Giáo trình Kế toán ngân sách xã phường (Phần 1) - Nghề: Kế toán doanh nghiệp
BỘ GIAO THÔNG VẬN TẢI
TRƯỜNG CAO ĐẲNG GIAO THÔNG VẬN TẢI TRUNG ƯƠNG I
GIÁO TRÌNH MÔN HỌC
KẾ TOÁN NGÂN SÁCH XÃ PHƯỜNG
TRÌNH ĐỘ CAO ĐẲNG
NGHỀ: KẾ TOÁN DOANH NGHIỆP
Ban hành theo Quyết định số 1661/QĐ-CĐGTVTTWI ngày 31/10/2017
của Hiệu trưởng Trường Cao đẳng GTVT Trung ương I
Hà Nội, 2017
BỘ GIAO THÔNG VẬN TẢI
TRƢỜNG CAO ĐẲNG GIAO THÔNG VẬN TẢI TRUNG ƢƠNG I
GIÁO TRÌNH
Môn học: Kế toán ngân sách xã, phƣờng
NGHỀ:KẾ TOÁN DOANH NGHIỆP
TRÌNH ĐỘ: CAO ĐẲNG
Hà Nội – 2017
Mục lục
Lời
đầu………………………………………………………………………………4
nói
sách
sách
kế
Chƣơng
xã………………………………………5
1. Khái niệm, nhiệm vụ
xã………………………………………..5
2. Tổ chức
toán………………………………………………………………5
3. Tổ chức vận dụng hệ thống
toán…………………………………………6
4. Vận dụng
toán………………………………………………………….10
5. Tổ chức hình thức kế toán và sổ sách kế toán………………………………………10
1:
Tổ
chức
công
tác
kế
toán
ngân
của
kế
toán
ngân
bộ
máy
chứng
khoản
từ
kế
tài
kế
Chƣơng
sách…………………………………………………..20
1. Kế toán
sách……………………………………………………………….20
2:
Kế
toán
thu
chi
ngân
ngân
kho
thu
2.
bạc………………………………………………28
3. Kế toán
Kế
toán
thu
ngân
sách
chƣa
chi
qua
qua
ngân
kho
sách………………………………………………………………..31
4.
bạc………………………………………………38
5. Kế toán
Kế
toán
chi
ngân
sách
chƣa
thu
chi
sự
nghiệp……………………………………………………………42
6. Kế toán chênh lệch thu chi ngân sách………………………………………………44
Chƣơng
định………………………………45
1. Kế
mặt…………………………………………………………………….45
3:
Kế
toán
vốn
bằng
tiền,
vật
tƣ,
tài
sản
cố
toán
tiền
2. Kế toán tiền gửi kho bạc……………………………………………………………50
3. Kế toán vật liệu……………………………………………………………………..53
4. Kế toán tài sản cố định……………………………………………………………..56
5.
định……………………………………………………64
6. Kế toán sửa chữa
định……………………………………………………65
7. Kế toán xây dựng cơ bản dở dang………………………………………………….68
Kế
toán
hao
mòn
tài
sản
cố
tài
sản
cố
Chƣơng
4:
Kế
toán
thành
toán
và
nguồn
vốn
quỹ
của
xã………………………………77
3
1.
thu…………………………………………………………………..77
2. Kế toán nợ
trả…………………………………………………………………..81
3. Kế toán thu hộ,
hộ……………………………………………………………….88
4. Kế toán quỹ công
dùng………………………………………………………90
5. Kế toán nguồn kinh phí hình thành TSCĐ………………………………………….94
Kế
toán
nợ
phải
phải
chi
chuyên
Chƣơng
…………………………………..96
1. Hệ thống báo cáo
sách…………………………………..96
5:
Báo
cáo
kế
toán
và
quyết
toán
ngân
sách
kế
toán
và
quyết
toán
ngân
2. Nội dung và phƣơng pháp lập báo cáo kế toán……………………………………..96
3. Nội dung và phƣơng pháp lập quyết toán ngân sách………………………………103
Tài liệu tham khảo……………………………………………………………………120
Lời nói đầu
Hạch toán kế toán là một bộ phận cấu thành quan trọng của hệ thống quản lý kinh tế tài
chính, đặc biệt có vai trò quan trọng trong quản lý, điều hành và kiểm soáy hoạt động tài
chính. Cùng với sự phát triển và hội nhập kinh tế thế giới, hệ thống kế toán nhà nƣớc
cũng đã không ngừng đƣợc hoàn thiện và phát triển, góp phần tích cực vào việc tăng
cƣờng và năng cao chất lƣợng quản lý tài chính quốc gia. Trong công tác quản lý tài
chính - ngân sách xã phƣờng. Luật
Chƣơng 1: Tổ chức công tác kế toán ngân sách xã phƣờng, Luật ngân sách nhà nƣớc và
hệ thống văn bản quy phạm pháp luật đã hƣớng dẫn công tác quản lý tài chính – ngân
sách xã từ quy định công tác xây dựng dự toán thu chi đến việc quản lý , cấp phát và
hƣớng dẫn công tác Ngân sách xã.
Để giúp những ngƣời quan tâm đến lĩnh vực kế toán ngân sách và tài chính xã phƣơng
nắm đƣợc quy định mới ban hành, tập thể giáo viên kê toán đã biên soạn bộ giáo trình
này. Trong quá trình nghiên cứu và tổ chức biên soạn, nếu còn vấn đề cần góp ý, bổ sung,
4
chỉnh sửa đề nghị các đơn vị và học viên có ý kiến tham gia để bộ tài liệu này đƣợc hoàn
thiện hơn.
Nội dung giáo trình gồm 5 chƣơng
Chƣơng 1: Tổ chức công tác kế toán ngân sách xã
Chƣơng 2: Kế toán thu chi ngân sách
Chƣơng 3: Kế toán vốn bằng tiền, vật tƣ, tài sản cố định
Chƣơng 4: Kế toán thành toán và nguồn vốn quỹ của xã
Chƣơng 5: Báo cáo kế toán và quyết toán ngân sách
Xin chân thành cảm ơn
Chương 1: Tổ chức công tác kế toán ngân sách xã
1. Khái niệm, nhiệm vụ của kế toán ngân sách xã
Kế toán ngân sách và tài chính xã là việc thu thập, xử lý, kiểm tra, phân tích và cung cấp
thông tin kinh tế, tài chính của xã dƣới hình thức giá trị, hiện vật và thời gian lao động.
Kế toán ngân sách xã có nhiệm vụ: - Thu thập, xử lý thông tin, số liệu kế toán theo đối
tƣợng và nội dung công việc kế toán, theo chế độ kế toán. - Kiểm tra, giám sát các khoản
thu, chi tài chính; các khoản thu, chi ngân sách xã; nghĩa vụ thanh toán nợ; kiểm tra việc
quản lý, sử dụng tài sản và nguồn hình thành tài sản của xã; phát hiện và ngăn ngừa các
hành vi vi phạm pháp luật về tài chính, kế toán, ngân sách. - Phân tích thông tin, số liệu
kế toán, ngân sách; tham mƣu, đề xuất các giải pháp phục vụ yêu cầu quản tý tài chính,
ngân sách xã và quyết định kinh tế, tài chính của chính quyền cấp xã. - Cung cấp thông
tin, số liệu kế toán, tài chính, ngân sách xã theo quy định của pháp luật.
