IFRS 02 “Giao dịch thanh toán dựa trên cổ phiếu” và khả năng áp dụng trong kế toán phát hành cổ phiếu cho nhân viên ở Việt Nam
TÖØ LYÙ LUAÄN ÑEÁN THÖÏC TIEÃN
IFRs 02 “GIAO DÒCH THANH TOAÙN DÖÏA TREÂN
COÅ PHIEÁU” VAØ KHAÛ NAêNG AÙP DUÏNG TRONG
KEÁ TOAÙN PHAÙT HAØNH COÅ PHIEÁU
CHO NHAÂN VIEÂN ÔÛ VIEÄT NAM
S. NGUYỄN THị THANH LOAN*
rên thế giới, việc phát hành cổ phiếu cho nhân viên đã trở thành một công cụ quan trọng
trong chính sách đãi ngộ mà doanh nghiệp dành cho các nhà quản lý cấp cao và người lao
động. Tại Việt Nam, khoảng 10 năm trở lại đây, hoạt động này cũng càng ngày càng trở nên
T
phổ biến và có xu hướng gia tăng. Vấn đề đặt ra trong xu hướng hội nhập kế toán quốc tế là
các doanh nghiệp nên kế toán hoạt động phát hành cổ phiếu này như thế nào? ông qua việc phân tích
quy định của chuẩn mực kế toán quốc tế IFRS 02 “Giao dịch thanh toán dựa trên cổ phiếu” và thực trạng
kế toán phát hành cổ phiếu cho nhân viên tại Việt Nam, đồng thời phân tích các đặc điểm của việc phát
hành cổ phiếu cho nhân viên tại Việt Nam, bài viết đã chỉ ra rằng việc áp dụng IFRS 02 trong kế toán phát
hành cổ phiếu cho nhân viên tại Việt Nam là hoàn toàn khả thi và nên được tiến hành sớm.
Từ khóa: Giao dịch thanh toán dựa trên cổ phiếu, kế toán phát hành cổ phiếu cho nhân viên, phát
hành cổ phiếu cho nhân viên.
IFRS 02 “Share-based Payment Transaction” and the possibility of applying in accounting for issuing
shares to employees in Vietnam
e issue of employee stock has become an important tool in the corporate compensation policy for
senior managers and employees worldwide. In Vietnam, for the past 10 years, this activity has also become
increasingly popular and tends to increase. e issue in the trend of international accounting integration
is how businesses should account for the issuance of this stock? By analyzing the provisions of IFRS 02
“Share-based Payment Transaction” and the accounting status of issuing shares to employees in Vietnam,
and analyzing the characteristics of the issuance of shares to employees in Vietnam, the article points out
that the application of IFRS 02 in the accounting of issuing shares to employees in Vietnam is entirely
feasible and should be conducted soon.
key words: Stock-based payment, stock-issuing, employee stock issuance.
1. kế toán phát hành cổ phiếu cho nhân viên
tại Việt Nam
trình lựa chọn cho người lao động trong công ty”.
Điều 36 đề cập tới “Tài liệu báo cáo phát hành cổ
phiếu theo chương trình lựa chọn cho người lao
động trong công ty”. Trong đó Điều 35 yêu cầu
“công ty phải có đủ nguồn vốn thực hiện căn cứ
báo cáo tài chính gần nhất được kiểm toán từ các
nguồn sau đây:
Hiện nay, tại Việt Nam chưa có một chuẩn mực
kế toán hoặc văn bản pháp lý nào hướng dẫn kế
toán phát hành cổ phiếu cho nhân viên.
Chỉ duy nhất có hai điều luật chính điều chỉnh
hoạt động phát hành cổ phiếu cho nhân viên tại
Việt Nam là Điều 35 và Điều 36 trong ông tư
162/2015/TT-BTC của Bộ Tài chính. Điều 35 đề
cập tới “Điều kiện phát hành cổ phiếu theo chương
a) ặng dư vốn;
b) Quỹ đầu tư phát triển;
* Khoa Kế toán - Kiểm toán, Đại học Ngoại thương
30 Số 127 - tháng 5/2018 NGHIÊN CỨU KHOA HỌC KIỂM TOÁN
c) Lợi nhuận sau thuế chưa phân phối;
eo đó, công ty hạch toán việc phát hành số cổ
phiếu thưởng này như sau:
d) Quỹ khác (nếu có) được sử dụng để bổ sung
vốn điều lệ theo quy định của pháp luật”. Và Điều
36 quy định Tài liệu báo cáo phát hành cổ phiếu
theo chương trình lựa chọn cho người lao động
gồm “Quyết định của Đại hội đồng cổ đông hoặc
Hội đồng quản trị thông qua tiêu chuẩn và danh
sách người lao động được tham gia chương trình,
nguyên tắc xác định giá bán, nguyên tắc xác định
số cổ phiếu được phân phối cho từng đối tượng và
thời gian thực hiện”.
