Tiểu luận Đổi mới hoạt động của Doanh nghiệp nhà nước trong nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa ở Việt Nam

Tiểu luận Những vấn đề KTCT của TKQĐ lên CNXH ở Việt Nam

Văn Công Vũ

MỤC LỤC

MỞ ĐẦU .............................................................................................................................2

PHẦN NỘI DUNG .............................................................................................................3

I. MỘT SỐ VẤN ĐỀ LÝ LUẬN CHUNG VỀ DOANH NGHIỆP NHÀ NƯỚC

TRONG NỀN KINH TẾ THỊ TRƯỜNG ĐỊNH HƯỚNG XÃ HỘI CHỦ NGHĨA ....3

1. Khái niệm Doanh nghiệp nhà nước ...........................................................................3

2. Phân loại Doanh nghiệp nhà nướ c .............................................................................4

2.1. Dựa vào hình thức tổ chức doanh nghiệp nhà nướ c ...........................................4

2.2. Dựa theo nguồn vốn ............................................................................................5

3. Đặc điểm của Doanh nghiệp nhà nướ c ......................................................................5

3.1. Đặc điểm của Doanh nghiệp nhà nước trong nền kinh tế thị trường .................5

3.2. Đặc thù của Doanh nghiệp nhà nước ở nước ta .................................................6

4. Vai trò của Doanh nghiệp nhà nước ..........................................................................7

5. Kinh nghiệm đổi mới, cải cách Doanh nghiệp nhà nước ở một số quốc gia trên thế

giớ i .................................................................................................................................8

5.1. Kinh nghiệm của Hàn Quố c ................................................................................8

5.2. Kinh nghiệm của Trung Quốc .............................................................................9

II. THỰC TRẠNG HOẠT ĐỘNG CỦA DOANH NGHIỆP NHÀ NƯỚC Ở NƯỚC

TA HIỆN NAY ...............................................................................................................10

1. Chủ trương của Đảng về quá trình đổi mới, phát triển Doanh nghiệp nhà nước .....10

2. Thực trạng hoạt động của Doanh nghiệp nhà nước ở nước ta giai đoạn 2015 – 2017

.....................................................................................................................................15

3. Đánh giá thực trạng hoạt động của Doanh nghiệp nhà nước ở nước ta hiện na y ....20

3.1. Thành tựu ..........................................................................................................20

3.2. Hạn chế .............................................................................................................20

4. Nguyên nhân hạn chế ...............................................................................................22

III. GIẢI PHÁP ĐỔI MỚI HOẠT ĐỘNG CỦA DOANH NGHIỆP NHÀ NƯỚC

TRONG NỀN KINH TẾ THỊ TRƯỜNG ĐỊNH HƯỚNG XÃ HỘI CHỦ NGHĨA Ở

VIỆT NAM .....................................................................................................................22

1. Nhóm giải pháp đẩy mạnh tái cấu trúc Doanh nghiệp nhà nước .............................22

2. Nhóm giải pháp tăng cường quản lý, sử dụng có hiệu quả tài sản Nhà nước .........26

KẾT LUẬN .......................................................................................................................26

TÀI LIỆU THAM KHẢO ...............................................................................................27

1

Tiểu luận Những vấn đề KTCT của TKQĐ lên CNXH ở Việt Nam

Văn Công Vũ

MỞ ĐẦU

Hiện nay, vấn đề đổi mới hoạt động Doanh nghiệp nhà nước để tạo động lực

phát triển và nâng cao hiệu quả, tạo sự cạnh tranh bình đẳng, tự chịu trách nhiệm về

kết quả sản xuất kinh doanh… luôn là mối quan tâm của Đảng và Nhà nước, của các

nhà nghiên cứu, các cơ quan hoạch định chính sách và của các doanh nghiệp. Với sự

lựa chọn định hướng xã hội chủ nghĩa, kinh tế nhà nước nói chung, Doanh nghiệp

nhà nước nói riêng có vai trò đặc biệt quan trọng.

Triển khai Nghị quyết Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ XII và Nghị quyết số 12-

NQ/TW của Hội nghị Ban Chấp hành Trung ương Đảng lần thứ 5 (khóa XII) về tiếp

tục cơ cấu lại, đổi mới và nâng cao hiệu quả Doanh nghiệp nhà nước, Thủ tướng

Chính phủ đã ban hành Quyết định số 707/QĐ-TTg ngày 25/5/2017 phê duyệt Đề án

“Cơ cấu lại doanh nghiệp nhà nước, trọng tâm là tập đoàn kinh tế, tổng công ty nhà

nước giai đoạn 2016 – 2020” để làm cơ sở cho các bộ, ngành, địa phương phê duyệt

và triển khai thực hiện phương án cơ cấu lại từng Doanh nghiệp nhà nước và doanh

nghiệp có vốn nhà nước thuộc lĩnh vực quản lý giai đoạn 2016 – 2020.

Tại Nghị quyết số 12-NQ/TW, vai trò của Doanh nghiệp nhà nước đối với nền

kinh tế tiếp tục được khẳng định. Theo đó, Doanh nghiệp nhà nước “là một lực lượng

vật chất quan trọng của kinh tế nhà nước, góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế và

thực hiện tiến bộ, công bằng xã hội”. Đồng thời, là công cụ quan trọng để bảo đảm

thực hiện có hiệu quả các chính sách ổn định vĩ mô, kiềm chế lạm phát, đối phó với

những biến động thị trường; tạo nguồn thu lớn cho ngân sách nhà nước; thực hiện

nhiệm vụ quốc phòng, an ninh và chính sách an sinh xã hội.

Song trên thực tế, hoạt động của Doanh nghiệp nhà nước trong sự nghiệp đổi

mới và phát triển đất nước ta hiện nay vẫn còn bộc lộ nhiều hạn chế yếu kém. Sự yếu

kém đó thể hiện cả trong hiệu quả thấp của hệ thống Doanh nghiệp nhà nước sau khi

đã áp dụng các biện pháp đổi mới và cả trong những yếu kém của hệ thống chính

sách, biện pháp đổi mới…

Xuất phát từ thực tế đó, trong phạm vi tiểu luận môn học Những vấn đề kinh

tế chính trị của thời kỳ quá độ lên chủ nghĩa xã hội ở Việt Nam, học viên thực

hiện tiểu luận với chủ đề: “Đổi mới hoạt động của Doanh nghiệp nhà nước trong

nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa ở Việt Nam”.

