Cắt lớp vi tính hai mức năng lượng trong đánh giá hẹp xơ vữa vôi hoá động mạch cảnh ngoài sọ

TẠP CHÍ NGHIÊN CỨU Y HỌC

CẮT LỚP VI TÍNH HAI MỨC NĂNG LƯỢNG TRONG ĐÁNH GIÁ

HẸP XƠ VỮA VÔI HOÁ ĐỘNG MẠCH CẢNH NGOÀI SỌ

Phạm Hồng Đức^1,2,, Nguyễn Hữu Thuyết¹, Đinh Trung Thành²

¹Trường Đại học Y Hà Nội

²Bệnh viện đa khoa Xanh Pôn Hà Nội

Sử dụng cắt lớp vi tính (CLVT) hai mức năng lượng (Dual energy Computed Tomographic: DECT) với kỹ

thuật tạo ảnh xoá xơ vữa vôi hoá để đánh giá mức độ hẹp động mạch cảnh trong (Internal Carotide Artery:

ICA) có so sánh với ảnh cắt lớp vi tính mạch máu thường qui (Computed Tomographic Angiography: CTA) trên

27 bệnh nhân với 43 động mạch cảnh trong bị hẹp. Mức độ hẹp được đánh giá theo NASCET trên cả hai kỹ

thuật CTA thường qui và DECT có loại bỏ vôi hoá. Kết quả cho thấy có sự phù hợp với mức độ rất tốt giữa

hai phương thức chẩn đoán này trong đánh giá mức độ hẹp ICA với hệ số Kappa = 0,812. Mức độ hẹp trung

bình ICA đo trên hình ảnh CTA thông thường và DECT lần lượt là 63,3 ± 25,0% và 59,5 ± 24,4%, sự khác biệt

có ý nghĩa thống kê (p < 0,001). Như vậy, DECT loại bỏ mảng xơ vữa vôi hoá đã tạo điều kiện thuận lợi cho

việc đánh giá mức độ hẹp trong mọi trường hợp, như vậy nó phân loại hẹp ICA tốt hơn CTA thông thường.

Từ khóa: hẹp động mạch cảnh, mảng xơ vữa, CLVT hai mức năng lượng.

I. ĐẶT VẤN ĐỀ

Trong các bệnh lý liên quan đến tim mạch,

đột quỵ chiếm tỷ lệ đáng kể và thiếu máu não

là thể bệnh lý thường gặp nhất trong nhóm đột

quỵ. Bệnh xơ vữa động mạch cảnh trong ngoài

sọ là một nguyên nhân thường gặp gây ra đột

quỵ thiếu máu não, chiếm khoảng 7-18%.¹

Tuy nhiên, DSA mặc dù là tiêu chuẩn vàng,

nhưng có hạn chế là phương thức xâm

phạm nên không dùng thường qui tầm soát

tổn thương hẹp mạch cảnh.³Do vậy, CTA và

MRA là những phương thức ngày càng được

sử dụng rộng rãi, không những để đánh giá

hẹp động mạch cảnh với độ chính xác cao

mà còn cho những thông tin về mạch nội sọ

và tình trạng quai động mạch chủ để lập kế

hoạch can thiệp.²CTA có lợi thế hơn MRA

trong đánh giá đặc điểm vôi hoá của mảng xơ

vữa.⁴Tuy nhiên, giá trị chẩn đoán của CTA

thông thường trong đánh giá mức độ hẹp có

thể bị hạn chế khi xơ vữa vôi hoá do khó phân

biệt lòng mạch có thuốc cản quang có cùng

tỷ trọng.⁵Chụp cắt lớp vi tính hai mức năng

lượng (DECT) là một kỹ thuật mới có khả

năng khắc phục hạn chế này. Hệ thống dùng

hai nguồn phát tia X với kilovolt khác nhau.

