Hoàn thiện việc tiếp nhận, giải quyết khiếu nại, tố cáo tại kiểm toán nhà nước
TÖØ LYÙ LUAÄN ÑEÁN THÖÏC TIEÃN
HOAØN THIEÄN VIEÄC TIEÁP NHAÄN, GIAÛI QUYEÁT
KHIEÁU NAÏI, TOÁ CAÙO TAÏI KIEÅM TOAÙN NHAØ NÖÔÙC
S. NGUYỄN MẠNH CƯờNG*
S. NGUYỄN MINH THắNG*
ông tác tiếp nhận, giải quyết khiếu nại, tố cáo, góp phần nâng cao hiệu lực, hiệu quả của
công tác quản lý, là một biện pháp phòng ngừa, phát hiện, ngăn chặn và xử lý những hành
vi vi phạm pháp luật. Trong những năm qua, Kiểm toán nhà nước (KTNN) luôn quan tâm
C
đến công tác này nên công tác tiếp nhận, giải quyết khiếu nại, tố cáo đã đạt được những kết
quả đáng ghi nhận. Tuy nhiên, bên cạnh những kết quả đã đạt được, trong công tác tiếp nhận, giải quyết
khiếu nại, tố cáo của KTNN hiện vẫn còn bộc lộ một số tồn tại, hạn chế. Vì vậy, để việc tiếp nhận, giải
quyết khiếu nại, tố cáo của KTNN được hoàn thiện hơn, tác giả bài viết đi sâu vào phân tích thực trạng
công tác giải quyết khiếu nại, tố cáo của Ngành để chỉ ra những tồn tại, hạn chế, từ đó đề ra các giải pháp
đồng bộ, giúp cho việc thực hiện công tác tiếp nhận, giải quyết khiếu nại, tố cáo của KTNN ngày càng được
tốt hơn.
Từ khóa: Giải quyết khiếu nại tố cáo
Completing the settlement of complaints and denunciations procedures of SAV
e reception and settlement of complaints and denunciations has the necessary position and role,
contributing to raising the efficiency and effectiveness of the management work, as a preventive measure,
detecting, preventing and treating the law violations. Over the past years, SAV has paid great attention
to this task so the work of receiving and settling complaints and denouncements has gained remarkable
results. However, besides the results achieved, there are still shortcomings in the work of receiving and
handling complaints and denunciations of SAV. erefore, in order to improve the reception and settlement
of complaints and denunciations of SAV, the article’s author goes deep into the analysis of the current
situation of the settlement of complaints and denunciations to point out the shortcomings and the solutions
to synchronize, to help the implementation of the better work of receiving and resolving complaints and
denouncements of SAV.
keywords: Complaints, denunciation settlement
kết quả tiếp nhận, giải quyết đơn của kTNN
trong 5 năm qua
tổng số đơn KTNN đã nhận). Đối với 44 đơn thuộc
thẩm quyền giải quyết, KTNN đã tiến hành xử lý
dứt điểm, đúng quy định pháp luật. Đối với 354
đơn không thuộc thẩm quyền giải quyết, phần lớn
KTNN đã tiến hành xem xét, xử lý kịp thời theo
quy định của pháp luật (chuyển đơn đến tổ chức,
cơ quan, đơn vị có thẩm quyền giải quyết; lưu đơn;
hướng dẫn người viết đơn...), không để xảy ra tình
trạng tồn đọng, kéo dài. Đồng thời, sao gửi 143 đơn
đến KTNN chuyên ngành, KTNN khu vực để cung
cấp thông tin phục vụ hoạt động kiểm toán.
Trong giai đoạn từ ngày 15/12/2012 đến ngày
31/12/2017, KTNN nhận được 398 đơn (274 đơn
tố cáo; 36 đơn khiếu nại; 88 đơn phản ánh, kiến
nghị, đề nghị), trong đó: có 44 đơn (26 đơn tố cáo,
02 đơn khiếu nại; 16 đơn đề nghị, kiến nghị, phản
ánh) thuộc thẩm quyền giải quyết (chiếm 6,53%
trên tổng số đơn KTNN đã nhận); 354 đơn không
thuộc thẩm quyền giải quyết (chiếm 93,47% trên
*Văn phòng Đảng, Đoàn thể KTNN; anh tra KTNN
NGHIÊN CỨU KHOA HỌC KIỂM TOÁN Số 133 - tháng 11/2018 41
TÖØ LYÙ LUAÄN ÑEÁN THÖÏC TIEÃN
Những tồn tại, hạn chế trong các quy định
về tiếp nhận, giải quyết đơn của kTNN trong
thời gian qua
định quy trình xử lý đơn khiếu nại, đơn tố cáo,
đơn kiến nghị, phản ánh” (sẽ áp dụng thẳng theo
ông tư số 07/2014/TT-TTCP ngày 31/10/2014
của anh tra Chính phủ quy định quy trình xử lý
đơn khiếu nại, đơn tố cáo, đơn kiến nghị, phản ánh
- viết tắt là ông tư số 07/2014/TT-TTCP) để đảm
bảo tính toàn diện, chặt chẽ trong quá trình xử lý
đơn, đảm bảo việc giải quyết khiếu nại, tố cáo hợp
lý, tiết kiệm, đúng pháp luật và hạn chế các rủi ro.
