Đặc điểm lâm sàng, cận lâm sàng và hình ảnh chụp PET/CT sử dụng ¹⁸F-FDG ở bệnh nhân sau nhồi máu cơ tim cấp

NGHIÊN CỨU LÂM SÀNG

Đặc điểm lâm sàng, cận lâm sàng

và hình ảnh chụp PET/CT sử dụng ¹⁸F-FDG

ở bệnh nhân sau nhồi máu cơ tim cấp

Đặng Văn Hưng¹, Phạm Trường Sơn², Nguyễn Văn Hùng3,

Lương Công Thức³, Trần Viết Tiến³

¹Hệ Sau đại học, Học viện Quân y

²Bệnh viện Trung ương Quân đội 108

³Bệnh viện Quân y 103, Học viện Quân y

TÓM TẮT:

số BN có diện khuyết xạ mức độ rộng trên kết quả

Mục tiêu: Khảo sát đặc điểm lâm sàng, cận lâm ¹⁸F-FDG PET/CT. Khuyết xạ ở nhánh động mạch

sàng và hình ảnh chụp PET/CT sử dụng 18F-FDG liên thất trước chiếm tỷ lệ cao nhất (62,2%). BN có

ở bệnh nhân sau nhồi máu cơ tim cấp.

tổn thương dạng sẹo cơ tim diện rộng chiếm tỷ lệ

Đối tượng và phương pháp: Nghiên cứu bao cao nhất (69,7%), diện trung bình và hẹp có tỷ lệ

gồm 45 bệnh nhân (BN) sau nhồi máu cơ tim cấp như nhau (15,2%) và tổn thương dạng cơ tim đông

(NMCTC) được điều trị nội khoa tại Viện Tim miên diện rộng chiếm tỷ lệ cao nhất (45,2%), dạng

mạch, Bệnh viện TƯQĐ 108, thời gian từ năm trung bình (35,5%).

2011 đến năm 2015. Các BN được tiến hành thăm

Kết luận: Bệnh nhân NMCTC trong nghiên

khám lâm sàng, cận lâm sàng và làm xạ hình tưới cứu có độ tuổi cao, nam giới chiếm chủ yếu và có

máu cơ tim (XHTMCT). Sau đó, tiến hành chụp các yếu tố nguy cơ bệnh mạch vành. Vùng cơ tim

18

PET/CT sử dụng F-FDG đánh giá cơ tim còn nhồi máu bị ảnh hưởng hay gặp ở vùng do động

sống cho những BN có kết quả là khuyết xạ cố định mạch liên thất trước chi phối và hay gặp tình trạng

trên XHTMCT và chụp động mạch vành cho các giảm chức năng tâm thu thất trái. Đánh giá sự sống

bệnh nhân có chỉ định.

còn cơ tim trên XHTMCT và 18F-FDG PET/CT

Kết quả: Tuổi trung bình là 68,2 10,6 trong cho thấy chủ yếu các bệnh nhân có mức độ tổn

đó phần lớn các BN ≥60 tuổi chiếm 80%; nam giới thương nặng và rộng.

chiếm 91,1%. Các yếu tố nguy cơ bệnh mạch vành:

Từ khóa: Sự sống còn cơ tim, 18F- FDG PET/

tăng huyết áp (66,7%), hút thuốc (35,6%). LVEF CT, xạ hình tưới máu cơ tim, nhồi máu cơ tim cấp.

trung bình (39,1 10,1%). Trên XHTMCT, 100%

BN có vùng khuyết xạ cố định. Khuyết xạ cố định ĐẶT VẤN ĐỀ

đơn thuần, mức độ nặng và diện rộng chiếm đa số

Các BN sau NMCTC thường có tỷ lệ tai biến

có tỷ lệ lần lượt là 68,9% 93,3% và 93,3%. 95,6% tim mạch cao do tình trạng thiếu máu cơ tim tồn dư

Ngày nhận bài: 15/10/2020

Ngày phản biện: 26/11/2020

Ngày chấp nhận đăng: 15/12/2020

|

TẠP CHÍ NỘI KHOA VIỆT NAM SỐ 21/2021

0

95

NGHIÊN CỨU LÂM SÀNG

(residual ischemia), rối loạn chức năng thất trái và hàng đầu chẩn đoán bệnh động mạch vành ở các

loạn nhịp tim. Vì vậy, các thăm dò chẩn đoán nhằm trung tâm y khoa lớn như Bệnh viện Chợ Rẫy, Bệnh