2

Tiểu luận Những vấn đề KTCT của TKQĐ lên CNXH ở Việt Nam

Văn Công Vũ

PHẦN NỘI DUNG

I. MỘT SỐ VẤN ĐỀ LÝ LUẬN CHUNG VỀ DOANH NGHIỆP NHÀ

NƯỚC TRONG NỀN KINH TẾ THỊ TRƯỜNG ĐỊNH HƯỚNG XÃ HỘI CHỦ

NGHĨA

1. Khái niệm Doanh nghiệp nhà nước

Trên thực tế, việc xác định Doanh nghiệp nhà nước chủ yếu dựa trên một số

tiêu chí chung như quyền sở hữu, quyền kiểm soát và khả năng khống chế của Nhà

nước, mục tiêu hoạt động… song ranh giới xác định thì mỗi quốc gia, mỗi thời kỳ

lại có sự khác nhau.

Ở nước ta, quan niệm về Doanh nghiệp nhà nước qua các thời kỳ đổi mới quản

lý của đã có sự thay đổi. Trước đây, trong cơ chế kế hoạch hóa tập trung bao cấp,

Doanh nghiệp nhà nước là những doanh nghiệp do Nhà nước đầu tư 100% vốn, trực

tiếp thành lập và quản lý, hạch toán kinh tế theo nguyên tắc thu đủ, chi đủ, bao cấp

và chiếm vị trí độc tôn trong nền kinh tế.

Khi chuyển sang nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa, các Doanh

nghiệp nhà nước không những thay đổi về nguyên tắc hoạt động, cơ chế quản lý,

hạch toán mà còn thay đổi cả cơ cấu sở hữu. Tuy nhiên, về cơ bản, quan niệm về

Doanh nghiệp nhà nước vẫn chủ yếu dựa trên tiêu chí sở hữu vốn Nhà nước và quyền

kiểm soát của Nhà nước đối với hoạt động sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp.

Theo Điều 1, Luật Doanh nghiệp nhà nước 1995 quy định:

“Doanh nghiệp nhà nước là tổ chức kinh tế do Nhà nước đầu tư vốn, thành lập

và tổ chức quản lý, hoạt động kinh doanh hoặc hoạt động công ích, nhằm thực hiện

các mục tiêu kinh tế - xã hội do Nhà nước giao.

Doanh nghiệp nhà nước có tư cách pháp nhân, có các quyền và nghĩa vụ dân

sự, tự chịu trách nhiệm về toàn bộ hoạt động, kinh doanh trong phạm vi số vốn do

doanh nghiệp quản lý.

Doanh nghiệp nhà nước có tên gọi, có con dấu riêng và có trụ sở chính trên

lãnh thổ Việt Nam”.

Tuy nhiên trên thực tế, những thay đổi của Doanh nghiệp nhà nước đã đưa đến

việc sửa đổi, bổ sung định nghĩa về Doanh nghiệp nhà nước ở một số Bộ luật sau

này.

Theo Điều 1, Luật Doanh nghiệp nhà nước 2003 quy định:

“Doanh nghiệp nhà nước là tổ chức kinh tế do Nhà nước sở hữu toàn bộ vốn

điều lệ hoặc có cổ phần, vốn góp chi phối, được tổ chức dưới hình thức công ty nhà

nước, công ty cổ phần, công ty trách nhiệm hữu hạn”.

Theo Điều 4, Luật Doanh nghiệp 2005 quy định:

3

Tiểu luận Những vấn đề KTCT của TKQĐ lên CNXH ở Việt Nam

Văn Công Vũ

“Doanh nghiệp nhà nước là doanh nghiệp trong đó Nhà nước sở hữu trên 50%

vốn điều lệ”.

Gần đây nhất, theo Điều 4, Luật Doanh nghiệp 2014 quy định:

“Doanh nghiệp nhà nước là doanh nghiệp do Nhà nước nắm giữ 100% vốn điều

lệ”

Như vậy, có thể hiểu “Doanh nghiêp nhà nước là doanh nghiệp một chủ sở hữu

trong trường hợp nhà nước sở hữu toàn bộ vốn điều lệ (tức sở hữu 100%). Doanh

nghiệp nhà nước nhiều chủ sở hữu trong trường hợp có cổ phần, vốn góp chi phối

có tỉ lệ trên 50% và dưới 100%”.

2. Phân loại Doanh nghiệp nhà nước

2.1. Dựa vào hình thức tổ chức doanh nghiệp nhà nước

Thứ nhất, công ty nhà nước: là doanh nghiệp do nhà nước sở hữu toàn bộ vốn

điều lệ thành lập, tổ chức quản lý và tồn tại dưới hình thức công ty Nhà nước độc lập

và tổng công ty nhà nước.

Thứ hai, công ty cổ phần nhà nước: là công ty cổ phần mà toàn bộ cổ đông là

các công ty nhà nước hoặc tổ chức được nhà nước ủy quyền góp vốn. Tổ chức và

hoạt động theo Luật doanh nghiệp năm 2005.

Thứ ba, công ty trách nhiệm hữu hạn nhà nước một thành viên là công ty trách

nhiệm hữu hạn do nhà nước sở hữu toàn bộ vốn điều lệ. Tổ chức quản lí và đăng ký

theo Luật doanh nghiệp năm 2005.

Thứ tư, công ty trách nhiệm hữu hạn nhà nước có từ hai thành viên trở lên: là

công ty trách nhiệm hữu hạn trong đó có tất cả các thành viên đều là công ty nhà

nước hoặc có thành viên là công ty nhà nước, thành viên được ủy quyền góp vốn.

Được tổ chức và hoạt động theo luật doanh nghiệp.

Thứ năm, doanh nghiệp cổ phần, vốn góp chi phối của nhà nước: là doanh

nghiệp mà cổ phần hoặc vốn góp của nhà nước chiếm trên 50% vốn điều lệ. Nhà

nước giữ quyền chi phối doanh nghiệp.

2.2. Dựa theo nguồn vốn

Dựa theo nguồn vốn, Doanh nghiệp nhà nước có hai loại

Thứ nhất, Doanh nghiệp nhà nước do nhà nước sở hữu 100% vốn, gồm: công

ty nhà nước, công ty cổ phần nhà nước, công ty trách nhiệm hữu hạn nhà nước một

thành viên, công ty trách nhiệm hữu hạn nhà nước hai thành viên trở lên.

