Nghiên cứu hình ảnh tổn thương động mạch vành ở bệnh nhân trên 50 tuổi có bệnh lý van tim

Download

NGHIÊN CỨU KHOA HỌC

NGHIÊN CỨU HÌNH ẢNH TỔN THƯƠNG ĐỘNG MẠCH

VÀNH Ở BN TRÊN 50 TUỔI CÓ BỆNH LÝ VAN TIM

Võ Bằng Giáp*, Hồ Anh Bình*, Huỳnh Văn Minh*

* Trường Đại học Y dược Huế

TÓM TẮT

Mục đích: nghiên cứu này được tiến hành với mục tiêu khảo sát đặc điểm hình ảnh và

đặc điểm tổn thương ĐMV ở BN trên 50 tuổi có bệnh lý van tim và xác định mối liên quan

giữa các mức độ tổn thương ĐMV với các bệnh lý van tim.

Phương pháp nghiên cứu và kết quả: tỉ lệ tổn thương ĐMV có ý nghĩa là 55.5%. Trong

đó tổn thương có ý nghĩa ở nhóm có bệnh lý van hai lá và ĐMC là 44.19%, bệnh lý van hai

lá là 70%, bệnh lý van ĐMC là 51.85%.

Có mối liên quan giữa bệnh lý van hai lá với tổn thương ĐMV phải (OR 3.74: 1.64 tới 8.5,

p= 0.0017) và tổn thương ĐM Mũ (OR 2.59: 1.16 tới 5.75, p =0,0192).

Trong nhóm tổn thương ĐMV có ý nghĩa thì mức độ tổn thương van tim có phần nặng

hơn nhóm hẹp không có ý nghĩa hoặc không tổn thương.

Kết luận: tổn thương ĐMV thường gặp ở BN > 50 tuổi có bệnh van tim, có mối liên quan

giữa bệnh lý van 2 lá với tổn thương ĐMV phải và ĐM mũ.

I. ĐẶT VẤN ĐỀ

và mức độ nặng của bệnh lý van tim. [8],[12]

Chúng tôi tiến hành đề tài: “Nghiên cứu

hình ảnh tổn thương ĐM vành ở BN trên 50

tuổi bệnh lý van tim”. Nhằm hai mục tiêu:

1. Khảo sát đặc điểm hình ảnh và đặc

điểm tổn thương ĐMV ở BN trên 50 tuổi mắc

bệnh lý van tim.

Bệnh lý van tim đang là vấn đề sức khỏe

đáng quan tâm ở các nước đang phát triển

trong đó có Việt Nam. Tỉ lệ hiện mắc bệnh van

tim được dự đoán là đã tăng gấp hai lần trong

vòng 20 năm do sự gia tăng tuổi thọ trong dân

số[13].

2. Xác định mối liên quan giữa các mức độ

tổn thương ĐMV với các bệnh lý van tim.

Cùng với sự gia tăng tuổi thọ dân số, tỉ lệ

bệnh lý van tim và bệnh ĐM vành ngày càng

tăng cao. Nhiều nghiên cứu đã chỉ ra rằng tất

cả các bệnh van tim khi có tổn thương ĐMV

sẽ làm tình trạng bệnh nặng lên [3],[10],[11].

Nhiều tác giả cũng ghi nhận có mối liên quan

thuận giữa mức độ nặng của bệnh ĐM vành

II. ĐỐI TƯỢNG VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU

2.1. Đối tượng nghiên cứu

Tiêu chuẩn chọn BN

Tất cả những BN được chẩn đoán bệnh

Người thẩm định: PGS.TS Phạm Mạnh Hùng

Tạp chí

Số 10 - tháng 12/2013 Nội khoa Việt Nam

NGHIÊN CỨU KHOA HỌC

lý van tim trên 50 tuổi có chỉ định chụp ĐMV

điều trị tại Khoa Cấp cứu - Tim Mạch Can

Thiệp - Bệnh viện Trung Ương Huế từ tháng

03/2011 đến tháng 06/2012.

2.2. Phương pháp nghiên cứu

Thiết kế nghiên cứu: nghiên cứu mô tả

cắt ngang.

Các bước nghiên cứu

Số lượng mẫu nghiên cứu là 110 bệnh

nhân.

