Du lịch trải nghiệm góp phần làm phong phú hơn cho du lịch biển Thanh Hóa
NGHIÊN CỨU - TRAO ĐỔI
DU LỊCH TRẢI NGHIỆM GÓP PHẦN LÀM
PHONG PHÖ HƠN CHO DU LỊCH BIỂN THANH HÓA
NCS. Nguyễn Thị Trúc Quỳnh1
Tóm tắt: Du lịch biển được xác định là sản phẩm du lịch mũi nhọn của tỉnh
Thanh Hóa. Trong những năm qua ngành du lịch Thanh Hóa luôn chú trọng đầu tư cho
du lịch biển và đã có được những thành công nhất định. Tuy nhiên, du lịch biển vẫn
chưa khai thác hết tiềm năng và lợi thế vốn có của mình, hệ thống sản phẩm du lịch còn
đơn điệu, dịch vụ nghèo nàn, trùng lắp,... Để du lịch biển thực sự là sản phẩm mũi
nhọn, đa dạng hóa sản phẩm du lịch là một trong những giải pháp được đưa ra. Trong
phạm vi bài viết này, tác giả xin đưa ra một loại hình sản phẩm du lịch để cùng bàn luận,
góp phần làm phong phú hơn cho du lịch biển Thanh Hóa - đó là du lịch trải nghiệm.
Từ khóa: sản phẩm, du lịch biển, trải nghiệm
1. Đặt vấn đề
Trong lịch sử nhân loại, du lịch đã được ghi nhận như là một sở thích, một hoạt
động nghỉ ngơi tích cực của con người. Ngày nay, du lịch đã trở thành một nhu cầu
không thể thiếu được trong đời sống văn hóa, xã hội ở các nước. Nếu như trước đây, du
lịch đơn thuần được xem là một cuộc dạo chơi đến những vùng đất mới, thì ngày nay
cùng với sự phát triển của xã hội, tri thức và nhu cầu khám phá thì việc trải nghiệm cuộc
sống, trải nghiệm những phong tục, tập quán của những địa danh đó mới đang là xu
hướng được nhiều khách du lịch quan tâm, lựa chọn. Với loại hình du lịch này khách du
lịch sẽ được đi sâu vào tìm hiểu, khám phá những giá trị độc đáo của điểm đến, họ sẽ
được trực tiếp làm, trực tiếp tham gia trải nghiệm những điều đó chứ không chỉ còn là
những người bên ngoài đứng và quan sát. Mặt khác, du lịch trải nghiệm còn giúp cho
khách du lịch chủ động trong lịch trình của mình, du khách có thể chọn những điểm đến
mình yêu thích, phù hợp với nhu cầu của bản thân thay vì phải đi theo một lịch trình
được kế hoạch sẵn từ các hãng tour. Du lịch trải nghiệm đang trở thành loại hình du lịch
hấp dẫn nhiều du khách tại Việt Nam.
2. Quan niệm về du lịch trải nghiệm
Du lịch trải nghiệm được coi là một sản phẩm du lịch văn hóa, gắn kết chặt chẽ
việc bảo tồn văn hóa, không gian sinh hoạt truyền thống với việc giữ gìn và phát triển
các sản vật địa phương. Với du lịch trải nghiệm, du khách không còn “cưỡi ngựa xem
1 Phòng Quản lý Khoa học, Trường Đại học Văn hóa, Thể thao và Du lịch Thanh Hóa
70
NGHIÊN CỨU - TRAO ĐỔI
hoa”, đứng bên ngoài chiêm ngưỡng, quan sát mà họ sẽ được đắm chìm vào đời sống
văn hóa, những phong tục, lễ nghi của địa danh đó, được trò chuyện, sinh hoạt cùng với
người dân bản địa,… từ đó sẽ hiểu hơn về văn hóa, con người, cảnh vật của mỗi địa
danh mà họ được sống, được tìm hiểu và khám phá. Trong những năm gần đây, du lịch
trải nghiệm đang trở thành một xu hướng lựa chọn của khách du lịch.
Vậy du lịch trải nghiệm là gì? Có rất nhiều những quan niệm khác nhau về du
lịch trải nghiệm, nhưng chúng ta có thể hiểu một cách đơn giản nhất: “Du lịch trải
nghiệm là loại hình du lịch dành cho những du khách thích khám phá, trải nghiệm và
tìm hiểu phong tục, tập quán của nhiều nền văn hóa của mọi dân tộc khác nhau tại nơi
họ đến. Trong chuyến đi của mình, khách du lịch thay vì ở khách sạn thì lưu trú ngay tại
nhà dân. Trong quá trình ở, du khách sẽ hiểu hơn về cuộc sống và con người ở vùng đất
đó bởi họ được: cùng ăn ở, cùng làm với gia đình chủ nhà trong không khí ấm cúng và
thân thiện”2.