Thứ hai, Doanh nghiệp do nhà nước có cổ, vốn góp chi phối, gồm: công ty cổ

phần nhà nước mà nhà nước chiếm trên 50% cổ phiếu, công ty trách nhiệm hữu hạn

mà nhà nước chiếm trên 50% vốn góp.

4

Tiểu luận Những vấn đề KTCT của TKQĐ lên CNXH ở Việt Nam

Văn Công Vũ

2.3. Dựa theo mô hình tổ chức quản lý

Dựa theo mô hình tổ chức quản lý, Doanh nghiệp nhà nước có hai loại

Thứ nhất, doanh nghiệp nhà nước có hội đồng quản trị: hội đồng quản trị là cơ

quan đại diện trực tiếp chủ sở hữu nhà nước, chịu trách nhiệm trước nhà nước.

Thứ hai, doanh nghiệp nhà nước không có hội đồng quản trị: giám đốc doanh

nghiệp được nhà nước bổ nhiệm hoặc tuê để điều hành hoạt động của doanh nghiệp.

3. Đặc điểm của Doanh nghiệp nhà nước

3.1. Đặc điểm của Doanh nghiệp nhà nước trong nền kinh tế thị trường

Trong nền kinh tế thị trường các Doanh nghiệp nhà nước vừa là chủ thể kinh

doanh, vừa là lực lượng kinh tế nòng cốt để Nhà nước sử dụng tác động vào các hoạt

động kinh tế và như vậy Doanh nghiệp nhà nước vừa phải thực hiện mục tiêu kinh

tế (lợi nhuận) vừa phải thực hiện mục tiêu chính trị xã hội. Đây là nội dung chi phối

cơ bản các đặc điểm của Doanh nghiệp nhà nước.

Doanh nghiệp nhà nước thường chịu áp lực phải thực hiện các mục tiêu chính

trị xã hội ngoài mục tiêu kinh tế. Đây là một nghịch lý song Doanh nghiệp nhà nước

vẫn phải tồn tại và phát triển trong nghịch lý đó.

Động lực tìm kiếm lợi nhuận của giới quản lý Doanh nghiệp nhà nước thường

bị giảm nhẹ do các mục tiêu khác chi phối như: không có tài sản riêng trong doanh

nghiệp, trách nhiệm và lợi ích không gắn với lợi nhuận của Doanh nghiệp nhà nước…

Cơ chế khuyến khích lợi ích đối với giới quản lý Doanh nghiệp nhà nước không

rõ ràng

So với Doanh nghiệp tư nhân, Doanh nghiệp nhà nước có hai lợi thế, là quy mô

vốn lớn và tính kế hoạch hóa dài hạn, nhưng cũng có hai nhược điểm là tính kém

năng động và bộ máy quản lý cồng kềnh.

Doanh nghiệp nhà nước thường hoạt động trong nhiều lĩnh vực kém sinh lợi

Do vậy, các đặc điểm trên dẫn đến một đặc điểm khác là Doanh nghiệp nhà

nước thường hoạt động kém hiệu quả hơn Doanh nghiệp tư nhân

3.2. Đặc thù của Doanh nghiệp nhà nước ở nước ta

Việt Nam là một quốc gia chuyển từ mô hình kinh tế kế hoạch hóa, tập trung

bao cấp sang mô hình kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa nên Doanh

nghiệp nhà nước ở nước ta, ngoài những đặc điểm chung của Doanh nghiệp nhà nước

trong nền kinh tế thị trường, còn có những đặc thù riêng như sau:

Thứ nhất, tài sản của Doanh nghiệp nhà nước do Nhà nước sở hữu là một bộ

phận của tài sản toàn dân. Sở hữu Nhà nước trong Doanh nghiệp nhà nước thực chất

là thể chế hóa sở hữu toàn dân, là nền tảng kinh tế của chế độ xã hội chủ nghĩa mà

5

Tiểu luận Những vấn đề KTCT của TKQĐ lên CNXH ở Việt Nam

Văn Công Vũ

đại diện là các cơ quan Nhà nước với tư cách là cơ quan công quyền, đứng ra quản

lý, chi phối doanh nghiệp. Đại diện cho sở hữu toàn dân được phân cấp hoặc ủy

quyền cho chính phủ, các bộ và UBND tỉnh, Thành phố trực thuộc Trung ương thực

hiện quyền sở hữu đối với Doanh nghiệp nhà nước.

Thứ hai, do Nhà nước sở hữu 100% hoặc phần lớn vốn, nên Nhà nước có quyền

kiểm soát các hoạt động quan trọng của Doanh nghiệp nhà nước, thậm chí trong một

số trường hợp, Nhà nước chỉ có cổ phần đặc biệt nhưng vẫn có quyền quyết định

những vấn đề quan trọng của doanh nghiệp theo thỏa thuận trong điều lệ. Doanh

nghiệp nhà nước phải thực hiện nhiệm vụ kinh doanh, công ích hoặc nhiệm vụ đặc

biệt do Nhà nước giao, đồng thời làm hậu thuẫn cho Nhà nước trong việc thực hiện

các mục tiêu phi kinh tế khác.

Thứ ba, nước ta là một nước chuyển đổi từ mô hình kinh tế kế hoạch hóa tập

trung bao cấp sang mô hình kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa. Doanh

nghiệp nhà nước có vai trò rất lớn, nó đã và đang chiếm giữ những vị trí then chốt

trong hầu hết các ngành, lĩnh vực của nền kinh tế. Nó nắm giữ nhiều nguồn lực lớn

quan trọng của Nhà nước về đất đai, vốn… và được hưởng một số lợi thế so với các

doanh nghiệp thuộc các thành phần kinh tế khác như: về vay vốn tín dụng, thông tin,

hạn ngạch, chế độ ưu đãi, đầu tư trong và ngoài nước, giấy phép, xúc tiến thương

mại, liên doanh liên kết trong và ngoài nước… Các Doanh nghiệp nhà nước quan

trọng còn được Nhà nước bảo hộ và hỗ trợ.

Thứ tư, Doanh nghiệp nhà nước không chỉ là chủ thể kinh doanh mà còn là công

cụ quan trọng để Nhà nước điều tiết vĩ mô nền kinh tế nhiều thành phần, góp phần

giữ vững vai trò chủ đạo quyết định của kinh tế Nhà nước trong nền kinh tế thị trường

nhiều thành phần, góp phần định hướng nền kinh tế thị trường theo quỹ đạo xã hội

chủ nghĩa.