đánhgiátìnhtrạngBNsauNMCTCđểcóbiệnpháp viện TƯQĐ 108... Việc triển khai kỹ thuật FDG

điều trị thích hợp là hết sức cần thiết. Tình trạng tổn PET đánh giá cơ tim còn sống sẽ cung cấp một

thương sau NMCTC có thể là cơ tim còn sống (bao công cụ có độ nhạy cao, hỗ trợ đắc lực cho các bác

gồm cơ tim choáng: stunning, cơ tim đông miên: sĩ tim mạch trong quyết định chiến lược điều trị đối

hibernating) và sẹo cơ tim (scar) làm rối loạn chức với bệnh nhân sau nhồi máu cơ tim cấp, cũng như

năng tim. Việc xác định rõ tình trạng cơ tim “còn góp phần tiên lượng cho bệnh nhân sau can thiệp

sống” hay “không còn sống” (myocardial viability) tái tưới máu.

là yếu tố quan trọng quyết định có hay không lợi ích

Tuy nhiên, tại Việt Nam vai trò FDG PET

khi tiến hành thủ thuật tái tưới máu và là yếu tố tiên đánh giá cơ tim còn sống sau NMCTC chưa

lượng trong việc đánh giá phục hồi chức năng thất được nghiên cứu nhiều. Chính vì vậy, chúng tôi

trái sau can thiệp tái tưới máu [1],[2].

tiến hành đề tài này nhằm mục đích: "Nghiên cứu

Phát hiện khả năng còn sống của cơ tim có ý đặc điểm lâm sàng, cận lâm sàng và hình ảnh chụp

nghĩa rất lớn trong lựa chọn chiến thuật điều trị suy PET/CT sử dụng 18F-FDG ở bệnh nhân sau nhồi

tim ở bệnh nhân động mạch vành. Các bệnh nhân máu cơ tim cấp".

có tình trạng cơ tim đông miên, giảm chức năng

thất trái nên được chẩn đoán và điều trị tái tưới máu ĐỐI TƯỢNG VÀ PHƯƠNG PHÁP

(nong, đặt stent hoặc phẫu thuật cầu nối chủ vành) Đối tượng nghiên cứu

kết hợp điều trị nội khoa tích cực nhằm cải thiện

Gồm 45 bệnh nhân đã được chẩn sau nhồi máu

chức năng thất trái, giảm tỉ lệ tai biến và tử vong. Các cơ tim cấp có chỉ định đánh giá cơ tim còn sống

bệnh nhân có tổn thương hoại tử, xơ hóa cơ tim nên được điều trị tại Viện Tim mạch, Bệnh viện TƯQĐ

điều trị nội khoa tích cực.

108 từ năm 2011 – 2015.

Hiện nay có nhiều kỹ thuật có thể đánh giá được Tiêu chuẩn chọn bệnh nhân

khả năng sống của cơ tim như: siêu âm tim gắng

- Các đối tượng BN sau NMCTC được đưa vào

sức sử dụng Dobutamin, chụp cộng hưởng từ tim diện nghiên cứu khi đã qua giai đoạn cấp ít nhất là

mạch (CMR), xạ hình tưới máu cơ tim Tc99m – 14 ngày, tình trạng lâm sàng và huyết động ổn định,

MIBI sử dụng nitroglycerin và FDG PET. Trong đó xét nghiệm các men tim đặc hiệu đã trở về giới hạn

FDG PET được coi là phương pháp chuẩn để đánh bình thường, BN ở giai đoạn hồi phục sau NMCTC.

giá khả năng phục hồi vận động và chức năng thất

- Các bệnh nhân được làm XHTMCT theo

trái sau can thiệp tái tưới máu động mạch vành (độ khuyến cáo của Hội Tim mạch Hạt nhân Hoa Kỳ

nhạy trên 90%, giá trị dự đoán âm tính xấp xỉ 90%). (ASNC), chọn bệnh nhân có kết quả là khuyết xạ

18

Kỹ thuật chụp PET sử dụng F-FDG cho phép cố định để tiến hành chụp PET/CT đánh giá cơ tim

đánh giá khả năng còn sống của cơ tim, phân biệt còn sống [3].

tình trạng cơ tim đông miên còn khả năng hồi phục

với sẹo cơ tim (scar) sau nhồi máu cơ tim cấp [3].

