Đồ án Nghiên cứu và thiết kế thiết bị cảnh báo khí gas & phòng chống cháy nổ

BỘ CÔNG THƯƠNG  
TRƯỜNG ĐẠI HỌC ĐIỆN LỰC  
KHOA ĐIỆN TỬ VIỄN THÔNG  
ĐỒ ÁN ĐIỆN TỬ  
NGHIÊN CỨU THIẾT KẾ THIẾT BỊ  
CẢNH BÁO KHÍ GAS & PHÒNG CHỐNG CHÁY NỔ  
Người hướng dẫn: Ths. Đinh Văn Tuấn  
Người thực hiện: Nhóm 8 – Lớp D10-DTVT1  
Các thành viên : 1 . Hoàng Đức Thanh  
2 . Nguyễn Thế Mạnh  
3 . Nguyễn Thanh Nhật  
Nội, tháng 12 năm 2017  
1
LỜI MỞ ĐẦU  
Ngày nay, khi khoa học công nghệ phát triển một cách mạnh mẽ, việc ứng  
dụng các thiết bị điện tử vào đời sống cũng ngày càng phổ biến hơn, nhất với  
thời đại mà các hệ thống nhúng đang lên ngôi. Từ những ứng dụng đơn như  
đồng hồ kĩ thuật số, máy nghe nhạc…đến những ứng dụng cho xã hội như đèn  
giao thông, bộ kiểm soát trong nhà máy, cửa tự động…cho đến những ứng dụng  
mang tính quy mô, tầm cỡ như robot, phi thuyền không người lái, kiểm soát nhà  
máy hạt nhân….  
Với những kiến thức đã được học và tìm hiểu từ trường học và khoa học công  
nghệ của cuộc sống hiện đại, em cũng có mong muốn góp thêm phần nào sự  
phát triển hội bằng cách học hỏi đưa ra những sản phẩm có ích cho cuộc  
sống. Em xin giới thiệu một sản phẩm rất thiết thực cho cuộc sống của chúng ta:  
Thiết bị cảm biến khí gas và phòng chống cháy nổ ”.  
Với ý tưởng trên em mong muốn được góp phần bảo vệ cho những gia đình, tập  
thể hay công ty có sử dụng khí Gas được an toàn hơn. Mạch phát hiện sự rỉ  
khí Gas sẽ cảnh báo cho chúng ta biết được có khí gas bị rỉ ra khỏi bình chứa  
hoặc ống dẫn để tránh được những tai nạn đánh tiếc xảy ra.  
1
LỜI CẢM ƠN  
Trong thời gian thực hiện Đồ án điện tử 1 . chúng e đã tìm hiểu bổ xung  
học hỏi được nhiều kiến thức và kinh nghiệm về việc thiết kế thực hiện và thi  
công thiết bị Cảnh báo khi gas và phòng chống cháy nổ “ .  
Do điều kiện về thời gian và kiến thức còn hạn chế nên đề tài của chúng  
em chỉ dừng lại ở mức nghiên cứu, thiết kế và mô phỏng bằng mô hình. Trong  
thời gian thực hiện đồ án, chúng em đã tham khảo ý kiến của giảng viên hướng  
dẫn, tìm hiểu tài liệu sự hỗ trợ góp ý từ giảng viên cũng như bạn bè và các  
anh chị đi trước. Tuy nhiên do kiến thức còn hạn chế nên không thể tránh khỏi  
sai sót, chúng em rất mong nhận được sự góp ý của quý thầy cô và các bạn để đồ  
án của chúng em được hoàn thiện hơn, tạo lập cho chúng em có một cơ sở  
nhìn nhận về khả năng, kiến thức, từ đó hướng phấn tốt hơn cho các đồ án  
tiếp theo.  
Chúng em xin chân thành cảm ơn các thầy cô trong khoa Điện Tử Viễn  
Thông Trường Đại Học Điện Lực đã dạy bảo, truyền đạt kiến thức cho chúng  
em trong suốt quá trình học tập, các thầy đã giúp đỡ tạo điều kiện cho  
chúng em trong quá trình thực hiện Đồ án điện tử.  
Đặc biệt , chúng em xin gửi lời chân thành cảm ơn đến thầy giáo Ths.  