4. Vai trò của Doanh nghiệp nhà nước

Trong nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa ở nước ta, Doanh

nghiệp nhà nước có vai trò đặc biệt quan trọng. Theo quan niệm của Đảng ta, trong

nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa nhiều thành phần, kinh tế nhà

nước giữ vai trò chủ đạo mà trong đó Doanh nghiệp nhà nước là một bộ phận quan

trọng nhất. Do vậy, khi đánh giá vai trò kinh tế, chính trị, xã hội của Doanh nghiệp

nhà nước ở Việt Nam luôn phải gắn liền với vai trò của kinh tế nhà nước nói chung

và được xác định như là một công cụ quản lý vĩ mô của Nhà nước, đồng thời đặt

Doanh nghiệp nhà nước trong mối tương quan qua lại với các loại hình doanh nghiệp

khác. Vai trò đó được thể hiện:

Thứ nhất, các Doanh nghiệp nhà nước giữ những vị trí then chốt nhất của nền

kinh tế. Vai trò này xuất phát từ mục tiêu định hướng xã hội chủ nghĩa. Bởi vì, chỉ

khi nào chúng ta xây dựng được một hệ thống Doanh nghiệp nhà nước mạnh, tạo nên

6

Tiểu luận Những vấn đề KTCT của TKQĐ lên CNXH ở Việt Nam

Văn Công Vũ

trụ cột cho nền kinh tế thì Nhà nước mới kiểm soát được các quá trình kinh tế, hướng

chúng vào thực hiện các mục tiêu xã hội chủ nghĩa.

Thứ hai, Doanh nghiệp nhà nước phải đảm bảo những điều kiện để nền kinh tế

quốc dân phát triển một cách có hiệu quả. Sứ mệnh đó thể hiện ở chỗ trước hết Doanh

nghiệp nhà nước phải tập trung vào những lĩnh vực đầu tư dài hạn như kết cấu hạ

tầng, công nghiệp mũi nhọn… nhằm tăng trưởng bền vững. Doanh nghiệp nhà nước

phải đi đầu, mở rộng, tạo điều kiện môi trường thuận lợi cho nền kinh tế ngay cả khi

các ngành đó có mức lợi nhuận thấp. Doanh nghiệp nhà nước thậm chí được thiết kế

như bước đệm để giảm sự tàn phá của các quy luật kinh tế thị trường.

Thứ ba, các Doanh nghiệp nhà nước còn là công cụ để Nhà nước thực hiện

những mục tiêu xã hội như: tạo việc làm, cung cấp hàng hóa dịch vụ thiết yếu cho xã

hội, đẩy mạnh sự phát triển của các vùng kinh tế lạc hậu, khó khăn, vùng sâu, vùng

xa. Với mục tiêu xây dựng xã hội công bằng, dân chủ, vì dân, những nghĩa vụ xã hội

đặt ra không chỉ rất nặng nề mà ngày càng tăng lên. Doanh nghiệp nhà nước phải là

lực lượng hỗ trợ Nhà nước thực hiện mục tiêu xã hội này, nhất là đầu tư vào những

lĩnh vực lãi ít, thu hồi vốn lâu nhưng có ý nghĩa chính trị, xã hội lớn. Đặc biệt trong

những lĩnh vực công ích, những lĩnh vực có vai trò chính trị xã hội như kết cấu hạ

tầng, bảo vệ môi trường, đảm bảo an ninh quốc phòng… thì Doanh nghiệp nhà nước

là lực lượng chủ đạo.

Thứ tư, các Doanh nghiệp nhà nước còn có sứ mệnh là tạo điều kiện và thúc đẩy

toàn bộ quá trình công nghiệp hóa và hiện đại hóa đất nước. Bởi vì công nghiệp hóa,

hiện đại hóa đòi hỏi nguồn vốn lớn, dài hạn và phải thực hiện mục tiêu chuyển dịch

cơ cấu kinh tế mà tư nhân và tư bản nước ngoài không có điều kiện hoặc không chú

trọng đến. Vai trò của Doanh nghiệp nhà nước không chỉ ở việc đầu tư vào cơ sở hạ

tầng mà còn ở lĩnh vực tạo dựng cơ cấu kinh tế công – nông – dịch vụ hiện đại, đặc

biệt là trong lĩnh vực công nghiệp hóa, hiện đại hóa nông nghiệp, nông thôn.

Thứ năm, Doanh nghiệp nhà nước còn là công cụ, hạt nhân, nòng cốt trong việc

liên doanh, liên kết và hội nhập kinh tế quốc tế, lôi cuốn các thành phần kinh tế đi

lên chủ nghĩa xã hội. Đây là vai trò có sứ mệnh hết sức quan trọng của Doanh nghiệp

nhà nước. Đó là sức mạnh kinh tế để Nhà nước phát huy vai trò đoàn kết của các chủ

thể trong nền kinh tế, khống chế định hướng hoạt động kinh tế của toàn xã hội.

5. Kinh nghiệm đổi mới, cải cách Doanh nghiệp nhà nước ở một số quốc

gia trên thế giới

5.1. Kinh nghiệm của Hàn Quốc

Luật Quản lý doanh nghiệp của Chính phủ Hàn Quốc (Đạo luật số 3690 ngày

31/12/1983) được quy định áp dụng cho các doanh nghiệp mà Nhà nước nắm từ 50%

vốn điều lệ trở lên. So với các luật trước, đạo luật này đã tách được chức năng thực

hiện ra khỏi chức năng quyết định tại doanh nghiệp Chính phủ quản lý. Các thành

7

Tiểu luận Những vấn đề KTCT của TKQĐ lên CNXH ở Việt Nam

Văn Công Vũ

viên của HĐQT gồm cả Chủ tịch HĐQT đều hoạt động theo nhiệm kỳ. Chính phủ

bổ nhiệm Chủ tịch HĐQT và thành viên HĐQT, còn HĐQT bổ nhiệm các giám đốc

điều hành của doanh nghiệp.

Nhà nước kiểm soát, đánh giá hoạt động của doanh nghiệp thông qua các chỉ

tiêu kinh tế của từng thời kỳ trên cơ sở doanh thu của doanh nghiệp. HĐQT không

can thiệp vào quá trình quản trị doanh nghiệp mà chỉ đưa ra các chính sách lớn thông

qua các cuộc họp (khoảng 5-6 lần/năm). Giám đốc điều hành chịu trách nhiệm về

hoạt động của doanh nghiệp. Dư luận xã hội và ý kiến của các nhà khoa học là một

kênh quan trọng trong việc giúp Nhà nước bổ nhiệm cán bộ quản lý doanh nghiệp.