- Tiến hành chụp PET/CT theo hướng dẫn

của Hội Tim mạch Hạt nhân Hoa Kỳ (ASNC)

Tại Việt Nam, tim mạch học hạt nhân được sử 2009 [3].

dụng trong lâm sàng từ những năm 2000 và hiện Tiêu chuẩn loại trừ

nay đang trở thành một trong những xét nghiệm

- Nhồi máu cơ tim cấp chưa ổn định: còn đau

|

TẠP CHÍ NỘI KHOA VIỆT NAM SỐ 21/2021

96

NGHIÊN CỨU LÂM SÀNG

ngực, biến đổi điện tim.

- Suy tim cấp mất bù nặng.

- Nhiễm trùng nặng.

giá đỡ phía trên đầu. Chụp CT scout, chụp CT

scanner liều thấp hiệu chỉnh hiệu ứng suy giảm (CT

atenuation correction) và chụp PET với chuẩn 3

- Đái tháo đường chưa kiểm soát được đường D, 1 bed x 15 phút. Xử lý hình ảnh, tái xử lý, trình

huyết.

bày hình ảnh chuyển hóa FDG PET/CT và Tc99m

– MIBI SPECT tưới máu cơ tim với phần mềm

chuyên dụng QPS.

+ Đánh giá hình ảnh FDG PET cơ tim kết

hợp với hình ảnh SPECT tưới máu cơ tim pha

- Rối loạn nhịp tim nặng chưa khống chế được.

- Bệnh nhận nặng, ung thư giai đoạn cuối.

- Bệnh nhân không đồng ý tham gia nghiên cứu.

Phương pháp nghiên cứu:

- iết kế nghiên cứu: Nghiên cứu tiến cứu mô nghỉ - gắng sức. Tổn thương dạng không phù hợp

tả cắt ngang.

(mismatch) giữa hình ảnh tưới máu – chuyển hóa

- Các bước tiến hành: BN được khám lâm sàng (giảm nặng tưới máu nhưng duy trì, giảm nhẹ

và các xét nghiệm cần thiết và đăng ký vào hồ sơ chuyển hóa glucose) có nghĩa cơ tim có khả năng

nghiên cứu theo mẫu thống nhất. Chụp XHTMCT sống. Nếu là dạng phù hợp (match) giảm nặng, mất

quy trình 2 ngày pha nghỉ - gắng sức.

- Chụp FDG – PET đánh giá khả năng sống của tim (cơ tim không hồi phục nếu tiến hành can thiệp

cơ tim:

tái tưới máu).

+ Dược chất phóng xạ: 5 - 12 mCi 18F – FDG

- Chụp ĐMV cho những bệnh nhân có chỉ định:

tưới máu và chuyển hóa có nghĩa là sẹo nhồi máu cơ

sản xuất tại trung tâm gia tốc Cyclotron – Bệnh viện eo hướng dẫn của ACC/AHA năm 1999 [8].

TƯQĐ 108. Phương tiện: máy PET/CT Discovery Khi kết quả trên chụp ¹⁸F-FDG PET/CT là có vùng

STE của hãng GE Hoa kỳ đặt tại Khoa Y học Hạt cơ tim đông miên.

nhân, Bệnh viện TƯQĐ 108.

Xử lý số liệu

Số liệu nghiên cứu được xử lý theo các thuật

+ Quy trình thực hiện: theo hướng dẫn thực

hành của Hội Tim mạch Hạt nhân Hoa Kỳ (2009) toán thống kê y học bằng chương trình SPSS 20.0

[3] với quy trình sử dụng glucose đường uống và Medcalc 12.3.

(glucose loading) hoặc kết hợp với sử dụng insulin.

+ u nhận FDG PET và xử lý hình ảnh:

Tư thế bệnh nhân: nằm ngửa, hai tay để gác lên Đặc điểm chung của các đối tượng nghiên cứu

KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU.

