Báo cáo thực tập môn Hệ thống nông nghiệp - Đề tài: Đánh giá các hệ thống canh tác chính ở đồng bằng sông Cửu Long
Nhóm 1, TT K2009
Báo cáo thực tập: Môn học Hệ thống nông nghiệp
Đánh giá các hệ thống canh tác chính
ở đồng bằng sông Cửu Long
Tóm tắt
Nội dung báo cáo:
+ Khái quát và đánh giá chung về hệ thống
canh tác ở Đồng bằng sông Cửu Long.
+ Phân tích mô hình hệ thống canh tác bền
vững: VAC-B ở Cần Thơ
Khái quát về HTNN ở ĐBSCL
Bản đồ sử dụng đất ở ĐBSCL
ĐBSCL, vùng đất màu
mỡ nhờ bồi lắng phù sa
của hệ thống sông
Mekong, thích hợp cho
trồng lúa và nhiều cây
ăn trái, nuôi trồng thủy
sản, ...
Khái quát về HTNN ở ĐBSCL
Sự phát triển của nền nông nghiệp ở ĐBSCL
gắn chặt với:
z Các điều kiện tự nhiên (đất và nước),
z Sự đào vét các hệ thống kênh (để sử dụng
nguồn nước của sông Mekong),
z Quá trình định cư, cũng như
z Các điều kiện KT-XH, ...
Sự tiến triển của các HTCT có thể chia
làm 6 giai đoạn (Nguồn: Nguyễn Duy Cần, 2009)
1. Canh tác lúa thời kỳ "Oc-eo"
2. Canh tác lúa nước cổ truyền
3. Chuyển tiếp từ canh tác lúa cổ truyền sang
lúa cao sản
4. Sự phát triển của canh tác lúa
5. Thâm canh các hệ thống canh tác trên nền
lúa
6. Các hệ thống canh tác bền vững
Các hệ thống canh tác
Hệ thống canh tác lúa nước: gồm có lúa 1 vụ, lúa 2 vụ và
lúa 3 vụ, với 80% diện tích lúa trồng cải tiến và xạ hàng.
¾ Trong đó lúa 3 vụ trồng phổ biến
ở vùng phù sa, có thủy lợi, không bị ngập,
hay có hệ thống đê bao
¾ Lúa 2 vụ trồng ở vùng lũ, đất phèn nhẹ
đến trung bình, vùng nước trời (vùng ven biển)
Khái quát về HTNN ở ĐBSCL
Các hệ thống canh tác
Hệ thống 2 lúa – màu: ở vùng có thủy lợi hay nước trời
Hệ thống lúa – cá: ở vùng phù sa, nước lợ, ngập cạn
Hệ thống lúa – tôm nước ngọt: vùng phù sa, nước ngọt
Hệ thống lúa – tôm sú: vùng ven biển, nước lợ/mặn
Hệ thống V-A-C: vùng phù sa, nước ngọt, không ngập
hoặc ngập cạn
Hệ thống V-A-C-B: Vùng phù sa, không ngập/ngập
cạn ở trung tâm ĐBSCL
Nhìn nhận chung về mức độ bền vững của
các HTCT ở ĐBSCL
HT xen canh
Lúa-cá, lúa-tôm....
HT độc canh:
lúa 2, 3 vụ, rau, màu...
HT luân canh
2 lúa – màu…
HT V-A-C
HT V-A-C-B
Nhìn nhận chung về các HTCT ở ĐBSCL
z Các hệ thống canh tác độc canh mang tính tủi ro cao, không
bền vững.
z Hệ thống luân canh 1 lúa-2 màu, 2 lúa-màu và xen canh lúa-
cá, lúa-tôm mang lại hiệu quả kinh tế cao và bền vững hơn.
z Mô hình canh tác đa dạng nhiều thành phần kết hợp giữa trồng
trọt, chăn nuôi và nuôi trồng thủy sản mang lại hiệu quả kinh
tế cao và bền vững nhất.
