Tác động của yếu tố văn hoá xã hội đến việc chọn ngành và việc học của sinh viên năm thứ nhất (thuộc) khoa Ngoại ngữ, trường Đại học Quảng Nam
TÁC ĐỘNG CỦA YẾU TỐ VĂN HOÁ XÃ HỘI ĐẾN VIỆC
CHỌN NGÀNH VÀ VIỆC HỌC CỦA SINH VIÊN
NĂM THỨ NHẤT (THUỘC) KHOA NGOẠI NGỮ,
TRƯỜNG ĐẠI HỌC QUẢNG NAM
Nguyễn Thị Minh Hạnh1
Tóm tắt: Trở thành sinh viên đại học là một bước tiến lớn đồng thời cũng đem đến
nhiều thay đổi và thách thức lớn đối với người học. Quá trình chọn ngành của sinh
viên cũng bị tác động bởi nhiều yếu tố. Trong đó, yếu tố văn hóa xã hội đóng vai trò
rất lớn. Bài viết dựa trên kết quả phát phiếu điều tra thực tế đối với 100 sinh viên Đại
học K14 của khoa Ngoại ngữ, từ đó nêu ra các tác động của các yếu tố văn hóa xã
hội đến việc chọn ngành của sinh viên năm thứ nhất thuộc khoa Ngoại ngữ đồng thời
cũng xem xét các yếu tố này có ảnh hưởng như thế nào đến quá trình học tiếng Anh
của sinh viên. Trên cơ sở này, bài viết nêu ra một số giải pháp nhằm giúp sinh viên
đạt hiệu quả học tập tốt hơn.
1. Đặt vấn đề
Nhu cầu xã hội về công việc là một trong những yếu tố quyết định đến việc
chọn ngành của học sinh khi bước vào kỳ thi đại học. Tại Trường Đại học Quảng
Nam trong những năm gần đây, số lượng sinh viên năm thứ nhất ngành tiếng Anh
luôn ổn định và có chiều hướng tăng. Cụ thể, những năm đầu tuyển sinh (từ 2007 đến
năm 2010), lớp Đại học tiếng Anh của trường chỉ có 01 lớp. Trong đó, có năm học
chỉ tuyển được 01 lớp với số lượng dưới 30 sinh viên. Từ năm 2011 đến nay, hằng
năm các khoá tuyển sinh đều được 02 lớp với số lượng trên 100 sinh viên, chưa kể
các lớp cao đẳng cũng luôn ổn định và phát triển về số lượng. Đây là một trong những
bằng chứng cho thấy xu hướng ngành nghề có ưu thế quyết định đến sự lựa chọn
ngành học của sinh viên. Với ngành tiếng Anh, sinh viên năm nhất đã phải đối mặt
với những môn kỹ năng mà trước đây họ chưa hề được cọ xát. Khả năng ngôn ngữ ở
những kỹ năng này trong mỗi sinh viên có liên quan đến các yếu tố văn hoá xã hội. Vì
vậy, để giúp cho việc học tiếng Anh của sinh viên được tốt hơn thì cần biết được
những yếu tố văn hóa xã hội nào có ảnh hưởng đến khả năng học tập. Từ đó tìm ra
những giải pháp thích hợp cho người dạy và người học.
1 ThS, GV khoa Ngoại Ngữ, trường Đại học Quảng Nam
NGUYỄN THỊ MINH HẠNH
2. Yếu tố văn hoá xã hội tác động đến việc chọn ngành và việc học của sinh
viên năm thứ nhất
2.1. Yếu tố văn hóa
Quảng Nam vốn được xem là mảnh đất có bề dày truyền thống văn hóa, được
xem là vùng đất mở từ thế kỷ 17. Đất và người Quảng Nam đã trải qua hơn 300 năm
hình thành, phát triển trong quá trình tiếp biến văn hóa. Nơi đây là nơi giao lưu, hội tụ
của rất nhiều nền văn hóa, mà thương cảng Hội An xưa là minh chứng rõ nhất cho
quá trình tiếp biến văn hóa này. Rất nhiều thương thuyền của Trung Quốc, Nhật Bản
và cư dân Tây phương đã đến Hội An để làm ăn sinh sống. Điều đó, đòi hỏi cư dân
Hội An, cư dân Quảng Nam từ lâu đã hun đúc nên truyền thống trọng thị, mến khách,
cởi mở, chia sẻ. Mà việc tiếp thu các ngôn ngữ đã trở thành yêu cầu tất yếu trong quá
trình giao lưu tiếp biến văn hóa, giao lưu, hợp tác phát triển kinh tế.