Nợ TK Lợi nhuận sau thuế chưa phân phối:
30.000.000.000 VNĐ
CóTKVốnđầutưcủachủsởhữu:30.000.000.000
VNĐ
Ví dụ 2: Công ty cổ phần dầu thực vật Tường
An (TAC) phát hành 1.613.316 cổ phiếu với giá
27.000 đồng/cổ phần theo chương trình lựa chọn
cho người lao động. Số cổ phần này sẽ bị hạn chế
chuyển nhượng trong vòng 1 năm kể từ ngày kết
thúc đợt phát hành.
Từ quy định pháp lý như vậy có thể thấy 2 hình
thức phát hành cổ phiếu cho nhân viên mà luật
pháp Việt Nam hiện thừa nhận là: phát hành quyền
chọn và phát hành cổ phiếu thưởng. Và cũng chính
quy định này dẫn đến thực trạng khi phát hành
quyền chọn hay cổ phiếu thưởng cho nhân viên,
doanh nghiệp thường hạch toán như một nghiệp
vụ phát hành cổ phiếu thông thường.
áng 9/2017 Công ty hoàn thành việc thu tiền
từ nhân viên tham gia chương trình, khi đó, công
ty hạch toán:
Nợ TK Tiền gửi ngân hàng: 43.559.532.000
VNĐ
CóTKVốnđầutưcủachủsởhữu:16.133.160.000
VNĐ
Ví dụ 1: Công ty cổ phần dịch vụ và xây dựng
địa ốc đất xanh (DXG) phát hành 3.000.000 cổ
phần phổ thông từ nguồn lợi nhuận sau thuế chưa
phân phối để thưởng cho cán bộ công nhân viên.
Số cổ phần này bị hạn chế chuyển nhượng 3 năm
kể từ ngày hoàn thành đợt phát hành.
Có TK ặng dư vốn cổ phần: 27.426.372.000
VNĐ
Chi phí phát hành cổ phần:
Nợ TK ặng dư vốn cổ phần: 120.055.000
VNĐ
NGHIÊN CỨU KHOA HỌC KIỂM TOÁN
Số 127 - tháng 5/2018 31
TÖØ LYÙ LUAÄN ÑEÁN THÖÏC TIEÃN
Có TK Tiền gửi ngân hàng: 120.055.000 VNĐ
Công ty phải ghi nhận hàng hóa hoặc dịch vụ
nhận được từ giao dịch thanh toán dựa trên cổ
phiếu khi công ty nhận được hàng hóa hay dịch vụ
đó. Hàng hóa hoặc dịch vụ nhận được trong giao
dịch thanh toán dựa trên cổ phiếu phải được ghi
nhận là chi phí của doanh nghiệp trừ khi chúng đủ
tiêu chuẩn ghi nhận là tài sản.
2. kế toán phát hành cổ phiếu cho nhân viên
theo IFRS 02
2.1. Phạm vi của IFRS 02
Chuẩn mực này đưa ra yêu cầu về kế toán các
giao dịch mà trong đó doanh nghiệp mua hàng
hóa, dịch vụ từ đối tác (có thể là nhà cung cấp hoặc
nhân viên) và trả bằng công cụ vốn (cổ phần) của
doanh nghiệp mình. Giao dịch này còn gọi là giao
dịch thanh toán dựa trên cổ phiếu và bao gồm 3
nhóm như sau:
Nếu hàng hóa dịch vụ nhận được trong trường
hợp giao dịch được tất toán bằng công cụ vốn thì
công ty phải ghi nhận một khoản tăng tương ứng
trong vốn chủ sở hữu.