Nguyên tử khối của iốt và canxi khác nhau

nên có sự suy giảm tia X khác nhau ở các

mức năng lượng khác nhau, do đó kỹ thuật

này có khả năng phân biệt giữa iốt cản quang

Các phương thức chẩn đoán hình ảnh được

sử dụng để đánh giá hẹp động mạch cảnh ngoài

sọ bao gồm: Siêu âm Doppler mạch máu, cắt

lớp vi tính mạch máu (Computed Tomographic

Angiography: CTA), cộng hưởng từ mạch máu

(Magnetic Resonance Angiography: MRA),

chụp mạch số hoá xoá nền (Digital Subtraction

Angiography: DSA). Siêu âm Doppler là

phương pháp rẻ tiền, dễ áp dụng và thường

được sử dụng như một xét nghiệm sàng lọc

để quyết định có thực hiện DSA hay không.²

Tác giả liên hệ: Phạm Hồng Đức

Trường Đại học Y Hà Nội

Email: phamhongduc@hmu.edu.vn

Ngày nhận: 05/03/2021

Ngày được chấp nhận: 24/05/2021

TCNCYH 142 (6) - 2021

1

TẠP CHÍ NGHIÊN CỨU Y HỌC

và cấu trúc vôi hoá, và cho phép loại bỏ mảng

xơ vữa vôi hoá giúp đánh giá mức độ hẹp

lòng mạch chính xác hơn.^4,6,7Mục đích của

nghiên cứu này là góp phần khẳng định vai

trò của DECT so với CTA trong xác định mức

độ hẹp động mạch cảnh do xơ vữa.

dụng là hình tái tạo nhiều mặt phẳng (Multi-

Planar Reformation: MPR) với độ dày 1,5 mm,

và tái tạo hình chiếu cường độ tối đa (Maximum

Intensity Projection: MIP). Hình ảnh thu được

đồng thời cho hai bộ ảnh tương ứng với hai

nguồn năng lượng khác nhau (80KV và 150KV)

bằng phầm mềm 3D (Syngo, Siemens Medical

Solutions, Đức).

II. ĐỐI TƯỢNG VÀ PHƯƠNG PHÁP

1. Đối tượng

Nghiên cứu gồm 27 bệnh nhân trên siêu âm

Doppler có hẹp động mạch cảnh ngoài sọ một

hoặc hai bên, có hoặc không có biểu hiện triệu

chứng thần kinh liên quan đến mạch não, được

chỉ định chụp DECT để đánh giá tình trạng vôi

hoá và mức độ hẹp động mạch cảnh ngoài

sọ tại Bệnh viện Xanh Pôn, trong thời gian từ

06/2018 đến 06/2020.

2. Phương pháp

Cách thức chụp và tạo ảnh DECT

Hình 1. MD (Material decomposition) là thuật

toán tạo ra một số hình ảnh DE (Dual energy)

Tất cả bệnh nhân đều được chụp cắt

lớp vi tính 384 dãy hai nguồn năng lượng

(SOMATOM Force, Siemens, Đức). Qui trình

chụp gồm sử dụng hai bóng: bóng A (150 kV,

250 mA) và bóng B (80 kV, 410 mA) với độ

dày 2 x 192 x 0,6 mm, bước nhảy pitch 0,75

và thời gian quay 0,25 giây. Để đánh giá thời

gian bơm thuốc cản quang tối ưu trước khi

chụp, thử test được thực hiện với bơm 10 ml

cản quang (Xenetix 350mgIod/ml, Guerbet,

Pháp) với tốc độ 5 ml/s, tiếp theo là 40 ml

nước muối sinh lý, qua đường truyền tĩnh

mạch bằng kim 18-gauge ở nếp khuỷu tay.

Sau khi xác định thời gian đạt đỉnh thuốc cản

quang ở quai động mạch chủ, tiến hành chụp

hệ mạch cảnh với bơm 40 ml cản quang và

tốc độ như thử test. Quá trình quét được thực

hiện theo hướng từ quai động mạch chủ đến

giữa hộp sọ.