Cùng với nền văn hóa mở, tư duy mở, thì con người miền Trung nói chung,
người Quảng Nam nói riêng trong cuộc đấu tranh với thiên nhiên, với cuộc mưu sinh
ở mảnh đất khắc nghiệt này đã hình thành nên chí khí kiên cường, chịu khó, chịu khổ
để vươn lên, để tồn tại và hội nhập. Bởi vậy, đất miền Trung cũng như Quảng Nam
luôn được xem là mảnh đất học, từ trong lịch sử đã xuất hiện những hiền tài kiệt xuất,
những danh nhân nổi tiếng với các kiến thức Đông – Tây, kim – cổ. Có không ít
những người ít có điều kiện học tập ngoại ngữ nhưng am hiểu rộng, sử dụng được
nhiều thứ tiếng nước ngoài như: Phạm Phú Thứ, Phan Chu Trinh, Huỳnh Thúc
Kháng...Điều đó cũng là niềm tự hào, là động lực cho thế hệ trẻ ngày nay tiếp bước
học tập.
2.2 . Yếu tố xã hội
Trong tiến trình phát triển của đất nước, cũng như ở từng địa phương thì yêu
cầu hội nhập gắn liền với đòi hỏi phải biết ngoại ngữ. Thực tế cho thấy, việc sử dụng
thành thạo tiếng Anh đang là niềm khao khát của hầu hết sinh viên, học sinh. Trên
các phương tiện thông tin đại chúng, trong giao tiếp thường ngày thì việc sử dụng
tiếng Anh đang dần dần trở nên phổ biến. Tại Quảng Nam, nơi được xem là trung tâm
du lịch lớn của đất nước và trên khu vực thì yêu cầu sử dụng tiếng Anh trở nên rất cần
thiết và người biết sử dụng thành thạo tiếng Anh có lợi thế hơn hẳn về cơ hội việc
làm sau khi ra trường, nhất là việc tiếp cận với các lĩnh vực có liên quan như du lịch,
dịch vụ.... Tốc độ phát triển du lịch của Quảng Nam hiện nay cũng mở ra rất nhiều cơ
hội việc làm cho sinh viên học các ngành liên quan đến lĩnh vực này. Theo số liệu
thống kê, tính đến ngày 10/9/2014, toàn tỉnh Quảng Nam có 235 cơ sở lưu trú du lịch
với 5777 phòng. Trong đó có 135 khách sạn, với 5351 phòng ( có 4 khách sạn 5 sao
42
TÁC ĐỘNG CỦA YẾU TỐ VĂN HOÁ XÃ HỘI ĐẾN VIỆC CHỌN NGÀNH…
với 786 phòng, 13 khách sạn 4 sao với 1403 phòng, 11 khách sạn 3 sao với 662
phòng, 25 khách sạn 2 sao với 769 phòng, 18 khách sạn 1 sao với 428 phòng, 30
khách sạn đạt tiêu chuẩn với 445 phòng, 35 khách sạn chưa xếp hạng với 858 phòng),
105 homestay với 426 phòng. Trong 9 tháng đầu năm 2014, tổng lượt khách tham
quan lưu trú ước tính đạt 3 triệu lượt khách, tăng 7% so với cùng kỳ năm 2013, doanh
thu du lịch 9 tháng đầu năm 2014 ước tính đạt 1.500 tỷ đồng, và thu nhập xã hội từ du
lịch ước tính đạt 3.500 tỷ đồng. Điều đó cho thấy, tiềm năng và thế mạnh của du lịch
Quảng Nam là rất lớn. Triển vọng của ngành nghề này rõ ràng đã tác động không nhỏ
đến cộng đồng, đến mỗi gia đình và bản thân mỗi sinh viên khi chọn học tiếng Anh
để tham gia vào lĩnh vực du lịch.
3. Kết quả khảo sát các yếu tố văn hoá xã hội tác động đến việc chọn ngành
và việc học của sinh viên khoa Ngoại ngữ năm thứ nhất tại trường (kết quả khảo
sát dựa trên kết quả phát trực tiếp phiếu điều tra cho 100 sinh viên K14 sau hai tuần
sinh viên học tại trường vào ngày 29 tháng 9 năm 2014).