Đinh Văn Tuấn Giảng viên trường Đại học Điện Lực đã trực tiếp hỗ trợ, tận  
tình hướng dẫn, giúp đỡ bổ sung kiến thức cho chúng em trong quá trình thực  
hiện và hoàn thiện đồ án này.  
Trong quá trình thực hiện đán không tránh khỏi sai sót, rất mong nhận  
được sự góp ý của thầy cô và các bạn .  
Một lần nữa chúng em xin chân thành cảm ơn các thầy cô và các bạn !  
2
NHẬN XÉT  
(Của giảng viên hướng dẫn)  
……………………………………………………………………………………  
……………………………………………………………………………………  
……………………………………………………………………………………  
……………………………………………………………………………………  
……………………………………………………………………………………  
……………………………………………………………………………………  
……………………………………………………………………………………  
……………………………………………………………………………………  
……………………………………………………………………………………  
……………………………………………………………………………………  
……………………………………………………………………………………  
……………………………………………………………………………………  
……………………………………………………………………………………  
……………………………………………………………………………………  
……………………………………………………………………………………  
……………………………………………………………………………………  
……………………………………………………………………………………  
……………………………………………………………………………………  
……………………………………………………………………………………  
……………………………………………………………………………………  
……………………………………………………………………………………  
……………………………....  
Nội, ngày tháng năm 2018  
Giảng viên hướng dẫn  
(ký, ghi rõ họ tên)  
3
PHÂN CÔNG NHIỆM VỤ  
Tên Lớp  
STT Mã SV  
Họ đệm  
Chức  
vụ  
Nhiệm vụ  
Xây dựng sơ đồ khối  
chức năng  
Thiết kế mạch sản  
phẩm, lập trình. .  
Nhóm  
trưởng  
1
1581510139 Hoàng Đức  
Thanh D10-ĐTVT1  
Lựa chọn module  
linh kiện  
Làm vỏ hộp, viết báo  
cáo  
Vẽ mạch test,lập  
trình, gia công mạch .  
lắp giáp thiết bị .  
Thành  
viên  
2
3
1581510130 Nguyễn Thanh Nhật D10-ĐTVT1  
Thành  
viên  
1581510125 Nguyễn Thế  
Mạnh D10-ĐTVT1  
4
MỤC LỤC  
LỜI MỞ ĐẦU.........................................................................................................1  
LỜI CẢM ƠN .......................................................................................................2  
NHẬN XÉT ...........................................................................................................3  
MỤC LỤC .............................................................................................................4  
BẢNG PHÂN CÔNG CÔNG VIỆC.......................................................................5  
DANH MỤC HÌNH NH........................................................................................6  
DANH MỤC VIẾT TẮT .......................................................................................7  
CHƯƠNG I: TỔNG QUAN VỀ ĐỀ TÀI..............................................................8  
1.1. LÝ DO LỰA CHỌN ĐỀ I.........................................................................8  
1.2. GIỚI THIỆU VỀ ĐỀ TÀI...............................................................................8  
1.3.MỤC TIÊU ĐỒ ÁN.........................................................................................9  
..................................................................................................................................  
CHƯƠNG II: THIẾT KẾ ĐỀ TÀI ......................................................................10  
2.1. CHỨC NĂNG BỘ THIẾT B......................................................................10  
2.2. THIẾT KẾ PHẦN CỨNG ............................................................................10  
2.2.1. SƠ ĐỒ KHỐI CHỨC NĂNG....................................................................10  
2.2.2. GIỚI THIỆU VỀ Board Arduino mega 2560 ............................................11  
2.2.3. LỰA CHỌN LINH KIỆN & MODULE ...................................................15  
2.2.4. THIẾT KẾ MẠCH NGUYÊN LÝ ............................................................21  
2.2.5. THIẾT KẾ MẠCH IN...............................................................................22  
2.2.6. THIẾT KẾ VỎ HỘP..................................................................................23  
2.3 THIẾT KẾ PHẦN MỀM...............................................................................24  
2.3.1VIẾT NGUỒN......................................................................................24  
2.4. KẾT QUẢ ĐÁNH GIÁ..........................................................................28  
2.4.1 KẾT QUẢ ĐẠT ĐƯỢC..............................................................................28  
2.4.2 ĐÁNH GIÁ SẢN PHẨM ...........................................................................30  
..................................................................................................................................  