Doanh nghiệp nhà nước độc lập về nguồn vốn, việc xem xét và quyết định sử

dụng nguồn vốn do HĐQT của từng doanh nghiệp quyết định căn cứ vào hướng dẫn

của Hội đồng đánh giá quản lý của Chính phủ. Hội đồng này bao gồm Bộ trưởng Bộ

Kế hoạch – Kinh tế, Bộ trưởng Bộ Tài chính và Bộ trưởng Bộ Quản lý doanh nghiệp.

Hội đồng có quyền hạn:

- Xây dựng các tiêu chí đánh giá doanh nghiệp;

- Điều phối các mục tiêu của các doanh nghiệp;

- Xây dựng hướng dẫn chung cho việc sử dụng vốn;

- Đánh giá hiệu quả quản trị doanh nghiệp;

- Thực hiện các nhiệm vụ đột xuất khác của chủ sở hữu.

Luật quy định chỉ có Cục Thanh tra và kiểm toán là tổ chức duy nhất có quyền

kiểm tra doanh nghiệp, khi Bộ trưởng quản lý ngành muốn tiến hành điều tra, kiểm

tra một doanh nghiệp thì phải có sự đồng thuận của Cục Thanh tra và kiểm toán. Các

doanh nghiệp được toàn quyền đấu thầu mua sắm thiết bị.

5.2. Kinh nghiệm của Trung Quốc

Phương châm, quan điểm chỉ đạo tái cơ cấu Doanh nghiệp nhà nước ở Trung

Quốc là theo hướng thận trọng, tập trung giải quyết những vấn đề do thực tiễn đặt ra,

cụ thể trong từng trường hợp, tránh rập khuôn, máy móc, tránh “cắt mọi thứ bằng

một con dao”, hoặc mù quáng bác bỏ chúng, nhưng cũng không để xảy ra sự cẩu thả

trong hành động, nôn nóng tìm cách làm tất cả ngay một lúc.

Việc tái cơ cấu Doanh nghiệp nhà nước ở Trung Quốc được đẩy mạnh từ sau

Hội nghị Trung ương 4 (khóa XV) khi đưa ra “Quyết định về một số vấn đề lớn trong

cải cách và phát triển Doanh nghiệp nhà nước”. Quyết định này đưa ra một định

hướng mới “thực hiện điều chỉnh mang tính chiến lược đối với kinh tế nhà nước và

cải tổ Doanh nghiệp nhà nước”.

Trong quyết định này đã chỉ rõ những ngành, lĩnh vực mà Nhà nước hoạt động

là những ngành liên quan đến an ninh quốc gia, độc quyền tự nhiên, sản xuất hàng

hóa công cộng, các doanh nghiệp chủ lực trong các ngành kỹ thuật mới và có tính trụ

cột...

8

Tiểu luận Những vấn đề KTCT của TKQĐ lên CNXH ở Việt Nam

Văn Công Vũ

Thực hiện quyết định này, tỷ trọng khu vực nhà nước của Trung Quốc đã giảm

đáng kể. GDP của Doanh nghiệp nhà nước thuần tuý giảm từ 77,6% năm 1978, xuống

còn 26,5% năm 1997; Doanh nghiệp nhà nước giảm mạnh trong các lĩnh vực thương

nghiệp bán lẻ, ăn uống công cộng, dịch vụ song vẫn giữ vai trò chi phối ở những

ngành then chốt của nền kinh tế như: dầu mỏ, sản xuất điện, luyện kim, hóa chất, tài

chính, bảo hiểm, vận tải đường sắt, hàng không, viễn thông, dịch vụ y tế...

Về mặt tổ chức quản lý, trong quá trình tái cơ cấu, Trung Quốc rất chú trọng

việc hình thành các công ty lớn, tập đoàn kinh tế dựa trên mô hình công ty mẹ - công

ty con. Việc thành lập các công ty mẹ - công ty con là một trong những biện pháp

giải quyết vấn đề quản lý nhà nước đối với doanh nghiệp thông qua việc tham gia

vào công ty với tư cách là cổ đông.

Đa số các Doanh nghiệp nhà nước lớn sau khi tái cơ cấu đều có các công ty con.

Các công ty con này được phép tiếp tục đầu tư vào các công ty khác. Quan hệ giữa

công ty mẹ và công ty con được thực hiện thông qua việc quản lý và nắm giữ phần

vốn khống chế. Công ty mẹ là công ty nắm cổ phần chi phối ở các công ty con về

mặt tài chính và chiến lược phát triển.

Trung Quốc dự định thành lập khoảng 20 - 30 công ty mẹ để quản lý phần vốn

của Nhà nước tại các doanh nghiệp thuộc mọi thành phần kinh tế. Các công ty này

hoạt động giống như một quỹ đầu tư và đại diện cho toàn bộ sở hữu của Nhà nước

tại doanh nghiệp. Việc thành lập các công ty này nhằm khắc phục tình trạng “Chính

phủ vừa đá bóng vừa thổi còi” và can thiệp quá sâu vào hoạt động của doanh nghiệp.

Trung Quốc còn đặc biệt chú trọng xây dựng các tập đoàn kinh tế quốc gia nhà

nước - những thực thể sản xuất - kinh doanh mạnh, có quy mô rất lớn, có trình độ kỹ

thuật hiện đại, công nghệ tiên tiến, có đủ sức cạnh tranh trên thị trường trong nước

và quốc tế. Về cơ cấu tổ chức, đây là một tổ hợp các doanh nghiệp liên kết với nhau

trong hoạt động sản xuất - kinh doanh trên nguyên tắc liên kết kinh tế theo mô hình

“công ty mẹ - công ty con”, kinh doanh đa ngành hoặc đơn ngành.

Trong cơ cấu tập đoàn có cả các công ty cổ phần và doanh nghiệp tư nhân, tùy

hoàn cảnh cụ thể, có thể còn có cả các đơn vị sự nghiệp. Tập đoàn có 2 loại hình chủ

yếu là:

- Tập đoàn mà công ty mẹ chủ yếu thực hiện chức năng kinh doanh vốn và quản

lý về chiến lược mà không trực tiếp tham gia vào các hoạt động sản xuất - kinh doanh.

