Bài giảng Chăm sóc sau mở khí quản
Sꢀ Y Tꢁ TPHCM
BꢂNH VIꢂN NHI ðꢃNG II
KHOA : TMH ꢄ MꢅT – RHM
CHĂM SÓC SAU Mꢀ KHÍ QUꢁN
A MꢂC TIÊU:
• Liꢆt kê ñưꢇc ñꢈy ñꢉ dꢊng cꢊ chăm sóc sau mꢋ khí quꢌn
• Thꢍc hiꢆn ñưꢇc các bưꢎc tiꢏn hành chăm sóc mꢋ khí quꢌn
• Trình bày ñưꢇc các tai biꢏn sau mꢋ khí quꢌn và an toàn bꢆnh nhân
B NꢃI DUNG:
1. Mꢊc ñích:
ꢄ
ꢄ
ꢄ
ꢄ
Hút sꢐch chꢑt tiꢏt trong lòng ꢒng mꢋ khí quꢌn
Giúp duy trì ñưꢓng thꢋ thông thoáng,
Giꢔ khô sꢐch tránh nhiꢕm trùng.
Phát hiꢆn và xꢖ trí kꢗp thꢓi các tai biꢏn xꢌy ra.
2. Chꢘ ñꢗnh chăm sóc mꢋ khí quꢌn :
ꢄ
ꢄ
ꢄ
Bꢆnh nhân có ñàm trong lòng ꢒng mꢋ khí quꢌn
Băng thꢑm máu, dơ.
Mꢙi ngày
3. Giꢎi thiꢆu ꢚNG Mꢀ KHÍ QUꢛN:
Có 3 thành phꢈn gꢜm:
ꢄ
ꢄ
ꢄ
Canule Externe/Outer Cannula :
Canule Interne/Inner Cannula :
Mandrin/Obturator :
ꢒng ngoài
ꢒng trong.
nòng ( cây hưꢎng dꢝn ñꢞt ꢒng)
4. Bꢌng cꢟ tương ꢠng ꢒng mꢋ khí quꢌnꢄ ꢒng nꢡi khí quꢌnꢄ ꢒng hút ñàm
ꢚNG
NꢢI KHÍ
QUꢛN
ꢚNG
HÚT
ðÀM
ꢚNG Mꢀ KHÍ QUꢛN
ꢚNG Mꢀ KHÍ QUꢛN
(Bivona)
(Shiley)
Size
I.D.(mm) O.D.(mm) Length(mm) Size
I.D.(mm) O.D.(mm) Length(mm) Size/I.D(mm) Size(Fr)
2.5 neo
3.0 neo
3.5 neo
4.0 neo
2.5
3.0
3.5
4.0
4.0
4.7
5.3
6.0
30
32
34
36
2.5
3.0
3.5
4.0
4.5
6
3.0 neo
3.5 neo
4.0 neo
4.5 neo
3.0
3.5
4.0
4.5
4.5
5.2
5.9
6.5
30
32
34
36
6ꢄ8
6ꢄ8
6ꢄ8
6ꢄ8
6
2.5 ped
3.0 ped
3.5 ped
4.0 ped
4.5 ped
5.0 ped
5.5 ped
2.5
3.0
3.5
4.0
4.5
5.0
5.5
4.0
4.7
5.3
6
6.7
7.3
8.0
38
39
40
41
42
44
46
3.0 ped
3.5 ped
4.0 ped
4.5 ped
5.0 ped
5.5 ped
3.0
3.5
4.0
4.5
5.0
5.5
4.5
5.2
5.9
6.5
7.1
7.7
39
40
41
42
44
46
6
6ꢄ8
6ꢄ8
6ꢄ8
8ꢄ10
10ꢄ12
5.0
5.5
• Size:
cꢟ
• Inside diameter (I.D ): ñưꢓng kính trong
• Outside diameter (O.D): ñưꢓng kính ngoài
• Length: chiꢣu dài
• Neonatal (neo): sơ simh
• Pediatric (ped): trꢤ em
5. Áp lꢍc hút ñàm:
ꢀ Sơ sinh: ꢄ45ꢁ ꢄ65 mmHg
ꢀ Trꢤ nhꢥ: ꢄ80ꢁ ꢄ100 mmHg
ꢀ Trꢤ lꢎn: ꢄ100ꢁꢄ120mmHg
6. Các bưꢎc tiꢏn hành
Y lꢆnh:
BN: NGUYꢦN THꢧ A, 5 tuꢨi , G1, P.CꢩP CꢪU ꢄ Có ñꢞt ꢒng MKQ sꢒ 5
-
-
-
Báo và giꢌi thích cho bꢆnh nhân và thân nhân bꢆnh nhân: kiꢫm tra tên BN, tuꢨi BN, sꢒ giưꢓng, sꢒ phòng
ðánh giá tình trꢐng dơ cꢉa băng, màu sꢬc sꢒ lưꢇng ñàm nhꢎt.
