Phương pháp đánh giá xếp hạng tiêu chí theo trọng số để lựa chọn nhà cung cấp LNG
PETROVIETNAM
PHƯƠNG PHÁP ĐÁNH GIÁ XẾP HẠNG TIÊU CHÍ THEO TRỌNG SỐ
ĐỂ LỰA CHỌN NHÀ CUNG CẤP LNG
ThS. Nguyễn Vũ Thắng, ThS. Hà Thanh Hoa
ThS. Nguyễn Thu Hà
Viện Dầu khí Việt Nam
Email: thangnv@vpi.pvn.vn
Tóm tắt
Thị trường LNG tăng trưởng mạnh trong 2 thập kỷ qua do nhu cầu tiêu thụ tăng nhanh, đạt trên 258 triệu tấn/năm
(2014). Ngoài các nước nhập khẩu truyền thống như Nhật Bản, Hàn Quốc, Đài Loan… đã có thêm nhiều quốc gia khác
trên thế giới nhập khẩu LNG để đáp ứng nhu cầu năng lượng trong nước. Nguồn cung cấp ngày càng đa dạng khi có
thêm nguồn cung mới từ Mỹ, Qatar, Australia... Việt Nam đang triển khai nhập khẩu LNG (dự án LNG Thị Vải và Sơn
Mỹ) để phát triển các dự án điện và cung cấp cho các hộ tiêu thụ công nghiệp. Tuy nhiên, công tác này đang gặp nhiều
khó khăn do sự thay đổi nguồn cung LNG, công thức giá, năng lực của nhà cung cấp và các điều kiện khác. Bài báo giới
thiệu phương pháp đánh giá xếp hạng tiêu chí theo trọng số để lựa chọn nhà cung cấp LNG cho Việt Nam.
Từ khóa: Lựa chọn nhà cung cấp, phương pháp đánh giá tiêu chí, LNG.
1. Phương pháp lựa chọn nhà cung cấp
Xấu (-), hoặc Trung bình (o). Tổng hợp kết quả đánh giá
các nhà cung cấp theo tiêu chí đơn giản (Bảng 2), sẽ lựa
chọn nhà cung cấp có nhiều tiêu chí được đánh giá tốt
(+). Phương pháp này rất dễ sử dụng và không đòi hỏi
quá nhiều số liệu, thích hợp cho việc đánh giá các tiêu
chí định tính. Tuy nhiên, kết quả không phải lúc nào
cũng chính xác do phương pháp này chỉ đánh giá trọng
lượng giống nhau, trong khi mỗi tiêu chí lại có tầm quan
trọng khác nhau.
Việc lựa chọn nhà cung cấp xuất phát từ nhu cầu và
được thể hiện qua việc đặt hàng với nhà cung ứng đã lựa
chọn. Vai trò của chức năng cung ứng là cung cấp hàng
hóa cho khách hàng: vào thời điểm mong muốn, chất
lượng mong muốn; với số lượng mong muốn (không quá
nhiều, cũng không quá ít); với chi phí ít nhất. Để đánh giá
năng lực của đơn vị cung cấp cần xem xét các tiêu chí như
trong Bảng 1.
- Phương pháp thứ 2: Đánh giá tiêu chí theo trọng
số “weighted criterial method”. Phương pháp này khắc
phục nhược điểm của phương pháp trên, các tiêu chí
được xếp hạng với sự điều chỉnh trọng số cho từng tiêu
chí. Giá trị trọng số phản ánh tầm quan trọng tương đối
của một tiêu chí. Tổng của giá trị trọng số thường là 1
hằng số. Tiến hành chấm điểm theo trọng số cho các nhà
Dawei (2011) đã đưa ra 2 phương pháp lựa chọn nhà
cung cấp:
- Phương pháp thứ 1: Đánh giá theo tiêu chí đơn
giản “categorical method”. Phương pháp này đưa ra các
tiêu chí đánh giá về chất lượng, dịch vụ và khả năng
phân phối, sau đó đánh giá từng nhà cung cấp Tốt (+),
Bảng 1. Các tiêu chí để đánh giá năng lực của đơn vị cung cấp
Lĩnh vực
Các quyết định liên quan
Sản xuất
Sản phẩm được sản xuất khi nào và số lượng bao nhiêu?
