Đánh giá độc tính cấp và bán trường diễn trên động vật thực nghiệm của viên nang cứng Kaviran bào chế từ quả nhàu, cúc hoa vàng và sâm ngọc linh sinh khối

NGHIÊN CỨU LÂM SÀNG

Đánh giá độc tính cấp và bán trường diễn

trên động vật thực nghiệm của viên nang cứng

Kaviran bào chế từ quả nhàu, cúc hoa vàng

và sâm ngọc linh sinh khối

Nguyễn Trọng Điệp, Nguyễn Thị Thanh Hải

Nguyễn Tùng Linh, Trịnh Nam Trung, Đỗ Quyết

Học viện Quân y

TÓM TẮT

hưởng đến khối lượng cơ thể, chỉ số huyết học, chức

Mục tiêu: Đánh giá được độc tính cấp và bán năng gan, thận và lách của thỏ thực nghiệm.

trường diễn của viên nang cứng Kaviran trên động

vật thực nghiệm.

Từ khóa: Kaviran, LD₅₀, độc tính bán trường diễn.

Phương pháp nghiên cứu: Chuột nhắt trắng ĐẶT VẤN ĐỀ

được chia làm 8 lô, mỗi lô 12 con để thử độc tính

Viên nang cứng Kaviran được bào chế từ bột

cấp; thỏ chia 3 lô, mỗi lô 12 con để đánh giá độc cao khô quả nhàu (180mg/viên), bột cao khô cúc

tính bán trường diễn trên thỏ trong 42 ngày;

hoa vàng (180mg/viên) và bột cao khô sâm Ngọc

Kết quả: Kaviran dùng đường uống trên chuột Linh sinh khối (60mg/viên). Các nghiên cứu gần

nhắt trắng đến mức liều cao nhất có thể cho chuột đây cho thấy quả nhàu và cúc hoa vàng (CHV) có

nhắt uống là 36g/kg KLCT/24h, sau 72 giờ đến 7 nhiều tác dụng sinh học quí như: tăng cường miễn

ngày không thấy chuột thí nghiệm nào chết. Khi dịch, chống oxy hoá, ức chế khối u, kháng khuẩn,

cho thỏ uống Kaviran liều 240mg và 1.200mg/ kg/ chống nấm, chống viêm…[1], [2]. Sâm Ngọc linh

24 giờ liên tục trong 42 ngày không nhận thấy có sự sinh khối (NLSK) có tác dụng tăng lực, tăng quá

ảnh hưởng đến khối lượng cơ thể, không biến đổi trình nhận thức và ghi nhớ, chống oxy hóa, bảo vệ

điện tim thỏ và các chỉ số huyết học (bạch cầu, hồng gan...[3]. Hiện nay, chưa có chế phẩm thuốc nào

cầu, HST, tiểu cầu); các chỉ số đánh giá chức năng kết hợp ba loại dược liệu này. Do đó, nhằm nghiên

gan (hoạt độ ALT, AST), thận (nồng độ creatinin, cứu bào chế một loại thuốc mới từ ba dược liệu trên

ure) trong giới hạn bình thường; trên đại thể và mô nhằm tăng cường miễn dịch, bảo vệ gan và chống

bệnh học gan, thận, lách thỏ không nhận thấy các gốc tự do, chúng tôi đã nghiên cứu bào chế thành

dấu hiệu bất thường.

công viên nang Kaviran. Tuy nhiên, qua quá trình

Kết luận: Chưa tìm thấy LD₅₀trên chuột nhắt chiết xuất, bào chế và việc phối hợp ba thành phần

trắng theo đường uống; Kaviran uống liều 240 và dược liệu trong cùng công thức bào chế có thể làm

1.200mg/ kg/ 24 giờ trong 42 ngày không ảnh thay đổi độc tính và tác dụng của chế phẩm so với

