Bài giảng Hạ đường huyết sơ sinh
HAÏ ÑÖÔØNG HUYEÁT SÔ SINH
I. ÑÒNH NGHÓA: haï ñöôøng huyeát ôû treû sô sinh khi Glucose maùu < 40 mg%.
II. CHAÅN ÑOAÙN:
1. Coâng vieäc chaån ñoaùn:
a) Hoûi:
Buù keùm / boû buù
Khoùc theùt / khoùc yeáu
Co giaät
Tình traïng dinh döôõng töø sau sanh ñeán luùc maéc beänh
Tieàn söû sanh ngaït, non hoaëc giaø thaùng
Meï coù truyeàn dung dòch Glucose öu tröông trong thôøi gian chuyeån daï
Tieàn caên meï coù tieåu ñöôøng
b) Khaùm:
Coù theå coù hoaëc khoâng coù trieäu chöùng.
Tìm caùc trieäu chöùng:
-
-
Thaàn kinh: li bì, run giaät chi, co giaät, giaûm tröông löïc cô, phaûn xaï buù
yeáu hoaëc maát. Thoùp khoâng phoàng
Caùc trieäu chöùng khaùc: côn ngöng thôû, haï thaân nhieät
Tìm caùc nguy cô gaây haï ñöôøng huyeát:
-
-
Giaø thaùng, non thaùng, nheï caân / lôùn caân so vôùi tuoåi thai
Trieäu chöùng cuûa ña hoàng caàu: da nieâm öûng ñoû
Tìm caùc beänh lyù khaùc ñi keøm
c) Ñeà nghò xeùt nghieäm:
Dextrostix: cho keát quaû ñöôøng huyeát nhanh, coù chæ ñònh thöû Dextrostix
khi beänh nhaân coù moät trong caùc trieäu chöùng keå treân, hoaëc coù yeáu toá
nguy cô.
Caùc xeùt nghieäm khaùc:
Khi Dextrostix < 40mg%, caàn laøm theâm nhöõng xeùt nghieäm sau:
+ Ñöôøng huyeát (laáy maùu tónh maïch gôûi phoøng xeùt nghieäm): xaùc ñònh
chaån ñoaùn haï ñöôøng huyeát.
+ Pheát maùu ngoaïi bieân: tìm nguyeân nhaân nhieãm truøng vaø ña hoàng caàu.
Caùc xeùt nghieäm giuùp phaân bieät nguyeân nhaân noäi tieát vaø chuyeån hoùa chæ
thöïc hieän trong tröôøng hôïp haï ñöôøng huyeát keùo daøi khoâng ñaùp öùng ñieàu
trò, goàm: Insulin, GH, Cortisol, Acid beùo töï do, T4 vaø TSH, Glucagon, acid
uric, lactate, alanine, ketones.
2. Chaån ñoaùn xaùc ñònh: ñöôøng huyeát < 40 mg%.
3. Chaån ñoaùn coù theå: coù trieäu chöùng thaàn kinh + Dextrostix < 40 mg%.
III. ÑIEÀU TRÒ:
1. Nguyeân taéc:
Truyeàn Glucose naâng ñöôøng huyeát veà bình thöôøng.
Dinh döôõng qua ñöôøng mieäng caøng sôùm caøng toát.
2. Ñieàu trò haï ñöôøng huyeát:
Xöû trí haï ñöôøng huyeát döïa vaøo 2 yeáu toá:
Coù hay khoâng trieäu chöùng laâm saøng.
Möùc ñoä ñöôøng huyeát ño ñöôïc.
2.1. Coù trieäu chöùng laâm saøng:
Laáy maùu tónh maïch thöû ñöôøng huyeát.
Dextrose 10% 2 ml/kg TMC 2-3 phuùt.
Duy trì: 6-8 mg/kg/phuùt (Dextrose 10% 3-5ml/kg/giôø).
Thöû laïi Dextrostix sau 1 giôø:
- Neáu < 40mg%: Taêng lieàu Glucose 10 - 15 mg/kg/phuùt.
- Neáu
40mg%: Tieáp tuïc truyeàn Glucose duy trì. Cho aên sôùm.