Dự trữ sản phẩm
Địa điểm
Vận tải
Kinh nghiệm cung cấp
Năng lực sản xuất
Điều kiện khác
Hàng tồn trữ ở mỗi giai đoạn? Khả năng cung cấp hàng trong tương lai
Nơi nào có điều kiện thuận lợi trong sản xuất và tồn trữ hàng hóa?
Hàng tồn kho được vận chuyển từ nơi cung ứng đến nơi khác bằng cách nào?
Số lượng khách hàng, số lượng hợp đồng đã ký.
Cơ sở hạ tầng phục vụ cho sản xuất (kho chứa, nguồn cung ứng nguyên vật liệu), chi phí sản xuất.
Các điều khoản cung cấp hàng, giao hàng, giá ...
Bảng 2. Mô tả phương pháp đánh giá tiêu chí đơn giản
TT
1
2
…
n
Tên nhà cung cấp
Tiêu chí 1
Tiêu chí 2
Tiêu chí 3
…
Tiêu chí m
Nhà cung cấp 1
Nhà cung cấp 2
...
+
-
+
O
O
-
+
-
Nhà cung cấp n
+
O
O
O
DẦU KHÍ - SỐ 2/2015
53
KINH TẾ - QUẢN LÝ DẦU KHÍ
Bảng 3. Mô tả phương pháp đánh giá tiêu chí theo trọng số
TT
Nhà cung cấp
Tiêu chí 1
Tiêu chí 2 Tiêu chí 3
…
Tiêu chí m
Tổng điểm
Trọng số quan trọng
Y1
Y2
Y3
…
Yj
m
X1j ×Yj
X 2 j ×Yj
∑
1
Nhà cung cấp 1
X11
X21
X12
X13
X14
X24
X15
X25
j=1
m
∑
2
Nhà cung cấp 2
...
X22
Xn2
X23
Xn3
j=1
…
m
Xnj ×Yj
∑
n
Nhà cung cấp n
Xn1
Xn4
Xn5
j=1
Triệu tấn năm
Triệu tấn năm
80,00
90,00
80,00
70,00
60,00
50,00
40,00
30,00
20,00
10,00
-
TB 1996-2000
TB 2010-2013
70,00
60,00
50,00
40,00
30,00
20,00
10,00
-
TB 1996-2000
TB 2010-2013
Nguồn: PFC Energy Global LNG Trade Data, 2014
Nguồn: BP Statistical Review of World Energy, 6/2014
Hình 1. Khối lượng xuất khẩu LNG của các quốc gia trước và sau năm 2010
Hình 2. Khối lượng nhập khẩu LNG của các quốc gia trước và sau năm 2010
m
Max ni = 1
(
)
cung cấp liên quan tới từng tiêu chí và tính điểm của từng
nhà cung cấp (Bảng 3). Nhà cung cấp có điểm cao nhất sẽ
được chọn. Việc đánh giá trọng số cho từng tiêu chí đã trở
thành phương pháp đáng tin cậy trong việc lựa chọn nhà
cung cấp. Để triển khai phương pháp này, cần thực hiện
các bước sau:
Xnj ×Yj
∑
j=1
Tùy theo đặc điểm hoạt động cung cấp sản phẩm, sẽ
sử dụng phương pháp lựa chọn nhà cung cấp thích hợp.
Phương pháp đánh giá xếp hạng tiêu chí theo trọng
số được vận dụng để lựa chọn nhà cung cấp LNG như sau:
+ Xây dựng danh mục các nhà cung cấp gồm: đơn vị
sản xuất, đại lý, các nhà bán buôn, bán lẻ;
2. Đặc điểm của hoạt động cung cấp LNG
2.1. Sự biến động nguồn cung cấp và nhu cầu nhập khẩu
+ Xây dựng tiêu chí đánh giá lựa chọn nhà cung cấp
và xác định trọng số quan trọng của các tiêu chí. Tùy theo
đặc thù của hoạt động cung cấp của sản phẩm và yêu cầu
của đơn vị nhập khẩu sẽ xác định được tiêu chí và mức độ
quan trọng của mỗi tiêu chí;
Nguồn cung cấp LNG cho khu vực châu Á chủ yếu từ
Trung Đông (Qatar, Yemen, Oman), ngoài ra còn có Liên
bang Nga, Brunei, Malaysia, Indonesia, Nigieria. Trong thời
gian qua, nguồn cung cấp LNG có sự biến động rất lớn.
