Cần sớm triển khai khung đánh giá hiệu quả thực hiện quản lý tài chính công vào đánh giá quản lý các quỹ tài chính nhà nước ngoài ngân sách
NGHIEÂN CÖÙU TRAO ÑOÅI
CAÀN SÔÙM TRIEÅN KHAI KHUNG ÑAÙNH GIAÙ
HIEäU QUAÛ THÖÏC HIEäN QUAÛN LYÙ TAØI CHÍNH
COÂNG VAØO ÑAÙNH GIAÙ QUAÛN LYÙ CAÙC QUYÕ
TAØI CHÍNH NHAØ NÖÔÙC NGOAØI NGAÂN SAÙCH
PGS.TS. ĐặNG VĂN DU*
S. ĐặNG VĂN DUY*
uá nhiều quỹ tài chính nhà nước ngoài ngân sách và quản lý các quỹ này còn bộc lộ quá
nhiều hạn chế; đó là nhận định của hầu hết các nhà chính trị, các nhà nghiên cứu, các
nhà quản lý về tài chính công ở nước ta. ể hiện sự quyết tâm của “Chính phủ kiến tạo’’
Q
đối với lĩnh vực này, ngày 01 tháng 03 năm 2017, Văn phòng Chính phủ đã ban hành
Văn bản số 1861/VPCP-KTTH, về việc quỹ tài chính nhà nước ngoài ngân sách, nhằm tiếp tục chỉ đạo
tăng cường quản lý quỹ tài chính nhà nước (TCNN) ngoài ngân sách theo Chỉ thị 22/2015/CT-TTg.
Bài viết này tập trung bàn về cách thức nghiên cứu triển khai nhằm sớm áp dụng “Khung đánh giá
hiệu quả thực hiện quản lý tài chính công’’ vào đánh giá quản lý các quỹ TCNN ngoài ngân sách. ông
qua đó có thể đáp ứng phần lớn yêu cầu tăng cường quản lý quỹ TCNN ngoài ngân sách mà Chính phủ đã
đề ra tại Văn bản 1861 nói trên. Hướng tới mục đích đó, kết cấu bài viết được trình bày theo hai phần: (i)
Tổng quan về “Khung đánh giá hiệu quả thực hiện quản lý tài chính công’’; và (ii) Nghiên cứu triển khai
nhằm sớm áp dụng “Khung đánh giá hiệu quả thực hiện quản lý tài chính công’’ vào đánh giá quản lý các
quỹ TCNN ngoài ngân sách.
Từ khóa: Quỹ TCNN ngoài ngân sách, khung đánh giá hiệu quả thực hiện quản lý tài chính công,
đánh giá quản lý các quỹ TCNN ngoài ngân sách.
Implementation of the perfromance evaluation framework for public financial management in
assessment management of outside budget governmental financial funds
Too many outside budget state financial funds and management of these funds reveal too many
limitations; is is the opinion of most politicians, researchers, public finance managers in our country.
Demonstrating the determination of the “Enabling Government” in this field, on March 1, 2017, the Office
of the Government issued Document No. 1861 / VPCP-KTTH, to further direct the management of outside
budget financial funds under the Directive 22/2015 / CT-TTg.
is paper focuses on how to study and implement the “Performance Evaluation Framework for Public
Financial Management” in the management of outside budget financial funds. rough which, it is possible
to meet most of the requirements for strengthening the management ofoutside budget financial funds set by
the Government in Document 1861 mentioned above. Toward that end, the text structure is presented in
two parts: (i) Overview of the “Public Financial Management Performance Assessment Framework”; and (ii)
Research and development for the early implementation of the “Public Financial Management Performance
Evaluation Framework” in outside budget financial funds.
key words: Outside budget financial funds, the framework for assessing the effectiveness of public
financial management, the evaluation of the management of outside budget financial funds.
*Học viện Tài chính
NGHIÊN CỨU KHOA HỌC KIỂM TOÁN Số 121 - tháng 11/2017 33
NGHIEÂN CÖÙU TRAO ÑOÅI
1. Tổng quan về “khung đánh giá hiệu quả
thực hiện quản lý tài chính công’’
các nhà tài trợ trên một khuôn khổ chung nhằm
lượng hóa hiệu quả thực hiện QLTCC và qua đó
góp phần giảm các chi phí giao dịch cho các Chính
phủ đối tác.