2. Tổ chức bộ máy kế toán
2.1. Nội dung công việc kế toán
5
- Kế toán tiền mặt, tiền gửi tại Kho bạc: Phản ánh số hiện có và tình hình biến động các
khoản tiền mặt tại quỹ của xã, tiền thuộc quỹ ngân sách và tiền gửi khác của xã tại
KBNN; - Kế toán các khoản thu ngân sách: Phản ánh các khoản thu ngân sách xã đã qua
Kho bạc, các khoản thu ngân sách xã chƣa qua Kho bạc và những khoản thoái thu ngân
sách hoàn trả cho các đối tƣợng đƣợc hƣởng; - Kế toán các khoản chi ngân sách: Phản
ánh các khoản chi thƣờng xuyên, chi đầu tƣ xây dựng cơ bản theo dự toán ngân sách đã
đƣợc Hội đồng nhân dân xã quyết định vào chi ngân sách xã đã qua Kho bạc, chi ngân
sách xã chƣa qua Kho bạc và việc quyết toán các khoản chi theo Mục lục ngân sách nhà
nƣớc; - Kế toán thanh toán: Phản ánh các khoản nợ phải thu và tình hình thanh toán các
khoản nợ phải trả của các đối tƣợng; Phản ánh các khoản nợ phải trả của xã về dịch vụ đã
sử dụng chƣa thanh toán cho ngƣời bán, ngƣời nhận thầu và các khoản nợ phải trả khác
của xã; - Kế toán các hoạt động tài chính khác của xã: Phản ánh các khoản thu, chi của
các hoạt động tài chính khác nhƣ: thu chi các quỹ công chuyên dùng; thu, chi hoạt động
sự nghiệp, văn hoá, giáo dục, đào tạo, thể thao và các hoạt động cung cấp dịch vụ khác; -
Kế toán vật tƣ, tài sản, đầu tƣ XDCB, nguồn vốn đầu tƣ XDCB và nguồn kinh phí đã
hình thành TSCĐ: Phản ánh số hiện có và tình hình tăng, giảm tài sản và nguồn kinh phí
đã hình thành TSCĐ của xã do hoàn thành việc mua sắm, xây dựng cơ bản, do nhận bàn
giao, do đƣợc Nhà nƣớc đầu tƣ, do nhân dân đóng góp, quyên tặng và tình hình biến
động tài sản và nguồn kinh phí đã hình thành TSCĐ của xã
2.2. Tổ chức bộ máy kế toán
Ủy ban nhân dân xã – phƣờng phải tổ chức ban tài chính xã và bố trí một ngƣời làm công
tác tài chính – kế toán chuyên trách để giúp UBND xã xây dựng và thực hiện dự toán thu,
chi ngân sách xã; lập báo cáo ngân sách hàng tháng, quyết toán ngân sách năm; tổ chức
quản lý tài sản và tài chính Nhà nƣớc trên địa bàn theo quy định.
Ban tài chính xã gồm 3 thành viên: Trƣởng ban(CHủ tịch UBND xã, kế toán trƣởng và 1
thủ quỹ).
3. Tổ chức vận dụng hệ thống chứng từ kế toán
3.1. Phân loại chứng từ
- Căn cứ vào hệ thống chứng từ nhà nƣớc đã ban hành và nội dung kinh tế của hoạt
động sản xuất kinh doanh trong doanh nghiệp để lựa chọn các mẫu chứng từ ban đầu cho
phù hợp với từng loại nghiệp vụ kinh tế tài chính phát sinh
6
Hệ thống chứng từ kế toán áp dụng cho các doanh nghiệp do nhà nƣớc ban hành bao
gồm:
Loại 1: Hàng tồn kho bao gồm các biểu mẫu: Phiếu nhập kho, xuất kho, thẻ kho...
Loại 2:Lao động - Tiền lƣơng bao gồm các biểu mẫu: Bảng chấm công, bảng thanh
toán...
Loại 3: Bán hàng bao gồm các biểu mẫu: Hóa đơn bán hàng, cƣớc vận chuyển...
Loại 4:Tiền tệ bao gồm các biểu mẫu: Phiếu thu, phiếu chi, giấy đề nghị...
Loại 5: Tài sản cố định bao gồm các biểu mẫu: Biên bản giao nhận tài sản, thẻ TS...
3.2. Quy định về lập và xử lý chứng từ
Chứng từ kế toán phải có những nội dung chủ yếu sau:
- Tên và số hiệu của chứng từ
; - Ngày, tháng, năm lập chứng từ, ;
- Tên, địa chỉ của đơn vị hoặc cá nhân lập chứng từ kế toán;
- Tên, địa chỉ của đơn vị hoặc cá nhân nhận chứng từ kế toán;
- Nội dung nghiệp vụ kinh tế, tài chính phát sinh;
- Số lƣợng, đơn giá và số tiền của nghiệp vụ kinh tế, tài chính ghi bằng số, tổng số tiền
của chứng từ kế toán dùng để thu, chi tiền ghi bằng số và bằng chữ;
- Chữ ký, họ và tên của ngƣời lập, ngƣời duyệt và những ngƣời có liên quan đến chứng từ
kế toán.
Lập chứng từ kế toán Mọi nghiệp vụ kinh tế, tài chính phát sinh có liên quan đến ngân
sách và hoạt động tài chính xã đều phải lập chứng từ kế toán. Mọi số liệu ghi trên sổ kế
toán đều phải có chứng từ kế toán chứng minh. Chứng từ kế toán chỉ đƣợc lập một lần
cho mỗi nghiệp vụ kinh tế, tài chính. Chứng từ kế toán phải đƣợc lập rõ ràng, đầy đủ, kịp
thời, chính xác theo nội dung quy định trên mẫu chứng từ. Trong trƣờng hợp chứng từ kế
toán chƣa có qui định mẫu thì xã đƣợc tự lập chứng từ kế toán do xã qui định nhƣng phải
có đầy đủ các nội dung chủ yếu của chứng từ kế toán qui định dƣới đây. Nội dung nghiệp
vụ kinh tế, tài chính trên chứng từ kế toán không đƣợc viết tắt, không đƣợc tẩy xoá, sửa
chữa; khi viết phải dùng bút mực, số và chữ viết phải liên tục, không ngắt quãng, chỗ
trống phải gạch chéo; chứng từ bị tẩy xoá, sửa chữa đều không có giá trị thanh toán và
ghi sổ kế toán. Khi viết sai vào mẫu chứng từ kế toán thì phải huỷ bỏ bằng cách gạch
chéo vào tất cả các liên của chứng từ viết sai. Chứng từ kế toán phải đƣợc lập đủ số liên
qui định cho mỗi chứng từ. Trƣờng hợp phải lập nhiều liên chứng từ kế toán cho một
7
nghiệp vụ kinh tế, tài chính thì nội dung các liên phải giống nhau. Các chứng từ lập để
giao dịch với tổ chức, cá nhân gửi ra bên ngoài xã thì liên gửi cho bên ngoài phải có dấu
của UBND xã. Ngƣời lập, ngƣời ký duyệt và những ngƣời khác ký tên trên chứng từ kế
toán phải chịu trách nhiệm về nội dung của chứng từ kế toán.
