Bài giảng Kỹ năng xây dựng ý tưởng đề xuất Đề tài, Dự án Khoa học & Công nghệ
KỸ NĂNG XÂY DỰNG Ý TƯỞNG
ĐỀ XUẤT ĐỀ TÀI, DỰ ÁN KH&CN
PhụvTậhuấn knăng xâdựnđtà,
dự án khohọvcônnghcấquậhuyện
thuộthành phố Cần Thơ
Hoạt động chính về khoa học và công nghệ
cấp quận, huyện
1. Thành lập Hội đồng KH&CN quận, huyện;
2. Lựa chọn tiến bộ KH&CN (nhiệm vụ
KH&CN) áp dụng vào địa phương;
3. Tiêu chuẩn, đo lường, chất lượng; an toàn
bức xạ và hạt nhân;
4. Sở hữu trí tuệ;
5. Thực hiện và tuyên truyền các văn bản qui
phạm pháp luật về KH&CN;
6. Thực hiện dịch vụ KH&CN…
Khoa học và công nghệ
◼ Khoa học là sự tìm kiếm, lý giải nguyên nhân
sản sinh ra kiến thức (Know - Why). Td:
nghiên cứu về bản chất Sét
Điện.
◼ Công nghệ là việc áp dụng trực tiếp các
nguyên lí, các định luật khoa học có ích vào
đời sống
CN sản xuất liên quan điện.
Công nghệ quan tâm đến bí quyết (Know -
How), sản xuất ra của cải vật chất.
Nhiệm vụ khoa học và công nghệ
Đề tài nghiên cứu KH&CN Researcnhằm phát hiệquy
luật; giải thích nguyên nhân hoặc sáng tạo những giải pháp, bí
quyết, sáng chế,....
Thí dụ: Xác địnmôi trường cấy mô hoa cúc (Đặng Phương
Trâm, 2002. ĐHCT)
Dự án KH&CN ResearchDevelopmegồm một số đề tài
nghiên cứkhoa học và một số dự án sản xuất thử nghiệm gắn
kết hữu cơ, đồng bộ.
Thí dụNhân giốnhoa cúc cấy mô tại nông h...(2005)
Dự án sản xuất thử nghiệm Pilnhằm ứng dụng kết quả
nghiên cứu khoa học và triển khathực nghiệm để thử nghiệm
hoặsản xuất thử ở quy mô nhỏ.
Thí dụXây dựng mô hình vườn ươm hoa kiểng từ giống nuôi
cấy mô tại làng hoa Phó Thọ Bà Bộ, quận Bình Thủy, TPCT
…(2012013).
Yêu cầu chung của dự án cấp quận, huyện
1. Ưu tiên ứng dụng tiến bộ khoa học và công nghệ
vào quản lý, sản xuất và đời sống nhằm giải quyết
những nhiệm vụ trọng tâm của các quận, huyệCó
địa chỉ áp dụnđược khẳng định thông qucam kết
của doanh nghiệp, các tổ chức khá.
2. Thời gian thực hiện:
◼ Tối đa 24 tháng;
◼ Khônquá 36 thánđối với dự án trồng các loại cây
lâu năm, phát triển vùng nguyên liệu kết hợp với chế
biến.
◼ Có thể kéo dài hơn một số trường hợp đặc biệt khác.
Yêu cầu chung của dự án cấp quận, huyện
◼ Công nghệ phải có tính mớ.
◼ Có tính khả thvhiệu qukinh tế xã hội phải
có thị trường tiêu thụ sản phẩm;
◼ Có địa chỉ áp dụnđược khẳng định thông qua cam
kết của doanh nghiệp, các tổ chức khá.
◼ DA SXTN: Công nghệ được sử dụnđảm bảo
tính hợp pháp và có xuất xứ sau:
◼ từ kết quả của các đề tài;
◼ từ sáng chế, giải pháp hữu ích, sản phẩm khoa học
được giải thưởng KH&CN;
◼ từ kết quả KH&CN từ nước ngoài đã được cơ quan có
thẩm quyền thẩm định công nhận.