3. Cơ sở xây dựng loại hình du lịch trải nghiệm ở vùng biển Thanh Hóa
3.1 Cơ sở pháp lý
- Kế hoạch số 45/KH-UBND ngày 25/4/2014 của UBND tỉnh Thanh Hóa phát
triển du lịch tỉnh Thanh Hóa đến năm 2020, thực hiện Chương trình hành động quốc gia
về du lịch;
- Quyết định số 492/QĐ-UBND ngày 09/02/2015 của UBND tỉnh Thanh Hóa
phê duyệt “Chiến lược phát triển du lịch tỉnh Thanh Hóa đến năm 2025, tầm nhìn đến
năm 2030”.
- Quyết định số 290-QĐ/TU ngày 27/5/2016 của Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh
lần thứ XVIII về việc ban hành Chương trình phát triển du lịch Thanh Hóa giai đoạn
2016 - 2020;
- Kế hoạch số 156/KH-UBND ngày 17/10/2016 của UBND tỉnh Thanh Hóa về
triển khai Quyết định số 290-QĐ/TU ngày 27/5/2016 của Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh
khóa XVIII về ban hành Chương trình phát triển du lịch Thanh Hóa giai đoạn 2016 - 2020;
- Quyết định số 1554/QĐ-UBND ngày 11/5/2017 của UBND tỉnh ban hành Kế
hoạch hành động thực hiện Nghị quyết số 08/NQ/TW ngày 16/01/2017 của Bộ Chính trị
về phát triển du lịch trở thành ngành kinh tế mũi nhọn;
- Quyết định số 1985/QĐ-UBND ngày 09/6/2017 của UBND tỉnh về việc phê
duyệt đề án “Phát triển sản phẩm du lịch mũi nhọn của tỉnh Thanh Hóa đến năm 2025,
tầm nhìn 2030”.
2
71
NGHIÊN CỨU - TRAO ĐỔI
3.2 Cơ sở thực tiễn
* Nhu cầu khách du lịch
Hiện nay, các du khách đang có xu hướng tìm kiếm những trải nghiệm gần gũi
với địa phương, gần với cuộc sống của người dân hơn. Điều này có thể cho phép họ kết
nối được với người dân địa phương và những địa danh độc đáo không có trên tấm "bản
đồ tour" đã được định sẵn bởi các công ty du lịch. Thay vì nghe theo các hướng dẫn
viên và thăm quan vội vàng những địa danh điển hình trên một chiếc xe, khách du lịch
có thể trò chuyện với những người bán hàng ven đường và mặc cả giá một món đồ chưa
từng nghe tới, thử một món ăn với tên gọi không thể hiểu, trải nghiệm những khoảnh
khắc không được định trước và có thêm nhiều người bạn bản địa trong chuyến đi của
mình. Loại hình du lịch trải nghiệm này đang trở thành “mốt” đối với nhiều khách du
lịch. Một khảo sát mới nhất trên 300 người ở nhiều quốc gia cho thấy có tới 32,9%
người khảo sát cho biết họ đi du lịch với mục đích học hỏi, trang bị kỹ năng mới. Quá
nửa trong số đó muốn được tham gia vào đời sống bản địa để có những trải nghiệm
khác biệt và thú vị. Tại Việt Nam, SocialHead thu thập số liệu từ tháng 3 đến tháng
5/2016 cho thấy có 28% người trả lời cho biết họ đi du lịch vì muốn khám phá, trải
nghiệm, giải tỏa căng thẳng và tìm niềm vui. Số liệu này chứng minh rằng khi đời sống
ngày càng đi lên, nhu cầu tận hưởng những kỳ nghỉ của người Việt Nam cũng trở nên
tinh tế, yếu tố trải nghiệm và cảm xúc được đặt lên hàng đầu3.
* Điều kiện xây dựng loại hình du lịch trải nghiệm ở vùng biển Thanh Hóa
- Điều kiện về tài nguyên du lịch biển
Vùng biển Thanh Hóa nằm ở khu vực ven biển vịnh Bắc Bộ, vị trí tọa độ 19018’
- 20030’ vĩ độ Bắc và 105030’- 107030’ kinh độ Đông, đường bờ biển trên 102 km.