Bảng 1. Đặc điểm về tuổi và giới của đối tượng nghiên cứu

Đặc điểm

n=45

41

4

Tỷ lệ

91,1

8,9

Nam

Nữ

Giới

<60

60-70

>70

9

17

19

20,0

37,8

42,2

Nhóm tuổi

Trung bình (X SD)

68,2 10,6

Nhận xét: Tuổi trung bình của các đối tượng nghiên cứu là 68,2 10,56. Chủ yếu bệnh nhân ở 2 nhóm

tuổi trên 60 với tỷ lệ lần lượt là 37,8% và 42,2%. Nam giới chiếm đa số (41/4).

|

TẠP CHÍ NỘI KHOA VIỆT NAM SỐ 21/2021

0

97

NGHIÊN CỨU LÂM SÀNG

Bảng 2. Đặc điểm về yếu tố nguy cơ của đối tượng nghiên cứu

Yếu tố nguy cơ

Số bệnh nhân

(n=45)

Tỷ lệ

(%)

Tăng huyết áp

Rối loạn lipid máu

Đái tháo đường

30

7

66,7

15,6

22,2

35,6

15,6

10

16

7

Hút thuốc

Tai biến mạch máu não

Nhận xét: Các yếu tố nguy cơ hay gặp là THA (66,7%), hút thuốc lá (35,6%), đái tháo đường (22,2%),

tiền sử tai biến mạch máu não (15,6%) và rối loạn lipid máu (15,6%).

Bảng 3. Kết quả một số thông số trên siêu âm tim

Các thông số

Dd (mm)

Ds (mm)

Trung bình (X SD)

52,2 7,3

39,4 8,48

EDV (ml)

ESV (ml)

98,6 39,65

63,7 34,45

n=45

6

Tỷ lệ %

13,3

< 30%

30 – 39%

40 – 50%

>50%

16

14

9

35,6

EFs

31,1

20,0

X SD

39,1 10,1

Nhận xét: ể tích thất trái cuối tâm trương trung bình 98,6 39,65ml và thể tích thất trái cuối tâm thu

trung bình là 63,7 34,45ml. Phân số tống máu trung bình là 39,1 10,1. Chiếm tỷ lệ cao nhất là nhóm BN

có EFs: 30-39% với 35,6%; tiếp theo là nhóm BN có EFs: 40-50%; có 20% BN có CNT duy trì >50%.

Bảng 4. Kết quả chụp động mạch vành

Số bệnh nhân

(n =31)

Tỷ lệ

(%)

Đặc điểm tổn thương ĐMV

Không hẹp

4

18

7

12,9

58,1

22,6

6,5

Hẹp 1 nhánh ĐMV

Hẹp 2 nhánh ĐMV

Hẹp 3 nhánh ĐMV

Số nhánh ĐMV hẹp

trên 1 BN

2

|

TẠP CHÍ NỘI KHOA VIỆT NAM SỐ 21/2021

98

NGHIÊN CỨU LÂM SÀNG

ân chung ĐMV trái

ĐMLT

0

16

9

0,0

51,6

29,0

41,9

Vị trí hẹp ĐMV

ĐM mũ

ĐMV phải

13

Nhận xét: Trong số BN nghiên cứu, 31 BN được chụp ĐMV. 12,9% không có tổn thương hẹp ≥ 70%

đường kính ĐMV. Trong số BN có tổn thương hẹp ≥ 70%, 58,1% BN tổn thương một nhánh ĐMV, 29,1%

tổn thương đa mạch, trong đó 6,5 % số BN tổn thương 3 nhánh chính ĐMV. Không có bệnh nhân tổn

thương thân chung ĐMV trái, hẹp ĐMLT (51,6%) chiếm tỷ lệ cao nhất trong các nhánh ĐMV, hẹp ĐM

mũ thấp nhất (29,0%).

Bảng 5. Đặc điểm khuyết xạ trên xạ hình tưới máu cơ tim

Đặc điểm khuyết xạ

Khuyết xạ cố định

Số BN (n=45)

Tỷ lệ (%)

45

100,0

Khả năng phục hồi

(reversibility)

Khuyết xạ cố định đơn thuần

Khuyết xạ kết hợp*

Nhẹ

31

14

0

68,9

31,1

0,0

Mức độ khuyết xạ (severity)

Độ rộng khuyết xạ (Extent)

Vừa

Nặng

3

42

6,7

93,3

Hẹp

0

Trung bình

Rộng

3

42

6,7

93,3

*Khuyết xạ kết hợp: khuyết xạ cố định xen lẫn khuyết xạ có hồi phục.

