Bài thuyết trình Điểm số vôi hóa động mạch vành: Tình trạng hiện tại và khuyến cáo mới 2018

MEDIC

ĐIỂM SỐ VÔI HÓA ĐỘNG MẠCH VÀNH:

TÌNH TRẠNG HIỆN TẠI VÀ KHUYẾN CÁO MỚI 2018

BS CK II. Nguyễn Xuân Trình,

TS BS Nguyễn Tuấn Vũ,

BS Phan Thanh Hải

Khoa Tim Mạch – Trung Tâm Y Khoa Medic

BỆNH MẠCH VÀNH(BMV):

MEDIC

• Nguyên nhân hàng đầu gây tử vong và bệnh tật tại Mỹ

• 50% tử vong xảy ra ở những bệnh nhân không triệu chứng.

• Còn một lỗ hỏng trong phát hiện BMV ở những bệnh nhân không triệu chứng

.

• Việc tầm soát cho cả BMV không triệu chứng lâm sàng và nguy cơ phát triển

BMV trên lâm sàng vẫn là 2 thách thức lớn nhất trong chăm sóc sức khỏe .

Taylor et al. J Am coll cardiol 2003; 41:11:1855-917.

ACC/AHA expert consensus Document on EBCT for the Diagnosis and Prognosis of Coronary Artery Disease. J Am

Coll cardiol 2000; 36: 326-40.

Neves PO et al. Coronary artery calcium score: current status. Radiol Bras. 2017 Mai/Jun; 50 (3):182–189.

ĐIỂM SỐ VÔI HÓA ĐMV

MEDIC

• Phương pháp giúp phát hiện và định lượng vôi hoá ĐM vành.

• Bằng chứng cho sự hiện diện của xơ vữa mạch vành

• Báo hiệu nguy cơ xảy ra biến cố mạch vành trong tương lai, ngoài ra sự

tiến triễn của mãng vôi hoá còn chỉ ra sự tiến triễn của xơ vữa ĐMV.

• Giá trị tiên đoán các biến cố tim mạch và tử vong, phân tầng nguy cơ

tim mạch và theo dõi điều trị

Neves PO et al. Coronary artery calcium score: current status. Radiol Bras. 2017 Mai/Jun; 50 (3):182–189.

KỶ THUẬT CHỤP KHẢO SÁT VÔI HÓA ĐMV

MEDIC

• Cổng ECG tiền cứu

• Mode: scans by scans not helical ( không chụp xoắn ốc)

• Bề dày slice: 3mm

• Ngưỡng đậm độ: ≥130HU

• Ngưỡng điểm ảnh Pixel: 3pixel liên tiếp

• Độ phân giải thời gian: ≤ 400ms

• Nín thở: 15 giây

• Liều tia xạ: 1mSv

ĐIỂM SỐ VÔI HÓA ĐMV

MEDIC

• Các hệ thống chính để định lượng điểm số vôi hóa ĐMV:

• Phương pháp Agatston

• Xác định thể tích vôi hóa

• Xác định điểm số khối lượng vôi hóa .

• Điểm số vôi hóa Agaston = diện tích mãng vôi x hệ số F

Với F= 1 nếu HU=130-199,

F= 2 nếu HU=200-299,

F= 3 nếu HU=300-399,

F= 4 nếu HU ≥ 400

Neves PO et al. Coronary artery calcium score: current status. Radiol Bras. 2017 Mai/Jun; 50 (3):182–189.

Chụp MSCT khảo sát vôi hóa ĐMV

MEDIC

MOVIE

ĐIỂM SỐ VÔI HÓA ĐMV

MEDIC

Chỉ định khảo sát vôi hóa ĐMV cho những

bệnh nhân không triệu chứng

MEDIC

Nguy cơ thấp

kèm ĐTĐ

Nguy cơ thấp kèm tiền sử gia Nguy cơ trung Nguy cơ cao

đình mắc BMV sớm

bình

Hướng dẫn

Không thích

Thích hợp

Không chắc

chắn

hợp

2010ACCF/SCCT/ACR(21)

Class IIb

-

Class IIa

2010 ACCF/AHA(23)

2012 ESC(24)

-

Không thích

Có thể thích hợp

Thích hợp

Không thích

hợp

2014 ACR(22)

Class III

Class IIb

Class IIa

Class I

Class III

2014 II Diretriz da SBC/CBR(18

2013 ACC/AHA(25)

Neves PO et al. Coronary artery calcium score: current status. Radiol Bras. 2017 Mai/Jun; 50 (3):182–189.