Vùng biển Thanh Hóa sở hữu nhiều bãi tắm đẹp và nổi tiểng như: Sầm Sơn, Hải Tiến,
Quảng Lợi, Hải Hòa, Nghi Sơn,... Ngoài ra, biển Thanh Hóa còn hội tụ được những
điều kiện tự nhiên lý tưởng: biển nóng ấm quanh năm, vào mùa đông nhiệt độ nước biển
ít khi xuống dưới 200C, vào mùa hè nhiệt độ nước dao động ở mức 250C - 270C. Độ
mặn trung bình của nước biển khoảng 3,2%. Đáy biển Thanh Hóa kéo dài ra xa với địa
hình tương đối bằng phẳng, ít có rãnh sâu hoặc đảo núi như vịnh Hạ Long. Biển nông so
với biển của các tỉnh lân cận như Ninh Bình, Nam Định, Hà Nam ở phía Bắc và Nghệ
An, Hà Tĩnh ở phía Nam.
Là vùng biển được khai thác từ rất sớm, nơi đây hiện đang lưu giữ nhiều giá trị
văn hóa mang tính đặc trưng riêng của vùng biển Thanh Hóa: Các hình thức sinh hoạt
3
398524.html
72
NGHIÊN CỨU - TRAO ĐỔI
tín ngưỡng phản ánh đặc điểm lịch sử và môi trường sinh sống với biển của cư dân nơi
đây: Tục thờ thần linh biển được ngư dân Thanh Hóa tiếp thu và sáng tạo như tục thờ
Cá voi ở vùng Quảng Xương và Hậu Lộc có từ thế kỷ XVI (văn bia trên đền Đức ng
tại xã Quảng Thái - Quảng Xương); tục thờ Tứ Vị Thánh Nương ở các cửa biển của xứ
Thanh, tục thờ Quan Sát Hải Đại Thần… Đặc biệt nhiều huyền thoại, linh thần, nhân
thần phản ánh tiến trình lịch sử phát triển biển Thanh Hóa như: huyền thoại Mai An
Tiêm (khai phá biển và mở mang thương mại biển), Độc Cước (khai thác ngư trường),
Bà Triều (bán nông, bán ngư); ngoài ra còn có các nhân thần lịch sử như: Tô Hiến
Thành, Quang Trung… Những lễ hội truyền thống mang đậm sắc thái văn hóa biển như:
lễ cầu ngư, lễ cầu phúc, lễ hội vua Quang Trung, lễ hội mở cửa biển, lễ tống ôn, lễ hội
chèo chải... Những phong tục tập quán trong đời sống sinh hoạt hàng ngày như: tang
ma, cưới hỏi, kiêng kỵ, tập tục truyền thống trong nghề... Những nghề thủ công truyền
thống với sắc thái riêng trong từng cách thức và phương thức chế biến như: nghề làm
mắm, nghề làm muối, nghề làm cá khô, nghề đóng bè mảng, nghề làm ngư cụ... Những
tri thức dân gian về nghề biển để đoán định thời tiết ra khơi; xem sóng, gió, thời tiết mà
xác định bãi cá, bãi tôm... Những phương thức mưu sinh của cư dân vùng biển: cách
thức đánh bắt hải sản, cách thức chế biến hải sản sau khi đánh bắt... Kho tàng văn học
dân gian về ca dao, tục ngữ, hò vè phản ánh cuộc sống hiện thực của cư dân trước biển,
và độc đáo nhất chính là Bài ca về lịch con nước4 và Nhật trình người đi biển5 của cư
dân biển Thanh Hóa.
- Điều kiện về cộng đồng dân cư
Vùng biển Thanh Hóa đại đa số là người Kinh sinh sống từ bao đời nay. Phương
thức mưu sinh chủ yếu của họ là ngư nghiệp, nông nghiệp, diêm nghiệp, nông - ngư -
diêm kết hợp đã tạo cho cộng đồng cư dân nơi đây những nét đặc thù văn hóa vừa mang
tính đặc trưng của vùng biển, nhưng cũng ảnh hưởng của văn hóa vùng đồng bằng.
Những nét đặc trưng văn hóa này được biểu hiện qua lối sống, phong tục, tập quán, tôn
giáo tín ngưỡng, phương thức mưu sinh... tạo nên sức hấp dẫn đối với du khách khi đến
tìm hiểu khám phá vùng biển Thanh Hóa.
Mặt khác, khi hoạt động du lịch tại các khu vực biển của Thanh Hóa phát triển,
một bộ phận cộng đồng dân cư đã tham gia vào chuỗi cung cấp dịch vụ du lịch cho
4 Lịch con nước là một vấn đề khá quan trọng và phức tạp đối với những người làm nghề biển. Nước lên
hay nước xuống sẽ ảnh hưởng đến đi lại và đánh bắt hải sản trên biển. Lúc nước lên thì có loại hải sản gì
và đánh bắt bằng ngư cụ gì cho phù hợp? Lúc nào nước xuống cũng vậy, đó là hai thái cực đối lập nhau.
5 Đây là những kinh nghiệm của ngư dân trong việc đi lại trên biển. Đó có thể là đi đánh bắt hải sản, cũng
có khi là đi vận tải, buôn bán.