3.1. Yếu tố xã hội
3.1.1. Quyết định chọn ngành
Có đến 83% sinh viên cho rằng môn tiếng Anh ở trường phổ thông là thú vị và
phù hợp với mục đích học tập, vì vậy chỉ có 29% sinh viên được khảo sát cho biết đã
từng có thi vào ngành khác, còn lại trên 70% các em đều chọn tiếng Anh cho nguyện
vọng 01 của mình.
Quyết định chọn ngành
71
80
60
29
40
20
0
Đã từng thi ngành khác
Ngành tiếng Anh là
nguyện vọng 1
3.1.2. Thuận lợi địa hình
Bảng khảo sát cho thấy có đến 96 sinh viên được sinh ra và lớn lên tại Quảng
Nam, như vậy trường đại học gần nhà là một trong những yếu tố quyết định đến việc
chọn trường của sinh viên
43
NGUYỄN THỊ MINH HẠNH
Yếu tố địa hình
120
100
80
60
40
20
0
96
4
Quê quán Quảng Nam
Các tỉnh khác
3.1.3. Lý do thi vào trường
Lý do thi vào trường
60
50
40
30
20
10
0
55
38
25
23
Gần nhà
Mức sống rẻ
Dễ được trúng
tuyển
Lý do khác
3.1.4. Lý do chọn ngành tiếng Anh
Lý do chọn ngành tiếng Anh
70
60
50
40
30
20
10
0
61
30
20
Xu hướng công Có khiếu môn tiếng
việc Anh
Lý do khác
44
TÁC ĐỘNG CỦA YẾU TỐ VĂN HOÁ XÃ HỘI ĐẾN VIỆC CHỌN NGÀNH…
3.1.5. Công việc mong muốn sau khi tốt nghiệp
Công việc mong muốn sau khi tốt nghiệp
70
60
50
40
30
20
10
0
60
58
7
Giáo viên tiếng Anh Các nghề liên quan Chưa xác định nghề
đến tiếng Anh
Bảng điều tra cho thấy các em đã có ý thức vai trò quan trọng và nhu cầu công
việc sử dụng tiếng Anh từ lúc phổ thông. Các em cũng nhận ra được sự đa dạng nghề
nghiệp trên địa bàn tỉnh cũng như trong nước nên rất nhiều sinh viên có đến 02 lựa
chọn nghề nghiệp, trong đó làm nghề liên quan đến lĩnh vực du lịch chiếm tỷ lệ cao
nhất trong các công việc khác có liên quan đến sử dụng tiếng Anh. Điều này cho thấy
sinh viên biết được tiềm năng du lịch tỉnh nhà và cơ hội việc làm trong lĩnh vực này.
Qua bảng thống kê cho thấy yếu tố xu hướng công việc chiếm trên 60% trong
các lý do chọn ngành của sinh viên. Gần nhà và mức sống rẻ là yếu tố tiếp theo quyết
định việc sinh viên chọn học ngành tiếng Anh tại trường Đại học Quảng Nam.
3.2. Yếu tố văn hoá
Theo khảo sát chỉ có 30 sinh viên theo học ngành tiếng Anh vì có khiếu với
môn học này. Vậy các em đã học tập như thế nào và các yếu tố văn hoá tác động đến
quá trình học của sinh viên ra sao, kết quả điều tra sẽ hé mở cho chúng ta được một
số điều còn băn khoăn.
3.2.1. Phương pháp dạy và học
Phương pháp dạy của giảng viên
120
98
100
80
60
40
20
2
0
Khác
Ít khác
45
NGUYỄN THỊ MINH HẠNH
Có đến 98 sinh viên cho rằng phương pháp dạy của giảng viên tại trường đại
học khác biệt với phương pháp của giáo viên trường phổ thông. Nhưng khi điều tra về
phương pháp tự học, tự nghiên cứu bài trước khi đến lớp, chỉ có 44 sinh viên có
chuẩn bị bài. Chỉ có 34 sinh viên tự nghiên cứu thêm các tài liệu tham khảo.