- Về đo lường
• Nhóm 1: Giao dịch thanh toán dựa trên cổ
phiếu tất toán bằng công cụ vốn (Equity -settled
share-based payment transaction). Trong nhóm
giao dịch này, công ty nhận hàng hóa hoặc dịch vụ
và trả bằng công cụ vốn (cổ phiếu hoặc quyền chọn
mua cổ phiếu) của công ty mình.
Công ty phải sử dụng giá trị hợp lý của hàng
hóa, dịch vụ nhận được để ghi nhận hàng hóa, dịch
vụ nhận về, đối ứng với sự gia tăng trong vốn chủ
sở hữu.
Nếu giá trị của hàng hóa, dịch vụ nhận được
không được đo lường một cách đáng tin cậy thì
doanh nghiệp ghi nhận theo giá trị hợp lý của công
cụ vốn được phát hành.
• Nhóm 2: Giao dịch thanh toán dựa trên cổ
phiếu tất toán bằng tiền (Cash -settled share-based
payment transaction). Trong nhóm giao dịch này,
khi nhận hàng hóa, dịch vụ, giá trị khoản nợ của
công ty với người cung cấp hàng hóa, dịch vụ được
xác định dựa trên giá các công cụ vốn của công ty.
Khi cổ phiếu, quyền chọn hoặc các công cụ vốn
khác được phát hành cho nhân viên như một phần
của đãi ngộ, thông thường sẽ không thể xác định
được giá trị hợp lý của dịch vụ nhận về. Vì vậy,
công ty sẽ tham chiếu tới giá trị hợp lý của công cụ
vốn được phát hành. GTHL của các công cụ vốn
này được xác định tại ngày phát hành và không
thay đổi trong suốt thời gian chuyển quyền sau đó.
• Nhóm 3: Giao dịch thanh toán dựa trên cổ
phiếu có thể lựa chọn tất toán bằng tiền hoặc công
cụ vốn). Tương tự như 2 nhóm giao dịch trên
nhưng việc thanh toán có thể thực hiện bằng tiền
hoặc công cụ vốn.
- Về phân bổ chi phí khi nhận dịch vụ từ đối tác
(ở đây là nhân viên)
Như vậy, IFRS 02 không chỉ điều chỉnh những
giao dịch thanh toán dựa trên cổ phiếu giữa doanh
nghiệp và nhân viên, mà còn có thể là giao dịch
giữa doanh nghiệp với đối tác khác.
Khi công cụ vốn được phát hành, chúng có thể
được trao quyền ngay lập tức, nhưng thông thường
là bên đối tác sẽ phải hoàn thành một số điều kiện
trước khi được trao quyền. Ví dụ như nhân viên
phải làm việc đủ 3 năm trước khi được trao quyền.
Do vậy sẽ dẫn tới 2 trường hợp:
2.2. Nội dung của IFRS 02 về kế toán phát hành
cổ phiếu cho nhân viên
Do phát hành cổ phiếu cho nhân viên tại Việt
Nam chủ yếu được tiến hành dưới hình thức quyền
chọn và cổ phiếu thưởng (là các giao dịch nhóm 1)
cho nên bài viết cũng tập trung vào các quy định
của IFRS 02 về kế toán giao dịch thanh toán dựa
trên cổ phiếu và tất toán bằng công cụ vốn. Cụ thể
như sau:
Nếu công cụ vốn đã phát hành được trao quyền
ngay mà không có điều kiện gì thì coi như dịch vụ
đã hoàn thành. Doanh nghiệp phải ghi nhận toàn
bộ chi phí phát sinh đối ứng với sự gia tăng vốn chủ
sở hữu tại ngày công cụ vốn được phát hành.
- Về ghi nhận:
Nếu công cụ vốn đã phát hành không được trao
32 Số 127 - tháng 5/2018 NGHIÊN CỨU KHOA HỌC KIỂM TOÁN
quyền cho đến hết 1 thời gian xác định thì doanh
nghiệp phải coi như dịch vụ được thực hiện trong
suốt thời kỳ trao quyền, từ đó ước lượng chi phí
lương tương ứng. Ví dụ: nếu một nhân viên chỉ mới
cung cấp dịch vụ trong khoảng thời gian là 1/3 kì
chuyển quyền thì chi phí lương được ghi nhận là
GTHL của 1/3 lượng quyền chọn ước tính được
trao quyền.
