Cách mạng công nghiệp 4.0 và những thách thức đặt ra đối với kiểm toán nhà nước
CAÙCH MAÏNG COÂNG NGHIEÄP 4.0 VAØ NHÖÕNG TAÙC ÑOÄNG TÔÙI NGAØNH NGHEÀ KEÁ TOAÙN - KIEÅM TOAÙN
CAÙCH MAÏNG COÂNG NGHIEäp 4.0
VAØ NHÖÕNG THAÙCH THÖÙC ÑAËT RA
ÑOÁI VÔÙI KIEÅM TOAÙN NHAØ NÖÔÙC
S. HOÀNG KHắC NHâN*
S. Đỗ ĐĂNG ĐOÀI*
S. NGUYỄN THị THùY LINH*
ách mạng công nghiệp 4.0 (Industrie 4.0) là thuật ngữ nổi lên một báo cáo của Chính phủ
Đức năm 2013 trong đó đề cập đến cụm từ này nhằm nói tới chiến lược công nghệ cao,
điện toán hóa ngành sản xuất mà không cần sự tham gia của con người. Cách mạng Công
C
nghiệp (CMCN) 4.0 sẽ diễn ra trên 3 lĩnh vực chính gồm Công nghệ sinh học, Kỹ thuật số
và Vật lý. Tuy nhiên, cuộc CMCN này đã, đang và sẽ có mặt trong nhiều lĩnh vực khác nhau của đời sống
xã hội. Và Kiểm toán nhà nước (KTNN) cũng không đứng ngoài vòng ảnh hưởng khi mà nó làm thay đổi
căn bản cách thức mà Kiểm toán viên nhà nước tiếp cận và xử lý thông tin. Trong phạm vi bài viết này sẽ
chỉ tập trung chỉ ra những thách thức mà KTNN phải đối mặt trong CMCN 4.0.
Từ khóa: Cách mạng công nghiệp 4.0, kTNN, thách thức.
Industry 4.0 and challenges to State Audit Office of Vietnam
Industrial Revolution 4.0 (Industry 4.0) is a term that emerged from a report by the German government
in 2013 which refers to this phrase as a strategic high-tech computerized manufacturing industry without
human participation. Industry 4.0 will take place on 3 main areas including Biotechnology, Technology
and Physics. However, this Industry 4.0 has been and will be present in many different areas of social life.
And the State Audit Office of Vietnam is not out of touch as it fundamentally changes the way SAV’s state
auditors’ approach and process information. is paper focuses only on the challenges facing the SAV in the
Industry 4.0.
keywords: Industrial Revolution 4.0, SAV, challenges.
1. Hiểu biết cơ bản về cuộc cách mạng công
nghiệp 4.0
sát các quy trình thực tế, tạo ra một bản sao ảo của
thế giới thực và đưa ra các quyết định phân tán.
Qua Internet vạn vật, các hệ thống thực - ảo giao
tiếp và cộng tác với nhau và với con người trong
thời gian thực.
eo wikipedia, công nghiệp 4.0 là xu hướng
hiện thời trong việc tự động hóa và trao đổi dữ
liệu trong công nghệ sản xuất. Nó bao gồm các hệ
thống kết nối các thực thể và “phiên bản số” của
chúng được gọi là các hệ kết nối không gian số -
thực thể (cyber-physical system), Internet vạn vật
(IoT) và điện toán đám mây (Cloud computing) và
điện toán nhận thức (cognitive computing). Công
nghiệp 4.0 tạo ra những “nhà máy thông minh”
(smart factory). Trong các nhà máy thông minh
với cấu trúc kiểu mô-đun, hệ thống thực-ảo giám
uật ngữ “Công nghiệp 4.0” khởi nguồn từ
một dự án trong chiến lược công nghệ cao của
chính phủ Đức, nó thúc đẩy việc sản xuất điện toán
hóa sản xuất. Khái niệm này được nhắc lại vào năm
2011 tại Hội chợ Hannover, giới thiệu các dự kiến
của chương trình công nghiệp 4.0 của nước Đức,
nhằm nâng cao nền công nghiệp cơ khí truyền
thống của Đức.