Ký chứng từ kế toán
- Chứng từ kế toán phải có đủ chữ ký của những ngƣời có trách nhiệm theo quy định cho
từng chứng từ. Nghiêm cấm ký chứng từ kế toán khi chƣa ghi đủ nội dung chứng từ
thuộc trách nhiệm của ngƣời ký. Những ngƣời ký trên chứng từ phải chịu trách nhiệm về
tính chính xác, trung thực về nội dung, số liệu trên chứng từ.
- Chữ ký trên chứng từ kế toán phải đƣợc ký bằng bút mực. Không đƣợc ký chứng từ kế
toán bằng bút chì hoặc bằng bút mực đỏ hoặc đóng dấu chữ ký đã khắc sẵn. Chữ ký của
chủ tài khoản và chữ ký của kế toán trƣởng hoặc phụ trách kế toán phải đúng với mẫu
chữ ký đã đăng ký với Kho bạc nơi xã mở tài khoản giao dịch. Chữ ký trên các chứng từ
kế toán của một ngƣời phải nhƣ nhau.
- Đối với những chứng từ chi tiền, chuyển tiền hoặc chuyển giao tài sản phải đƣợc Chủ
tịch UBND xã hoặc ngƣời đƣợc uỷ quyền và kế toán trƣởng hoặc phụ trách kế toán ký
duyệt trƣớc khi thực hiện. Chữ ký trên những chứng từ kế toán chi tiền, chuyển tiền,
chuyển giao tài sản phải ký theo từng liên.
Trình tự kiểm tra và luân chuyển chứng từ kế toán
a) Trình tự kiểm tra chứng từ kế toán Tất cả các chứng từ kế toán do xã lập hay do bên
ngoài chuyển đến đều phải tập trung ở bộ phận kế toán xã. Bộ phận kế toán phải kiểm tra
những chứng từ đó và chỉ sau khi kiểm tra và xác minh đầy đủ tính pháp lý của chứng từ
thì mới dùng để ghi sổ kế toán. Trình tự kiểm tra chứng từ kế toán nhƣ sau:
- Kiểm tra tính hợp pháp của chứng từ kế toán;
- Kiểm tra tính hợp lệ của chứng từ kế toán; Khi kiểm tra chứng từ kế toán nếu phát hiện
có hành vi vi phạm chính sách chế độ, các qui định về quản lý kinh tế, tài chính của Nhà
nƣớc, phải từ chối thực hiện (xuất quỹ, thanh toán, xuất kho,...) đồng thời báo ngay cho
Chủ tịch UBND xã biết để xử lý kịp thời đúng pháp luật hiện hành.
Đối với những chứng từ kế toán lập không đúng thủ tục, nội dung và chữ số không rõ
ràng thì ngƣời chịu trách nhiệm kiểm tra hoặc ghi sổ phải trả lại và hƣớng dẫn làm hoàn
thiện thêm thủ tục và điều chỉnh sau đó mới làm căn cứ ghi sổ.
8
b) Trình tự luân chuyển chứng từ kế toán Trình tự luân chuyển chứng từ kế toán gồm các
bƣớc sau:
- Lập, tiếp nhận chứng từ kế toán;
- Kiểm tra và ký chứng từ kế toán;
- Phân loại, sắp xếp chứng từ kế toán, định khoản và ghi sổ kế toán;
- Sắp xếp, bảo quản chứng từ kế toán.
Các hành vi bị nghiêm cấm về chứng từ kế toán
- Thu các khoản thuế, phí, lệ phí và tiền đóng góp của dân không giao vé, dán tem hoặc
viết và giao Biên lai thu tiền cho dân;
- Xuất, nhập quỹ hoặc bàn giao tài sản không có chứng từ kế toán;
- Giả mạo chứng từ kế toán để tham ô tài sản, tiền quỹ của công;
- Hợp pháp hóa chứng từ kế toán;
- Chủ tịch UBND xã hoặc ngƣời đƣợc uỷ quyền và kế toán trƣởng hoặc ngƣời phụ trách
kế toán ký tên trên chứng từ kế toán khi chứng từ chƣa ghi đủ nội dung;
- Xuyên tạc hoặc cố ý làm sai lệch nội dung, bản chất nghiệp vụ kinh tế, tài chính phát
sinh trên chứng từ kế toán;
- Sửa chữa, tẩy xóa hoặc viết chèn trên, chèn dƣới trong chứng từ kế toán;
- Huỷ bỏ chứng từ kế toán khi chƣa hết thời hạn lƣu trữ theo qui định; - Sử dụng các
mẫu chứng từ kế toán không đủ các nội dung qui định cho chứng từ kế toán.
Sắp xếp, bảo quản chứng từ kế toán
- Chứng từ kế toán sau khi sử dụng để ghi sổ kế toán phải đƣợc phân loại theo nội dung
kinh tế, sắp xếp theo trình tự thời gian và đóng thành từng tập, ngoài mỗi tập ghi: Tên tập
chứng từ, tháng..., năm... từ số... đến số... hoặc số lƣợng chứng từ trong tập chứng từ. Các
tập chứng từ đƣợc lƣu tại bộ phận kế toán thời hạn 12 tháng kể từ ngày kết thúc kỳ kế
toán năm, sau đó chuyển vào lƣu trữ theo qui định.
- Biểu mẫu chứng từ kế toán chƣa sử dụng phải đƣợc bảo quản cẩn thận, không đƣợc để
hƣ hỏng, mục nát. Chứng từ kế toán liên quan đến thu, chi ngân sách nhà nƣớc chƣa sử
dụng phải đƣợc quản lý theo chế độ quản lý ấn chỉ của Bộ Tài chính. Chứng từ kế toán có
giá trị nhƣ tiền trong thời hạn có giá trị sử dụng phải đƣợc quản lý nhƣ tiền.
Chứng từ kế toán sao chụp: Chứng từ kế toán sao chụp phải đƣợc chụp từ bản chính và
phải có chữ ký và dấu xác nhận của ngƣời có trách nhiệm của đơn vị kế toán nơi lƣu bản
chính hoặc cơ quan nhà nƣớc có thẩm quyền quyết định tạm giữ, tịch thu tài liệu kế toán
9
trên chứng từ kế toán sao chụp. Chứng từ kế toán sao chụp chỉ thực hiện trong các trƣờng
hợp sau:
- Xã có thực hiện dự án viện trợ của nƣớc ngoài theo cam kết, nếu phải nộp bản chứng từ
chính cho nhà tài trợ nƣớc ngoài. Trƣờng hợp này chứng từ sao chụp phải có chữ ký và
dấu xác nhận của Chủ tịch UBND xã.