40.000 quyền chọn cho 400 nhân viên (100 quyền
chọn/người). Mỗi một quyền chọn được phát
hành có điều kiện là nhân viên phải còn làm việc
tới ngày 31/12/X3. Giá trị hợp lý của mỗi quyền
chọn là 20 USD.
Trong năm 20X1 có 20 nhân viên nghỉ việc và
doanh nghiệp ước tính rằng 20% số nhân viên sẽ
nghỉ việc trong khoảng thời gian 3 năm.
Trong năm 20X2 có thêm 25 nhân viên nghỉ
việc và doanh nghiệp ước tính rằng 25% số nhân
viên sẽ nghỉ việc trong khoảng thời gian 3 năm.
Tại ngày trao quyền, công ty phải điều chỉnh lại
ước lượng bằng với số công cụ vốn thực tế được
trao quyền.
Trong năm 20X3 có thêm 10 nhân viên nghỉ việc.
Sau ngày trao quyền, công ty không điều chỉnh
gì thêm liên quan tới tổng vốn chủ sở hữu. Nhưng
điều này không ngăn cản việc chuyển dịch giữa các
thành phần trong vốn chủ sở hữu.
Giá thực hiện quyền chọn là 1.5 USD, mệnh giá
1 USD
Như vậy, doanh nghiệp sẽ tính toán chi phí thù
lao phát sinh mỗi năm như sau:
Ví dụ: Vào ngày 1/1/20X1, công ty A phát hành
Chi phí thù lao dồn tích tại thời
điểm cuối năm (USD)
Chi phí thù lao trong năm
(USD)
20X1 (40,000 * 80% * 20 * 1/3)
20X2 (40,000 * 75% * 20 * 2/3)
20X3 (34,500 * 20)
213.333
400,000
690.000
213.333
186.667
290.000
Đối với quyền chọn mua cổ phần phát hành cho
nhân viên, do IFRS 02 chỉ quy định đồng thời với
việc ghi nhận tài sản, dịch vụ nhận về kế toán sẽ
phải ghi tăng vốn chủ sở hữu tương ứng (nếu giao
dịch tất toán bằng công cụ vốn), mà không đề cập
tới tài khoản cụ thể trong vốn chủ sở hữu, nên các
quốc gia thường ghi nhận phần vốn tăng lên này ở
1 tài khoản riêng thuộc vốn chủ sở hữu. Tài khoản
này có thể có tên là: Quyền chọn chưa hết hạn cho
nhân viên (ở Ấn Độ) hay ặng dư vốn cổ phần –
quyền chọn chưa hết hạn (Canada)
- Tại ngày 31/12/X2:
Nợ TK Chi phí thù lao: 186.667 USD
Có TK Vốn chủ sở hữu – quyền chọn chưa hết
hạn: 186.667 USD
- Tai ngày 31/12/X3:
Nợ TK Chi phí thù lao: 290.000 USD
Có TK Vốn chủ sở hữu – quyền chọn chưa hết
hạn: 290.000 USD
- Khi phát hành cổ phiếu:
Nợ TK Tiền (34.500 * 1.5): 51.750 USD
Và hạch toán như sau:
Nợ TK Vốn chủ sở hữu – quyền chọn chưa hết
hạn: 690.000 USD
- Tại ngày 31/12/X1:
Nợ TK Chi phí thù lao: 213.333 USD
Có TK Vốn góp chủ sở hữu (34.500 * 1): 34.500
USD
Có TK Vốn chủ sở hữu – quyền chọn chưa hết
hạn: 213.333 USD
Có TK ặng dư vốn cổ phần: 707.250 USD
NGHIÊN CỨU KHOA HỌC KIỂM TOÁN
Số 127 - tháng 5/2018 33
TÖØ LYÙ LUAÄN ÑEÁN THÖÏC TIEÃN
3. ực trạng phát hành cổ phiếu cho nhân
viên tại các công ty niêm yết Việt Nam
bố chương trình có xu hướng gia tăng (năm 2015,
2016, 2017 số công ty công bố chương trình tương
ứng là 68, 74 và 80 công ty).