*Vụ Chế độ và Kiểm soát chất lượng kiểm toán, Kiểm toán nhà nước
14 Số 121 - tháng 11/2017 NGHIÊN CỨU KHOA HỌC KIỂM TOÁN
Một khái niệm khác khá tương đồng và có liên
quan đến khái niệm “Công nghiệp 4.0”, đó là “cách
mạng công nghiệp lần thứ tư”, về bản chất, đều dựa
trên những thành tựu của khoa học kỹ thuật như
Trí tuệ nhân tạo, với máy móc tự động và thông
minh như ô-tô tự lái, in ấn 3 chiều, kết nối vạn vật
(IoT), công nghệ sinh học và công nghệ nano, số
hóa dữ liệu, hiện thực ảo… Một cách dễ hiểu, chúng
ta có thể hiểu tương đối đồng nhất hai khái niệm
này, tuy nhiên cần lưu ý khái niệm “công nghiệp
4.0” hàm ý một sự chuyển đổi có tính hệ thống bao
gồm tác động lên xã hội dân sự, cơ cấu quản trị và
bản sắc con người, không chỉ là tác động lên các hệ
thống sản xuất kinh doanh.
số hoá, cho phép sản xuất theo quy trình tự động,
điều khiển bằng hệ thống máy tính, giúp tiết kiệm
lao động, tiết kiệm năng lượng, tiết kiệm nguyên
vật liệu, hiệu suất và độ chính xác cao…Và hiện
nay, cả thế giới chúng ta đang ở trong giai đoạn đầu
của cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ 4 (bắt đầu
vào cuối những năm 2000) là cuộc cách mạng Số
hóa và kết nối hệ thống thực và ảo, với những công
nghệ mới như in 3D, robot, trí tuệ nhân tạo, IoT,
S.M.A.C, công nghệ nano, sinh học, vật liệu mới...
Cuộc cách mạng công nghiệp lần này đang tạo ra
những xu hướng mới, hứa hẹn mở ra bước ngoặt
mới cho sự phát triển của con người.
Đặc trưng khác biệt của cuộc Cách mạng công
nghiệp lần thứ 4 đó là các giá trị được tạo ra gắn
liền với nhà máy, thiết bị hữu hình (ở thế giới thực)
càng ngày càng giảm, ngược lại các giá trị được tạo
ra trên không gian mạng (thế giới ảo) có tỷ trọng
ngày càng tăng. Dựa trên nền tảng công nghệ số,
tất cả các công nghệ thông minh được tích hợp với
nhau để tối ưu hóa quy trình và phương thức sản
xuất. Sự phát triển của hạ tầng công nghệ thông tin,
viễn thông và internet mà đỉnh cao là mạng lưới
vạn vật kết nối IoT cho phép các chủ thể kinh tế
và các chu trình kinh tế kết nối với nhau, xóa nhòa
khoảng cách. Sự kết nối này đang tạo ra một xu
hướng mới thường được gọi với khái niệm “kinh
tế chia sẻ”. eo đó, các mô hình chia sẻ nguồn lực
trực tiếp giữa cá nhân với cá nhân, hướng tới mục
Nhìn lại các cuộc cách mạng Công nghiệp
mà loài người đã trải và thực hiện, từ cuộc Cách
mạng lần thứ nhất bắt đầu vào khoảng năm 1784
là cách mạng Cơ khí hóa sản xuất dựa vào động cơ
hơi nước, xuất phát từ nước Anh sau đó lan tỏa ra
toàn thế giới. Trong thời kỳ này, sản xuất giản đơn,
quy mô nhỏ, dựa trên lao động chân tay được thay
