Sự biến đổi của Hinđu giáo ở Ấn Độ dưới thời vương triều hồi giáo Đêli và đế quốc Môgôn
TẠP CHÍ KHOA HỌC, TRƯỜNG ĐẠI HỌC HỒNG ĐỨC - SỐ 1. 2009
SỰ BIẾN ĐỔI CỦA HINĐU GIÁO Ở ẤN ĐỘ DƯỚI THỜI VƯƠNG
TRIỀU HỒI GIÁO ĐÊLI VÀ ĐẾ QUỐC MÔGÔN
Nguyễn Thị Vân1
1 Khoa Khoa học Xã hội, trường Đại học Hồng Đức
TÓM TẮT
Hinđu giáo là một tôn giáo lớn của đất nước Ấn Độ. Thế kỉ XIII - XVII, Ấn Độ
chịu sự xâm nhập và cai trị của người Hồi giáo. Trong bối cảnh đó, sự đụng độ với Hồi
giáo đã làm cho cả Hinđu giáo và Hồi giáo có sự cải huấn. Bài viết đề cập đến sự biến
đổi của Hinđu giáo trong bối cảnh khắc nghiệt của lịch sử, khẳng định sức sống mãnh
liệt của tôn giáo này, và phân tích bài học về tính mềm dẻo, linh hoạt trong cách ứng xử
tôn giáo.
Nói đến Ấn Độ phải nói đến Ấn giáo (Hinđu giáo) và bên cạnh nó là đạo Sikh và đạo
Jaina. Đến nay, Hinđu giáo vẫn là một tôn giáo lớn trên thế giới. Ở Việt Nam, Ấn giáo vô
cùng nhỏ bé, chủ yếu có trong đồng bào Chăm - nhưng nghiên cứu về nó là rất cần.
Định nghĩa Hinđu giáo rất khó. Mặc dù không hề có một khái niệm về Thiên
Chúa, nhưng Hinđu giáo vẫn là một tôn giáo độc thần- độc thần trong thế đa thần rất
đặc biệt. Ba yếu tố thần linh của Hinđu giáo là Brahma, Vishnu và Shiva. Toàn bộ triết
lý Hinđu giáo nằm trong bộ kinh Upanishad, trong đó vũ trụ luận của Hinđu giáo lấy Ấn
Độ là mẹ, lấy cội gốc là Brahma - thần sáng tạo. Vì thế, tôn giáo này là một cốt lõi của
văn minh Ấn Độ.
Giai đoạn thế kỷ XIII - XVII là giai đoạn Ấn Độ chịu sự xâm nhập và cai trị của
người Hồi giáo. Trong môi trường Ấn Độ, sự đụng độ với Hồi giáo đã làm cho cả Hinđu
giáo và Hồi giáo có sự cải huấn. Bài viết đề cập đến sự biến đổi của Hinđu giáo trong
bối cảnh khắc nghiệt, không chỉ mong muốn khẳng định sức sống mãnh liệt của tôn
giáo này, mà còn đưa ra cách ứng xử tôn giáo đáng là một bài học lớn cho lịch sử.
1. SỰ XÂM NHẬP CỦA ĐẠO HỒI VÀO ẤN ĐỘ VÀ CHÍNH SÁCH TÔN GIÁO
CỦA VƯƠNG TRIỀU HỒI GIÁO ĐÊ LI, MÔGÔN
Hồi giáo xâm nhập vào Ấn Độ ngay từ nửa sau thế kỷ VII. Ban đầu, người mang
Hồi giáo đến đây là các thương nhân và các nhà truyền giáo đến từ Trung Cận Đông. Tuy
nhiên, sự xâm nhập và truyền bá rộng rãi đạo Hồi gắn liền với các cuộc xâm lăng bằng vũ
lực của người Hồi vào xứ sở này. Năm 711, quân đội Ảrập tấn công chinh phục vùng
Sindơ của Ấn Độ và lập ra hai quốc gia Hồi giáo. Sindơ trở thành “tiền đồn” Hồi giáo.