Tính đến nay, Luật KTNN năm 2015 có hiệu lực
thi hành gần ba năm (từ ngày 01/01/2016), trong đó
có quy định về khiếu nại, tố cáo và giải quyết khiếu
nại, tố cáo trong hoạt động của KTNN (Điều 69 và
Điều 70). Tiếp đó, ngày 17/02/2016 (sau gần bốn
năm khi Luật Khiếu nại, Luật Tố cáo có hiệu lực),
lần đầu tiên, KTNN ban hành Quy trình tiếp nhận,
giải quyết khiếu nại, tố cáo của KTNN (kèm theo
Quyết định số 161/QĐ-KTNN ngày 17/02/2016
của Tổng KTNN) - viết tắt là Quy trình 161. Mặc
dù mới ban hành nhưng Quy trình 161 cũng đã
bộc lộ một số thiếu sót, như:
(ii) Tại khoản 3 Điều 6 của Quy trình 161 quy
định: “Hồ sơ, mẫu biểu giải quyết khiếu nại, tố cáo
của KTNN được ban hành kèm theo Quy trình
này. Việc lập, quản lý hồ sơ giải quyết khiếu nại,
tố cáo được thực hiện theo quy định của pháp luật
về giải quyết khiếu nại, tố cáo”. Tuy nhiên, hiện
tại, chưa có hệ thống Hồ sơ, mẫu biểu giải quyết
khiếu nại, tố cáo của KTNN như Quy trình 161
đang nêu. Tác giả đề xuất nên ghi chú là áp dụng
thẳng các hồ sơ, mẫu biểu liên quan tại ông
tư số 07/2014/TT-TTCP, ông tư số 06/2013/
TT-TTCP ngày 30/9/2013 của anh tra Chính
phủ quy định quy trình giải quyết tố cáo, ông tư
số 07/2013/TT-TTCP ngày 31/10/2013 của anh
tra Chính phủ quy định quy trình giải quyết khiếu
nại hành chính.
(i) Tại Điều 1 (Phạm vi điều chỉnh) của Quy
trình 161 chỉ bàn đến việc tiếp nhận, giải quyết đơn
khiếu nại, tố cáo. Về đơn kiến nghị, đơn phản ánh
và các loại đơn khác, Quy trình chưa bàn đến, trong
khi số lượng các đơn này chiếm tỷ trọng rất nhiều
trong tổng số đơn KTNN đã nhận được trong một
năm (chiếm khoảng 94% trong một năm ở giai
đoạn từ năm 2012 đến năm 2017). Do vậy, việc bổ
sung Quy trình này thêm một phần riêng sẽ là “Quy
42 Số 133 - tháng 11/2018 NGHIÊN CỨU KHOA HỌC KIỂM TOÁN
(iii) Tại khoản 1 Điều 3 của Quy trình 161 quy
định về thẩm quyền giải quyết khiếu nại: “Tổng
KTNN có thẩm quyền giải quyết khiếu nại quyết
định hành chính, hành vi hành chính của KTNN,
của người có thẩm quyền trong khối tham mưu
thuộc bộ máy điều hành và KTNN chuyên ngành;
quyết định kỷ luật công chức, viên chức và người
lao động (sau đây gọi chung là quyết định kỷ luật)
do Tổng KTNN ban hành; Giải quyết khiếu nại
lần hai đối với quyết định hành chính, hành vi
hành chính, quyết định kỷ luật của người đứng
đầu cơ quan cấp dưới trực tiếp đã giải quyết lần
đầu nhưng còn khiếu nại hoặc khiếu nại lần đầu
đã hết thời hạn nhưng chưa được giải quyết. Kiểm
toán trưởng KTNN khu vực, ủ trưởng đơn vị sự
nghiệp thuộc KTNN có thẩm quyền giải quyết lần
đầu các quyết định giải quyết khiếu nại nêu trên
