Quản lý phát triển mô hình giáo dục kỹ năng sống phòng tránh các tệ nạn xã hội cho học sinh của các trường Trung học Cơ sở, quận Đống Đa, thủ đô Hà Nội
Tạp chí Nghiên cứu Dân tộc
KHOA HỌC, GIÁO DỤC VÀ CÔNG NGHỆ
QUẢN LÝ PHÁT TRIỂN MÔ HÌNH GIÁO DỤC
KỸ NĂNG SỐNG PHÒNG TRÁNH CÁC TỆ NẠN
XÃ HỘI CHO HỌC SINH CỦA CÁC TRƯỜNG
TRUNG HỌC CƠ SỞ, QUẬN ĐỐNG ĐA, THỦ ĐÔ HÀ NỘI
Trần Thị Mỹ An
Phòng Giáo dục và Đào tạo Đống Đa, Sở Giáo dục và Đào tạo Hà Nội
Email: tranmyan1974@gmail.com
Thông tin chung
ây dựng mô hình giáo dục kĩ năng sống cho
học sinh ở các trường trung học cơ sở quận
X
Ngày nhận bài: 5/10/2018
Ngày phản biện: 8/11/2018
Ngày duyệt đăng: 12/11/2018
Đống Đa, thủ đô Hà Nội được thực hiện bằng việc
khai thác nội dung của một số môn học có nhiều ưu
thế như môn giáo dục công dân, môn công nghệ…,
trong đó có giáo dục kỹ năng sống phòng tránh các
tệ nạn xã hội. Tác giả bài báo đã phân tích sâu sắc
thực trạng quản lý phát triển mô hình giáo dục kỹ
năng sống phòng tránh các tệ nạn xã hội cho học
sinh ở các trường THCS từ đó đề xuất 7 biện pháp
quản lý phát triển mô hình giáo dục kỹ năng sống
phòng tránh các tệ nạn xã hội cho học sinh ở các
trường THCS ở quận Đống Đa, thủ đô Hà Nội phù
hợp, linh hoạt và hiệu quả.
Title
MANAGING THE DEVELOPMENT OF
LIFE SKILLS EDUCATION MODEL FOR
PREVENTING SOCIAL EVILS FOR PUPILS
OF JUNIOR SECONDARY SCHOOLS, IN
DONG DA DISTRICT, HANOI CAPITAL CITY
Từ khóa
Abstract
Giáo dục kỹ năng sống; Giáo dục kỹ năng sống
phòng tránh các tệ nạn xã hội; Quản lý phát triển
mô hình giáo dục kỹ năng sống phòng tránh các
tệ nạn xã hội; Học sinh ở các trường trung học
cơ sở; Quận Đống Đa, thủ đô Hà Nội.
The Model of Life Skills Education for pupils
in junior secondary schools in Dong Da district,
Ha Noi capital city was implemented by exploiting
the content of some subjects with many advantages
such as civic education, technology subjects, etc.,
including life skills education to prevent social evils.
The author has analyzed deeply the situation of
managing the development of models of life skills
education for prevention of social evils for pupils
in junior secondary schools, thus proposing seven
measures to manage the development of life skills
education model to prevent social evils for pupils in
junior secondary schools in Dong Da district, Hanoi
capital city with suitable, flexible and effective.
Keywords
Life skills education; To educate life skills to
prevent social evils; To manage the development
of models of life skills education for prevention of
social evils; Pupils in junior secondary schools;
Dong Da District, Hanoi Capital City.
1.Đặt vấn đề
cột của giáo dục thế kỷ XXI mà thực chất là cách
tiếp cận kỹ năng sống trong giáo dục đã được quán
triệt trong đổi mới mục tiêu, nội dung và phương
pháp giáo dục phổ thông ở Việt Nam. Từ năm 2001,
Bộ Giáo dục và Đào tạo đã thực hiện giáo dục kĩ
năng sống cho học sinh phổ thông với sự hỗ trợ
của các tổ chức quốc tế, đặc biệt là của UNICEF
tại Việt Nam. Giáo dục kĩ năng sống cho học sinh
được thực hiện bằng việc khai thác nội dung của
một số môn học có nhiều ưu thế như môn giáo dục
công dân, môn công nghệ…, trong đó có giáo dục
Việt Nam đã thực hiện đổi mới giáo dục phổ
thông từ chủ yếu là trang bị kiến thức cho người học
sang dạy học phát triển năng lực: “năng lực hợp tác,
có khả năng giao tiếp, năng lực chuyển đổi nghề
nghiệp theo yêu cầu mới của thị trường lao động,
năng lực quản lý, năng lực phát hiện và giải quyết
vấn đề; tôn trọng và nghiêm túc tuân theo pháp luật;
quan tâm và giải quyết các vấn đề bức xúc mang
tính toàn cầu; có tư duy phê phán, có khả năng thích
ứng với những thay đổi trong cuộc sống”. Bốn trụ
Số 24 - Tháng 12 năm 2018
117
Tạp chí Nghiên cứu Dân tộc
KHOA HỌC, GIÁO DỤC VÀ CÔNG NGHỆ
kỹ năng sống phòng tránh tệ nạn xã hội.