Một số quốc gia có nguồn cung khí tăng mạnh như Qatar,
Nigeria, Australia, Liên bang Nga, Oman, Mỹ (từ các mỏ
khí đá phiến)…
+ Đánh giá, chấm điểm cho các nhà cung cấp.
Đánh giá nhà cung cấp được tổng quát hóa trong
bảng ma trận sau:
Châu Á là khu vực nhập khẩu LNG lớn nhất thế giới với
lượng giao dịch trung bình chiếm 66% tổng thương mại
thế giới giai đoạn 2003 - 2013. Các quốc gia nhập khẩu
chính trong khu vực gồm: nhóm 3 nước nhập khẩu truyền
thống (JKT) là Nhật Bản, Hàn Quốc, Đài Loan, chiếm 83%
thị phần khu vực năm 2013; nhóm nước mới nổi Trung
Có n nhà cung cấp i, đánh giá theo m tiêu chí j. Nhà
cung cấp i đánh giá theo tiêu chí j sẽ có điểm là Xij. Mỗi
tiêu chí có trọng số quan trọng là Yj.
+ Nhà cung cấp có điểm xếp hạng cao, sẽ được lựa
chọn
DẦU KHÍ - SỐ 2/2015
54
PETROVIETNAM
Quốc và Ấn Độ chiếm 15% thị phần khu vực năm 2013 và
đang tiếp tục tăng trưởng; nhóm nước mới tham gia thị
trường nhập khẩu và bắt đầu nhập khẩu những lô hàng
LNG đầu tiên trong năm 2013 là Malaysia và Singapore.
Xu thế nhập khẩu LNG sẽ tiếp tục biến động trong thời
gian tới khi các quốc gia nhập khẩu LNG truyền thống
thay đổi chính sách năng lượng, đồng thời có thêm
nhiều quốc gia tham gia nhập khẩu để bổ sung nguồn
năng lượng.
2.3. Công thức giá LNG
Trên thế giới có 2 công thức giá tham chiếu phổ biến
là theo giá dầu và giá khí.
Giá tham chiếu theo giá dầu (oil linked price) là
phương pháp được sử dụng trên thị trường khi không tồn
tại mô hình giá khí cạnh tranh để định giá được giá khí
thiên nhiên.
Công thức giá LNG tham chiếu theo giá dầu được tính
như sau:
Do biến động rất lớn về nguồn cung và nhu cầu LNG
trên thế giới (Hình 1 và 2), nên yêu cầu ổn định nguồn
cung là tiêu chí rất quan trọng trong việc lựa chọn nguồn
nhập khẩu LNG.
Giá LNG = Yếu tố ngang bằng giá dầu x Giá dầu thô
+ beta
Trong đó:
2.2. Khoảng cách và năng lực vận chuyển LNG
- Yếu tố ngang bằng giá dầu: Dao động trong
Nguồn cung LNG tập trung chính ở các nước thuộc
khu vực Trung Đông, Bắc Mỹ, Australia và Liên bang Nga.
Trong đó, Mỹ là nguồn cung LNG tiềm năng nhất với
nguồn cung cấp từ khí đá phiến. Nguồn cung này sẽ thay
đổi dòng thương mại LNG tại khu vực Bắc Mỹ, chuyển từ
nhập khẩu sang xuất khẩu LNG (khoảng 54,5 triệu tấn
vào năm 2020) và đóng góp thị phần tương đối lớn trong
tổng nguồn cung. Với đặc thù khoảng cách vận chuyển
LNG từ các nguồn cung đến các quốc gia nhập khẩu rất
khác nhau (Hình 3), khoảng cách vận chuyển và năng lực
vận chuyển là một tiêu chí để đánh giá nhà cung cấp. Tuy
nhiên, với sự phát triển của các tàu vận chuyển LNG quy
mô lớn, giá thành đơn vị vận chuyển LNG giảm xuống
đáng kể, do vậy tiêu chí vận chuyển không phải là yếu tố
then chốt trong việc chọn nhà cung cấp.
khoảng 0,1 - 0,18;
- Giá dầu thô: Giá JCC/ICP/Brent;
- Beta: Chi phí vận chuyển.