- BN được hỏi tiền sử, bệnh sử, thăm khám

lâm sàng, cận lâm sàng đầy đủ.

- Chẩn đoán xác định bệnh lý van tim dựa

vào siêu âm tim.

Tiêu chuẩn loại trừ

Các BN mắc các bệnh nội khoa nặng khác

không có chỉ định chụp ĐMV như suy thận

nặng, suy chức năng gan, suy giáp, suy tim

mất bù, tăng huyết áp không khống chế được,

đang có tình trạng viêm nhiễm cấp tính.

- Đánh giá mức độ tổn thương động mạch

vành theo ACC/AHA và chỉ số gensini.

Xử lý số liệu: Phần mềm thống kê y học

Medcalc 12.3.0.0.

III. KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU

Bảng 3.1. Phân bố BN theo bệnh lý van tim

Bệnh van tim

Nhóm van hai lá

36.4%

24.5%

39.1%

Nhóm van ĐMC

Nhóm van hai lá và ĐMC

Nhận xét: nhóm bệnh lý van hai lá và van ĐMC chiếm tỉ lệ cao nhất với 39.1%, bệnh lý van

ĐMC chiếm tỉ lệ thấp nhất 24.5%.

Bảng 3.2. Tỉ lệ tổn thương ĐM vành

Tổn thương có ý nghĩa

Tổn thương không có ý nghĩa

Không Tổn thương

55.5%

19.1%

25.5%

< 0.0001

Nhận xét: trong tổng số 110 BN được chụp mạch vành thì 61 BN tổn thương ĐMV có ý nghĩa

chiếm 55.5%.

Bảng 3.3. Tỉ lệ tổn thương ĐMV theo bệnh lý van tim

Tổn thương có ý nghĩa

Tổn thương không có nghĩa

Bệnh lý van tim

Nhóm van 2 lá

70%

12.5%

18.52%

25.58%

Nhóm van ĐMC

51.85%

44.19%

Nhóm van hai lá và ĐMC

Nhận xét: bệnh van hai lá chiếm tỉ lệ cao nhất trong nhóm có kết quả chụp ĐMV tổn thương

có ý nghĩa.

Tạp chí

Nội khoa Việt Nam Số 10 - tháng 12/2013

NGHIÊN CỨU KHOA HỌC

Bảng 3.4. Liên quan bệnh lí van tim và tổn thương ĐMV phải

Bệnh van tim

Nhóm 2 lá

Nhóm van ĐMC

Nhóm 2 lá và ĐMC

3.7385

1.64 đến 8.5

0.0017

0.4651

0.18 đến 1.15

0.0987

0.5103

0.23 đến 1.11

0.092

ĐMV

phải

95%CI

Nhận xét: có mối liên quan giữa bệnh lý van hai lá và tổn thương ĐMV phải, nhóm bệnh lý

van hai lá có nguy cơ mắc bệnh ĐMV phải cao hơn nhóm không có bệnh lý van hai lá 3.7385

lần, sự khác biệt có ý nghĩa thống kê (p<0.05).

Bảng 3.5. Liên quan bệnh lí van tim và tổn thương ĐMM

Bệnh van tim

Nhóm 2 lá

2.5931

Nhóm van ĐMC

0.5921

Nhóm van 2 lá và ĐMC

0.5859

ĐMM

95%CI

1.16 đến 5.75

0.0192

0.23 đến 1.47

0.2586

0.26 đến 1.29

0.1844

Nhận xét: có mối liên quan giữa bệnh lý van hai lá và tổn thương ĐMM, nhóm bệnh lý van

hai lá có nguy cơ mắc bệnh ĐMM cao hơn nhóm không có bệnh lý van hai lá 2 lá 2.5931 lần, sự

khác biệt có ý nghĩa thống kê (p<0.05).

Bảng 3.6. Số nhánh tổn thương ĐMV theo bệnh lý van tim

Nhóm hai lá

Nhóm ĐMC

Nhóm hai lá và ĐMC

Số nhánh tổn

thương

1 nhánh

2 nhánh

3 nhánh

22.22

33.33

14.81

20.93

23.25

25.58

17.5

Nhận xét: nhóm van hai lá là tổn thương thường gặp nhất là 3 nhánh, van ĐMC là 2 nhánh,

van hai lá và ĐMC số nhánh tổn thương tương đương nhau.