thế bằng sản xuất quy mô lớn dựa trên các máy
hơi nước đã đưa đến gia tăng năng suất lao động
đột biến. Cách mạng công nghiệp lần thứ hai vào
khoảng giai đoạn 1871-1914 là cách mạng Điện
khí hóa sản xuất hàng loạt dựa vào năng lượng
điện, động cơ đốt trong. Cách mạng lần thứ ba vào
khoảng giai đoạn 1969-1997 là cách mạng Tự động
hóa với các tiến bộ về hạ tầng điện tử, máy tính và
NGHIÊN CỨU KHOA HỌC KIỂM TOÁN Số 121 - tháng 11/2017 15
CAÙCH MAÏNG COÂNG NGHIEÄP 4.0 VAØ NHÖÕNG TAÙC ÑOÄNG TÔÙI NGAØNH NGHEÀ KEÁ TOAÙN - KIEÅM TOAÙN
tiêu tối ưu hóa nguồn lực toàn xã hội. Quy mô của
cuộc cách mạng là sự đột phá công nghệ đồng thời
diễn ra trong nhiều lĩnh vực, tương tác thúc đẩy
lẫn nhau. Đặc biệt là, mức độ ảnh hưởng, sự lan tỏa
của cuộc cách mạng này diễn ra trên quy mô toàn
cầu, với tốc độ phát triển chưa có trong tiền lệ của
lịch sử loài người (tốc độ phát triển tăng theo cấp
số nhân), và được dự báo sẽ làm thay đổi toàn bộ
hệ thống sản xuất, quản lý và quản trị trên toàn thế
giới. Những công nghệ mới của cuộc Cách mạng sẽ
tác động to lớn lên mọi luật lệ, mọi nền kinh tế, mọi
nền công nghiệp, đồng thời thách thức chúng ta về
vai trò thực sự của con người, chúng có khả năng
kết nối hàng tỷ người trên thế giới, gia tăng đáng kể
hiệu quả hoạt động của các tổ chức, doanh nghiệp,
tái tạo các nguồn tài nguyên thiên nhiên hay thậm
chí là khôi phục lại những tổn thất mà các cuộc
cách mạng công nghiệp trước gây ra.
bứt phá , vươn lên sánh vai với các cường quốc năm
châu như mong muốn của Chủ tịch Hồ Chí Minh
lúc sinh thời. Bởi, Việt Nam hiện nay đã có những
yếu tố quan trọng là nền tảng cho cuộc cách mạng
4.0 này. Đó là việc chúng ta là quốc gia đang trong
quá trình công nghiệp hóa, hiện đại hóa và hội nhập
quốc tế sâu rộng; lực lượng lao động trẻ, đông đảo,
năng động, nhanh nhạy, ham hiểu biết và tìm tòi;
đó là tỷ lệ dân số và doanh nghiệp sử dụng Internet
cao (khoảng 54% dân số vào năm 2016, đứng thứ
5 ở khu vực châu á-ái Bình Dương); tỉ lệ dân
số sử dụng điện thoại thông minh đạt 55%; ngành
công nghệ thông tin đang có sự phát triển mạnh
mẽ với tốc độ tăng trưởng lên đến 16%; Việt Nam
cũng đứng trong top 5 nước tăng trưởng công nghệ
thông tin nhanh nhất thế giới… Như vậy, các tiền
đề quan trọng cho cuộc cách mạng đã không còn
quá thua thiệt nếu so với các quốc gia khác, thậm
chí có thể nói, dường như cả thế giới đều bước vào
cuộc cách mạng 4.0 ở cùng một vạch xuất phát,
cạnh tranh một cách công bằng và sòng phẳng. Cơ
hội chia đều cho mọi quốc gia và điều Việt Nam
chúng ta nên làm là cần phải nhanh chân.
