Bài thuyết trình Chăm sóc bệnh nhi viêm cầu thận cấp hậu nhiễm trùng
08/09/2011
ĐꢀI CƯƠNG
CHĂM SÓC BꢀNH NHI
VIÊM CꢁU THꢂN CꢃP
HꢂU NHIꢄM TRÙNG
– Viêm cꢁu thꢂn cꢃp là tình trꢄng viêm lan
tꢅa cꢃp tính xꢆy ra ꢇ cꢁu thꢂn gây tiꢈu
máu, tiꢈu ñꢄm, tiꢉu ít, phù và giꢆm ñꢊ lꢋc
cꢁu thꢂn
– Là mꢊt bꢌnh do rꢍi loꢄn miꢎn dꢏch, thưꢐng
khꢇi phát bꢇi tình trꢄng nhiꢎm liên cꢁu β
nhóm A, bꢌnh thưꢐng lành tính, tꢑ khꢅi
90% các trưꢐng hꢒp. Tiên lưꢒng phꢓ
thuꢊc vào sꢑ tꢔn thương ꢇ cꢁu thꢂn
KHOA: THꢂN – NꢅI TiꢆT
NGUYÊN NHÂN
NGUYÊN NHÂN
Nhiꢎm trùng:
• Viêm cꢁu thꢂn cꢃp hꢂu nhiꢎm liên cꢁu
trùng thưꢐng gꢕp nhꢃt (liên cꢁu khuꢖn
β – tan máu nhóm A), lành tính và tꢑ
khꢅi sau 1- 2 tuꢁn
–Bꢌnh cꢁu thꢂn nguyên phát: viêm
cꢁu thꢂn tăng sinh màng, bꢌnh
Berger…
–Bꢌnh hꢌ thꢍng: Lupus ñꢅ, Henoch
Schonlein
• Vi trùng: viêm phꢔi do phꢉ cꢁu, nhiꢎm
trùng máu do não mô cꢁu…
–Các bꢌnh khác: hꢊi chꢘng Guilain-
Barré, sau chích ngꢙa bꢄch hꢁu, ho
gà, uꢍn ván
• Siêu vi: VGSV B, quai bꢏ, sꢇi, thꢗy
ñꢂu…
• Ký sinh trùng: sꢍt rét…
CƠ CHꢚ BꢛNH SINH
CƠ CHꢚ BꢛNH SINH
Liên cꢁu khuꢖn β – tan máu nhóm A không ñꢉn thꢂn,
chúng cư trú ꢇ hꢋng, da và gây nên nhꢜng tꢔn
thương viêm mꢗ hꢋng, amidan, mũi, xoang, phꢉ
quꢆn hoꢕc ꢇ da ñꢁu, cꢝng chân, cꢝng tay…Tꢙ ñây,
liên cꢁu khuꢖn giꢆi phóng ra các ñꢊc tꢍ (kháng
nguyên). Các kháng nguyên này vào máu, kích thích
hꢌ thꢍng miꢎn dꢏch sinh ra kháng thꢈ. Phꢆn ꢘng KN-
KT cùng vꢞi sꢑ tham gia cꢗa bꢔ thꢈ C3 gây nên các
tꢔn thương viêm ꢇ mao mꢄch toàn cơ thꢈ, nhưng