TÀI LIỆU THAM KHẢO...................................................................................30  
5
DANH MỤC HÌNH ẢNH  
Hình 2.1: Sơ đồ khối chức năng bộ thiết bị ........................................................9  
Hình 2.2.2.1 Board Arduino mega2560.............................................................14  
Hình 2.2.3.1 Module cảm biến khí gas..............................................................15  
Hình 2.2.3.2 Module cảm biến nhiệt độ ............................................................17  
Hình 2.2.3.3 Module relay 2 kênh .....................................................................18  
Hình 2.2.3.4 Màn hình LCD 16*2 ...................................................................19  
Hình 2.2.3.5 Module I2C...................................................................................21  
Hình 2.2.4.1 Khối nút bấm điều khiển..............................................................21  
Hình 2.2.4.2 . Khối còi báo................................................................................22  
Hình 2.2.4.3 . Khối cung cấp nguồn cho các module........................................22  
Hình2.2.5.1 . Măt trước và sau của mạch in......................................................23  
Hình 2.2.6.1 Hộp sản phẩm ...............................................................................23  
Hình 2.4.1.1 .Thiết bị được lắp ráp hoàn chỉnh.................................................29  
Hình 2.4.1.2 . Demo sản phẩm ..........................................................................29  
DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT  
AC  
Alternating Current  
Dòng điện xoay chiều  
AVR  
Automatic Voltage Regulator Tự động điều chỉnh điện áp  
6
DC  
Direct Current  
Dòng điện một chiều  
IC  
Integrated Circuit  
Ground  
Vi mạch  
GND  
LCD  
LED  
VĐK  
IDE  
Đất  
Liquid Crystal Display  
Light Emitting Diode  
Diode phát quang  
Vi điều khiển  
Integrated Development  
Environment  
Môi trường phát triển tích hợp  
SRAM  
Static Random Memory  
Bộ nhớ ngẫu nhiên tĩnh  
Bộ nhớ chỉ đọc có  
thể lập trình, xóa  
bằng tín hiệu điện  
Môi trường phát triển  
hợp nhất  
EEPROM Electrically Erasable  
Programmable Read-Only  
Memory  
IDE  
Integrated Development  
Environment  
SPI  
Serial Peripheral Interface  
Chuẩn giao tiếp ngoại vi nối tiếp  
CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN VỀ ĐỀ TÀI NGHIÊN CỨU  
1.1 . Lý do lựa chọn đề tài  
7
Ngày nay với sự phát triển vượt bậc của khoa học kỹ thuật, điện tử đã được  
ứng dụng ở rất nhiều lĩnh vực trong thực tế để phục vụ nhu cầu : chăm sóc sức  
khỏe, bảo vtính mạng và tài sản cho con người.  
Khi đời sống con người được cải thiện thì việc sử dụng bếp gas hay các sản  
phẩn của gas làm nhiên liệu đun nấu đang phổ biến. Bên cạnh việc tiện lợi của  
gas, một vấn đề khác của gas cũng được quan tâm đó là : an toàn khi sử dụng  
gas. Khi con người tiếp xúc trực tiếp với khí gas (vượt quá một nộng độ cho  
phép nhất định) trong thời gian dài thì rất dễ bị ngộ độc gas và có thể gây tử  
vong. Không những vậy khí gas rò rỉ vào trong không khí có thể dễ dàng bắt lửa  
và gây cháy nổ, ảnh hưởng nghiêm trọng tới an toàn của người sử dụng cũng  
như những người xung quanh. Vì vậy, vấn đề phát hiện xử sự cố rò gas là  
một việc rất cần thiết với người thường xuyên sử dụng gas. Đặc biệt là các bạn  
sinh viên thường sử dụng cácbình gas mini không đảm bảo chất lượng, thể rò  
rỉ gas bất cứ khi nào. Xuất phát từ ý tưởng và tình hình thực tế em thấy đây là  
một đề tài hay, có tính ứng dụng cao và có thể phát triển nên em đã chọn đề tài  
nàylàm đề tài chính trong đồ án môn học.  
Để khắc phục sự cố của khí gas khi sử dụng chúng em đã làm ra thiết bị  
cảnh báo rò rỉ khí gas, thiết bị này giúp chúng ta dễ dàng nhận biết khí gas khi  
bị rỉ, được sử dụng trong các tòa nhà và hộ gia đình.  
1.2 . Giớ thiệu về đề tài .  