Thuật toán này có thể phân biệt một vật

liệu với các vật liệu khác như xương (Bone)

và iốt (Iodine) bằng cách sử dụng một đường

phân cách (Separation line). Thuật ngữ này

đã được sử dụng cho ứng dụng loại bỏ xương

trực tiếp DE.⁸

Đầu tiên, tạo ảnh CTA thường qui bằng

kết hợp hai bộ ảnh quét năng lượng thấp với

năng lượng cao (giống như CTA năng lượng

đơn) với hệ số trọng là 0,5. Sau đó, dữ liệu thô

của hai ảnh quét có năng lượng khác nhau này

được chuyển đến trạm xử lý để tạo ảnh bằng

kỹ thuật Head Bone Removal, giúp loại bỏ cấu

trúc có canxi (xương, vôi hoá). Kỹ thuật này

sử dụng thuật toán loại trừ vật liệu (Material

decomposition algorithm: MD algorithm). Đây

là một thuật toán cơ bản trên DECT có thể

phân biệt giữa hai cấu trúc khác nhau tương

ứng với các vật liệu khác nhau, cụ thể là phân

biệt giữa xương hay mảng vôi hoá với iốt cản

Hình ảnh được dựng lại với độ dày lát cắt

0,625 mm, trên cửa sổ rộng và trung tâm (WW:

600, WL:150). Hình ảnh hiển thị ICA được sử

2

TCNCYH 142 (6) - 2021

TẠP CHÍ NGHIÊN CỨU Y HỌC

quang trong lòng mạch (Hình 1). Ứng dụng loại

bỏ xương trực tiếp của CT hai mức năng lượng

là một phương pháp đáng tin cậy và nhanh

hơn so với phương pháp xoá nền đơn giản của

chồng ảnh không và có cản quang trên CT đơn

năng lượng [Hình 2].⁸

Hai bộ dữ liệu hình ảnh CTA và DECT xóa

vôi hoá của từng bệnh nhân được tách riêng,

theo thứ tự ngẫu nhiên. Mỗi bộ dữ liệu đều

được đánh giá theo tiêu chuẩn NASCET độc

lập bởi hai bác sỹ điện quang có kinh nghiệm

(P.H.Đức và Đ.T.Thành). Sau đó, cả hai người

đọc cùng nhau xem xét và quyết định mức độ

hẹp theo phương pháp đồng thuận.

Phân tích hình ảnh

Tính chất vôi hoá: chia thành 3 loại theo

nghiên cứu của Das và cộng sự,⁹dựa vào tỷ

trọng của mảng xơ vữa: mềm (< 50HU), vôi

hoá (> 120HU), và hỗn hợp (có cả hai thành

phần trên). Phân tích mảng xơ vữa được thực

hiện trên các lớp cắt ngang, ảnh MPR, ảnh MIP

tại quanh đoạn hẹp nhất của ICA. Mức độ hẹp

động mạch cảnh được đo trên hình ảnh trước

(trên CTA) và sau khi xoá xơ vữa vôi hoá (trên

DECT) theo phương pháp NASCET, dựa vào

chỉ số đường kính lòng mạch hẹp (A) và đường

kính lòng mạch bình thường sau hẹp (B), với

công thức là: (B-A)/B 100%.

A

B

A

Hình 2. Ảnh cắt ngang qua đoạn xuất phát

của ICA trái, trên CTA thông thường có xoá

nền (A) và trên ảnh DE có xoá vôi hoá của

mảng xơ vữa (B)

Hình 3. Ảnh MIP đoạn hẹp ICA, trước (A) và

sau khi xoá mảng xơ vữa vôi hoá (B), cho

thấy hẹp vị trí gốc động mạch cảnh trong.

Mảng xơ vữa gây khó đánh giá và có thể

đánh giá quá mức mức độ hẹp động mạch

cảnh. Theo NASCET: hẹp mức độ

Cho thấy CTA đánh giá quá mức mức độ

hẹp của ICA do mảng xơ vữa vôi hoá gây so

với ảnh DE.

50-70% (A), hẹp 70-99% (B)

TCNCYH 142 (6) - 2021

3

TẠP CHÍ NGHIÊN CỨU Y HỌC

Phân tích thống kê

kiểm định Wilcoxon ghép cặp. Tất cả các số

liệu thống kê được phân tích bằng phần mềm

SPSS (release 23.0; IBM, Chicago, IL).