của Hiệu trưởng các trường THCS , tác giả khảo sát
102 người, trong đó: 40 CBQL, 62 giáo viên của các
trường THCS. Kết quả điều tra cho thấy việc quản
lý xây dựng kế hoạch giáo dục KNS phòng tránh
các tệ nạn xã hội cho học sinh trung học cơ sở của
Hiệu trưởng chưa được quan tâm, hầu hết CBQL,
GV tham gia khảo sát đánh giá ở mức bình thường
chiếm đến 57.3%, tỷ lệ đánh giá chưa tốt chiếm tỷ
lệ cao (11,5%) do kế hoạch giáo dục KNS phòng
tránh các tệ nạn xã hội cho học sinh THCS của nhà
trường chủ yếu là liên hệ, lồng ghép trong kế hoạch
thực hiện nhiệm vụ năm học của nhà trường; việc
phân công nhiệm vụ cho các lực lượng giáo dục
KNS phòng tránh các tệ nạn xã hội trong nhà trường
có đề cập nhưng không cụ thể có 23.6% CBQL,
GV tham gia khảo đánh giá thực hiện tốt còn 76.4%
đánh giá bình thường và chưa tốt; việc đầu tư kinh
phí mua sắm cơ sở vật chất để đáp ứng nhu cầu dạy
học nói chung chưa có kế hoạch mua sắm thiết bị
dành cho hoạt động giáo dục KNS riêng, với nội
dung này có tới 75.0% đánh giá thực hiện chưa tốt
và đây cũng là một trong những nguyên nhân dẫn
đến hiệu quả giáo dục KNS phòng tránh các tệ nạn
xã hội cho học sinh trung học cơ sở trong các nhà
trường THCS chưa cao.
Cho đến nay việc triển khai các hoạt động giáo
dục kỹ năng sống phòng tránh các tệ nạn xã hội
ở các trường phổ thông nói chung và đặc biệt là
các trường trung học cơ sở nói riêng chưa được
thường xuyên và thực hiện nhưng hiệu quả chưa
cao, triển khai chưa đồng bộ, hệ thống, cập nhật và
mang tính kế thừa giữa các lớp; những ví dụ minh
họa hay hướng triển khai, phân tích không đúng,
gây hoang mang trong người học hay vấn đề vượt
quá khả năng nhận thức của học sinh. Thời lượng
giảng dạy cho các môn học được liên hệ, lồng ghép
và tích hợp các đơn vị kiến thức này không nhiều
nên khi giảng dạy, giáo viên chỉ cố gắng đảm bảo
đủ chương trình, đủ thời lượng mà chưa chú trọng
đến việc phân tích, mở rộng hay liên hệ nhằm củng
cố, khắc sâu hoặc sử dụng các tri thức vào thực tế
bài học, cuộc sống của học sinh...Giáo dục phòng
tránh các tệ nạn xã hội vì sự phát triển bền vững
không đơn thuần chỉ là dạy học về phòng tránh các
tệ nạn xã hội mà thông qua các hoạt động đa dạng
của mình phát triển ở người học nhận thức và năng
lực phòng tránh các tệ nạn xã hội, đồng thời giúp
cho người học có được những hành vi thái độ bảo
vệ theo những định hướng cơ bản của giáo dục vì sự
phát triển bền vững, giúp cho học sinh và các cộng
2.2 Quản lý tổ chức bộ máy điều hành hoạt
đồng dân cư vững tin về triển vọng tốt đẹp của việc động giáo dục kỹ năng sống phòng tránh các tệ
phòng tránh các tệ nạn xã hội trong tương lai.
Công tác quản lý hoạt động giáo dục kỹ năng
sống phòng tránh các tệ nạn xã hội cho học sinh ở
nạn xã hội cho học sinh ở các trường trung học
cơ sở
Qua nghiên cứu thực tế, có thể khẳng định các
các trường trung học cơ sở hiện nay đã được tiến trường trung học cơ sở
hành chủ yếu bằng việc lồng ghép nội dung giáo
dục kỹ năng sống phòng tránh các tệ nạn xã hội cho
học sinh trung học cơ sở thông qua dạy học các môn
cơ bản, thông qua giáo dục ngoài giờ lên lớp, thông
qua hoạt động ngoại khóa, sinh hoạt tập thể. Tuy
nhiên, hoạt động giáo dục KNS phòng tránh các tệ
nạn xã hội cho học sinh THCS trong những năm
qua mới chỉ dừng lại ở việc triển khai theo các văn
bản của Bộ GD&ĐT, của Sở GD&ĐT. Nhà trường
chưa chủ động xây dựng kế hoạch thực hiện nhiệm
vụ giáo dục KNS phòng tránh các tệ nạn xã hội cho
học sinh THCS, chưa chỉ đạo tốt các lực lượng giáo
dục trong nhà trường và đa dạng các hình thức giáo
dục KNS phòng tránh các tệ nạn xã hội cho học
sinh THCS.
