, tài sản, hàng tồn kho nhằm đánh giá
đúng giá trị thực tế của doanh nghiệp;
6. Các Báo cáo kiểm toán do Kiểm toán nhà
nước Chuyên ngành V thực hiện (TCT
Viwaseen, TCT Viglacera, TCT HUD, TCT
Sông Đà, TCT Licogi, SCTV, VTVCab, Nhà
máy thủy điện Đak Mi 4 và 4C).
- Bố trí KTV tham gia kiểm toán của các đơn
vị có tài sản lớn, đặc biệt là đơn vị có khối lượng
TSCĐ hữu hình là nhà cửa, vật kiến trúc... cần tăng
NGHIÊN CỨU KHOA HỌC KIỂM TOÁN Số 118 - tháng 8/2017 19
7 trang
19/04/2022
1540
Bạn đang xem tài liệu "Thực trạng và giải pháp hoàn thiện tổ chức kiểm toán xác định giá trị doanh nghiệp và xử lý tài chính trước khi công bố giá trị doanh nghiệp cổ phần hóa của kiểm toán nhà nước", để tải tài liệu gốc về máy hãy click vào nút Download ở trên
File đính kèm:
- thuc_trang_va_giai_phap_hoan_thien_to_chuc_kiem_toan_xac_din.pdf