I. TÌM Ý TƯỞNG
Ý tưởng là g?
là cách chúng ta kết hợp kiến thức và thông tin để tạo ra
một khái niệm mớFredrik Hare, 2004).
I = p (k+i)
I là ý tưởng (Idea), p là con người (people),
k là kiến thức (knowledge), và i là thông tin (information).
“kiến thức” là sự hiểu biếsẵn ccủa bản thân, “thông tin” là sự
tiếp nhậ, học hỏi những thông tin xung quanh.
Quan trọng nhất là dấu “+phải biết kết hợp mới và độc đáo.
- Mọi ý tưởng đều đượsáng tạo từ những ý tưởng của người khác.
- “Không có một phát minh hay sáng tạo nào trên thế giới lại không bắt
nguồn từ những cái đã có sẵn”.
I. TÌM Ý TƯỞNG
1. Các tiêu chí để lựa chọn ý tưởng dự án tốt nhất:
◼ Có tính cấp thiết:
◼ Ý tưởng mới/đột phá: giúp tạo sản phẩm, ngành nghề mới;
◼ Chủ đề nóng, thời sự.
◼ Có hiệu quả:
◼ Có thể nhân rộng: ý tưởng hoặc mô hình ứng dụng công
nghệ sinh học, công nghệ thông tin vào sản xuất, đời sống;
cải tiến và đổi mới công nghệ truyền thống;
◼ Nâng cao chất lượng năng suất sản phẩm, giãm chi phí;
◼ Có tính khả thi:
◼ phù hợp năng lực;
◼ ít rủi ro hoặc nguy cơ thất bại nhỏ;
◼ Tác động của dự án sẽ thay đổi tốt hơn cho đối tượng
hưởng lợi.
I. TÌM Ý TƯỞNG
2. Áp dụng phương pháp hệ thống theo chiều thuậ:
Tìm dấu “cộng” kết nối kiến thức “k” và thông tin “i” trong công thức
I = p (k+.
Td- Ứng dụng công nghệ sinh học cải thiện khả năng sinh trưởng và
chất lượng thịt heo
Khoa học, Công nghệ
Ngành (KV) hoặc Phân ngành
KH: tìm quy luật;
giải thích nguyên
nhân hoặc sáng tạo
Công nghiệp
Nghiên cứu
Ứng dụng
nguyên lý
Nông nghiệp
Chăn nuôi;
Trồng trọt;
Thủy sản…
CN: sinh học; thông
tin; tự động hóa; vật
liệu mới.
Dịch vụ;
KHXH&NV
I. TÌM Ý TƯỞNG
2. Áp dụnphương pháp hệ
thống theo chiều nghịc:
Vấn đề
Nguyên Bằng chứng
nhân
Điều tra, thu thập dữ liệu, tìm
những điểm yếu… đưa rhành
độnxây dựng thàndanh
mục ý tưởng ban đầu của dự
án.
Why
What
Thủy sản Không đất Sản lượng
đô thị kém nuôi thủy
thấp
phát triển
sản
Tìm mô
Diện tích
Đã có mô
- Chọn ưu tiê; giải thích
nguyên nhân, tìm bằng chứng
số liệu, tư liệu. Why, What,
Who, Whe).
hình nuôi đất sản xuất hình thử
cá thâm dưới 50 m2 nghiệm tại
canh
Who
Đài Loan
Ý tưởn: Thử nghiệm mô hình
Aquaponic
Td: Ưu tiên phát triển thủy sản đô
thị, cải tiến công nghệ cổ
truyền sản xuất cơm rượu.
I. TÌM Ý TƯỞNG
3. Áp dụng phương pháp chuyên gia, làm việc nhóm:
◼ Thành lập Nhóm gồm:
◼ Đồng nghiệp “cùng nghề”;
◼ Người sẳn sàng tham gia và hướng theo ý chung (không
“bẻ chỉa”);
◼ Người sẳn sàng chia sẽ thông tin (không “giấu nghề”);
◼ Có vài chuyên gia giỏi thuộc lãnh vực ý tưởng đề xuất;
◼ Hội thảo, thảo luận nhóm, lấy ý kiến chuyên gia…tìm
HOW
1. Ứng dụng CNSH cải thiện khả năng sinh trưởng và chất lượng thịt
heo // bằng việc nâng cao tần suất gene PIT-1 trong đàn heo giống.