Các giá trị của mức độ hẹp được ghi lại

bằng các phương tiện số học và độ lệch chuẩn,

hệ số tương quan Pearson r được thực hiện

giữa kết quả CTA và DE xóa vôi hoá, thống kê

Cohen’s κ-test cũng được sử dụng cho mức

độ phù hợp giữa hai phương thức hình ảnh

này (kappa < 0,2 = không đạt, 0,61 - 0,8 = tốt,

0,81 - 1 = rất tốt). So sánh trung bình của hai

nhóm ghép cặp có phân phối chuẩn được thực

hiện bằng kiểm định Paired-Sample T-Test,

với nhóm nhỏ phân bố không chuẩn dùng

4. Đạo đức nghiên cứu

Đây là một phần của đề tài tốt nghiệp bác

sỹ nội trú của tác giả và đã được thông qua hội

đồng đề cương của trường Đại học Y Hà nội.

Tất cả các qui trình kỹ thuật được thực hiện theo

Dữ liệu thông tin là nghiên cứu mô tả không

can thiệp, nên không ảnh hưởng đến quyền và

nghĩa vụ của bệnh nhân tham gia nghiên cứu.

III. KẾT QUẢ

Nghiên cứu gồm có 27 bệnh nhân (BN), 23 nam và 4 nữ (tỷ lệ 5,75:1). Tuổi trung bình là 69 ±10

tuổi (45 - 85); trong đó có 21 BN (92,6%) có triệu chứng lâm sàng, gồm nhồi máu não nhẹ (44,4%)

và thiếu máu não thoảng qua (48,1%). Các BN đều có một hay nhiều yếu tố nguy cơ kèm theo như

tăng huyết áp, đái đường, rối loạn lipid máu; trong đó tăng huyết áp chiếm tỷ lệ cao nhất (85,2%).

Phần trăm hẹp DSCT

Biểu đồ 1. Phân tán điểm số NASCET của DECT với CTA thể hiện mối quan hệ tuyến tính

thuận (r = 0,996; p < 0,001)

Tất cả các BN được đánh giá bằng DECT với chất lượng hình ảnh rất tốt (100%). Trong 27 BN

có 16 trường hợp là mảng xơ vữa gây hẹp cả hai bên và đều ở đoạn phình cảnh, như vậy tổng có

43 động mạch cảnh được đánh giá, vị trí hẹp hoặc ở phình cảnh hoặc ở đoạn gần của ICA. Mảng

xơ vữa loại hỗn hợp có chiếm 74,4%, xơ vữa vôi hoá chiếm 18,6%, xơ vữa mềm ít gặp nhất (7,0%).

Có mối tương quan tuyến tính giữa mức độ hẹp theo phương pháp NASCET trên CTA và DECT sự

tương quan này chặt chẽ với r = 0,996; p < 0,001 (Biểu đồ 1). Có sự phù hợp với mức độ rất tốt giữa

hai phương thức chẩn đoán này trong đánh giá mức độ hẹp động mạch cảnh trong với hệ số Kappa

= 0,812. Đáng chú ý là với mức hẹp từ 70 - 99% là mức có chỉ định can thiệp điều trị, CTA đánh

giá quá mức độ hẹp này, 17 trường hợp (37,5%) hẹp so với 13 trường hợp (30,2%) hẹp trên DECT

(Bảng 1). Mức độ hẹp trung bình động mạch cảnh đo trên hình ảnh CTA và DECT lần lượt là 63,3 ±

25,0% và 59,5 ± 24,4%. Tỷ lệ mức độ hẹp giữa hai nhóm này là khác biệt có ý nghĩa thống kê với p

< 0,001, nhất là ở mảng xơ vữa có vôi hoá đơn thuần và hỗn hợp (Bảng 2).