- Xã bị cơ quan nhà nƣớc có thẩm quyền tạm giữ hoặc tịch thu bản chính chứng từ kế
toán. Trƣờng hợp này chứng từ sao chụp phải có chữ ký và dấu xác nhận của ngƣời đại
diện cơ quan nhà nƣớc có thẩm quyền quyết định tạm giữ hoặc tịch thu tài liệu kế toán.
- Chứng từ kế toán bị mất hoặc bị huỷ hoại do nguyên nhân khách quan nhƣthiên tai, hoả
hoạn. Trƣờng hợp này, xã phải đến đơn vị mua hoặc bán hàng hoá, dịch vụ và các đơn vị
khác có liên quan để xin sao chụp chứng từ kế toán bị mất. Trên chứng từ kế toán sao
chụp phải có chữ ký và dấu xác nhận của ngƣời đại diện theo pháp luật của đơn vị mua,
đơn vị bán hoặc của đơn vị kế toán khác có liên quan
Sử dụng, quản lý và in mẫu chứng từ kế toán Tất cả các xã đều phải thực hiện theo đúng
mẫu chứng từ kế toán qui định trong chế độ kế toán ngân sách và tài chính xã ban hành
theo Quyết định 94/2004/QĐ-BTC của Bộ trƣởng Bộ Tài chính. Mẫu chứng từ kế toán in
sẵn phải đƣợc bảo quản cẩn thận, không đƣợc để mất mát, hƣ hỏng, mục nát hoặc bị lợi
dụng. In và phát hành mẫu chứng từ:
- Các đơn vị khi in mẫu chứng từ kế toán ngân sách và tài chính xã phải thiết kế và in
theo đúng nội dung mẫu chứng từ đã quy định;
- Mẫu chứng từ kế toán thuộc nội dung thu nộp ngân sách hoặc Biên lai thu tiền do Bộ
Tài chính thống nhất quản lý phát hành. Trƣờng hợp in và phát hành Biên lai thu tiền và
các loại vé phục vụ cho việc quản lý các khoản thu ở xã thực hiện theo sự uỷ quyền bằng
văn bản của Bộ Tài chính cho Sở Tài chính tỉnh, thành phố.
3.3 Hệ thống chứng từ
Hệ thống mẫu chứng từ kế toán áp dụng cho kế toán ngân sách và tài chính xã bao gồm
các loại:
- Chứng từ kế toán ban hành theo chế độ kế toán này gồm 14 mẫu;
- Chứng từ ban hành theo Chế độ kế toán HCSN áp dụng cho kế toán ngân sách và tài
chính xã;
- Chứng từ ban hành theo Chế độ kế toán ngân sách và hoạt động nghiệp vụ Kho bạc và
các văn bản khác
10
4. Vận dụng tài khoản kế toán
(1) Tài khoản và hệ thống tài khoản kế toán: Tài khoản kế toán dùng để phân loại và hệ
thống hoá các nghiệp vụ kinh tế, tài chính theo nội dung kinh tế. Chế độ kế toán Ngân
sách và các hoạt động tài chính khác ở xã quy định Hệ thống tài khoản gồm có:
Tài khoản cấp I gồm 3 chữ số thập phân.
Tài khoản cấp II gồm 4 chữ số thập phân.
Tài khoản cấp III gồm 5 chữ số thập phân.
(2) Lựa chọn áp dụng hệ thống tài khoản:
Các xã căn cứ vào hệ thống tài khoản kế toán qui định trong chế độ này để lập danh mục
tài khoản cấp I, cấp II áp dụng phù hợp với đặc điểm và yêu cầu quản lý của xã.
Các xã có thể mở thêm tài khoản cấp III. Trƣờng hợp mở thêm tài khoản cấp I, cấp II
phải có ý kiến bằng văn bản gửi Sở Tài chính tổng hợp gửi Bộ Tài chính xem xét chấp
thuận trƣớc khi thực hiện. Đối với các xã hạch toán theo phƣơng pháp “kế toán đơn” thì
không sử dụng tài khoản để hạch toán.
5. Tổ chức hình thức kế toán và sổ sách kế toán
(1) Sổ kế toán Các xã thực hiện phƣơng pháp "kế toán kép" có 2 loại sổ kế toán:
a) Sổ kế toán tổng hợp: Nhật ký
- Sổ Cái là sổ kế toán tổng hợp, phần Sổ Nhật ký dùng để ghi chép các nghiệp vụ kinh tế
phát sinh theo trình tự thời gian; phần Sổ Cái dùng để ghi chép, hệ thống các nghiệp vụ
kinh tế theo nội dung kinh tế (tài khoản kế toán). Số liệu trên Nhật ký - Sổ Cái phản ánh
tổng hợp tình hình thu, chi ngân sách; thu, chi các quỹ, các nguồn vốn, quỹ hiện có, tình
hình biến động về tiền, vật tƣ, tài sản, công nợ và các hoạt động tài chính khác.
Nhật ký - Sổ Cái phải có đầy đủ các yếu tố sau:
+ Ngày, tháng ghi sổ;
+ Số hiệu, ngày, tháng của chứng từ kế toán dùng làm căn cứ ghi sổ;
+ Nội dung nghiệp vụ kinh tế tài chính, phát sinh;
+ Số hiệu tài khoản ghi Nợ, số hiệu tài khoản ghi Có của nghiệp vụ kinh tế, tài chính;
+ Tên các tài khoản kế toán, mỗi tài khoản có 2 cột Nợ và Có. Số lƣợng các cột trên Nhật
ký - Sổ Cái nhiều hay ít phụ thuộc vào số lƣợng tài khoản xã áp dụng;
+ Số tiền ghi bên Nợ và số tiền ghi bên Có của từng tài khoản.