2. Thử nghiệm mô hình Aquaponi// nuôi cá rô phi dòng Gift và trồng
rau cần tại quận Cái Răng. (Đài Loan: cá Điêu Hồng, sà lách).
3. Ứng dụn/phần mềm Web GIScập nhật các điểm, tuyến du lịch ở
quận Ninh Kiề.
II. XÁC ĐỊNH MỤC TIÊU
Thí dâng cao tần suất gene PI1 trong
đàn hegiống ở quận Ô Môn.
Có thể được suy diễn:
1. Nhầm lẫn mục đích với mục tiêu,
không xác định rõ mục tiêu.
Mục đíc: tại sao?
Phát triển ngành chăn nuôi heo.
Mục tiê: dự kiến làm gì?
Ý tưởng (hành động)
Ứng dụng công nghệ gennâng
cao tần suất gene PI1 trong đàn
heo giống.
Mục đích (tại sao,Why?)
Mục tiêu lâu d: (Đóng góp)
Cải thiện khả năng sinh trưởng và chất
lượng thịt heo.
Mục tiêu trước m: (Phải đạt)
Mục tiêu (làm gì, What?)
(i) Xác định tần suất gene PI1 trên
đàn heo giống;
Mục tiêu lâu dài
Mục tiêu trước mắt
(ii) Sự liên quan giữa kiểu hình (tính
trạng sinh trưởng và chất lượng thịt)
với kiểu gene PI1.
II. XÁC ĐỊNH MỤC TIÊU
2. Nhầm lẫn mục tiêu với kết Từ mục tiêu được định lượng
quả (Output).
để trở thành kết quả.
(→(1Xác định tần suấkiểu
gene PI1 (AA, AB, BB
và CC, CD, DD) trên đàn
heo giống ở quận Ô Mô;
Mục tiêu
(ii→(2) Xác địnkiểu gene
PI1 có lợthông qua
Kết quả 1 Kết quả 2…
(Sản phẩm 1) (sản phẩm 2)
tương quan với kiểu hình
(tính trạng sinh trưởng và
tính trạng chất lượng thịt);
III. XÂY DỰNG CÁC NỘI DUNG, HOẠT ĐỘNG
Mỗi kết quả cần nhiều hoạt
động;
Mỗi hoạt động cho ít nhất 1 kết
Kết quả
quả con;
Nhiều kết quả con tập họp cho
ra kết quả chính.
Vấn đhoạt động không rõ,
HĐ 1
HĐ 2
không phù hợp.
Hoạt động không nhằm đạt
mục tiêu, kết quả của dự án
(thừa). Td: ảnh hưởng của
chuồng trại đến tăng trọng.
Kq1 Kq2 Kq3 Kq4..
Hoạt động không đủ (thiếu).Td:
thiếu khảo sát tần suất gene.
IV. DỰ TOÁN KINH PHÍ (Input)
Tạm gọi chi phí:
Khắc phục:
◼ ‘Phần cứng’ chi cho xây dựng
cơ bản (nhà xưởng, thiết bị…);
◼ Nghiên cứu qui định của tổ
chức tài trợ, mức đầu tư có thể
nhiều hoặc ít;
◼ ‘Phần mềm’ gồm chi cho con
người (Thuê khoán chuyên
môn, chi phí điều tra, hội thảo,
viết báo cáo giữa kỳ, cuối
kỳ…) và chi khác (văn phòng
phẩm, xăng xe…).
◼ Vốn từ sự nghiệp khoa học,
các tổ chức NGO đầu tư cho
dự án nghiên cứu chỉ có tính
chất ‘gây men’.
Vấn đ:
◼ Nặng về phần cứng;
◼ Qui mô đầu tư dự án bao nhiêu
được chấp nhận.
V. ĐÁNH GIÁ HIỆU QUẢ
1. Đánh giá kết quả DA đạt được ở cuối kỳ so với
đầu kỳ.