tꢔn thương chꢗ yꢉu là ꢇ mao mꢄch cꢁu thꢂn: phù nꢟ
và tăng sinh các tꢉ bào dꢠn ñꢉn tăng tính thꢃm và
hꢡp lòng mao mꢄch cꢁu thꢂn → tꢃt cꢆ các dꢃu hiꢌu
lâm sàng và cꢂn lâm sàng cꢗa bꢌnh VCTC
CƠ ĐꢢAKÝ CHꢣ
NHIꢥMLIÊN CꢤU
KHÁNG NGUYÊN LIÊN CꢤUA, β/ MÁU
TꢀO KHÁNG THꢩ CHꢪNG
LꢦNG ĐꢧNG TꢀI CꢤUTHꢨN
KHÁNG NGUYÊN LIÊN CꢤU
PHꢫN ꢬNG CHÉO KHÁNG
NGUYÊN CꢤU THꢨN
PHꢫN ꢬNG KN – KT TꢀI CꢤU THꢨN HOꢀT HÓA
Bꢭ THꢩ,CHꢮT TRUNG GIAN
VIÊMCꢤU THꢨN CꢮP
1
08/09/2011
YꢚU Tꢪ NGUY CƠ
–Tuꢔi: 3 – 5 tuꢔi thưꢐng bꢏ viêm da, chꢍc
ñꢁu; 7 – 15 tuꢔi thưꢐng bꢏ viêm hꢋng, viêm
amidan
LÂM SÀNG
Thꢈ ñiꢈn hình Viêm cꢁu thꢂn cꢃp hꢂu
nhiꢎm liên cꢁu trùng
–Khꢇi phát sau nhiꢎm liên cꢁu trùng: sau
viêm hꢋng 7 – 10 ngày, sau nhiꢎm trùng
da khoꢆng 14 ngày. Sau ñó phù nhꢡ ꢇ
mi mꢰt, tiꢈu ít, tiꢈu ñꢅ, HA thưꢐng tăng
–Nam:Nꢜ = 2:1 ꢇ nhꢜng trưꢐng hꢒp có biꢈu
hiꢌn lâm sàng, ꢇ nhꢜng thꢈ không triꢌu
chꢘng nam nꢜ bꢯng nhau
–Cơ ñꢏa: dꢏ ꢘng
–Phù: xꢆy ra ñꢊt ngꢊt vào buꢔi sáng thꢘc
dꢂy, thꢃy mí mꢰt phù nhꢡ, sau ñó lan ra
toàn thân. Phù thưꢐng nhꢡ, ít khi phù
nhiꢟu. Phù mꢟm, ꢃn lõm
–Thꢐi tiꢉt: lꢄnh ñꢊt ngꢊt dꢎ bꢏ viêm hꢋng,
viêm amidan
–Vꢌ sinh răng miꢌng và da kém
LÂM SÀNG
LÂM SÀNG
– Tiꢈu ít: thiꢈu niꢌu (VNT < 300ml/m2/24h), vô
niꢌu (VNT < 100ml/m2/24h)
–Tiꢈu ñꢅ ñꢄi thꢈ: thưꢐng xꢆy ra 30 –
50% trꢱ.Tiꢈu màu ñꢅ hay màu trà
ñꢂm. Mꢲi ngày ñi tiꢈu ra máu 1 – 2
lꢁn trong tuꢁn ñꢁu, sau ñó thưa dꢁn
3 – 4 ngày ñi mꢊt lꢁn rꢳi hꢉt hꢝn
ꢀ Sda
=
cân nꢕng x chiꢟu cao / 3600
ꢀ Hay Sda
=
4P + 7
P + 90
–Huyꢉt áp cao: có ꢇ 50 – 90% trꢱ.