Đa số các giao dịch đều tham chiếu theo giá dầu thô.
Tại châu Á, giá LNG được tham chiếu theo giá dầu, được
hình thành trong các hợp đồng của Nhật Bản sau cuộc
khủng hoảng dầu đầu tiên năm 1973. Giá dầu được tham
chiếu là JCC (the Japanese custom cleared crude oil price),
giá trung bình của giá dầu thô nhập khẩu mỗi tháng và
được công bố bởi Bộ Tài chính Nhật Bản. Ngoài ra, một
số hợp đồng ở châu Á đã tham chiếu theo giá dầu thô
Brent giúp người mua và người bán quyền lựa chọn giá
dầu Brent - được giao dịch một cách rộng rãi để quản lý
rủi ro giá.
Nguồn: PFC Energy Global LNG Trade Data, 2014
Hình 3. Sơ đồ luồng giao dịch LNG
DẦU KHÍ - SỐ 2/2015
55
KINH TẾ - QUẢN LÝ DẦU KHÍ
Công thức giá LNG tham chiếu theo giá khí được sử
dụng trên thị trường khi tồn tại mô hình giá khí cạnh
tranh để định giá được giá khí thiên nhiên. Giá khí được
mua bán tại các trung tâm mua bán khí nhân với tỷ lệ (%)
nhất định và cộng chi phí khác. Giá LNG được tham chiếu
theo giá khí được giao dịch trên các trung tâm mua bán
khí (thị trường cạnh tranh) như: Henry Hub (Mỹ), National
Balancing Point (Anh), Zeebrugge (Bỉ) và Title Transfer
Facility TTF (Hà Lan). Tuy nhiên, National Balancing Point
và Henry Hub chủ yếu đóng vai trò trong việc định giá
LNG giao ngay hoặc ngắn hạn tại thị trường ngoài Mỹ và
Tây Bắc châu Âu, bao gồm cả châu Á. Công thức tính theo
tỷ lệ (%) tham chiếu: Henry Hub x 115% hằng số (chi phí
hóa lỏng, lợi nhuận).
sở hữu các nhà máy hóa lỏng khí). Bên bán phát triển các
mỏ khí và xây dựng các nhà máy hóa lỏng khí, đảm bảo
nguồn cung khí dưới hình thức hợp đồng dài hạn. Bên
mua chịu trách nhiệm xây dựng và vận hành kho cảng
nhận LNG, phát triển thị trường tiêu thụ khí.
Sau năm 2000, hình thức mua bán LNG gián tiếp
được thực hiện bởi các đại lý (aggregator). Các đại lý
thường là các công ty lớn có tiềm lực tài chính mạnh,
đầu tư mua công suất tàu vận chuyển, cam kết mua
công suất tại kho cảng tiếp nhận LNG và ký hợp đồng
ngắn hạn (dưới 2 năm), trung hạn (2 đến 7 năm) và dài
hạn (trên 7 năm) để mua LNG từ nhà sản xuất. Đại lý sẽ
ký hợp đồng với người mua và sử dụng công suất tàu
của họ để chuyển LNG từ người bán đến người mua. Khi
ký hợp đồng với các đại lý, người mua có quyền tiếp cận
với một “danh mục dự án LNG”rất đa dạng. Đại lý sẽ cam
kết cung cấp khối lượng hợp đồng nhưng không cần
chỉ rõ sẽ mua LNG từ dự án cụ thể nào. Nguồn cung của
người mua được đảm bảo hơn khi được quyền tiếp cận
với nhiều nguồn LNG. Nếu có vấn đề về sản lượng của
một dự án, đại lý sẽ lấy LNG từ dự án khác để cung cấp
cho người mua. Hình thức mua qua đại lý càng trở nên
phổ biến và chiếm tỷ trọng lớn dần trong danh mục các
nhà cung cấp (Hình 4).
