Giáo trình mô đun Sửa chữa bảo dưỡng thiết bị điện - Nghề đào tạo: Vận hành nhà máy thủy điện
UBND TỈNH LÀO CAI
TRƯỜNG CAO ĐẲNG LÀO CAI
GIÁO TRÌNH NỘI BỘ
MÔ ĐUN: SỬA CHỮA BẢO DƯỠNG THIẾT BỊ ĐIỆN
NGHỀ ĐÀO TẠO: VẬN HÀNH NHÀ MÁY THỦY ĐIỆN
(Áp dụng cho trình độ: Cao đẳng và Trung cấp)
LƯU HÀNH NỘI BỘ
NĂM 2019
2
MỤC LỤC
MỤC LỤC ........................................................................................................... 2
LỜI GIỚI THIỆU................................................................................................. 4
GIÁO TRÌNH MÔ ĐUN...................................................................................... 5
Bài 1: QUẤN DÂY ĐỘNG CƠ 1 PHA................................................................ 6
1. Khảo sát và vẽ lại sơ đồ dây quấn................................................................. 6
1.1. Xác định các số liệu ban đầu.................................................................. 6
1.2. Sơ đồ dây quấn...................................................................................... 6
2. Thi công quấn dây động cơ điện 1 pha kiểu đồng tâm, đồng tâm bổ đôi....... 8
3. Vận hành thử................................................................................................ 8
Bài 2: QUẤN DÂY ĐỘNG CƠ 3 PHA KIỂU ĐỒNG TÂM................................ 9
1. Khảo sát và vẽ lại sơ đồ dây quấn................................................................. 9
1.1. Xác định các số liệu ban đầu.................................................................. 9
1.2. Tính toán vẽ sơ đồ trải. .......................................................................... 9
2. Thi công quấn dây động cơ điện 3 pha kiểu đồng tâm, đồng tâm bổ đôi..... 12
3. Lắp ráp và vận hành ................................................................................... 17
Bài 3: QUẤN DÂY ĐỘNG CƠ 3 PHA KIỂU ĐỒNG KHUÔN 1 LỚP (XẾP
ĐƠN) ................................................................................................................. 19
1. Khảo sát và vẽ lại sơ đồ dây quấn............................................................... 19
1.1. Xác định các số liệu ban đầu................................................................ 19
1.2. Tính toán vẽ sơ đồ trải. ........................................................................ 19
2. Thi công quấn dây...................................................................................... 20
2.1. Chuẩn bị:............................................................................................. 20
2.1. Lót cách điện rãnh stato động cơ. ........................................................ 21
2.2. Quấn các bối dây. ................................................................................ 21
2.3. Lồng dây vào rãnh stato....................................................................... 23
2.4. Lót cách điện đầu nối, hàn dây ra và đai giữ đầu nối ........................... 24
3. Lắp ráp và vận hành thử. ............................................................................ 25
Bài 4: BẢO DƯỠNG SỬA CHỮA DAO CÁCH LY......................................... 26
3
1. Sửa chữa dao cách ly.................................................................................. 26
2. Hư hỏng và các nguyên nhân gây hư hỏng. ................................................ 26
3. Tính chọn dao cách ly:................................................................................ 27
4. Kiểm tra, nghiệm thu và bàn giao............................................................... 27
Bài 5: BẢO DƯỠNG SỬA CHỮA CẦU CHÌ CAO ÁP.................................... 28
1. Cầu chì cao áp ............................................................................................ 28
2. Hư hỏng và các nguyên nhân gây hư hỏng. ................................................ 29
3. Sửa chữa cầu chì......................................................................................... 29
4. Tính chọn cầu chì ....................................................................................... 29
Bài 6: BẢO DƯỠNG, SỬA CHỮA TỦ PHÂN PHỐI ĐIỆN............................ 31
1. Tủ điện phân phối điện............................................................................... 31
2. Kiểm tra các tình trạng hư hỏng của tủ, tìm nguyên nhân, biện pháp khắc
phục................................................................................................................ 31
TÀI LIỆU THAM KHẢO.................................................................................. 33
4
LỜI GIỚI THIỆU
Môn học “Sửa chữa bảo dưỡng thiết bị điện” là một trong những môn đun
được biên soạn dựa trên chương trình khung và chương trình chi tiết do trường Cao
đẳng Lào Cai ban hành dành cho hệ cao đẳng và trung cấp nghề Vận hành nhà máy
thủy điện.
