Bài giảng Kế toán ngân hàng - Chương 3: Kế toán nghiệp vụ tiền mặt - Lương Huỳnh Anh Thư

17/04/2020  
TRƯỜNG ĐẠI HỌC CÔNG NGHỆ ĐỒNG NAI  
KHOA KẾ TOÁN-TÀI CHÍNH  
KẾ TOÁN  
NGÂN HÀNG  
Giảng viên:  
ThS. Lương Huỳnh Anh Thư  
CHƯƠNG 2: KẾ TOÁN NGHIỆP VỤ TIỀN MẶT  
1
17/04/2020  
MỤC TIÊU CHƯƠNG 3  
Hiểu được quy trình  
Hiểu được quy trình nghiệp  
vụ xử lý thừa, thiếu tiền mặt  
tại Ngân hang.  
nghiệp vụ kế toán chủ  
yếu liên quan đến thu,  
chi tiền mặt tại Ngân hàng  
Ứng dụng các phương pháp kế toán liên  
quan quy trình nghiệp vụ kế toán tiền mặt  
tại Ngân hàng  
NỘI DUNG  
Khái quát về các nghiệp vụ tiền mặt.  
Nguyên tắc, báo cáo kế toán áp dụng.  
Phương pháp kế toán về nghiệp vụ tiền  
mặt.  
2
17/04/2020  
KHÁI QUÁT VỀ CÁC NGHIỆP VỤ TIỀN MẶT  
Tiền mặt tại Ngân hàng bao gồm:  
Đồng Việt Nam.  
1
Tiền ngoại tệ.  
2
KHÁI QUÁT VỀ CÁC NGHIỆP VỤ TIỀN MẶT  
Việc quản lý tiền mặt sẽ được phân chia trách nhiệm:  
Theo dõi tình hình thu, chi, tồn quỹ tiền mặt;  
Bảo quản tiền tuyệt đối, đầy đủ và an toàn.  
3
17/04/2020  
KHÁI QUÁT VỀ CÁC NGHIỆP VỤ TIỀN MẶT  
Để quản lý tiền mặt, kế toán phân chia trách nhiệm:  
Tiền mặt tại đơn  
vị  
Tiền mặt tại đơn  
vị báo sổ  
Tiền đang chuyển  
Hàng ngày thủ quỹ phải kiểm kê số tiền mặt tồn quỹ  
thực tế với sổ quỹ tiền mặt và sổ kế toán tiền mặt.  
Nếu có chênh lệch phải xử lý  
NGUYÊN TẮC KẾ TOÁN VÀ BÁO CÁO ÁP  
DỤNG TRONG NGHIỆP VỤ TIỀN MẶT  
Nguyên tắc kế toán và quy định liên quan  
Báo cáo kế toán áp dụng  
4
17/04/2020  
NGUYÊN TẮC KẾ TOÁN VÀ QUY ĐỊNH LIÊN QUAN  
Khoản mục tiền mặt tại ngân hang ghi nhận theo nguyên  
tắc giá gốc.  
Và các qui định chủ yếu sau:  
Ghi nhân tiền mặt và tiền đang chuyển;  
Chứng từ phải hợp lệ theo qui định;  
Tồn quỹ tiền mặt phải khớp đúng;  
Tiền mặt phải ánh đúng tiền Việt Nam và ngoại tệ.  
NGUYÊN TẮC KẾ TOÁN VÀ QUY ĐỊNH LIÊN QUAN  
Qui định thứ nhất:  
Ngân hàng chỉ phản ánh vào tài khoản tiền mặt số tiền  
mặt bằng đồng Việt Nam, ngoại tệ khi có thực tế thu chi tiền  
mặt.  
Đối với tiền mặt đang vận chuyển thì ghi vào tiền mặt  
đang vận chuyển  
5
17/04/2020  
NGUYÊN TẮC KẾ TOÁN VÀ QUY ĐỊNH LIÊN QUAN  
Qui định thứ hai:  
Chứng từ thu, chi tiền mặt phải có đầy đủ chữ ký của người nhận  
và người giao theo qui định về chứng từ kế toán.  