Đến cuối thế kỷ XII, Ấn Độ đã chịu nạn xâm lược với quy mô lớn của các tộc người Hồi
giáo. Vào đầu thế kỷ XIII, toàn bộ miền Bắc Ấn bị người Hồi giáo chinh phục, tách ra
thành lập vương triều riêng - vương triều Hồi giáo Đêli. Dân Ấn Độ và tôn giáo của họ
chính thức bước vào thời kỳ trực tiếp nằm dưới sự thống trị của người Hồi giáo.
72
TẠP CHÍ KHOA HỌC, TRƯỜNG ĐẠI HỌC HỒNG ĐỨC - SỐ 1. 2009
Để đưa Hồi giáo “lên ngôi”, nhằm tạo một công cụ tinh thần hỗ trợ và bảo vệ cho
chính quyền thống trị, đồng thời thực hiện “nhiệm vụ thiêng” của đạo Hồi, các Xuntan
Đêli đã thực hiện chính sách tôn giáo cực kỳ phản động. Một mặt, chúng không trừ
những biện pháp bạo lực bắt buộc tín đồ Hinđu giáo cải hóa theo đạo Hồi, tiến hành đàn
áp khốc liệt Hinđu giáo và các tôn giáo bản địa; mặt khác chúng sử dụng những biện
pháp mua chuộc về kinh tế, chính trị. Tính chất tàn bạo của sự cưỡng bức thể hiện rõ
trong việc các Xuntan Đêli đặt những người Hinđu giáo trước sự lựa chọn “đạo Hồi hay
là chết”[1]. Lịch sử đẫm máu của Ấn Độ trong thời kỳ các Hồi vương Đêli cai trị đã
chứng thực sự tàn bạo đó. Ví dụ, chính người sáng lập Hồi quốc Đêli Cututdin Aibech
đã phá huỷ hàng ngàn nhà thờ Hinđu giáo và thay thế vào đó những thánh đường Hồi
giáo. Hành động này thể hiện sự xúc phạm niềm tin tôn giáo của bọn thống trị đối với
tín đồ Hinđu một cách sâu sắc. Hồi giáo rõ ràng được áp đặt bằng chính sức mạnh của
nhà nước, bằng sự phá hoại, chà đạp, xúc phạm tàn bạo những tôn giáo bản địa: “Người
Hồi giáo muốn mua chỗ ngồi trên thiên đường bằng máu của bọn bất trung” (không thờ
thánh Ala) [3]. Cả năm triều đại Đêli đều xem Hinđu giáo là “tà giáo” và thẳng tay đàn
áp phong trào đấu tranh của họ không thương tiếc. Những người tham gia đấu tranh
hoặc là bị lột da sống, bị ném xuống chân voi, vùi vào đống rơm cho chết ngạt, treo cổ
lên cổng thành Đêli, hoặc bị biến thành nô lệ [2].
Bên cạnh những biện pháp bạo lực đẫm máu trên, các Xuntan Đêli còn thực hiện
chính sách phân biệt đối xử để mua chuộc, lôi kéo tín đồ của các tôn giáo khác theo đạo
Hồi. Người Hồi giáo, không phụ thuộc vào địa vị xã hội đều được hưởng những đặc
quyền nhất định: được cử làm quan, khi phạm pháp được xét xử ở toà án riêng, thương
nhân được chiếu cố về thuế má - chỉ phải nộp bằng 1/2 so với thương nhân Hinđu giáo,
được miễn thuế đầu người, giảm mức thuế ruộng. Các Hồi vương Đêli còn cho phép
người Hinđu giáo ở bất kỳ đẳng cấp nào nếu lấy vợ hoặc chồng người Hồi giáo đều trở
thành tín đồ Hồi giáo và được hưởng ưu đãi. Nếu những biện pháp bạo lực tỏ ra ít hiệu
quả thì những biện pháp mua chuộc này đã hấp dẫn được một bộ phận đông đảo tín đồ
Hinđu giáo cải hoá theo đạo Hồi. Hinđu giáo đứng trước thử thách khốc liệt của lịch sử.