2. Cơ hội và thách thức đặt ra
Như đã biết, các nước phát triển, đặc biệt là
các nước phương Tây đã có những bước phát triển
nhảy vọt sau khi trải qua các cuộc cách mạng công
nghiệp trước đó. Chẳng hạn như với nước Anh,
cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ nhất đã làm
thay đổi vị thế của nước Anh, trở thành cường
quốc kinh tế đứng đầu thế giới, là công xưởng của
thế giới (năm 1848 sản lượng công nghiệp Anh
chiếm 45% tổng sản lượng công nghiệp thế giới),
nước Anh trở thành trung tâm thương mại và tài
chính quốc tế (năm 1870 khoảng 38% mức lưu
chuyển hàng hoá qua nước Anh). Tiếp đó, nhiều
cường quốc công nghiệp khác nổi lên sau kết quả
của cách mạng công nghiệp lần thứ 2, tiêu biểu là
Đức và Hoa Kỳ. ời kỳ này, nước Đức thay thế
nước Anh trở thành quốc gia dẫn đầu Châu âu về
công nghiệp. Hoa Kỳ cũng đã vượt nước Anh trở
thành quốc gia công nghiệp số một thế giới.
Ở chiều ngược lại, thách thức là không nhỏ khi
chúng ta chưa trải qua các cuộc cách mạng trước
đó, chưa tích lũy đầy đủ khoa học kỹ thuật, nguồn
nhân lực chất lượng cao, năng lực quản lý,… cả về
lượng lẫn về chất. Tuy nhiên, đây vẫn là cuộc cách
mạng tất yếu mà Việt Nam chỉ có thể chọn cách
tham gia hoặc bị loại khỏi “cuộc chơi”. Không tận
dụng được cơ hội này, nước ta sẽ chỉ có một kết quả
là tụt hậu càng tụt hậu hơn, nước ta vẫn sẽ là “bãi
rác công nghệ” của thế giới, là nơi bán tài nguyên
giá rẻ, bán sức lao động giá rẻ… Trong bối cảnh
nguồn lực còn hạn hẹp, chúng ta cần tìm cho mình
bước đi phù hợp, tầm nhìn bao quát và dài hạn,
nhất là cần có những giải pháp hết sức cụ thể, căn
cơ, đúng và trúng mới nâng cao hiệu quả, tăng khả
năng thích ứng của quốc gia với “làn sóng” công
nghệ mới, tận dụng tốt thời cơ để phát triển đột
phá. ực tế cho thấy Việt Nam đang có sự tiếp cận
khá nhanh chóng về công nghiệp 4.0 khi hàng loạt
các cuộc thảo luận, nghiên cứu cho nội dung này đã
được thực hiện. Chính phủ cũng cho thấy sự tích
cực, chủ động với quyết tâm cao. Cụ thể, trước xu
hướng phát triển của cuộc cách mạng công nghiệp
Nếu như vì nhiều lý do khách quan lẫn chủ
quan, Việt Nam đều lỡ nhịp, không có điều kiện
tham gia ba cuộc cách mạng công nghiệp về cơ khí,
điện khí hóa và tự động hóa trước đó thì nay, cuộc
cách mạng công nghiệp lần thứ 4 đang được đánh
giá đem lại cơ hội lớn cho nước ta. Việc lần đầu
tiên được tham gia một “sân chơi” không biên giới,
không khoảng cách, sẽ là thời cơ “ngàn vàng” để
chúng ta “đi tắt đón đầu”, có thể giúp đưa nước ta
16 Số 121 - tháng 11/2017 NGHIÊN CỨU KHOA HỌC KIỂM TOÁN
4.0, ngày 4/5/2017 ủ tướng Chính phủ Nguyễn
Xuân Phúc đã ban hành Chỉ thị số 16/CT-TTg về
tăng cường năng lực tiếp cận cuộc cách mạng công
nghiệp lần thứ tư.
hiện kiểm toán ngân sách, KTNN vẫn chủ yếu dựa
vào các hồ sơ, tài liệu, báo cáo bằng giấy của các
đơn vị được kiểm toán mà chưa tiếp cận với các dữ
liệu số trên hệ thống.