Giáo trình được biên soạn làm tài liệu học tập, giảng dạy nên giáo trình đã
được xây dựng ở mức độ đơn giản và dễ hiểu, trong mỗi bài đều có các bài tập áp
dụng để học sinh sinh viên thực hành, luyện tập kỹ năng nghề.
Khi biên soạn, tác giả đã dựa trên kinh nghiệm giảng dạy, tham khảo đồng
nghiệp và tham khảo ở nhiều giáo trình hiện đang lưu hành để phù hợp với nội
dung chương trình đào tạo, phù hợp với mục tiêu đào tạo và các nội dung thực
hành được biên soạn gắn với yêu cầu thực tế.
Nội dung của môn học gồm có 6 bài:
Bài 1: Quấn dây động cơ một pha
Bài 2: Quấn dây động cơ ba pha kiểu đồng tâm
Bài 3: Quấn dây động cơ ba pha kiểu đồng khuôn xếp đơn
Bài 4: Bảo dưỡng, sửa chữa dao cách ly
Bài 5: Bảo dưỡng, sửa chữa cầu chì cao áp
Bài 6: Bảo dưỡng, sửa chữa tủ phân phối điện.
Giáo trình cũng là tài liệu học tập, giảng dạy và tham khảo tốt cho các ngành
thuộc lĩnh vực điện dân dụng, vận hành nhà máy thủy điện và các ngành gần với
ngành điện. Trong quá trình sử dụng giáo trình, tuỳ theo yêu cầu cũng như khoa
học và công nghệ phát triển có thể điều chỉnh thời gian và bổ sung cập nhất các
kiến thức mới cho phù hợp. Trong giáo trình, chúng tôi có đề ra nội dung thực tập
của từng bài để người học củng cố và áp dụng kiến thức lý thyết đã học phù hợp
với kỹ năng.
Trong quá trình biên soạn giáo trình, không tránh khỏi thiếu sót, tác giả rất
mong sự đóng góp ý kiến của bạn đọc, để ngày một hoàn thiện hơn
5
GIÁO TRÌNH MÔ ĐUN
Tên mô đun: Sửa chữa, bảo dưỡng thiết bị điện
Mã số mô đun: MĐ 32
Thời gianmô đun:60giờ; (Lý thuyết:15 giờ; Thực hành:44 giờ; Kiểm tra:01giờ)
* Vị trí, tính chất của mô đun:
- Ví trí: Mô đun này phải học sau khi đã hoàn thành các môn học cơ sở và
các mô-đun chuyên môn, đặc biệt là học sau mô-đun Máy điện, khí cụ điện.
- Tính chất: Là mô đun tự chọn, trong chương trình đào tạo nghề Vận hành
nhà máy thủy điện.
* Mục tiêu mô đun:
1. Kiến thức:
- Khảo sát vẽ được sơ đồ dây quấn động cơ 1 pha và 3 pha; Tính toán quấn
máy biến áp công suất nhỏ; Biết quy trình bảo dưỡng cầu chì, tủ phân phối điện.
2. Kỹ năng:
- Quấn lại động cơ một pha, ba pha bị hỏng theo số liệu có sẵn; Bảo dưỡng
và sửa chữa nhỏ đối với các thiết bị điện trong nhà máy như máy cắt, dao cách ly.
3. Năng tự chủ và trách nhiệm:
- Nghiêm túc, chủ động trong học tập. Ứng dụng các kiến thức đã học vào thực tế.
* Nội dung mô đun:
6
Bài 1: QUẤN DÂY ĐỘNG CƠ 1 PHA
1. Khảo sát và vẽ lại sơ đồ dây quấn.
1.1. Xác định các số liệu ban đầu
Nếu máy điện có thông số kỹ thuật của nhà sản xuất thì không cần thiết phải
lấy mẫu, tuy nhiên vẫn phải kiểm tra lại xem thực tế có đúng chủng loại với gốc
nhà máy chế tạo không. Trường hợp không có thông số của nhà chế tạo thì phải lấy
mẫu theo các yêu cầu sau:
Xác định kiểu quấn dây, bước quấn dây, số cực của máy, số mạch nhánh, số
bối dây trong 1 tổ bối dây, số tổ bối dây trong 1 pha hay trong 1 cuộn.
