Tình trạng suy dinh dưỡng của trẻ 3-6 tuổi và các yếu tố liên quan ở 3 tỉnh Hà Giang, Hòa Bình, Vĩnh Phúc
178
TRƯỜNG ĐẠI HỌC THỦ ĐÔ Hꢀ NỘI
TÌNH TRẠNG SUY DINH DƯỠNG CỦA TRẺ 3 ꢀ 6 TUỔI Vꢁ CÁC YẾU
TỐ LIÊN QUAN Ở 3 TỈNH Hꢁ GIANG, HÒA BÌNH, VĨNH PHÚC
1
Hoàng Quý Tꢀnh1( ), Vũ Văn Tâm2, Nguyꢁn Hꢂu Nhân2
1Trưꢀng Đꢁi hꢂc Sư phꢁm Hà Nꢃi
2 Trưꢀng Đꢁi hꢂc Khoa hꢂc Tꢄ nhiên, Đꢁi hꢂc Quꢅc gia Hà Nꢃi
Tóm tꢆt: Nghiên cꢇu tiꢈn hành trên 2.090 trꢉ 3ꢊ6 tuꢋi (1.050 nam và 1.040 nꢌ) tꢁi mꢃt sꢅ
khu vꢄc thuꢃc Hà Giang, Hòa Bình và Vĩnh Phúc. Kꢈt quꢍ nghiên cꢇu cho thꢎy, tꢏ lꢐ trꢉ
suy dinh dưꢑng trong nghiên cꢇu còn rꢎt cao (thꢒ nhꢓ cân: 10,9%; thꢒ còi: 28,2%; thꢒ
còm: 2,5%). Bên cꢁnh ñó tꢏ lꢐ trꢉ có nguy cơ thꢔa cân và thꢔa cânꢊbéo phì trong nghiên
cꢇu cũng tương ñꢅi cao 25,4% (trong ñó tꢏ lꢐ trꢉ có nguy cơ thꢔa cân và thꢔa cânꢊbéo
phì cao nhꢎt là khu vꢄc Hòa Bình: 12,9%). Mꢃt sꢅ yꢈu tꢅ như nghꢕ nghiꢐp, trình ñꢃ hꢂc
vꢎn cꢖa bꢅ mꢓ, tꢋng sꢅ con, nguꢗn nưꢘc sinh hoꢁt, khu vꢐ sinh cꢖa gia ñình, mꢇc ñꢃ
thưꢀng xuyên theo dõi chiꢕu cao, cân nꢙng, sꢚ thích hoꢁt ñꢃng, sꢚ thích ăn uꢅng và rꢛa
tay bꢜng xà phòng trưꢘc khi ăn cꢖa trꢉ ñꢕu có liên quan ñꢈn tình trꢁng dinh dưꢑng cꢖa
trꢉ trong nghiên cꢇu.
Tꢔ khóa: Cân nꢙng, chiꢕu cao, tình trꢁng dinh dưꢑng, các yꢈu tꢅ liên quan.
1. Mꢃ ĐꢄU
Tình trꢀng dinh dưꢁng ꢂnh hưꢃng rꢄt lꢅn ñꢆn khꢂ năng vꢇn ñꢈng, lao ñꢈng và các
bꢉnh tꢇt khác. Tình trꢀng dinh dưꢁng không tꢊt ñꢋu làm giꢂm khꢂ năng vꢇn ñꢈng, suy giꢂm
trí tuꢉ, giꢂm năng suꢄt lao ñꢈng và nhiꢋu bꢉnh tꢇt kèm theo. Hiꢉn nay, thꢆ giꢅi ñang phꢂi
gánh chꢌu tình trꢀng dinh dưꢁng kép, ñó là tình trꢀng suy dinh dưꢁng và thꢍa cânꢎbéo phì.
Đꢏc biꢉt ꢃ các nưꢅc ñang phát triꢐn thì gánh nꢏng kép này càng ñưꢑc thꢐ hiꢉn rõ, tꢒ lꢉ suy
dinh dưꢁng còn cao và tꢒ lꢉ thꢍa cân ꢎ béo phì cũng tăng lên ñáng kꢐ [1], [3].
Báo cáo cꢓa UNICEF năm 2008, trên thꢆ giꢅi có khoꢂng 146 triꢉu trꢔ em dưꢅi 5 tuꢕi
ñưꢑc xem là nhꢖ cân, trong ñó có khoꢂng 20 triꢉu trꢔ em dưꢅi 5 tuꢕi bꢌ suy dinh dưꢁng
nꢏng cꢗn ñưꢑc chăm sóc khꢘn cꢄp, phꢗn lꢅn tꢇp trung ꢃ châu Á, châu Phi, và Mꢙ Latinh.
Trong sꢊ này có khoꢂng 2 triꢉu trꢔ em tꢍ Viꢉt Nam [5].