2.Thực trạng quản lý giáo dục kỹ năng sống
phòng tránh các tệ nạn xã hội cho học sinh ở các
trường trung học cơ sở Quận Đống Đa, thủ đô
Hà Nội
2.1 Quản lý lập kế hoạch giáo dục kỹ năng
sống phòng tránh các tệ nạn xã hội cho học sinh
ở các trường trung học cơ sở
đã thành lập được bộ máy nhân sự tham gia giáo
dục KNS phòng tránh các tệ nạn xã hội cho học sinh
trung học cơ sở, đây cũng chính là bộ máy nhân
sự tham gia vào các hoạt động giáo dục toàn diện
trong các nhà trường gồm: Hiệu trưởng, các phó
hiệu trưởng, Bí thư đoàn thanh niên, GVCN lớp,
GV bộ môn và nhân viên.
Thông qua phiếu khảo sát, tác giả tìm hiểu thực
trạng phân công nhiệm vụ cụ thể của Hiệu trưởng
cho các lực lượng tham gia giáo dục KNS phòng
tránh các tệ nạn xã hội trong nhà trường, việc ban
hành các văn bản chỉ đạo, quy định chức năng
nhiệm vụ, hướng dẫn thực hiện nhiệm vụ giáo dục
KNS phòng tránh các tệ nạn xã hội của BGH như
thế nào, kết quả thu được như sau:
Qua kết quả điều tra có thể thấy rằng việc thành
lập ban chỉ đạo, quy định chức năng nhiệm vụ cho
từng thành viên trong ban chỉ đạo, ban hành văn
bản hướng dẫn và xây dựng quy chế phối hợp trong
giáo dục KNS phòng tránh các tệ nạn xã hội cho
học sinh của trường trung học cơ sở ở quận Đống
Đa chưa được quan tâm, đa số ý kiến đánh giá ở
Để đánh giá thực trạng về việc xây dựng kế mức độ bình thường, chiếm trên 50.0% và CBQL,
hoạch giáo dục KNS phòng tránh các tệ nạn xã hội GV đánh giá chưa tốt ở tất cả các mặt vẫn còn cao,
118
Số 24 - Tháng 12 năm 2018
Tạp chí Nghiên cứu Dân tộc
KHOA HỌC, GIÁO DỤC VÀ CÔNG NGHỆ
chiếm hơn 10%.
Để làm rõ hơn mức độ phân công nhiệm vụ cho
các lực lượng tham gia giáo dục KNS trong nhà
phòng tránh các tệ nạn xã hội cho học sinh THCS
thường xuyên, hiệu quả chỉ chiếm 18,1%
- Có kiểm tra đánh giá việc giáo dục KNS phòng
trường, tác giả khảo sát cho thấy lực lượng tham gia tránh các tệ nạn xã hội cho học sinh THCS nhưng
giáo dục KNS phòng tránh các tệ nạn xã hội của các chưa thường xuyên chiếm đến 65.3%.
nhà trường THCS chủ yếu tập trung vào hầu hết ý
kiến được hỏi cho rằng việc phân công nhiệm vụ là
chưa cụ thể hoặc chưa phân công; đối với nhân viên
tỷ lệ đánh giá chưa phân công chiếm tỉ lệ cao tới
28,3%. Điều đó cho thấy hoạt động giáo dục KNS
phòng tránh các tệ nạn xã hội cho học sinh trung
học cơ sở của nhà trường trong thời gian qua chưa
được Hiệu trưởng quan tâm đến phân công nhiệm
vụ cụ thể cho các lực lượng tham gia hoạt động này
trong nhà trường.
- Nhà trường không kiểm tra đánh giá việc giáo
dục KNS cho học sinh THCS chiếm 16.6%
Kết quả khảo sát trên cho thấy công tác quản lý
kiểm tra, đánh giá việc giáo dục KNS phòng tránh
các tệ nạn xã hội cho học sinh đã được triển khai
thực hiện nhưng chưa thường xuyên. Cần có biện
pháp quản lý kiểm tra, đánh giá tốt hơn hoạt động
giáo dục KNS phòng tránh các tệ nạn xã hội cho
học sinh THCS.
Căn cứ vào các văn bản chỉ đạo của các Sở
GD&ĐT, các trường THCS đã xây dựng kế hoạch
giáo dục KNS cho học sinh trong kế hoạch thực
hiện nhiệm vụ từng năm học của nhà trường và đã
đạt được những kết quả nhất định.