Sang thời thống trị của vương triều Môgôn, mặc dù có mềm dẻo hơn nhưng với
Hinđu giáo, vẫn là quan hệ với sự “thống trị” của Hồi giáo.
Trong bối cảnh trên, để chống lại sự tấn công, tiêu diệt của đạo Hồi, tiếp tục trụ lại
và phát triển, Hinđu giáo đã có những biến đổi phù hợp.
2. SỰ BIẾN ĐỔI CỦA HINĐU GIÁO DƯỚI SỰ THỐNG TRỊ CỦA ĐẠO HỒI
2.1. Sự nhấn mạnh con đường giải thoát sùng tín (Bhakti)
Giải thoát là mục đích cuối cùng của mọi tôn giáo. Theo truyền thống Hinđu giáo,
có ba con đường dẫn tới sự giải thoát: Con đường trí thức (Jnana), con đường hành động
(Karma) và con đường sùng tín (Bhakti).
73
TẠP CHÍ KHOA HỌC, TRƯỜNG ĐẠI HỌC HỒNG ĐỨC - SỐ 1. 2009
Hoàn toàn khác những thời kỳ phát triển trước, thời kỳ này Hinđu giáo đã nhấn
mạnh con đường giải thoát Bhakti, con đường rộng mở nhất có thể dành cho mọi hạng
người. Chỉ cần dâng tất cả lòng ngưỡng mộ, tin yêu chân thành, nồng nhiệt của tín đồ
lên đấng tối cao con người đã được giải thoát. Trong sự đàn áp tàn bạo của Hồi giáo,
Hinđu giáo đã tỏ ra khoan hoà, rộng mở hơn bao giờ hết. Nó đã suy tôn tình yêu và tôn
giáo tình yêu. Thơ ca sùng tín trung đại chính là kinh điển quan trọng của tôn giáo ấy.
Mảng thơ ca này đã thể hiện mãnh liệt sự dâng hiến, thái độ kính tín, ý thức phụng sự
tận tâm tận lực của tín đồ Hinđu đối với thần thánh. Từ thế kỷ XI những lời ca thành
kính với tấm lòng dâng nguyện của những tín đồ Bhakti đã tuôn trào, bỏng cháy và đến
tận thế kỷ XVII những lời ca tâm nguyện ấy vẫn tràn đầy niềm hứng khởi... Con đường
Bhakti hoàn toàn phù hợp với đại đa số quần chúng. Hinđu giáo đã chống đỡ mọi cuộc
tấn công gay gắt của đạo Hồi với một sức kháng cự mềm dẻo và hiệu quả. Bởi vậy,
trong thời kỳ này, nếu Hồi giáo là tôn giáo của nhà nước, của vương triều, của giai cấp
thống trị thì Hinđu giáo vẫn là tôn giáo của quần chúng nhân dân, của những giai tầng
nghèo khổ khác nhau trong xã hội, của những con người chỉ có lòng tin và sự sùng tín.
Hinđu giáo, nhờ vậy, vẫn tiếp tục tồn tại và phát triển, vẫn phát huy được nền văn hoá
rực rỡ của mình, trong khi một số tôn giáo bản địa khác gần như bị tiêu diệt.
2.2. Dành tình yêu hết lòng đối với một vị thần duy nhất được cá thể hoá và nhân cách hoá
Chúng ta biết rằng, Hinđu giáo là tôn giáo thờ đa thần. Hệ thống thần linh của nó
rất đồ sộ, bao gồm hàng nghìn vị thần. Tuy nhiên, Hinđu giáo thời kỳ này không sùng
tín tất cả các vị thần trong hệ thống thần linh đa dạng ấy mà chỉ dành tình yêu cho một
vị thần duy nhất. Chủ yếu là Vishnu với hai kiếp hoá thân Krisna và hoàng tử Rama,
Sihva cùng với Linga và vợ của thần.