Năm 2000, Tꢕ chꢚc Y tꢆ thꢆ giꢅi ñã công bꢊ báo cáo “Thꢔa cân và béo phì ꢊ mꢃt dꢝch
toàn cꢞu” và kêu gꢛi các quꢊc gia nên có chương trình hành ñꢈng cꢜ thꢐ. Năm 2003, sꢊ
1
Nhꢇn bài ngày 12.7.2017; gꢝi phꢂn biꢉn, chꢞnh sꢝa và duyꢉt ñăng ngày 25.7.2017
Liên hꢉ tác giꢂ: Hoàng Quý Tꢞnh; Email: hoangquy_tinh@yahoo.com
TẠP CHÍ KHOA HỌC − SỐ 17/2017
179
liꢉu cꢓa WHO cho thꢄy có khoꢂng 17,6 triꢉu trꢔ em dưꢅi 5 tuꢕi bꢌ thꢍa cân [6]. Béo phì
ñưꢑc coi là mꢈt trong nhꢟng thách thꢚc nghiêm trꢛng nhꢄt ñꢊi vꢅi y tꢆ công cꢈng trong thꢆ
kꢞ XXI vꢅi sꢊ lưꢑng béo phì năm 2014 ñã cao hơn gꢄp ñôi năm 1980. Béo phì tăng nhanh
ꢃ khu vꢠc thành thꢌ. Ưꢅc tính ñꢆn năm 2030, gꢗn mꢈt phꢗn ba thꢆ giꢅi có thꢐ bꢌ thꢍa cân,
béo phì [4].
Viꢉt Nam là mꢈt trong nhꢟng nưꢅc ñang phát triꢐn cũng ñang phꢂi gánh chꢌu hꢇu quꢂ
nꢏng nꢋ cꢓa tình trꢀng suy dinh dưꢁng và thꢍa cânꢎbéo phì. Đây chính là nhꢟng lý do ñꢐ
chúng tôi tiꢆn hành ñꢋ tài nghiên cꢚu cꢓa mình.
2. ĐꢅI TƯꢆNG VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CꢇU
Nghiên cꢚu ñưꢑc tiꢆn hành trên 2.090 trꢔ mꢗm non (1.050 nam và 1.040 nꢟ) thuꢈc
mꢈt sꢊ khu vꢠc cꢓa Hà Giang, Hòa Bình và Vĩnh Phúc (Xã Cao Mã Pꢡ, Huyꢉn Quꢂn Bꢀ,
Tꢞnh Hà Giang; Thành phꢊ Hòa Bình, Tꢞnh Hòa Bình; Xã Vân Xuân, Huyꢉn Vĩnh Tưꢡng,
Tꢞnh Vĩnh Phúc).
Sau khi ñã có các sꢊ liꢉu vꢋ ngày tháng năm sinh và ngày ñiꢋu tra, chúng tôi nhꢇp các
sꢊ liꢉu ñó vào phꢗn mꢋm WHO Anthroplus, phꢗn mꢋm này sꢢ cho ra sꢊ tháng tuꢕi cꢓa trꢔ
tính tꢍ lúc sinh ra ñꢆn thꢡi ñiꢐm nghiên cꢚu.
Các chꢞ sꢊ nhân trꢣc, ngày tháng năm sinh, giꢅi tính và ngày ño ñưꢑc nhꢇp vào phꢗn
mꢋm WHO AnthroPlus 2007, phꢗn mꢋm này giúp xꢝ lí các thông tin ñꢐ ñưa ra các chꢞ sꢊ
cân nꢏng/ tuꢕi, chiꢋu cao/tuꢕi, BMI/tuꢕi [0]. Các chꢞ sꢊ trên tiꢆp tꢜc ñưꢑc xꢝ lý bꢤng phꢗn
mꢋm SPSS 11.5 ñꢐ ñưa ra tình trꢀng dinh dưꢁng cꢓa trꢔ dꢠa vào bꢂng chuꢘn dinh dưꢁng
cho trꢔ tꢍ 0ꢎ19 tuꢕi [7].