- Sổ kế toán chi tiết: Là sổ dùng để phản ánh chi tiết từng nghiệp vụ kinh tế phát sinh
theo từng đối tƣợng kế toán riêng biệt mà trên Nhật ký - Sổ Cái chƣa phản ánh đƣợc. Số
11
liệu trên sổ kế toán chi tiết dùng để ghi chép các khoản thu, chi ngân sách theo Mục lục
ngân sách, theo nội dung kinh tế và các đối tƣợng kế toán khác cần thiết phải theo dõi chi
tiết theo yêu cầu quản lý. Số liệu trên sổ kế toán chi tiết cung cấp các thông tin phục vụ
cho việc quản lý và lập báo cáo tài chính và báo cáo quyết toán, các quỹ của xã và hệ
thống hóa từng loại tài sản, tiền, quỹ, công nợ và các hoạt động khác do xã quản lý. Căn
cứ vào yêu cầu quản lý của ừng xã và hƣớng dẫn chung quy định tại Chế độ kế toán Ngân
sách xã, đơn vị kế toán quy định kết cấu của các sổ kế toán chi tiết phù hợp với điều kiện,
khả năng, yêu cầu quản lý của mình. Sổ kế toán chi tiết có các yếu tố sau:
- Tên sổ;
- Tài khoản cấp I, tài khoản cấp II;
- Ngày, tháng ghi sổ;
- Số hiệu ngày, tháng chứng từ;
- Nội dung nghiệp vụ kinh tế;
(2) Mẫu sổ kế toán Sổ kế toán ghi chép bằng tay phải dùng mẫu in sẵn hoặc kẻ sẵn và
đóng thành quyển. Việc mở sổ và ghi sổ kế toán phải đảm bảo phản ánh đầy đủ, trung
thực, chính xác, kịp thời, liên tục, có hệ thống tình hình thu, chi ngân sách, thu, chi các
quỹ công chuyên dùng, tình hình quản lý, sử dụng tài sản, tiền, quỹ, tình hình công nợ,
tình hình đóng góp của nhân dân nhằm cung cấp các thông tin cần thiết phục vụ cho việc
điều hành ngân sách của Chủ tịch UBND xã và công khai tài chính theo qui định của
pháp luật. Nghiêm cấm để ngoài sổ kế toán bất kỳ một khoản thu, chi, một loại tài sản,
tiền quỹ, công nợ hay khoản đóng góp nào của nhân dân. Đối với các sổ kế toán sử dụng
trong chƣơng trình phần mềm kế toán ngân sách và tài chính xã thì mẫu sổ phải có đầy đủ
các nội dung chủ yếu qui định cho sổ kế toán: Ngày, tháng ghi sổ; số hiệu và ngày, tháng
của chứng từ kế toán dùng làm căn cứ ghi sổ; tóm tắt nội dung của nghiệp vụ kinh tế, tài
chính phát sinh; số tiền của nghiệp vụ kinh tế phát sinh ghi vào các tài khoản kế toán; số
dƣ đầu kỳ, số tiền phát sinh trong kỳ, số dƣ cuối kỳ.
(3) Mở sổ kế toán - Trƣớc khi sử dụng sổ kế toán phải thực hiện các thủ tục sau: Ngoài
bìa và trang đầu sổ (góc bên trái) phải ghi rõ tên xã, huyện, tỉnh, cấp Ngân sách; giữa bìa
ghi tên sổ, ngày mở sổ, năm ngân sách và ngày khoá sổ; phần dƣới của bìa sổ ghi họ tên
ngƣời ghi sổ, họ tên, đóng dấu của chủ tài khoản.Trƣờng hợp sổ kế toán chuyển giao cho
ngƣời khác thì phải có chữ ký xác nhận của Chủ tịch UBND xã và ngƣời giữ sổ.
12
Các trang sổ phải đánh số trang từ 1 đến hết trang sổ và giữa 2 trang sổ phải đóng dấu
giáp lai của xã.
Trƣờng hợp sử dụng Sổ tờ rời: Các tờ sổ (tờ thẻ) sau khi sử dụng phải đƣợc sắp xếp theo
trình tự thời gian và đƣợc bảo quản.
Khi kết thúc kỳ kế toán năm, kế toán phải đóng thành quyển và làm đầy đủ thủ tục pháp
lý nhƣ đối với sổ đóng quyển. Trƣờng hợp ghi sổ kế toán bằng máy vi tính: Sổ kế toán
thiết kế trên máy phải thể hiện đầy đủ các chỉ tiêu quy định cho từng mẫu sổ. Riêng Sổ
Cái dùng loại Sổ Cái ít cột (mỗi tài khoản sử dụng 1 trang hoặc 1 số trang sổ) thay cho
Nhật ký- Sổ Cái.
Cuối tháng, sau khi khoá sổ kế toán trên máy vi tính phải tiến hành in sổ kế toán ra giấy
và đóng thành từng quyển riêng. Sau đó phải làm đầy đủ thủ tục pháp lý nhƣ sổ kế toán
ghi bằng tay. Các sổ kế toán sau khi làm đầy đủ các thủ tục trên mới đƣợc coi là hợp
pháp.
- Mở sổ kế toán đầu năm: Đầu năm phải mở sổ kế toán cho năm ngân sách mới (bao
gồm Nhật ký - Sổ Cái và các sổ kế toán chi tiết) để tiếp nhận số dƣ từ sổ năm cũ chuyển
sang và ghi ngay nghiệp vụ kinh tế, tài chính mới phát sinh thuộc năm ngân sách mới từ
ngày.
+ Sổ Nhật ký - Sổ Cái: Đầu năm phải chuyển toàn bộ số dƣ của các tài khoản trên sổ
Nhật ký - Sổ Cái năm cũ thành số dƣ đầu năm trên Sổ Nhật ký - Sổ Cái năm mới. Số dƣ
này bao gồm cả số dƣ của Tài khoản (đây là số thu ngân sách, số chi ngân sách luỹ kế từ
đầu năm đến cuối ngày 31/12 thuộc ngân sách năm trƣớc).
+ Sổ kế toán chi tiết: Đầu năm phải mở đầy đủ các sổ kế toán chi tiết để chuyển số dƣ từ
sổ năm trƣớc sang. Riêng các sổ sau đây không phải chuyển số liệu sang sổ năm mới.
Nhập số liệu hàng ngày In sổ, báo cáo cuối tháng, năm
(2) Trình tự ghi sổ kế toán theo hình thức kế toán Nhật ký- Sổ Cái Ghi hàng ngày Ghi
cuối tháng, quý, năm Đối chiếu số liệu cuối tháng, năm "Sổ tài sản cố định" đƣợc sử
dụng cho nhiều năm, khi nào hết sổ (hết cột ghi hao mòn) mới chuyển sang sổ mới; "Sổ
thu ngân sách xã", "Sổ chi ngân sách xã", "Sổ tổng hợp thu ngân sách xã", "Sổ tổng hợp
chi ngân sách xã": Số liệu trên 4 sổ này không phải chuyển sang sổ mới, mà để nguyên
trên sổ năm cũ để hạch toán tiếp các nghiệp vụ kinh tế mới phát sinh trong thời gian
chỉnh lý quyết toán và theo dõi cho đến khi quyết toán năm trƣớc đƣợc HĐND xã phê
chuẩn.
13
(4) Trình tự ghi sổ kế toán Các đơn vị kế toán có thể thực hiện công tác ghi sổ kế toán
bằng máy vi tính theo phần mềm đƣợc cài đặt thống nhất hoặc ghi sổ kế toán theo
phƣơng pháp thủ công ( bằng tay). Mỗi phƣơng pháp ghi sổ có trình tự kế toán phù hợp,
cụ thể: Trình tự ghi sổ kế toán trên máy vi tính: Các xã thực hiện ghi sổ kế toán trên máy
vi tính đƣợc thực hiện thống nhất theo chƣơng trình phần mềm do Bộ Tài chính quy định,
theo đó:
* Ghi sổ Nhật ký – Sổ cái: - Cách sắp xếp các tài khoản trên Nhật ký - Sổ Cái do đơn vị
kế toán quy định, thông thƣờng để tiện cho việc theo dõi, sử dụng ghi sổ kế toán, đơn vị
kế toán cấp xã sắp xếp các tài khoản trong sổ kế toán nhƣ sau:
+ Những tài khoản phát sinh thƣờng xuyên xếp phía trƣớc, những tài khoản ít phát sinh
xếp phía sau. Các tài khoản cấp 1 xếp phía trƣớc, tài khoản cấp 2 xếp phía sau;
+ Những tài khoản có quan hệ đối ứng thƣờng xuyên với nhau xếp gần nhau.