HA cao ꢇ cꢆ 2 trꢏ sꢍ: tâm thu và tâm
trương, thưꢐng tăng nhꢡ 10 – 20
mmHg
ꢀ Ví dꢓ: trꢱ 5 tuꢔi, cân = 17kg, cao = 110cm ꢁ
Sda = 0,72 m2 ꢁ thiꢈu niꢌu khi VNT
210ml/24h, vô niꢌu khi VNT < 70ml/24h
<
LÂM SÀNG
CꢨN LÂM SÀNG
–Máu:
–Khoꢆng 5% có triꢌu chꢘng thꢁn kinh
do cao HA: nhꢘc ñꢁu, ói, co giꢂt, lơ
mơ
• Bꢄch cꢁu tăng nhꢡ, ña nhân trung tính
tăng
• VS tăng nhꢡ
–Đôi khi trꢱ ñꢉn vꢞi biꢉn chꢘng nꢕng:
suy tim, phù phꢔi cꢃp, bꢌnh cꢆnh não
do cao HA hay suy thꢂn cꢃp
• Bꢔ thꢈ máu: C3 giꢆm, C4 bình thưꢐng
hoꢕc giꢆm ít
• Urê – Creatinin có thꢈ tăng, ñꢊ lꢋc
cꢁu thꢂn giꢆm
–Có mꢊt sꢍ trꢱ không có biꢈu hiꢌn trên
lâm sàng
2
08/09/2011
CꢨN LÂM SÀNG
CꢨN LÂM SÀNG
• Urê – Creatinin có thꢈ tăng, ñꢊ lꢋc
cꢁu thꢂn giꢆm
Bꢔ thꢈ là các thành phꢁn không chꢏu nhiꢌt có
mꢕt cꢆ trong huyꢉt thanh bình thưꢐng giúp
cho phꢆn ꢘng KN – KT biꢈu lꢊ thêm nhiꢟu
hoꢄt tính sinh hꢋc khác, sꢑ ly giꢆi tꢉ bào hay
vi khuꢖn chꢴ là 1 trong ngꢜng hoꢄt tính trên.
Khi C3 dính trên bꢟ mꢕt các vi khuꢖn, các ñơn
bào… thì biꢉn các vi sinh vꢂt này thành mꢓc
tiêu cꢗa ñáp ꢘng miꢎn dꢏch như bꢏ thꢑc bào –
ly giꢆi
• Kali bình thưꢐng hoꢕc tăng nhꢡ
• ASO tăng
–Nưꢞc tiꢈu: có nhiꢟu hꢳng cꢁu, bꢄch
cꢁu, trꢓ hꢳng cꢁu, trꢓ hꢄt…; có ñꢄm ít <
3g/24h
–Phꢉt hꢋng hay cꢃy da có thꢈ có liên cꢁu
trùng
BIꢚN CHꢬNG
BIꢚN CHꢬNG
–Cao huyꢉt áp
–Vꢟ lâu dài ña sꢍ khꢅi hoàn toàn:
–Suy thꢂn cꢃp: 1 – 2 % VCTC hꢂu
nhiꢎm trùng tiꢉn triꢈn nhanh ñꢉn
STC
ꢂPhù, tiꢈu ít, huyꢉt áp cao thưꢐng
mꢃt trong 1 – 2 tuꢁn
ꢂC3 vꢟ bình thưꢐng trong 8 tuꢁn
ꢂTiꢈu ñꢄm hꢉt trong 3 – 6 tháng
ꢂTiꢈu máu vi thꢈ hꢉt trong 1 năm
–Suy tim cꢃp
–Phù phꢔi cꢃp
QUY TRÌNH CHĂM SÓC
ꢃNhꢂn ñꢏnh
QUY TRÌNH CHĂM SÓC
ꢃNhꢂn ñꢏnh
ꢀQuan sát
ꢀHꢅi bꢌnh nhi và thân nhân
–Phù: xuꢃt hiꢌn tꢙ bao giꢐ? Phù lꢁn
ñꢁu hay nhiꢟu lꢁn? Phù ꢇ ñâu trưꢞc?
Phù tăng nhanh hay tꢙ tꢙ?
–Da có mꢓn nhꢋt? Hay dꢃu vꢉt sꢡo
bꢌnh ngoài da
–Có bꢏ viêm hꢋng?
–Nưꢞc tiꢈu: bình thưꢐng hay tiꢈu ít? Sꢍ
lưꢒng nưꢞc tiꢈu trong 24h? Màu sꢰc
nưꢞc tiꢈu? Tiꢈu ñꢅ kéo dài bao lâu?
Lꢁn ñꢁu hay lꢕp lꢄi? Có cꢆm giác ñau,
buꢍt khi ñi tiꢈu không?
–Đang uꢍng thuꢍc gi?