- Tập đoàn mà công ty mẹ vừa thực hiện chức năng quản lý vốn, vừa thực hiện

chức năng sản xuất - kinh doanh.

Nhờ những lợi thế về quy mô, tập đoàn đóng vai trò quan trọng trong một số

ngành kinh tế. Tuy nhiên, thực tế cũng cho thấy, các tập đoàn được thành lập bằng

biện pháp hành chính đã gặp phải những bất lợi vốn có hay sự can thiệp hành chính,

do vậy mà có kết quả kinh doanh không mấy khả quan.

9

Tiểu luận Những vấn đề KTCT của TKQĐ lên CNXH ở Việt Nam

Văn Công Vũ

II. THỰC TRẠNG HOẠT ĐỘNG CỦA DOANH NGHIỆP NHÀ NƯỚC Ở

NƯỚC TA HIỆN NAY

1. Chủ trương của Đảng về quá trình đổi mới, phát triển Doanh nghiệp nhà

nước

Từ tháng 8/1979, trong Nghị quyết Hội nghị Ban chấp hành Trung ương lần thứ

6 khóa IV Đảng ta đã phê phán cơ chế kế hoạch hóa tập trung quan liêu bao cấp và

đề ra phương hướng cải tiến quản lý đối với Doanh nghiệp nhà nước (khi đó gọi là

Xí nghiệp quốc doanh) mở rộng quyền chủ động sản xuất kinh doanh cho doanh

nghiệp.

Nhưng chỉ đến Đại hội VI của Đảng (12/1986), đường lối đổi mới toàn diện nền

kinh tế mới được đề ra, trong đó có phát triển nền kinh tế hàng hóa nhiều thành phần,

vận hành theo cơ chế thị trường có sự quản lý của Nhà nước theo định hướng xã hội

chủ nghĩa. Đó là, đổi mới cơ chế quản lý, bảo đảm cho các đơn vị kinh tế quốc doanh

có quyền tự chủ, thật sự chuyển sang hạch toán kinh doanh xã hội chủ nghĩa, lập lại

trật tự, kỷ cương trong hoạt động kinh tế; sắp xếp lại sản xuất, tăng cường cở sở vật

chất – kỹ thuật để nâng cao năng lực sản xuất, chất lượng và hiệu quả. Về đổi mới

cơ chế quản lý, Nghị quyết đại hội chỉ ra rằng: Các đơn vị kinh tế quốc doanh và tập

thể là những đơn vị sản xuất hàng hóa xã hội chủ nghĩa, có quyền tự chủ sản xuất

kinh doanh, tự chủ về tài chính. Các tập thể lao động thật sự có vai trò của người làm

chủ trong việc tổ chức và quản lý sản xuất kinh doanh.

Hội nghị Trung ương 3 (Khóa VI) năm 1987 khẳng định “Phải thực hiện chế độ

tự chủ sản xuất kinh doanh đối với đơn vị kinh tế cơ sở… đi đôi với việc đổi mới

một bước cơ bản về chính sách, phương thức hoạt động và tổ chức bộ máy quản lý

nhà nước nhằm tạo môi trường kinh doanh cho các đơn vị kinh tế cơ sở…”

Nghị quyết Đại hội VII tiếp tục chỉ rõ: trong cơ chế thị trường “các đơn vị kinh

tế có quyền tự chủ sản xuất kinh doanh, quan hệ bình đẳng, cạnh tranh hợp pháp, hợp

tác và liên doanh tự nguyện; thị trường có vai trò trực tiếp hướng dẫn các đơn vị kinh

tế lựa chọn lĩnh vực hoạt động và phương án tổ chức sản xuất kinh doanh có hiệu

quả; Nhà nước quản lý nền kinh tế nhằm định hướng, dẫn dắt các thành phần kinh

tế, tạo môi trường và điều kiện thuận lợi cho hoạt động sản xuất kinh doanh theo cơ

chế thị trường, kiểm soát chặt chẽ và xử lý các vi phạm pháp luật trong hoạt động

kinh tế, bảo đảm sự hài hòa giữa phát triển kinh tế và phát triển xã hội”.

Đại hội đã chỉ ra những công tác lớn cần tập trung tiến hành: “Khẩn trương sắp

xếp lại và đổi mới quản lý kinh tế quốc doanh, đảm bảo kinh tế quốc doanh phát triển

có hiệu quả, nắm vững những lĩnh vực và ngành then chốt để phát huy vai trò chủ

đạo trong nền kinh tế. Tập trung lực lượng củng cố và phát triển những cơ sở trọng

điểm, những cơ sở làm ăn có hiệu quả và có ý nghĩa lớn đối với nền kinh tế quốc

dân. Cho thuê, chuyển hình thức sở hữu hoặc giải thể các cơ sở thua lỗ kéo dài và

10

Tiểu luận Những vấn đề KTCT của TKQĐ lên CNXH ở Việt Nam

Văn Công Vũ

không có khả năng vươn lên, sắp xếp lại các liên hiệp xí nghiệp, tổng công ty phù

hợp với yêu cầu sản xuất kinh doanh trong cơ chế thị trường.

Tổng kết việc thực hiện các cơ chế, chính sách cần thiết để giải quyết đúng đắn

mối quan hệ giữa quyền sở hữu và quyền sử dụng, quan hệ giữa Nhà nước và xí

nghiệp quốc doanh, quan hệ giữa tổ chức đảng, đoàn thể với giám đốc. Tiến hành

việc giao vốn và áp dụng rộng rãi các hình thức khoán trong xí nghiệp quốc doanh.

Sớm ban hành quy chế về doanh nghiệp quốc doanh. Xây dựng một số công ty hoặc

liên hiệp xí nghiệp lớn, có uy tín và khả năng cạnh tranh trong quan hệ kinh tế với

nước ngoài”.

Đại hội VIII của Đảng năm 1996 tiếp tục khẳng định: Tôn trọng và phát huy

đầy đủ quyền tự chủ kinh doanh của doanh nghiệp trong cơ chế thị trường. Các cơ

quan hành chính không can thiệp vào những việc thuộc chức năng quản trị kinh

doanh của doanh nghiệp.

Lấy suất sinh lời trên vốn làm một trong những tiêu chuẩn chủ yếu để đánh giá

hiệu quả của doanh nghiệp kinh doanh; lấy kết quả việc thực hiện các chính sách xã

hội làm tiêu chuẩn chủ yếu để đánh giá hiệu quả của doanh nghiệp công ích. Đổi mới

và tăng cường hoạt động của kinh tế nhà nước trong lĩnh vực phân phối lưu thông.