Nhà trường đã xây dựng kế hoạch giáo dục rèn
luyện KNS cho học sinh THCS lồng ghép trong kế
hoạch thực hiện nhiệm vụ từng năm học;
Đã thực hiện chỉ đạo chuyên môn hướng dẫn
giáo viên soạn bài liên hệ, lồng ghép, tích hợp nội
dung giáo dục KNS phòng tránh các tệ nạn xã hội
cho học sinh THCS vào các môn học trong giờ học
chính khóa;
2.3 Quản lý chỉ đạo thực hiện giáo dục kỹ
năng sống phòng tránh các tệ nạn xã hội cho học
sinh ở các trường trung học cơ sở
Để đánh giá thực trạng chỉ đạo hoạt động giáo
dục KNS phòng tránh các tệ nạn xã hội cho học
sinh trung học cơ sở, thông qua phiếu khảo sát
với các đối tượng CBQL, GVCN, GVBM, bí thư
đoàn thanh niên và phỏng vấn trực tiếp một số giáo
viên, cho thấy các nội dung chỉ đạo giáo dục KNS
phòng tránh các tệ nạn xã hội cho học sinh của
Hiệu trưởng, được đánh giá ở mức độ tốt đạt tỷ lệ
thấp chỉ chiếm từ 27.8% đến 43,1%; Có 3 nội dung
được đánh giá tốt với tỷ lệ khá thấp là: chỉ đạo giáo
dục KNS phòng tránh các tệ nạn xã hội cho học sinh
- Đoàn thanh niên xây dựng kế hoạch tổ chức
trung học cơ sở thông qua sinh hoạt lớp (27.8%), các hoạt động ngoại khóa trong đó có nội dung giáo
thông qua sự phối hợp giữa nhà trường, gia đình và dục KNS phòng tránh các tệ nạn xã hội cho học sinh
xã hội (31.9%), qua hoạt động lao động, thông qua THCS. Thường xuyên tổ chức các hoạt động ngoài
xây dựng môi trường giáo dục tốt (33.3%).
giờ lên lớp với quy mô tổ chức theo lớp, theo khối
lớp và quy mô toàn trường. Phạm vi và hình thức tổ
chức ngày một phong phú hơn.
Qua kết quả khảo sát của giáo viên cho thấy mỗi
nội dung có những khó khăn nhất định là nguyên
nhân dẫn đến công tác giáo dục KNS phòng tránh
Giáo viên chủ nhiệm đã quan tâm, thường xuyên
các tệ nạn xã hội cho học sinh trung học cơ sở phối hợp với cha mẹ học sinh trong việc giáo dục
chưa hiệu quả. Vậy làm thế nào để công tác giáo KNS phòng tránh các tệ nạn xã hội cho các em.
dục KNS phòng tránh các tệ nạn xã hội cho học
sinh trung học cơ sở đạt hiệu quả đòi hỏi các cấp,
các ngành có sự thống nhất trong chỉ đạo, quan tâm
đầu tư cơ sở vật chất, tổ chức tập huấn, trao đổi,
chia sẻ kinh nghiệm, nhân rộng điển hình để hoạt
động giáo dục KNS phòng tránh các tệ nạn xã hội
đi vào chiều sâu.
2.4 Quản lý kiểm tra, đánh giá hoạt động giáo
dục kỹ năng sống phòng tránh các tệ nạn xã hội
cho học sinh ở các trường trung học cơ sở
Việc tổ chức các hoạt động chủ yếu là giao
trách nhiệm cho Bí thư Đoàn thanh niên nên việc
xây dựng kế hoạch, lựa chọn nội dung, hình thức
tổ chức chưa có sự đầu tư, chuẩn bị kĩ lưỡng, chưa
phát huy được sự tham gia, phối hợp của các thành
viên trong nhà trường.
BGH nhà trường đưa nội dung chương trình giáo
dục KNS phòng tránh các tệ nạn xã hội cho học sinh
THCS chưa phù hợp, thiếu sáng tạo; chương trình
hoạt động còn sơ sài.
Để đánh giá thực trạng công tác kiểm tra đánh
giá hoạt động giáo dục KNS nói chung và giáo dục
KNS phòng tránh các tệ nạn xã hội nói riêng cho
học sinh của Hiệu trưởng ở các trường trung học
cơ sở, thông qua phiếu khảo sát kết quả thu được
như sau:
Công tác phối hợp của các tổ chức đoàn thể, các
lực lượng trong và ngoài nhà trường chưa hiệu quả;
chưa phát huy được sức mạnh của các lực lượng
giáo dục KNS phòng tránh các tệ nạn xã hội.
3. Một số biện pháp quản lý hoạt động giáo
dục kỹ năng sống phòng tránh các tệ nạn xã hội
cho học sinh các trường trung học cơ sở quận
- Việc kiểm tra đánh giá việc giáo dục KNS
Số 24 - Tháng 12 năm 2018
119
Tạp chí Nghiên cứu Dân tộc
KHOA HỌC, GIÁO DỤC VÀ CÔNG NGHỆ
Đống Đa, thủ đô Hà Nội
trường; căn cứ kế hoạch tổng thể, từng bộ phận, cá
nhân được phân công nhiệm vụ xây dựng kế hoạch
phần việc mình được giao phụ trách cụ thể, chi tiết;
Ban chỉ đạo duyệt kế hoạch, theo dõi việc thực hiện
kế hoạch của các lực lượng giáo dục KNS phòng
tránh các tệ nạn xã hội trong nhà trường.