Tháo dây quấn cũ, đếm số vòng quấn trên 1 bối, số vòng trên 1 rãnh và dùng
Panme đo đường kính hiệu dụng của dây.
Vẽ sơ đồ trải bộ dây theo các số liệu đã biết. Nếu chưa có số liệu thì phải tính
toán để vẽ sơ đồ trải.
1.2. Sơ đồ dây quấn.
a. Sơ đồ trải bộ dây stato động cơ máy bơm nước một pha có: Z1 = 24; 2p = 4;
quấn đồng tâm đơn. qlv = qkđ = 5 bối
Cuộn LV = KĐ: y1 = 4 rãnh ; y2 = 6 rãnh; y3 = 8 rãnh; y4 = 10 rãnh; y5 = 12
rãnh
10 11 12
14 15
18
19 20 21 22
17
13
16
23 24
WLv
W
7
b. Sơ đồ trải bộ dây stato động cơ máy bơm nước một pha có: Z1 = 24; 2p = 4;
quấn đồng tâm đơn.
qlv = qkđ = 4 bối/nhóm
Cuộn LV = KĐ: y1 = 6 rãnh ; y2 = 8 rãnh; y3 = 10 rãnh; y4 = 12 rãnh;
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 1 2 3 4 5 6 7 8 9
ĐLV
ĐKĐ
CLV
CK
c. Bài tập: Tính toán, vẽ sơ đồ trải bộ dây stato động cơ một pha có: Z1 = 24; 2p = 4;
y = 0,7τ quấn đồng tâm bổ đôi.
* Tính toán:
2
- Số rãnh cuộn làm việc và khởi động: ZA = Z1 16rãnh ZB = 8 rãnh
3
ZA
ZB
- Số bối dây trong nhóm: qA =
4; qB =
2
2 p
2 p
qA
qB
Quấn đồng tâm bổ đôi thì: q'A =
2 (bối); q'B =
1(bối).
2
2
Z
24
y = 0,7τ = 0,7.
0,7. 4,2 Ta chọn y1 = 4; y2 = 6 (rãnh)
2p
4
900
300
360
0
- Khoảng cách cộn LV và KĐ:
* Sơ đồ trải:
0 nz =
.2 30
3(k/c) từ 1 – 4
24
rãnh.
8
1 2 3 4
7 8 9 0 1 2 3 4
7 8 9 0
1 2 3 4
5 6
5 6
A1
B1
A2
B2
2. Thi công quấn dây động cơ điện 1 pha kiểu đồng tâm, đồng tâm bổ đôi
Lồng hết cuộn dây làm việc sau đó lồng đến cuộn dây khởi động, đầu dây để
đúng quy định, lót cách điện giữa các lớp chắc chắn.
- Kiểm tra lại các tổ bối dây, các đầu dây theo sơ đồ trải của các tổ bối theo
sơ đồ.
- Kiểm tra lại úp rãnh sau đó nêm rãnh yêu cầu các nêm trong rãnh phải
căng đầu nêm phải thừa ra khỏi miệng lõi thép ít nhất là (0,30,4)cm
- Đấu dây để hình thành các tổ bối trong các pha theo sơ đồ trải.
- Các mối nối phải chắc chắn và được đưa vào trong ống ghen lụa
- Các đầu dây ra của các pha phải được đánh dấu rõ ràng
- Khi đai đ/c phải cắt nót để nót giữa tổ bối này với tổ bối khác sau đó dùng
băng mộc để đai.
3. Vận hành thử
- Trước khi chạy thử phải kiểm tra cách điện giữa các pha với nhau và giữa
các pha với vỏ.
- Chạy thử phải kiểm tra dòng điện của các pha, tốc độ quay của động cơ..
9
Bài 2: QUẤN DÂY ĐỘNG CƠ 3 PHA KIỂU ĐỒNG TÂM
1. Khảo sát và vẽ lại sơ đồ dây quấn.
1.1. Xác định các số liệu ban đầu
Thực hiện lấy mẫu theo các yêu cầu sau:
Xác định kiểu quấn dây, bước quấn dây, số cực của máy, số mạch nhánh, số
bối dây trong 1 tổ bối dây, số tổ bối dây trong 1 pha hay trong 1 cuộn.