Sự biến đổi của Hinđu giáo thời kỳ này còn được biểu hiện ở chỗ, các vị thần mà tín
đồ Bhakti thờ phụng được cá thể hoá và nhân cách hoá rõ nét. Nếu các thần linh cơ bản
của Hinđu giáo vốn mang tính trừu tượng, thần thánh hoá, vốn là đấng siêu nhiên, siêu
nhân thì nay đã trở thành những nhân vật có cá tính rất cụ thể, mang phẩm chất của con
người. Các vị thần này trong tâm thức của các tín đồ cũng hết sức gần gũi. Quan hệ giữa
tín đồ và thần không còn là quan hệ giữa con người trần tục với lực lượng siêu nhiên nữa
mà trở thành một quan hệ riêng tư, tình cảm, mang tính cá nhân, mật thiết. Đó là quan hệ
giữa “kẻ nô tì” với “chúa tể”, giữa “đệ tử” với “sư phụ”, giữa “con” với “mẹ, cha” và phổ
biến, thường xuyên nhất là giữa “người yêu” với “người yêu dấu”. Đó là những quan hệ
hết sức trần thế, rất con người.
Những vị thần Bhakti cũng tràn đầy tình cảm, đầy tình yêu và sự hi sinh cho
những tín đồ trung thành. Sihva đã trở thành một vị thần đầy tình thương mà các tín đồ
mong mỏi. Krisna lại là một vũ trụ của tình yêu. Trong tác phẩm nổi tiếng Gita Gôvinđa
(Mục tử ca) của Jayadeva - tác phẩm được đánh giá là đứng ở vị trí trung tâm trong
dòng thơ sùng tín bao trùm sáu thế kỷ - Krisna đã hiện lên với mọi phương diện: vẻ đẹp
hình thức, những khao khát bản năng, những lạc thú yêu đương. Nhân vật này quả thật
tràn ngập tình yêu, thấm đẫm nhục cảm mà vẫn tao nhã, tuyệt nhiên không dung tục,
tầm thường… Hay Rama đã trở thành cứu cánh của cuộc sống. Vợ thần Sihva với nhiều
tên gọi khác nhau lại trở thành hình ảnh người mẹ giàu lòng nhân ái…
74
TẠP CHÍ KHOA HỌC, TRƯỜNG ĐẠI HỌC HỒNG ĐỨC - SỐ 1. 2009
So với Hinđu giáo thời kỳ trước, trạng thái tình cảm của các tín đồ Bhakti cũng
được thể hiện ở mức độ sâu sắc hơn. Lòng sùng tín, trung thành, tình yêu đối với đấng tối
cao, cả niềm vui lẫn nỗi khổ đau đều được đẩy lên đến tận cùng, sự hiến dâng, ý thức
phụng sự cũng vậy, đến tận tâm, tận lực. Thơ ca sụng tín trung đại chính là những đỉnh
điểm xúc cảm ấy.
2.3. Chủ trương thiết lập mối giao cảm trực tiếp giữa tín đồ với thần thánh
Nét biến đổi này vừa thuộc phương diện giáo lý, vừa thuộc phương diện lễ thức
của tôn giáo. Đẳng cấp tăng lữ Balamôn vốn có vai trò quan trọng trong các lễ hiến tế,
là người trung gian giữa tín đồ và thần linh, cùng với nó là uy thế và đặc quyền của
đẳng cấp này với các đẳng cấp khác trong xã hội; khuynh hướng Bhakti chủ trương cần
có và chỉ cần có một lòng sùng kính tại tâm, mong muốn thiết lập một tình yêu trực tiếp
và nguyên sơ giữa tín đồ và thần thánh, không cần đến một thế lực trung gian nào. Như
vậy, giáo lý Bhakti đã phủ nhận vai trò trung gian của tăng lữ Balamôn, từ chối một tôn
giáo - tăng lữ và thay vào đó là một tôn giáo- trái tim. Đây cũng chính là tư tưởng chung
của các phong trào tôn giáo cải cách khác. Sự biến đổi này đã nhấn mạnh vai trò, giá trị
của bản thân tín đồ trước thần thánh và trong tôn giáo, bởi vậy, nó đã tấn công trực tiếp,
tích cực vào chế độ đẳng cấp tồn tại dai dẳng ở Ấn Độ.