73
NGHIÊN CỨU - TRAO ĐỔI
khách du lịch. Đây chính là điều kiện thuận lợi để triển khai mô hình du lịch trải
nghiệm, bởi họ đã là người trực tiếp tham gia và biết được những lợi ích cũng như bất
cập từ hoạt động du lịch mang lại cho bản thân và địa phương mình. Trên cơ sở này,
cộng đồng có ý thức hơn trong tham gia các hoạt động du lịch tại địa phương.
- Điều kiện về hạ tầng cơ sở
+ Cơ sở hạ tầng: hiện nay hệ thống giao thông đi đến các vùng biển Thanh Hóa,
cụ thể là các khu vực có hoạt động du lịch phát triển rất thuận lợi. Nhiều hệ thống
đường giao thông đã được làm mới, mở rộng và nâng cấp như: đại lộ Nam sông Mã,
đường Voi - Sầm Sơn; tuyến đường từ quốc lộ 1A đi Khu du lịch sinh thái biển Hải
Tiến... Hệ thống thông tin liên lạc được phổ rộng, đảm bảo nhu cầu của người dân địa
phương và khách du lịch.
+ Cơ sở vật chất kỹ thuật du lịch: Xác định là sản phẩm mũi nhọn của du lịch
Thanh Hóa, trong những năm qua tỉnh và ngành đã rất chú trọng đầu tư nâng cấp hệ
thống cơ sở vật chất kỹ thuật du lịch nhằm đáp ứng nhu cầu ăn nghỉ, vui chơi giải trí của
du khách. Theo số liệu thống kê của các huyện ven biển phát triển hoạt động du lịch có
582 cơ sở lưu trú (thành phố Sầm Sơn 410 cơ sở; huyện Hoằng Hóa 57 cơ sở và huyện
Tĩnh Gia 115 cơ sở)6 đảm bảo phục vụ nhu cầu nghỉ của khách du lịch; hệ thống nhà
hàng đa dạng với nhiều hình thức đáp ứng nhu cầu ăn và thưởng thức ẩm thực. Ngoài
ra, tăng cường sự đa dạng trong hoạt động du lịch, các khu vực biển Thanh Hóa cũng rất
chú trọng đầu tư hệ thống các dịch vụ nhằm đáp ứng nhu cầu giải trí của du khách như
năm 2017 khu du lịch Hải Tiến của huyện Hoằng Hóa đã khai trương khu vui chơi giải
trí cảm giác mạnh; hệ thống các chợ hải sản phục vụ nhu cầu mua sắm của khách.
- Điều kiện về thị trường khách
Du lịch biển xứ Thanh đã được biết đến từ rất lâu và là điểm đến của nhiều
khách du lịch khi lựa chọn loại hình du lịch biển. Hàng năm, du lịch biển Thanh Hóa
thu hút hàng triệu lượt khách đến để nghỉ dưỡng. Theo số liệu của Sở Văn hóa, Thể thao
và Du lịch Thanh Hóa và số liệu báo cáo của các huyện có phát triển du lịch biển trong
năm 2017 có hơn 5 triệu lượt khách đến với các vùng biển Thanh Hóa (trong đó thành
phố Sầm Sơn 3,8 triệu lượt; huyện Hoằng Hóa 1,2 triệu lượt và huyện Tĩnh Gia 395
nghìn lượt). Nhìn chung, thị trường khách du lịch đến với du lịch biển Thanh Hóa chủ
yếu là khách nội địa và khách ở các tỉnh phía bắc. Đối với khách quốc tế có xu hướng
tăng gần đây. Đây là cơ sở quan trọng để du lịch biển Thanh Hóa đa dạng loại hình sản
phẩm du lịch nhằm đáp ứng nhu cầu ngày càng cao của du khách.
6 Số liệu báo cáo của các huyện Tĩnh Gia, Hoằng Hóa và thành phố Sầm Sơn
74
NGHIÊN CỨU - TRAO ĐỔI
4. Đề xuất một số mô hình du lịch trải nghiệm tại vùng biển Thanh Hóa
Nhằm đa dạng hơn nữa sản phẩm du lịch biển Thanh Hóa và xây dựng thương
hiệu điểm đến cho du lịch biển, đồng thời thực hiện được mục tiêu đưa du lịch tỉnh nhà
trở thành ngành kinh tế mũi nhọn trong thời gian tới. Xin được đề xuất một vài mô hình du
lịch trải nghiệm trên cơ sở khai thác những điều kiện sẵn có của các vùng biển xứ Thanh:
Yêu cầu cơ bản
Tên sản
phẩm
Mục đích
Mô tả
về cơ sở vật chất/
năng lực
Tôi
là Khách du lịch được Cùng ngư dân tham gia kéo - Thành lập một đội
một ngư tham gia trực tiếp rùng, câu mực, đi đánh cá thuyền đánh bắt cá
dân
cùng với người dân lộng, đan lưới, sửa chữa tàu tham gia phục vụ
vào các công việc thuyền, thu hoạch cá, chế khách du lịch.
hàng ngày của họ.
biến các món ăn từ những sản - Có đủ hệ thống
phẩm mà họ đánh bắt được
các phương tiện
đảm bảo an toàn để
du khách tham gia
trải nghiệm.
