Bài giảng Kiểm toán - Phần 2 - Chương 4: Kiểm toán nợ phải trả (Phần E)

CHƢƠNG 4

KIỂM TOÁN NỢ PHẢI

TRẢ (PHẦN E)

NỘI DUNG KIỂM TOÁN NỢ

PHẢI TRẢ

1. Vay và Nợ Ngắn hạn/dài hạn(E130)

2. Phải trả nhà cung cấp ngắn hạn và dài hạn

(E230)

3. Thuế, Các khoản phải nộp ngân sách nhà

nƣớc (E330)

4. Phải trả ngƣời lao động, Các khoản trích theo

lƣơng và dự phòng trợ cấp mất việc

làm(E430)

5. Chi phí phải trả ngắn hạn và dài hạn (E530)

6. Phải trả nội bộ ngắn hạn và dài hạn (E630)

2

4.1.Vay và nợ ngắn hạn/dài hạn

4.1.1. Mục tiêu:

 Vay và nợ ngắn hạn, dài hạn là có thực;

 Thuộc nghĩa vụ thanh toán của DN;

 Được hạch toán và đánh giá đầy đủ, chính xác,

đúng niên độ;

 Được đánh giá và Trình bày trên BCTC phù hợp

với các chuẩn mực và chế độ kế toán hiện hành.

3

4.1.2.Rủi ro sai sót trọng yếu của khoản

mục

Các trọng yếu

Thủ tục kiểm Ngƣời thực hiện

Tham chiếu

rủi ro

toán

4

4.1.3 Thủ tục kiểm toán

4.1.3.1.Thủ tục chung

Kiểm tra các nguyên tắc kế toán áp dụng nhất quán với

năm trước và phù hợp với quy định của chuẩn mực và

chế độ kế toán hiện hành;

Lập bảng số liệu tổng hợp có so sánh với số dư cuối năm

trước.

Đối chiếu các số dư trên bảng số liệu tổng hợp với Bảng

CĐPS

5

4.1.3.2.Kiểm tra phân tích

So sánh số dư nợ và vay năm nay so với năm

trước

Tỷ trọng nợ và vay so với tổng nợ

Đánh giá tính hợp lý của các biến động

Đánh giá khả năng thanh toán của DN đối với các

khoản vay/nợ đến hạn

6

4.1.3.3.Kiểm tra chi tiết

 Thu thập bảng tổng hợp tình hình tăng, giảm các

khoản vay/nợ trong năm, đối chiếu với Sổ Cái;

 Tiến hành đối chiếu với các số dư trên sổ chi tiết, Sổ

Cái và BCTC.

 Đối chiếu giá trị của các khoản vay/nợ với các chứng

từ gốc

 Kiểm tra tính tuân thủ các điều khoản trong hợp đồng

vay/nợ

 Kiểm tra việc tính toán và hạch toán các khoản chi

phí tiền lãi trong kỳ, phải trả cuối kỳ và tham chiếu

đến phần chi phí tài chính, chi phí phải trả.

7

4.1.3.3.Kiểm tra chi tiết

 Kiểm tra mục đích của các khoản vay, tính toán lại phần

chi phí lãi vay cần được vốn hóa trong kỳ và đối chiếu

với phần lãi vay đã ghi nhận trong nguyên giá tài sản ở

phần hành tài sản cố định D700

 Lập và gửi thư xác nhận số dư các khoản vay đến các

bên cho vay/nợ. Tổng hợp kết quả nhận được, đối chiếu

với các số dư trên sổ chi tiết. Giải thích các khoản chênh

lệch (nếu có)

 Trong trường hợp không nhận được thư xác nhận, thực

hiện thủ tục thay thế bằng cách kiểm tra hợp đồng vay,

phiếu nhận tiền vay hoặc chứng từ chi trả vay/nợ gốc và

lãi sau ngày khóa sổ kế toán

8

4.1.3.3.Kiểm tra chi tiết

 Đối với các khoản vay nước ngoài: kiểm tra việc đăng

ký với ngân hàng nhà nước của các khoản vay dài hạn

và các nghĩa vụ thuế nhà thầu đối với chi phí lãi vay.

 Kiểm tra việc đánh giá lại các khoản vay/nợ có gốc

ngoại tệ cuối kỳ và cách hạch toán chênh lệch tỷ giá

cuối kỳ.

 Kiểm tra việc phân loại các khoản vay cũng như các

thông tin cần trình bày trên BCTC.

9

4.1.3.4. Thủ tục kiểm toán khác

10

4.2.Kiểm toán khoản mục phải trả

nhà cung cấp ngắn hạn và dài hạn

4.2.1. Mục tiêu:

 Tất cả khoản phải trả nhà cung cấp ngắn hạn/dài

hạn là có thực;

 Thuộc nghĩa vụ thanh toán của DN;

 Được hạch toán đầy đủ, chính xác;

 Được đánh giá và trình trình bày phù hợp với các

chuẩn mực và chế độ kế toán hiện hành.