3.1 Biện pháp 1: Tăng cường hoạt động tuyên
truyền nâng cao nhận thức cho CBQL, GV, NV
trong trường về tầm quan trọng của hoạt động
giáo dục kỹ năng sống phòng tránh các tệ nạn xã
hội cho học sinh ở các trường THCS
3.3 Biện pháp 3: Củng cố tổ chức bộ máy
nhân sự, bồi dưỡng nâng cao năng lực giáo dục
KNS phòng tránh các tệ nạn xã hội cho các lực
lượng giáo dục trong trường THCS
Giáo dục KNS phòng tránh các tệ nạn xã hội là
một trong những con đường thực hiện mục tiêu giáo
dục toàn diện. Để đáp ứng mục tiêu đổi mới giáo
dục, giáo dục KNS phòng tránh các tệ nạn xã hội
phải có chương trình, nội dung phù hợp với yêu cầu
đổi mới và trở thành hoạt động bắt buộc đối với các
trường học nói chung và các trường THCS nói riêng
nhằm đạt được các mục tiêu cụ thể sau:
Giúp học sinh ý thức được hoạt động giáo dục
KNS phòng tránh các tệ nạn xã hội là hoạt động
thiết thực đáp ứng tốt nhu cầu của bản thân học sinh
và nhu cầu của xã hội. Từ đó học sinh rèn luyện kỹ
năng, trang bị cho bản thân thông qua nhận thức,
hành vi, hành động, việc làm đối phó với những hậu
quả do các tệ nạn xã hội gây ra, từ đó xây dựng kế
hoạch hành động nhằm phòng tránh các tệ nạn xã
hội gây ra với môi trường sống hiện tại và tương lai.
Giúp các lực lượng giáo dục KNS phòng tránh
các tệ nạn xã hội hiểu rõ vì sao cần phải thực hiện
giáo dục KNS phòng tránh các tệ nạn xã hội cho
học sinh THCS.
3.2 Biện pháp 2: Xây dựng kế hoạch giáo
dục kỹ năng sống phòng tránh các tệ nạn xã hội
một cách chi tiết phù hợp với đặc điểm tâm sinh
lý học sinh và điều kiện thực tế của các trường
THCS
Việc xây dựng kế hoạch nhằm hoạch định
phương hướng hoạt động giáo dục KNS phòng
tránh các tệ nạn xã hội một cách chi tiết phù hợp
với đặc điểm tâm sinh lý học sinh và điều kiện thực
tế của các trường THCS, đồng thời xác định các kết
quả cần đạt được trong tương lai của hoạt động.
Việc kế hoạch hóa quá trình quản lý hoạt động
giáo dục KNS phòng tránh các tệ nạn xã hội cho
học sinh THCS sẽ giúp cho Hiệu trưởng định hướng
mọi hoạt động trong nhà trường, dự kiến các mục
tiêu chiến lược và những mục tiêu cụ thể cần đạt
được, dự kiến huy động các nguồn lực để thực hiện
các mục tiêu và dự kiến tình huống sẽ gặp phải
trong quá trình thực hiện kế hoạch giáo dục KNS
phòng tránh các tệ nạn xã hội cho học sinh.
Hiệu trưởng nhà trường nghiên cứu văn bản, ban
hành quy định bộ máy nhân sự của nhà trường tham
gia hoạt động giáo dục KNS phòng tránh các tệ nạn
xã hội cho học sinh THCS; có kế hoạch bồi dưỡng
thường xuyên để các lực lượng giáo dục tham gia
hoạt động giáo dục KNS phòng tránh các tệ nạn
xã hội trong nhà trường có năng lực, có trình độ
chuyên môn nghiệp vụ phù hợp, có phương pháp tổ
chức giáo dục KNS ứng phó với phòng tránh các tệ
nạn xã hội cho học sinh THCS nhằm đạt hiệu quả
cao nhất.
Công tác tập huấn, bồi dưỡng kiến thức về phòng
tránh các tệ nạn xã hội cho cán bộ quản lý, giáo
viên, nhân viên đã được các Phòng GD&ĐT quan
tâm, đã ban hành văn bản hướng dẫn các trường
THCS tổ chức thực hiện. Tuy nhiên công tác tập
huấn mới chỉ mang tính triển khai văn bản, chỉ đạo
thực hiện nhiệm vụ, chưa đi vào chiều sâu, chưa
tổ chức thường xuyên, liên tục, nội dung chưa đa
dạng, chưa thực hiện bồi dưỡng với các lực lượng
tham gia giáo dục KNS phòng tránh các tệ nạn xã
hội khác trong nhà trường; tài liệu để các lực lượng
tham gia giáo dục KNS phòng tránh các tệ nạn xã
hội chưa phong phú.
Vì vậy để nâng cao chất lượng giáo dục KNS
phòng tránh các tệ nạn xã hộ cho học sinh THCS,
Hiệu trưởng cần làm tốt công tác bồi dưỡng thường
xuyên cho đội ngũ cán bộ, giáo viên, nhân viên
nhằm nâng cao năng lực giáo dục KNS phòng tránh
các tệ nạn xã hội cho các lực lượng tham gia giáo
dục KNS phòng tránh các tệ nạn xã hội trong nhà
trường bằng các hình thức sau: Trang bị cho các lực
lượng giáo dục KNS phòng tránh các tệ nạn xã hội
về nội dung, phương pháp, về kỹ thuật dạy học tích
cực,… để CBQL, GV, CNV có đủ năng lực giáo
dục KNS phòng tránh các tệ nạn xã hội cho học
sinh THCS.