tại đơn vị”. Bên cạnh đó, tại khoản 4, Điều 3 (áp
dụng pháp luật về khiếu nại và giải quyết khiếu
nại) của Luật Khiếu nại có quy định: “Căn cứ vào
Luật này,... Kiểm toán nhà nước, Văn phòng Quốc
hội, Văn phòng Chủ tịch nước và các cơ quan khác
của Nhà nước quy định việc khiếu nại và giải quyết
khiếu nại trong cơ quan mình”. Có nghĩa là trong
Luật Khiếu nại cũng chưa có quy định rõ về thẩm
quyền giải quyết khiếu nại tại KTNN. Như vậy,
nếu theo quy định trên thì “Tổng KTNN có thẩm
quyền giải quyết khiếu nại quyết định hành chính,
hành vi hành chính của KTNN, của người có thẩm
quyền trong khối tham mưu thuộc bộ máy điều
hành và KTNN chuyên ngành; quyết định kỷ luật
công chức, viên chức và người lao động (sau đây
gọi chung là quyết định kỷ luật) do Tổng KTNN
ban hành”. Tuy nhiên, tại quy định này chưa nêu rõ
việc “giải quyết khiếu nại” (nêu trên) là khiếu nại
lần đầu hay là khiếu nại lần hai hoặc cả khiếu nại
lần đầu và khiếu nại lần hai (?). Ngoài ra, cụm từ
“người có thẩm quyền” đang nêu ở đây cũng chưa
rõ ràng, gây khó khăn khi áp dụng trên thực tế. Đây
là các vấn đề cần phải làm rõ để tránh mâu thuẫn
về thẩm quyền giải quyết và tránh khiếu kiện kéo
dài, tránh phát sinh các vụ kiện ra Tòa án do chưa
được giải quyết thỏa đáng ở lần hai (nếu có). Ngay
sau đó, Quy trình 161 quy định: “Tổng KTNN giải
quyết khiếu nại lần hai đối với quyết định hành
chính, hành vi hành chính, quyết định kỷ luật của
người đứng đầu cơ quan cấp dưới trực tiếp đã giải
quyết lần đầu nhưng còn khiếu nại”. Ở đây, có thể
hiểu “người đứng đầu cơ quan cấp dưới trực tiếp”
là gồm cả khối tham mưu thuộc bộ máy điều hành,
KTNN chuyên ngành, KTNN khu vực và đơn vị
sự nghiệp. Như vậy, đây cũng là một điểm chưa rõ
ràng cần nghiên cứu, xem xét để làm rõ, sửa đổi...
Bên cạnh những hạn chế tại Quy trình 161,
trong công tác tiếp nhận, giải quyết đơn của KTNN
còn một số tồn tại như: (i) Công tác tham mưu,
giải quyết khiếu nại, tố cáo của một số đơn vị, cá
nhân có thẩm quyền còn chậm; (ii) Tình trạng vi
phạm thời hạn giải quyết vụ việc khiếu nại, tố cáo
hoặc giải quyết đơn chưa đúng trình tự, thủ tục quy
định của pháp luật về khiếu nại, tố cáo đôi khi còn
xảy ra; (iii) Trình tự, thủ tục giải quyết khiếu nại, tố
cáo còn một số thiếu sót, còn một số vụ việc không
ban hành quyết định giải quyết khiếu nại; (iv) Việc
tiếp nhận, xử lý bước đầu đối với các đơn khiếu nại,
đơn tố cáo đôi khi còn lúng túng, chưa được quan
tâm đúng mức; (v) Công tác phối hợp giữa các đơn
vị trực thuộc KTNN trong giải quyết khiếu nại, tố
cáo có lúc còn chưa rõ ràng, chưa nhịp nhàng.