2.4. Sự đơn giản hoá tối đa về mặt lễ thức
Cúng tế, lễ nghi vốn chiếm vị trí quan trọng trong Hinđu giáo. Điều đó được quy
định rõ trong các bộ kinh cổ điển. Về sau, việc cúng tế được đơn giản hoá bớt đi - các lễ
hiến tế súc vật được thay thế bằng những hiện vật, bên cạnh những đền đài đồ sộ đã xuất
hiện những điện thờ trong gia đình. Tuy nhiên, về cơ bản lễ thức Hinđu giáo vẫn rất cầu
kỳ, phức tạp.
Phong trào Bhakti dưới thời người Hồi cai trị chủ trương đơn giản hóa tối đa các
nghi lễ tôn giáo cũng như hình thức cúng tế. Không cần đến những lễ hiến tế tốn kém,
không cần những đền đài kì vĩ, thậm chí không cần bất cứ hình tượng nào, chỉ cần “xây
dựng giáo đường trong chính trái tim”, một lễ vật đơn giản nhưng với tất cả tấm lòng
thành. Có thể nói, đây là đỉnh cao trong sự thể hiện đơn giản hóa và khuynh hướng chống
tệ hình thức của đạo Hinđu. Sự biến đổi này hoàn toàn phù hợp với hoàn cảnh, khả năng
của quần chúng nhân dân lao động, đặc biệt dưới ách thống trị của người Hồi giáo.
2.5. Kinh thánh phương ngữ thay thế cho những bộ kinh Sanxcrit cổ điển
Nếu những bộ kinh cổ điển Hinđu giáo là kết quả của sự tìm tòi không mệt mỏi
qua nhiều thế hệ các thánh nhân, đạo sư, đạo sĩ và thuộc độc quyền của ngôn ngữ
Sanxcrit thì kinh sách quan trọng của khuynh hướng Bhakti chính là sáng tác của những
đại biểu phong trào và được thể hiện bằng phương ngữ gần gũi, dễ hiểu.
Các bộ kinh cổ điển Hinđu giáo thực tế được lưu hành rất hạn chế trong số ít người
thuộc đẳng cấp Balamôn chuyên tổ chức tế lễ. Một mặt, do đặc quyền của họ, mặt khác
do sự không phổ biến của tiếng Sanxcrit. Khuynh hướng Bhakti cùng với sự tự do, cởi mở
trong tinh thần là sự phóng khoáng trong cách thể hiện. Thời kỳ này đã nở rộ phong phú
trong bản sắc của rất nhiều ngôn ngữ địa phương: Tamin, Kannada, Têlugu, Malayalam
75
TẠP CHÍ KHOA HỌC, TRƯỜNG ĐẠI HỌC HỒNG ĐỨC - SỐ 1. 2009
(miền Nam), Bengali, Assam, Oriya (miền Đông), Hinđi (miền Trung), Marathi, Gujarati,
Sinđi(miền Tây). Thơ văn phương ngữ khác biệt rõ ràng so với những kinh sách cổ điển
Sanxcrit. Nó hoàn toàn tự phát và thấm nhuần một tình cảm chân thật, còn kinh sách
Sanxcrit mang tính gò bó, bắt buộc. Mặt khác, cũng tiếp nối truyền thống Rig Vêđa ca
ngợi thần thánh với hình thức tụng thi, nhưng những cầu mong của cải cùng sức mạnh vật
chất đã được thay thế bằng những khát vọng tâm linh. Chủ đề của những tác phẩm tôn
giáo thời kỳ này chính là tình cảm tin yêu, sùng kính, dâng hiến của tín đồ đối với vị thần
mà họ lựa chọn. Bên cạnh sáng tác, các tín đồ Hinđu giáo thời kỳ này còn dịch những bộ
kinh cổ điển sang tiếng địa phương.