Vꢣ phòng, mang khꢭu trang , rꢖa tay thưꢓng qui, dꢊng cꢊ gꢜm có:
Dꢊng cꢊ vô khuꢭn:
• Bình kꢣm tiꢏp liꢆu
• 2 chén chun
• Bꢜn hꢐt ñꢮu
• 2 kꢣm cong
• 1 kéo
• Gꢐc
• 2 ꢒng hút ñàm kích cꢟ phù hꢇp, ꢒng hút ñàm sꢒ 10
• 1 ꢒng tiêm 10ml
• Găng chiꢏc
• Que gòn
• Ly giꢑy
• Dây cꢡt
Dꢊng cꢊ sꢐch;
• Mâm sꢐch
• Băng keo
• Găng sꢐch
• Vꢌi láng
• Gꢒi kê vai
Dung dꢗch :
• Nưꢎc muꢒi sinh lý 0,9% (NaCl 0,9%) 150ml 2 chai
• Hydrogene Peroxide 3% (Oxy già 3%) 60ml
• Efticol 10ml (NaCl 0,9%)
• Nưꢎc cꢑt vô khuꢭn
• Dung dꢗch rꢖa tay nhanh
Dꢊng cꢊ khác:
• Máy SpO2
• Máy hút ñàm, dây nꢒi
• ꢚng nghe
• Thùng ñꢍng chꢑt thꢌi lây nhiꢕm và thùng ñꢍng chꢑt thꢌi thông thưꢓng, thùng ñꢍng vꢮt sꢬc
nhꢯn
-
-
-
-
-
-
-
-
Mang dꢊng cꢊ ñꢏn giưꢓng bꢆnh nhân
Kiꢫm tra lꢐi tên, tuꢨi BN, sꢒ giưꢓng, sꢒ phòng.
ðꢞt tư thꢏ bꢆnh nhân nꢰm thꢱng, cꢨ ngꢖa lót gꢒi kê vai, trꢌi vꢌi láng . ðo SpO2
ðD sát trùng tay nhanh
ðiꢣu chꢘnh áp lꢍc hút tùy theo tuꢨi Bn 5tuꢨi áp lꢍc ꢄ100mmHg
Tꢬt máy hút
Gꢬn ꢒng hút vào dây nꢒi( vꢝn giꢔ thân ꢒng trong bao)
Rót nưꢎc muꢒi sinh lý 0.9% vào ly giꢑy, pha oxy già 3% vꢎi nưꢎc muꢒi sinh lý 0.9% theo tꢘ lꢆ 1:3 (sꢲ
ñưꢇc dd pha có nꢜng ñꢡ 0.75%) vào bꢜn hꢐt ñꢮu ñꢫ ngâm rꢖa ꢒng trong
ðD mang găng sꢐch lꢑy ꢒng trong cho vào bꢜn hꢐt ñꢮu, bꢥ gꢐc dơ và găng tay vào thùng rác lây nhiꢕm
ðD sát trùng tay nhanh, tay không thuꢮn mang găng sꢐch, tay thuꢮn mang găng vô khuꢭn .
-
-
-
-
-
Mꢋ ꢒng hút (thao tác vô khuꢭn )
Mꢋ máy hút
Cꢈm ꢒng hút bꢰng tay thuꢮn, ño chiꢣu dài ꢒng hút ñưa vào không vưꢇt quá ꢒng MKQ 0.5cm (dán sꢳn thưꢎc
ño )
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
Làm mꢑt sꢠc hút
ðưa ꢒng hút nhꢴ nhàng vào ꢒng MKQ ñꢏn vꢗ trí ñã ưꢎc lưꢇng
Tꢐo sꢠc hút, vꢵa xoay nhꢴ vꢵa kéo ꢒng ra. Thꢓi gian hút không quá 10 giây (khoꢌng mꢡt nhꢗp thꢋ ðD)
Hút cho ñꢏn khi sꢐch ñàm nhꢎt. Thꢓi gian giꢔa 2 lꢈn hút khoꢌng 30 giây.