Ngày nhận bài: 10/11/2020

Ngày phản biện: 23/12/2020

Ngày chấp nhận đăng: 28/12/2020

|

TẠP CHÍ NỘI KHOA VIỆT NAM SỐ 21/2021

0

67

NGHIÊN CỨU LÂM SÀNG

dược liệu ban đầu. Do vậy, việc đánh giá độc tính

+ Lô chứng: uống dung dịch natri clorid 0,9%,

cấp, bán trường diễn cũng như tác dụng sinh học liều 2,5 ml/kg/24 h.

trên động vật thực nghiệm là rất cần thiết. Trong

+ Lô thử liều 1: uống viên Kaviran mức liều

nghiên cứu này, chúng tôi công bố kết quả đánh giá 240mg/kg/24h.

độc tính cấp và bán trường diễn của viên nang trên

động vật thực nghiệm.

+ Lô thử liều 2: uống viên Kaviran mức liều

1200mg/kg/24h.

Tất cả thỏ nghiên cứu được uống liên tục trong

NGUYÊN VẬT LIỆU, ĐỐI TƯỢNG VÀ PHƯƠNG thời gian 42 ngày.

PHÁP NGHIÊN CỨU

Nguyên liệu, thiết bị và động vật nghiên cứu

- Các chỉ tiêu đánh giá:

+ Sinh lý - dược lý: eo dõi tình trạng chung,

- Nguyên vật liệu: Viên nang cứng Kaviran do hoạt động, ăn uống, đặc biệt là khối lượng cơ thể

Học viện Quân y nghiên cứu và sản xuất đạt tiêu (KLCT) và điện tim.

chuẩn cơ sở.

+ Huyết học: Hồng cầu, hemoglobin, bạch cầu,

- iết bị: Máy xét nghiệm sinh hoá tự động tiểu cầu.

Chemix 180, hãng Sysmex; máy xét nghiệm huyết

học tự động XE2100, hãng Sysmex; máy điện tim

NIHON KOHDEN Corporation (Đức).

+ Sinh hóa: AST, ALT, ure, creatinin.

+ Mô bệnh học: Vào ngày thứ 42, giết thỏ, quan

sát hình ảnh đại thể gan, lách, thận. Sau đó sinh thiết

- Động vật thí nghiệm: ỏ chủng Orytolgus các tạng để nghiên cứu hình ảnh mô bệ`nh học tại

cuniculus, cả 2 giống, trưởng thành, khỏe mạnh, cân Khoa Giải phẫu bệnh - Học viện Quân y.

nặng 2,0 0,2kg. Chuột nhắt trắng chủng Swiss, cả

- ời điểm xét nghiệm: Lấy máu xét nghiệm các

hai giống, khỏe mạnh, cân nặng 20,0 2,0g. Động chỉ số sinh hóa, huyết học, ghi điện tim, tại 3 thời

vật được nuôi trong phòng thí nghiệm, ánh sáng tự điểm: xuất phát điểm, sau 3 tuần, sau 6 tuần.

nhiên, uống nước và ăn thức ăn được nấu chín, bảo Xử lý số liệu

đảm theo nhu cầu.

Phương pháp nghiên cứu

Đánh giá độc tính cấp

Các dữ liệu được phân tích bằng phần mềm

Microsof excel 2007. Sự khác biệt giá trị trung bình

giữa các lô chuột đánh giá bởi Duncan’s Multiple

Tiến hành theo hướng dẫn của Bộ Y tế, OECD Range Test bằng phần mềm SAS (α = 0,05). Quy ước:

và WHO [4], [5], [6]. Chuột nhắt trắng được chia Khi so sánh giữa các nhóm, giá trị trong cùng một cột

ngẫu nhiên thành các lô, mỗi lô 12 con. Cho chuột có cùng một trong các ký tự (biểu thị theo a, b, c, d...)

uống viên nang cứng Kaviran với các mức liều tăng là khác biệt không có ý nghĩa thống kê (p < 0,05).

dần. Chuột được nuôi dưỡng chu đáo, theo dõi tình

trạng chung và xác định tỷ lệ chuột chết trong 72 KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU

giờ của từng lô sau uống thuốc và tiếp tục theo dõi

đến ngày thứ 7.