Nhận xét: 100% BN có vùng khuyết xạ cố định trên XHTMCT. Khuyết xạ cố định đơn thuần, mức độ

nặng và diện rộng chiếm đa số có tỷ lệ lần lượt là 68,9%; 93,3% và 93,3%.

Các đặc điểm trên hình ảnh ¹⁸F-FDG PET

Bảng 6. Đối chiếu hình ảnh ¹⁸F-FDG PET và XHTMCT

Số tổn thương khuyết xạ

(n=45)

Tỷ lệ

(%)

Tổn thương tưới máu-chuyển hoá

Khuyết xạ tương đồng tưới máu-chuyển hoá (perfusion-metabolism

match): sẹo NMCT

14

31,1

Khuyết xạ dạng không tương đồng (perfusion-metabolism mismatch): cơ

tim đông miên

12

19

26,7

42,2

Khuyết xạ hỗn hợp (đông miên và sẹo sau NMCT)

|

TẠP CHÍ NỘI KHOA VIỆT NAM SỐ 21/2021

0

99

NGHIÊN CỨU LÂM SÀNG

Nhận xét: Có 19 bệnh nhân có dạng tổn thương là hỗn hợp (bao gồm cả 2 dạng tổn thương) chiếm

42,2%. 14 bệnh nhân có kết quả là sẹo cơ tim chiếm 31,1%. 12 bệnh nhân có kết quả là cơ tim đông miên

đơn thuần chiếm 26,7%.

Bảng 7. Phân bố tỷ lệ các dạng tổn thương trên 3 vùng chi phối của nhánh ĐMV

Trước vách

Tỷ lệ(%)

ành bên

Tỷ lệ(%)

Sau dưới

Tỷ lệ(%)

n

7

5

n

Sẹo cơ tim

18

17

40,0

37,8

15,6

11,1

10

22,2

Cơ tim đông miên

Nhận xét: Cả 2 dạng tổn thương đều có xu hướng tập trung nhiều ở vùng trước vách do nhánh động

mạch LT chi phối với tỷ lệ dạng sẹo cơ tim 40,0% và cơ tim đông miên là 37,8%...

Bảng 8. Tỷ lệ % vùng cơ tim đông miên và sẹo cơ tim so với diện tích cơ tim thất trái

Diện tổn thương

Hẹp

<10%

Trung bình

10 – 20%

Rộng

>20%

Dạng tổn thương

Sẹo cơ tim

Số BN (n=33)

Tỷ lệ (%)

5

23

69,7

14

(27,7 13,6)

15,2

6

15,2

11

Sô BN (n=31)

Tỷ lệ (%)

Cơ tim đông miên

(22,0 14,2)

19,4

35,5

45,2

Nhận xét: BN có tổn thương dạng sẹo cơ tim đối tượng quân nhân mà quân nhân đa phần là nam

diện rộng chiếm tỷ lệ cao nhất (69,7%), diện trung giới. Nghiên cứu PREMIER (Prospective Registry

bình và hẹp có tỷ lệ như nhau (15,2%). BN có tổn Evaluating Myocardial Infarction) [4] tiến hành

thương dạng cơ tim đông miên diện rộng chiếm tỷ trên 2498 BN sau NMCTC đã thấy 20,1% BN ở độ

lệ cao nhất (45,2%) tiếp theo là dạng trung bình tuổi trên 75 tuổi và 41,7% số BN NMCT ở lứa tuổi

(35,5%) và thấp nhất là diện hẹp (19,4%).

từ 64 đến 75 (Bảng 1).