Kế toán phải có trách nhiệm ghi nhận liên tục theo trình tự phát  
sinh các khoản thu, chi tiền mặt, tồn quỹ trên sổ kế toán tiền mặt  
NGUYÊN TẮC KẾ TOÁN VÀ QUY ĐỊNH LIÊN QUAN  
Qui định thứ 3:  
Hàng ngày, tổng thu tiền mặt, tổng chi tiền mặt, tồn quỹ  
trên sổ quỹ tiền mặt phải bằng tổng số phát sinh bên nợ,  
tổng số phát sinh bên có và dư nợ tài khoản tiền mặt  
trên sổ kế toán chi tiết tiền mặt.  
Tồn quỹ TM trên sổ sách phải bằng thực tế. Nếu có  
chênh lệch phải tìm nguyên nhân và xử lý.  
6
17/04/2020  
NGUYÊN TẮC KẾ TOÁN VÀ QUY ĐỊNH LIÊN QUAN  
Qui định thứ tư:  
Phản ánh bằng đồng Việt Nam và ngoại tệ.  
Đối với ngoại tệ, khi lập báo cáo Ngân hàng quy  
đổi bằng Việt Nam đồng theo tỷ giá do NHNN  
công bố, số chênh lệch hạch toán vào tài khoản  
“Chênh lệch tỷ giá hối đoái”.  
BÁO CÁO KẾ TOÁN ÁP DỤNG  
.
Khoản mục tiền mặt được trình bày trên Bảng cân  
đối kế toán bằng đồng Việt Nam và được thuyết  
minh trên BCTC chi tiết thành :  
Tiền mặt bằng đồng Việt Nam;  
Tiền mặt ngoại tệ đã qui đổi ra đồng Việt Nam  
7
17/04/2020  
PHƯƠNG PHÁP KẾ TOÁN VỀ NGHIỆP VỤ TIỀN MẶT  
Tài khoản sử dụng  
Phương pháp kế toán nghiệp vụ tiền mặt  
TÀI KHOẢN SỬ DỤNG  
Gồm tài khoản tiền mặt và các tài khoản liên quan đến thừa, thiếu tiền  
mặt.  
3
1
2
9.Tài khoản tham ô, thiếu  
mất tiền, TS chờ xử lý.  
1.Tài khoản tiền mặt  
bằng đồng Việt Nam.  
2.Tài khoản tiền mặt Tại  
5.Tài khoản tiền mặt tại máy  
ATM.  
6.Tài khoản tiền mặt đang  
vận chuyển.  
7. Tài khoản tiền mặt ngoại tệ.  
8.Tài khoản thừa quỹ, tài sản  
chờ xử lý.  
.
10. Tài khoản các khoản  
bồi thường của CBCNV  
Đơn vị.  
3. Tài khoản tiền mặt tại  
Đơn vị hạch toán báo sổ.  
4.Tài khoản tiền mặt không đủ  
tiêu chuẩn lưu thông chờ xử lý.  
11. Tài khoản các khoản  
chờ thanh toán khác.  
12. Tài khoản thu nhập  
khác  
8
17/04/2020  
TÀI KHOẢNTIỀN MẶT BẰNG ĐỒNG VN  
NỢ  
TK 101:”Tiền mặt bằng đồng Việt Nam”  
CÓ  
Số tiền mặt thu vào quỹ  
nghiệp vụ.  
Số tiền mặt chi từ quỹ  
nghiệp vụ  
Dư nợ: Phản ánh số tiền mặt hiện có tại  
quỹ nghiệp vụ của Ngân hàng  
17  
PHƯƠNG PHÁP KẾ TOÁN TIỀN MẶT  
Kế toán thu tiền mặt  
Phương  
pháp kế  
toàn tiền  
mặt  
Kế toán chi tiền mặt  
Kế toán ghi nhậnxử lý thừa,  
thiếu tiền mặt  
9
17/04/2020  
PHƯƠNG PHÁP KẾ TOÁN THU TIỀN MẶT  
Kế toán thu tiền mặt chủ yếu từ nguồn tiền mặt do  
khách hàng nộp vào tài khoản tiền gửi, trả nợ, trả lãi  
vay ngân hàng, nhận tiền mặt điều chuyển từ Ngân  
hàng khác hoặc từ tiền gửi tại NHNN.  
PHƯƠNG PHÁP KẾ TOÁN THU TIỀN MẶT  
Khi khách hàng nộp tiền sau khi thu đủ  
tiền mặt, kế toán ghi:  
Nợ TK thích hợp (tiền mặt tại đơn vị)  
Có TK thích hợp (tiền gửi khách  
hàng)  
10  
17/04/2020  
PHƯƠNG PHÁP KẾ TOÁN THU TIỀN MẶT  
Khi khách hàng nộp  
túi niên phong  
Nợ TK tiền mặt (tiền  
niêm phong).  