–Đo huyꢉt áp xem có cao không
3
08/09/2011
QUY TRÌNH CHĂM SÓC
ꢃChꢖn ñoán ñiꢟu dưꢵng
–Trꢱ mꢌt mꢅi do phù nhiꢟu, tiꢉn triꢈn cꢗa
bꢌnh
QUY TRÌNH CHĂM SÓC
ꢃNhꢂn ñꢏnh
ꢀQuan sát
–Dꢃu hiꢌu phù
–Dinh dưꢵng không ñꢗ do mꢃt ñꢄm
–Dꢎ nhiꢎm trùng do sꢘc ñꢟ kháng giꢆm
–Tuân thꢗ chꢉ ñꢊ dùng thuꢍc
–Vꢌ sinh cho trꢱ
–Có tăng cân không?
–Nưꢞc tiꢈu: màu sꢰc, sꢍ lưꢒng, tính
chꢃt
–Chꢉ ñꢊ ñiꢟu trꢏ và theo dõi ñꢕc biꢌt
QUY TRÌNH CHĂM SÓC
QUY TRÌNH CHĂM SÓC
ꢃ Can thiꢌp ñiꢟu dưꢵng
1. Chꢉ ñꢊ nghꢴ ngơi: ñưꢒc chꢴ ñꢏnh khi
trꢱ phù nhiꢟu, tiꢈu ít, cao HA
2. Chꢉ ñꢊ ăn uꢍng
– Ăn nhꢄt tuyꢌt ñꢍi trong giai ñoꢄn
cꢃp
– Nꢯm nghꢴ ngơi hoàn toàn tꢄi
giưꢐng trong giai ñoꢄn cꢃp
– Bꢌnh nhi hoꢄt ñꢊng lꢄi bình thưꢐng
sau 2 – 3 tuꢁn
– Tránh hoꢄt ñꢊng gꢰng sꢘc trong 3
– 6 tháng
– Ăn lꢄt tuyꢌt ñꢍi tùy theo mꢘc ñꢊ
phù, tiꢈu ít, HA cao trong 1 – 2
tuꢁn: tꢃt cꢆ các món ăn cꢗa trꢱ
hoàn toàn không cho muꢍi. Cꢁn
ñꢊng viên, giám sát chꢉ ñꢊ ăn này
cꢗa trꢱ
QUY TRÌNH CHĂM SÓC
2. Chꢉ ñꢊ ăn uꢍng
QUY TRÌNH CHĂM SÓC
2. Chꢉ ñꢊ ăn uꢍng
– Hꢄn chꢉ uꢍng nưꢞc tùy thuꢊc vào sꢍ
lưꢒng nưꢞc tiꢈu, tình trꢄng bꢌnh
Lưꢀng nưꢁc ñưa vào cơ thꢂ = lưꢀng
nưꢁc tiꢂu cꢃa ngày hôm trưꢁc + 200ml
là lưꢀng nưꢁc mꢄt ñi không nhìn thꢄy
– Hꢄn chꢉ thꢘc ăn giàu protein khi trꢱ
thiꢈu niꢌu hoꢕc vô niꢌu, nhưng phꢆi
ñꢆm bꢆo cho cơ thꢈ lưꢒng protein
1g/kg/ngày, nghĩa là 5 – 6gr
– Khi bꢌnh nhi hꢉt phù thì cho trꢱ ăn chꢉ
ñꢊ ăn lꢄt tương ñꢍi (là chꢉ ñꢊ ăn vꢞi
lưꢒng muꢍi tăng dꢁn): 1mcf # 5gr muꢍi
• 0,5g/ngày trong 1 – 2 tuꢁn ñꢁu
• 1g/ngày trong 1 – 2 tuꢁn tiꢉp theo
• 1,5g/ngày trong 1 – 2 tuꢁn kꢉ tiꢉp
• 2g/ngày trong 1 – 2 tuꢁn cuꢍi
– Sau 4 – 8 tuꢁn ăn lꢄt tương ñꢍi, trꢱ có
thꢈ ăn mꢕn bình thưꢐng