TƯƠNG QUAN GIỮA MỨC ĐỘ VÔI HÓA VÀ HÌNH

THÁI MÃNG XƠ VỮA

MEDIC

Allen J. Taylor. Braunwald’s Heart Disease A Textbook of Cardiovascular Medicine 10^th.(2015). Page 341-363.

Allen P. Burke1 et al. Pathophysiology of Calcium Deposition in Coronary Arteries . HERZ 2001

ĐỘ CHÍNH XÁC CỦA ĐIỂM SỐ VÔI HÓA ĐMV

SO VỚI CHỤP MẠCH VÀNH CAN THIỆP

MEDIC

Tác giả

Số bệnh nhân Độ nhạy(%)

Độ đặc hiệu(%)

Gía trị tiên đoán

dương(%)

Gía trị tiên

đoán âm(%)

Breen et al

100

106

140

139

710

1764

100

85

97

99

95

99

47

45

41

62

44

39

62

66

55

57

72

57

100

70

94

97

84

97

Fallavollita et al

Devries et al

Rumberger et al

Budoff et al

Habert et al

( CT of the HEART 2005 .P 121)

 Budoff et al ( 2007), n= 35765 bệnh nhân, độ nhạy 98.1%,

gia trị tiên đoán âm 99.9% ( web: www.theheart.org, 16-02-2010)

Phân tầng nguy cơ và quan hệ của điểm số vôi hóa

ĐMV đến các điểm số nguy cơ khác:

MEDIC

• Điểm số vôi hóa ĐMV :

1. Vai trò trong phân tầng nguy cơ tim mạch.

2. Liên quan đáng kể với sự xuất hiện của các biến cố tim mạch lớn trong thời gian theo dõi trung hạn và dài hạn.

3. Dữ liệu từ 6 nghiên cứu lớn bao gồm 27.622 bệnh nhân không triệu chứng (Theo ACC/AHA) . Nguy cơ tương

đối cho các biến cố tim mạch:

- Điểm số vôi hóa là 100–400 - nguy cơ tương đối là 4,3 (KTC 95%: 3.1–6.1);

- Điểm số vôi hóa 401–999 - nguy cơ tương đối 7.2 (KTC 95%: 5,2-9,9);

- Điểm số vôi hóa ≥ 1000 - nguy cơ tương đối 10,8 (KTC 95%: 4,2–27,7)

Neves PO et al. Coronary artery calcium score: current status. Radiol Bras. 2017 Mai/Jun; 50 (3):182–189.

Theo Wang và cs cho thấy mối liên hệ giữa điểm

số vôi hóa ĐMV và đặc điểm lâm sàng

MEDIC

Wang et al. Higher coronary artery calcification score is associated with adverse prognosis in patients with stable angina pectoris. J Thorac Dis 2017;9(3):582-589

Phân tầng nguy cơ và quan hệ của điểm số vôi hóa

ĐMV đến các điểm số nguy cơ khác:

MEDIC

• Điểm số vôi hóa ĐMV kết hợp với hệ thống điểm số nguy cơ Framingham, cho thấy

những ưu điểm sau:

• Giá trị gia tăng độc lập trong dự đoán tử vong ở Bn không triệu chứng

• Tái phân tầng nguy cơ mắc bệnh ĐMV .

• Điểm số vôi hóa ĐMV tương quan thấp với Framingham và Procam ( r = 0.19- 0.39)

Neves PO et al. Coronary artery calcium score: current status. Radiol Bras. 2017 Mai/Jun; 50 (3):182–189.

Stephan Achenbach et al. Relation between coronary calcium and 10-year risk scores in primary prevention patients. American Journal of Cardiology 2003. December 15,

Volume 92, Issue 12, Pages 1471–1475.

Nguyễn xuân Trình. Tương quan giữa vôi hóa mạch vành và nguy cơ bệnh mạch vành được dự báo theo điểm số nguy cơ Framingham, ATP III và PROCAM. Hội nghị Tim

mạch toàn quốc lần thứ 10, TP. Hà Nội 2004.