Nguyên nhân của những tồn tại, hạn chế trong
công tác tiếp nhận, giải quyết đơn của kTNN
Những tồn tại, hạn chế nêu trên xuất phát từ
nhiều nguyên nhân, trong đó xuất phát từ những
nguyên nhân chủ yếu sau:
(i) Hầu hết, trong bộ máy của các đơn vị trực
thuộc KTNN không có người am hiểu, chuyên sâu
về việc giải quyết đơn thư nên dẫn tới các hạn chế
nếu trên;
(ii) eo Khoản 2 Điều 50 Luật Tố cáo số
03/2011/QH13 ban hành ngày 11/11/2011 “Căn cứ
vào Luật này, cơ quan khác của Nhà nước, cơ quan
có thẩm quyền của tổ chức chính trị, tổ chức chính
trị - xã hội hướng dẫn việc thực hiện pháp luật về
tố cáo và giải quyết tố cáo trong phạm vi cơ quan,
tổ chức mình.” Và Khoản 1 Điều 64 Luật Khiếu
nại số 02/2011/QH13 ban hành ngày 11/11/2011
thì “Toà án nhân dân tối cao, Viện kiểm sát nhân
dân tối cao, Kiểm toán nhà nước, Văn phòng Quốc
hội, Văn phòng Chủ tịch nước, các cơ quan khác
của Nhà nước, tổ chức chính trị, tổ chức chính trị
NGHIÊN CỨU KHOA HỌC KIỂM TOÁN Số 133 - tháng 11/2018 43
TÖØ LYÙ LUAÄN ÑEÁN THÖÏC TIEÃN
- xã hội trong phạm vi chức năng, nhiệm vụ, quyền
hạn của mình quản lý công tác giải quyết khiếu nại,
định kỳ thông báo với Chính phủ về công tác giải
quyết khiếu nại của cơ quan, tổ chức mình.” Tuy
nhiên, đến ngày 17/02/2016, KTNN mới ban hành
Quy trình 161. Việc chậm ban hành văn bản hướng
dẫn công tác tiếp nhận, giải quyết khiếu nại, tố cáo
trong nội bộ KTNN cũng là một nguyên nhân dẫn
tới các hạn chế nêu trên;
nại lần hai đến ủ trưởng cấp trên trực tiếp của
người có thẩm quyền giải quyết lần đầu...”. Đồng
thời, Điều 18, Điều 19 và Điều 21 Luật Khiếu nại
quy định về thẩm quyền giải quyết khiếu nại lần
hai: “Giải quyết khiếu nại lần hai đối với quyết định
hành chính, hành vi hành chính của... đã giải quyết
lần đầu nhưng còn có khiếu nại hoặc khiếu nại lần
đầu đã hết thời hạn nhưng không được giải quyết”.
eo quy định tại các điều luật này, khi khiếu nại
lần đầu đã hết thời hạn mà không được giải quyết
thì người khiếu nại có quyền khiếu nại lần hai và
người có thẩm quyền phải thực hiện trình tự, thủ
tục giải quyết khiếu nại lần hai.
(iii) Mặc dù đã ban hành được văn bản hướng
dẫn công tác tiếp nhận, giải quyết khiếu nại, tố cáo
trong nội bộ KTNN (Quy trình 161) nhưng Quy
trình này còn một số hạn chế, đặc biệt là chưa có
quy định về hệ thống hồ sơ mẫu biểu và chưa có
quy định cụ thể, rõ ràng về việc tiếp nhận, xử lý
ban đầu đối với các loại đơn nên đã dẫn tới các hạn
chế nêu trên;
Tuy nhiên, theo quy định tại khoản 1, Điều
31 Luật Khiếu nại 2011: “Người giải quyết khiếu
nại lần đầu phải ra quyết định giải quyết khiếu
nại”. Đoạn 2, khoản 1, Điều 33 Luật Khiếu nại quy
định:“Trong trường hợp khiếu nại lần hai thì người
khiếu nại phải gửi đơn kèm theo quyết định giải
quyết khiếu nại lần đầu, các tài liệu có liên quan cho
người có thẩm quyền giải quyết khiếu nại lần hai”.
ực tế cho thấy, quy định này chỉ đúng với trường
hợp khiếu nại lần đầu được thụ lý giải quyết, còn
trong trường hợp người khiếu nại lần hai với lý do
“khiếu nại lần đầu đã hết hạn nhưng không được
giải quyết” thì không thể thực hiện theo quy định
nêu trên vì khiếu nại lần đầu không được giải quyết
thì không thể có quyết định giải quyết lần đầu để
gửi kèm theo đơn khiếu nại lần hai. Bên cạnh đó,
việc quy định “Người giải quyết khiếu nại lần đầu
phải ra quyết định giải quyết khiếu nại” cũng sẽ
dẫn đến cách hiểu nếu khiếu nại lần đầu chưa được
xem xét, giải quyết thì không thể ban hành quyết
định giải quyết khiếu nại và cũng không thể coi là
khiếu nại đã được giải quyết.