Bꢍng 1. Chuꢟn suy dinh dưꢑng cho trꢉ 0 ꢊ 19 tuꢋi cꢖa WHO (2006)
Chuꢀn suy dinh dưꢁng cho trꢂ dưꢃi 5 tuꢄi cꢅa WHO
Zꢆscore
Cao/tuꢄi
Xem chú thích 1
Bình thưꢀng
Cân/tuꢄi
BMI/tuꢄi
> 3SD
>2 SD
Béo phì
Thꢁa cân
Xem chú thích 2
Có nguy cơ
thꢁa cân3
>1 SD
Bình thưꢀng
0 (TB)
< ꢂ1 SD
< ꢂ2 SD
< ꢂ3 SD
Bình thưꢀng
Bình thưꢀng
Còi4
Bình thưꢀng
Bình thưꢀng
Nhꢃ cân
Bình thưꢀng
Bình thưꢀng
Còm
Rꢄt còi4
Rꢄt nhꢃ cân
Rꢄt còm
180
TRƯỜNG ĐẠI HỌC THỦ ĐÔ Hꢀ NỘI
Chuꢀn suy dinh dưꢁng cho trꢂ dưꢃi 5 tuꢄi cꢅa WHO
Cao/tuꢄi Cân/tuꢄi BMI/tuꢄi
Chuꢅn suy dinh dưꢆng cho ngưꢀi tꢁ 5ꢂ19 tuꢇi cꢈa WHO
Zꢆscore
> 3SD
>2 SD
Xem chú thích 1
Bình thưꢀng
Bình thưꢀng
Bình thưꢀng
Bình thưꢀng
Còi4
Xem chú thích 2
Béo phì nꢉng
Béo phì
>1 SD
Thꢁa cân
Bình thưꢀng
Bình thưꢀng
Gày
0 (TB)
Bình thưꢀng
Bình thưꢀng
Nhꢃ cân
< ꢂ1 SD
< ꢂ2 SD
< ꢂ3 SD
Rꢄt còi4
Rꢄt nhꢃ cân
Rꢄt gày
Chú thích: 1. Trꢊ trong phꢋm vi này trꢊ có chiꢌu cao khá lꢍn, gꢎm cꢏ nhꢐng trꢊ không cao quá
mꢑc như do rꢒi loꢋn tuyꢓn nꢔi tiꢓt gây ra thì cũng ñưꢕc xꢓp trꢊ vào loꢋi này; 2. Trꢊ thuꢔc ô này có
cân nꢉng theo tuꢇi thꢄp, có thꢖ có vꢄn ñꢌ trong tăng trưꢗng, nhưng vꢄn ñꢌ này sꢘ ñưꢕc ñánh giá
tꢒt hơn vꢍi tiêu chuꢅn cân nꢉng theo chiꢌu cao hoꢉc BMI theo tuꢇi; 3. Trên 1 SD cho thꢄy nguy cơ
thꢁa cân có thꢖ xꢏy ra; 4. Có thꢖ mꢔt ñꢑa trꢊ còi (hoꢉc rꢄt còi) trꢗ thành quá cân.
3. KꢈT QUꢉ NGHIÊN CꢇU
3.1. Tình trꢊng dinh dưꢋng cꢌa trꢍ trong ñꢎa bàn nghiên cꢏu
Trong khu vꢠc nghiên cꢚu cꢓa chúng tôi, tꢒ lꢉ suy dinh dưꢁng và thꢍa cânꢎbéo phì cꢓa
trꢔ tương ñꢊi cao. Tꢒ lꢉ trꢔ suy dinh dưꢁng thꢐ nhꢖ cân là 10,9%, thꢐ còi là 28,2%, thꢐ còm
là 2,5%.
Bꢍng 2. Tình trꢁng suy dinh dưꢑng cân nꢙng/ tuꢋi trong khu vꢄc nghiên cꢇu
Giꢃi tính
Nam
Bình thꢂꢃng
Nꢀ
Tuꢄi
Nhꢁ cân
Nhꢁ cân
Bình thꢂꢃng
n
%
n
%
n
%
n
%
3
4
5
6
22
12
20
14
1,1%
0,6%
1,0%
0,7%
202
262
304
214
9,7%
34
34
34
56
1,6%
1,6%
1,6%
2,7%
174
256
272
180
8,3%
12,2%
13,0%
8,6%
12,5%
14,5%
10,2%
TẠP CHÍ KHOA HỌC − SỐ 17/2017
181
Tꢒ lꢉ trꢔ nhꢖ cân ꢃ nam thꢄp hơn ꢃ nꢟ trong nghiên cꢚu cꢓa chúng tôi (nam: 3,4%; nꢟ:
7,5%). Chꢞ sꢊ cân nꢏng/tuꢕi cho phép các quꢊc gia theo dõi quá trình tăng trưꢃng cꢓa trꢔ.
Giꢟa 3 khu vꢠc nghiên cꢚu, tꢒ lꢉ trꢔ nhꢖ cân ꢃ Hà Giang cao nhꢄt (24,7%), Vĩnh Phúc
(8,9%), thꢄp nhꢄt là Hòa Bình (6,7%).