- Ngư dân được tập
huấn các kỹ năng
cần thiết trong ứng
xử, phục vụ khách.
Một ngày Khách được thăm Được trực tiếp tham gia vào - Quy hoạch khu
ở
làng quan và trải nghiệm các quy trình sản xuất, chế vực sản xuất và chế
nghề
quy trình sản xuất biến các loại mắm. Từ việc biến các loại mắm.
các loại mắm
chọn cá, ướp cá, ủ cá... đến - Có hệ thống cơ sở
khi quy trình cuối cùng là rút vật chất đáp ứng yêu
nỏ (thành sản phẩm).
cầu cơ bản của khách
du lịch (ăn, nghỉ).
- Tập huấn cho
những hộ dân tham
gia vào mô hình
những kỹ năng trong
giao tiếp ứng xử
cũng như các quy
trình phục vụ khách.
75
NGHIÊN CỨU - TRAO ĐỔI
Ra khơi Khách du lịch sẽ có Được ra khơi bằng chiếc bè - Phục hồi lại
với chiếc những trải nghiệm mảng truyền thống mà không những chiếc bè
bè mảng
thú vị trên biển với có sự hỗ trợ của phương tiện mảng truyền thống
chiếc bè mảng
và máy móc hiện đại.
và thành lập một
nhóm chuyên trách
hoạt động này.
-
Tập huấn cho ngư
dân hoặc những
người trực tiếp phụ
trách hoạt động trải
nghiệm những kiến
thức và kỹ năng cần
thiết khi ra khơi, kỹ
năng sơ cấp cứu khi
trên biển.
- Có các thiết bị
bảo đảm sự an toàn
cho khách du lịch.
Diêm ngư Du khách sẽ được trải Được tham gia vào các quy - Quy hoạch vùng sản
chuyên
nghiệm những điều trình để làm ra muối.
thú vị để làm ra muối
xuất muối để du
khách có thể trải
nghiệm.
nghiệp
- Tập huấn cho người
dân những kiến thức
và kỹ năng cơ bản để
hướng dẫn khách.
- Có hệ thống cơ sở
vật chất đáp ứng nhu
cầu cơ bản của khách.
Nông dân Cùng với các hoạt - Du khách sẽ trải nghiệm các - Quy hoạch vùng sản
vùng biển động của du lịch hoạt động trồng trọt của xuất nông nghiệp.
biển, du khách sẽ người nông dân: từ làm đất, - Có hệ thống cơ sở
được tham gia vào trồng cây, tỉa hạt, chăm sóc vật chất nhằm đáp
các hoạt động của và thu hoạch.
những người nông
ứng nhu cầu cơ bản
của khách.
76
NGHIÊN CỨU - TRAO ĐỔI
dân vùng biển. Từ
những trải nghiệm
này du khách sẽ
khám phá ra được
sự khác biệt giữa
làm nông nghiệp ở
vùng đồng bằng và
vùng biển
5. Đề xuất giải pháp triển khai mô hình du lịch trải nghiệm tại vùng biển
Thanh Hóa
Để những mô hình du lịch trải nghiệm trên được ứng dụng vào thực tế tại các
vùng biển Thanh Hóa, chúng ta cần:
Một là: Xác định thị trường mục tiêu
Thị trường mục tiêu (target market) là phân đoạn khách hàng nhất định mà
doanh nghiệp hướng tới, hay nói cách khác, thị trường mục tiêu là phần thị trường gồm
có tất cả các khách hàng tiềm năng của doanh nghiệp và nhiệm vụ của doanh nghiệp
chính là thu hút và làm thỏa mãn khách hàng từ phần thị trường đó7. Như vậy, để có thể
phát triển được một sản phẩm mới, việc đầu tiên chúng ta phải xác định được thị trường
khách hàng mục tiêu hướng đến của sản phẩm đó là ai? Sản phẩm của chúng ta thỏa
mãn được những đối tượng nào? Để từ đó có được kế hoạch, chương trình xây dựng
những sản phẩm, có chiến lược quảng bá, giới thiệu nhằm thu hút khách đến với sản
phẩm của mình.