Phát huy vai trò trung tâm kinh tế, khoa học – công nghệ, văn hóa – xã hội của Doanh

nghiệp nhà nước trong nông, lâm, ngư nghiệp, nhất là miền núi, hải đảo, vùng đồng

bào dân tộc ít người.

Triển khai tích cực và vững chắc việc cổ phần hóa Doanh nghiệp nhà nước để

huy động thêm vốn, tạo thêm động lực thúc đẩy doanh nghiệp làm ăn có hiệu quả,

làm cho tài sản nhà nước ngày càng tăng lên, không phải để tư nhân hóa. Bên cạnh

những doanh nghiệp 100% vốn nhà nước sẽ có nhiều Doanh nghiệp nhà nước nắm

đa số hay nắm tỷ lệ cổ phần chi phối. Gọi thêm cổ phần hoặc bán cổ phần cho người

lao động tại doanh nghiệp, cho các tổ chức và cá nhân ngoài doanh nghiệp tùy từng

trường hợp cụ thể; vốn huy động phải dùng để đầu tư mở rộng sản xuất kinh doanh.

Tổ chức hợp lý các tổng công ty, bảo đảm vừa tránh phân tán lực lượng, vừa chống

độc quyền hoặc trở thành cấp hành chính trung gian. Đổi mới cơ chế, chính sách

quản lý Doanh nghiệp nhà nước.

Nghị quyết Đại hội lần thứ IX của Đảng tiếp tục khẳng định: “Kinh tế nhà nước

phát huy vai trò chủ đạo trong nền kinh tế, là lực lượng vật chất quan trọng và là

công cụ để Nhà nước định hướng và điều tiết vĩ mô nền kinh tế. Doanh nghiệp nhà

nước giữ những vị trí then chốt; đi đầu ứng dụng tiến bộ khoa học và công nghệ; nêu

gương về năng suất, chất lượng, hiệu quả kinh tế - xã hội và chấp hành pháp luật.

Phân biệt quyền của chủ sở hữu và quyền kinh doanh của doanh nghiệp. Thực

hiện chế độ quản lý công ty đối với doanh nghiệp kinh doanh dưới dạng công ty trách

nhiệm hữu hạn một chủ sở hữu là Nhà nước và công ty cổ phần có vốn Nhà nước;

giao cho hội đồng quản trị doanh nghiệp quyền đại diện trực tiếp chủ sở hữu gắn với

11

Tiểu luận Những vấn đề KTCT của TKQĐ lên CNXH ở Việt Nam

Văn Công Vũ

quyền tự chủ trong kinh doanh; quy định rõ quyền hạn và trách nhiệm của các cơ

quan quản lý nhà nước đối với doanh nghiệp.

Tiếp tục đổi mới cơ chế, chính sách đối với Doanh nghiệp nhà nước để tạo động

lực phát triển và nâng cao hiệu quả theo hướng: xóa bao cấp; doanh nghiệp cạnh

tranh bình đẳng trên thị trường, tự chịu trách nhiệm về sản xuất kinh doanh; nộp đủ

thuế và có lãi. Thực hiện tốt quy chế dân chủ trong doanh nghiệp. Có cơ chế phù hợp

về kiểm tra, kiểm soát, thanh tra của Nhà nước đối với doanh nghiệp”.

Cụ thể hóa Nghị quyết Đại hội IX, Hội nghị Trung ương 3 (Khóa IX) đã ra Nghị

quyết về tiếp tục sắp xếp, đổi mới, phát triển và nâng cao hiệu quả Doanh nghiệp nhà

nước.

Quan điểm chỉ đạo đối với Doanh nghiệp nhà nước (gồm Doanh nghiệp nhà

nước giữ 100% vốn và Doanh nghiệp nhà nước giữ cổ phần chi phối) phải không

ngừng được đổi mới, phát triển và nâng cao hiệu quả, giữ vị trí then chốt trong nền

kinh tế, làm công cụ vật chất quan trọng để Nhà nước định hướng và điều tiết vĩ mô,

làm lực lượng nòng cốt, góp phần chủ yếu để kinh tế nhà nước thực hiện vai trò chủ

đạo trong nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa, là chủ lực trong hội

nhập kinh tế quốc tế. Việc xem xét, đánh giá hiệu quả của Doanh nghiệp nhà nước

phải có quan điểm toàn diện cả về kinh tế, chính trị, xã hội; trong đó lấy suất sinh lời

trên vốn làm một trong những tiêu chuẩn chủ yếu để đánh giá hiệu quả của doanh

nghiệp kinh doanh, lấy kết quả thực hiện các chính sách xã hội làm tiêu chuẩn chủ

yếu để đánh giá hiệu quả của doanh nghiệp công ích.

Tiếp tục đổi mới cơ chế quản lý để Doanh nghiệp nhà nước kinh doanh tự chủ,

tự chịu trách nhiệm, hợp tác và cạnh tranh bình đẳng với doanh nghiệp thuộc các

thành phần kinh tế theo pháp luật. Bảo hộ cần thiết, có điều kiện đối với những ngành,

lĩnh vực sản phẩm quan trọng. Thực hiện độc quyền nhà nước trong lĩnh vực cần

thiết, nhưng không biến độc quyền nhà nước thành độc quyền doanh nghiệp. Xóa

bao cấp, đồng thời có chính sách đầu tư đúng đắn và hỗ trợ phù hợp đối với những

ngành, lĩnh vực, sản phẩm cần ưu tiên phát triển. Phân biệt rõ chức năng của cơ quan

đại diện quyền chủ sở hữu của Nhà nước với chức năng điều hành sản xuất kinh

doanh của doanh nghiệp. Giao quyền quyết định nhiều hơn đi đôi với đòi hỏi trách

nhiệm cao hơn đối với đại diện trực tiếp chủ sở hữu tại doanh nghiệp…

Tăng cường sự lãnh đạo của Đảng ở tất cả các cấp, các ngành đối với việc sắp

xếp, đổi mới, phát triển và nâng cao hiệu quả của Doanh nghiệp nhà nước. Đổi mới

phương thức lãnh đạo của tổ chức cơ sở đảng, phát huy quyền làm chủ của người lao

động và vai trò của các đoàn thể quần chúng tại doanh nghiệp. Các chủ trương của

Đảng đối với quyền tự chủ sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp được tăng cường

dần cho đến mức sát với cơ chế của doanh nghiệp các thành phần kinh tế khác, nhưng