Kết quả nghiên cứu của chúng tôi cho thấy tỷ

lệ BN có các yếu tố nguy cơ mắc động mạch vành

BÀN LUẬN

Tuổi trung bình của các bệnh nhân NMCTC khá cao như tăng huyết áp 66,7%, hút thuốc lá

trong nghiên cứu của chúng tôi là 68,2 10,56. 35,6%, đái tháo đường 22,2% (Bảng 2). Các nghiên

Trong đó có 80,0% các bệnh nhân có tuổi ≥60. cứu trong và ngoài nước đều nhận thấy NMCTC

Các nghiên cứu về bệnh động mạch vành cho hay gặp ở người lớn tuổi và có các yếu tố nguy cơ

thấy NMCTC nói riêng và bệnh thiếu máu cơ tim động mạch vành như đái tháo đường, tăng huyết áp,

thường gặp ở nhiều ở nam giới lớn tuổi. Có lẽ đây là rối loạn chuyển hoá lipid, béo phì và hút thuốc…

do đặc điểm thu dung của bệnh viện TWQĐ 108 là Nghiên cứu của Vũ ị Phương Lan [5] (2012) cho

|

TẠP CHÍ NỘI KHOA VIỆT NAM SỐ 21/2021

100

NGHIÊN CỨU LÂM SÀNG

thấy các yếu tố nguy cơ tim mạch ở BN NMCT khá mismatch) tương ứng với vùng cơ tim tưới máu

cao với tỷ lệ bệnh tăng huyết áp 60,4%, rối loạn lipid bình thường hoặc gần bình thường nhưng giảm

máu 29,5%, thừa cân 34,5%, hút thuốc lá 30,9%, đái chuyển hóa glucose (giảm bắt giữ FDG); vùng cơ

tháo đường 15,1%. Nghiên cứu của Zellweger M.J. tim tương đồng tưới máu – chuyển hóa (perfusion-

và cs trên 1413 BN sau NMCT được chụp SPECT metabolism match) là vùng giảm nặng tưới máu

18

xạ hình tưới máu cơ tim đã thấy BN tăng huyết áp và không bắt giữ F-FDG. Ba tình trạng tưới máu

18

chiếm tỷ lệ 49,8%, rối loạn lipid máu chiếm 46,7%, – chuyển hóa F-FDG đầu thể hiện khả năng cơ

đái tháo đường 22,1% và hút thuốc lá 13,4%. Sự kết tim sống, có khả năng hồi phục sau can thiệp tái

hợp giữa các yếu tố nguy cơ như tăng lipid máu, tưới máu. Tình trạng cuối thể hiện sẹo nhồi máu cơ

THA, đái tháo đường, hút thuốc làm tăng nguy cơ tim, ít khả năng hồi phục sau can thiệp tái tưới máu.

NMCT [6].

eo kết quả trên Bảng 6 ta thấy 19 bệnh nhân có

Trên xạ hình SPECT tưới máu cơ tim, 71,1% dạng tổn thương là hỗn hợp (bao gồm cả 2 dạng tổn

số BN có khuyết xạ cố định hoặc kết hợp; 93,3% thương) chiếm 42,2%. 14 bệnh nhân có kết quả là

ở mức độ nặng và 93,3% diện rộng. 68,9% số BN sẹo cơ tim chiếm 31,1%. 12 bệnh nhân có kết quả là

được đánh giá trên xạ hình SPECT có vùng khuyết cơ tim đông miên đơn thuần chiếm 26,7%. Lê Ngọc

xạ cố định sau NMCT. Trong nghiên cứu này, mức Hà và cs (2015) nghiên cứu trên 69 bệnh nhân sau

độ nặng, diện rộng và tỷ lệ khuyết xạ cố định của NMCT cấp và bệnh ĐMV mạn tính kết quả cũng

tổn thương trên hình ảnh XHTMCT cao hơn nhiều cho thấy có 33% là tổn thương sẹo cơ tim, 29%

so với các nghiên cứu khác có lẽ là do BN nghiên tổn thương dạng cơ tim đông miên và 38% có tổn

cứu của chúng tôi chỉ là NMCT chứ không gồm cả thương dạng hỗn hợp [7].

bệnh nhân BTMCBMT. Nghiên cứu của Vũ ị

Sự phân bố của các dạng tổn thương sẹo cơ tim

Phương Lan [5] năm 2012 trên BN NMCT nhận và cơ tim đông miên ở vùng chi phối của nhánh

thấy tỷ lệ BN có khuyết xạ mức độ nhẹ, vừa và nặng động mạch LT có tỷ lệ cao hơn so với vùng chi

lần lượt là 4,3%, 15,1% và 80,6%. Trong đó 75,5% phối của các nhánh động mạch vành khác, điều này