Phát hành cổ phiếu cho nhân viên đã không còn
xa lạ ở Việt Nam. Nếu như năm 2006, chỉ mới có 1
công ty niêm yết công bố phát hành cổ phiếu cho
nhân viên thì đến năm 2010 số công ty công bố
đã tăng lên thành 153 công ty. eo đà giảm của
thị trường chứng khoán, số lượng công ty công
bố thực hiện phát hành cổ phần cho nhân viên tại
Việt Nam giảm trong 4 năm tiếp theo, nhưng cùng
với sự khởi sắc của thị trường chứng khoán, trong
3 năm trở lại đây, số lượng công ty niêm yết công
Việc phát hành cổ phiếu cho nhân viên của các
công ty niêm yết Việt Nam được tiến hành dưới hai
hình thức: cổ phiếu thưởng hoặc quyền chọn mua
cổ phiếu. Trong đó, hình thức quyền chọn mua cổ
phiếu được sử dụng phần lớn trong các đợt phát
hành (được sử dụng trong hơn 60% số đợt phát
hành trong năm 2017). Điều này có thể thấy ở bảng
dưới đây:
Bảng 1: Hình thức sử dụng trong các đợt phát hành cổ phiếu cho nhân viên tại các công ty niêm yết Việt Nam năm
2015, 2016, 2017
2015
2016
2017
Công ty
24
Tỷ lệ
35.3%
64.7%
100%
Công ty
27
Tỷ lệ
36.5%
63.5%
100%
Công ty
25
Tỷ lệ
31.3%
68.7%
100%
Cổ phiếu thưởng
Quyền chọn
Tổng
44
47
55
68
74
80
Nguồn: Dữ liệu cung cấp bởi Stoxplus
Quy trình cơ bản để phát hành quyền chọn mua
cổ phần cho nhân viên sẽ diễn ra như sau:
Bước 3: Nhân viên lựa chọn thực hiện hay không
thực hiện quyền chọn mua cổ phần trong kỳ thực
hiện quyền (exercising period)
Bước 1: Công ty phát hành quyền chọn cho nhân
viên tại ngày phát hành (grant- date). Ngày phát
hành là ngày mà công ty và nhân viên thuộc đối
tượng được công ty phát hành cùng đồng ý những
thỏa thuận liên quan tới giao dịch này (IFRS 02).
Tại ngày phát hành nhân viên thường chưa nhận
được quyền chọn mua cổ phần ngay. Họ chỉ nhận
được quyền chọn sau khi đã hoàn thành một số
điều kiện nhất định gọi là điều kiện trao quyền. ví
dụ như nhân viên phải làm việc cho công ty trong
3 năm tiếp theo.
Sau ngày trao quyền, nhân viên có thể thực hiện
quyền của mình để mua cổ phiếu trong khoảng
thời gian giới hạn đã được xác định trước.
ông thường trên thế giới, quyền chọn thường
được phát hành kèm với một số điều kiện nhất định
và kì chuyển quyền vì vậy mà thường tương đối dài
(trên 1 năm). Tuy nhiên, ở Việt Nam, quyền chọn
thường được phát hành cho nhân viên mà không
đi kèm điều kiện, công ty phát hành đồng thời trao
quyền chọn luôn cho nhân viên, do vậy thời gian
từ lúc công ty ra thông báo phát hành quyền chọn
tới lúc nhân viên thực hiện xong quyền chọn mua
cổ phần thường ngắn (dưới 1 năm). Ví dụ như:
năm 2017, 52 công ty niêm yết công bố và báo cáo
hoàn thành xong việc phát hành cổ phần cho nhân
Bước 2: Công ty trao quyền chọn cho nhân viên
khi kì chuyển quyền kết thúc. Tại ngày trao quyền
(vesting date) nhân viên sẽ chính thức được trao
quyền nếu hoàn thành các điều kiện trao quyền do
công ty đưa ra.
34 Số 127 - tháng 5/2018 NGHIÊN CỨU KHOA HỌC KIỂM TOÁN
viên trong vòng 7 tháng (chiếm tỷ trọng 65% số
công ty).
không bị mất tiền cũng như tài sản nào, do vậy
công ty không nên ghi nhận chi phí khi phát hành.