Theo doõi Dextrostix moãi 1-2 giôø cho ñeán khi Dextrostix > 40mg%, sau
ñoù theo doõi moãi 4 giôø
2.2. Khoâng trieäu chöùng laâm saøng:
Dextrostix
< 25mg%
Dextrostix
25mg%-45mg%
Dextrostix
> 45mg%
1. Laáy maùu thöû ñöôøng
huyeát, kieåm tra kyû thuaät
thöû Dex- trostix, thöû laïi
laàn II neáu nghi ngôø
2. Neáu vaãn <25mg%
Truyeàn TM Glucose
6-8 mg/kg/phuùt.
1. Laáy maùu thöû ñöôøng huyeát. 1. Cho aên sôùm (2-4 giôø
2. Cho aên sôùm (Söõa hoaëc tuoåi)
Dextrose 5%) luùc 2-4 giôø 2. Theo doõi Dextrostix moãi
tuoåi.
8-12 giôø trong 24 giôø
ñaàu.
3. Theo doõi Dextrostix moãi
4-6 giôø ñeán khi ñöôøng
huyeát oån ñònh
3. Cho aên sôùm.
4. Neáu ñöôøng huyeát vaãn
thaáp, truyeàn Glucose
6 mg/kg/phuùt.
4. Theo doõi Dextrostix moãi
4-6 giôø cho ñeán khi ñöôøng
huyeát oån ñònh.
Ngöng theo doõi ñöôøng huyeát khi dung naïp ñuû löôïng söõa
vaø keát quaû Dextrostix 3 laàn lieân tuïc > 45mg%.
3. Moät soá ñieåm löu yù:
Loaïi dung dòch Glucose ñöôïc choïn trong ñieàu trò haï ñöôøng huyeát laø
Dextrose 10%. Khoâng duøng Dextrose 30% vì coù nguy cô gaây xuaát huyeát
naõo do noàng ñoä thaåm thaáu cao (1515 mOsm/l).
Lieàu truyeàn khôûi ñaàu laø 6 mg/kg/phuùt, taêng lieàu Glucose truyeàn neáu
ñöôøng huyeát vaãn thaáp cho ñeán khi ñaït toái thieåu laø 40mg%. Noàng ñoä
Glucose khoâng vöôït quaù 12,5% neáu truyeàn tónh maïch ngoaïi bieân.
Glucagon chæ duøng trong tröôøng hôïp chöa theå truyeàn Glucose ngay
ñöôïc vaø kho döï tröõ Glycogen bình thöôøng, do ñoù hieám khi coù chæ ñònh.
Haï ñöôøng huyeát keùo daøi:
- Taêng daàn toác ñoä truyeàn Glucose ñeán 16 - 20mg/kg/phuùt, khoâng ñöôïc
quaù 20mg/kg/phuùt.
- Hydrocortisone 5 mg/kg/ngaøy (chia laøm 4 lieàu TM), hoaëc Prednisone 2
mg/kg/ngaøy (uoáng)
- Neáu haï ñöôøng huyeát vaãn tieáp tuïc, tröôøng hôïp naøy thöôøng ít gaëp, caàn
phaûi laøm xeùt nghieäm tìm nguyeân nhaân do roái loaïn noäi tieát ñeå ñieàu trò
ñaëc hieäu:
+ Neáu Insulin maùu taêng (bình thöôøng: 2-25
UI/mL) caàn nghó ñeán
cöôøng Insulin vaø ñieàu trò Diazoxide 8-15 mg/kg/ngaøy chia 3 laàn
uoáng.
+ Neáu vaãn thaát baïi: Octreotide (Sandostatin): 2-5
laàn TDD.
g/kg/ngaøy chia 3
Vaán ñeà
Möùc ñoä chöùng côù
Treû sô sinh bình thöôøng thöôøng coù
ñöôøng huyeát thaáp trong voøng 2-4 giôø
sau sanh
III
J.Pediatrics
EBM - Royal Princes Alfred Hospital
Khi ñöôøng huyeát ôû giôùi haïn thaáp (low
range), xeùt nghieäm dextrostix thöôøng
III
J.Pediatrics
cho keát quaû thaáp hôn xeùt nghieäm EBM - Royal Princes Alfred Hospital
ñöôøng huyeát.
Bạn đang xem tài liệu "Bài giảng Hạ đường huyết sơ sinh", để tải tài liệu gốc về máy hãy click vào nút Download ở trên
File đính kèm:
- bai_giang_ha_duong_huyet_so_sinh.pdf