BN có khuyết xạ mức độ rộng. Cũng trong nghiên có lẽ là do nhánh động mạch này có kích thước lớn

cứu này, tác giả nhận thấy số BN có vùng cơ tim còn nhất và có vùng chi phối rộng hơn so với các nhánh

sống với khuyết xạ hồi phục chiếm tỷ lệ 56,8% và động mạch còn lại (Bảng 7).

nhóm tổn thương khuyết xạ được coi là không còn

sống trên xạ hình SPECT chiếm tới 43,2% số BN xạ hình F-FDG PET, việc đánh giá độ rộng của

Bên cạnh việc xác định các dạng tổn thương trên

18

sau NMCTC (Bảng 5).

tổn thương cũng rất quan trọng giúp cho việc định

Trên kết quả chup PET/CT các dạng hình hướng điều trị. Một số nghiên cứu đều cho thấy

ảnh tương ứng với tình trạng cơ tim bình thường diện tích cơ tim đông miên, thiếu máu càng rộng

là vùng có trạng thái bình thường cả về tưới máu thì thủ thuật tái tưới máu đem lại lợi ích cải thiện

và chuyển hóa glucose; vùng không tương đồng chức năng thất trái (EF%) càng nhiều. Nghiên cứu

tưới máu – chuyển hóa (perfusion/metabolism của chúng tôi cho thấy 35,5% số BN có diện cơ tim

mismatch) là vùng cơ tim giảm tưới máu nhưng đông miên ở mức độ trung bình (10 – 20% so với cơ

duy trì hoặc tăng chuyển hóa glucose (duy trì / tăng tim thất trái) và 45,2% cơ tim đông miên diện rộng

bắt giữ FDG); vùng không tương đồng tưới máu – (>20%). Kết quả này tương đồng với kết nghiên

chuyển hóa ngược (reverse perfusion/metabolism cứu của Lê Ngọc Hà và cộng sự năm 2015 [7]. Như

|

TẠP CHÍ NỘI KHOA VIỆT NAM SỐ 21/2021

0

101

NGHIÊN CỨU LÂM SÀNG

KẾT LUẬN

Bệnh nhân NMCTC trong nghiên cứu có độ

vậy, các BN này nhiều khả năng sẽ cải thiện được

chức năng thất trái và tiên lượng tốt hơn nếu tái tưới

máu động mạch vành thành công. Kết quả nghiên

cứu của chúng tôi cũng cho thấy sẹo cơ tim sau

NMCTC diện rộng chiếm tỷ lệ 69,7%, diện trung

bình 15,2% và sẹo NMCTC diện hẹp cũng chiếm

15,2% (Bảng 8). Ngược lại với nhóm bệnh nhân có

cơ tim đông miên thì nhóm BN có diện tích sẹo cơ

tim lớn sẽ không cải thiện được chức năng tâm thu

thất trái sau tái thông động mạch vành.

tuổi cao, nam giới chiểm chủ yếu và có các yếu tố

nguy cơ bệnh mạch vành. Vùng cơ tim nhồi máu

bị ảnh hưởng hay gặp ở vùng do động mạch liên

thất trước chi phối và tình trạng giảm chứ năng

tâm thu thất trái. Đánh giá sự sống còn cơ tim trên

18

XHTMCT và F-FDG PET/CT cho thấy chủ

yếu các bệnh nhân có mức độ tổn thương nặng

và rộng.

SUMMARY

18

Clinical, laboratory characteristics and F-FDG cardiac PET/CT imaging in patients with

myocardial infarction

18

Objectives: To investigate some characteristics of clinical, laboratory and F-FDG cardiac PET/CT

imaging in patients with myocardial infarction

Subjects and methods: is cross-sectional study included 45 patients with myocardial infarction

who were treated in Cardiology Institute, 108 military hospital from 2011 to 2015. ese patients were

examined clinical, subclinical and underwent myocardial perfusion SPECT/CT. Afer that, they were

18

performed F-FDG cardiac PET/CT to assess myocardial viability and coronary angiography for theo

patients who had indication.