Khung đánh giá hiệu quả thực hiện Quản lý
tài chính công - Public Expenditure and Financial
Accountability (PEFA) - là một khuôn khổ giám
sát tổng hợp cho phép lượng hóa hiệu quả thực
hiện Quản lý tài chính công (QLTCC) của quốc
gia theo thời gian. Khung đánh giá này được xây
dựng bởi nhóm đối tác PEFA, phối hợp với Tổ
công tác về QLTCC của Ủy ban viện trợ phát triển
(DAC) thuộc Tổ chức hợp tác và phát triển kinh
tế (OECD), nhằm hình thành một công cụ cung
cấp thông tin đáng tin cậy về hiệu quả hoạt động
của các hệ thống, quy trình và thể chế QLTCC theo
thời gian. PEFA cung cấp thông tin nhằm đóng góp
cho tiến trình cải cách của Chính phủ qua việc xác
định mức độ cải thiện về kết quả do thực hiện cải
cách đem lại, cũng như tăng khả năng nắm bắt và
học hỏi những thành công từ cải cách. PEFA cũng
giúp hài hòa về mặt đối thoại giữa Chính phủ và
PEFA là một trong những nội dung của phương
pháp tiếp cận tăng cường, nhằm hỗ trợ cải cách
QLTCC. Nó được thiết kế để lượng hóa hiệu
quả thực hiện QLTCC theo thời gian cho những
quốc gia ở trình độ phát triển khác nhau. Khung
đánh giá kết quả thực hiện bao gồm một bộ chỉ số
tổng quan, nhằm lượng hóa và giám sát hiệu quả
thực hiện của các hệ thống, quy trình, và thể chế
QLTCC cùng một mẫu Báo cáo hiệu quả thực hiện
QLTCC (PFM- PR), trong đó hướng dẫn về cách
thức báo cáo hiệu quả thực hiện của QLTCC được
đo lường bằng bộ chỉ số. Đây là phương pháp tiếp
cận nhằm đưa vào hệ thống những thông lệ tốt hơn
đã được một số quốc gia áp dụng [Ngân hàng ế
giới (2005), PEFA- Phần Giới thiệu].
1.1. Bộ chỉ số của PEFA, được trình bày như sau:
A. Đầu ra QLTCC: Độ tin cậy của ngân sách
PI-1
PI-2
PI-3
PI-4
Tổng chi thực tế so với ngân sách gốc được phê duyệt
Cơ cấu tổng chi thực tế so với ngân sách gốc được phê duyệt
Tổng thu thực tế so với ngân sách gốc được phê duyệt
Kiểm kê và giám sát nợ quá hạn thanh toán từ nguồn chi
B. CÁC VẤN ĐỀ ĐAN XEN: Tính toàn diện và minh bạch
PI-5
PI-6
PI-7
PI-8
PI-9
PI-10
Phân loại ngân sách
Tính toàn diện của thông tin trong tài liệu ngân sách
Quy mô các hoạt động Chính phủ không được báo cáo
Tính minh bạch của các mối quan hệ tài khóa liên Chính phủ
Giám sát rủi ro tài khóa tổng thể xuất phát từ các thể nhân khác thuộc khu vực công
Sự tiếp cận của công chúng đối với thông tin tài khóa chủ đạo
C. CHU kỲ NGÂN SÁCH
(i) Lập ngân sách trên cơ sở chính sách
PI-11
Tính kỷ luật và sự tham gia vào quy trình ngân sách hàng năm
Triển vọng nhiều năm đối với công tác lập kế hoạch tài khóa, chính sách chi và lập
ngân sách
PI-12
(ii) Tính dự báo trước và kiểm soát việc chấp hành ngân sách
Tính minh bạch về nghĩa vụ và trách nhiệm của đối tượng nộp thuế