(iv) Đôi khi, nhận thức của một số cá nhân
được tham gia, thực hiện nhiệm vụ giải quyết
khiếu nại, tố cáo còn chủ quan, xem nhẹ vụ việc
nên đã dẫn tới công tác tham mưu chưa kịp thời
và trình tự, thủ tục giải quyết khiếu nại, tố cáo còn
một số thiếu sót;
(v) Việc tiếp nhận, xử lý ban đầu đối với các
loại đơn gửi tới KTNN có khi chưa tập trung
vào một mối nên dẫn tới hiện tượng đơn thư di
chuyển trong nội bộ các đơn vị trực thuộc KTNN
một khoảng thời gian khá dài mới được nơi đơn
vị chuyên trách, có đủ năng lực để xử lý đúng đắn,
phù hợp. Do vậy, có thể dẫn tới làm chậm thời hạn
xử lý đơn;
(vi) Quy định của Luật Khiếu nại và các văn bản
hướng dẫn thi hành còn một số hạn chế, tồn tại cần
nghiên cứu để sửa đổi, bổ sung trong thời gian tới
nhằm nâng cao chất lượng, hiệu quả của công tác
giải quyết khiếu nại, cụ thể:
ực tế nêu trên dẫn đến người giải quyết
khiếu nại lần hai không thể xác định được khiếu
nại trong trường hợp này là lần đầu hay lần hai
bởi vì những mâu thuẫn ở ngay chính các quy
định của pháp luật khiếu nại. Vì nếu xác định là
giải quyết khiếu nại lần đầu thì sẽ phát sinh thẩm
quyền giải quyết lần hai ở cấp cao hơn, điều này
là không đúng về thẩm quyền giải quyết, còn nếu
xác định là giải quyết lần hai vì cho rằng người
có thẩm quyền đã giải quyết lần đầu từ bỏ trách
- Về việc xác định khiếu nại lần đầu đã hết thời
hạn nhưng không được giải quyết
eo quy định tại khoản 1, Điều 7 Luật Khiếu
nại 2011 về trình tự khiếu nại: “Trường hợp người
khiếu nại không đồng ý với quyết định giải quyết
khiếu nại lần đầu hoặc quá thời hạn quy định mà
khiếu nại không được giải quyết thì có quyền khiếu
44 Số 133 - tháng 11/2018 NGHIÊN CỨU KHOA HỌC KIỂM TOÁN
nhiệm giải quyết thì có nguy cơ ảnh hưởng đến
quyền lợi của người khiếu nại, đồng thời sẽ không
đề cao trách nhiệm của người giải quyết khiếu nại.
Đây là vấn đề cần có hướng dẫn cụ thể trong các
văn bản dưới luật để thống nhất áp dụng và bảo
đảm quyền của người khiếu nại.
cung cấp được bằng chứng, tình tiết mới. Các cơ
quan nhà nước lại thiếu thống nhất trong việc chấm
dứt, từ chối không thụ lý giải quyết, nên vụ việc kéo
dài, gây lãng phí thời gian, công sức của cơ quan
nhà nước. Bên cạnh đó, một trong những lý do của
khiếu nại không có điểm dừng, nhất là khiếu nại về
đất đai, đền bù, giải phóng mặt bằng, do chính sách
áp dụng trong giải quyết lần đầu và các lần tiếp theo
thiếu nhất quán, nên không được sự đồng tình của
nhân dân, khiếu nại kéo dài. Vì vậy, cần nghiên cứu
một cơ chế riêng để giải quyết khiếu nại về đền bù,
giải phóng mặt bằng, chính sách đất đai.
- Về tình trạng chuyển từ khiếu nại sang tố cáo
chưa có hướng dẫn cụ thể để xem xét, xử lý cho
thỏa đáng
Trên thực tế có xảy ra tình trạng người khiếu
nại sau khi không đạt được mục đích của mình,
đã chuyển sang tố cáo người giải quyết khiếu nại,
gây ra nhiều khó khăn, lúng túng cho các cơ quan
nhà nước. Về vấn đề này hiện có hai quan điểm
khác nhau khi xử lý vụ việc. Quan điểm thứ nhất
cho rằng, nếu tố cáo có cơ sở thì phải thụ lý và giải
quyết theo trình tự thủ tục quy định; quan điểm
thứ hai cho rằng, bản chất đây là việc khiếu nại,
nên không thụ lý giải quyết nội dung tố cáo mà cần
tập trung vào việc giải quyết khiếu nại nếu khiếu
nại có căn cứ. Tuy nhiên, đó chỉ là các quan điểm
chúng tôi ghi nhận được qua thực tế trao đổi, tranh
luận – chưa có quy định của pháp luật là phải xử lý
như thế nào là đúng.
- Về tổ chức đối thoại lần hai
Luật Khiếu nại quy định người giải quyết khiếu
nại lần hai có nghĩa vụ “Tổ chức đối thoại với người
khiếu nại, người bị khiếu nại và cơ quan, tổ chức,
cá nhân có liên quan”. Nhưng tại điểm a, khoản 1,
Điều 21 ông tư 07/2013/TT-TTCP của anh
tra Chính phủ quy định quy trình giải quyết khiếu
nại hành chính (ông tư 07/2013/TT-TTCP) quy
định: “Trong quá trình giải quyết khiếu nại lần
hai, người giải quyết khiếu nại hoặc người có trách
nhiệm xác minh tổ chức đối thoại...” Quy định của
ông tư 07/2013/TT-TTCP về mở rộng chủ thể
có trách nhiệm đối thoại (tức là bổ sung cả “người
có trách nhiệm xác minh”) đã tháo gỡ được một
phần khó khăn thực tế hiện nay vì phần lớn các
vụ việc khiếu nại thuộc thẩm quyền giải quyết của
Tổng KTNN nên việc Tổng KTNN phải trực tiếp
đối thoại khi giải quyết khiếu nại (lần hai) là rất
khó thực hiện. Tuy nhiên, quy định tại ông tư
07/2013/TT-TTCP lại không phù hợp, đúng tinh
thần của Luật Khiếu nại quy định về trách nhiệm
của người giải quyết khiếu nại trong việc đối thoại
với người khiếu nại.