Nếu ghi nhận chi phí thù lao khi phát hành thì sẽ
làm EPS của công ty giảm mạnh do lợi nhuận của
doanh nghiệp giảm và số cổ phần hiện hành sẽ
tăng lên. Hay như lo ngại rằng nếu doanh nghiệp
bị yêu cầu ghi nhận chi phí khi phát hành thì sẽ làm
các doanh nghiệp mất động lực, không thực hiện
phát hành cổ phiếu cho đối tác nữa. Tuy nhiên, đáp
lại những lập luận này, Ủy ban Chuẩn mực Kế toán
Quốc tế đã phản bác lại như sau: ứ nhất, giao
dịch giữa doanh nghiệp và người lao động đã thực
sự xảy ra, người lao động đã cung cấp dịch vụ cho
công ty để đổi lại số cổ phần hoặc quyền chọn mua
cổ phần của công ty. ứ hai, đúng là EPS của công
ty sẽ giảm nhưng điều này là phản ánh đúng bản
chất của vấn đề. Cuối cùng, nếu doanh nghiệp vì bị
yêu cầu phải ghi nhận chi phí mà không tiến hành
các kế hoạch phát hành cổ phiếu cho nhân viên,
chứng tỏ rằng yêu cầu ghi nhận của kế toán đã chỉ
ra ảnh hưởng kinh tế của hoạt động này tới doanh
nghiệp. Và do vậy, sau khi nhận được ý kiến phản
hồi từ các nước G4+1, ngày 19/02/2004, IFRS 02
Một đặc điểm nữa của quyền chọn ở Việt Nam
là giá phát hành thường bằng mệnh giá hoặc cao
hơn mệnh giá nhưng thấp hơn giá trị thị trường
rất nhiều. Như trong năm 2017, có 73 công ty niêm
yết công bố và đã phát hành cổ phiếu cho nhân
viên thì 23 công ty phát hành cổ phiếu thưởng (giá
phát hành là 0 đồng), 35 công ty phát hành bằng
mệnh giá (10.000 đồng), chỉ có 15 công ty phát
hành cao hơn mệnh giá nhưng thấp hơn giá trị thị
trường. Công ty phát hành quyền chọn với giá cao
nhất trong 73 công ty này là TLG phát hành với
giá 30.000 đồng/cổ phiếu, tuy nhiên giá thị trường
của cổ phiếu này trong khoảng thời gian thực hiện
quyền luôn trên 90.000 đồng/cổ phiếu.
4. Sự cần thiết và các yếu tố thuận lợi cho việc
thưc hiện IFRS 02 tại Việt Nam
Khi IFRS 02 chưa được ban hành, đang được
đem ra để thảo luận, có rất nhiều ý kiến trái chiều
không ủng hộ quan điểm của IFRS 02. Ví dụ như:
Khi công ty phát hành cổ phiếu cho nhân viên thì
NGHIÊN CỨU KHOA HỌC KIỂM TOÁN
Số 127 - tháng 5/2018 35
TÖØ LYÙ LUAÄN ÑEÁN THÖÏC TIEÃN
5. kết luận
được ban hành. Cho tới nay IFRS 02 đã được đưa
vào thực tế trên 10 năm.
Bài nghiên cứu đã chỉ ra những quy định của
chuẩn mực kế toán quốc tế IFRS 02 “Giao dịch
thanh toán dựa trên cổ phiếu” trong kế toán giao
dịch phát hành cổ phiếu cho nhân viên và thực
trạng kế toán phát hành cổ phiếu cho nhân viên
tại Việt Nam. Bên cạnh đó, bằng việc phân tích
những đặc điểm của giao dịch phát hành cổ phiếu
cho nhân viên tại Việt Nam như: chỉ phát hành cổ
phiếu thưởng và quyền chọn mua cổ phiếu, quyền
chọn mua cổ phiếu thường được phát hành không
kèm điều kiện, đời sống của quyền chọn ngắn, bài
viết đã khẳng định việc áp dụng IFRS 02 để kế toán
hoạt động phát hành cổ phiếu cho nhân viên tại
Việt Nam là hoàn toàn có thể và nên được tiến
hành sớm.
eo thống kê của IASB, hiện các chuẩn mực
kế toán quốc tế đang được 97 quốc gia yêu cầu tất
cả các doanh nghiệp áp dụng, 9 quốc gia yêu cầu 1
bộ phận doanh nghiệp phải áp dụng, 25 quốc gia
cho phép doanh nghiệp áp dụng IFRS, chỉ 23 quốc
gia không cho phép áp dụng IFRS và 21 quốc gia
không có thị trường chứng khoán.