Nꢏu ñàm ñꢞc nhꢥ Efticol vào ꢒng MKQ
Bꢥ ꢒng hút vào thùng rác lây nhiꢕm
Hút mꢡt ít nưꢎc muꢒi sinh lý 0.9% tráng dây nꢒi
Tꢬt máy hút.
Tháo găng bꢥ vào thùng rác lây nhiꢕm
ðD sát trùng tay nhanh
Mꢋ mâm thay băng
Pha oxy già 3% vꢎi nưꢎc muꢒi sinh lý 0.9% theo tꢘ lꢆ 1:1 (sꢲ ñưꢇc dd pha có nꢜng ñꢡ 1.5%) vào chén chun
Rót nưꢎc cꢑt vào chén chun còn lꢐi ñꢫ rꢖa lꢐi ꢒng trong
ðD mang găng sꢐch, cꢬt gꢐc
Lau bꢣ mꢞt ꢒng ngoài, vùng da xung quanh lꢙ MKQ và vùng da dưꢎi dây cꢡt: lꢈn lưꢇt lau gꢐc ưꢎt sau ñó
lau lꢐi bꢰng gꢐc khô.
-
-
-
Rꢖa ꢒng trong bꢰng que gòn, tráng lꢐi vꢎi nưꢎc cꢑt, lau khô và ñꢞt vào, cài cꢒ ñꢗnh
Lót gꢐc mꢎi
Thay dây cꢡt, cꢡt dây ñôi, bên ngꢬn bên dài, khi cꢡt luꢜn ngón tay trꢥ vào vòng dây cꢡt vꢵa ñꢉ chꢞt là
ñưꢇc.
-
-
-
-
-
-
Cꢬt bꢥ dây cũ
ðꢬp gꢐc, tháo găng, dán băng keo, nhꢥ Efticol làm ꢭm gꢐc
Giúp bꢆnh nhân vꢣ tư thꢏ tiꢆn nghi.
ðánh giá lꢐi bꢆnh nhân
Dꢯn dꢴp dꢊng cꢊ, rꢖa tay thưꢓng qui
Ghi hꢜ sơ:
ꢂ Ngày giꢓ chăm sóc
ꢂ Tình trꢐng BN trưꢎc, trong và sau khi chăm sóc
ꢂ Tình trꢐng vꢏt thương
ꢂ Phꢌn ꢠng cꢉa BN ( nꢏu có)
ꢂ Màu sꢬc, sꢒ lưꢇng tính chꢑt ñàm
ꢂ Loꢐi và cꢟ ꢒng mꢋ khí quꢌn
ꢂ Tên ðD thꢍc hiꢆn.
Chú ý :
• Bꢆnh nhân có thꢋ oxy tăng liꢣu oxy trưꢎc khi hút, nꢒi lꢐi nguꢜn oxy giꢔa các lꢈn hút; hay bóp bóng
giúp thꢋ vꢎi oxy 100% nꢏu bꢆnh nhân ñang thꢋ máy
• Không hút nưꢎc muꢒi sinh lý 0,9% tráng ꢒng giꢔa các lꢈn hút tránh nhiꢕm trùng bꢆnh viꢆn
• Che gꢐc nơi miꢆng ꢒng MKQ ñꢫ tránh vꢮt lꢐ rơi vào khí quꢌn; làm ꢭm gꢐc bꢰng nưꢎc muꢒi sinh lý
0.9% ñꢫ làm ꢭm không khí hít vào.
• ꢚng trong ñưꢇc thay rꢖa thưꢓng xuyên 1ꢄ2 ngày ñꢈu , sau ñó 1 ngày 1 lꢈn lúc thay băng ( thꢓi gian lꢑy
ra và ñꢞt lꢐi không quá 30 phút )
• Thưꢓng thay ꢒng vào ngày thꢠ 5 cho ꢒng thꢠ nhꢑt: dꢞn BN nhꢗn ăn tránh ói .