Đối với du lịch biển Thanh Hóa hiện nay chủ yếu vẫn là khách du lịch nội địa có
cơ cấu rất đa dạng, thuộc nhiều lứa tuổi, nhiều thành phần nghề nghiệp khác nhau, có
thể đi lẻ, đi theo đoàn hoặc cùng gia đình...; mục đích đi du lịch cũng khác nhau, nhưng
chủ yếu là tắm biển, tham quan và trải nghiệm những điểm độc đáo của địa phương. Thị
trường khách chủ yếu là Hà Nội và các tỉnh phía bắc. Thị trường khách quốc tế đến du
lịch biển Thanh Hóa nói riêng và du lịch Thanh Hóa nhìn chung chưa cao và chủ yếu là
châu Âu, sản phẩm du lịch hấp dẫn họ là du lịch trải nghiệm với cộng đồng, du lịch di
sản và du lịch kết hợp công vụ8.
Qua đây có thể thấy, đa phần khách du lịch đến với vùng biển Thanh Hóa đều có
nhu cầu muốn được trải nghiệm những giá trị văn hóa độc đáo của địa phương. Vấn đề
7 http://www.vinalink.com/2016/01/target-market-la-gi
8 Đề án xây dựng thương hiệu du lịch Thanh Hóa đến năm 2025, tầm nhìn 2030
77
NGHIÊN CỨU - TRAO ĐỔI
đặt ra ở đây là chúng ta cần phải có những kế hoạch, phương án để thu hút khách biết
đến và sử dụng những sản phẩm du lịch trải nghiệm của chúng ta.
Hai là: Lựa chọn và xây dựng sản phẩm du lịch trải nghiệm cho từng khu vực
Cần điều tra, đánh giá một cách toàn diện về tiềm năng, thế mạnh, đặc trưng
cũng như điều kiện của từng khu vực biển Thanh Hóa. Trên cơ sở đánh giá phân loại, sẽ
xác định thế mạnh loại hình du lịch trải nghiệm cho từng khu vực. Từ đó có chương
trình tổng thể cho cả vùng biển Thanh Hóa nhằm tránh sự trùng lắp, na ná giống nhau
trong sản phẩm du lịch trải nghiệm. Đồng thời, sẽ giúp mỗi khu vực biển Thanh Hóa
phát huy được đặc điểm riêng và thế mạnh của mình, tạo sự phong phú trong sản phẩm
du lịch biển. Ví dụ như cũng sản phẩm du lịch trải nghiệm "Tôi là một ngư dân" nhưng
ở mỗi khu vực biển lại có những trải nghiệm khác nhau: Ở Hoằng Hóa sẽ cho du khách
trải nghiệm phương thức đánh bắt cá bằng những chiếc bè tre truyền thống của cư dân
vùng biển; ở Sầm Sơn du khách sẽ được trải nghiệm một trong những phương thức khai
thác hải sản của ngư dân nơi đây là kéo rùng; đối với khu vực vùng biển huyện Tĩnh
Gia du khách sẽ được trải nghiệm cảm giác lênh đênh trên biển vào ban đêm để câu
mực và thưởng thức món mực nhảy tươi ngon của người dân biển...
Sản phẩm du lịch trải nghiệm từng khu vực biển cần phát triển có trọng tâm và
tập trung, tránh tình trạng “trăm hoa đua nở” chỗ nào cũng có, nhà nào cũng có. Muốn
làm được điều này cần có quy hoạch cụ thể cho từng khu vực và những nơi triển khai
mô hình phải có đủ điều kiện để thực hiện mô hình sản phẩm này như: phương tiện, con
người, cơ sở vật chất đáp ứng nhu cầu cơ bản của khách du lịch, sự đảm bảo an toàn cho
khách trải nghiệm...
Trong xây dựng sản phẩm du lịch trải nghiệm đặc biệt là các sản phẩm du lịch
trải nghiệm văn hóa, du lịch sinh thái cần đặt mục tiêu bảo tồn, gìn giữ phát huy giá trị
văn hóa đặc trưng của địa phương - yếu tố tạo nên sự khác biệt. Có trách nhiệm với môi
trường và xã hội, có sự tham gia tích cực của cộng đồng...
Đa dạng và nâng cao hệ thống dịch vụ du lịch nhằm làm phong phú hơn chương
trình cho khách du lịch tại mỗi điểm đến.