thꢏt/kg/ngày hoꢕc 8 – 10gr cá/kg/ngày
4
08/09/2011
QUY TRÌNH CHĂM SÓC
3. Chꢍng nhiꢎm trùng
QUY TRÌNH CHĂM SÓC
– Vꢌ sinh da và tai mũi hꢋng hàng ngày
nhꢯm loꢄi trꢙ các ꢔ nhiꢎm trùng
2. Chꢉ ñꢊ ăn uꢍng
– Hꢄn chꢉ các loꢄi thꢘc ăn giàu
Kali như chuꢍi, cam, dꢙa, phô
mai, sôcôla, bánh mì…
– Khánh sinh Penicilline 100.000ñơn
vꢏ/kg/ngày hoꢕc Erythromycine 30 –
50 mg/kg/ngày dùng trong 10 ngày khi
có viêm hꢋng hoꢕc viêm da ñang tiꢉn
triꢈn
– Cꢁn ñꢊng viên, giám sát chꢉ ñꢊ
ăn này cꢗa bꢌnh nhân
– Thuꢍc hꢄ áp (Nifedipine) ñưꢒc dùng
khi bꢌnh nhân có cao HA
QUY TRÌNH CHĂM SÓC
3. Chꢍng nhiꢎm trùng
QUY TRÌNH CHĂM SÓC
4. Theo dõi
– Thuꢍc lꢒi tiꢈu ( Furosemid
2mg/kg/ngày) ñưꢒc dùng trong
trưꢐng hꢒp phù, tiꢈu ít, cao HA. Chꢴ
nên dùng thuꢍc vào buꢔi sáng và
trưa ñꢈ tránh gây mꢃt ngꢗ cho bꢌnh
nhân
– Huyꢉt áp: ño ít nhꢃt 2 lꢁn trong ngày,
theo dõi sát nꢉu bꢌnh nhân có cao
HA
– Cân nꢕng: mꢲi ngày thꢘc dꢂy cân
– Lưꢒng nưꢞc tiꢈu trong 24h, màu
sꢰc…
– Ăn nhiꢟu chꢃt ñꢄm khi trꢱ không
trong tình trꢄng thiꢈu niꢌu hay vô
niꢌu
QUY TRÌNH CHĂM SÓC
QUY TRÌNH CHĂM SÓC
4. Theo dõi
DꢮU HIꢛU
NHꢨN BIꢚT
Xꢶ TRÍ
BAN ĐꢤU
–Nꢯm nghꢴ ngơi
CÁC BIꢚN
CHꢬNG
– Lưꢒng nưꢞc xuꢃt nhꢂp: lưꢒng
nưꢞc ñưa vào cơ thꢈ = lưꢒng
nưꢞc tiꢈu/24h + 200ml lưꢒng
nưꢞc mꢃt không nhìn thꢃy/24h
–Là dꢃu hiꢌu gián tiꢉp vꢟ tình
trꢄng viêm, phù nꢟ, tăng sinh tꢉ tuyꢌt ñꢍi
bào trong cꢁu thꢂn gây tăng tiꢉt
renin, hoꢄt hóa hꢌ thꢍng co
mꢄch dꢠn ñꢉn tăng huyꢉt áp
–Thꢑc hiꢌn y lꢌnh
thuꢍc hꢄ áp nhanh
–Theo dõi HA
–Bꢌnh nhân cꢆm giác:
ꢂĐau ñꢁu dꢜ dꢊi
ꢂChoáng váng
ꢂCo giꢂt
1h/lꢁn trong 24h
ñꢁu, sau ñó mꢲi 6h
– Chꢘc năng thꢂn, TPTNT mꢲi 3 –
5 ngày
Cao huyꢉt áp
– Phát hiꢌn sꢞm các biꢉn chꢘng
ꢂHôn mê