Tháo dây quấn cũ, đếm số vòng quấn trên 1 bối, số vòng trên 1 rãnh và dùng
Panme đo đường kính hiệu dụng của dây.
Vẽ sơ đồ trải bộ dây theo các số liệu đã biết. Nếu chưa có số liệu thì phải tính
toán để vẽ sơ đồ trải.
1.2. Tính toán vẽ sơ đồ trải.
1.2.1. BTUD1: Quấn bộ dây stato động cơ điện : Z = 24; 2p = 4; m = 3; kiểu
đồng tâm:
Z1 24
6
= (k/c)
* Bước cực từ:
=
2P
4
* Số rảnh phân bố cho mỗi pha dưới một cực từ:
Z1
Z1
m
24
2P
m
q
2
(rãnh)
2Pm 4.3
* Bước quấn dây:y1 = 2q + 2 = 2.2 + 2 = 6 (rãnh)
y2 = y1 + 2 = 6 + 2 = 8 (rãnh)
* Khoảng cách đấu dây: Zđ = 3q + 1 = 3.2 + 1 = 7 (rãnh)
* Khoảng cách giữa các pha:
ZA/B/C = 2q + 1 = 5 (rãnh).
* Sơ đồ dây quấn
10
1.2.2. BTUD3: Tính toán, vẽ sơ đồ trải và quấn lại bộ dây stato động cơ KĐB 3
pha có: Z1 = 36, 2P = 4, m = 3. Kiểu đồng tâm đơn.
* Tính toán
Z1 36
=
9 (k/c)
2P
4
Z1
m
Z1
36
2P
m
q
3
(rãnh)
2Pm 4.3
y1 = 2q + 2 = 2.3 + 2 = 8 (rãnh)
y2 = y1 + 2 = 6 + 2 = 10 (rãnh)
y3 = y2 + 2 = 8 + 2 = 12 (rãnh)
Zđ = 3q + 1 = 3.3 + 1 = 10(rãnh)
ZA/B/C = 2q + 1 = 7 (rãnh).
* Sơ đồ trải
1.2.3. BTUD3: Tính toán vẽ sơ đồ trải bộ dây stato động cơ KĐB 3 pha có:
Z1 = 24, 2P = 2, m = 3. Kiểu đồng tâm bổ đôi.
* Tính toán
Z1 24
12
= (k/c)
* Bước cực từ:
=
2P
2
* Số rảnh phân bố cho mỗi pha dưới một cực từ:
11
Z1
m
Z1
24
2P
m
q
4
(r·nh)
2Pm 2.3
Vì quấn kiểu đồng tâm bổ đôi nên số bối dây trong 1 tổ bối bằng:
q
= 2
2
* Bước quấn dây: y1 = 2q + 2 = 2 .4 + 2 = 10 (rãnh)
y2 = y1 + 2 = 10 + 2 = 12(rãnh)
* Khoảng cách đấu dây:
Zđ = 3q + 1 = 3.4 + 1 = 13 (rãnh)
* Khoảng cách giữa các pha
ZA,B,C = 2q + 1 = 2.4 + 1 = 9 (rãnh)
1.2.4. BTUD4: Tính toán vẽ sơ đồ trải bộ dây stato động cơ xoay chiều 3 pha có Z1 =
36; 2p = 2 kiểu đồng tâm bổ đôi.
* Tính toán:
12
Z
36
q
6
2
'
1
q
6 q
3
(bối)
- Tính nhóm cực pha:
2pm 3.2
2
- Tính bước quấn: y1 = 2q + 2 = 2.6 + 2 = 14 (rãnh)
y2 = y1 + 2 = 16 (rãnh)
y3 = y2 + 2 = 18 (rãnh)
- Tính Zđ = 3q + 1 = 3.6 + 1 = 19 (rãnh)
- tính khoảng cách giữa các pha: A/B/C = 2q + 1 = 13 (rãnh)
* Vẽ sơ đồ trải:
1 2 3 4
7 8 9 0 1 2 3 4
7 8 9 0 1 2 3 4
7 8 9 0 1 2 3 4
5 6
5 6
5 6
5 6
A
Z
B
X
C
Y
2. Thi công quấn dây động cơ điện 3 pha kiểu đồng tâm, đồng tâm bổ đôi
* Chuẩn bị:
- Vật tư: Dây emay phù hợp với từng loại động cơ, giấy cách điện, ống gen, chì
hàn, nhựa thông ...