Đối với Bí thư Đoàn thanh niên: người chỉ huy
cao nhất của tổ chức Đoàn TNCS Hồ Chí Minh chịu
trách nhiệm toàn diện về chất lượng công tác của tổ
chức Đoàn trước Hiệu trưởng, Hiệu trưởng cần tạo
điều kiện cho Bí thư Đoàn thanh niên hoàn thiện về
mọi mặt, khẳng định phẩm chất đạo đức, trình độ
Thành lập Ban chỉ đạo các hoạt động giáo dục
KNS phòng tránh các tệ nạn xã hội; phân công
nhiệm vụ cụ thể cho các thành viên trong ban chỉ
đạo; kiểm tra đánh giá hoạt động giáo dục KNS
phòng tránh các tệ nạn xã hội.
Chỉ đạo xây dựng kế hoạch tổng thể giáo dục hiểu biết về các tệ nạn xã hội…từ đó tham gia vào
KNS phòng tránh các tệ nạn xã hội trong nhà lực lượng giáo dục KNS phòng tránh các tệ nạn xã
120
Số 24 - Tháng 12 năm 2018
Tạp chí Nghiên cứu Dân tộc
KHOA HỌC, GIÁO DỤC VÀ CÔNG NGHỆ
hội cho học sinh THCS.
Tổng kết, khen thưởng CBQL, GV, NV có thành
tích; nhắc nhở, phê bình hoặc sử dụng hình thức
xử phạt cao hơn khi CBQL, GV, NV không thực
hiện tốt hoạt động giáo dục KNS nói chung và
hoạt động giáo dục KNS phòng tránh các tệ nạn xã
hội nói riêng cho học sinh. Qua kết quả khảo sát,
nghiên cứu thực trạng cho thấy trong các năm qua,
các trường THCS chưa thực hiện tốt việc kiểm tra,
đánh giá, rút kinh nghiệm hoạt động giáo dục KNS
phòng tránh các tệ nạn xã hội nói riêng cho học sinh
THCS.
Đối với nhân viên trong nhà trường: cần tạo điều
kiện để bộ phận này tham dự các khóa tập huấn giáo
dục KNS nói chung và KNS phòng tránh các tệ nạn
xã hội nói riêng, đồng thời xây dựng quy chế làm
việc, phân công nhiệm vụ để họ tham gia giáo dục
KNS cho học sinh THCS đạt hiệu quả.
3.4 Biện pháp 4: Đẩy mạnh công tác chỉ đạo
đa dạng hóa hình thức tổ chức hoạt động giáo
dục kỹ năng sống phòng tránh các tệ nạn xã hội
cho học sinh THCS
Để quản lý tốt công tác giáo dục KNS phòng
tránh các tệ nạn xã hội cho học sinh THCS, nhà
trường mà đặc biệt là Hiệu trưởng cần quan tâm tới
công tác kiểm tra đánh giá; phải thay đổi cách kiểm
tra đánh giá cho phù hợp với nội dung, hình thức tổ
chức giáo dục KNS phòng tránh các tệ nạn xã hội.
3.6 Biện pháp 6: Xây dựng các điều kiện cơ
sở vật chất và tăng cường ứng dụng công nghệ
thông tin đảm bảo phục vụ giáo dục kỹ năng
sống phòng tránh các tệ nạn xã hội trong các
trường THCS
Tạo môi trường sư phạm khang trang, sạch đẹp;
khai thác phù hợp sân chơi, bãi tập, các phòng chức
năng, có đủ thiết bị phục vụ tốt cho hoạt động dạy -
học giáo dục KNS nói chung và hoạt động giáo dục
KNS phòng tránh các tệ nạn xã hội nói riêng. Đầu tư
kinh phí mua sắm cơ sở vật chất nói chung và thiết
bị dạy học nói riêng, cải tạo cảnh quan nhà trường;
mua sắm phương tiện thiết bị phục vụ hoạt động
dạy học, sinh hoạt tập thể và tổ chức hoạt động giáo
dục KNS phòng tránh các tệ nạn xã hộcho học sinh
THCS trong nhà trường.
Làm tốt công tác xã hội hóa giáo dục, tranh thủ
sự ủng hộ về cơ sở vật chất, tinh thần của các cá
nhân, tổ chức, các doanh nghiệp, các nhà hảo tâm
để có được cơ sở vật chất đáp ứng yêu cầu tổ chức
các hoạt động giáo dục KNS phòng tránh các tệ nạn
xã hội cho học sinh THCS.
Tạo sự hấp dẫn, thu hút học sinh tham gia các
hoạt động giáo dục KNS phòng tránh các tệ nạn xã
hội, qua đó học sinh được trau dồi, rèn các KNS,
thái độ, hành vi, biết vận dụng, ứng xử các tình
huống, các điều kiện môi trường và phòng tránh
các tệ nạn xã hội, từ đó hình thành nhân cách, thái
độ, hành vi cho các em học sinh THCS, giúp các
em biết cách tự bảo vệ mình trước sự cám dỗ của
các tệ nạn xã hội (nghiện hút, cờ bạc, đề đóm, rượu
chè…), tuyên truyền cho mọi người cùng thực hiện.
Nghiên cứu văn bản hướng dẫn, các tài liệu tham
khảo để lựa chọn nội dung, cách thức tổ chức giáo
dục KNS phòng tránh các tệ nạn xã hội cho học sinh
THCS phù hợp với đặc điểm tâm lý, lứa tuổi các
em, đáp ửng yêu cầu đổi mới trong giáo dục.