Như thầy cô và mọi người đã biết trong cuộc sống hội hiện đại ngày nay  
vấn đề sử dụng khí đốt ( ở đây chúng ta đang nói đến là khí Gas ) trong việc lấu  
ăn hàng ngày và hay cả sử dụng khí đốt cho các ngành công nghiệp đang rất phổ  
biết . Như ngày xưa khoảng 15 năm về trước thì chỉ có thành phố mới sử dụng  
khí đốt cho nấu ăn hay nhưng cho nhưng ngành công nghiệp . còn nông thôn  
thường sử dụng bếp rạ củi cho việc đun lấu thì nay gần như từ quê lên phố thì  
99% sử dụng khí đốt cho bếp lúc đun lấu . nên khi khí gas bị rỉ ra ngoài khả  
năng cháy nổ rất cao vì chỉ cần có tia nửa điện từ các ổ cắm hay thiết bị điện  
8
hay một đoạn dây bị hở sỉnh ra tia lửa điện khả năng hỏa hoạn cho ngồi nhà là  
rất cao ảnh hưởng đến tài sản và tính mạng con người . vì thế Đề tài nghiên cứu  
của chúng em nhằm phần nào đó việc phát hiện hiện khí gas và ngăn chặn hỏa  
hoạn cho cho người và tài sản .  
Với nội dung chính của đề đó là khi phát hiện có khí gas thiết bị sẽ bật còi  
báo cho người trong nhà biết được khí gas đang bị rỉ đểkhắc phục bật quạt  
thông gió thông qua việc đóng ngắt relay khi phát hiện có khi gas . khi trong  
phòng có cháy thường thì nhiệt độ không khí trong phòng tăng rất nhanh và độ  
ẩm giảm xuống ngưỡng cho phép được setup trước thì thiết bị sẽ bật máy bơm  
nước làm phun quang phòng để hạn nhiệt độ phòng và chữa cháy .  
1.3 . Mục tiêu đồ án .  
. Mục tiêu đồ án chúng em đặt ra sau khi hoàn thành xong là:  
Mục tiêu cá nhân:  
- Nắm bắt được cấu trúc phần cứng, sơ đồ khối, nguyên lý làm việc  
của mạch điều khiển.  
- Tìm hiểu về lập trình Arduino  
- Biết cách làm một đồ án hoàn chỉnh phục vụ cho việc làm đồ án tốt  
nghiệp về sau.  
Mục tiêu sản phẩm:  
- Sản phẩm hoạt động ổn định với đầy đủ các chức năng cần thiết cho  
việc cảnh báo khí gas và phòng chống cháy nổ “ .  
- Sản phẩm nhỏ, gọn, mang tính thẩm mỹ cao.  
- Giá thành sản phẩm phù hợp với người tiêu dùng hiện nay.  
9
CHƯƠNG 2: THIẾT KẾ ĐỀ TÀI  
2.1. CHỨC NĂNG THIẾT BỊ  
Sau khi hoàn thiện bộ thiết bị cảnh báo khí ga và phòng chống cháy nổ sẽ  
có các chức năng sau :  
Thực hiện chức năng cảnh báo khi phát hiện có khí gas và bật quạt thông  
gió hút khí gas ra khỏi phòng .  
Khi nhiệt độ phòng lớn hơn nhiệt độ setup ( vì nhiệt độ phòng thường  
không quá 45°C ) thì đóng Relay2 bật máy bơm phun nước để hạ nhiệt độ  
trong phòng và dập lửa .  
2.2. THIẾT KẾ PHẦN CỨNG  
2.2.1. Sơ đồ khối chức năng  
Hình 2.2.1. Sơ đồ khối chức của thiết bị  
10  
2.2.2. Giới thiệu về board Arduino mega2560 .  
Giới thiệu về Arduino  
Arduino là một board mạch vi xử được sinh ra tại thị trấn Ivrea Ý,  
nhằm xây dựng các ứng dụng tương tác với nhau hoặc với môi trường được  
thuận lợi hơn. Phần cứng bao gồm một board mạch nguồn mở được thiết kế  
trên nền tảng vi xử lý AVR Atmel 8bit, hoặc ARM Atmel 32-bit. Những  
Model hiện tại được trang bị gồm 1 cổng giao tiếp USB, 6 chân đầu vào  
analog, 14 chân I/O kỹ thuật số tương thích với nhiều board mở rộng khác  
nhau .  