- Thiết bị: Động cơ ba pha.
- Dụng cụ đồ nghề: Kìm, kéo, tuốc nơ vít, cưa, bàn quấn, mỏ hàn ...
* Thực hiện
a. Cắt lót cách điện:
Bước 1: Chọn bìa cách điện phù hợp, đo các kích thước và triển khai lên bìa cách
điện các kích thước như hình vẽ:
h: Chiều cao rãnh.
a: Bề rộng đáy rãnh.
13
d1: Chiều dài thực của rãnh
d2 = d’2: Phần gia công bên ngoài rãnh.
h
a
h
d1
d’ d2
d2 d’
HÌNH 2.1 BIỂU DIỄN CÁC KÍCH THƯỚC GẤP BÌA CÁCH ĐIỆN.
Bước 2: Gấp bìa cách điện:
- Cắt đủ số bìa cách điện.
- Gấp theo đường nét đứt giữa a và h, mặt trơn vào trong.
- Gấp theo đường nét đứt giữa d2 và d’2 , gấp ngược mặt trơn ra sau lưng.
HÌ NH 2.2 BÌ A CÁ CH ĐIỆN ĐÃ GẤP HOÀN CHỈNH .
Bước 3: Lót cách điện:
- Luồn lần lượt bìa cách điện vào các rãnh.
- Bẻ tai cách điện để định vị bìa cách điện, dùng que nong ép chặt bìa cách
điện vào sát các bề mặt của rãnh.
Bước 4: Cắt đủ bìa lót miệng rãnh theo yêu cầu
- Kích thước dài: d1 + 2d2
- Bề rộng phải đủ ôm 1/3 kích thước cạnh tác dụng.
- Bo cong các góc.
b. Làm khuôn quấn dây:
Bước 1: Xác định kích thước bối dây:
- Lần lượt xác định chiều rộng bối dây theo các bước dây đã xác định (đo kích
thức bối nhỏ nhất).
Bước 2: Triển khai lên ván khuôn hoặc khuôn định hình sẵn có:
- Chọn ván, xác định kích thước bối dây lớn nhất và khai triển lên ván khuôn.
14
- Cộng thêm mỗi bên từ 20 ÷ 25 (mm).
Bước 3: Gia công khuôn:
- Cắt 2 miếng ván khuôn
- Xác định tâm khuôn và khoan lỗ = 8 ÷ 10 (mm)
- Lần lượt xác định lỗ góc các khuôn theo kích thước các bối dây đã xác định và
khoan lỗ = 3 ÷ 4 (mm)
- Tạo rãnh ra dây và rãnh buộc bối dây cho khuôn.
- Làm nhẵn mép khuôn.
* Lưu ý: Cắt 3 miếng ván khuôn để tạo bộ khuôn quấn dây đồng thời cả nhóm lớn
và nhóm nhỏ.
Bước 4: Tạo khung khuôn:
- Gia công tấm đệm khuôn bằng ván dày có kích thước nằm lọt trong khuôn nhỏ
nhất, không tiếp xúc với dây quấn và các lỗ khuôn, bề dày tối thiểu bằng chiều cao rãnh
h.
- Khoan lỗ tâm và mài nhẵn các mép.
- Vót que tre tương ứng với kích thước lỗ khuôn tạo khung khuôn.
Rã nh buộc bối
(2 tấm)
Rã nh ra
(1 tấm)
HÌ NH 2.4 KHUÔ N QUẤN DÂY ĐỒNG TÂ M .
c. Vót que nong, que nêm, que gạt:
15
Bước 1: Vót que nong: Que nong được vót bằng tre có chiều dài dài hơn rãnh có
tiết diện mặt cắt như mặt cắt rãnh nhưng nhỏ hơn dùng để ép định vị giấy cách điện vào
rãnh.
Bước 2: Vót que nêm: Que nêm thường làm bằng cật tre có tiết diện mặt cắt ngang
dẹp và rộng hơn miệng rãnh, chiều dài bằng giấy cách điện dùng để nêm chặt bìa lót
miệng rãnh và dây quấn trong rãnh vì vậy bề dày phụ thuộc vào mức độ chiếm chỗ của
dây trong rãnh.
