Bài giảng Kỹ năng lãnh đạo - Chương 1: Bản chất của lãnh đạo

CHƯƠNG 1

BẢN CHẤT CỦA LÃNH ĐẠO

Giảng viên: PGS.TS Nguyễn Trường Sơn

NỘI DUNG

 Giúp người học hiểu rõ về bản chất của lãnh đạo, tự

khám phá những tiềm năng về lãnh đạo của bản thân.

 Sự thay đổi mô hình người lãnh đạo trong thời đại mới.

 Phân biệt lãnh đạo và quản trị.

 Sự phát triển của các lý thuyết lãnh đạo từ trước tới

nay.

PGS.TS Nguyễn Trường Sơn

24/04/2013 4:02 CH

2

Định nghĩa lãnh đạo

Trong khoảng thời gian 2 phút, bạn hãy

viết quan niệm của bạn về lãnh đạo!

PGS.TS Nguyễn Trường Sơn

24/04/2013 4:02 CH

3

Một số định nghĩa về lãnh đạo

 Là một quá trình trong đó một đối tượng thuyết phục cấp

dưới hành động theo như mong muốn.

 Là việc hướng dẫn và điều phối công việc của các thành viên

trong nhóm.

 Là mối liên hệ giữa các cá nhân trong đó những người khác

đồng ý làm theo vì họ tự nguyện chứ không phải bị ép buộc.

 Là các hành động tập trung nguồn lực tạo ra các cơ hội như

mong muốn.

 …

PGS.TS Nguyễn Trường Sơn

24/04/2013 4:02 CH

4

Định nghĩa lãnh đạo

 Hãy so sánh quan niệm của bạn với một định nghĩa sau

đây:

“Lãnh đạo là một quá trình ảnh hưởng đến một nhóm có

tổ chức nhằm đạt được các mục đích của tổ chức đó”.

 Một số hàm ý cần nghiên cứu

. Lãnh đạo là một quan hệ ảnh hưởng qua lại giữa người lãnh đạo và

người phục tùng.

. Lãnh đạo vừa mang tính khoa học vừa mang tính nghệ thuật.

. Lãnh đạo đòi hỏi vừa phải có lý trí vừa phải có cảm xúc.

. …

PGS.TS Nguyễn Trường Sơn

24/04/2013 4:02 CH

5

Các yếu tố liên quan đến khái niệm lãnh đạo

Thay đổi

Ảnh

hưởng

Tương lai

mong đợi,

mục đích

chia xẻ

LÃNH ĐẠO

Người

phục

tùng

Trách

nhiệm cá

…

nhân

PGS.TS Nguyễn Trường Sơn

24/04/2013 4:02 CH

6

Khung xem xét khái niệm lãnh đạo

Người

lã nh đạo

Việc

lã nh đạo

Tì nh

huống

Người

Phục tùng

PGS.TS Nguyễn Trường Sơn

24/04/2013 4:02 CH

7

Bản chất công việc lãnh đạo trong tổ chức

Tạo

tầm

nhì n

Công việc

lãnh đạo

Tạo

cảm

hứng

Gâ y

ảnh

hưởng

PGS.TS Nguyễn Trường Sơn

24/04/2013 4:02 CH

8

Bài tập

 Hãy suy nghĩ và viết ra tầm nhìn của tổ chức/doanh

nghiệp của bạn.

 Hãy suy nghĩ cách để truyền đạt tầm nhìn và tạo cảm

hứng cho việc thực hiện.

 Hãy suy nghĩ cách thu hút, động viên, tạo áp lực để gây

ảnh hưởng nhằm thực hiện tầm nhìn.

 Bạn có thể đối phó với những mâu thuẫn, xung đột nào,

những khủng khoảng nào?... Cách thức giải quyết.

PGS.TS Nguyễn Trường Sơn

24/04/2013 4:02 CH

9

Phân biệt Lãnh đạo và Người lãnh đạo

 Lãnh đạo (Lead)

 Người lãnh đạo (Leader)

. House (2004): Nhà lãnh đạo là cá nhân có khả năng gây ảnh hưởng,

kích thích và khuyến khích người khác đóng góp vào các hoạt động có

hiệu quả và thành công của tổ chức họ trực thuộc.

. Theo Maxwell : Nhà lãnh đạo là người có khả năng gây ảnh hưởng.

. Khái quát: « Nhà lãnh đạo là người có khả năng tạo ra tầm nhìn cho

một tổ chức hay một nhóm và biết sử dụng quyền lực của mình để gây

ảnh hưởng cho những người đi theo thực hiện tầm nhìn đó ».

PGS.TS Nguyễn Trường Sơn

24/04/2013 4:02 CH

10

Một số lầm tưởng trong cách hiểu về nhà lãnh đạo

 Lầm tưởng 1: Lãnh đạo là một khả năng hiếm có và chỉ có ở

một vài người.

 Lầm tưởng thứ 2: Những người lãnh đạo phải hoàn hảo.

 Lầm tưởng thứ 3: Một người có chức vụ và vị trí cao nhất là

người lãnh đạo.

 Lầm tưởng thứ 4: Lãnh đạo hiệu quả dựa trên việc kiểm

soát, ép buộc

 Lầm tưởng thứ 5: Những người lãnh đạo giỏi được học

nhiều hơn những người khác.