Việc tự học của sinh viên
44
50
34
40
30
20
10
0
Nghiên cứu bài trước khi học
Nghiên cứu tài liệu thamkhảo
Các phương tiện hỗ trợ học tập cũng chưa được sinh viên quan tâm và đầu tư
đúng mức. Phương tiện mà sinh viên nào cũng phải có đó là từ điển Anh - Việt, từ
điển Việt - Anh và từ điển Anh - Anh. Thế nhưng vẫn chỉ có 80 sinh viên có từ điển
Anh - Việt, vẫn còn 20 em chưa có cuốn từ điển nào. Bên cạnh cuốn từ điển thì sinh
viên chuyên ngữ cần phải có thiết bị nghe để luyện kỹ năng nghe tiếng Anh. Sinh
viên cũng có thể hưởng lợi nhiều từ các chương trình luyện nói tiếng Anh trực tuyến
nếu có máy vi tính. Nếu sinh viên chỉ học nghe vào giờ nghe tại lớp thì hiệu quả của
việc học kỹ năng này sẽ rất hạn chế bởi lẽ đó là môn học cần thực hành và luyện
nhiều. Không có máy cát-sét hoặc máy vi tính thì rất khó khăn. Qua khảo sát chỉ 30%
sinh viên có máy máy vi tính và các sách tham khảo, đặc biệt chỉ có 5 sinh viên có
máy cát-sét.
Phương tiện hỗ trợ học tập
100
80
60
40
20
0
80
30
5
Máy cát-sét
Vi tính và sách tham
Từ điển
khảo
46
TÁC ĐỘNG CỦA YẾU TỐ VĂN HOÁ XÃ HỘI ĐẾN VIỆC CHỌN NGÀNH…
3.2.2. Những yếu tố tác động chất lượng học
Môi trường giao tiếp
80
60
40
20
0
67
33
Lên lớp nghe giảng
Luyện tập thêm ngoài giờ học
Chỉ có môn Đọc hiểu được 67% đánh giá dễ vì các em được học kỹ năng này
nhiều ở trường phổ thông. Các kỹ năng khác như Nghe, Nói, Viết tiếng Anh và môn
Ngữ pháp tiếng Anh sinh viên đều cho rằng chưa biết cách học tập. Đặc biệt, 71%
sinh viên cho rằng môn Nghe quá khó. Những khác biệt về văn hoá của các nước nói
tiếng Anh so với văn hoá dân tộc đã khiến khoảng 10% sinh viên gặp khó khăn trong
môn Nghe, Ngữ pháp. Đối với môn Nói có 37 sinh viên cho rằng cách phát âm của
bản thân chưa giống với cách phát âm của giảng viên và bạn bè vì bị giọng địa
phương chi phối, vì vậy các em ít nhiều gặp khó khăn khi nói và nghe tiếng Anh.
Những yếu tố tác động chất lượng học của sinh viên
67
80
60
40
20
0
37
10
Không biết phương Ảnh hưởng giọng Khác biệt văn hoá
pháp học nói địa phương Việt, Anh
3.2.3. Môi trường giao tiếp
Có đến 67% sinh viên chỉ áp dụng phương pháp lên lớp và nghe giảng trong
khi việc học tiếng Anh rất cần sự luyện tập, thực hành hằng ngày của sinh viên. Như
vậy hơn 50% sinh viên chưa mở rộng môi trường giao tiếp cần thiết cho sự phát triển
khả năng ngôn ngữ tiếng Anh để phục vụ cho mục đích học tập.
47
NGUYỄN THỊ MINH HẠNH
3.2.4. Văn hoá đọc
Thói quen đọc sách, báo bằng tiếng Việt và tiếng Anh
62
70
60
50
40
30
20
10
0
37
1
chưa
ít
nhiều
Học ngoại ngữ rất cần hỗ trợ các kiến thức tích luỹ từ quá trình đọc sách, các
sách chuyên ngành lẫn các chuyên ngành khác. Qua điều tra có đến 62% sinh viên ít
đọc các loại sách, báo và 37% sinh viên chưa đọc một loại tài liệu đọc nào.
4. Đánh giá chung và những đề xuất đối với quá trình giảng dạy tiếng Anh
cho sinh viên năm thứ nhất
Qua khảo sát cho thấy sinh viên có mong muốn và hoài bão về ngành học mình
lựa chọn nhưng lại chưa quan tâm đầu tư đúng mức cho cách học tập của bản thân.