Trước năm 1995, chưa có hợp đồng mua bán LNG nào
được ký theo công thức giá khí (100% theo tham chiếu giá
dầu). Đến năm 1996, hợp đồng mua bán LNG theo công
thức giá khí xuất hiện. Số lượng hợp đồng theo công thức
giá khí chỉ chiếm tỷ lệ từ 1 - 2%. Chủ yếu các hợp đồng
này cung cấp cho các nước khu vực châu Mỹ như Chile,
Mỹ, Puerto Rico, Argentina từ nguồn Trinidad và Tobago,
Agleria, Nigeria, Qatar. Với sự xuất hiện khí đá phiến, LNG
được xuất khẩu từ khu vực Bắc Mỹ đều tham chiếu đến
giá khí Henry Hub. Trong giai đoạn 2010 - 2013, tỷ lệ hợp
đồng của khu vực châu Á tham chiếu đến công thức giá khí
Henry Hub đã chiếm đến 18%, so với tỷ lệ theo giá dầu 82%.
Do đặc thù của nhà cung cấp LNG gồm 2 loại từ dự
án và đại lý. Do vậy việc xem xét lựa chọn nhà cung cấp
cần xem xét cả hình thức cung cấp từ đại lý và cung cấp
từ dự án.
Công thức giá có tác động lớn đến giá trị của hợp
đồng, do vậy có tác động lớn đến quyết định lựa chọn
nhà cung cấp LNG. Các nhà cung cấp cho sử dụng nhiều
công thức giá sẽ thuận lợi hơn cho các đơn vị nhập khẩu.
Theo đặc thù của hoạt động cung cấp LNG, phương
pháp đánh giá xếp hạng tiêu chí theo trọng số sẽ phù hợp
hơn trong việc lựa chọn nhà cung cấp LNG.
2.4. Hình thức mua LNG qua dự án và đại lý
3. Đánh giá xếp hạng tiêu chí theo trọng số để lựa chọn
nhà cung cấp LNG
Trước năm 2000, mô hình mua bán LNG duy nhất trên
thế giới là mua bán trực tiếp từ dự án. Các công ty khí và
điện mua LNG từ các nhà cung cấp LNG (chủ mỏ khí và
3.1. Lập danh sách các đại lý/dự án cung cấp LNG
45
40
Theo thống kê của PFC đến năm 2014, trên thế giới
có 171 dự án LNG (84 dự án đã triển khai và 77 dự án sắp
Số dự án
35
Số đại lý
30
Bảng 4. Số lượng dự án LNG ở một số quốc gia lớn
25
20
15
10
5
Số dự án Số dự án
Số dự án
TT
Tên quốc gia
LNG đang LNG đã
chưa ký
triển khai
ký
10
11
4
4
2
1
2
3
4
5
6
US
28
26
14
11
8
18
15
10
7
Australia
Canada
Nigeria
Papua New Guinea
Indonesia
0
6
9
5
4
Nguồn: PFC Energy Global LNG Trade Data, 2014
Nguồn: PFC Energy Global LNG Trade Data 2014
Hình 4. Số lượng dự án và đại lý tham gia giao dịch LNG trong giai đoạn 2000 - 2013
DẦU KHÍ - SỐ 2/2015
56
PETROVIETNAM
Bảng 5. Danh mục đại lý LNG
Tên nhà cung cấp
TT
1
2
3
4
5
6
7
Tên nhà cung cấp
BP
Gas Natural Fenosa
Shell
TT
8
9
10
11
12
13
14
TT
15
16
17
18
19
20
21
Tên nhà cung cấp
Exxon Mobil
ConocoPhilips
Mitsui
Mitsubishi
TOTAL
Vitol
Marubeni
Sumitomo
Chevron
Statoil
GDF SUEZ
Eni
BG Group
Gazprom
Sojitz
Itochu
Woodside
Stream
Bảng 6. Khung chấm điểm lựa chọn đại lý LNG
Căn cứ đánh giá điểm
Điểm 2
Trọng số
quan trọng
Tiêu chí
Điểm 3
Công suất dư thừa của các
Công suất dư thừa nhà cung cấp gấp trên 3 lần nhà cung cấp gấp 2 - 3 lần nhà cung cấp thấp so với
so với nhu cầu của Việt Nam nhu cầu của Việt Nam nhu cầu của Việt Nam
Điểm 1
Công suất dư thừa của các Công suất dư thừa của các
1