Bn nam 54 tuổi, ĐTN không điển hình, Framingham Score= 13, nguy cơ BMV:

trung bình (12%), vôi hóa LAD I ( Ca Score=116 ), ECG GS(+), hẹp 85% LAD I

MEDIC

Vôi hóa ĐMV - Gía trị tiên lượng và chiến lược điều trị khuyến cáo:

MEDIC

Điểm số vôi hóa ĐMV ( điểm số Agatston )

Tần suất biến cố và khuyến cáo điều trị

0

1-100

>100

Phần trăm bệnh nhân trong dân số

Tần suất biến cố hàng năm(%)

56%

26%

18%

0.1%

0.5%

1.9%

Tần suất biến cố tim mạch hàng năm(%)

0.4%

0.8%

2.4%

Khuyến cáo điều trị

Không

Statin +Aspirin Statin +Aspirin

Thay đổi lối sống kèm kiểm soát các yếu tố nguy cơ tim mạch

Khuyến cáo cho tất cả bệnh nhân

Neves PO et al. Coronary artery calcium score: current status. Radiol Bras. 2017 Mai/Jun; 50 (3):182–189.

GIÁ TRỊ TIÊN LƯỢNG CỦA ĐIỂM SỐ VÔI HÓA ĐMV BẰNG 0

Ở BỆNH NHÂN CÓ KHÔNG TRIỆU CHỨNG:

MEDIC

• Trong một phân tích gộp 13 nghiên cứu (2009),

• N= 29312 bệnh nhân,

• Theo dõi trung bình 50 tháng.

• Biến cố tim mạch xảy ra 0.47% Bn có điểm số vôi hóa ĐMV bằng 0

và 4,14% Bn có điểm số vôi hóa ĐMV > 0,

nguy cơ tương đối là 0.15( 95% CI: 0.11–0.21; p < 0.001).

• Theo Budoff và c/s năm 2007 gồm 25253 bệnh nhân

• Theo dõi đến 12 năm (trung bình 6,8 năm),

• Bệnh nhân với điểm số vôi hóa ĐMV bằng 0 thì có tỷ lệ tử vong thấp ( 0.4%),

Neves PO et al. Coronary artery calcium score: current status. Radiol Bras. 2017 Mai/Jun; 50 (3):182–189.

GIÁ TRỊ TIÊN LƯỢNG CỦA ĐIỂM SỐ VÔI HÓA ĐMV BẰNG 0

Ở BỆNH NHÂN CÓ TRIỆU CHỨNG:

MEDIC

• Có 7 nghiên cứu, 3924 bệnh nhân có triệu chứng

• Theo dõi trung bình 42 tháng.

• Biến cố tim mạch xảy ra ở 1,8% Bn có điểm số vôi hóa ĐMV bằng 0

và 8,99% ở Bn có điểm số vôi hóa ĐMV >0,

nguy cơ tương đối 0,09 (KTC 95%: 0,04 đến 0,20; p <0,001) .

• Tuy nhiên, cần có nhiều nghiên cứu hơn để xác định vai trò thực sự

của điểm số vôi hóa ĐMV.

Neves PO et al. Coronary artery calcium score: current status. Radiol Bras. 2017 Mai/Jun; 50 (3):182–189.

ĐIỂM SỐ VÔI HÓA ĐMV BẰNG 0 VÀ HẸP ĐMV CÓ Ý NGHĨA:

MEDIC

• Có 18 nghiên cứu,10.355 bệnh nhân có triệu chứng trải qua chụp ĐM

vành can thiệp do nghi ngờ BMV hoặc hội chứng ĐMV cấp

• Hẹp> 50% ở 56% bn, trong đó 98% có điểm số vôi hóa ĐMV >0.

• Điểm số vôi hóa ĐMV dương tính, là một yếu tố dự báo hẹp> 50%, có

độ nhạy 98%, độ đặc hiệu là 40%, NPV là 93% và PPV là 68%.

• Dựa trên NPV cao, một số tác giả cho rằng bn có điểm số vôi hóa

ĐMV bằng 0 sẽ không yêu cầu kiểm tra thêm.

Neves PO et al. Coronary artery calcium score: current status. Radiol Bras. 2017 Mai/Jun; 50 (3):182–189.

Không vôi hóa ĐMV không loại trừ hẹp ĐMV hoặc

những bệnh nhân cần cho can thiệp tái tạo ĐMV.

MEDIC

Tần suất hẹp ĐMV và cần cho can thiệp tái tạo

ĐMV trong từng nhóm vôi hóa khác nhau.

MEDIC

Gottlieb I et al. The absence of coronary calcification does not exclude obstructive coronary artery disease or the need for revascularization in patients referred for

conventional coronary angiography. J Am Coll Cardiol. 2010; 55: 627–634.

Bài thuyết trình Điểm số vôi hóa động mạch vành: Tình trạng hiện tại và khuyến cáo mới 2018 - Nguyễn Xuân Trình