Bꢍng 3. Tꢏ lꢐ suy dinh dưꢑng cân nꢙng/tuꢋi trong 3 khu vꢄc nghiên cꢇu
Tình trꢇng dinh dưꢁng
Đꢈa bàn
Nhꢁ cân
Bình thꢂꢃng
n
%
n
%
Hà Giang
Hòa Bình
Vĩnh Phúc
96
68
62
24,7%
6,7%
8,9%
292
944
628
75,3%
93,3%
91,1%
Tꢒ lꢉ này phꢂn ánh ñúng thꢠc trꢀng vꢋ sꢠ phát triꢐn kinh tꢆꢎxã hꢈi khác nhau cꢓa 3
khu vꢠc nghiên cꢚu. Khu vꢠc nghiên cꢚu ꢃ Hà Giang là khu vꢠc ñꢥi núi, tình trꢀng kinh
tꢆꢎxã hꢈi còn khó khăn, nhiꢋu hꢈ gia ñình còn bꢌ ñói quanh năm hơn so vꢅi khu vꢠc nông
thôn ꢃ Vĩnh Phúc và thành phꢊ Hòa Bình.
Bꢍng 4. Tꢏ lꢐ suy dinh dưꢑng chiꢕu cao/tuꢋi tꢁi khu vꢄc nghiên cꢇu
Giꢃi tính
Nam
Nꢀ
Tuꢄi
Còi
Bình thꢂꢃng
Còi
Bình thꢂꢃng
n
%
n
%
n
%
n
%
3
4
5
6
70
86
64
46
3,3%
4,1%
3,1%
2,2%
154
188
260
182
7,4%
9,0%
12,4%
8,7%
94
92
76
62
4,5%
4,4%
3,6%
3,0%
114
198
230
174
5,5%
9,5%
11,0%
8,3%
Tương tꢠ như tình trꢀng suy dinh dưꢁng cân nꢏng/tuꢕi, tình trꢀng suy dinh dưꢁng
chiꢋu cao/tuꢕi cꢓa trꢔ trong nghiên cꢚu cũng rꢄt cao (28,2%), tꢒ lꢉ này cao hơn tꢒ lꢉ suy
dinh dưꢁng cꢓa cꢂ nưꢅc năm 2015 (24,6%). Trong ñó, tꢒ lꢉ suy dinh dưꢁng chiꢋu cao/tuꢕi
(thꢐ còi) cꢓa trꢔ trong khu vꢠc nghiên cꢚu Hà Giang ꢃ mꢚc rꢄt cao (76,8%), Vĩnh Phúc
(18,3%) và Hòa Bình (16,4%).
182
TRƯỜNG ĐẠI HỌC THỦ ĐÔ Hꢀ NỘI
Bꢍng 5. Tꢏ lꢐ suy dinh dưꢑng chiꢕu cao/tuꢋi tꢁi 3 khu vꢄc nghiên cꢇu
Tình trꢇng dinh dưꢁng
Nam Nꢀ
Đꢈa bàn
n
%
n
%
Hà Giang
Hòa Bình
Vĩnh Phúc
298
166
126
76,8%
16,4%
18,3%
90
23,2%
83,6%
81,7%
846
564
Nghiên cꢚu vꢋ tình trꢀng suy dinh dưꢁng BMI/tuꢕi cꢓa trꢔ trong nghiên cꢚu, tꢒ lꢉ suy
dinh dưꢁng thꢐ còm là 2,5%. Tuy nhiên, chꢞ sꢊ BMI/tuꢕi còn dùng ñꢐ ñánh giá tình trꢀng
thꢍa cânꢎbéo phì cꢓa trꢔ. Trong nghiên cꢚu cꢓa chúng tôi, tꢒ lꢉ trꢔ thꢍa cânꢎbéo phì tương
ñꢊi cao chiꢆm 11,5%, ngoài ra, ñꢊi vꢅi trꢔ dưꢅi 5 tuꢕi còn có rꢄt nhiꢋu trꢔ có nguy cơ thꢍa
cân (13,9%).
Bꢍng 6. Tình trꢁng dinh dưꢑng BMI/tuꢋi cꢖa trꢉ trong nghiên cꢇu
Tình trꢇng dinh dưꢁng nhóm dưꢃi 5 tuꢄi
Có nguy cơ
thꢄa cân
Tuꢄi
Còm
Bình thꢂꢃng
Thꢄa cân
Béo phì
n
8
%
n
%
n
%
n
%
n
8
%
3
4
5
0,4%
0,7%
0,4%
284
406
464
13,6%
19,4%
22,2%
84
4,0%
5,0%
4,9%
48
24
44
2,3%
1,1%
2,1%
0,4%
0,8%
0,6%
14
8
104
102
16
12
Tình trꢋng dinh dưꢆng nhóm 6 tuꢇi
Bình thưꢀng Thꢁa cân Béo phì
356 17,0% 52 2,5% 22 1,1%
Còm
1,1%
Béo phì nꢂng
12 0,6%
6
22
Chꢞ sꢊ BMI/tuꢕi là chꢞ sꢊ ñưꢑc WHO khuyꢆn nghꢌ ñꢐ ñánh giá mꢚc ñꢈ gꢗy, thꢍa cânꢎ
béo phì ꢃ ngưꢡi 10ꢎ19 tuꢕi [8].