Có TK các khoản  
chờ thanh toán.  
Kế toán ghi  
PHƯƠNG PHÁP KẾ TOÁN THU TIỀN MẶT  
Ngân hàng kiểm đếm, không có chênh lệch:  
Kế toán ghi:  
Nợ TK tiền mặt (Tiền đã kiểm)  
Có TK tiền mặt ( Tiền niêm phong)  
Đồng thời ghi có vào tài khoản của khách hàng:  
Nợ TK các khoản chờ thanh toán khác  
Có TK thích hợp ( Tiền niêm phong)  
Nếu có chênh lệch giữa số tiền niêm phong với số tiền thực tế, NH  
hạch toán hủy bỏ bút toán niêm phong và ghi theo số tiền thực tế.  
11  
17/04/2020  
PHƯƠNG PHÁP KẾ TOÁN THU TIỀN MẶT  
Khi khách hàng nhận được tiền mặt điều chuyển từ  
Ngân hàng khác:  
Nợ TK tiền mặt tại đơn vị  
Có TK thích hợp (Chuyển tiền,  
điều chuyển vốn).  
PHƯƠNG PHÁP KẾ TOÁN THU TIỀN MẶT  
Khi Ngân hàng nhận được tiền mặt từ tiền gửi tại  
NHNN:  
Nợ TK tiền mặt tại đơn vị  
Có TK thích hợp (Tiền gửi tại NHNN)  
12  
17/04/2020  
PHƯƠNG PHÁP KẾ TOÁN CHI TIỀN MẶT  
Kế toán hạch toán tiền mặt chủ yếu để:  
o Chi trả tiền gửi;  
o Tiền lãi cho người gửi tiền;  
o Cho vay khách hàng bằng tiền mặt;  
o Chi trả trong nội bộ;  
o Điều chuyển tiền mặt đến Ngân hàng khác;  
o Nộp tiền mặt vào tiền gửi tại NHNN  
PHƯƠNG PHÁP KẾ TOÁN CHI TIỀN MẶT  
Khi khách hàng có nhu cầu lĩnh tiền mặt, ngân hàng sẽ  
kiểm tr chứng từ (Séc kèm theo CMND, giấy lĩnh  
tiền…) số dư tài khoản tiền gửi của khách hàng, nếu đủ  
điều kiện ghi:  
Nợ TK Tiền gửi khách hang  
Có TK thích hợp (Tiền mặt tại đơn vị…)  
13  
17/04/2020  
PHƯƠNG PHÁP KẾ TOÁN CHI TIỀN MẶT  
Khi ngân  
hàng cho vay  
khách hàng  
bằng tiền mặt  
Nợ TK nợ trong hạn  
Có TK tiền mặt tại đơn vị  
PHƯƠNG PHÁP KẾ TOÁN CHI TIỀN MẶT  
Khi ngân  
hàng điều  
chuyển tiền  
mặt đến  
Ngân hàng  
khác:  
Nợ TK thích hợp (TM đang vận chuyển, điều  
chuyển vốn)  
Có TK tiền mặt tại đơn vị  
14  
17/04/2020  
PHƯƠNG PHÁP KẾ TOÁN CHI TIỀN MẶT  
Khi tiền mặt đang chuyển  
đến NHNN  
Nợ TK Tiền mặt đang vận chuyển  
Khi Ngân hàng  
Có TK tiền mặt tại đơn vị  
nộp tiền mặt vào  
tiền gửi  
Khi nhận báo có nội dung tiền mặt đã đến  
NHNN  
tại NHNN  
Nợ TK tiền gửi tại NHNN  
Có TK tiền mặt đang vận chuyển  
PHƯƠNG PHÁP KẾ TOÁN CHI TIỀN MẶT  
Khi ngân hàng bổ sung tiền mặt vào máy ATM:  
Nợ TK tiền mặt tại máy ATM  
Có TK tiền mặt tại đơn vị  
15  
17/04/2020  
PHƯƠNG PHÁP KẾ TOÁN XỬ LÝ THỪA, THIẾU TIỀN MẶT  
Phương pháp kế toán  
xử lý thiếu tiền mặt  
Phương pháp kế toán  
xử lý thừa tiền mặt  