Phải có xây dựng chỉ tiêu đánh giá kết quả đầu và cuối
kỳ để có dử liệu để so sánh kết quả đầu ra.
2. Đánh giá hiệu quả DA thông qua tính bền vững
sau nghiệm thu.
Xác định đầy đủ đối tượng nghiên cứu, thụ hưởng.
Kết quả DA tạo nguồn dữ liệu tham khảo quan trọng,
không là dự án tiền khả thi cho các dự án phát triển,
Kết quả dự án sẽ là cơ sở khoa học xây dựng dự án lớn
hơn, có những ý tưởng tiếp theo sau khi nghiệm thu.
Tránh Kết quả dự án bị “bỏ vào ngăn kéo”.
PHIẾU ĐỀ XUẤT DỰ ÁN “Cải thiện khả năng sinh trưởng, chất lượng thịt
heo bằng việc nâng cao tần suất gene PIT-1 trong đàn heo giống quận Ô Môn”
1. Mục tiêu:
- ND2: …
4. Dự trù kinh phí:
Mục tiêu lâu dài: Cải thiện khả năng sinh
trưởng và chất lượng thịt heo.
- Công lao động:
Mục tiêu trước mắt: Xây dựng đàn heo
- Phân tích gene:
- Mua tài liệu:…
5. Dự kiến hiệu quả:
mang kiểu gene PI1 có lợi
2. Dự kiến kết quả:
(1Xác địntần suấkiểu gene PI1
- Nâng cao từ 5% sinh trưởng và
(AA, AB, BB và CC, CD, DD) trên
tăng chất lượng thịt heo…;
đàn heo giống ở quận Ô Môn;
- Cung cấp cơ sở khoa học cho xây
(2) Xác địnkiểu genPIcó lợi
tương quan với kiểu hình sinh
trưởng và chất lượng thịt heo;
(3Xác địncông thức latại các Trại để
tạo đàn heo mang gene PI1 có lợi.
dựng ít nhất 2 dự án khả thi:
◼ “Nâng cao tần suất gene PIT-1 trong
đàn heo giống ở TP. Cần Thơ”.
◼ “Nâng cao tần suất gene PIT-1 trong
đàn heo giống ở vùng ĐBSCL”.
(4Báo cáo khoa học tổng kết. Bài báo.
3. Các nội dung hoạt động:
Trên là những ý chính; điền thêm
các nội dung khác vào phiếu đề
xuất ĐT, DA ./.
-
ND1: khảo sát tần suất gene PI1
trên đàn heo cái, đưc ở các Trại
quận,… Dự kiến kết quả là Xác định
tần suất gene PI1 trong khu vực.
TÌM Ý TƯỞNG
1. Các bạn hãy chọn ra 3 vấn đề nóng, thời sự
đang được quan tâm nhiều ở địa phương bạn;
2. Từ những vấn đề trên, các bạcho 2 ý tưởng
ưu tiên (chú ý tính mớ) nhằm:
◼ Phát huy (dự án) những ưu điểm, thế mạnh
hoặc,
◼ Tìm hiểu để khắc phục (đề tài) những khuyết
điểm, điểm yếu.
(10 phút)
2 Ý TƯỞNG ƯU TIÊN
1. Mô hình ứng dụng công nghệ cao vào sản xuất và đời sống;
2. Cải tiến và đổi mới công nghệ truyền thống;
3. Nâng cao chất lượng năng suất sản phẩm;
4. Tạo sản phẩm mới; ngành nghề mới…
Thử đề xuất ý tưởng1, 2…với 5W
Why? – Tại sao làm ,
What? Ảnh hưởng hay tác động đến cái gì,
Who? – Ai hưởng lợi,
When? Ảnh hưởng hay tác động trước mắt và lâu dài,
How? – làm thế nào.
19 trang
07/04/2022
5820
Bạn đang xem tài liệu "Bài giảng Kỹ năng xây dựng ý tưởng đề xuất Đề tài, Dự án Khoa học & Công nghệ", để tải tài liệu gốc về máy hãy click vào nút Download ở trên
File đính kèm:
- bai_giang_ky_nang_xay_dung_y_tuong_de_xuat_de_tai_du_an_khoa.ppt