4

TCNCYH 142 (6) - 2021

TẠP CHÍ NGHIÊN CỨU Y HỌC

Bảng 1. Độ phù hợp giữa hình ảnh CTA thường qui và DECT

trong phân loại mức độ hẹp động mạch cảnh

DECT

1 - 29%

30 - 49%

50 - 69%

70 - 99%

100%

Tổng (%)

CTA

1 - 29%

6

0

06 (14,0)

12 (27,9)

17 (39,5)

02 (04,6)

43 (100)

30 - 49%

50 - 69%

70 - 99%

100%

0

6

0

2

10

0

4

0

13

0

2

Tổng (%)

06 (14,0)

08 (18,6)

14 (32,6)

13 (30,2)

02 (04,6)

Kappa = 0,812

Bảng 2. So sánh mức độ hẹp trung bình của động mạch cảnh trên

ảnh CTA và DECT theo loại xơ vữa

Kỹ thuật

CTA

DECT

p

Loại xơ vữa

Xơ vữa mềm (n = 3)

Xơ vữa hỗn hợp (n = 32)

Xơ vữa vôi hoá (n = 8)

Tổng (n = 43)

54,7 ± 02,5

70,3 ± 24,5

38,8 ± 12,2

63,3 ± 25,0

53,7 ± 02,3

66,2 ± 24,1

36,3 ± 12,3

59,5 ± 24,4

0,200

0,000

0,011

0,000

IV. BÀN LUẬN

Chụp DECT được đặc trưng bởi sự thực

hiện của 2 bộ dữ liệu ảnh ở 2 phổ tia X khác

nhau. Có 2 cơ chế chính gây ra sự khác biệt

về suy giảm tia X phụ thuộc vào vật liệu, đó là

tán xạ compton và hiệu ứng quang điện. Loại

thứ hai phụ thuộc nhiều vào mật độ nguyên tử

của vật liệu được khảo sát, trong khi loại thứ

nhất phụ thuộc nhiều hơn vào kích thước mô

được chiếu xạ, chất lượng chùm tia và năng

lượng chùm tia. Dựa trên những đặc điểm này,

DECT cho phép phân biệt giữa các vật liệu

khác nhau có số nguyên tử cao, chẳng hạn

như iốt và canxi. Thuật toán ở đây áp dụng là

loại bỏ vật liệu canxi và để lại một hỗn hợp vật

liệu mô mềm và iốt. Điều này cho phép loại bỏ

hoàn toàn vôi hoá và tránh lượng vôi hoá còn

lại chồng lấp trong hình ảnh iốt của CTA. Một số

nghiên cứu cho đến nay đều cho thấy tính hữu

ích của chụp mạch DECT để mô tả các động

mạch cảnh ngoài sọ có loại bỏ xương so với

ảnh CTA thông thường.^10,11,12

Trong các vị trí hẹp thường gặp, hẹp tại

phình cảnh đứng đầu, theo sau đó là động

mạch cảnh trong. Kết quả này phù hợp với xu

hướng hình thành mảng tại chỗ chia đôi, nơi có

tốc độ máu chảy cao và các dòng xoáy máu. Về

tính chất của mảng xơ vữa, mảng xơ vữa hỗn

hợp là thường gặp nhất.⁴Những mảng xơ vữa

TCNCYH 142 (6) - 2021

5

TẠP CHÍ NGHIÊN CỨU Y HỌC

có vôi hoá, đặc biệt là những mảng xơ vữa có

vôi hoá nhiều ảnh hưởng rất lớn đến việc phân

loại mức độ hẹp.

So sánh DECT với chụp mạch DSA, nghiên

cứu của Mannil đã chỉ không có sự khác biệt

trong đánh giá hẹp giữa hai phương thức này.¹³

Nghiên cứu của Uotani và cs⁷cũng chỉ ra mối

tương quan chặt chẽ khi đối chiếu mức độ hẹp

giữa ảnh DECT và ảnh DSA (r = 0,95) và đưa

ra kết luận rằng với khả năng xoá mảng xơ vữa

vôi hoá, DECT rất hữu ích trong việc đánh giá

mức độ hẹp ở những động mạch cảnh có vôi

hoá nhiều.