Bước 3: Vót que gạt: (Dao gạt dây)
- Dùng cật tre già vót có hình dạng như 1 dao nhỏ có cán cầm, yêu cầu:
+ Phần lưỡi và mũi chải dây có bề dày bằng 1/3 bề rộng miệng rãnh.
+ Có kích thước đủ dài để tiện cho thao tác.
- Chuốt bóng bằng giấy nhám.
d. Tạo bối dây:
Bước 1: Lắp khuôn:
- Chọn vị trí thích hợp gá định vị máy quấn dây.
- Định vị chắc chắn bộ khuôn lên máy quấn dây theo đúng vị trí đã định.
- Chọn tỷ số truyền phù hợp, căn chỉnh máy quấn, xác định chiều quấn.
Bước 2: - Đặt dây vào khuôn quấn có bước dây quấn nhỏ nhất, đầu dây đưa qua
rãnh ra dây ra ngoài.
- Quay tay quay đếm đủ số vòng yêu cầu.
- Lắp que tre tạo khung khuôn có bước dây kế tiếp và thực hiện quấn đủ số
vòng theo yêu cầu. Tiến hành thực hiện tương tự với các bối dây còn lại.
Bước 3: Ra dây:
- Tháo bộ khuôn dây ra khỏi máy quấn dây.
- Luồn dây qua rãnh buộc bối dây định vị bối dây chắc chắn không làm rối
dây.
- Tháo khuôn lấy lấy lần lượt từng bối dây ra khỏi khuôn.
- Vào lại khuôn và thực hiện quấn đủ số bối dây trong nhóm, số nhóm, số
pha theo yêu cầu.
* Lưu ý:
- Không thực hiện hàn nối dây trên cạnh tác dụng.
- Hai đầu dây của bối dây phải cùng phía, đầu dây giữa các bối, các nhóm
phải đủ dài.
e. Lồng dây:
Bước 1: Bước 1: Xác định cách thức lồng dây:
- Các vị trí đưa dây ra hộp cực, chiều lồng dây thuận tiện.
16
- Vị trí đặt nhóm bối dây, rãnh đặt dây, rãnh đặt dây tiếp theo...
* Lưu ý: Lồng bối dây có bước dây nhỏ trước, lớn sau.
Bước 2: Đưa dây vào lòng stato:
- Định dạng bối dây: Tạo độ võng cho đầu bối dây.
- Đưa dây vào lòng stato, lót cách điện tạm thời cho cạnh tác dụng chưa vào, tháo
dây định vị cạnh tác dụng cần lồng.
Bước 3: Lồng dây vào rãnh:
- Dùng que gạt tách từng nhóm nhỏ các sợi dây đưa vào rãnh.
- Dùng que gạt chải các sợi dây đã lồng vào rãnh sao cho không chồng chéo và
đưa các nhóm dây kế tiếp vào rãnh và thực hiện chải dây cho đến hết.
- Lót bìa cách điện miệng rãnh.
- Lồng dây vào rãnh kế tiếp theo sơ đồ và thực hiện tương tự cho đến hết.
* Lưu ý:
- Trong quá trình lồng dây tùy theo đặc điểm thực tế có thể thực hiện:
+ Đồng thời việc lót cách điện các đầu dây và nêm rãnh.
+ Cắt rời các nhóm hoặc không
- Các đầu dây đưa ra cùng phía hộp đấu dây.
HÌ NH 4.5 ĐỘNG CƠ 3 PHA ĐANG ĐƯỢC LỒNG DÂ Y .
f. Lót cách điện, đấu nối, đai dây:
Bước 1: Lót bìa cách điện miệng rãnh và nêm miệng rãnh.
Bước 2: Đấu nối:
- Nạo sạch cách điện, nối theo sơ đồ
- Làm sạch mối nối và hàn
* Lưu ý:
17
- Đối với động cơ 3 pha không thực hiện đấu bên trong, các đầu dây được
đưa ra hộp cực như hình vẽ để tiện cho việc đấu Y hoặc Δ.
A
B
C
Z
X
Y
HÌNH 2.6 BỐ TRÍ CỌC ĐẤU DÂY TRÊN HỘ CỰC ĐỘNG CƠ BA PHA.
Bước 3: Kiểm tra toàn bộ bộ dây quấn: Chạm chấp, hở mạch, sai sơ đồ, ...
Bước 4: Lót cách điện pha các đầu dây, đai dây.