• Mꢙi tuꢈn thay ꢒng plastic
• Mꢙi tháng thay ꢒng kim loꢐi
7. An toàn bꢆnh nhân:
Triꢆu chꢠng Tai biꢏn
Nguyên nhân
Cách xꢖ trí
ꢄ ðD hút sꢐch và thay
băng
ꢄ ðD dùng gꢐc tꢑn nhꢴ
vào chꢙ MKQ rꢘ máu ,
theo dõi mꢐch , huyꢏt
Phòng ngꢵa
ꢄ Bn nꢰm
yên,tránh bꢗ
kích thích
ñưꢓng thꢋ
ꢄ PTV bóc tách
nhꢴ, tránh
chꢐm vào
ꢄ Bn ho ra
ñàm nhꢎt
có lꢝn ít
máu
Chꢌy máu ꢄ Do chưa thích
nghi vꢎi sꢍ va
chꢐm cꢉa ꢒng
MKQ
ꢄ Do bóc tách sâu
chꢐm các tĩnh mꢐch áp ít nhꢑt 3h
ꢄ băng thꢑm
máu
cꢌnh
mꢐch máu
Quan sát
Tràn khí ꢄ Do chꢙ rꢐch quá
ꢄ ðd khoanh vùng , theo ꢄ Rꢐch da vꢵa
vùng cꢨ bn dưꢎi da
thꢑy cꢨ
rꢡng
dõi tràn khí có tăng lên
ñꢉ, may da vꢵa
sát lꢙ mꢋ
ꢄHô hꢑp hꢙ trꢇ quá báo BS
ngày càng
mꢐnh
ꢄ BS cꢬt nút chꢘ sát lꢙ
MKQ
ꢄ Hô hꢑp hꢙ trꢇ
vꢎi áp lꢍc vꢵa
phꢌi
to ꢄ ꢑn nhꢴ
2 ngón tay
có cꢌm giác
lꢐo xꢐo
ꢄ ꢚng MKQ tuꢡt
nꢰm ngoài khí quꢌn
ꢄ May da quá chꢞt
quanh ꢒng
ꢚng MKQ
không nꢰm
trong lꢙ
Tuꢡt ꢒng ꢄ Trꢤ không ý thꢠc
ñưꢇc
ꢄ Gꢯi ngưꢓi giúp
ꢄ Dùng kꢣm banh mũi
banh rꢡng lꢙ MKQ giúp ꢄ Giꢔ BN nꢰm
thꢋ oxy trong khi chꢓ
ꢄ Cꢒ ñꢗnh ꢒng
MKQ ñúng
ꢄ BN vꢮt vã nhiꢣu
ꢄ Phù nꢣ mô mꢣm
MKQ
yên
ꢄ Cꢒ ñꢗnh ꢒng chưa BS ñꢞt lꢐi ꢒng MKQ , có
ñꢐt ( cꢡt ñúng : luꢜn thꢫ dùng ꢒng NKQ nhꢥ .
1 ngón tay vào
vòng dây vꢵa ñꢉ
chꢞt )
ꢄCꢑp cꢠu bꢆnh nhân ñꢏn
khi thꢋ lꢐi bình thưꢓng
ꢄTrꢤ khóc
Nghꢴt
ꢄDo ñàm quá ñꢞc
quánh lꢐi thành nút ꢄ Rút ꢒng trong ra, hút
trong ꢒng MKQ
ꢄMáu ñóng thành
cꢊc trong ꢒng MKQ 0,9% ( trꢤ < 1 tuꢨi
ꢄ Gꢯi ngưꢓi giúp
ꢄ Theo dõi sát,
làm loãng ñàm
và hút sꢐch
thưꢓng xuyên
ꢄ Rꢖa ꢒng
thành tiꢏng ꢒng
ꢄ Không ñꢞt
ñưꢇc ꢒng
ñàm nhꢎt nꢏu ñàm ñꢞc
nhꢥ nưꢎc muꢒi sinh lý
hút
ꢄ Không có
thông khí
0,5ml – 1 ml ; > 1 tuꢨi : trong mꢙi ngày
1ꢄ3 ml) vào thành ꢒng ꢄ Cho BN uꢒng
ꢄ Trꢤ khó
thꢋ ( chꢮm
ꢋ thì hít
vào, co lõm
ꢠc , thꢋ rít )
ꢄ Xanh tím
ꢄ Giꢌm ñꢡ
bão hòa oxy
MKQ cho loãng ñàm rꢜi nhiꢣu nưꢎc
tiꢏp tꢊc hút. Nꢏu thꢑt bꢐi ꢄ Nhꢥ nưꢎc
bs rút ꢒng MKQ ra và
ñꢞt lꢐi ꢒng mꢎi càng
muꢒi sinh lý
0.9% vào gꢐc
nhanh càng tꢒt, cꢑp cꢠu che mꢙi 2h làm
ñꢏn khi BN thꢋ lꢐi bình ꢭm không khí
thưꢓng .
hít vào.
Bạn đang xem tài liệu "Bài giảng Chăm sóc sau mở khí quản", để tải tài liệu gốc về máy hãy click vào nút Download ở trên
File đính kèm:
- bai_giang_cham_soc_sau_mo_khi_quan.pdf