1. Kết quả đánh giá độc tính cấp của viên

nang Kaviran theo đường uống

Đánh giá độc tính bán trường diễn

Chuột nhắt trắng được phân chia ngẫu nhiên

Tiến hành theo quy định của WHO và Bộ Y tế thành các lô và được uống Kaviran với mức liều tăng

[4], [6].

dần. eo dõi tình trạng chuột, tỷ lệ sống chết ở mỗi

- ỏ trắng được chia ngẫu nhiên thành 3 lô, mỗi lô trong 72 giờ đến 7 ngày sau khi uống thuốc. Kết

lô 12 con:

quả được trình bày ở bảng 3.49.

|

TẠP CHÍ NỘI KHOA VIỆT NAM SỐ 21/2021

68

NGHIÊN CỨU LÂM SÀNG

Bảng 1. Tỷ lệ chuột sống, chết sau 72 giờ uống Kaviran

Liều sử dụng

(g/kg KLCT)

Số lượng

động vật chết

Số lượng

động vật sống

ST

n

1

2

3

4

5

6

7

8

10,80

14,40

18,00

21,60

25,20

28,80

32,40

36,00

12

0

12

Bảng 1 cho thấy: Dùng Kaviran đến mức liều của tất cả các chuột không có phù nề, xuất huyết,

cao nhất có thể cho chuột nhắt uống là 36g/kg không thay đổi màu sắc so với lô chứng, trong lòng

KLCT/24h (gấp 50 lần liều dự kiến lâm sàng), đây dạ dày và ruột không có xuất huyết và hoại tử. Như

cũng là lượng thuốc tạo thành dịch đặc nhất còn có vậy, không xác định được LD50 của Kaviran theo

thể qua kim đầu tù. Sau 72 giờ đều không thấy chuột đường uống trên chuột nhắt trắng.

thí nghiệm nào chết ở tất cả các lô nghiên cứu. Sau Kết quả đánh giá độc tính bán trường diễn của

7 ngày, giết chuột quan sát đại thể cho thấy trạng Kaviran

thái và màu sắc các tạng (Gan, thận, phổi, tim, lách) Ảnh hưởng của Kaviran đến khối lượng cơ thể thỏ

Bảng 2. Ảnh hưởng của Kaviran đối với khối lượng cơ thể thỏ, n=12

Khối lượng cơ thể thỏ (kg) ở các lô nghiên cứu

ời điểm

p

nghiên cứu

Chứng

Kaviran liều 1

2,09 0,061 ^b

2,16 0,082 ^a

2,20 0,060 ^a

Kaviran liều 2

2,08 0,099 ^b

2,17 0,069 ^a

2,22 0,072 ^a

t₀

t₃

t₆

2,05 0,103 ^b

2,15 0,098 ^a

2,18 0,075 ^a

> 0,05

Giá trị trong cùng cột có cùng ký tự là khác biệt không có ý nghĩa thống kê (p > 0,05)

Bảng 2 cho thấy: KLCT của thỏ ở hai lô dùng Kaviran và lô chứng sinh học tại cùng thời điểm là khác

biệt không có ý nghĩa thống kê với p > 0,05. KLCT ở ba lô thỏ tăng dần sau tuần thứ 3 và tuần thứ 6 đều tăng

so với thời điểm ban đầu (p < 0,05). Tuy nhiên, KLCT thỏ ở tuần thứ 6 tăng lên so với tuần thứ 3 là không

có ý nghĩa thống kê (p > 0,05).