a . Phần cứng của Arduino  
Một mạch Arduino bao gồm một vi điều khiển AVR với nhiều linh kiện  
bổ sung giúp dễ dàng lập trình và có thể mở rộng với các mạch khác. Một  
khía cạnh quan trọng của Arduino là các kết nối tiêu chuẩn của nó, cho phép  
người dùng kết nối với CPU của board với các module thêm vào có thể dễ  
dàng chuyển đổi, được gọi là shield. Vài shield truyền thông với board  
Arduino trực tiếp thông qua các chân khác nhau, nhưng nhiều shield được  
định địa chỉ thông qua serial bus I²C-nhiều shield có thể được xếp chồng và  
sử dụng dưới dạng song song. Arduino chính thức thường sử dụng các dòng  
chip megaAVR, đặc biệt là ATmega8, ATmega168, ATmega328,  
ATmega1280, và ATmega2560. Một vài các bộ vi xử lý khác cũng được sử  
dụng bởi các mạch Aquino tương thích. Hầu hết các mạch gồm một bộ điều  
chỉnh tuyến tính 5V và một thạch anh dao động 16 MHz (hoặc bộ cộng  
hưởng ceramic trong một vài biến thể), mặc một vài thiết kế như LilyPad  
chạy tại 8 MHz và bỏ qua bộ điều chỉnh điện áp onboard do hạn chế về kích  
cỡ thiết bị. Một vi điều khiển Arduino cũng thể được lập trình sẵn với  
một boot loader cho phép đơn giản là upload chương trình vào bộ nhớ flash  
on-chip, so với các thiết bị khác thường phải cần một bộ nạp bên ngoài. Điều  
này giúp cho việc sử dụng Arduino được trực tiếp hơn bằng cách cho phép  
sử dụng 1 máy tính gốc như một bộ nạp chương trình.  
-Theo nguyên tắc, khi sử dụng ngăn xếp phần mềm Arduino, tất cả các  
board được lập trình thông qua một kết nối RS-232, nhưng cách thức thực  
hiện lại tùy thuộc vào đời phần cứng. Các board Serial Arduino có chứa một  
mạch chuyển đổi giữa RS232 sang TTL. Các board Arduino hiện tại được  
11  
lập trình thông qua cổng USB, thực hiện thông qua chip chuyển đổi USB-to-  
serial như là FTDI FT232. Vài biến thể, như Arduino Mini và Boarduino  
không chính thức, sử dụng một board adapter hoặc cáp nối USB-to-serial có  
thể tháo rời được, Bluetooth hoặc các phương thức khác. (Khi sử dụng một  
công cụ lập trình vi điều khiển truyền thống thay vì ArduinoIDE, công cụ  
lập trình AVR ISP tiêu chuẩn sẽ được sử dụng.)  
- Board Arduino sẽ đưa ra hầu hết các chân I/O của vi điều khiển để sử  
dụng cho những mạch ngoài. Diecimila, Duemilanove, và bây giờ là Uno  
đưa ra 14 chân I/O kỹ thuật số, 6 trong số đó thể tạo xung PWM (điều chế  
độ rộng xung) và 6 chân input analog, có thể được sử dụng như là 6 chân I/O  
số. Những chân này được thiết kế nằm phía trên mặt board, thông qua các  
header cái 0.10-inch (2.5 mm). Nhiều shield ứng dụng plug-in cũng được  
thương mại hóa. Các board Arduino Nano, và Arduino-compatible Bare  
Bones Board và Boarduino có thể cung cấp các chân header đực ở mặt trên  
của board dùng để cắm vào các breadboard.  
-Có nhiều biến thể như Arduino-compatible và Arduino-derived. Một vài  
trong số đó chức năng tương đương với Arduino và có thể sử dụng để  
thay thế qua lại. Nhiều mở rộng cho Arduino được thực thiện bằng cách  
thêm vào các driver đầu ra, thường sử dụng trong các trường học để đơn  
giản hóa các cấu trúc của các 'con rệp' và các robot nhỏ. Những board khác  
thường tương đương về điện nhưng có thay đổi về hình dạng-đôi khi còn  
duy trì độ tương thích với các shield, đôi khi không. Vài biến thể sử dụng bộ  
vi xử lý hoàn toàn khác biệt, với các mức độ tương thích khác nhau.  