Đối với việc thực hiện nhiệm vụ tại Kiểm toán
nhà nước, vì vậy cũng đang đặt ra nhiều thách
thức. Trước hết là thách thức về mặt làm chủ “công
nghệ kiểm toán”. Như đã đề cập, cuộc cách mạng
công nghiệp 4.0 được dự báo sẽ làm thay đổi toàn
bộ hệ thống sản xuất, quản lý và quản trị trên toàn
thế giới. Do đó, yêu cầu tất yếu đặt ra là việc kiểm
tra, kiểm soát cũng phải thay đổi theo bởi chỉ sử
dụng các quy trình, thủ tục, phương pháp, kỹ thuật
cũ mà không có sửa đổi, bổ sung, cải tiến để kiểm
tra những hệ thống mới hoặc những hệ thống đã
được làm mới là không đảm bảo hiệu quả, hiệu lực.
Chẳng hạn như:
Việc gia tăng sử dụng hệ sinh thái Internet Vạn
vật IoT, việc chia sẻ thông tin nhanh chóng và dễ
dàng hơn bao giờ hết mặc dù là cơ hội thuận lợi để
chia sẻ kiến thức, học hỏi kinh nghiệm, tuy nhiên
cũng sẽ làm tăng nguy cơ mất an toàn thông tin,
nguy cơ mất kiểm soát việc phát tán thông tin tài
liệu. Đây thực sự là thách thức lớn về vấn đề bảo
mật, yếu tố đặc biệt quan trọng trong kiểm toán vốn
là hoạt động có yêu cầu bảo mật thông tin rất cao.
Ngoài ra, thách thức về nhân lực chất lượng cao
cũng là vấn đề rất quan trọng. Cách mạng 4.0 sẽ
triệt tiêu lao động giản đơn và lao động chất lượng
thấp. Chủ tịch Hồ Chí Minh đã khẳng định: “Cán
bộ là cái gốc của mọi công việc”, “Công việc thành
công hay thất bại đều do cán bộ tốt hay kém”. Khi
các hệ thống sản xuất và quản trị ngày càng đồ sộ
và phức tạp thì các sai phạm cũng vì thế mà tinh vi
hơn, người kiểm toán viên với công việc kiểm tra
kiểm soát do đó càng phải giỏi hơn. KTNN muốn
ứng dụng được những “công nghệ kiểm toán” hiện
đại hơn cần phải chuẩn bị được một đội ngũ kiểm
toán viên chất lượng cao hơn. Trong kỷ nguyên
số hiện nay, các kiểm toán viên cần nhận thức rõ
xu hướng thời đại để nắm bắt cơ hội và thích ứng,
trang bị cho mình nhiều kỹ năng như quản lý, kỹ
thuật số và cả những kỹ năng mềm.
- Sự phát triển của hệ thống thực ảo (Cyber
Physical System - CPS) và Internet vạn vật đã và
đang tạo ra ngày càng nhiều mô hình, cách thức
tổ chức và kinh doanh mới. Các loại hình doanh
nghiệp dựa trên nền tảng công nghệ xuất hiện ngày
càng nhiều như Uber, Grab, Bitcoin, Facebook,
Google… ngày càng nhiều đặt ra các vấn đề quản
lý hóc búa. Các giao dịch trên không gian mạng
(thế giới ảo) có tỷ trọng ngày càng tăng nhanh và
rất khó kiểm soát theo cách thông thường. Lấy ví
dụ như, đến nay cơ quan chức năng vẫn loay hoay
vấn đề quản lý thông tin trên mạng xã hội; vấn đề
quản lý thuế đối với hoạt động kinh doanh của
Facebook; quản lý thuế các hoạt động bán hàng
online trên mạng xã hội facebook…
3. Định hướng phát triển của kTNN trong
thời kỳ cách mạng công nghiệp 4.0
- Xuất hiện ngày càng nhiều các hệ thống cơ sở
dữ liệu quản lý lớn, phức tạp, thách thức cho việc
thu thập thông tin, đánh giá tổng thể cũng như bao
quát đầy đủ tình hình hoạt động và tài chính của
tổ chức, có thể gây khó khăn cho công tác chọn
mẫu kiểm toán. Hiện nay, nhiều cơ quan, đơn vị
đã tăng cường ứng dụng CNTT vào quản lý, đưa
vào sử dụng các hệ thống cơ sở dữ liệu quản lý tập
trung, tuy nhiên KTNN gần như vẫn chưa hiểu và
nắm bắt rõ để vận dụng trong hoạt động kiểm toán.