Ba là: Sự sẵn sàng của cộng đồng dân cư tham gia vào hoạt động du lịch trải nghiệm
Địa phương cần có các chương trình nâng cao nhận thức cho cộng đồng cư dân
về lợi ích của việc đưa các sản phẩm du lịch trải nghiệm vào khai thác phục vụ du
khách. Từ đó cộng đồng dân cư hiểu được vị trí, vai trò, trách nhiệm và lợi ích của mình
trong xây dựng, phát triển các sản phẩm du lịch trải nghiệm. Đồng thời, tạo cho họ một
tư thế sẵn sàng trong cung ứng sản phẩm du lịch trải nghiệm. Điều này rất quan trọng
bởi họ chính là hạt nhân trong việc tạo ra các sản phẩm du lịch trải nghiệm.
78
NGHIÊN CỨU - TRAO ĐỔI
Các cơ quan quản lý, cụ thể là Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch Thanh Hóa;
Hiệp hội Du lịch Thanh Hóa; UBND tỉnh, các huyện có phát triển du lịch biển và các cơ
sở đào tạo du lịch cần xây dựng các chương trình tập huấn, nâng cao kiến thức, kỹ năng
cho người dân tham gia trực tiếp vào quy trình tạo ra sản phẩm du lịch trải nghiệm để
đảm bảo chất lượng sản phẩm một cách tốt nhất, đáp ứng được nhu cầu của khách du
lịch. Đồng thời, trang bị cho họ những hiểu biết về những mặt trái mà sự phát triển này
có thể mang lại, nhằm giảm bớt những nguy cơ và hậu quả không mong muốn. Địa
phương cũng cần có các chương trình thăm quan, học tập kinh nghiệm các địa phương
có triển khai mô hình sản phẩm tương tự để qua đó người dân sẽ học hỏi những việc
làm hay, làm tốt của các mô hình đó; rút kinh nghiệm những điểm còn thiếu sót khi
triển khai mô hình sản phẩm này tại địa phương.
Bốn là: Cơ chế chính sách hỗ trợ
Song song với việc tập trung nguồn lực cho các sản phẩm du lịch truyền thống
của vùng biển, cần có sự tập trung nguồn lực cho phát triển sản phẩm du lịch trải
nghiệm nhằm hướng đến việc nâng cao đẳng cấp của sản phẩm du lịch và kết hợp với
du lịch sinh thái, cộng đồng, du lịch di sản tạo sự đồng bộ và đa dạng cho sản phẩm du
lịch biển nói riêng và du lịch tỉnh Thanh Hóa nói chung.
Chính sách ưu tiên trong đào tạo, phát triển người dân địa phương tham gia vào
quá trình xây dựng và phát triển sản phẩm du lịch trải nghiêm theo hướng đạt chuẩn.
Cần có cơ chế chính sách ưu đãi, hỗ trợ về thuế, vốn, các điều kiện cho người
dân tham gia và thực hiện mô hình du lịch trải nghiệm để người dân có thể đầu tư hệ
thống cơ sở vật chất kỹ thuật du lịch đáp ứng những nhu cầu của khách khi tham gia trải
nghiệm (nhà vệ sinh, khu vực nghỉ ngơi, các phương tiện để khách trải nghiệm, các dịch
vụ hỗ trợ...).
Năm là: Tuyên truyền quảng bá sản phẩm
Tổ chức các hoạt động truyền thông, quảng bá, thực hiện đồng bộ và nhiều giải
pháp với chiến lược cụ thể, cả chiều sâu lẫn chiều rộng, tạo hiệu ứng lan tỏa với sự
phong phú đa đạng của các hình thức tổ chức như: tập gấp, tờ rơi, pano quảng cáo tại
điểm đến, qua các phương tiện thông tin đại chúng, những bộ phim ngắn giới thiệu về
các hoạt động trải nghiệm... Trong công tác quảng bá du lịch hiện nay đặc biệt chú ý
đến những ứng dụng từ cuộc cách mạng khoa học 4.0 mang đến cho du lịch.
Xây dựng rõ ràng thông điệp xúc tiến, quảng bá sản phẩm du lịch trải nghiệm.
Nội dung thông điệp về sản phẩm du lịch trải nghiệm ở vùng biển Thanh Hóa cần ấn
tượng, tạo được sức hút với khách du lịch, ví dụ như “Không phải tất cả những chuyến
du lịch thú vị đều diễn ra đúng như kế hoạch của bạn. Những điều thú vị sẽ luôn đến bất
79
NGHIÊN CỨU - TRAO ĐỔI
ngờ không theo cách bạn muốn trong suốt chuyến đi” hoặc “Bạn sẽ không bao giờ biết
đến sự khác biệt của một nơi nào khác cho đến khi bạn thực sự đã ở đó và trải nghiệm
chúng” hay như “Du lịch thực sự không phải là có bao nhiêu những chuyến đi sang
trọng, mà là rút ra được trải nghiệm gì từ những điểm đến khác nhau và những nền văn
hóa khác nhau”; “Đừng ở mãi trong vùng an toàn của bạn, hãy thử đến những nơi kỳ lạ,
nơi bạn có thể học được những cách nhìn mới về cuộc sống”...