Tóm lꢀi, tình trꢀng dinh dưꢁng cꢓa trꢔ trong khu vꢠc nghiên cꢚu cꢓa chúng tôi ñã
phꢂn ánh thꢠc trꢀng gánh nꢏng kép cꢓa các nưꢅc ñang phát triꢐn trên thꢆ giꢅi, tꢒ lꢉ trꢔ suy
dinh dưꢁng vꢦn còn cao nhưng tꢒ lꢉ trꢔ thꢍa cânꢎbéo phì cũng ñang tăng lên ñáng kꢐ.
3.2. Mꢐt sꢑ yꢒu tꢑ liên quan ñꢒn tình trꢊng dinh dưꢋng cꢌa trꢍ trong nghiên cꢏu
Chúng tôi sꢝ dꢜng tꢞ suꢄt chênh (OR) ñꢐ tìm hiꢐu các yꢆu tꢊ lien quan ñꢆn tình trꢀng
dinh dưꢁng cꢓa trꢔ trong nghiên cꢚu.
TẠP CHÍ KHOA HỌC − SỐ 17/2017
183
Kꢆt quꢂ thu ñưꢑc, các yꢆu tꢊ như nghꢋ nghiꢉp, trình ñꢈ hꢛc vꢄn cꢓa bꢊ mꢖ, tꢕng sꢊ
con, nguꢥn nưꢅc sinh hoꢀt, khu vꢉ sinh cꢓa gia ñình, mꢚc ñꢈ thưꢡng xuyên theo dõi chiꢋu
cao, cân nꢏng, sꢃ thích hoꢀt ñꢈng, sꢃ thích ăn uꢊng và rꢝa tay bꢤng xà phòng trưꢅc khi ăn
cꢓa trꢔ ñꢋu có liên quan ñꢆn tình trꢀng dinh dưꢁng cꢓa trꢔ trong nghiên cꢚu.
Bꢍng 7. Mꢅi liên quan giꢌa nghꢕ nghiꢐp cꢖa bꢅ mꢓ và tình trꢁng suy dinh dưꢑng
Tình trꢇng dinh dưꢁng
Nghꢉ nghiꢊp cꢅa bꢋ mꢌ
Nhꢁ cân
Bình thꢂꢃng
Còi
Bình thꢂꢃng
Nông dân
130
698
374
454
Công nhân viên chꢃc,
kinh doanh, buôn bán
96
1166
216
1046
3,99
3,25 < OR < 4,9
2,26
1,69 < OR < 3,02
OR
Bꢂng 7 cho thꢄy, nꢆu bꢊ mꢖ là nông dân thì tꢒ lꢉ trꢔ suy dinh dưꢁng thꢐ nhꢖ cân cao
hơn gꢄp 2,26 lꢗn và suy dinh dưꢁng thꢐ còi cao gꢄp 3,99 lꢗn nhꢟng trꢔ có bꢊ mꢖ là công
nhân viên chꢚc hoꢏc kinh doanh buôn bán. Nghꢋ nông nghiꢉp thưꢡng có thu nhꢇp thꢄp nên
kinh tꢆ khó khăn hơn so vꢅi các nghꢋ khác. Đꢏc biꢉt khu vꢠc Xã Cao Mã Pꢡ, Huyꢉn Quꢂn
Bꢀ, Tꢞnh Hà Giang có ñꢆn 93,3% bꢊ mꢖ làm nghꢋ nông nghiꢉp nên tꢒ lꢉ trꢔ suy dinh
dưꢁng thꢐ nhꢖ cân cũng cao nhꢄt.
Bꢍng 8. Mꢅi liên quan giꢌa trình ñꢃ hꢂc vꢎn và tình trꢁng dinh dưꢑng
Tình trꢇng dinh dưꢁng
Trình ñꢍ hꢎc vꢏn
cꢅa phꢐ huynh
Nhꢁ cân
46
Bình thꢂꢃng
162
Còi
130
460
Bình thꢂꢃng
78
Dưꢍi tiꢖu hꢙc
Trên Trung hꢙc cơ sꢗ
180
1702
1422
2,68
1,84 < OR < 3,91
5,15
3,78 < OR < 7,03
OR
Trình ñꢈ hꢛc vꢄn cꢓa bꢊ mꢖ thꢐ hiꢉn khꢂ năng tiꢆp thu các thông tin vꢋ chăm sóc sꢚc
khꢧe cho trꢔ tꢊt nhꢄt. Trình ñꢈ hꢛc vꢄn bꢊ mꢖ càng cao thì càng giꢂm tꢒ lꢉ trꢔ suy dinh
dưꢁng. Bꢂng 8 cho thꢄy vꢅi nhꢟng trꢔ có bꢊ mꢖ trình ñꢈ hꢛc vꢄn dưꢅi tiꢐu hꢛc thì tꢒ lꢉ suy
dinh dưꢁng thꢐ nhꢖ cân cao gꢄp 2,68 lꢗn và suy dinh dưꢁng thꢐ còi cao gꢄp 5,15 lꢗn nhꢟng
trꢔ có bꢊ mꢖ trình ñꢈ hꢛc vꢄn trên trung hꢛc cơ sꢃ. ꢨ Hà Giang, trình ñꢈ hꢛc vꢄn cꢓa bꢊ
mꢖ dưꢅi tiꢐu hꢛc chiꢆm 38,2%, trong nhꢟng gia ñình này có 9,3% trꢔ bꢌ suy dinh dưꢁng
thꢐ nhꢖ cân và 31,44% trꢔ bꢌ suy dinh dưꢁng thꢐ còi.