11

4.2.2.Rủi ro sai sót trọng yếu của khoản

mục

Các trọng yếu

Thủ tục kiểm Ngƣời thực hiện

Tham chiếu

rủi ro

toán

12

4.2.3 Thủ tục kiểm toán

4.2.3.1.Thủ tục chung

Kiểm tra các nguyên tắc kế toán áp dụng nhất quán với

năm trước và phù hợp với quy định của chuẩn mực và

chế độ kế toán hiện hành;

Lập bảng số liệu tổng hợp có so sánh với số dư cuối

năm trước.

Đối chiếu các số dư trên bảng số liệu tổng hợp với Bảng

CĐPS

13

4.2.3.2.Kiểm tra phân tích

. So sánh, phân tích biến động số dư phải trả nhà

cung cấp năm nay so với năm trước.

. Tính tỷ trọng số dư phải trả nhà cung cấp trong

tổng nợ ngắn hạn và dài hạn để.

 Phát hiện sự biến động bất thường và đánh giá

tính phù hợp với thay đổi trong hoạt động kinh

doanh của DN

14

4.2.3.3.Kiểm tra chi tiết

 Thu thập bảng tổng hợp các khoản chi tiết nợ phải

trả nhà cung cấp, đối chiếu với Sổ Cái, tìm hiểu bản

chất số dư các khoản phải trả lớn.

 Gửi thư xác nhận và thủ tục thay thế:

Lập và gửi thư xác nhận số dư nợ phải trả cho các

đối tượng cần xác nhận nợ.

 Lập bảng tổng hợp theo dõi thư xác nhận và đối

chiếu số được xác nhận với số liệu trên sổ chi tiết,

xác định nguyên nhân chênh lệch (nếu có).

15

4.2.3.3.Kiểm tra chi tiết

 Gửi thư xác nhận và thủ tục thay thế:

Gửi thư xác nhận lần thứ 2 nếu không nhận được hồi

đáp.

Trường hợp không trả lời, thực hiện các thủ tục thay thế

như:

Kiểm tra các khoản thanh toán phát sinh sau ngày kết

thúc năm

Kiểm tra chứng từ chứng minh tính hiện hữu của nghiệp

vụ mua hàng (hợp đồng, hóa đơn, phiếu giao hàng, ...)

trong năm.

16

4.2.3.3.Kiểm tra chi tiết

Kiểm tra các khoản trả trước cho nhà cung cấp:

 Thu thập danh sách các khoản trả tiền trước cho nhà cung

cấp:

 Đối chiếu với Sổ Cái,

 Đối chiếu các khoản trả trước cho nhà cung cấp với điều

khoản trả trước quy định trong hợp đồng mua bán hàng

hóa dịch vụ;

 Xem xét mức độ hoàn thành giao dịch tại ngày khóa sổ kế

toán và đánh giá tính hợp lý của các số dư trả trước lớn

cho nhà cung cấp .

17

4.2.3.3.Kiểm tra chi tiết

 Kiểm tra các khoản nợ chưa được ghi sổ:

Đối chiếu các hóa đơn chưa thanh toán tại ngày kiểm

toán với số dư nợ phải trả đã ghi nhận tại ngày khóa sổ;

Kiểm tra các nghiệp vụ mua hàng/thanh toán sau _____

ngày kể từ ngày khóa sổ;

Kiểm tra các chứng từ gốc, so sánh ngày phát sinh

nghiệp vụ với ngày ghi nhận trên sổ sách để đảm bảo

tính đúng kỳ.

18

4.2.3.3.Kiểm tra chi tiết

Kiểm tra cách hạch toán có liên quan đến các trường

hợp trao đổi phi tiền tệ (đổi hàng), các yêu cầu với

nhà phân phối trên cơ sở các chứng từ liên quan (nếu

có).

Kiểm tra các nghiệp vụ bù trừ nợ (nếu có), kiểm tra

hợp đồng, biên bản thỏa thuận và chuyển nợ giữa các

bên.

Kiểm tra việc đánh giá lại đối với các số dư phải trả,

số dư trả trước cho nhà cung cấp có gốc ngoại tệ tại

ngày khóa sổ kế toán và cách hạch toán chênh lệch

tỷ giá.

19

4.2.3.3.Kiểm tra chi tiết

 Kiểm tra cách ghi nhận lãi phải trả đối với các số

dư nợ nhà cung cấp đã quá hạn (nếu có) và so sánh

với số đã ghi sổ.

 Kiểm tra tính trình bày các khoản phải trả nhà cung

cấp trên BCTC.

20

Bài giảng Kiểm toán - Phần 2 - Chương 4: Kiểm toán nợ phải trả (Phần E) - Nguyễn Văn Thịnh