Ảnh hưởng của Kaviran đến điện tim thỏ

|

TẠP CHÍ NỘI KHOA VIỆT NAM SỐ 21/2021

0

69

NGHIÊN CỨU LÂM SÀNG

Bảng 3. Ảnh hưởng của Kaviran đối với điện tim thỏ, n = 12

ời điểm

Lô chứng

Kaviran liều 1

Kaviran liều 2

p

Tần số tim (CK/phút, TB SD)

t₀

t₃

t₆

271,17 25,01

271,58 15,19

276,33 25,92

272,42 21,33

271,83 17,43

270,17 19,50

267,25 29,26

267,67 26,42

268,25 30,25

> 0,05

Biên độ QRS (mV)

t₀

t₃

t₆

0,733 0,159

0,754 0,121

0,738 0,146

Không

0,771 0,196

0,825 0,225

0,857 0,230

Không

0,783 0,199

0,800 0,165

0,808 0,173

Không

> 0,05

-

Sóng bất thường

p t₀- t₃- t₆

> 0,05

Bảng 3 cho thấy: So sánh trong từng lô giữa các thời điểm thí nghiệm và giữa các lô ở cùng một thời

điểm, tần số và biên độ của điện tim thỏ thay đổi không có ý nghĩa thống kê (p > 0,05). Không có sóng bất

thường trên điện tim của các lô thỏ tại các thời điểm nghiên cứu.

Ảnh hưởng của Kaviran đến một số chỉ tiêu huyết học của thỏ

Bảng 4. Chỉ số hồng cầu, huyết sắc tố, bạch cầu và tiểu cầu ở các lô thỏ nghiên cứu (n = 12)

Chứng

1

Kaviran liều 1

2

Kaviran liều 2

3

p

ời

điểm

t₀

t₃

t₆

t₀

t₃

t₆

t₀

t₃

t₆

t₀

t₃

Chỉ tiêu

9,86 2,70

9,03 1,92

9,21 1,96

4,89 0,03

4,45 0,78

4,80 0,53

11,42 0,29

10,79 1,54

11,56 0,94

352,83 82,79

345,42 64,53

381,25 99,49

9,93 2,47

9,60 2,59

9,41 2,23

4,81 0,16

4,96 0,34

4,77 0,51

11,12 0,54 ^b

11,80 0,70 ^a

11,41 0,93 ^ab

349,58 78,33

346,17 57,07

373,67 74,30

9,02 1,64

8,92 2,35

8,49 1,74

4,67 0,29

4,90 0,63

4,85 0,50

11,03 0,82

11,47 1,03

11,56 0,82

299,33 23,15 ^b

365,22 85,27 ^a

373,42 85,40 ^a

Bạch cầu

(10⁹/l)

> 0,05

p_3-1< 0,05

> 0,05

Hồng cầu

(10¹²/l)

> 0,05

p_2-1< 0,05

> 0,05

HST (g/l)

Tiểu cầu

(10⁹/l)

> 0,05

t₆

Giá trị trong cùng cột của cùng chỉ số có cùng ký tự là khác biệt không có ý nghĩa thống kê (p>0,05), không ghi

ký tự là khác biệt không có ý nghĩa thống kê (p>0,05).

Bảng 4 cho thấy: Khi so sánh ở cùng thời điểm thì chỉ có hồng cầu ở lô uống Kaviran liều 2 là thấp

hơn lô chứng ở thời điểm ban đầu (p < 0,05) và huyết sắc tố ở lô Kaviran liều 1 cao hơn lô chứng ở

thời điểm sau 3 tuần (p < 0,05). Khi so sánh ở các thời điểm khác nhau của cùng một lô thì chỉ có

|

TẠP CHÍ NỘI KHOA VIỆT NAM SỐ 21/2021

70

NGHIÊN CỨU LÂM SÀNG

huyết sắc tố của lô Kaviran liều 1 ở thời điểm sau ban đầu, nhưng so với lô chứng là không khác biệt

3 tuần là tăng lên so với ban đầu, nhưng ở sau 6 (p > 0,05), còn lại là khác biệt không có ý nghĩa

tuần lại giảm xuống và tương đương với thời điểm thống kê (p > 0,05).

ban đầu (p > 0,05). Ở lô uống Kaviran liều 2 sau Ảnh hưởng của Kaviran lên chức năng gan, thận