Bảng 3.7. Mức độ tổn thương van tim và mức độ hẹp ĐMV

Hẹp có ý nghĩa

Hẹp không có ý nghĩa

Không hẹp

Mức độ tổn

thương

80.95

19.05

57.14

42.86

2/4

3/4

4/4

63.93

32.78

3.29

Nhận xét: trong cả 3 nhóm mức độ tổn thương van tim chủ yếu là 2/4. Trong nhóm hẹp có ý

nghĩa tổn thương van tim nặng hơn so với hai nhóm còn lại.

Tạp chí

Số 10 - tháng 12/2013 Nội khoa Việt Nam

NGHIÊN CỨU KHOA HỌC

Bảng 3.8. Chỉ số gensini và mức độ tổn thương van tim

2/4 (n=72) 3/4 (n=36)

4/4 (n=2)

Gensini

< 10

33.33

30.56

20.83

5.56

36.11

30.56

16.67

11.11

5.55

100

10 – 29

30 – 49

50 – 69

70 – 89

≥ 90

4.16

5.56

Nhận xét: các mức độ tổn thương van tim đều có chỉ số gensini < 50. Tổn thương van tim

mức độ 2 có chỉ số gensini > 50 chiếm tỉ lệ cao hơn các mức độ tổn thương van tim khác.

IV. BÀN LUẬN

V. KẾT LUẬN

Trong nghiên cứu của chúng tôi, tỉ lệ tổn

thương ĐMV có ý nghĩa là 55.4%, tương

đương với Aline Alves G(50%) và cao hơn

rất nhiều so với nghiên cứu của Vũ Thị Diện

[1],[7]. Trên thế giới tỉ lệ mắc bệnh ĐMV ở BN

có bệnh lý van tim rất thay đổi từ 9 - 41%[5].

Sự khác biệt này có thể do đối tượng nghiên

cứu của chúng tôi lớn tuổi, có bệnh lý van tim

và vào viện với lý do ĐTN.

Qua nghiên cứu 110 bệnh nhân bệnh lí

van tim có chỉ định chụp mạch vành, chúng

tôi rút ra một số kết luận sau:

1. Đặc điểm tổn thương ĐMV

Tỉ lệ tổn thương ĐMV có ý nghĩa là 55.5%.

Trong đó tổn thương có ý nghĩa ở nhóm bệnh

lý cả van hai lá và ĐMC là 44.19%, bệnh lý

van hai lá là 70%, bệnh lý van ĐMC là 51.85%.

Bệnh van hai lá có tỉ lệ tổn thương ĐMV có

ý nghĩa cao nhất với 70%, thấp nhất là nhóm

bệnh van hai lá và ĐMC 44.19%. Kết quả này

phù hợp với kết quả của Ramsdale DR,R H

Baxter [4],[6]. Tuy nhiên lại không phù hợp với

kết quả nghiên cứu của Vũ Thị Diện [1].

Có mối liên quan giữa bệnh lý van hai lá

và tổn thương ĐMV phải và ĐMM. Điều này

cũng phù hợp với kết quả của Morrison G W,

Andrea Rossi [8],[12].

2. Mối liên quan giữa tổn thương ĐMV và

bệnh lý van tim

Có mối liên quan giữa bệnh lý van hai lá

với tổn thương ĐMV phải (OR 3.74: 1.64 tới

8.5, p= 0.0017) và tổn thương ĐM Mũ (OR

2.59: 1.16 tới 5.75, p =0,0192).

Trong nhóm tổn thương ĐMV có ý nghĩa

thì mức độ tổn thương van tim có phần nặng

hơn nhóm hẹp không có ý nghĩa hoặc không

tổn thương.

TÀI LIỆU THAM KHẢO

1. Vũ Thị Diện (2008), “Nghiên cứu đặc

điểm tổn thương động mạch vành phối hợp ở

bệnh nhân trước khi nong hoặc phẫu thuật van

tim”, Luận văn thạc sỹ Y học, Đại học Y Hà Nội.

2. Võ Quảng và cộng sự (2000), “Bệnh

mạch vành tại Việt Nam”, Kỷ yếu toàn văn các

đề tài khoa học Đại hội Tim mạch học Quốc

gia Việt Nam lần thứ VIII, Tr.444-482.