2
3
4
5
6
3
1
1
1
2
2
Có trên 8 nguồn cung cấp Có từ 3 - 8 nguồn cung cấp Có ít hơn 3 nguồn cung cấp
từ các dự án hoặc tham gia từ các dự án hoặc tham gia từ các dự án hoặc tham gia
Tính đa dạng của
nguồn cung
góp vốn lớn
góp vốn
góp vốn
Sở hữu hoặc tham gia góp Sở hữu hoặc tham gia góp Sở hữu hoặc tham gia góp
vốn trên 8 phương tiện vận vốn vào từ 3 - 8 phương
chuyển tiện vận chuyển
Khả năng vận
chuyển
vốn vào ít hơn 3 phương
tiện vận chuyển
Sở hữu hoặc tham gia góp Sở hữu hoặc tham gia góp Sở hữu hoặc tham gia góp
vốn trên 8 kho/trạm tái hóa vốn từ 3 - 8 kho/trạm tái
Kinh nghiệm đầu
tư vào hạ nguồn
vốn vào ít hơn 3 kho/trạm
tái hóa khí
khí
hóa khí
Có trên 3 hợp đồng có điều
khoản linh hoạt theo cả liên
kết giá khí
Khả năng linh hoạt
với thị trường
Có từ 1 - 3 hợp đồng có
điều khoản liên kết giá khí dầu
Hợp đồng chỉ theo liên kết
Kinh nghiệm tham
gia với nước mới
nhập khẩu LNG
Đã ký trên 3 hợp đồng với
nước mới nhập khẩu LNG
Đã ký từ 1 - 3 hợp đồng với Chưa ký hợp đồng nào với
nước mới nhập khẩu LNG
nước mới nhập khẩu LNG
triển khai). Trong đó, Mỹ, Australia, Canada có nhiều dự
án LNG nhất (Bảng 4). Ngoài ra, có 21 đại lý cung cấp LNG
lớn (Bảng 5).
+ Kinh nghiệm đầu tư vào hạ nguồn của đại lý = Số
lượng và tổng công suất dự án tái hóa khí của đại lý;
+ Khả năng linh hoạt với thị trường của đại lý = Số
lượng hợp đồng theo các công thức giá dầu và khí của đại lý;
3.2. Xây dựng tiêu chí và đánh giá mức độ ưu tiên của các
đại lý/dự án
+ Kinh nghiệm với nước mới nhập khẩu LNG của đại
lý = Số lượng hợp đồng ký với các nước mới nhập khẩu
LNG của đại lý;
Căn cứ vào đặc thù của hoạt động cung cấp LNG có
thể xây dựng các tiêu chí đánh giá và trọng số ưu tiên
(mức độ quan trọng) của các tiêu chí.
- Tiêu chí chọn dự án được xác định như sau:
+ Công suất dư thừa từ dự án = Khối lượng sở hữu
(equity) + Khối lượng mua từ dự án (offtake) - Khối lượng
đã cam kết bán cho khách hàng từ dự án: triệu tấn LNG/
năm;
- Tiêu chí chọn đại lý được xác định như sau:
+ Công suất dư thừa của đại lý = Khối lượng sở hữu
của đại lý (equity) + Khối lượng của đại lý mua từ dự án
(offtake) - Khối lượng của đại lý đã cam kết bán cho khách
hàng: triệu tấn LNG/năm;
+ Tính đa dạng của nguồn cung từ dự án = Số lượng
dây chuyền sản xuất LNG (train) đã hoàn thành + Số dây
chuyền đang triển khai + Số dây chuyền sẽ thực hiện của
dự án;
+ Tính đa dạng của nguồn cung từ đại lý = Số lượng
dự án do đại lý sở hữu + Số lượng dự án do đại lý mua;
+ Khả năng vận chuyển của đại lý = Số lượng và tổng
công suất phương tiện vận chuyển của đại lý;
+ Mức độ hoàn thành của Dự án = Số lượng dây
chuyền của dự án đã hoàn thành;
DẦU KHÍ - SỐ 2/2015
57
KINH TẾ - QUẢN LÝ DẦU KHÍ
Bảng 7. Khung chấm điểm lựa chọn dự án LNG
Căn cứ đánh giá điểm
Điểm 2
Trọng
số quan
trọng
TT
1
Tiêu chí
Điểm 3
Điểm 1
Công suất dư thừa của dự