- Về việc thi hành quyết định giải quyết khiếu nại
có hiệu lực pháp luật
Luật Khiếu nại quy định về việc thi hành quyết
định giải quyết khiếu nại đã có hiệu lực pháp luật
song lại chưa được quy định và hướng dẫn cụ thể
làm cơ sở cho việc tổ chức thi hành như: trách
nhiệm, nghĩa vụ của các bên có liên quan, trình
tự thủ tục trong việc triển khai, việc tổ chức cưỡng
chế, việc theo dõi, kiểm tra, đôn đốc, xử lý vi phạm.
Bên cạnh đó, việc phối hợp của các cơ quan, tổ
chức, cá nhân có thẩm quyền trong tổ chức thi
hành cũng chưa được chặt chẽ và đầy đủ. Vì vậy,
quá trình tổ chức thực hiện gặp nhiều khó khăn,
vướng mắc, thậm chí có thể dẫn đến sai phạm, gây
bức xúc cho người dân và dư luận xã hội.
Hiện tại, anh tra Chính phủ đã ban hành
ông tư số 02/2016/TT-TTCP sửa đổi, bổ sung
một số điều của ông tư số 07/2013/TT-TTCP
quy định quy trình giải quyết khiếu nại hành chính
(ông tư số 02/2016/TT-TTCP) - ông tư có
hiệu lực thi hành từ ngày 05/12/2016. eo đó,
ông tư 02/2016/TT-TTCP quy định về tổ chức
đối thoại như sau: “Trong quá trình giải quyết
khiếu nại lần hai, người giải quyết khiếu nại phải
Trên thực tế, có không ít vụ việc đã được giải
quyết hết thẩm quyền, đúng chính sách, pháp luật,
đã được rà soát, thông báo nhưng công dân vẫn
không đồng ý, tiếp tục khiếu nại đến nhiều cấp,
nhiều ngành kể cả lên Trung ương, nhưng không
NGHIÊN CỨU KHOA HỌC KIỂM TOÁN Số 133 - tháng 11/2018 45
TÖØ LYÙ LUAÄN ÑEÁN THÖÏC TIEÃN
tiến hành đối thoại”. Như trên đã phân tích, quy
định này về nguyên tắc phù hợp với Luật Khiếu nại
nhưng lại chưa phù hợp với thực tiễn công tác giải
quyết khiếu nại. Về lâu dài, để tháo gỡ khó khăn
từ thực tiễn công tác giải quyết khiếu nại, đồng
thời vẫn bảo đảm tăng cường trách nhiệm của ủ
trưởng cơ quan quản lý nhà nước trong giải quyết
khiếu nại, Luật Khiếu nại và các văn bản hướng
dẫn thì hành nên quy định theo hướng: Người
giải quyết khiếu nại được uỷ quyền cho cấp phó
của mình tiến hành đối thoại. Quy định này đảm
bảo tính linh hoạt trong hoạt động quản lý hành
chính, không ảnh hưởng đến thời hạn giải quyết
khiếu nại, đồng thời phù hợp với Luật tố tụng hành
chính 2015 là cho phép người đứng đầu cơ quan, tổ
chức, đơn vị được uỷ quyền cho cấp phó của mình
làm người đại diện trong trường hợp người bị kiện
là cơ quan, tổ chức hoặc người đứng đầu cơ quan,
tổ chức.
của Kiểm toán nhà nước (Quyết định số 1294/
QĐ-KTN) thì Tổng KTNN cũng là người quyết
định bổ nhiệm công chức, viên chức lãnh đạo của
KTNN (trừ các Phó Tổng KTNN thì thực hiện
theo các quy chế, quy định về quản lý cán bộ, về
bổ nhiệm, bổ nhiệm lại, từ chức, miễn nhiệm cán
bộ, công chức lãnh đạo của Đảng và Nhà nước).
Như vậy, Kiểm toán trưởng KTNN chuyên ngành,
KTNN khu vực không có quyền bổ nhiệm công
chức. Do đó, nếu không làm rõ cụm từ “công chức
do mình bổ nhiệm, quản lý trực tiếp” (tại khoản 2,
Điều 14 Luật Tố cáo) thì sẽ gây khó khăn rất lớn
trong quá trình tiếp nhận, xử lý và giải quyết tố cáo
thuộc thẩm quyền của KTNN.