3 tuần và 6 tuần đều có tiểu cầu cao hơn so với thỏ thực nghiệm

Bảng 5. Nồng độ AST, ALT, Creatinin và Ure của các lô thỏ (n = 12)

Chỉ tiêu

ời điểm

Chứng

Kaviran liều 1

71,67 16,64 ^b

84,60 6,47 ^a

81,56 10,88 ^ab

50,31 12,01

Kaviran liều 2

70,08 17,80 ^b

83,98 13,54 ^a

78,30 10,95 ^ab

52,28 16,14

p

t₀

t₃

t₆

t₀

t₃

t₆

t₀

76,08 11,82

84,79 9,06

82,13 12,96

48,91 8,38

46,80 12,65

49,34 15,82

121,11 13,79

ALT (U/l)

> 0,05

AST (U/l)

48,62 11,94

47,99 14,52

> 0,05

52,11 15,89

57,98 10,85

111,93 16,50

110,41 17,36

Creatinin

(mmol/l)

t₃

t₆

t₀

t₃

t₆

117,78 21,52

115,93 8,33

6,61 1,38

113,98 13,13

114,84 14,12

6,34 1,46

109,73 13,55

114,60 19,84

5,74 0,94

6,20 0,89

6,27 1,09

6,23 0,72

Ure (mmol/l)

> 0,05

6,65 2,23

6,41 2,23

6,62 2,02

Giá trị trong cùng cột của cùng chỉ số có cùng ký nghĩa thống kê (p > 0,05). Chỉ riêng nhóm dùng

tự là khác biệt không có ý nghĩa thống kê (p>0,05), Kaviran liều 1 và liều 2, sau 3 tuần có hàm lượng

không ghi ký tự là khác biệt không có ý nghĩa thống kê ALT cao hơn thời điểm ban đầu (p < 0,05), nhưng

(p>0,05).

sau 6 tuần lại giảm xuống và so với thời điểm ban

Bảng 5 cho thấy: So sánh trong từng lô giữa đầu và sau 3 tuần thì khác biệt không có ý nghĩa

các thời điểm thí nghiệm và giữa các lô ở cùng thống kê (p > 0,05).

một thời điểm thì hoạt độ enzym AST, ALT và Đại thể và mô bệnh học gan, thận và lách của thỏ

hàm lượng creatinin, ure máu thay đổi không có ý thí nghiệm

A

B

C

Hình 1. Hình ảnh đại thể gan, thận, lách thỏ của lô chứng sinh học (A), Kaviran liều 1 (B), Kaviran liều 2 (C)

|

TẠP CHÍ NỘI KHOA VIỆT NAM SỐ 21/2021

0

71

NGHIÊN CỨU LÂM SÀNG

Hình 1 cho thấy: Quan sát đại thể bằng mắt thường và dưới kính lúp có độ phóng đại 25 lần cho thấy:

Màu sắc, hình thái của gan, lách và thận ở lô dùng Kaviran liều 1 và 2 không khác so với lô chứng.

Kết quả đánh giá về mô bệnh học được trình bày ở bảng 6 và bảng 7.

Bảng 6. Hình ảnh mô bệnh học gan, thận và lách của thỏ thí nghiệm

Hình ảnh mô bệnh học gan, thận, lách thỏ của đại diện của các nhóm thỏ

Lô thỏ

Gan

ận

Lách

Lô chứng sinh

học

Kaviran liều 1

(240mg/ kg/

24h)

Kaviran liều

2 (1200mg/

kg/ 24h)

Bảng 7. Tóm tắt nhận xét mô bệnh học gan, thận, lách thỏ thí nghiệm

Lô thỏ

Vi thể

- Gan: Có cấu trúc gồm các tiểu thùy gan và khoảng cửa. Các tế bào gan bình thường.

- ận: có cùng vỏ và vùng tủy. Các tiểu cầu thận và các ống thận bình thường. Mô kẽ không có tổn thương.