Sinh viên vẫn quen cách học tập lên lớp ngồi nghe giảng, nhận lấy kiến thức duy nhất
từ giảng viên. Các em nhận ra cách dạy ở đại học khác nhiều so với trường phổ thông
nhưng lại chưa thay đổi cách học. Theo Carrasquillo, trong việc học tiếng Anh, người
học không chỉ học cách phát âm tiếng Anh mà còn học cách “chia sẻ các giá trị và
niềm tin, tạo nên truyền thống và các cơ cấu xã hội mà đã kết nối cộng đồng lại với
nhau và đã được biểu thị trong ngôn ngữ” [1]. Hơn thế, Hymes cũng cho rằng
“người học tiếng Anh là ngôn ngữ thứ hai không chỉ cần biết kiến thức ngôn ngữ mà
còn cần biết các cách cư xử văn hóa có thể chấp nhận được khi tương tác với người
khác trong các tình huống và các mối quan hệ khác nhau” [2]. Tuy nhiên, phần lớn
sinh viên chưa có kiến thức nền về văn hoá của các nước nói tiếng Anh nên còn lúng
túng khi có những nội dung học liên quan.
Trong việc học ngoại ngữ, phương tiện hỗ trợ học tập là hết sức cần thiết. Thế
nhưng các em chủ yếu chỉ có cuốn từ điển sơ sài. Phương tiện hỗ trợ nghe, nói quá
khiêm tốn đã khiến các em thấy khó khăn khi học nghe. Trong quá trình lên lớp, đối
diện với các em tôi cũng được biết còn vài em chưa biết sử dụng máy vi tính. Quả là
những khó khăn lớn cho các em học tập môn tiếng Anh trong thời đại hiện đại như
thế này và đặc biệt sẽ rất khó khăn nếu các em quyết tâm đi làm trong các lĩnh vực sử
dụng tiếng Anh.
48
TÁC ĐỘNG CỦA YẾU TỐ VĂN HOÁ XÃ HỘI ĐẾN VIỆC CHỌN NGÀNH…
Những yếu tố xã hội đã tác động lên quá trình chọn lựa ngành học của các em
để các em có một hướng đi nghề nghiệp hợp với xu thế thời đại là điều hoàn toàn hợp
lý, song các em cần phải thay đổi các nhân tố văn hoá để đạt được chất lượng học tốt
hơn. Qua khảo sát này, theo tôi, nhà trường và khoa cần tổ chức những buổi tọa đàm,
định hướng học tập cho sinh viên ngay từ khi bước vào năm học. Đồng thời, giảng
viên từng bộ môn cũng luôn hỗ trợ và tư vấn kịp thời cho sinh viên về phương pháp
học tập và nghiên cứu. Những giải pháp trên nếu được thực hiện sẽ giúp sinh viên
năm thứ nhất thuộc khoa Ngoại ngữ tự tin hơn và học tập tốt hơn.
TÀI LIỆU THAM KHẢO
[1] Sở Văn Hoá - Thể Thao Quảng Nam (2014), Báo cáo 9 tháng.
[2] Carrasquillo, A.L. (1994), Teaching English as a Second Language: A Resource
Guide, New York: Garland Publishing.
[3] Hymes, D. (1971), On Communicative Competence, Philadelphia: University
of Pennsylvania Press.
Title: INFLUENCE OF SOCIOCULTURAL FACTORS ON SELECTING
MAJOR STUDIES AND STUDYING ENGLISH OF FIRST - YEAR
STUDENTS – AT THE FOREIGN LANGUAGES DEPARTMENT AT
QUANG NAM UNIVERSITY
NGUYEN THI MINH HANH
Quang Nam University
Abstract: Being a student at a University is not only a big move in a person’s life but
also brings a lot of great changes and challenges to learners. The learners are
affected by lots of factors in the major selection process; the sociocultural factor
plays an important role. This paper analyses the influence of sociocultural factors on
selecting major studies and its effects on student studying, based on the
questionnaires from 100 First - year students, course 14 in English Languages
Department. Based on these findings, there are some orientations and solutions for
students to improve their academy quality.
49
9 trang
16/04/2022
1960
Bạn đang xem tài liệu "Tác động của yếu tố văn hoá xã hội đến việc chọn ngành và việc học của sinh viên năm thứ nhất (thuộc) khoa Ngoại ngữ, trường Đại học Quảng Nam", để tải tài liệu gốc về máy hãy click vào nút Download ở trên
File đính kèm:
- tac_dong_cua_yeu_to_van_hoa_xa_hoi_den_viec_chon_nganh_va_vi.pdf