Đề xuất các giải pháp pháp khắc phục những
tồn tại, hạn chế trong công tác tiếp nhận, giải
quyết đơn của kTNN
Để khắc phục các tồn tại, hạn chế trong Quy
trình 161 và trong công tác tiếp nhận, giải quyết
khiếu nại, tố cáo trong thời gian qua của KTNN,
tác giả đề xuất một số giải pháp chính như sau:
(vii) Luật Tố cáo còn một số điểm cần phải làm
rõ để việc áp dụng trong thực tiễn được phù hợp,
khả thi, cụ thể:
(i) Đề nghị tiến hành việc sửa đổi, bổ sung Quy
trình 161 để đảm bảo phù hợp với thực tế. Sau đó,
tổ chức phổ biến, tập huấn Quy trình 161 (đã được
sửa đổi, bổ sung) trong toàn ngành để các đơn vị
trực thuộc KTNN nắm rõ và thực hiện đúng, kịp
thời trong công tác tiếp nhận giải quyết khiếu nại,
tố cáo.
Tại khoản 2, Điều 14 Luật Tố cáo có quy định:
“Tổng Kiểm toán nhà nước có thẩm quyền giải
quyết tố cáo hành vi vi phạm pháp luật trong việc
thực hiện nhiệm vụ, công vụ của Kiểm toán trưởng,
Phó Kiểm toán trưởng Kiểm toán nhà nước chuyên
ngành, Kiểm toán nhà nước khu vực và công chức
do mình bổ nhiệm, quản lý trực tiếp. Kiểm toán
trưởng Kiểm toán nhà nước chuyên ngành, Kiểm
toán nhà nước khu vực có thẩm quyền giải quyết
tố cáo hành vi vi phạm pháp luật trong việc thực
hiện nhiệm vụ, công vụ của công chức do mình
bổ nhiệm, quản lý trực tiếp”. Tuy nhiên, tại điểm b,
khoản 1 Điều 10 Quyết định số 1786/QĐ-KTNN
ngày 01/11/2016 của Tổng KTNN ban hành Quy
định về việc bổ nhiệm, miễn nhiệm các ngạch
Kiểm toán viên nhà nước (Quyết định số 1786/
QĐ-KTNN) quy định: “Tổng KTNN quyết định
bổ nhiệm, miễn nhiệm các ngạch Kiểm toán viên
nhà nước đối với công chức Kiểm toán nhà nước”.
Bên cạnh đó, theo quy định tại Quyết định số 1294/
QĐ-KTNN ngày 25/7/2016 của Tổng KTNN ban
hành Quy định về bổ nhiệm, bổ nhiệm lại, từ chức
và miễn nhiệm công chức, viên chức lãnh đạo
(ii) Đề nghị Tổng KTNN cho phép thực hiện
phương pháp quản lý, điều hành việc tiếp nhận,
giải quyết khiếu nại, tố cáo tại KTNN như sau:
- Giao cho anh tra KTNN chủ trì trong công
tác tham mưu giúp Tổng KTNN quản lý, điều
hành việc tiếp nhận, giải quyết khiếu nại, tố cáo
tại KTNN;
- KTNN sẽ thiết kế một hòm thư điện tử nóng
(email nóng) giao cho Phó Tổng KTNN phụ trách
giải quyết đơn thư và anh tra KTNN quản lý.
Email nóng này có nhiệm vụ tiếp nhận nhanh nhất
các đơn thư gửi tới KTNN theo cách:
+ Nếu là các đơn thư gửi tới các đơn vị trực
thuộc KTNN (không phải là anh tra KTNN, Văn
phòng KTNN): Ngay sau khi nhận được đơn thư,
46 Số 133 - tháng 11/2018 NGHIÊN CỨU KHOA HỌC KIỂM TOÁN
TÀI LIỆU THAM KHẢO
các đơn vị này có trách nhiệm chụp ảnh, scan đơn
thư và toàn bộ tài liệu kèm theo đơn thư để gửi
về email nóng, đồng thời, điện thoại hoặc nhắn tin
ngay để Phó Tổng KTNN phụ trách giải quyết đơn
thư và anh tra KTNN biết việc đơn vị vừa gửi
đơn thư vào email nóng;
1. Kiểm toán nhà nước, Chiến lược phát triển Kiểm
toán nhà nước đến năm 2020, năm 2010;
2. Kiểm toán nhà nước, Kế hoạch Chiến lược
phát triển Kiểm toán nhà nước đến năm
2013-2017, năm 2013;
3. Luật Kiểm toán nhà nước năm 2015;
4. Luật Khiếu nại năm 2011;
5. Luật Tố cáo năm 2011;
+ Nếu là các đơn thư gửi tới anh tra KTNN,
Văn phòng KTNN thì hai đơn vị này có trách nhiệm
báo cáo ngay tới lãnh đạo KTNN để xử lý kịp thời.