Đơn cử như hệ thống Hệ thống thông tin quản lý
ngân sách và kho bạc Tabmis mặc dù đã được đưa
vào vận hành chính thức trên toàn quốc được 05
năm kể từ năm 2012, tuy nhiên đến nay khi thực
Với vai trò là cơ quan có chức năng kiểm toán
việc quản lý sử dụng tài chính công, tài sản công,
ngay từ bây giờ Kiểm toán nhà nước cần có những
định hướng, bước đi phù hợp để đảm bảo hoàn
thành tốt chức năng, nhiệm vụ trong tương lai khi
mà cuộc cách mạng công nghiệp 4.0 được dự báo sẽ
có tác động lớn, toàn diện đến mọi đối tượng, mọi
ngành hay lĩnh vực kinh tế, sẽ kéo theo thay đổi toàn
bộ cơ cấu xã hội, phương thức quản lý. eo tác giả,
KTNN cần đảm bảo một số yêu cầu như:
- Tăng cường công tác đào tạo nguồn nhân lực:
phải thay đổi rõ nét về mục tiêu, nội dung và cách
thức đào tạo để tương thích với thời đại mới, chú
NGHIÊN CỨU KHOA HỌC KIỂM TOÁN Số 121 - tháng 11/2017 17
CAÙCH MAÏNG COÂNG NGHIEÄP 4.0 VAØ NHÖÕNG TAÙC ÑOÄNG TÔÙI NGAØNH NGHEÀ KEÁ TOAÙN - KIEÅM TOAÙN
trọng phát triển kỹ năng mềm, kỹ năng kiểm toán
trong môi trường số hóa, môi trường ảo. Tuyên
truyền nâng cao nhận thức về xu hướng tác động
của cách mạng công nghiệp 4.0 mang lại để mỗi
kiểm toán viên thấy rõ cần làm gì để kịp thích ứng.
quen thuộc, nhiều kinh nghiệm giúp thuận lợi cho
kiểm toán và kiểm soát chất lượng kiểm toán, hỗ
trợ chọn mẫu, giúp kiểm tra được khối lượng lớn
dữ liệu trong thời gian ngắn, đồng thời cho phép
phân cấp, phân quyền rõ ràng, đảm bảo kiểm soát
được tốt vấn đề bảo mật và gắn trách nhiệm từng
cá nhân.
- Chủ động nghiên cứu các hệ thống dữ liệu số
hóa đã và đang được sử dụng rộng rãi thời gian gần
đây cũng như các hệ thống sẽ được ứng dụng ở các
ngành, lĩnh vực cần kiểm toán, chẳng hạn như Hệ
thống ông tin Quản lý Ngân sách và Kho bạc
Tabmis, hệ Cơ sở dữ liệu quốc gia về bảo hiểm do
Bảo hiểm Xã hội Việt Nam chủ quản, hệ Cơ sở
dữ liệu Đất đai quốc gia do Bộ Tài nguyên và Môi
trường chủ quản, hệ thống quản lý thuế tập trung
TMS… để nâng cao kỹ năng làm việc với các hệ
thống cơ sở dữ liệu cho các kiểm toán viên, chủ
động sử dụng cho việc kiểm tra, đối chiếu trong
quá trình kiểm toán; Nghiên cứu dự báo các vấn đề
mới, các lỗ hổng trong công tác quản lý các mô hình
tổ chức, mô hình kinh doanh mới để có phương
thức kiểm tra phù hợp và tư vấn chính sách quản lý
cho các cơ quan có thẩm quyền.
- Nghiên cứu xây dựng cơ chế thu thập thông
tin tự động về các đơn vị được kiểm toán, các vấn
đề quan trọng, các vấn đề dư luận quan tâm để bổ
sung vào cơ sở dữ liệu; ực hiện đa dạng nguồn
thông tin bao gồm thông tin từ mạng internet,
không chỉ bó hẹp ở kênh thông tin do Đoàn kiểm
toán thu thập được trong quá trình kiểm toán; chú
trọng phát triển cơ sở dữ liệu thông tin đầu mối
các đơn vị được kiểm toán để theo dõi, giám sát
chặt chẽ.