Khi so sánh mức độ hẹp giữa CTA và DECT,

nghiên cứu này cho thấy khác biệt giữa trước

và sau khi loại bỏ vôi hoá, mức độ hẹp của

CTA lớn hơn so với DECT xoá vôi hoá. Do

hầu hết các động mạch cảnh trong nghiên cứu

của chúng tôi đều có sự hiện diện của vôi hoá

(93%), nên sẽ ảnh hưởng đến việc đo lường

mức độ hẹp của lòng mạch. Những trường hợp

vôi hóa lớn dạng vòng trong thành động mạch

gây che lấp lòng mạch, trên CTA trên ảnh MIP

có thể đánh giá quá mức độ hẹp (H2.A), nhưng

với thuật toán của DECT, các mảng vôi hóa đã

được loại bỏ một cách hiệu quả, dẫn đến giảm

đáng kể hiện tượng tạo khối trong khi vẫn giữ

được chất lượng hình ảnh, có thể nói tương tự

như ảnh chụp mạch DSA (H2.B).

Kỹ thuật này cũng có những hạn chế cần

được nhắc đến là chất lượng hình ảnh không

đủ có thể nhiễu gây đánh giá sai mức độ hẹp, ví

dụ nhiễu ảnh do phục hình nha khoa bằng kim

loại. Ngoài ra thuật toán loại bỏ canxi của DECT

có thể loại bỏ một phần iốt cũng như do quá

trình hiệu chuẩn của loại bỏ vật liệu cơ bản.¹³

Hạn chế của nghiên cứu là chúng tôi thu thập

được một số lượng tương đối thấp và không có

đối chứng với tiêu chuẩn vàng chụp mạch DSA.

Tuy nhiên, nghiên cứu này đại diện cho bằng

chứng với kết quả mạnh mẽ về một thuật toán

loại bỏ canxi của DECT. Các suy luận chung về

các hạn chế của thuật toán cần được xác nhận

trong các nghiên cứu lớn hơn.

Nghiên cứu của Mannil và cs¹³cũng cho

thấy DECT giúp loại bỏ các mảng bám vôi hóa

thành mạch cảnh và do đó cải thiện việc định

lượng hẹp động mạch cảnh tốt hơn so với sử

dụng hình ảnh CTA thông thường. Ngay cả

trong những trường hợp vôi hóa nhẹ, độ hẹp

NASCET trung bình đo trên DECT vẫn thấp

hơn 9% so với đo trên CTA thông thường.

Tương tự, nghiên cứu Uotani và cs⁷cho thấy

tỷ lệ hẹp động mạch cảnh dương tính giả của

DECT giảm so với CTA thông thường.

V. KẾT LUẬN

Nghiên cứu của chúng tôi góp phần làm

sáng tỏ tính ứng dụng cao của kỹ thuật loại bỏ

vôi hoá trên DECT trong chẩn đoán mức độ hẹp

của động mạch cảnh ngoài sọ. Kỹ thuật này có

thể khắc phục việc đánh giá quá mức mức độ

hẹp CTA thường qui do hiện tượng chồng lấp

các mảng vôi hóa.

So sánh với MRAvới DECT, xác định mức độ

hẹp ICA của MRA tương đương với DECT.^2,4,14

Nhưng theo Korn và cs⁴cho thấy MRA đánh

giá xơ vữa vôi hoá kém hơn DECT và cho rằng

do các mảng vôi hóa cung cấp thông tin quan

trọng cho bác sĩ can thiệp hoặc bác sĩ phẫu

thuật và cung cấp giá trị tiên lượng cho những

bệnh nhân phân tầng nguy cơ bị hẹp không

triệu chứng, vì vậy DECT nên được xem xét ở

những bệnh nhân hẹp động mạch cảnh có xơ

vữa vôi hóa lớn.

Lời cảm ơn

Chúng tôi xin chân thành cảm ơn các đồng

nghiệp khoa CĐHA và đơn vị đột quỵ, bệnh viện

Saint Paul đã giúp đỡ chúng tôi hoàn thành

nghiên cứu này.

Xung đột lợi ích và tài chính: Không

6

TCNCYH 142 (6) - 2021

TẠP CHÍ NGHIÊN CỨU Y HỌC

TÀI LIỆU THAM KHẢO

1. Barrett KM, Brott TG. Stroke caused by

extracranial disease. Circ Res. 2017; 120:

496–501.

computed tomography for the head. Japanese

Journal of Radiology. 2017; 36(2): 69–80.