6. Luật Tiếp công dân năm 2013;
- Ngay sau khi anh tra KTNN nhận được
đơn thư qua email nóng, anh tra KTNN có trách
nhiệm báo cáo và tham mưu tới lãnh đạo về phương
án xử lý ban đầu đối với đơn thư nhận được. Sau
đó, trên cơ sở chỉ đạo của lãnh đạo KTNN phải liên
hệ ngay với các đơn vị trực thuộc đã gửi đơn vào
email nóng để tiến hành trao đổi, tư vấn các bước
tiếp nhận, xử lý, giải quyết đơn thư theo quy định.
7. Nghị định số 75/2012/NĐ-CP ngày
03/10/2012 của Chính phủ quy định chi tiết
một số điều của Luật Khiếu nại;
8. Nghị định số 76/2012/NĐ-CP ngày
03/10/2012 của Chính phủ quy định chi tiết
thi hành một số điều của Luật Tố cáo;
9. ông tư số 06/2013/TT-TTCP ngày
30/9/2013 của anh tra Chính phủ quy
định quy trình giải quyết tố cáo;
(iii) Đề nghị Tổng KTNN cho phép tiến hành
hoàn thiện tổ chức, bộ máy, đảm bảo về nhân sự
trong việc tiếp nhận, giải quyết khiếu nại, tố cáo tại
Kiểm toán nhà nước, cụ thể: Bổ sung cho anh
tra KTNN từ 2 đến 3 công chức có kinh nghiệm,
năng lực về giải quyết đơn thư; Ngoài anh tra
KTNN, mỗi đơn vị trực thuộc KTNN nên bố trí
01 công chức (ở Văn phòng hoặc Phòng Tổng hợp)
được giao nhiệm vụ thường xuyên về tham mưu
giải quyết đơn thư giúp thủ trưởng đơn vị;
10. ông tư số 07/2013/TT-TTCP ngày
31/10/2013 của anh tra Chính phủ quy định
quy trình giải quyết khiếu nại hành chính;
11. ông tư số 07/2014/TT-TTCP ngày
31/10/2014 của anh tra Chính phủ quy
định quy trình xử lý đơn khiếu nại, đơn tố
cáo, đơn kiến nghị, phản ánh;
12. Từ điển Tiếng Việt, Nhà xuất bản Khoa học
Xã hội, Hà Nội, năm 1994;
13. Từ điển Tiếng Việt - Viện Ngôn ngữ học,
Nhà xuất bản ành phố Hồ Chí Minh,
ành phố Hồ Chí Minh, năm 2002;
(iv) ường xuyên tổ chức tập huấn, trau dồi
chuyên môn, nghiệp vụ về tiếp nhận, xử lý và giải
quyết đơn thư đối với các công chức, người có liên
quan tại các đơn vị trực thuộc KTNN.
14. Báo cáo sơ kết 5 năm thực hiện ông báo
số 130-TB/TW ngày 10/01/2008 của Bộ
Chính trị về giải quyết khiếu nại, tố cáo;
ông qua bài viết, tác giả bước đầu đã đánh
giá được thực trạng, chỉ ra một số tồn tại, hạn chế
trong công tác tiếp nhận, giải quyết khiếu nại, tố
cáo tại KTNN, đồng thời, cũng đề xuất một số giải
pháp để Lãnh đạo KTNN có một góc nhìn toàn
diện hơn về công tác giải quyết khiếu nại, tố cáo
của Ngành và có những điều chỉnh kịp thời giúp
cho công tác giải quyết khiếu nại, tố cáo của Ngành
ngày càng được hoàn thiện và hiệu quả hơn.
15. Báo cáo số 984/BC-UBTVQH13 ngày
05/11/2015 của Uỷ ban thường vụ Quốc hội về
kết quả giám sát việc giải quyết đơn, thư khiếu
nại, tố cáo của công dân gửi đến Quốc hội;
16. Báo cáo số 2804/BC-UBPL13 ngày
14/11/2014 của Uỷ ban Pháp luật về kết
quả giám sát việc giải quyết khiếu nại, tố
cáo của công dân thuộc thẩm quyền của cơ
quan hành chính nhà nước.
NGHIÊN CỨU KHOA HỌC KIỂM TOÁN Số 133 - tháng 11/2018 47
7 trang
18/04/2022
1420
Bạn đang xem tài liệu "Hoàn thiện việc tiếp nhận, giải quyết khiếu nại, tố cáo tại kiểm toán nhà nước", để tải tài liệu gốc về máy hãy click vào nút Download ở trên
File đính kèm:
- hoan_thien_viec_tiep_nhan_giai_quyet_khieu_nai_to_cao_tai_ki.pdf