Nhờ sáng tác bằng phương ngữ với nội dung dễ hiểu nên kinh sách Hinđu giáo
thời kỳ Hồi cai trị dễ dàng được lưu truyền sâu rộng trong quần chúng, tạo sức chống đỡ
hiệu quả đối với những đòn tấn công của Hồi giáo.
Bên cạnh việc tự thích nghi bằng củng cố cá tính của mình với những nét biến đổi
như trên, Hinđu giáo còn chọn lọc thu hút những yếu tố văn hoá mới từ Hồi giáo.
2.6. Sự tiếp thu thuyết độc thần quyết liệt từ Hồi giáo
Hồi giáo là tôn giáo độc thần tuyệt đối. Vị thần duy nhất mà đạo Hồi tôn thờ là
thánh Ala. Hoàn toàn khác biệt, Hinđu giáo vốn thờ đa thần. Như vậy, hai tôn giáo này có
quan niệm và niềm tin khác nhau đối với thần thánh. Điều đó dẫn đến thái độ thù địch, sự
đàn áp khốc liệt, ý muốn tiêu diệt triệt để của những kẻ thống trị Hồi giáo đối với Hinđu
giáo và những tôn giáo bản địa khác. Mặc dù vậy, việc chung sống với nhau lâu dài trong
cùng môi trường đã đẫn tới sự ảnh hưởng lẫn nhau giữa hai tôn giáo. Chính J.Nêru đã
từng nhận định “Thuyết độc thần quyết liệt của Hồi giáo đã có ảnh hưởng đến Hinđu giáo
và thái độ đa thần mơ hồ của người Hinđu cũng tác động đến người Hồi giáo ở Ấn
Độ”(4). Cùng với thuyết nhất nguyên tuyệt đối vốn là cơ sở của phần lớn triết học Ấn Độ,
mỗi tín đồ Hinđu giáo có thể tự lựa chọn vị thần sùng tín của mình với những hình thức
thờ phụng phổ biến và giản đơn hơn. Như vậy, rõ ràng thuyết độc thần của Hồi giáo đã có
mặt trong Hinđu giáo thời kỳ này.
2.7. Sự tiếp thu tư tưởng dân chủ
Tư tưởng dân chủ, bình đẳng của lý thuyết Hồi giáo vốn hoàn toàn khác biệt với
chế độ đẳng cấp đã bị “cốt hoá” ở Ấn Độ. Tư tưởng đó đã có mặt trong sự phát triển của
Hinđu giáo. Cụ thể, được thể hiện trong khuynh hướng Bhakti với sự phát ngôn của
nhiều đại biểu tôn giáo. Hầu hết họ đều chống lại hệ thống xã hội lúc bấy giờ, chống lại
chế độ đẳng cấp, muốn phá huỷ mọi trật tự của nó. Cần phải thấy được đây là nét biến
đổi linh hoạt và rất “cách mạng” của Hinđu giáo.