Khái quát về HTNN ở ĐBSCL
Hệ thống 2 lúa – màu:
Hệ thống lúa – cá
Khái quát về HTNN ở ĐBSCL
Hệ thống lúa – tôm nước ngọt
Hệ thống lúa – tôm sú
Khái quát về HTNN ở ĐBSCL
Hệ thống V-A-C-B
Hệ thống V-A-C
Mô hình VAC-B
Địa điểm: nông hộ Lê hoàng Thanh, xã Mỹ
Khánh, huyện Phong Điền, tỉnh Cần Thơ
Vườn
Chuồng
ao
MÔ HÌNH VAC-B
Sinh khối, bã thực vật
Phân bón
C
V
C
Nước
tưới,
chất
hữu
cơ
Phân,
nước
thải
Thức ăn
Chất
đốt
Thức ăn,
dưỡng chất
A
B
Gia đình & thị trường
MÔ HÌNH VAC-B
Hợp phần:
Vườn: cây ăn quả: cam, quýt, xoài, nhãn, dâu, sầu
riêng,…
Ao: cá sặc Rằn (cá giống và cá thịt)
Chuồng: lợn
Hệ thống Bioga (túi ủ bioga)
MÔ HÌNH VAC-B
STT Thuộc tính
Kết luận
Ghi chú
1
Khả năng sản xuất
Khá
Cho các sản phẩm cây trồng vật nuôi: trái cây, rau, lợn thịt,
cá giống, cá thịt, chất đốt =>gia đình, xã hội
2
3
Tính ổn định
Tính tự chủ
Cao
Hệ thống sản xuất trong nhiều năm, cho thu nhập ổn định
Thấp
HT chăn nuôi phụ thuộc nguồn thức ăn, các hợp phần khác
có tác động qua lại, ít bị phụ thuộc vào hệ thống bên
ngoài
4
Tính công bằng
Cao
Sản phẩm của hệ được phân phối lại cho các thành phần và
lợi nhuận thu được phục vụ sinh hoạt và cuộc sống cho
các thành viên trong gia đình
5
6
Tính bền vững
Lợi nhuận
Cao
Cao
Hệ thống vẫn có khả năng duy trì theo thời gian khi một
trong các hợp phần gặp điều kiện bất lợi
Có nhiều nguồn thu khác nhau, lợi nhuận cao so mặt bằng tại
Cần Thơ
7
Tính đa dạng
Cao
Nhiều thành phần: cây ăn quả (cam, quýt, nhãn, xoài, sầu
riêng,..) cá, lợn…
MÔ HÌNH VAC-B
Phân tích SWOT
S
W
- Bền vững, ổn định,
- Lao động thiếu
- Hợp phần đa dạng
- Các phần tử có khả năng tự nuôi nhau nên
giảm chi phí đầu tư
- Vườn cây ăn trái chưa có quy hoạch, vườn
tạp ít có hiệu quả kinh tế.
- Thiếu kỹ thuật canh tác cây ăn trái
- Hiệu quả kinh tế cao, sử dụng hiệu quả tài
nguyên nông hộ
- Nông hộ có tinh thần học hỏi, tiếp thu các
khoa học kỹ thuật, kinh nghiệm nuôi cá,
heo, biogas.
O
T
- Chính sách của địa phương về phát triển
nông nghiệp
- Điều kiện giao thông không thuận lợi
- Phụ thuộc điều kiện tự nhiên
- Sự hỗ trợ vốn, kỹ thuật từ các tổ chức trong - Đòi hỏi kỹ thuật và quản lý
và ngoài nước
- Diện tích nhỏ nên đầu ra của sản phẩm chủ
- Bao tiêu sản phẩm của đại lý thu mua
- Trao đổi thông tin thuận lợi
- Không gây ô nhiễm môi trường
yếu là thị trường trong nước, giá không ổn
định
MÔ HÌNH VAC-B
Giải pháp:
-Cải tạo, quy hoạch vườn cây ăn quả để tăng hiệu quả kinh tế.
KẾT LUẬN
- Mô hình VAC- B ở Cần Thơ là một mô hình khép kín khá hoàn
thiện. Các phần tử trong hệ thống có mối liên hệ mất thiết với nhau:
Đầu ra của phần tử này là đầu vào của phần tử kia.
- HT mang lại thu nhập cho nông hộ, cung cấp thực phẩm cho thị
trường, đảm bảo đời sống kinh tế hộ gia đình lại không gây ô nhiễm
môi sinh
- HT có tính đa dạng, bền vững
- Là một mô hình điển hình để phát triển nền nông nghiệp bền vững
- Triển khai các mô hình trên diện rộng
20 trang
02/04/2022
3680
Bạn đang xem tài liệu "Báo cáo thực tập môn Hệ thống nông nghiệp - Đề tài: Đánh giá các hệ thống canh tác chính ở đồng bằng sông Cửu Long", để tải tài liệu gốc về máy hãy click vào nút Download ở trên
File đính kèm:
- bao_cao_thuc_tap_mon_he_thong_nong_nghiep_de_tai_danh_gia_ca.pdf