Doanh nghiệp nhà nước vẫn kém hiệu quả, nhiều thất thoát lãng phí, tham nhũng đã

làm sói mòn vai trò của Doanh nghiệp nhà nước và hiệu quả vốn đầu tư của Nhà

12

Tiểu luận Những vấn đề KTCT của TKQĐ lên CNXH ở Việt Nam

Văn Công Vũ

nước. Thấy rõ dần là do Doanh nghiệp nhà nước đơn sở hữu nên đã mở rộng dần đa

sở hữu từ vay vốn người lao động nhưng không tham gia quản lý; bán cổ phần cho

người lao động để nâng cao sự nhiệt tình của họ trong việc tham gia quản lý doanh

nghiệp, đến bán cổ phần cho nhà đầu tư tiềm năng để họ tham gia quản lý doanh

nghiệp; từ chỗ Nhà nước giữ cổ phần chi phối đến không chi phối và bán 100%...

Nghị quyết Hội nghị Trung ương 9 (Khóa IX) khẳng định quyết tâm của Đảng

và Chính phủ về tiếp tục đổi mới Doanh nghiệp nhà nước, thúc đẩy nhanh tiến trình

cổ phần hóa Doanh nghiệp nhà nước.

Đại hội lần thứ X của Đảng (4/2006) tiếp tục nêu cao quan điểm tiếp tục đổi

mới, phát triển và nâng cao hiệu quả doanh nghiệp nhà nước: “Hoàn thiện cơ chế,

chính sách để các Doanh nghiệp nhà nước thực sự hoạt động trong môi trường cạnh

tranh, công khai, minh bạch, nâng cao hiệu quả. Xoá bỏ độc quyền và đặc quyền sản

xuất kinh doanh của doanh nghiệp nhà nước. Doanh nghiệp nhà nước có quyền tài

sản, thực sự tự chủ, tự chịu trách nhiệm trên thị trường và trước pháp luật. Gắn trách

nhiệm, quyền hạn và lợi ích của người quản lý doanh nghiệp với kết quả hoạt động

của doanh nghiệp. Chăm lo đào tạo đội ngũ quản trị giỏi đáp ứng tốt yêu cầu quản lý

công ty theo chế độ hiện đại.

Đẩy mạnh việc sắp xếp, đổi mới và nâng cao hiệu quả Doanh nghiệp nhà nước,

trọng tâm là cổ phần hoá. Cơ cấu lại Doanh nghiệp nhà nước, tập trung chủ yếu vào

một số lĩnh vực kết cấu hạ tầng, sản xuất tư liệu sản xuất và dịch vụ quan trọng của

nền kinh tế, vào một số lĩnh vực công ích. Đẩy mạnh và mở rộng diện cổ phần hoá

doanh nghiệp nhà nước, kể cả các tổng công ty nhà nước. Việc xác định giá trị Doanh

nghiệp nhà nước được cổ phần hoá, kể cả giá trị quyền sử dụng đất, phải theo cơ chế

thị trường. Đề phòng và khắc phục những lệch lạc, tiêu cực trong quá trình cổ phần

hoá doanh nghiệp nhà nước.

Thúc đẩy việc hình thành một số tập đoàn kinh tế mạnh, tầm cỡ khu vực, có sự

tham gia cổ phần của Nhà nước, của tư nhân trong và ngoài nước, các công ty bảo

hiểm, các quỹ đầu tư..., trong đó Nhà nước giữ cổ phần chi phối”.

Đại hội lần thứ XI của Đảng (1/2011) tập trung vào công tác “Đẩy mạnh đổi

mới, sắp xếp và nâng cao hiệu quả kinh doanh của doanh nghiệp nhà nước. Khẩn

trương cơ cấu lại ngành nghề kinh doanh của các tập đoàn kinh tế và các tổng công

ty nhà nước, tập trung vào một số ngành, lĩnh vực then chốt của nền kinh tế. Từng

bước xây dựng các doanh nghiệp mang tầm khu vực và toàn cầu. Xác định đúng đắn,

cụ thể hơn quyền hạn, trách nhiệm của hội đồng quản trị và giám đốc doanh nghiệp

đối với vốn và tài sản nhà nước tại doanh nghiệp, vừa bảo đảm quyền chủ động sản

xuất kinh doanh của doanh nghiệp, vừa bảo toàn, nâng cao hiệu quả sử dụng vốn và

tài sản nhà nước”.

Gần đây nhất, Đại hội lần thứ XII của Đảng (1/2016) đặt ra phương hướng

“Thực hiện đồng bộ các giải pháp cơ cấu lại Doanh nghiệp nhà nước, nâng cao hiệu

13

Tiểu luận Những vấn đề KTCT của TKQĐ lên CNXH ở Việt Nam

Văn Công Vũ

quả hoạt động theo cơ chế thị trường, bảo đảm thực hiện tốt nhiệm vụ được giao.

Doanh nghiệp nhà nước tập trung vào những lĩnh vực quan trọng; xác định rõ danh

mục và tăng cường tiềm lực, khả năng cạnh tranh của doanh nghiệp mà Nhà nước

cần nắm giữ 100% vốn và cần nắm giữ cổ phần chi phối. Đẩy mạnh thoái vốn đầu tư

ngoài ngành, cổ phần hoá và bán hết phần vốn nhà nước trong các doanh nghiệp mà

Nhà nước không cần nắm giữ theo cơ chế thị trường; sử dụng một phần số tiền thu

được cho đầu tư phát triển. Tăng cường quản lý nhà nước và quản lý của chủ sở hữu

đối với Doanh nghiệp nhà nước. Bố trí đúng cán bộ lãnh đạo, nâng cao năng lực quản

trị và hiệu quả sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp. Phân định rõ hoạt động sản

xuất kinh doanh theo cơ chế thị trường với thực hiện nhiệm vụ do Nhà nước giao về

đảm bảo hàng hóa, dịch vụ cần thiết, công ích, quốc phòng, an ninh bằng hình thức

Nhà nước đặt hàng. Xây dựng hệ thống quản trị doanh nghiệp phù hợp với cơ chế thị

trường và thông lệ quốc tế. Nghiên cứu mô hình quản lý phù hợp của chủ sở hữu nhà

nước đối với Doanh nghiệp nhà nước và vốn của Nhà nước tại doanh nghiệp”.