Tóm lại, dưới gót giầy xâm lược và sự cai trị của những vương triều ngoại nhân, với
chính sách tôn giáo tàn bạo và cuồng tín, với sự xâm nhập, tấn công của Hồi giáo, thực tế,
văn hoá và tôn giáo Ấn Độ đã có sự biến đổi lớn lao. Văn hoá cổ điển chìm lắng xuống bề
sâu, Phật giáo cáo chung, đạo Jaina khó lòng tồn tại. Chỉ riêng Hinđu giáo vẫn trụ lại và
tiếp tục phát triển. Trong bối cảnh lịch sử ấy, Hinđu giáo đã có những biến đổi uyển
76
TẠP CHÍ KHOA HỌC, TRƯỜNG ĐẠI HỌC HỒNG ĐỨC - SỐ 1. 2009
chuyển theo hai khuynh hướng cơ bản: Một mặt nó nhấn mạnh chủ nghĩa sùng tín, suy
tôn tôn giáo tình yêu, rộng mở hơn trong con đường giải thoát, đơn giản hoá mặt nghi lễ,
khước từ vai trò trung gian của tăng lữ Balamôn, địa phương hoá ngôn ngữ thể hiện, mặt
khác, nó đã chọn lọc, tiếp thu những yếu tố văn hoá mới từ Hồi giáo - đó là thuyết độc
thần không hình tượng, tư tưởng dân chủ, bình đẳng của đạo Hồi. Với những biến đổi,
Hinđu giáo không chỉ khẳng định được sức sống mãnh liệt của mình mà còn thể hiện một
tinh thần khoan dung tôn giáo - tinh thần đáng được gìn giữ trong mọi thời đại.
TÀI LIỆU THAM KHẢO
[1] Alaiep. L.E, Antônôva.K. AxraphianK.D, “Lịch sử Ấn Độ trung đại”(3 tập), NXB
Matxcơva 1968 (PGS. Đặng Đức An, P.GS Đinh Ngọc Bảo dịch - bản lưu tại
ĐHSPHN), Tr. 502.
[2] Antônôva. K, Bôngatêvin.G, “Lịch sử Ấn Độ cổ đại và trung đại”, NXB Tiến Bộ,
Matxcơva 1979 (Nguyễn Việt dịch, bản lưu tại thư viện ĐHSPHN), Tr. 455.
[3] Durant. W, “Lịch sử văn minh Ấn Độ”, NXB Văn học Hà Nội, 1997(Nguyễn Hiến
Lê dịch), Tr. 200.
[4] Nêru. J., “Phát hiện Ấn Độ” (tập 2), NXB Văn hoá, 1990, Tr.37.
[5] Renuie. L., “Đạo Hinđu”, Pari, 1961(Ban Đông Nam Á dịch).
[6] Thedore, Ludwig. M., “Những con đường tâm linh phương Đông”, Phần I, NXB
Văn hoá thông tin, 2001.
[7] Lưu Đức Trung, Phan Thu Hiền (Giới thiệu, tuyển chọn, trích dịch), “Hợp tuyển văn
học Ấn Độ”, NXB Giáo dục, 2002.
[8] Helmolt. D. R. H. F., “The world History”, Wlliam Heinemam, 1904.
[9] Thapar. R., “A history of India”, Benguin Books, 1996.
THE CHANGES OF HINDU IN INDIA UNDER DELI’S TIME AND EMPIRE
OF MOGON
Nguyen Thi Van1
1Faculty of Social Sciences, Hong Duc University
ABTRACT
Hinduism is the predominant religion of the Indian subcontinent During the
Muslim conquests, Islam gained many converts on the Indian sub-continent
primarily from Hinduism or Buddhism; the two dominant local religions. Within
this setting, Hinduism underwent profound changes. However, Muslim and Hindu
conflict still exists in India fueled by a history of regional politics, nationalism,
continued conflict. The paper aims at investigating the change of Hindu in India
under the Deli’s time and Empire of Mogon.
77
6 trang
21/04/2022
680
Bạn đang xem tài liệu "Sự biến đổi của Hinđu giáo ở Ấn Độ dưới thời vương triều hồi giáo Đêli và đế quốc Môgôn", để tải tài liệu gốc về máy hãy click vào nút Download ở trên
File đính kèm:
- su_bien_doi_cua_hindu_giao_o_an_do_duoi_thoi_vuong_trieu_hoi.pdf