Như vậy, có thể thấy IFRS 02 đã được rất nhiều
nước trên thế giới áp dụng từ lâu. Trong xu thế hội
nhập kinh tế toàn cầu, để giúp thị trường chứng
khoán thu hút được dòng vốn ngoại, các doanh
nghiệp Việt Nam cũng nên lập BCTC theo IFRS
02 và các chuẩn mực kế toán quốc tế khác để tăng
cường tính minh bạch, thống nhất giữa BCTC Việt
Nam và quốc tế.
Khi áp dụng IFRS 02 chắc chắn doanh nghiệp
sẽ gặp nhiều khó khăn, trong đó lo ngại lớn nhất
liên quan tới việc định giá công cụ vốn. Vì IFRS 02
yêu cầu doanh nghiệp phải tính toán chi phí thù lao
dựa trên giá trị hợp lý của quyền chọn tại ngày phát
hành, điều này đòi hỏi doanh nghiệp phải sử dụng
các mô hình định giá quyền chọn như: mô hình
Black-scholes, phương pháp binominal hay phương
pháp Monte-Carlo. Do trình độ hạn chế, kế toán
viên không nắm rõ được những kỹ thuật phức tạp
này. Hay doanh nghiệp lo ngại rằng việc định giá
này dựa trên rất nhiều giả định phức tạp, mà nếu
chỉ cần giả định sai, thì chi phí ghi nhận thay đổi
là rất lớn... Tuy nhiên, với đặc điểm hoạt động phát
hành cổ phiếu cho nhân viên ở Việt Nam như: Chỉ
phát hành cổ phiếu thưởng và quyền chọn mua cổ
phiếu, quyền chọn mua cổ phiếu thường được phát
hành không kèm điều kiện, đời sống (thời gian từ
lúc quyền chọn được phát hành tới khi quyền chọn
được thực hiện) của quyền chọn ngắn, thì các rủi
ro liên quan tới định giá quyền chọn cũng không
nhiều, doanh nghiệp có thể dễ dàng định giá quyền
chọn dễ dàng hơn. Do vậy, theo ý kiến của tác giả,
việc áp dụng IFRS 02 để kế toán hoạt động phát
hành cổ phiếu cho nhân viên là hoàn toàn có thể.
TÀI LIỆU THAM KHẢO
1. International Accounting Standards Boards
(IASB), IFRS 02 “Share based payment”;
2. Bộ Tài chính, ông tư 162/2015/TT-BTC
hướng dẫn việc chào bán chứng khoán ra
công chúng, chào bán cổ phiếu để hoán đổi,
phát hành thêm cổ phiếu, mua lại cổ phiếu,
bán cổ phiếu quỹ và chào mua công khai
cổ phiếu;
3. Ngô ị Mỹ Duyên, “Vận dụng IFRS 02 trong
kế toán quyền chọn mua cổ phiếu dành cho
nhân viên tại các công ty cổ phần niêm yết
Việt Nam”, Luận văn ạc sĩ kinh tế, Đại
học Kinh tế tp. Hồ Chí Minh, 2014;
standards/ifrs-usgaap/esop;
en/student/exam-support-resources/
professional-exams-study-resources/p2/
technical-articles/ifrs2.html.
Ngày nhận bài lần 1: 16/4/2018
Ngày duyệt đăng: 1/5/2018
36 Số 127 - tháng 5/2018 NGHIÊN CỨU KHOA HỌC KIỂM TOÁN
7 trang
19/04/2022
1220
Bạn đang xem tài liệu "IFRS 02 “Giao dịch thanh toán dựa trên cổ phiếu” và khả năng áp dụng trong kế toán phát hành cổ phiếu cho nhân viên ở Việt Nam", để tải tài liệu gốc về máy hãy click vào nút Download ở trên
File đính kèm:
- ifrs_02_giao_dich_thanh_toan_dua_tren_co_phieu_va_kha_nang_a.pdf