184
TRƯỜNG ĐẠI HỌC THỦ ĐÔ Hꢀ NỘI
Bꢍng 9. Mꢅi liên quan giꢌa sꢅ con trong gia ñình và tình trꢁng dinh dưꢑng
Tình trꢇng dinh dưꢁng
Sꢋ con trong gia ñình
OR
Còi
Bình thưꢑng
Tꢁ 3 con trꢗ lên
Có 1 hoꢉc 2 con
176
414
242
2,21
1,76 < OR < 2,78
1258
Sꢊ con trong gia ñình càng ñông thì khꢂ năng chăm sóc cho trꢔ càng thꢄp, ñꢏc biꢉt là
trong khu vꢠc nghiên cꢚu có tình trꢀng kinh tꢆ khó khăn. Bꢂng 9 cho thꢄy, nhꢟng gia ñình
có tꢍ 3 con trꢃ lên thì tꢒ lꢉ trꢔ bꢌ suy dinh dưꢁng thꢐ còi cao gꢄp 2,21 lꢗn nhꢟng gia ñình
chꢞ có 1 hoꢏc 2 con. Nưꢅc ta ñã có chương trình tuyên truyꢋn vꢋ sꢚc khꢧe sinh sꢂn và
kꢆ hoꢀch hóa gia ñình nhưng hiên nay nhiꢋu khu vꢠc tꢒ lꢉ sinh con thꢚ 3 vꢦn còn tương
ñꢊi nhiꢋu.
Bꢍng 10. Mꢅi liên quan giꢌa nguꢗn nưꢘc sꢛ dꢠng và tình trꢁng dinh dưꢑng
Tình trꢇng dinh dưꢁng
Nguꢒn nưꢃc sꢓ
OR
dꢐng sinh hoꢇt
Nhꢁ cân
Bình thꢂꢃng
Giꢓng khơi, Sông,
Suꢒi
86
294
3,28
2,41 < OR < 4,46
Nưꢍc máy, giꢓng
khoan, nưꢍc mưa
140
1570
Nguꢥn nưꢅc sꢝ dꢜng trong sinh hoꢀt ꢂnh hưꢃng rꢄt nhiꢋu ñꢆn tình trꢀng dinh dưꢁng
cꢓa con ngưꢡi, ñꢏc biꢉt là trꢔ nhꢧ. Trꢔ mꢗm non có hꢉ tiêu hóa chưa ꢕn ñꢌnh, nꢆu nguꢥn
nưꢅc không ñꢂm bꢂo thì rꢄt dꢩ gây các bꢉnh vꢋ tiêu hóa. Nghiên cꢚu cꢓa chúng tôi cho
thꢄy, nhꢟng gia ñình sꢝ dꢜng nưꢅc giꢆng khơi, nưꢅc sông, suꢊi làm nưꢅc sinh hoꢀt thì tꢒ lꢉ
trꢔ bꢌ nhꢖ cân cao gꢄp 3,28 lꢗn nhꢟng gia ñình sꢝ dꢜng nưꢅc máy, nưꢅc giꢆng khoan hoꢏc
nưꢅc mưa.
Bꢍng 11. Mꢅi liên quan giꢌa viꢐc rꢛa tay bꢜng xà phòng trưꢘc khi ăn và tình trꢁng dinh dưꢑng
Tình trꢇng dinh dưꢁng
Rꢓa tay bꢔng
OR
xà phòng
Nhꢁ cân
36
Bình thꢂꢃng
172
Không
Có
1,86
1,24 < OR < 2,8
190
1692
Bꢂng 11 cho thꢄy, nhꢟng trꢔ có thói quen rꢝa tay bꢤng xà phòng trưꢅc khi ăn có tꢒ lꢉ
suy dinh dưꢁng thꢐ nhꢖ cân thꢄp hơn 1,86 lꢗn nhꢟng trꢔ không có thói quen rꢝa tay bꢤng
TẠP CHÍ KHOA HỌC − SỐ 17/2017
185
xà phòng. Nhà trưꢡng và gia ñình cꢗn giáo dꢜc cho trꢔ thói quen này ñꢐ ñꢂm bꢂo sꢚc khꢧe
cho trꢔ.