Tính hiệu quả của các biện pháp đăng ký đối tượng nộp thuế và khai thuế
Tính hiệu quả của việc thu thuế
Tính dự báo trước về quỹ có thể chi tiêu
Ghi sổ và quản lý số dư tiền mặt, nợ và bảo lãnh
PI-13
PI-14
PI-15
PI-16
PI-17
34 Số 121 - tháng 11/2017 NGHIÊN CỨU KHOA HỌC KIỂM TOÁN
PI-18
PI-19
PI-20
PI-21
Tính hiệu quả của việc kiểm soát tiền lương
Cạnh tranh, giá trị tiền tệ và kiểm soát việc mua sắm
Tính hiệu quả của kiểm soát nội bộ đối với chi phí ngoài lương
Tính hiệu quả của kiểm toán nội bộ
(iii) Kế toán, ghi sổ và báo cáo
PI-22
PI-23
PI-24
PI-25
Tính kịp thời và thường xuyên của công tác đối chiếu số dư tài khoản
Tính sẵn có của thông tin về nguồn mà các đơn vị cung cấp dịch vụ nhận được
Chất lượng và tính kịp thời của báo cáo ngân sách trong năm
Chất lượng và tính kịp thời của báo cáo tài khóa hàng năm
(iv) Kiểm tra và kiểm toán bên ngoài
PI-26
PI-27
PI-28
Phạm vi, đặc điểm và thực hiện kiến nghị của kiểm toán bên ngoài
Giám sát của Quốc hội về tính pháp lý của luật ngân sách hàng năm
Giám sát của Quốc hội về tính pháp lý các báo cáo kiểm toán bên ngoài
D. THỰC TIỄN TÀI TRỢ
D-1
D-2
D-3
Tính dự báo trước của các khoản hỗ trợ ngân sách trực tiếp
ông tin tài khóa do nhà tài trợ cung cấp về ngân sách và báo cáo các khoản tài trợ
cho dự án và chương trình
Tỷ trọng viện trợ được quản lý theo các thủ tục quốc gia
Nguồn: Ngân hàng ế giới (2005), PEFA- Phụ lục 1
28 chỉ số lựa chọn cho hệ thống QLTCC được
sắp xếp theo 3 nhóm nội dung đánh giá như sau:
1.2. Phương pháp thu thập thông tin của PEFA:
Dựa trên các báo cáo tài chính hàng năm của đơn
vị được đánh giá, kết hợp với các hoạt động điều tra
thống kê, phỏng vấn... để xác nhận tính đúng đắn
của thông tin đã thu thập được.
Một là, kết quả thực hiện của hệ thống QLTCC/
đầu ra: Nhằm tìm hiểu kết quả trước mắt của hệ
thống QLTCC, được thể hiện qua thực thu và thực
chi so với ngân sách gốc được phê duyệt, cũng như
mức độ và thay đổi về nợ đọng chi tiêu.
1.3. Phương pháp đánh giá của PEFA: Chấm
điểm cho các chỉ số theo Phương pháp cho điểm
1 (M1), hoặc Phương pháp cho điểm 2 (M2); tổng
hợp kết quả theo điểm để xếp mỗi chỉ số theo 04
mức (A, B, C, D); mỗi mức có 2 bậc (cộng (+) hoặc
không cộng) nên thang điểm hình thành 08 bậc
(A+, A, B+, B, C+, C, D+, D) nên tính chính xác,
khách quan của các chỉ số PEFA tương đối cao, chủ
thể được đánh giá dễ thừa nhận.
Hai là, đặc điểm chung của hệ thống QLTCC:
Nhằm tìm hiểu tính toàn diện và minh bạch
của hệ thống QLTCC xuyên suốt toàn bộ chu kỳ
ngân sách.
Ba là, chu kỳ ngân sách: Nhằm tìm hiểu hiệu
quả hoạt động của các hệ thống, quy trình và thể
chế chính trong chu kỳ ngân sách của Chính phủ
cấp Trung ương.