5
08/09/2011
QUY TRÌNH CHĂM SÓC
QUY TRÌNH CHĂM SÓC
DꢮU HIꢛU
Xꢶ TRÍ
DꢮU HIꢛU
Xꢶ TRÍ
CÁC BIꢚN
CHꢬNG
CÁC BIꢚN
CHꢬNG
NHꢨN BIꢚT
BAN ĐꢤU
NHꢨN BIꢚT
BAN ĐꢤU
–Thưꢐng kèm cao HA kꢏch –Nꢯm ñꢁu cao 600
phát
Là giai ñoꢄn muꢊn
cꢗa suy tim cꢃp
- 900
Phù phꢔi cꢃp
Suy thꢂn cꢃp
Như trên
–Biꢈu hiꢌn:
–Hút ñàm nhꢞt
–Hꢄn chꢉ nưꢞc
–Tiꢈu ít, sꢍ lưꢒng
nưꢞc tiꢈu 200 – 500
ml/ngày
ꢂKhó thꢇ dꢜ dꢊi
–Thꢇ oxy hoꢕc
–Chꢉ ñꢊ ăn lꢄt
tuyꢌt ñꢍi
NCPAP theo y lꢌnh
ꢂToát mꢳi hôi
ꢂTím tái
–Thꢑc hiꢌn y lꢌnh
thuꢍc hꢄ áp
Suy tim cꢃp
–Theo dõi lꢑơng
nưꢞc xuꢃt nhꢂp
ꢂThꢇ nhanh và nông
–Kéo dài 6 – 7 ngày
ꢂHo và khꢄc ra bꢋt
hꢳng
–Kèm theo tăng urê –
creatinin máu
hàng ngày
ꢂNhꢏp tim nhanh
ꢂHuyꢉt áp giꢆm
PHÒNG BꢛNH – GIÁO DꢷC
SꢬC KHꢸE
TÓM LꢀI
Bꢅnh nhân Viêm cꢆu thꢇn cꢄp cꢆn theo
dõi:
–Tích cꢑc ñiꢟu trꢏ các ꢔ nhiꢎm trùng sꢞm
nhꢃt là tai mũi hꢋng, viêm mꢗ da
–Huyꢉt áp
–Phù: xuꢃt hiꢌn trưꢞc ꢇ ñâu, tính chꢃt phù
(mꢟm, ꢃn lõm), phù nhꢡ
–Rꢹa tay thưꢐng xuyên
–Vꢌ sinh cá nhân, nhꢃt là vꢌ sinh răng
miꢌng và da hàng ngày
–Cân nꢕng
–Nưꢞc tiꢈu: sꢍ lưꢒng trong 24h, màu sꢰc
–Chꢉ ñꢊ ăn lꢄt + hꢄn chꢉ uꢍng nưꢞc
–Nghꢴ ngơi
–Nâng cao thꢈ trꢄng, sꢘc ñꢟ kháng
PHÒNG BꢛNH – GIÁO DꢷC
SꢬC KHꢸE
–Tránh nhiꢎm lꢄnh khi thꢐi tiꢉt thay ñꢔi
–Sau khi ra viꢌn các bꢌnh nhân VCTC
phꢆi ñưꢒc theo dõi trong 1 tháng, 2
tháng, 4 tháng, 6 tháng, 1 năm. Tránh
mꢋi hoꢄt ñꢊng gꢰng sꢘc trong 6 tháng
CÁM ƠN Sꢀ LꢁNG NGHE
CꢂA QUÝ ĐꢃNG NGHIꢄP
6
6 trang
15/04/2022
2640
Bạn đang xem tài liệu "Bài thuyết trình Chăm sóc bệnh nhi viêm cầu thận cấp hậu nhiễm trùng", để tải tài liệu gốc về máy hãy click vào nút Download ở trên
File đính kèm:
- bai_thuyet_trinh_cham_soc_benh_nhi_viem_cau_than_cap_hau_nhi.pdf