án gấp trên 3 lần nhu cầu
nhập khẩu của Việt Nam
Công suất dư thừa của dự
án gấp từ 2 - 3 lần nhu cầu
nhập khẩu của Việt Nam
Công suất dư thừa của dự án
thấp hơn nhu cầu nhập khẩu
của Việt Nam
Công suất dư
thừa
3
1
1
1
Tính đa dạng
của nguồn
cung
Có trên 6 dây chuyền sản
xuất LNG trong dự án
Có từ 3 - 5 dây chuyền sản
xuất LNG trong dự án
Có dưới 3 dây chuyền sản
xuất LNG trong dự án
2
Khoảng cách
vận chuyển về
Việt Nam
3
Dưới 5.000km
Từ 5.000 - 10.000km
Trên 10.000km
Mức độ hoàn
thành của dự
án
Đã hoàn thành trên 3 dây
chuyền sản xuất LNG
Đã hoàn thành từ 2 - 3 dây
chuyền sản xuất LNG
Đã hoàn thành ≤ 1 dây
chuyền sản xuất LNG
4
Hiệu quả kinh
tế của dự án
Chi phí hòa vốn dưới
7USD/triệu BTU
Chi phí hòa vốn từ 7 -
12USD/triệu BTU
Chi phí hòa vốn trên
12USD/triệu BTU
5
6
2
1
Kinh nghiệm
cung cấp LNG
Có trên 8 hợp đồng cung
cấp LNG đã được ký kết
Có từ 2 - 8 hợp đồng cung
cấp LNG đã được ký kết
Có dưới 2 hợp đồng cung
cấp LNG đã được ký kết
Bảng 8. Chấm điểm đại lý cung cấp LNG
Kinh
Tính đa
dạng của
nguồn cung
Kinh
Khả năng
nghiệm với
Tên nhà cung Công suất
Khả năng
vận chuyển
TT
nghiệm đầu linh hoạt với nước mới
tư hạ nguồn thị trường tham gia thị
trường
Tổng điểm
cấp
LNG dư thừa
Trọng số quan trọng
3
2
3
3
1
3
2
2
1
3
3
2
1
3
3
2
2
3
3
2
2
2
2
2
1
2
3
…
21
Đại lý 1
Đại lý 2
Đại lý 3
…
25
27
23
Đại lý 21
2
1
1
1
1
1
13
Bảng 9. Chấm điểm dự án cung cấp LNG
Tính đa
dạng của
nguồn
cung
Khoảng
cách vận
chuyển về
Việt Nam
Mức độ
hoàn
thành của
dự án
Kinh
nghiệm
cung cấp
LNG
Hiệu quả
kinh tế của
dự án
Công suất
dư thừa
TT
Tên dự án
Tính điểm
Trọng số quan trọng
3
2
2
3
1
1
1
2
1
1
1
1
1
3
3
2
2
3
3
2
2
2
1
2
1
2
3
…
171
Dự án 1
Dự án 2
Dự án 3
…
21
19
22
Dự án T
2
2
1
3
3
2
22
+ Khoảng cách vận chuyển về Việt Nam (km) từ dự án;
giá các đại lý/ nhà bán buôn theo điểm và trọng số ưu tiên
(Bảng 6 - 7).
+ Kinh tế dự án - Chi phí hòa vốn của dự án (theo số
liệu của Wood Mackenzie và PFC Energy) = USD/triệu BTU;
Sau khi đánh giá chấm điểm (Bảng 8 - 9), các dự án và
đại lý có điểm cao hơn sẽ được ưu tiên lựa chọn vào danh
sách các nhà cung cấp tiềm năng.
+ Kinh nghiệm cung cấp LNG của dự án = Số lượng
hợp đồng mà dự án LNG đã ký kết với khách hàng.
4. Kết luận
Chấm điểm chọn nhà cung cấp
Căn cứ vào các tiêu chí đã được xác định, có thể đánh
Phương pháp đánh giá xếp hạng tiêu chí theo trọng
DẦU KHÍ - SỐ 2/2015
58
PETROVIETNAM
số có thể áp dụng cho Việt Nam. Các tiêu chí đánh giá nhà
cung cấp LNG bao gồm các tiêu chí về khả năng cung cấp,
khả năng vận chuyển, khả năng linh hoạt về hợp đồng,
kinh nghiệm tham gia thị trường LNG, hiệu quả kinh tế dự
án và khoảng cách vận chuyển về Việt Nam là các tiêu chí
quan trọng được dùng để đánh giá nhà cung cấp. Trong
đó các tiêu chí khả năng cung cấp, kinh nghiệm cung cấp
là các tiêu chí quan trọng cần được xem xét có trọng số ưu
tiên cao hơn.