Chứng sinh - Lách: Cấu trúc lách bình thường vùng tủy trắng và tuỷ đỏ rõ. Tuỷ trắng có các nang lympho, trung tâm có

học

động mạch bút lông, bao xung quanh là lưới tế bào võng. Tuỷ đỏ gồm thừng lách (dây Billroth) xen kẽ với

các xoang tĩnh mạch được lót bởi lớp tế bào nội mô. ừng lách có các tế bào lympho, tế bào võng, mẫu tiểu

cầu và các tế bào máu khác.

- Gan: Cấu trúc gan rõ các tiểu thùy gan và khoảng cửa. Các tế bào gan bình thường hoặc thoái hóa hạt nhẹ.

- ận: Vùng vỏ thận với các tiểu cầu thận và ống thận có cấu trúc bình thường.

- Lách: Vùng tuỷ trắng với các nang lympho có tăng sinh nhiều lympho bào sắp xếp xung quanh động mạch

bút lông. Vùng tuỷ đỏ giãn rộng với các xoang mạch xung huyết, thấy có các mẫu tiểu cầu.

Kaviran liều

1 (240mg/

kg/ 24h)

|

TẠP CHÍ NỘI KHOA VIỆT NAM SỐ 21/2021

72

NGHIÊN CỨU LÂM SÀNG

Kaviran - Gan: Cấu trúc gan rõ các tiểu thùy gan và khoảng cửa. Các tế bào gan bình thường hoặc có thoái hóa hạt nhẹ.

liều 2

- ận: Vùng vỏ thận với các tiểu cầu thận và các ống thận có cấu trúc bình thường.

(1200mg/ - Lách: Vùng tuỷ trắng với các nang lympho có tăng sinh nhiều lympho bào sắp xếp xung quanh động mạch

kg/ 24h) bút long. Vùng tuỷ đỏ giãn rộng với các xoang mạch xung huyết, thấy có các mẫu tiểu cầu.

gấp 3 - 4 lần thời gian dự kiến lâm sàng. Hoặc thử

theo từng khoảng thời gian xác định: 14, 28 hoặc 90

ngày. Đối với viên Kaviran, thời gian dự kiến dùng

trên người là 7 - 10 ngày. Do vậy, theo cách tính thứ

nhất thì thời gian thử nghiệm là 10 ngày x 4 lần =

40 ngày. Để thuận tiện cho việc thử nghiệm, đề tài

lựa chọn thời gian thử nghiệm là 42 ngày (6 tuần).

Các lô thỏ được đánh giá ở thời điểm ban đầu, sau

3 và 6 tuần. Kết quả thử nghiệm trên thỏ cho thấy:

Chế phẩm Kaviran uống liên tục trong 42 ngày với

mức liều 240mg và 1200mg/kg/24h không thấy có

những biến đổi bất thường về sinh hóa, huyết học và

mô bệnh học (gan, thận, lách).

BÀN LUẬN

Việc đánh giá tính an toàn là điều kiện bắt buộc

đối với chế phẩm bào chế từ dược liệu, vì qua quá

trình bào chế có thể vẫn xảy ra các quá trình hóa

học làm thay đổi thành phần hóa học. êm nữa,

việc kết hợp nhiều dược liệu trong cùng chế phẩm

không những làm thay đổi tác dụng mà cả độc tính.

Do đó, cần đánh giá tính an toàn của sản phẩm cuối

cùng, cho dù các dữ liệu về độc tính của nguyên liệu

đã được dự báo trước. Bảng 1 cho thấy: Viên nang

Kaviran uống với liều cao nhất là 36g/kg cân nặng

(Gấp 50 lần liều dự kiến lâm sàng), sau 24 giờ và 7

ngày không thấy các bất thường và không có chuột

nào chết, chứng tỏ viên nang Kaviran có tính an

toàn cao.