3. Lắp ráp và vận hành
Bước 1: Kiểm tra nguội:
- Lắp ráp, quay trục kiểm tra sát cốt, rơ, tiếng kêu lạ.
- Kiểm tra thông mạch, chạm chập, chạm vỏ ... các sai sót trong quá trình
thực hiện, kiểm tra sơ lược phần cơ.
HÌ NH 4.8 THAO TÁ C KIỂM TRA BẰNG RÔ NHA.
HÌ NH 4.9 THAO TÁ C KIỂM TRA BẰNG ĐỒNG HỒ VẠN NĂNG .
18
Bước 2: Kiểm tra nóng:
- Đưa nguồn vào vân hành và kiểm tra các thông số: I0, Imm0, Ur, n, t0
- Kiểm tra chiều quay, nghe tiếng kêu lạ.
Bước 3: Tháo thực hiện sơn tẩm và sấy:
- Sấy khô máy điện làm thóat hơi nước và tạo điều kiện cho việc tẩm sơn ở
nhiệt độ 700C ÷ 800C trong 2 ÷ 4 giờ.
- Tẩm sơn: Dùng cọ quét sơn nhiều lần lên đầu các bối dây để sơn ngấm
sâu vào dây quấn đến khi sơn chớm chảy sang đầu bên kia thì lật ngược lại và thực hiện
tương tự. Tùy theo điều kiện cụ thể có thể tẩm 2 ÷ 3 lần.
- Sấy khô: Tùy theo điều kiện cụ thể mà chọn phương pháp sấy phù hợp để
sấy trong thời gian từ 6 ÷ 8 giờ ở nhiệt độ 700C ÷ 800C
Bước 4: Kiểm tra chất lượng sau khi sấy:
- Sơn không còn dính tay.
- Điện trở cách điện: R ≥ 0.5 (MW), với Uđm < 500 (V)
19
Bài 3
QUẤN DÂY ĐỘNG CƠ 3 PHA KIỂU ĐỒNG KHUÔN 1 LỚP (XẾP ĐƠN)
1. Khảo sát và vẽ lại sơ đồ dây quấn.
1.1. Xác định các số liệu ban đầu
Thực hiện lấy mẫu:
Xác định kiểu quấn dây, bước quấn dây, số cực của máy, số mạch nhánh, số
bối dây trong 1 tổ bối dây, số tổ bối dây trong 1 pha hay trong 1 cuộn.
Tháo dây quấn cũ, đếm số vòng quấn trên 1 bối, số vòng trên 1 rãnh và dùng
Panme đo đường kính hiệu dụng của dây.
Vẽ sơ đồ trải bộ dây theo các số liệu đã biết. Nếu chưa có số liệu thì phải tính
toán để vẽ sơ đồ trải.
1.2. Tính toán vẽ sơ đồ trải.
1.2.1. BTUD1: Quấn bộ dây stato động cơ điện : Z = 24; 2p = 4; m = 3; kiểu
đồng khôn 1 lớp:
Z1 24
6
= (k/c)
* Bước cực từ:
=
2P
4
* Số rảnh phân bố cho mỗi pha dưới một cực từ:
Z1
Z1
m
24
2P
m
q
2
(r·nh)
2Pm 4.3
* Bước quấn dây: y = = 6 KC (1 – 7 rãnh)
* Khoảng cách đấu dây: Zđ = 3q = 3.2 = 6 (rãnh)
* Khoảng cách giữa các pha:
ZA/B/C = 2q + 1 = 5 (rãnh).
* Sơ đồ trải
20
1.2.1. BTUD1: Vẽ SĐT bộ dây stato động cơ điện : Z = 36; 2p = 4; m = 3;
kiểu đồng khôn 1 lớp:
2. Thi công quấn dây
2.1. Chuẩn bị:
- Vật tư: Dây emay phù hợp với từng loại động cơ, giấy cách điện, ống gen, chì
hàn, nhựa thông ...
Tải về để xem bản đầy đủ
Bạn đang xem 20 trang mẫu của tài liệu "Giáo trình mô đun Sửa chữa bảo dưỡng thiết bị điện - Nghề đào tạo: Vận hành nhà máy thủy điện", để tải tài liệu gốc về máy hãy click vào nút Download ở trên
File đính kèm:
- bai_giang_mo_dun_sua_chua_bao_duong_thiet_bi_dien_nghe_dao_t.pdf