- Đầu kỳ kế toán: Đơn vị kế toán chuyển số dƣ các tài khoản cấp I, cấp II kỳ trƣớc thành
số dƣ đầu kỳ của Nhật ký - Sổ cái kỳ này.
- Ghi chép hàng ngày: Hàng ngày, khi nhận đƣợc chứng từ kế toán, ngƣời làm công tác
kế toán phải kiểm tra tính chất pháp lý của chứng từ, xác định tài khoản ghi Nợ, tài khoản
ghi Có để ghi vào Nhật ký- Sổ Cái. Mỗi chứng từ kế toán đƣợc ghi vào Nhật ký - Sổ Cái
một dòng đồng thời ở cả 2 phần Nhật ký và Sổ Cái. Đối với những chứng từ kế toán cùng
loại có cùng nội dung phát sinh nhiều lần trong 1 ngày (nhƣ Phiếu thu, Phiếu chi, Phiếu
xuất, Phiếu nhập vật liệu...) có thể tiến hành phân loại chứng từ để lập Bảng tổng hợp
chứng từ kế toán cùng loại theo từng nội dung. Sau đó, căn cứ vào số tổng cộng trên từng
Bảng tổng hợp chứng từ kế toán cùng loại để ghi vào Nhật ký - Sổ Cái một dòng.
- Tổng hợp, kiểm tra và đối chiếu số liệu cuối tháng, năm:
+ Cuối tháng, sau khi đã phản ánh toàn bộ chứng từ kế toán phát sinh trong tháng vào
Nhật ký- Sổ Cái và các sổ kế toán chi tiết, kế toán tiến hành khoá sổ, cộng tổng số tiền
của cột số phát sinh ở phần Nhật ký, cộng số phát sinh Nợ, số phát sinh Có và tính số dƣ
cuối tháng của từng tài khoản ở phần Sổ Cái;
+ Sau đó kiểm tra đối chiếu số liệu dòng cộng phát sinh tháng trên Nhật ký - Sổ Cái, bằng
cách cộng tổng số phát sinh Nợ và cộng tổng số phát sinh Có của tất cả các tài khoản
phản ánh ở phần Sổ Cái đối chiếu với tổng số tiền ở cột cộng phát sinh của phần Nhật ký.
Căn cứ vào dòng số dƣ cuối kỳ các tài khoản trên Nhật ký - Sổ Cái tiến hành cộng tất cả
số dƣ Nợ các tài khoản và cộng tất cả số dƣ Có các tài khoản, lấy số liệu tổng cộng dƣ Nợ
14
đối chiếu với số liệu tổng cộng dƣ Có của tất cả các tài khoản. Khi kiểm tra đối chiếu các
số liệu phát sinh trên phải đảm bảo nguyên tắc cân đối sau:
Tổng số phát sinh ở phần Nhật ký Tổng số phát sinh Nợ của tất cả các tài khoản (ở phần
Sổ Cái) Tổng số phát sinh Có của tất cả các tài khoản (ở phần Sổ Cái) = = Tổng số dƣ Nợ
của các tài khoản = Tổng số dƣ Có của các tài khoản Ghi các sổ (thẻ) kế toán chi tiết:
- Các chứng kế toán, bảng tổng hợp chứng từ kế toán cùng loại sau khi ghi Nhật ký - Sổ
Cái phải ghi vào sổ (thẻ) kế toán chi tiết;
- Hàng ngày, căn cứ vào chứng từ kế toán để ghi vào sổ, thẻ kế toán chi tiết có liên quan
ở các cột phù hợp;
- Cuối tháng hoặc cuối năm phải tổng hợp số liệu và khoá các sổ, thẻ kế toán chi tiết;
phải cộng số phát sinh Nợ, số phát sinh Có và tính ra số dƣ cuối tháng (năm) của từng đối
tƣợng; sau đó căn cứ vào số liệu trên sổ kế toán chi tiết lập “Bảng tổng hợp chi tiết” cho
từng tài khoản;
- Số liệu trên Bảng tổng hợp chi tiết phải đƣợc kiểm tra, đối chiếu với số phát sinh Nợ, số
phát sinh Có và số dƣ của từng tài khoản trên Nhật ký- Sổ Cái và các sổ (thẻ) kế toán chi
tiết khác.
(5) Khóa sổ kế toán
a) Khóa sổ kế toán là công việc cộng sổ để tính ra tổng số phát sinh bên Nợ, bên Có và số
dƣ cuối kỳ của từng tài khoản kế toán hoặc tổng số thu, chi, tồn quỹ,... Cuối kỳ kế toán
tháng và cuối kỳ kế toán năm, sau khi phản ánh hết các nghiệp vụ kinh tế, tài chính phát
sinh trong kỳ vào sổ kế toán, phải khóa sổ kế toán. Riêng sổ quỹ tiền mặt phải khóa sổ
vào cuối mỗi ngày. Ngoài ra phải khóa sổ kế toán trong các trƣờng hợp kiểm kê bất
thƣờng khi có thiên tai, hoả hoạn hoặc sáp nhập, chia tách xã.