5. IHS/PFC Energy. Global: Breakeven FOB costs.
Global LNG Service (GLNG). 5/2014.
6. IHS/PFC Energy. LNG liquefaction - project profile.
Global LNG Service (GLNG). 5/2014.
7. B.Lyès, D.Hongwei, X.Xiaolan. Supplier selection
problem: selection criteria and methods. INRIA Institute.
LORIA France. 2003.
8. IHS/PFC Energy. Market profile. Global LNG
Service (GLNG). 5/2014.
Theo phương pháp đánh giá trên, các đại lý Shell, BP,
Chevron, Gazprom, Gas Natural Fenosa, Mitsubishi, GDF
SUEZ và các dự án ở Mỹ, Canada, Qatar được ưu tiên lựa
chọn làm nhà cung cấp tiềm năng cho Việt Nam.
9. Viện Dầu khí Việt Nam, PFC Energy. Hội thảo tác
động của khí đá phiến vào thị trường LNG châu Á và chính
sách nhập khẩu LNG ở Việt Nam (Impact of shale gas on
Asian LNG & Vietnam’s LNG import strategy). 12/5/2014.
Các đơn vị nhập khẩu trực tiếp trong quá trình đàm
phán với các nhà cung cấp sẽ có các đề xuất về tiêu chí và
trọng số đánh giá cụ thể cho các nhà cung cấp.
10. Nguyễn Vũ Thắng và nnk. Đánh giá tác động của
shale gas đến thị trường LNG khu vực châu Á và đề xuất một
số định hướng về triển khai khi nhập khẩu LNG cho PVN/
PVGAS. Viện Dầu khí Việt Nam. 2014.
Tài liệu tham khảo
1. IHS/PFC Energy. Competitor profile. Global LNG
Service (GLNG). 5/2014.
11. Thủ tướng Chính phủ. Công văn số 138/TTg-KTN
v/v Đề án phát triển các dự án sử dụng khí thiên nhiên hóa
lỏng tại Việt Nam. 16/1/2013.
2. Dawei Lu. Fundamentals of supply chain
management. BookBoon Ltd and Ventus Publishing Aps.
2011: p. 83 - 91.
12. Bộ Công Thương. Quyết định số 3022/QĐ-BCT
v/v phê duyệt Đề án tổng thể phát triển chuỗi các dự án
khí - điện sử dụng khí thiên nhiên hóa lỏng tại Sơn Mỹ, Bình
Thuận. 10/5/2013.
3. IHS/PFC Energy. Existing LNG fleet database.
Global LNG Service (GLNG). 5/2014.
4. IHS/PFC Energy. GLNG market data sheet:
Countries report. Global LNG Service (GLNG). 5/2014.
Method of weighted criteria evaluation to select LNG suppliers
Nguyen Vu Thang, Ha Thanh Hoa, Nguyen Thu Ha
Vietnam Petroleum Institute
Summary
The LNG market has seen a remarkable growth in the last 20 years due to the rapidly increasing demand for
natural gas which amounted to over 258mmtps in 2014. In addition to the traditional LNG importing countries such
as Japan, South Korea and Taiwan, there are more and more countries in the world importing LNG as an alternative
energy source. Supplies are more diversified with new suppliers from the United States, Qatar, Australia and other
countries. Vietnam is importing LNG (Thi Vai and Son My Terminals) for power stations and industrial users. However,
the selection of suppliers is not an easy process since it involves the evaluation of supply capabilities, price formula,
shipping distance and other conditions. This paper presents the method of weighted criteria evaluation to select LNG
suppliers for Vietnam.
Key words: Supplier selection, criteria evaluation method, liquefied natural gas (LNG).
DẦU KHÍ - SỐ 2/2015
59
Bạn đang xem tài liệu "Phương pháp đánh giá xếp hạng tiêu chí theo trọng số để lựa chọn nhà cung cấp LNG", để tải tài liệu gốc về máy hãy click vào nút Download ở trên
File đính kèm:
- phuong_phap_danh_gia_xep_hang_tieu_chi_theo_trong_so_de_lua.pdf