Chỉ đạo các lực lượng giáo dục KNS phòng tránh
các tệ nạn xã hội đa dạng hóa hình thức, phương
pháp tổ chức để phù hợp với nội dung yêu cầu, tạo
cơ hội trải nghiệm, thực hành, vận dụng, tạo hứng
thú cho các em học sinh.
3.5 Biện pháp 5: Tăng cường kiểm tra, đánh
giá các hoạt động giáo dục kỹ năng sống phòng
tránh các tệ nạn xã hội cho học sinh THCS một
cách thường xuyên
Kiểm tra, đánh giá là biện pháp giúp nhà trường
nắm được thông tin phản hồi từ đối tượng quản lý,
nắm được diễn biến công việc, so sánh hiệu quả
thực tế với mục tiêu đề ra, từ đó có những biện pháp
quản lý phù hợp đối với hoạt động giáo dục KNS
phòng tránh các tệ nạn xã hội.
Thông qua kiểm tra đánh giá để khen thưởng các
tập thể, cá nhân tiêu biểu, nhân rộng điển hình; khen
thưởng kịp thời để động viên, khích lệ phong trào.
Đối với những tập thể, cá nhân thực hiện chưa tốt
có nhắc nhở, phê bình, rút kinh nghiệm để thực hiện
công tác giáo dục hoạt động giáo dục KNS phòng
tránh các tệ nạn xã hội cho học sinh THCS hiệu quả
hơn.
Hiệu trưởng căn cứ nguồn kinh phí ngân sách
nhà nước cấp; nguồn thu học phí của nhà trường
lập kế hoạch đầu tư, mua sắm thiết bị phục vụ cho
hoạt động giáo dục KNS phòng tránh các tệ nạn xã
hội nói riêng.
Tăng cường công tác xã hội hóa giáo dục bằng
cách huy động nguồn lực từ các cá nhân, doanh
nghiệp, các nhà hảo tâm để cải tạo cảnh quan nhà
trường an toàn, sạch, đẹp đáp ứng yêu cầu dạy học
và giáo dục KNS phòng tránh các tệ nạn xã hội nói
riêng cho học sinh THCS.
Xây dựng tiêu chí đánh giá công tác giáo dục
KNS phòng tránh các tệ nạn xã hội trong trường
học. Xây dựng kế hoạch kiểm tra, đánh giá, phát
động, đưa tiêu chí giáo dục phòng tránh các tệ nạn
xã hội cho học sinh THCS vào nội dung các đợt thi
đua trong năm học.
3.7 Biện pháp 7: Phối hợp chặt chẽ các lực
lượng giáo dục, gia đình, nhà trường và xã hội
trong việc giáo dục kỹ năng sống phòng tránh
các tệ nạn xã hội cho học sinh trung học cơ sở
Tạo sự thống nhất cao giữa các lực lượng giáo
Số 24 - Tháng 12 năm 2018
121
Tạp chí Nghiên cứu Dân tộc
KHOA HỌC, GIÁO DỤC VÀ CÔNG NGHỆ
dục trong và ngoài nhà trường trong các hoạt động
Hoạt động giáo dục KNS phòng tránh các tệ nạn
giáo dục, từ đó phát huy sức mạnh tổng hợp, khai xã hội và quản lý giáo dục KNS phòng tránh các tệ
thác tiềm năng to lớn của các lực lượng xã hội trong nạn xã hội cho học sinh THCS ở các trường THCS
quản lý giáo dục KNS phòng tránh các tệ nạn xã hội quận Đống Đa, thủ đô Hà Nội nhằm hình thành
cho học sinh THCS trở thành người công dân có và phát triển nhận thức, thái độ và hành vi cho các
ích cho xã hội.
em học sinh THCS, giúp các em thấy được những
nguyên nhân và hậu quả của các tệ nạn xã hội gây
nên để từ đó các em hình thành thái độ và hành
vi của chính mình trong phòng tránh các tệ nạn xã
hội, đồng thời có ý thức tuyên truyền cho mọi người
cùng thực hiện, hướng tới một cuộc sống tốt đẹp,
một xã hội văn minh, đáp ứng mục tiêu giáo dục
toàn diện trong giai đoạn hiện nay.
Giáo dục KNS phòng tránh các tệ nạn xã hội
cho học sinh THCS đang được các nhà trường quan
tâm, tuy nhiên không chỉ lý thuyết xuông mà phải
thực chất bởi kết quả của giáo dục KNS phòng tránh
các tệ nạn xã hội là hình thành nhận thức, thái độ,
hành vi của học sinh THCS trong nhà trường và
ngoài xã hội vì vậy phải có sự phối hợp đồng bộ
giữa các lực lượng giáo dục trong nhà trường và xã
hội có như vậy thì các kỹ năng sống mà học sinh
THCS có được mới bền vững. Từ những kết quả
nghiên cứu thu được tác giả đã đề xuất 7 biện pháp
quản lý giáo dục KNS phòng tránh các tệ nạn xã hội
cho học sinh THCS ở các trường THCS trong giai
đoạn hiện nay.