KẾT LUẬN

Không xác định được LD₅₀của Kaviran theo

đường uống trên chuột nhắt trắng khi thử đến mức

liều cao nhất có thể cho chuột nhắt uống là 36g/

kg KLCT/24h (gấp 50 lần liều dự kiến lâm sàng).

Kaviran uống liên tục trong 42 ngày với mức liều

240mg và 1200mg/kg/24h trên thỏ thực nghiệm

đều không thấy có những biến đổi bất thường về

khối lượng cơ thể, điện tim, chỉ số huyết học và mô

bệnh học (gan, thận, lách).

Căn cứ theo liều thường dùng của các dược

liệu và hàm lượng hoạt chất trong viên, đã xác định

được mức liều dự kiến lâm sàng của viên Kaviran

là 6 viên/ ngày, từ đó tính được liều thử trên thỏ

(gấp 4 lần liều dự kiến lâm sàng). Trong đó, mức

liều 240mg/kg là tương đương liều dự kiến lâm

sàng, liều 1200mg/kg cao gấp 5 lần liều dự kiến lâm

sàng. Hiện nay, thời gian thử độc tính bán trường

diễn thường tính theo 2 cách: ời gian thử thuốc

SUMMARY

Evaluation of the acute and subchronic toxicity of kaviran capsule

Objectives: To evaluate the acute and subchronic toxicity of Kaviran capsule.

Methods: Mice were divided into 8 groups, each group included 12 mice to evaluate the acute toxicity;

rabbits were divided into 3 groups, 12 rabbits in each groups for the evaluation ofsubacute toxicity in 42 days.

Results: the median lethal dose, LD₅₀hasn’t been found with maximum oral dosage of 36 g/kg/24h on

mice. At the dosage of240mg and 1200 mg/kg/24h on rabbit, continuously administrated for 42 days didn’t

|

TẠP CHÍ NỘI KHOA VIỆT NAM SỐ 21/2021

0

73

NGHIÊN CỨU LÂM SÀNG

aﬀect the normal increment of body weight of rabbit, didn’t change the electrocardiogram, hematological

indices such as red blood cell, white blood cell, platelet and hemoglobin content, hepatic indices (AST, ALT

activity), renal indices (urea, creatinin levels) were within normal limits. ere were no abnormality on the

liver, kidney and spleen of the rabbits macro-and micro-morphologically.

Conclusion: LD₅₀hasn’t been found with maximum oral dosage At the dosage of 240mg and 1200

mg/kg/24h on rabbit, continuously administrated for 42 days didn’t aﬀect the functions of liver, kidney

and spleen of the rabbits.

Key words: Kaviran, antioxydants, hepatoprotective eﬀects.

TÀI LIỆU THAM KHẢO

1. Phạm ị Vân Anh (2011). Nghiên cứu tác dụng kích thích miễn dịch và chống oxy hóa của cao quả nhàu

trên thực nghiệm, Luận án Tiến sỹ y học, Trường Đại học Y Hà Nội.

2. Trần Vân Hiền, Trần anh Loan, Nguyễn Đặng Dũng và cộng sự (2008), “Tác dụng chống oxy hóa,

chống gốc tự do của ﬂavonoid chiết xuất từ cúc hoa vàng (Chrysanthemum indicum L.)”, Tạp chí Y – Dược

học quân sự, số 3 -2008.

3. Nguyễn Văn Long (2011), Nghiên cứu qui trình tạo sinh khối tế bào và đánh giá một số tác dụng sinh học

của sâm Ngọc linh sinh khối, Luận án tiến sỹ y học, Học viện Quân y.

4. Đỗ Tr ung Đàm (2014), Phương pháp xác định độc tính của thuốc, Nhà xuất bản Y học, Hà Nội, tr.

184-215.

5. OECD 423 (2001), OECD guideline for testing of chemicals - Acute oral toxicity – Acute toxic class method.

6. World Health Organization (2000), General Guidelines for Methodologies on Research and Evaluation of

Traditional Medicine.

|

TẠP CHÍ NỘI KHOA VIỆT NAM SỐ 21/2021

74