1.4. Kết quả của PEFA: Bản báo cáo hiệu quả
hoạt động QLTCC khoảng 30 - 35 trang, với 05 nội
dung chủ yếu sau:
Ngoài các chỉ số về hiệu quả thực hiện QLTCC
của quốc gia, PEFA còn bao gồm nội dung đánh
giá về:
- Phần đánh giá tổng quan (ở đầu báo cáo) sử
dụng những phân tích dựa trên bộ chỉ số nhằm
đưa ra nhận định tổng thể về hệ thống QLTCC của
quốc gia theo sáu nội dung căn bản về hiệu quả
thực hiện QLTCC cũng như nhận định về tác động
Hoạt động của nhà tài trợ: Nhằm tìm hiểu các
yếu tố về thực tiễn hoạt động của các nhà tài trợ có
tác động đến hiệu quả hoạt động hệ thống QLTCC.
NGHIÊN CỨU KHOA HỌC KIỂM TOÁN Số 121 - tháng 11/2017 35
NGHIEÂN CÖÙU TRAO ÑOÅI
của những yếu kém được xác định với ba cấp độ về
đầu ra điều hành ngân sách gồm kỷ luật tài khóa
tổng thể, phân bổ nguồn lực chiến lược, và hiệu
suất dịch vụ sự nghiệp.
đã chỉ ra hàng loạt nguyên nhân dẫn đến yếu kém
trong quản lý đối với các quỹ này, như: Rất nhiều
quỹ nhưng không rõ ai quản lý, ai giám sát do
thiếu căn cứ pháp lý hoặc bị chồng chéo về thẩm
quyền khi chiểu theo các văn bản quy phạm pháp
luật khác nhau [Đặng ị Hàn Ni (2013)]; Chưa có
khung pháp luật quy định chế tài xử lý thống nhất
đối với hoạt động của các quỹ TCNN ngoài ngân
sách và không bị Kho bạc Nhà nước kiểm soát chi
[Đỗ Quang Minh (2017)]; Hình thành quá nhiều
quỹ có nguy cơ dẫn đến phân tán, quản lý lỏng lẻo,
tiêu cực, tham nhũng. Việc phát triển nhanh các
quỹ, nếu không được kiểm soát chặt chẽ sẽ dẫn đến
tình trạng lạm thu, vượt quá khả năng của doanh
nghiệp và dân cư [Nguyễn Minh Tân (2013)]; iếu
cơ chế quản lý đang gây ra khó khăn cho hoạt động
quản lý nhà nước đối với các quỹ, làm hạn chế tính
đầy đủ, chính xác, minh bạch [Cẩm Tú (2017)]…
Nhưng các khuyến nghị lại chủ yếu tập trung đề
xuất vào ban hành khung pháp lý chung, nên tính
khả thi chưa cao. Đặc biệt, rất thiếu các ý kiến đề
xuất có liên quan đến đánh giá trách nhiệm giải
trình, tính minh bạch, tính tiên liệu của các chủ
thể có trách nhiệm quản lý quỹ TCNN ngoài ngân
sách, và các điều kiện để thu hút sự tham gia của
công chúng vào quá trình quản lý của các quỹ này.
- Phần giới thiệu nhằm trình bày bối cảnh và
quy trình lập báo cáo cũng như cụ thể hóa phạm vi
chi tiêu công được phân tích trong báo cáo.
- Phần thông tin liên quan đến quốc gia là nội
dung cần thiết để có thể hiểu được kết quả đánh giá
theo chỉ số và kết quả đánh giá tổng quan về hiệu
quả thực hiện QLTCC. Phần này mô tả ngắn gọn về
tình trạng kinh tế quốc gia, mô tả kết quả điều hành
ngân sách qua các nội dung đánh giá về kỷ luật tài
khóa tổng thể, phân bổ nguồn lực chiến lược, và
mô tả khuôn khổ pháp lý và thể chế QLTCC.
- Phần nội dung chính của báo cáo trình bày
đánh giá thực trạng hiệu quả hoạt động của các hệ
thống, quy trình và thế chế QLTCC theo bộ chỉ số,
và mô tả các biện pháp cải cách gần đây hoặc đang
được triển khai của Chính phủ.
- Phần về tiến trình cải cách của Chính phủ
trình bày tóm lược những biện pháp cải cách gần
đây hoặc đang được triển khai của Chính phủ và
đưa ra đánh giá về các yếu tố thể chế có ảnh hưởng
tới lập kế hoạch và triển khai cải cách trong tương
lai. [Ngân hàng ế giới (2005), PEFA- Mục 4]
Trong hoàn cảnh hiện tại, chúng tôi cho rằng:
Triển khai áp dụng PEFA vào đánh giá quản lý
các quỹ TCNN ngoài ngân sách ở Việt Nam là giải
pháp cần ưu tiên thực hiện.