Qua thực tiễn chúng ta thấy vấn đề khó khăn
nhất của quản lý giáo dục KNS phòng tránh các tệ
nạn xã hội cho học sinh THCS là phối hợp giữa gia
đình, nhà trường và xã hội. Sự tác động của các lực
lượng giáo dục ngoài nhà trường chưa hiệu quả đặc
biệt là sự giáo dục của gia đình. Chính vì vậy đây
là giải pháp rất hữu hiệu, góp phần to lớn trong quá
trình giáo dục và việc phát triển nhận thức, thái độ,
nhân cách và hành vi cho học sinh.
Tạo sự đồng thuận giữa các lực lượng giáo dục
trong và ngoài nhà trường để tạo sức mạnh tổng thể
trong việc nâng cao hiệu quả giáo dục KNS phòng
tránh các tệ nạn xã hội cho học sinh THCS.
Phối hợp với các tổ chức, các đoàn thể, các
cơ quan chức năng xây dựng kế hoạch, nội dung,
chương trình giáo dục và quy định các lực lượng
tham gia giáo dục KNS phòng tránh các tệ nạn xã
hội cho học sinh THCS. Chú trọng vai trò gia đình
trong công tác giáo dục KNS phòng tránh các tệ nạn
xã hội. Giáo dục gia đình đem lại hiệu quả tích cực
cho giáo dục nhân cách nhất là về nhận thức, lối
sống, giao tiếp, hành vi, ứng xử …
Thành lập Ban tư vấn tâm lý học đường trong
trường học gồm: Hiệu trưởng, Phó hiệu trưởng phụ
trách hoạt động đoàn thể, Giáo viên tâm lý giáo dục,
Bí thư Đoàn, Đại diện GVCN, nhân viên Y tế để
hướng dẫn, chia sẻ với học sinh, chia sẻ với GVCN
lớp, làm cầu nối để tổ chức giao lưu giữa các lớp,
các tổ chức trong và ngoài nhà trường để tăng
cường, đa dạng nội dung, hình thức giáo dục KNS
phòng tránh các tệ nạn xã hội cho học sinh THCS.
Kết quả khảo nghiệm lấy ý kiến đánh giá của
CBQL và GV cho thấy các biện pháp quản lý giáo
dục KNS phòng tránh các tệ nạn xã hội cho học sinh
THCS được đề xuất đều có tính cần thiết và có tính
khả thi cao, phù hợp với thực tiễn của các trường
THCS của quận Đống Đa, thủ đô Hà Nội.
Tài liệu tham khảo
Nguyễn Thanh Bình, (2011), Giáo trình chuyên
đề giáo dục kỹ năng sống, NXB. Đại học Sư
Phạm, Hà Nội.
Nhà trường chủ động tham mưu với Lãnh đạo
địa phương, phối hợp với các đoàn thể, cơ quan tạo
điều kiện thuận lợi nhất cho việc giáo dục học sinh
đặc biệt giáo dục KNS phòng tránh các tệ nạn xã
hội cho học sinh THCS trong nhà trường.
Để đánh giá về tính cần thiết và tính khả thi của
các biện pháp đề xuất nêu trên, tác giả tiến hành
khảo nghiệm bằng phương pháp xây dựng mẫu
phiếu trưng cầu ý kiến, lựa chọn khách thể điều tra,
lấy ý kiến khảo sát và xử lý kết quả. Các biện pháp
đề xuất đã được khảo sát, phân tích, đánh giá kỹ
lưỡng. Kết quả bước đầu cho thấy các biện pháp
được đề xuất đều cần thiết và có tính khả thi phù
hợp với điều kiện thực tế của các nhà trường và xu
hướng phát triển của giáo dục hiện nay.
Nguyễn Lê Đắc, (1997), Cơ sở tâm lý của
công tác giáo dục học sinh ngoài giờ lên
lớp (NGLL) trên địa bàn dân cư, Luận án
PTSKH.
Nguyễn Dục Quang, (Chủ biên, 2006),
HĐGDNGLL, Tài liệu bồi dưỡng GV-Bộ
GD&ĐT. Bộ Giáo dục và Đào tạo (2014),
Thông tư số 04/2014/TT-BGDĐT ngày
28/02/2014 về việc ban hành quy định về
quản lý giáo dục kỹ năng sống và hoạt động
giáo dục ngoài giờ chính khóa.
Bộ Giáo dục và Đào tạo, (2015), Công văn số
463/BGDĐT-GDTX ngày 28/01/2015 về
việc Hướng dẫn triển khai giáo dục kỹ năng
sống tại các cơ sở giáo dục mầm non, giáo
dục phổ thông và giáo dục thường xuyên.
4.Kết luận
122
Số 24 - Tháng 12 năm 2018
6 trang
16/04/2022
1100
Bạn đang xem tài liệu "Quản lý phát triển mô hình giáo dục kỹ năng sống phòng tránh các tệ nạn xã hội cho học sinh của các trường Trung học Cơ sở, quận Đống Đa, thủ đô Hà Nội", để tải tài liệu gốc về máy hãy click vào nút Download ở trên
File đính kèm:
- quan_ly_phat_trien_mo_hinh_giao_duc_ky_nang_song_phong_tranh.pdf