b . Phần mềm của Arduino  
Môi trường phát triển tích hợp (IDE) của Arduino là một ứng dụng cross-  
platform (đa nền tảng) được viết bằng Java, và từ IDE này sẽ được sử dụng  
cho Ngôn ngữ lập trình xử lý (Processing programming language) và project  
Wiring. Nó được thiết kế để dành cho những người mới tập làm quen với  
lĩnh vực phát triển phần mềm. Nó bao gồm một chương trình code editor với  
các chức năng như đánh dấu cú pháp, tự động brace matching, và tự động  
canh lề, cũng như compile(biên dịch) và upload chương trình lên board chỉ  
với 1 cú nhấp chuột. Một chương trình hoặc code viết cho Arduino được gọi  
một sketch .  
-Các chương trình Arduino được viết bằng C hoặc C++. Arduino IDE  
đi kèm với một thư viện phần mềm được gọi là "Wiring", từ project Wiring  
gốc, thể giúp các thao tác input/output được dễ dàng hơn. Người dùng chỉ  
12  
cần định nghĩa 2 hàm để tạo ra một chương trình vòng thực thi (cyclic  
executive) có thể chạy được:  
VD :  
setup(): hàm này chạy mỗi khi khởi động một chương trình, dùng để thiết  
lập các cài đặt  
loop(): hàm này được gọi lặp lại cho đến khi tắt nguồn board mạch  
-Một chương trình điển hình cho một bộ vi điều khiển đơn giản chỉ là  
làm cho một bóng đèn Led sáng/tắt. Trong môi trường Arduino, ta sẽ phải  
viết một chương trình giống như sau:  
#define LED_PIN 13  
void setup () {  
pinMode (LED_PIN, OUTPUT); // Đặt chân 13 làm đầu ra digital  
}
void loop () {  
digitalWrite (LED_PIN, HIGH); // Bật LED on  
delay (1000); // chờ trong 1 giây (1000 mili giây)  
digitalWrite (LED_PIN, LOW); // Tắt LED off  
delay (1000); // chờ trong 1s  
}
- Một đặc điểm của hầu hết các board Arduino là chúng có một đèn LED  
điện trở nối giữa chân 13 với đất; một đặc điểm thuận tiện cho nhiều ứng  
dụng đơn giản. Đoạn code trên không thể đọc được bởi một compiler C++  
chuẩn như một chương trình đúng, vậy khi ta click vào nút "Upload to  
I/O board" trong IDE này, một bản copy của đoạn code này sẽ được ghi vào  
một file tạm với một extra include header phía trên cùng và một hàm main  
() đơn giản nằm ở phía đáy, để làm cho thàn một chương trình C++ khả dụng.  
-Arduino IDE này sử dụng GNU toolchain và AVR Libc để biên dịch  
chương trình, và sử dụng avrdude để upload chương trình lên board.  
-Vì nền tảng của Arduino là các vi điều khiển của Atmel, cho nên môi  
trường phát triển của Atmel, AVR Studio hoặc các phiên bản Atmel Studio  
mới hơn, cũng thể được sử dụng để làm phần mềm phát triển cho Arduino.  
13  
Arduino mega2560  
Hình 2.2.2.1 Board Arduino mega2560  
Arduino Mega 2560 là phiên bản nâng cấp của Arduino Mega hay còn  
gọi là Arduino Mega 1280. Sự khác biệt lớn nhất với Arduino Mega 1280  
chính là chip nhân. Arduino Mega 1280 sử dụng chip ATmega1280 với  
flash memory 128KB, SRAM 8KB và EEPROM 4 KB.*  
Ngắt ngoài : 6 chân  
Bộ nhớ Flash: 256 KB, 8KB sử dụng cho Bootloader  
SRAM: 8 KB  
EEPROM: 4 KB  
Nguồn nuôi mạch: 5VDC từ cổng USB hoặc nguồn ngoài cắm từ giắc  
tròn DC  
Arduino Mega 2560 là sản phẩm tiêu biểu cho dòng mạch Mega là dòng  
bo mạch nhiều cải tiến so với Arduino Uno (54 chân digital IO và 16 chân  
analog IO). Đặc biệt bộ nhớ flash của MEGA được tăng lên một cách đáng  
kể, gấp 4 lần so với những phiên bản cũ của UNO R3. Điều này cùng với  
việc trang bị 3 timer và 6 cổng interrupt khiến bo mạch Mega hoàn toàn có  
thể giải quyết được nhiều bài toán hóc búa, cần điều khiển nhiều loại động cơ  
xử lý song song nhiều luồng dữ liệu số cũng như tương tự  
14  
Ngoài việc phát triển được ưu tiên, việc kế thừa cũng được đặc biệt lưu  
ý. Trên mạch MEGA các chân digital vẫn từ 0-13, analog từ 0-5 và các  
chân nguồn tương tự thiết kế của UNO. Do vậy chúng ta dễ dàng phát triển  
nghiên cứu theo kiểu gắp ghép module từ Arduino UNO bê sang Arduino  
mega. Ngoài ra, phiên bản này, các nhà thiết kế đã mạnh dạn thay đổi  
thiết kế. Để có thêm được nhiều vùng nhớ nhiều chân IO hơn, một con  
chip khác đã thay thế cho Atmega1280. Theo dòng phát triển của vi điều  
khiển nhúng, những dự án lớn cần nhiều dung lượng flash hơn. Do vậy,  
Arduino Mega 2560 ra đời với sứ mệnh giải những bài toán như thế.  