Tạp chí

Nội khoa Việt Nam Số 10 - tháng 12/2013

NGHIÊN CỨU KHOA HỌC

3. Lansky A.T (1999), Quatitative

and Qualitative Angiography, Textbook of

Interventional Cardiology, pp.725-747.

4. R H Baxter, J M Reid, J B McGuiness,

J G Stevenson (1978), “Relation of angina to

coronary artery disease in mitral and in aortic

valve disease”, Br Heart J. 1978 August,

40(48): 918–922.

9. A Halkin, G Stone, et al (2005),

“Outcomes of patients consented but not

randomized in a trial of primary percutaneous

coronary intervention in acute myocardial

infarction”, Am J Cardiol, 96, pp.1649-1655.

10. Q Macmanus (1978), “Aortic valve

replacement and aorta coronary bypass

surgery. Result with perfusion of proximal and

distal coronary artery”, J Thorac Surg, 865-869.

11. Lund O, Nielsen TT, et al (1990),

“The inﬂuence of CAD and bypass grafting on

early and late survival after valve replacement

for aortic stenosis”, J Thorac Cardiovasc Surg

100; 327-127.

5. RO Bonow, B.A Carabello,

Chatterjee, et al (2006), “AHA/ACC 2006

guidelines for the management of patients with

valvular heart disease a report of the America

College of Cardiology”, J. Am. Coll. Cardiol.

6. Ramsdale DR, Bennett DH, Bray

CL (1984), “Angina, coronary risks factor

and coronary artery disease in patients with

valvular disease, A prospective study”, Euro

heart journal, 5:716-726.

12. Andrea Rossi, Gerard Bertsgnolli,

Mariantonieta Cicoira, Giorgio Golia, et al

(2003), “Association of Aortic Valve Sclerosis

and Coronary Artery Disease in Patients with

Severe Nonischemic Mitral Regurgitation”,

Clin Cardiol, 26, 579-582.

7. Aline Alves G (2006), “Predictive value

of angina to detect coronary artery disease in

patients with severe aortic stenosis aged 50

years or older”, Arq. Bras. Cardiol, vol 87.

8. Morrison GW, Thomas RD, Grimmer

SF, Silverton PN, Smith DR (1980), “Incidence

of coronary artery disease in patients with valvular

heart disease”, Br Heart J, 44(46):630-637.

13. Nkomo VT, Gardin JM, Skelton

TN, Gottdiener JS, Scott CG, Enriquez-

Sarano M (2006), “Burden of valvular heart

diseases: a population based sudy”, Lancet

2006, 368:1005-1011.

SUMMARY

Objectives: Investigate the features of coronary artery lesions in patients over 50 with

heart valve diseases. Find out the relationship between the levels of coronary artery lesions

and heart valve diseases.

Results: In patients over 50 year old with heart valve diseases, therate of signiﬁcant

coronary artery lesions is 55.5%. In which, signiﬁcant lesions in the group of both mitral

and aorta valve diseases is 44.19%, only mitral valve diseases is of 70%, only aortic valve

diseases is of 51.85%.

There is a relationship between the severity of mitral valve diseases and right coronary

artery lesions (OR3.74: 1.64 to 8.5, p=0.0017) and circumﬂex coronary artery lesions

(OR2.59: 1.16 to 5.75, p=0.0192). The severity of heart valve lesions in signiﬁcant coronary

artery lesions group is higher than insigniﬁcant coronary artery lesions group or normal group.

Conclusion: Coronary artery lesions is common in patients > 50 years old with heart

valve diseases, there is a relationship between the severity of mitral valve diseases and

and right coronary artery lesions and circumﬂex coronary artery lesions.

Tạp chí

Số 10 - tháng 12/2013 Nội khoa Việt Nam

5 trang yennguyen 14/04/2022 4460

Download

Bạn đang xem tài liệu "Nghiên cứu hình ảnh tổn thương động mạch vành ở bệnh nhân trên 50 tuổi có bệnh lý van tim", để tải tài liệu gốc về máy hãy click vào nút Download ở trên

File đính kèm:

nghien_cuu_hinh_anh_ton_thuong_dong_mach_vanh_o_benh_nhan_tr.pdf