Với cách xác lập chỉ số, phương pháp, kết quả
đánh giá hiệu quả thực hiện QLTCC như trên,
PEFA đã được sử dụng như một công cụ quan
trọng để đánh giá hiệu quả thực hiện QLTCC ở
từng bộ phận, từng ngành, từng địa phương, và cấp
quốc gia; đồng thời kết quả đánh giá hiệu quả thực
hiện QLTCC cho mỗi chủ thể lại bổ sung nguồn
thông tin chung cho các cơ quan nhà nước có thẩm
quyền về QLTCC và người dân mỗi khi cần thực
hiện quyền và trách nhiệm đối với QLTCC.
2.1. Sự cần thiết phải triển khai áp dụng PEFA
vào đánh giá quản lý các quỹ TCNN ngoài ngân
sách là cần thiết
Đề xuất của chúng tôi về sớm ưu tiên nghiên
cứu triển khai áp dụng PEFA vào đánh giá quản
lý các quỹ TCNN ngoài ngân sách ở Việt Nam, do:
ứ nhất, xuất phát từ tầm quan trọng của các
quỹ TCNN ngoài ngân sách là một trong 2 hợp
phần quan trọng nhất của tài chính công - xét
trên giác độ mục đích tạo lập và sử dụng các quỹ
tiền tệ của Nhà nước. Luật Ngân sách nhà nước số
83/2015/QH13 đã ghi: “Quỹ tài chính nhà nước
2. Nghiên cứu triển khai nhằm áp dụng
PEFA vào đánh giá quản lý các quỹ TCNN
ngoài ngân sách
Những nghiên cứu về quản lý các quỹ TCNN
ngoài ngân sách ở Việt Nam trong thời gian qua
36 Số 121 - tháng 11/2017 NGHIÊN CỨU KHOA HỌC KIỂM TOÁN
ngoài ngân sách là quỹ do cơ quan có thẩm quyền
quyết định thành lập, hoạt động độc lập với ngân
sách nhà nước, nguồn thu, nhiệm vụ chi của quỹ
để thực hiện các nhiệm vụ theo quy định của pháp
luật.” [Điều 4, khoản 19]. Luật Kiểm toán nhà nước
số 81/2015/QH13 đã quy định: “Tài chính công
bao gồm: ngân sách nhà nước; dự trữ quốc gia; các
quỹ tài chính nhà nước ngoài ngân sách; tài chính
của các cơ quan nhà nước…” [Điều 3, khoản 10].
Như vậy, các quỹ TCNN ngoài ngân sách là một
bộ phận của tài chính công đã được thống nhất cả
trong nhận thức lý luận và cả trong quy định pháp
lý dùng trong quản lý nhà nước.
của từng chủ thể có liên quan đến quản lý các quỹ
TCNN ngoài ngân sách.
ứ ba, Triển khai áp dụng PEFA khá dễ dàng,
thuận lợi. PEFA được lượng hóa theo điểm nên dễ
so sánh hiệu quả thực hiện hoạt động giữa các chủ
thể có trách nhiệm quản lý các quỹ TCNN ngoài
ngân sách nên vừa giúp cơ quan nhà nước cấp trên
dễ đánh giá phân loại kết quả hoạt động của các
cơ quan cấp dưới được giao trách nhiệm quản lý
quỹ TCNN ngoài ngân sách, vừa giúp cho chính tổ
chức được đánh giá tự nhìn nhận lại mình mà lựa
chọn cách ứng xử cho phù hợp với yêu cầu quản lý.
ứ tư, PEFA có độ tin cậy cao các báo cáo của
PEFA là bằng chứng xác thực để cơ quan nhà nước
có thẩm quyền đưa ra các quyết định về việc hoàn
thiện hệ thống tổ chức, bộ máy và phân công, phân
cấp trách nhiệm, quyền hạn về quản lý các quỹ
TCNN ngoài ngân sách cho phù hợp.