Arduino Mega được thiết kế cho nhiều dự án khó.Với 54 chân I/O kĩ  
thuật số, 16 chân analog, cùng không gian khá rộng để bạn thể tích hợp  
các mạch điện tử của dự án của bạn lên đó.  
Tính năng nổi bật của Arduino Mega 2560 R3  
Arduino Mega 2560 là board mạch vi điều khiển, xây dựng dựa trên  
Atmega 2560. Nó có 54 chân I/O (trong đó có 15 chân có thể sử dụng làm  
chân ouput với chức năng PWM), 16 chân đầu vào Analog, 4 UART, 1  
thạch anh 16Mhz, 1 cổng USB, 1 jack nguồn, 1 header, 1 nút nhấn reset. Nó  
chứa mọi thứ cần thiết hỗ trợ cho người lập trình vi điều khiển, đơn giản chỉ  
việc kết nối với máy tính bằng cable USB là có thể bắt đầu học tập.  
Mach Arduino 2560 sử dụng tương thích với phần lớn các Shield của  
Arduino UNO .  
2.2.3 Lựa chọ linh kiện và các module .  
Cảm Biến Khí Gas  
Hình 2.2.3.1 Module cảm biến khí gas  
15  
- Đặc tính kỹ thuật :  
+ Nguồn cung cấp: 2.5 V ~ 5V.  
+ Tích hợp MQ –5 gas Sensor.  
+ Kích thước : 40mm * 21mm.  
+ Led báo hiệu.  
+ Chân DOUT : digital output.  
+ Chân AOUT : analog output.  
+ Chân GND: đất chung.  
+ Chân VCC: kết nối nguồn 2.5 V ~ 5V.  
-Nguyên lí hoạt động :  
Khi cảm biến hoạt động sẽ truyền tín hiệu từ các chân DOUT và  
AOUT của mình về vi điều khiển.  
- Tín hiệu DOUT:  
+ Tín hiệu thấp : có khí gas.  
+ Tín hiệu cao : không có khí gas.  
- Tín hiệu AOUT: cho tín hiệu tương tự.  
Và khi có khí gas 2 đèn LED trên module sẽ phát sáng  
Cảm Biến Nhiệt Độ DTH11  
- DHT11 là cảm biến nhiệt độ, độ ẩm rất thông dụng hiện nay vì chi phí  
rẻ rất dễ lấy dữ liệu thông qua giao tiếp 1-wire ( giao tiếp digital 1-  
wire truyền dữ liệu duy nhất). Cảm biến được tích hợp bộ tiền xử lý tín  
hiệu giúp dữ liệu nhận về được chính xác mà không cần phải qua bất kỳ  
tính toán nào .  
16  
Hình 2.2.3.2 Module cảm biến nhiệt độ  
Thông số sản phẩm:  
+ Điện áp hoạt động: 3V-5V (DC).  
+ Dải độ ẩm hoạt động: 20% - 90% RH, sai số ±5% RH.  
+ Dải nhiệt độ hoạt động: 0˚C ~ 50˚C, sai số ±2˚C.  
+ Khoảng cách truyền tối đa: 20m.  