Tập trung kinh phí thực hiện công tác xúc tiến quảng bá, phát triển thương hiệu
một cách chuyên nghiệp, bài bản, theo chiến lược, kế hoạch, chiến dịch xúc tiến quảng
bá, truyền thông chung của du lịch biển. Định kỳ nghiên cứu thị trường để rà soát thông tin
về nhận diện của thị trường đối với sản phẩm du lịch trải nghiệm để điều chỉnh phù hợp.
Sáu là: Liên kết loại hình du lịch trải nghiệm với các loại hình du lịch khác của
địa phương.
Cùng với việc trải nghiệm những phong tục tập quán, những nét sinh hoạt của cư
dân bản địa, du khách cũng muốn được tìm hiểu, khám phá, thưởng thức những giá trị
khác của điểm đến như cảnh quan, các di tích ghi lại dấu ấn của thời gian, lịch sử...
Liên kết các tour du lịch, các chương trình, các loại hình du lịch khác nhau ngay
tại địa phương như ở Hoằng Hóa cùng với loại hình du lịch trải nghiệm, du lịch nghỉ
dưỡng tắm biển, chúng ta có thể cho khách du lịch đi thăm quan các di tích lịch sử văn
hóa: Bảng Môn Đình (xã Hoằng Lộc); đền thờ cụ Nguyễn Quỳnh (Trạng Quỳnh) xã
Hoàng Lộc; chùa Vĩnh Gia (xã Hoằng Phương); chùa Hồi Long (xã Hoằng Thanh)...
hay như Tĩnh Gia cùng với loại hình du lịch trải nghiệm, du lịch nghỉ dưỡng tắm biển,
chúng ta có thể cho khách du lịch đi thăm quan các di tích lịch sử văn hóa như: cụm di
tích Lạch Bạng; hay Mỏm đá Mặt Trời. Nếu du khách thích chúng ta có thể lên thuyền
và ra đảo Mê...
Liên kết với các điểm du lịch trong tỉnh và ngoài tỉnh để làm phong phú hơn cho
lịch trình chuyến đi của khách du lịch.
6. Kết luận
Du lịch trải nghiệm đang là một xu hướng mới trong phát triển du lịch và trở
thành loại hình du lịch hấp dẫn nhiều du khách tại Việt Nam. Việc xây dựng loại hình
du lịch trải nghiệm sẽ làm phong phú hơn cho du lịch biển Thanh Hóa. Không chỉ vậy,
việc xây dựng các tour du lịch trải nghiệm là một mũi tên trúng nhiều đích: không chỉ
làm phong phú thêm các sản phẩm du lịch biển của Thanh Hóa, khai thác được các tiềm
năng du lịch, tạo thêm công ăn việc làm cho lao động nông dân, ngư dân mà nó còn góp
phần hữu hiệu vào việc bảo tồn các giá trị của di sản vùng biển xứ Thanh.
80
NGHIÊN CỨU - TRAO ĐỔI
Tài liệu tham khảo
[1]. Báo cáo tổng kết công tác văn hóa - thông tin năm 2017, phương hướng
nhiệm vụ năm 2018 của các huyện Hoằng Hóa, Tĩnh Gia, thành phố Sầm Sơn.
[2]. Đề án phát triển sản phẩm du lịch mũi nhọn của tỉnh Thanh Hóa đến năm
2025, tầm nhìn 2030.
huu-second-home-398524.html
ROLE OF EXPERIENTIAL TOURISM TO MARINE TOURISM
IN THANH HOA
Nguyen Thi Truc Quynh, Ph.D student
Abstract: Marine tourism is considered as a key tourism product of Thanh Hoa
province. In the past years, Thanh Hoa tourism has paid much attention to marine
tourism and achieved certain achievements. However, potential and inherent
advantages of marine tourism has not been exploited and tourism product system is still
in a poor condition,... Diversification of tourism products is one of the solutions offered
to develop marine tourism as a key product. The paper displays experiential tourism to
enrich marine tourism in Thanh Hoa.
Key words: product, marine tourism, experience
(Người phản biện: TS. Vũ Văn Tuyến; ngày nhận bài: 11/9/2017; ngày gửi phản biện
20/9/2017; ngày duyệt đăng 30/12/2017)
81
12 trang
15/04/2022
2940
Bạn đang xem tài liệu "Du lịch trải nghiệm góp phần làm phong phú hơn cho du lịch biển Thanh Hóa", để tải tài liệu gốc về máy hãy click vào nút Download ở trên
File đính kèm:
- du_lich_trai_nghiem_gop_phan_lam_phong_phu_hon_cho_du_lich_b.pdf