ứ hai, PEFA là công cụ hữu hiệu để quản lý
các quỹ. Khi triển khai áp dụng PEFA vào đánh giá
quản lý các quỹ TCNN ngoài ngân sách sẽ buộc các
chủ thể được giao quản lý, sử dụng các quỹ này phải
quan tâm đến sự kết hợp giữa các trụ cột của quản
lý nhà nước tốt với các mục tiêu của QLTCC, như:
Trách nhiệm giải trình, tính minh bạch, tính tiên
liệu, sự tham gia với kỷ luật tài khóa tổng thể, hiệu
quả phân bổ, và hiệu quả hoạt động. Nhờ đó chất
lượng thể chế trong QLTCC sẽ từng bước được
nâng cao do sự bắt buộc phải vào cuộc thực hiện
ứ năm, PEFA phù hợp với hệ thống pháp luật
của Việt Nam là bước cụ thể hóa quy định của Luật
Ngân sách Nhà nước số 83/2015/QH13 về yêu cầu
đối với báo cáo quyết toán ngân sách nhà nước;
trong đó có yêu cầu đối với báo cáo quyết toán của
NGHIÊN CỨU KHOA HỌC KIỂM TOÁN Số 121 - tháng 11/2017 37
NGHIEÂN CÖÙU TRAO ÑOÅI
các quỹ TCNN ngoài ngân sách là: “Báo cáo quyết
toán của các quỹ tài chính nhà nước ngoài ngân
sách phải kèm theo thuyết minh đánh giá kết quả,
hiệu quả thực hiện nhiệm vụ của quỹ.” [Điều 65,
khoản 7]
dự toán ngân sách hằng năm.
PI-9 và PI-10 cần được áp dụng chung, do giám
sát rủi ro tài chính của các quỹ TCNN ngoài ngân
sách là trách nhiệm của các cơ quan quản lý cấp
trên; đồng thời cũng là tự thân của nhu cầu kiểm
soát nội bộ. Bên cạnh đó, sự tham gia của công
chúng là một trong 4 trụ cột của quản lý nhà nước
tốt đối với quỹ TCNN ngoài ngân sách.
2.2. Nghiên cứu triển khai áp dụng PEFA vào
đánh giá quản lý các quỹ TCNN ngoài ngân sách
Đây là hoạt động có khối lượng công việc rất đồ
sộ, đòi hỏi phải tiêu tốn một lượng không nhỏ các
nguồn lực đầu vào tương đương với đề tài cấp bộ
trở lên. Trong khuôn khổ của mục này của bài báo,
chúng tôi chỉ xin nêu ra một số gợi ý định hướng
nghiên cứu triển khai như sau:
PI-12 cần phải được thực hiện do tầm nhìn
trung hạn đã được coi là 1 trong 8 căn cứ lập dự
toán ngân sách nhà nước hằng năm [Điều 41,
khoản 6].
PI-18 phản ánh hiệu quả kiểm soát lương biên
chế có thể vận dụng cho các tổ chức quản lý quỹ
TCNN ngoài ngân sách, do đây là khoản chi chiếm
tỷ trọng lớn trong thường xuyên và có liên quan
đến nhiều chính sách khác của Nhà nước ở tầm
vĩ mô.
Lựa chọn bộ chỉ số: Ưu tiên số 1
Về nguyên tắc, các chỉ số của PEFA đều có thể
được lựa chọn và sử dụng trong đánh giá quản lý
các quỹ TCNN ngoài ngân sách. Nhưng mỗi quỹ có
đặc thù về mô hình tổ chức, về nguồn hình thành
và sử dụng quỹ khác nhau; cơ chế quản lý khác
nhau nên cần có sự phân loại quỹ TCNN ngoài
ngân sách theo các nhóm để làm cơ sở cho xác lập
các bộ chỉ số đánh giá quản lý cho phù hợp.
PI-20 thu thập đánh giá về hiệu quả kiểm soát
nội bộ với các khoản chi ngoài lương. Nhu cầu
này có ở tất cả các tổ chức được giao quản lý, sử
dụng quỹ TCNN ngoài ngân sách. Nội dung chi
này thường có các “con số không rõ ràng“ và là nội
dung không hề dễ xử lý trong quá trình hoạt động
của quỹ TCNN ngoài ngân sách.