Mꢚc ñꢈ gia ñình quan tâm ñꢆn thꢐ trꢀng cꢓa trꢔ cũng ꢂnh hưꢃng rꢄt lꢅn ñꢆn tình trꢀng
dinh dưꢁng. Trong nghiên cꢚu cꢓa chúng tôi, nhꢟng gia ñình thưꢡng xuyên theo dõi vꢋ
chiꢋu cao, cân nꢏng cꢓa trꢔ thì tꢒ lꢉ trꢔ suy dinh dưꢁng thꢐ nhꢖ cân thꢄp hơn 2,35 lꢗn và
suy dinh dưꢁng thꢐ còi thꢄp hơn 3,25 lꢗn nhꢟng trꢔ mà bꢊ mꢖ thꢞnh thoꢂng hoꢏc hiꢆm khi
theo dõi.
Bꢍng 12. Mꢅi liên quan giꢌa mꢇc ñꢃ theo dõi chiꢕu cao, cân nꢙng cꢖa trꢉ
và tình trꢁng dinh dưꢑng
Tình trꢇng dinh dưꢁng
Mꢕc ñꢍ theo dõi chiꢉu cao, cân nꢖng
Bình
Bình
cꢅa trꢂ
Nhꢁ cân
Còi
thꢂꢃng
thꢂꢃng
Thꢚnh thoꢏng, hiꢓm khi hoꢉc không
theo dõi
134
92
714
360
230
488
Thưꢀng xuyên
OR
1150
1012
2,35
1,75 < OR < 3,14
3,25
2,65 < OR < 3,97
Ngoài ra trong nghiên cꢚu cꢓa chúng tôi còn cho thꢄy, nhꢟng trꢔ thưꢡng xuyên ngꢥi
xem tivi trên 2 giꢡ thì tꢒ lꢉ mꢣc suy dinh dưꢁng thꢐ nhꢖ cân cao gꢄp 1,45 lꢗn và suy dinh
dưꢁng thꢐ còi cao gꢄp 1,3 lꢗn nhꢟng trꢔ xem tivi dưꢅi 2 giꢡ.
Vì vꢇy, các gia ñình nên khuyꢆn khích trꢔ tham gia vào các hoꢀt ñꢈng vꢇn ñꢈng ñꢐ cơ
thꢐ tăng trưꢃng tꢊt nhꢄt. Bên cꢀnh ñó, nhꢟng trꢔ ít tham gia vꢇn ñꢈng, thích chơi ñiꢉn tꢝ,
xem tivi còn có tꢒ lꢉ mꢣc thꢍa cânꢎbéo phì cao gꢄp 1,52 lꢗn nhꢟng trꢔ thưꢡng tham gia các
hoꢀt ñꢈng thꢐ dꢜc thꢐ thao. Nhà trưꢡng cꢗn phꢊi hꢑp vꢅi gia ñình ñꢐ tăng cưꢡng các hoꢀt
ñꢈng vꢇn ñꢈng cho trꢔ.
Thꢠc phꢘm cũng ꢂnh hưꢃng rꢄt lꢅn ñꢆn tình trꢀng dinh dưꢁng cꢓa trꢔ. Trong nghiên
cꢚu này, nhꢟng trꢔ có sꢃ thích ăn thꢠc phꢘm chꢆ biꢆn sꢪn thưꢡng có tꢒ lꢉ thꢍa cânꢎbéo phì
cao gꢄp 1,24 lꢗn nhꢟng trꢔ không thích ăn thꢠc phꢘm chꢆ biꢆn sꢪn.
Các gia ñình nên thay ñꢊi khꢘu phꢗn ăn thưꢡng xuyên và ñꢗy ñꢓ dinh dưꢁng cho trꢔ,
không nên cho trꢔ ăn theo sꢃ thích ñꢐ cơ thꢐ có thꢐ phát triꢐn tꢊt nhꢄt.
Tóm lꢀi, nghiên cꢚu cꢓa chúng tôi cho thꢄy, tꢒ lꢉ suy dinh dưꢁng cꢓa trꢔ trong nghiên
cꢚu còn cao, bên cꢀnh ñó thì tꢒ lꢉ trꢔ thꢍa cânꢎbéo phì cũng tăng ñáng kꢐ. Có rꢄt nhiꢋu yꢆu
tꢊ ꢂnh hưꢃng trꢠc tiꢆp hoꢏc gián tiꢆp ñꢆn tình trꢀng dinh dưꢁng cꢓa trꢔ, các gia ñình cꢗn
tìm hiꢐu các yꢆu tꢊ này ñꢐ cꢂi thiꢉn tình trꢀng dinh dưꢁng cho trꢔ.