b) Trình tự khóa sổ kế toán cuối tháng:
- Cuối kỳ kế toán tháng sau khi tất cả chứng từ kế toán phát sinh trong tháng đã đƣợc ghi
vào sổ kế toán phải tiến hành cộng sổ và đối chiếu số liệu giữa các sổ có liên quan với
nhau để đảm bảo sự khớp đúng giữa số liệu trên chứng từ với số liệu đã ghi sổ và giữa
các sổ với nhau;
- Tiến hành cộng số phát sinh trên Nhật ký - Sổ Cái (hoặc Sổ Cái) và các sổ kế toán chi
tiết;
- Từ các sổ, thẻ kế toán chi tiết lập bảng tổng hợp chi tiết cho những tài khoản phải ghi
trên nhiều sổ hoặc nhiều trang sổ;
15
- Tiến hành cộng tất cả các số phát sinh Nợ, cộng các số phát sinh Có của các tài khoản
trên Nhật ký - Sổ Cái (hoặc Sổ Cái) xem có bằng nhau và bằng số phát sinh ở phần Nhật
ký không? Sau đó tiến hành đối chiếu số liệu trên Sổ Cái với số liệu trên sổ chi tiết hoặc
Bảng tổng hợp chi tiết, giữa các sổ chi tiết với nhau, giữa số liệu của kế toán với số liệu
của thủ quỹ. Nếu đảm bảo sự khớp đúng sẽ tiến hành khóa sổ chính thức bằng các bƣớc
sau:
+ Kẻ một đƣờng ngang dƣới dòng ghi nghiệp vụ cuối cùng của kỳ kế toán, cách dòng ghi
số nghiệp vụ cuối cùng nửa dòng. Sau đó ghi số phát sinh trong tháng đã cộng phía dƣới
dòng đã kẻ;
+ Dòng cộng phát sinh luỹ kế từ đầu năm đến cuối tháng ghi dƣới dòng cộng phát sinh
tháng;
+ Dòng số dƣ cuối tháng, quý, năm tính đƣợc ghi tiếp dƣới dòng cộng phát sinh tháng,
tháng; Dòng số dƣ cuối tháng tính nhƣ sau:
Số dƣ Số dƣ Số phát Số phát Nợ cuối = Nợ đầu + sinh Nợ - sinh Có tháng tháng trong
tháng trong tháng Số dƣ Số dƣ Số phát Số phát Có cuối = Có đầu + sinh Có - sinh Nợ
Tháng Tháng trong tháng trong tháng
+ Kẻ 2 đƣờng kẻ liền nhau ngay sát dƣới dòng số dƣ để kết thúc việc khóa sổ. Đối với
những tài khoản trong tháng không có nghiệp vụ kinh tế phát sinh thì số dƣ đầu tháng
chuyển thành số dƣ cuối tháng và ghi vào dòng số dƣ cuối tháng của tài khoản đó. Riêng
1 số sổ chi tiết có kết cấu các cột phát sinh Nợ, phát sinh Có và số dƣ (hoặc thu, chi, tồn
quỹ) thì số liệu cột số dƣ không ghi vào dòng cộng mà ghi vào dòng “số dƣ cuối tháng”
dƣới dòng cộng cuối tháng. Sau khi khóa sổ kế toán, kế toán trƣởng hay ngƣời phụ trách
kế toán phải ký dƣới 2 đƣờng kẻ. Sau đó chủ tài khoản kiểm tra và ký duyệt để chứng
nhận số liệu khoá sổ chính xác và đúng với số thực tế nhằm đảm bảo sự nhất trí về số liệu
khóa sổ kế toán giữa kế toán trƣởng với chủ tài khoản. Đầu tháng sau ghi lại số dƣ cuối
tháng trƣớc của từng tài khoản trên Nhật ký - Sổ Cái và các sổ kế toán chi tiết. Riêng số
dƣ trên sổ thu ngân sách, sổ chi ngân sách là số phát sinh luỹ kế về thu, chi ngân sách nên
không phải ghi lại số dƣ vào đầu tháng sau.
(6) Trình tự khóa sổ kế toán cuối năm:
- Trƣớc khi khóa sổ cuối năm phải thực hiện các công việc sau:
+ Đôn đốc thu nộp kịp thời các khoản thu của ngân sách còn chƣa thu đến cuối năm và
làm thủ tục nộp ngay các khoản đã thu ngân sách còn để tại xã vào ngân sách nhà nƣớc
16
tại Kho bạc nhà nƣớc. Đồng thời giải quyết thanh toán dứt điểm các khoản liên quan đến
chi ngân sách để đảm bảo mọi khoản thu, chi ngân sách phát sinh trong năm đƣợc tính từ
ngày 01/01 đến hết ngày 31/ 12;
+ Đôn đốc thanh toán kịp thời các khoản nợ phải thu (nợ tạm ứng, các khoản phải thu về
khoán...) để hoàn lại quỹ. Đồng thời thanh toán các khoản nợ phải trả (phải trả sinh hoạt
phí và phụ cấp cho cán bộ xã, bảo hiểm xã hội phải nộp cho cơ quan bảo hiểm xã hội,
phải trả ngƣời bán, ngƣời cung cấp dịch vụ, ngƣời nhận thầu XDCB,...);
+ Xử lý các khoản tạm thu ngân sách còn đến cuối năm: Về nguyên tắc, các khoản tạm
thu ngân sách phải đƣợc xử lý dứt điểm trong năm để chuyển vào thu ngân sách hoặc
hoàn trả cho đối tƣợng tạm thu. Trƣờng hợp cuối năm số tạm thu ngân sách bằng hiện vật
chƣa làm thủ tục ghi thu ngân sách nhà nƣớc tại Kho bạc nhà nƣớc thì đƣợc chuyển sang
năm sau để xử lý;
+ Đối với các khoản tạm giữ, căn cứ vào quyết định xử lý của cấp có thẩm quyền,
UBND xã phải làm thủ tục hoàn trả cho đối tƣợng tạm giữ hay làm thủ tục nộp vào ngân
sách nhà nƣớc tại Kho bạc nhà nƣớc (nếu cấp thẩm quyền quyết định thu sung công quỹ);
+ Tiến hành kiểm kê, sao kê, đối chiếu toàn bộ tài sản, vật tƣ, công nợ, tiền mặt, tiền gửi
và các loại nguồn vốn, quỹ của xã để xác định số thực có về tài sản, tiền quỹ, công nợ ở
thời điểm cuối ngày 31/12. Căn cứ quyết định xử lý của Hội đồng kiểm kê, kế toán lập
chứng từ phản ánh việc xử lý kết quả kiểm kê và điều chỉnh số liệu trên sổ kế toán theo
thực tế kiểm kê.
+ Chuyển số thu, số chi ngân sách năm nay thành số thu, số chi ngân sách năm trƣớc nhƣ
sau:
Tài khoản 7142 “Thuộc năm nay” đƣợc chuyển sang Tài khoản 7141 “Thuộc năm trƣớc”;
Tài khoản 7192 "Thuộc năm nay" chuyển sang Tài khoản 7191 "Thuộc năm trƣớc",
Tài khoản 8142 “Thuộc năm nay” đƣợc chuyển sang Tài khoản 8141 “Thuộc năm trƣớc”;
Tài khoản 1372 "Thuộc năm nay" chuyển sang Tài khoản 1371 "Thuộc năm trƣớc"
- Khoá sổ, chuyển sổ kế toán cuối năm:
+ Trình tự các bƣớc khoá sổ cuối năm thực hiện nhƣ khoá sổ cuối tháng;
+ Thời điểm khoá sổ cuối năm vào cuối ngày 31/12;
+ Khoá sổ cuối năm để tính ra số dƣ cuối năm của từng tài khoản và từng đối tƣợng kế
toán.
+ Sau khi khoá sổ cuối năm, kế toán xã phải thực hiện việc chuyển sổ cuối năm.
17
(7) Sửa chữa sai sót trên sổ kế toán a) Sửa chữa sai sót trên sổ kế toán ghi bằng tay Khi
phát hiện sổ kế toán ghi bằng tay có sai sót thì không đƣợc tẩy xoá làm mất dấu vết thông
tin, số liệu ghi sai phải sửa chữa theo một trong 3 phƣơng pháp sau:
- Phƣơng pháp cải chính (còn gọi là phƣơng pháp xóa bỏ);
- Phƣơng pháp ghi số âm (còn gọi là phƣơng pháp ghi đỏ);
- Phƣơng pháp ghi bổ sung.