Mặc dù vậy, có một số chỉ số vẫn có thể áp dụng
chung cho mọi quỹ TCNN ngoài ngân sách, như:
Các chỉ số PI-1 đến PI-4 thuộc mục A- Độ tin
cậy của ngân sách; bởi đây là hoạt động bắt buộc
phải có ở mỗi quỹ. Đồng thời thông qua các chỉ
số này, người đánh giá có thể đưa ra các nhận xét
về trách nhiệm giải trình, tính tiên liệu, tính tuân
thủ của người đứng đầu cơ quan quản lý quỹ. Ví
dụ, tổng thực chi so với ngân sách gốc được phê
duyệt ở tổ chức được đánh giá có độ lệch lớn giữa
thực hiện với dự toán, thì trước hết đánh giá về
tính tiên liệu của người đứng đầu quỹ đó chỉ đạt
mức điểm thấp, sau đó mới xem xét đến các vấn
đề có liên quan.
PI-21 phản ánh hiệu quả kiểm toán nội bộ. Đây
là xu hướng tất yếu phải thực hiện đối với tất các
đơn vị thuộc khu vực công khi quản trị nền hành
chính nhà nước dần thay thế cho quản lý hành
chính truyền thống.
PI-22 phản ánh mức độ kịp thời và thường
xuyên của việc đối chiếu tài khoản. Điều này đã
được xác định trong Luật Kế toán và các luật chuyên
ngành khác; trong đó kế toán các quỹ TCNN được
xếp vào kế toán công nên càng cần phải làm tốt các
yêu cầu của PI-22 này.
PI-6 cần phải được nghiên cứu áp dụng cho
đánh giá quản lý các quỹ TCNN ngoài ngân sách
để đảm bảo tính toàn diện, và là cơ sở cho cơ quan
quyền lực nhà nước cân nhắc khoản chi cho quỹ
TCNN ngoài ngân sách khi thảo luận và quyết định
PI-24 và PI-25 là yêu cầu của kế toán công khi
thực hiện các thao tác nghiệp vụ nhằm tổng hợp và
cung cấp thông tin cho quá trình quản lý các quỹ
TCNN ngoài ngân sách; đặc biệt là ở khâu lập dự
toán và lập quyết toán.
38 Số 121 - tháng 11/2017 NGHIÊN CỨU KHOA HỌC KIỂM TOÁN
có thể kế thừa 2 phương pháp cho điểm của PEFA
(M1 và M2); hay mẫu báo cáo hiệu quả hoạt động
quản lý các quỹ TCNN ngoài ngân sách cũng có thể
mô phỏng dựa theo mẫu của PEFA.
Các chỉ số PI-26 đến PI-28 cần phải đươc thực
hiện để đảm bảo có các đánh giá ngoài và hướng tới
các tiêu chuẩn chung của tổ chức, và cung cấp các
thông tin cần thiết cho cơ quan quyền lực nhà nước
thực hiện quyền giám sát của họ.
Suy nghĩ của chúng tôi về nghiên cứu triển khai
áp dụng PEFA vào đánh giá quản lý các quỹ TCNN
ngoài ngân sách dựa trên nền tảng pháp lý đã có
ở Luật Ngân sách Nhà nước, Luật Kế toán, Luật
Đầu tư công và cơ chế quản lý đã có cho mỗi quỹ
TCNN ngoài ngân sách; nên không làm xáo trộn
khung pháp lý, nhưng lại rất hữu ích cho cụ thể hóa
các quy định đã có ở khung pháp lý và thiết thực
góp phần tăng cường quản lý các quỹ TCNN ngoài
ngân sách theo chỉ đạo của ủ tướng Chính phủ.
Tuy nhiên, đây cũng mới chỉ là những nhận định
mang tính chủ quan, rất mong có nhiều ý kiến bàn
thảo về chủ đề này.