186
TRƯỜNG ĐẠI HỌC THỦ ĐÔ Hꢀ NỘI
3. KꢈT LUꢓN
Tꢒ lꢉ trꢔ suy dinh dưꢁng trong nghiên cꢚu còn rꢄt cao (thꢐ nhꢖ cân: 10,9%; thꢐ còi:
28,2%; thꢐ còm: 2,5%). Bên cꢀnh ñó, tꢒ lꢉ trꢔ có nguy cơ thꢍa cân và thꢍa cânꢎbéo phì
cũng chiꢆm tꢒ lꢉ lꢅn 25,4% (trong ñó tꢒ lꢉ trꢔ có nguy cơ thꢍa cân và thꢍa cânꢎbéo phì cao
nhꢄt là khu vꢠc Hòa Bình: 12,9%). Mꢈt sꢊ yꢆu tꢊ như nghꢋ nghiꢉp, trình ñꢈ hꢛc vꢄn cꢓa
bꢊ mꢖ, tꢕng sꢊ con, nguꢥn nưꢅc sinh hoꢀt, khu vꢉ sinh cꢓa gia ñình, mꢚc ñꢈ thưꢡng xuyên
theo dõi chiꢋu cao, cân nꢏng, sꢃ thích hoꢀt ñꢈng, sꢃ thích ăn uꢊng và rꢝa tay bꢤng xà phòng
trưꢅc khi ăn cꢓa trꢔ ñꢋu có liên quan ñꢆn tình trꢀng dinh dưꢁng cꢓa trꢔ trong nghiên cꢚu.
TÀI LIꢔU THAM KHꢉO
1. Hà Huy Khôi (2002), Dinh dưꢑng dꢄ phòng các bꢐnh mꢁn tính, ꢎ Nxb Y hꢛc, Hà Nꢈi.
2. Hoàng Quý Tꢞnh, Nguyꢩn Hꢟu Nhân, Nguyꢩn Thꢌ Thùy Linh (2009), “ꢫng dꢜng phꢗn mꢋm
Anthro cꢓa WHO trong nghiên cꢚu mꢈt sꢊ kích thưꢅc nhân trꢣc”, Tꢁp chí Y Dưꢡc hꢂc Quân
sꢄ, sꢊ 34, 1/2009, tr. 1ꢎ 5.
3. Florentino R. F. (2002), “The burden of obesity in Asia: Challenges in assessmen, prevention
and management”, Asia Pacific Journal of Clinical Nutrition, 11 (8), p.676.
4. Kelly T., Yang W., Chen C. S. (2008), “Global burden of obesity in 2005 and projections to
2030”, Int J Obes (Lond), 32(9), pp. 1431ꢎ1437.
5. UNICEF (2008), UNICEF Humanitarian Action Report 2008, New York.
6. World Health Organization (2003), Diet, nutrition and the prevention of chronic diseases,
Geneva, Seri 916.
7. World Health Organization (2006), WHO Child Growth Standards: Training Course on Child
Growth Assessment: C. Interpreting Growth Indicators, Geneva.
8. World Health Organization (2009), WHO AnthroPlus for Personal Computers Manual:
Software for assessing growth and development of the world's children, Geneva.
MALNUTRITION SITUATION AND RELATED FACTORS
OF CHILDREN AGED FROM 3 TO 6 IN HA GIANG, HOA BINH AND
VINH PHUC PROVINCE
Abstract: The study was conducted on 2,090 children (1,050 boys and 1,040 girls) in
some communes of Ha Giang, Hoa Binh and Vinh Phuc Provinces. The result shows that
malnutrition percentage of children in this area is high (10.9% underweight, 28.2%
stunning and 2.5% wasting). In addition, there are 25.4% of children with risk
overweight and obese situation, in which the percentage in Hoa Binh is highest with
12.9%. Some factors such as job, parents’ education level, the number of children in
family, livingꢊwater source, family toilet situation, parents’ care about their children
height and weight growth, activity hobby, hand washing by soap have relations with
malnutrition of children in this area.
Keywords: Weight, height, malnutrition situation, related factors to children malnutrition.
9 trang
14/04/2022
2840
Bạn đang xem tài liệu "Tình trạng suy dinh dưỡng của trẻ 3-6 tuổi và các yếu tố liên quan ở 3 tỉnh Hà Giang, Hòa Bình, Vĩnh Phúc", để tải tài liệu gốc về máy hãy click vào nút Download ở trên
File đính kèm:
- tinh_trang_suy_dinh_duong_cua_tre_3_6_tuoi_va_cac_yeu_to_lie.pdf