- Xây dựng các bộ tiêu chí cụ thể, lượng hóa sâu
các giai đoạn của cuộc kiểm toán kết hợp với phần
mềm kiểm toán để nâng cao hiệu quả kiểm soát
chất lượng kiểm toán, đánh giá được chính xác chất
lượng đầu ra của cuộc kiểm toán.
- Nghiên cứu cải tiến hình thức tổ chức kiểm
toán phù hợp với xu hướng phát triển của hệ thống
thực ảo và chia sẻ dữ liệu của kỷ nguyên số, khai
thác tối đa thông tin, thu thập hồ sơ, tài liệu từ xa
trên hệ thống dữ liệu số liên thông, tiến tới giảm
dần hình thức kiểm toán hậu kiểm còn nhiều bất
cập thay bằng việc tiền kiểm hoặc giám sát thường
xuyên, giảm dần việc kiểm toán trực tiếp tại đơn
vị được kiểm toán mà chỉ kiểm tra trực tiếp trong
những trường hợp thực sự cần thiết, ví dụ như như
cần kiểm tra hiện trường hoặc có nghi vấn gian lận
sau khi kiểm tra, theo dõi, giám sát từ xa qua hệ
thống thông tin, đảm bảo vừa nâng cao hiệu quả
công tác kiểm toán, vừa hạn chế phiền toái cho đơn
vị được kiểm toán và phòng ngừa tiêu cực.
- Tăng cường học hỏi hợp tác quốc tế sâu rộng
hơn nữa để bạn bè quốc tế chia sẻ bài học thực tiễn,
kế thừa kinh nghiệm quốc tế, trong đó lưu ý việc
học hỏi kinh nghiệm quốc tế yêu cầu phải có chiến
lược và kế hoạch rõ ràng, phân công đầu mối cụ thể
từ đầu tới cuối, có đầu ra lượng hóa ngày từ đầu cụ
thể mới đảm bảo hiệu quả.
TÀI LIỆU THAM KHẢO
nghi%E1%BB%87p_4.0);
2. nhandan.com.vn;
3. vnexpress.net;
tin-tuc/4613-cach-mang-cong-nghiep-40--co-
hoi-va-thach-thuc-voi-su-phat-trien-khoa-
hoc-cong-nghe;
ep-4-0-tac-dong-den-moi-linh-vuc-kinh-te-
xa-hoi/53124.html;
6. Cách mạng công nghiệp lần thứ nhất - ành
quả-hạnchếvàbàihọckinhnghiệm(http://
luanvan.net.vn/luan-van/cach-mang-cong-
nghiep-lan-thu-nhat-thanh-qua-han-che-
va-bai-hoc-kinh-nghiem-5947/).
- Tăng cường ứng dụng các thành tựu khoa học
kỹ thuật vào công tác kiểm toán, đặc biệt ứng dụng
CNTT, chẳng hạn ứng dụng công nghệ hiện thực
ảo để giả lập môi trường kiểm soát nhằm tìm ra
lỗ hổng trong môi trường kiểm soát nội bộ, ứng
dụng công nghệ chia sẻ dữ liệu số đảm bảo thu
thập thông tin nhanh chóng, tin cậy, ứng dụng
công nghệ phần mềm để phần mềm hóa toàn bộ
quy trình kiểm toán đối với các lĩnh vực kiểm toán
18 Số 121 - tháng 11/2017 NGHIÊN CỨU KHOA HỌC KIỂM TOÁN
5 trang
18/04/2022
1700
Bạn đang xem tài liệu "Cách mạng công nghiệp 4.0 và những thách thức đặt ra đối với kiểm toán nhà nước", để tải tài liệu gốc về máy hãy click vào nút Download ở trên
File đính kèm:
- cach_mang_cong_nghiep_4_0_va_nhung_thach_thuc_dat_ra_doi_voi.pdf