Với các quỹ có quyền tự quyết cao cần sử dụng
thêm chỉ số PI-19; bởi một phần quan trọng trong
chi tiêu công được thực hiện qua hệ thống mua sắm
đấu thầu. Hệ thống mua sắm đấu thầu vận hành tốt
sẽ đảm bảo vốn được sử dụng đạt hiệu quả và hiệu
suất. Cạnh tranh mở qua đấu thầu được coi là cơ
sở để đạt hiệu suất cao nhất trong mua sắm đầu
vào và đảm bảo hiệu quả sử dụng vốn trong việc
Chính phủ thực hiện các chương trình và các dịch
vụ sự nghiệp. Chỉ số này tập trung đánh giá chất
lượng và độ minh bạch của khuôn khổ pháp lý về
mua sắm, đấu thầu qua việc xác định sử dụng cạnh
tranh mở và công bằng là phương pháp mua sắm
nên áp dụng, đồng thời xác định các phương pháp
phù hợp khác với cạnh tranh mở nếu được biện
minh theo hoàn cảnh cụ thể.
TÀI LIỆU THAM KHẢO
1. Ngân hàng ế giới (2005), Khung đánh giá
hiệu quả thực hiện quản lý tài chính công,
tháng 6.
Như vậy, có tới 18/28 chỉ số của PEFA có thể
lựa chọn nghiên cứu triển khai áp dụng cho đánh
giá quản lý các quỹ TCNN ngoài ngân sách (dưới
góc nhìn của chúng tôi). Nếu Chính phủ chỉ đạo tổ
chức nghiên cứu triển khai và đưa vào các quy định
hướng dẫn quản lý các quỹ TCNN ngoài ngân sách
kịp thời, sẽ là bước đột phá cho cải cách quản lý đối
với các quỹ này.
2. Đỗ Quang Minh (2017), Pháp luật về quỹ
tài chính công ngoài NSNN ở Việt Nam -
ực trạng và giải pháp, Bản tin ông tin
khoa học lập pháp, Số 01(27) năm 2017.
3. Đặng ị Hàn Ni (2013), Quỹ tài chính nhà
nước: Cần được luật hóa, Báo Sài Gòn giải
phóng ngày 12/09/2013.
4. Quốc hội (2015), Luật Kiểm toán nhà nước
số 81/2015/QH13.
Hoàn thiện khung đánh giá hiệu quả thực
hiện quản lý các quỹ TCNN ngoài ngân sách: Các
việc cần phải giải quyết
5. Quốc hội (2015), Luật Ngân sách Nhà nước
số 83/2015/QH13.
6. Quốc hội (2015), Luật Kế toán số 88/2015/
QH13.
Sau khi đã thống nhất được bộ chỉ số cho đánh
giá quản lý các quỹ TCNN ngoài ngân sách, các việc
còn lại cần phải triển khai nghiên cứu là: Xác lập
phương pháp thu thập thông tin; Lựa chọn phương
pháp đánh giá; và Báo cáo kết quả. Đó là 3 nội dung
còn lại thuộc Khung đánh giá hiệu quả thực hiện
quản lý các quỹ TCNN ngoài ngân sách. Nội dung
của 3 việc trên khá đồ sộ; tuy nhiên về cơ bản có thể
dựa trên nền tảng đã có của PEFA mà triển khai và
cụ thể hóa. Ví dụ, phương pháp đánh giá hoàn toàn
7. Nguyễn Minh Tân (2013), Quản lý và giám
sát các quỹ tài chính nhà nước ngoài ngân
sách ở Việt Nam, Tạp chí Tài chính, Số 8
(586), tháng 8.
8. Cẩm Tú (2017), Đề xuất cơ chế quản lý 70
quỹ tài chính ngoài ngân sách, VOV- Trung
at-co-che-quan-ly-70-quy-tai-chinh-ngoai-
ngan-sach-589183.vov.
NGHIÊN CỨU KHOA HỌC KIỂM TOÁN Số 121 - tháng 11/2017 39
7 trang
19/04/2022
1180
Bạn đang xem tài liệu "Cần sớm triển khai khung đánh giá hiệu quả thực hiện quản lý tài chính công vào đánh giá quản lý các quỹ tài chính nhà nước ngoài ngân sách", để tải tài liệu gốc về máy hãy click vào nút Download ở trên
File đính kèm:
- can_som_trien_khai_khung_danh_gia_hieu_qua_thuc_hien_quan_ly.pdf