- Cách điều khiển :  
+ DHT11 gửi nhận dữ liệu với một dây tín hiệu DATA, với chuẩn  
dữ liệu truyền 1 dây này, chúng ta phải đảm bảo sao cho ở chế độ  
chờ (idle) dây DATA có giá trị ở mức cao, nên trong mạch sử dụng  
DHT11, dây DATA phải được mắc với một trở kéo bên ngoài(thông  
thường giá trị 4.7kΩ).  
+ Dữ liệu truyền về của DHT11 gồm 40bit dữ liệu theo thứ tự: 8 bit  
biểu thị phần nguyên của độ ẩm + 8 bit biểu thị phần thập phân của  
độ ẩm + 8 bit biểu thị phần nguyên của nhiệt đ+ 8 bit biểu thị phần  
thập phân của nhiệt độ + 8 bit check sum.  
dụ: ta nhận được 40 bit dữ liệu như sau:  
0011 0101 0000 0000 0001 1000 0000 0000 0100 1101  
17  
Tính toán: 8 bit checksum  
0011 0101 + 0000 0000 + 0001 1000 + 0000 0000 = 0100 1101  
Độ ẩm: 0011 0101 = 35H = 53% (ở đây do phần thập phân có giá trị 0000  
0000,nên ta bỏ qua không tính phần thập phân).  
Nhiệt độ: 0001 1000 = 18H = 24°C (ở đây do phần thập phân có giá trị  
0000 0000, nên ta bỏ qua không tính phần thập phân).  
Module RELAY  
Mạch Relay 1-2-4-8 Kênh gồm Relay hoạt động tại điện áp 5VDC,  
chịu được hiệu điện thế lên đến 250VAC 10A. Có opto và transistor cách  
ly giúp cho việc sử dụng trở nên an toàn với board mạch chính, mạch  
được sử dụng để đóng ngắt nguồn điện công suất cao AC hoặc DC.  
Module relay được thiết kế chắc chắn, khả năng cách điện tốt. Trên  
module đã sẵn mạch kích relay sử dụng transistor và IC cách ly quang  
giúp cách ly hoàn toàn mạch điều khiển (vi điều khiển) với rơ le bảo đảm  
vi điều khiển hoạt động ổn định. sẵn header rất tiện dụng khi kết nối  
với vi điều khiển.  
Hình 2.2.3.3 Module relay 2 kênh  
THÔNG SỐ KỸ THUẬT  
Đầu vào:  
- Điện áp nuôi : 5VDC  
- Tín hiệu vào điều khiển: 0V  
+ Tín hiệu là 0: thì Relay đóng  
+ Tín hiệu là 1 : thì Relay mở  
Đầu ra:  
18  
+ Tiếp điểm relay 220V 10A ( Lưu ý tiếp điểm , không phải điện áp  
ra)  
+ NC : Thường đóng  
+ NO: Thường mở  
+ COM: Chân chung  
hiệu nguồn:  
+ VCC, GND là nguồn nuôi Relay  
+ In là chân tín hiệu điều khiển  
LCD 16*2 và Module chuyển đổi I2C cho LCD 16*2  
LCD 16*2  
LCD text 1602 một sản phẩm quen thuộc với những người mới  
học muốn thực hiện các dự án về điện tử, lập trình. Với khả hiển  
thị 2 dòng với mỗi dòng 16 ký tự, đồng thời rất nhiều dụ mẫu  
được cộng đồng Arduino xây dựng sẵn sẽ giúp người mới sử dụng  
làm quen nhanh hơn cũng như tiết kiệm được thời gian trong việc  
phát triển ứng dụng của mình .  
.
Hình 2.2.3.4 Màn hình LCD 16*2  
Thông số kỹ thuật  
Điện áp hoạt động: 5V  
• Kích thước: 80 x 36 x 12.5 mm  
Chữ trắng, nền xanh  
19  
Tải về để xem bản đầy đủ
docx 31 trang yennguyen 28/03/2022 6100
Bạn đang xem 20 trang mẫu của tài liệu "Đồ án Nghiên cứu và thiết kế thiết bị cảnh báo khí gas & phòng chống cháy nổ", để tải tài liệu gốc về máy hãy click vào nút Download ở trên

File đính kèm:

  • docxdo_an_nghien_cuu_va_thiet_ke_thiet_bi_canh_bao_khi_gas_phong.docx