(a.1) Phƣơng pháp cải chính đƣợc sử dụng để đính chính những chỗ sai trên các sổ kế
toán đƣợc thực hiện bằng cách gạch một đƣờng bằng mực đỏ xoá bỏ chỗ ghi sai nhƣng
vẫn nhìn rõ nội dung của những chỗ ghi sai đã xoá bỏ, trên chỗ bị xoá bỏ ghi những con
số hoặc những chữ số đúng bằng mực thƣờng. Nếu sai sót chỉ là một chữ số thì cũng phải
xoá bỏ toàn bộ con số sai, viết lại con số đúng. Phải chứng thực chỗ cải chính bằng chữ
ký của kế toán trƣởng hoặc phụ trách kế toán ở bên cạnh. Phƣơng pháp này áp dụng cho
các trƣờng hợp sau: - Sai sót trong diễn giải, không liên quan đến quan hệ đối ứng của
các tài khoản; - Sai sót không ảnh hƣởng đến số tiền tổng cộng.
(a.2) Phƣơng pháp ghi số âm đƣợc sử dụng để đính chính chỗ sai đƣợc thực hiện bằng
cách viết lại bằng mực đỏ bút toán sai để huỷ bỏ bút toán này hoặc ghi lại số sai trong
dấu ngoặc đơn, sau đó dùng mực thƣờng viết bút toán đúng thay thế. Phƣơng pháp này áp
dụng cho các trƣờng hợp sau:
- Sai về quan hệ đối ứng giữa các tài khoản do định khoản sai đã ghi sổ kế toán mà không
thể sửa lại bằng phƣơng pháp cải chính; - Khi báo cáo tài chính và báo cáo quyết toán đã
đƣợc duyệt và gửi đi mới phát hiện ra sai sót;
- Sai sót khi số tiền ghi trùng hoặc con số ghi sai lớn hơn con số đúng. Khi dùng phƣơng
pháp ghi số âm để sửa chữa số sai thì phải lập “Chứng từ đính chính” do kế toán trƣởng
ký xác nhận.
(a.3) Phƣơng pháp ghi bổ sung đƣợc sử dụng cho trƣờng hợp bút toán ghi đúng về quan
hệ đối ứng giữa các tài khoản, nhƣng số tiền ghi lại ít hơn số tiền thực tế phát sinh trong
các nghiệp vụ kinh tế, tài chính hoặc là bỏ sót không cộng đủ số tiền ghi trên chứng từ.
Trƣờng hợp sửa chữa theo phƣơng pháp này đƣợc thực hiện bằng cách lập “Chứng từ ghi
sổ bổ sung” do kế toán trƣởng ký xác nhận số tiền chênh lệch thiếu phải ghi bổ sung. Căn
cứ vào chứng từ ghi sổ bổ sung để ghi vào sổ kế toán. Trƣờng hợp phát hiện sổ kế toán
có sai sót trƣớc khi báo cáo tài chính đƣợc nộp cho phòng tài chính quận huyện thì phải
sửa chữa trên sổ kế toán của năm đó.
18
Trƣờng hợp phát hiện sổ kế toán có sai sót sau khi báo cáo tài chính năm đã nộp cho
phòng tài chính quận, huyện thì phải sửa chữa trên sổ kế toán của năm đã phát hiện sai
sót và ghi chú vào dòng cuối của sổ kế toán năm có sai sót.
(2) Sửa chữa sai sót trên sổ kế toán ghi bằng máy vi tính
(2.1) Trƣờng hợp ghi sổ kế toán bằng máy vi tính có phát hiện sai sót:
- Khi phát hiện sai sót trƣớc khi báo cáo tài chính đƣợc nộp cho phòng tài chính thì phải
sửa chữa trực tiếp vào sổ kế toán của năm đó trên máy vi tính;
- Khi phát hiện sai sót sau khi báo cáo tài chính năm đã nộp cho phòng tài chính huyện
thì phải sửa chữa trực tiếp vào sổ kế toán của năm đã phát hiện sai sót trên máy vi tính và
ghi chú vào dòng cuối của sổ kế toán năm có sai sót (đã đƣợc in ra giấy).
b) Phƣơng pháp sửa chữa sổ kế toán trong trƣờng hợp ghi sổ kế toán bằng máy vi tính
đƣợc thực hiện theo phƣơng pháp ghi số âm hoặc ghi bổ sung nhƣ qui định trong trƣờng
hợp ghi sổ bằng tay.
c) Sửa chữa những sai sót trên sổ kế toán khi báo cáo quyết toán năm trƣớc đƣợc duyệt:
Khi báo cáo quyết toán năm trƣớc đƣợc duyệt hoặc khi công việc thanh tra, kiểm tra,
kiểm toán báo cáo tài chính năm trƣớc kết thúc và có ý kiến kết luận phải sửa lại số liệu
trên báo cáo tài chính năm trƣớc thì đơn vị phải sửa chữa chỗ sai trên sổ kế toán năm nay
(thời điểm phát hiện sai sót), đồng thời phải ghi chú vào các mục (dòng cuối) của sổ kế
toán năm trƣớc để tiện đối chiếu, kiểm tra.
(8) Điều chỉnh số liệu kế toán khi chỉnh lý quyết toán năm
- Thời gian chỉnh lý báo cáo quyết toán ngân sách là thời gian quy định cho ngân sách xã
để xử lý tiếp các việc theo qui định của Luật ngân sách cho phép nhƣ tiến hành điều
chỉnh những sai sót trong quá trình hạch toán (nếu có phát hiện ra sai sót), các khoản chi
(thuộc niên độ ngân sách năm trƣớc) nếu đƣợc phép chi trong thời gian chỉnh lý.
- Thời gian chỉnh lý quyết toán quy định đến hết ngày 31/ 01 năm sau.
- Việc chỉnh lý quyết toán ngân sách thực hiện nhƣ sau:
+ Hạch toán tổng hợp thực hiện trên Sổ Cái hoặc Nhật ký - Sổ Cái của sổ năm mới;
+ Hạch toán chi tiết thu, chi ngân sách xã đƣợc thực hiện trên Sổ thu ngân sách xã, sổ chi
ngân sách xã và sổ tổng hợp thu ngân sách xã, sổ tổng hợp chi ngân sách xã năm trƣớc. +
Hết thời hạn chỉnh lý quyết toán nếu còn những khoản chi thuộc nhiệm vụ năm trƣớc
chƣa thực hiện đƣợc phải hạch toán chuyển nguồn sang năm sau thực hiện tiếp bằng bút
toán Nợ TK 8141/ Có TK 7142 trƣớc khi xác định kết dƣ ngân sách.
19
Tải về để xem bản đầy đủ
Bạn đang xem 20 trang mẫu của tài liệu "Giáo trình Kế toán ngân sách xã phường (Phần 1) - Nghề: Kế toán doanh nghiệp", để tải tài liệu gốc về máy hãy click vào nút Download ở trên
File đính kèm:
- giao_trinh_ke_toan_ngan_sach_xa_phuong_nghe_ke_toan_doanh_ng.pdf