Results: In our study, mean age was 68,2 10,6, the proportion of the patients with 60 or older age was

80%; the proportion of male was 91,1%. Risk factors of coronary artery disease included: hypertension

(66,7%), smoking (35,6%). Lef ventricular ejection fraction was 39,1 10,1%. On myocardial perfusion

SPECT, 100% patients had ﬁxed defect. Fixed, severity and large defect areas were priority, 68,9%; 93,3%;

93,3%, respectively. On ¹⁸F-FDG cardiac PET/CT, there were 95,6% patients with large defect region. e

defect regions, which were supplied by lef anterior descending artery, were the highest rate (62,2%). e

patients with large scar myocardium were the highest rate (69,7%), the proportion of the patients with

medium and small myocardial scar were equal (15,2%). e proportion of the patients with large and

medium hibernating myocardium were 45,2% (the highest); 35,5%, respectively.

Conclusion: In our study, the patients with myocardial infarction were fundamental old people, male

and had usually risk factor for CAD. Myocardial infarction regions, which were supplied by lef anterior

descending artery, were popular. Lef ventricular ejection fraction was reduction. e assessment of

myocardial viability by SPECT and ¹⁸F-FDG PET/CT demonstrated that the patients wiht large, severity

defect areas were seen the most common.

Key words: Viability myocardium, ¹⁸F-FDG PET/CT, Myocardial perfusion SPECT/CT, Myocardial

infarction.

|

TẠP CHÍ NỘI KHOA VIỆT NAM SỐ 21/2021

102

NGHIÊN CỨU LÂM SÀNG

TÀI LIỆU THAM KHẢO

1. A. Desideri, P. M. Fioreti, L. Cortigiani. et al (2003) Cost of strategies afer myocardial infarction

(COSTAMI): a multicentre, international, randomized trial for cost-eﬀective discharge afer uncomplicated

myocardial infarction. Eur Heart J, 24 (18), 1630-1639.

2. A. Kositwatanarerk, C. Sritara and P. Sritara (2009) Correlation between myocardial perfusion

imaging ﬁndings and cardiac events. J Med Assoc ai, 92 (11), 1470-1475.

3. R. C. Hendel, D. S. Berman, M. F. Di Carli. et al (2009) ACCF/ASNC/ACR/AHA/ASE/SCCT/

SCMR/SNM 2009 Appropriate Use Criteria for Cardiac Radionuclide Imaging: A Report of the American

College of Cardiology Foundation Appropriate Use Criteria Task Force, the American Society of Nuclear

Cardiology, the American College of Radiology, the American Heart Association, the American Society of

Echocardiography, the Society of Cardiovascular Computed Tomography, the Society for Cardiovascular

Magnetic Resonance, and the Society of Nuclear Medicine. J Am Coll Cardiol, 53 (23), 2201-2229.

4. J. A. Spertus, E. Peterson, J. S. Rumsfeld. et al (2006) e Prospective Registry Evaluating Myocardial

Infarction: Events and Recovery (PREMIER)--evaluating the impact of myocardial infarction on patient

outcomes. Am Heart J, 151 (3), 589-597.

5. Vũ ị Phương Lan (2012) Nghiên cứu đặc điểm và giá trị tiên lượng cảu xạ hình tưới máu cơ tim ở bệnh

nhân sau nhồi máu cơ tim, Luận án tiến sỹ y học, Viện Nghiên cứu Y Dược học lâm sàng 108.

6. M. J. Zellweger, G. Tabacek, A. W. Zuter. et al (2004) Evidence for lef ventricular remodeling afer

percutaneous coronary intervention: eﬀect of percutaneous coronary intervention on lef ventricular

ejection fraction and volumes. Int J Cardiol, 96 (2), 197-201.

7. Lê Ngọc Hà (2015) Nghiên cứu ứng dụng PET/CT sử dụng 18F- FDG trong bệnh nhồi máu cơ tim,

ung thư hạch và ung thư đại – trực tràng. Chương trình KH & CN trọng điểm cấp nhà nước, BVTƯ QĐ 108.

8. P. J. Scanlon, D. P. Faxon, A. M. Audet. et al (1999) ACC/AHA guidelines for coronary angiography.

A report of the American College of Cardiology/American Heart Association Task Force on practice

guidelines (Commitee on Coronary Angiography). Developed in collaboration with the Society for

Cardiac Angiography and Interventions. J Am Coll Cardiol, 33 (6), 1756-1824.

|

TẠP CHÍ NỘI KHOA VIỆT NAM SỐ 21/2021

0

103