9. Das M, Braunschweig T, Mühlenbruch

G, et al. Carotid plaque analysis: comparison

of dual-source computed tomography (CT)

ﬁndings and histopathological correlation.

2009;38(1):14-19.

2. Nederkoorn PJ, van der Graaf Y, Hunink

MGM. Duplex ultrasound and magnetic

resonance angiography compared with digital

subtraction angiography in carotid artery

stenosis. Stroke. 2003; 34(5):1324–32.

10. Morhard D, Fink C, Graser A, et al.

Cervical and cranial computed tomographic

angiography with automated bone removal:

dual energy computed tomography versus

standard computed tomography. Invest Radiol.

2009; 44: 293–297.

3. Josephson SA, Bryant SO, Mak HK,

et al. Evaluation of carotid stenosis using CT

angiography in the initial evaluation of stroke

and TIA. Neurology. 2004; 63: 457–460.

4. Korn A, Bender B, Brodoefel H, et

al. Grading of carotid artery stenosis in the

presence of extensive calciﬁcations: dual-

energy CT angiography in comparison with

contrast-enhanced MR angiography. CJCn.

2013; 25(1): 33-40.

11. Lell MM, Kramer M, Klotz E, et al. Carotid

computed tomography angiography with

automated bone suppression: a comparative

studybetweendualenergyandbonesubtraction

techniques. Invest Radiol. 2009; 44:322–328.

5. Marks MP, Napel S, Jordan JE, et al.

Diagnosis of carotid artery disease: preliminary

12. Kaemmerer N, Brand M, Hammon

M, et al. Dual-energy computed tomography

angiography of the head and neck with single-

source computed tomography: a new technical

(Split Filter) approach for bone removal. Invest

Radiol. 2016; 51: 618–623.

experience

with

maximum-intensity-

projectionspiral CT angiography. AJR Am J

Roentgenol. 1993; 160: 1267–71.

6. Thomas C, Korn A, Krauss B, et al.

Automatic bone and plaque removal using dual

energy CT for head and neck angiography:

feasibility and initial performance evaluation.

UJEjoR. 2010; 76(1):61-67.

13. Mannil M, Ramachandran J, de Martini

IV, et al. Modiﬁed dual-energy algorithm for

calciﬁed plaque removal: evaluation in carotid

computed tomography angiography and

comparison with digital subtraction angiography.

SJIR. 2017; 52(11): 680-685.

7. Uotani K, Watanabe Y, Higashi M, et al.

Dual-energy CT head bone and hard plaque

removal for quantiﬁcation of calciﬁed carotid

stenosis: utility and comparison with digital

subtraction angiography. JEr. 2009; 19(8):

2060-2065.

14. Lv P, Lin J, Guo D, et al. Detection of

carotid artery stenosis: a comparison between

2 unenhanced MRAs and dual-source CTA.

American Journal of Neuroradiology. 2014;

35(12): 2360-2365.

8. Naruto, N, Itoh,T, & Noguchi, K. Dual energy

TCNCYH 142 (6) - 2021

7

TẠP CHÍ NGHIÊN CỨU Y HỌC

Summary

DUAL ENERGY COMPUTED TOMOGRAPHY IN EVALUATION OF

CERVICAL CAROTID CALCIFIED PLAQUE STENOSIS

Dual Energy Computed Tomographic Angiography (DECT) with calciﬁed plaque removal was

compared with conventional CTA in the evaluation of the the degree of stenosis of the internal

carotid artery (ICA). 43 stenosis ICA in 27 patients were assessed according to the North American

Symptomatic Carotid Endarterectomy Trial (NASCET) criteria on both CTA and DECT techniques.

There is a very good agreement between these two diagnostic methods in the evaluation of stenosis

ICA with Kappa coefﬁcient = 0.812. The average stenosis ICA measured on conventional CTA and

DECT images were 63.3 ± 25.0% and 59.5 ± 24.4%, respectively (p < 0.001). Thus, DECT for

calciﬁed plaque removal facilitated the assessment of stenosis in all ICA and performed better than

the conventional CTA.

Keywords: Carotid stenosis, Calciﬁed plaque, Dual energy CTA.

8

TCNCYH 142 (6) - 2021