PHƯƠNG PHÁP KẾ TOÁN XỬ LÝ THỪA TIỀN MẶT  
Thừa tiền mặt xảy ra khi số tiền mặt tồn quỹ  
thực tế lớn hơn tồn quỹ ghi trên sổ kế toán  
tiền mặt  
16  
17/04/2020  
PHƯƠNG PHÁP KẾ TOÁN XỬ LÝ THỪA TIỀN MẶT  
Khi phát hiện ra thừa tiền mặt, kế toán sẽ lập biên  
bản thừa tiền mặt có chữ ký những người có trách  
nhiệm tham gia đối chiếu (thủ quỹ, kế toán trưởng,  
Giám đốc):  
Nợ TK tiền mặt tại đơn vị  
Số tiền mặt  
Có TK thừa quỹ, tài sản chờ xử lý thừa  
PHƯƠNG PHÁP KẾ TOÁN XỬ LÝ THỪA TIỀN MẶT  
Nếu phát hiện nguyên nhân là do khách hàng nộp thừa  
tiền vào Ngân hàng thì sẽ được trả lại cho khách hàng:  
Nợ TK Thừa quỹ, tài sản chờ xử lý  
Có TK thích hợp ( Tiền mặt, tiền gửi ngân  
hàng)  
17  
17/04/2020  
PHƯƠNG PHÁP KẾ TOÁN XỬ LÝ THỪA TIỀN MẶT  
Khi hội đồng Ngân hàng quyết định chuyển khoản  
thừa quỹ vào thu nhập ngân hàng do nguyên nhân  
khách quan, không có khách hang khiếu nại, không  
rõ nguyên nhân…  
Nợ TK thừa quỹ, tài sản chờ xử lý  
Có TK thu nhập khác  
PHƯƠNG PHÁP KẾ TOÁN XỬ LÝ THIẾU TIỀN MẶT  
Thiếu tiền mặt xảy ra khi số tiền mặt tồn quỹ  
thực tế nhỏ hơn tồn quỹ ghi trên sổ kế toán  
tiền mặt  
18  
17/04/2020  
PHƯƠNG PHÁP KẾ TOÁN XỬ LÝ THIẾU TIỀN MẶT  
Khi phát hiện ra thiếu tiền mặt, kế toán sẽ lập biên  
bản thiếu tiền mặt có chữ ký những người có trách  
nhiệm tham gia đối chiếu (thủ quỹ, kế toán trưởng,  
Giám đốc):  
Nợ TK tham ô, thiếu…………….. Số tiền mặt  
Có TK thừa quỹ, tài sản chờ xử lý thiếu  
PHƯƠNG PHÁP KẾ TOÁN XỬ LÝ THIẾU TIỀN MẶT  
Khách hàng nộp tiền mặt do Ngân hàng đã chi  
thừa cho khách hàng, kế toán lập phiếu thu hạch  
toán  
Nợ TK tiền mặt tại đơn vị  
Có TK tham ô, thiếu mất tiền, TS chờ xử lý  
19  
17/04/2020  
PHƯƠNG PHÁP KẾ TOÁN XỬ LÝ THIẾU TIỀN MẶT  
Nếu Ngân hàng xử lý nhân viên Ngân hàng phải bồi  
hoàn tiền mặt bị thiếu:  
Nợ TK CB, NV bồi thường vật chất  
Có TK tham ô, thiếu mất tiền…  
PHƯƠNG PHÁP KẾ TOÁN XỬ LÝ THIẾU TIỀN MẶT  
Sau đó nhân  
viên Ngân  
hàng nộp tiền  
Nợ TK thích hợp (TM, …  
mặt để bồi  
hoàn hoặc thu  
từ lương  
Có TK CB, NV bồi thường vật chất  
20  
Tải về để xem bản đầy đủ
pdf 21 trang yennguyen 18/04/2022 1500
Bạn đang xem 20 trang mẫu của tài liệu "Bài giảng Kế toán ngân hàng - Chương 3: Kế toán nghiệp vụ tiền mặt - Lương Huỳnh Anh Thư", để tải tài liệu gốc về máy hãy click vào nút Download ở trên

File đính kèm:

  • pdfbai_giang_ke_toan_ngan_hang_chuong_3_ke_toan_nghiep_vu_tien.pdf