PGS.TS Nguyễn Trường Sơn

24/04/2013 4:02 CH

11

Phân biệt Nhà lãnh đạo và Nhà quản trị

PGS.TS Nguyễn Trường Sơn

24/04/2013 4:02 CH

12

NHÀ QUẢN TRỊ

NHÀ LÃNH ĐẠO

Thực thi

Duy trì

Đổi mới

Phát triển

Kiểm soát

Truy ền cảm hứng

Tầm nhìn dài hạn

Hỏi như thế nào và tại sao

Tầm nhìn ngắn hạn

Hỏi như thế nào và khi nào

Chấp nhận nguyên trạng

Thách thức

PGS.TS Nguyễn Trường Sơn

24/04/2013 4:02 CH

13

LĨNH VỰC

NHÀ QUẢN TRỊ

NHÀ LÃNH ĐẠO

Định hướng

Hoạch định, lập ngân sách

Quan tâm đến những vấn đề

căn bản

Tạo viễn cảnh, chiến lược

Quan tâm đến tầm nhận thức và

tương lai dài hạn

Sắp xếp con

người

Tổ chức, phân công, điều

khiển, tạo lập các ranh giới

Tạo lập văn hóa và các giá trị chia sẻ

Giúp đớ người khác phát triển, Giảm

các ranh giới

Quan hệ

Tập trung vào mục tiêu, nhiệm Tập trung vào con người- truyền

vụ.

cảm hứng và động viên người phục

tùng Dựa vào quyền lực cá nhân

Hành động như người hướng dẫn,

động viên và phục vụ

Dựa vào quyền lực vị thế

Hành động như ông chủ

Phẩm chất cá

nhân

Giữ khoảng cách về cảm xúc

Suy nghĩ chuyên môn,

Nói,

Liên kết xúc cảm (trái tim) Suy nghĩ

cởi mở (Quan tâm)

Lắng nghe

Tuân thủ

Không theo khuôn phép

Tổ chức

PGS.TS Nguyễn Trường Sơn

Hiểu rõ bản thân

24/04/2013 4:02 CH

14

TIÊU CHÍ

LÃNH ĐẠO

QUẢN TRỊ

Bản chất

Thay đổi

Ổn định

Tập trung

Có

Lãnh đạo con người

Người đi theo

Quản lý công việc

Cấp dưới/Nhân viên

Mục tiêu

Tìm kiếm

Mức độ cụ thể

Quyền lực

Tác động đến

Năng lượng

Mức độ năng động

Thuyết phục

Phong cách

Trao đổi

Tầm nhìn

Định hướng

Lên kế hoạch cụ thể

Quyền lực chuẩn tắc

Trí óc

Uy tín cá nhân

Trái tim

Đam mê

Điều khiển

Chủ động đi trước

“Bán” ý tưởng

Bị động, phòng vệ

“Bảo” người khác làm theo

Áp đặt tâm lý con người

Tiền – Công việc

Tối thiểu hóa rủi ro

Lập ra nguyên tắc

Tránh xung đột

Chuyển đổi tâm lý con người

Niềm hăng say làm việc

Chấp nhận – tìm kiếm rủi ro

Phá bỏ nguyên tắc

Sử dụng xung đột

Rủi ro

Nguyên tắc

Xung đột

Định hướng

Đường mới

Đường đã có

Đổ_Pl_Gỗi_{S.TS Nguyễn Trường Sơn}

Nhận lỗi về mình

Đổ lỗi cho người khác

24/04/2013 4:02 CH

15

Sự chồng chéo giữa lãnh đạo và quản trị

Sự lãnh đạo

Việc quản trị

PGS.TS Nguyễn Trường Sơn

24/04/2013 4:02 CH

16

Sự thay đổi về mô hình người lãnh đạo

 Đặt vấn đề:

 Bối cảnh thế giới và trong nước có những thay đổi vô cùng to lớn và toàn

diện. Điều này làm cho mô hình người lãnh đạo truyền thống không còn

phù hợp nữa. Để đảm bảo sự thành công của tổ chức, theo bạn người lãnh

đạo cần phải thay đổi như thế nào?

 Yêu cầu:

 Người học phải chuẩn bị nội dung để thuyết trình.

 Thuyết trình: Dùng Slide, thời gian trình bày tối đa 15 phút.

 Tổ chức: đơn vị nhóm.

PGS.TS Nguyễn Trường Sơn

24/04/2013 4:02 CH

17

MÔ HÌNH NGƯỜI LÃNH ĐẠO MỚI

 Bối cảnh: Sự thay đổi diễn ra mạnh mẽ, trên diện rộng, tốc

độ nhanh… dẫn đến sự thay đổi về mô hình người lãnh

đạo.

MÔ HÌNH CŨ

Ổn định

MÔ HÌNH MỚI

Thay đổi và quản trị khủng khoảng

Trao quyền

Kiểm soát

Cạnh tranh

Đồng nhất

Trung tâm

Anh hùng

Cộng tác

Đa dạng

Hướng đích cao hơn

Khiêm tốn

PGS.TS Nguyễn Trường Sơn

24/04/2013 4:02 CH

18

Từ ổn định đến thay đổi và quản trị khủng khoảng

Duy trì sự ổn định

trong một thế giới

thay đổi nhanh

chó ng chắc chắn

Sự ổn định của

tổ chức là điều

quan trọng dẫn

đến thành cô ng!

dẫn đến thất bại!

Môi trường thay đổi

Môi trường ít thay đổi

PGS.TS Nguyễn Trường Sơn

24/04/2013 4:02 CH

19

Từ kiểm soát đến trao quyền

TRAO QUYÊN

̀

KIÊ

̉

́

Kiểm soá t?

Trao quyền?

Tại sao lại phải thay đổi?

PGS.TS Nguyễn Trường Sơn

24/04/2013 4:02 CH

20

Bài giảng Kỹ năng lãnh đạo - Chương 1: Bản chất của lãnh đạo - Nguyễn Trường Sơn