Công cụ đánh giá chất lượng giảng dạy của giảng viên qua từng mô đun/môn học
VNU Journal of Science: Education Research, Vol. 35, No. 1 (2019) 78-83
Original Article
Module/Subject Teaching Quality Assessment Tool
Khong Huu Luc1,*, Le Duc Ngoc2, Tran Xuan Ngoc1
1Centre for Educational Testing and Quality Assurance,
Hanoi Vocational College of High Technology, Tay Mo, Nam Tu Liem, Hanoi, Vietnam
2VNU University of Education, 144 Xuan Thuy, Cau Giay, Hanoi, Vietnam
Received 16 November 2018
Revised 28 November 2018; Accepted 11 December 2018
Abstract: In this article, teaching quality assessment by subject/module is quantified
through 4 functions: end-of-subject/module exam score; the student’s feedback; the
implementation of rules and regulations; and the student’s attendance. In applying this
toolkit, coefficients of these functions can be changed depending on specific
school contexts.
Keywords: Assessment, teaching quality assessment, function.
*
_______
* Corresponding author.
E-mail address: luckh@hht.edu.vn
78
VNU Journal of Science: Education Research, Vol. 35, No. 1 (2019) 78-83
Công cụ đánh giá chất lượng giảng dạy
của giảng viên qua từng mô đun/môn học
Khổng Hữu Lực1,*, Lê Đức Ngọc2, Trần Xuân Ngọc1
1Trung tâm Khảo thí và Đảm bảo chất lượng, Trường Cao đẳng nghề Công nghệ cao Hà Nội,
Phường Tây Mỗ, Quận Nam Từ Liêm, Hà Nội, Việt Nam
2Trường Đại học Giáo dục, Đại học Quốc gia Hà Nội, 144 Xuân Thuỷ, Cầu Giấy, Hà Nội, Việt Nam
Nhận ngày 16 tháng 11 năm 2018
Chỉnh sửa ngày 28 tháng 11 năm 2018; Chấp nhận đăng ngày 11 tháng 12 năm 2018
Tóm tắt: Đánh giá chất lượng giảng dạy giảng viên qua từng mô đun/môn học được
lượng hóa thông qua 4 hàm: điểm thi kết thúc từng mô đun/môn học; ý kiến phản hồi của
người học; việc thực hiện các nội quy, quy định; sĩ số sinh viên tham gia học. Trong quá
trình áp dụng bộ công cụ này, có thể thay đổi hệ số của các hàm trên cho phù hợp với
từng nhà trường/chương trình đào tạo, trong từng bối cảnh khác nhau.
Từ khóa: Đánh giá, đánh giá chất lượng giảng dạy, hàm giá trị.
Chất lượng giảng dạy thể hiện thành quả đạt
được của người học so với mục tiêu đào tạo;
1. Thực trạng về đánh giá chất lượng giảng
mức độ đáp ứng của người thầy so với các quy
dạy giảng viên
định của nhà trường; sự hài lòng từ phía người
sử dụng lao động cũng như người học về mô
Việc đánh giá chất lượng giảng viên thường
được các nhà trường thực hiện đánh giá theo
tháng, theo kỳ hoặc theo năm. Quá trình đánh
giá chú trọng đến thành tích: số giải sinh viên
(SV) thi olympic, thi tay nghề giỏi, kết quả thi
giáo viên dạy giỏi, các loại giấy khen, bằng
khen, … tức là, chỉ quan tâm đến thành tích
cuối cùng, ít tính đến quá trình thậm chí chỉ tính
đến quá trình nếu giảng viên đó vi phạm (vô
hình trung dẫn đến bệnh thành tích ngay trong
cả đội ngũ giảng viên) và cuối cùng là việc bỏ
phiếu với không ít những cảm tính, trong khi đó
Đánh giá chất lượng giảng dạy qua từng mô
MĐ/MH với mục đính chính: lượng hóa được
giá trị lao động của giảng viên; là cơ sở cho
việc bồi dưỡng và nâng cao trình độ của giảng
viên theo đặc thù của từng nhà trường; tạo động
lực để giảng viên làm tốt hơn nữa và hoàn thiện
chính mình [2].
_______
* Tác giả liên hệ.
79
K.H. Luc et al. / VNU Journal of Science: Education Research, Vol. 35, No. 1 (2019) 78-83
80
- Việc thực hiện các nội quy quy định của
giảng viên về việc chấp hành các quy định của
nhà trường, như: hồ sơ giảng dạy (giáo án, sổ
lên lớp, …), việc chấp hành giờ giấc ra vào lớp,
các quy định về hội họp, báo cáo, … đóng góp
một phần lớn để tạo nên chất lượng giảng dạy.
Nếu các nội dung này được đánh giá một cách
thường xuyên, khách quan, công bằng sẽ đem
lại nhiều lợi ích cho SV trong quá trình tham
gia học tập. Quan trọng là vậy, nhưng thực tế
thì các nhà trường chưa có một công cụ nào để
lượng hóa các nội dung đó, chưa có cách nào để
quy đổi các nội dung đó về một con số để gắn
vào việc đánh giá chất lượng giảng dạy của
giảng viên.
- Thực tế cũng cho thấy trong cùng một lớp
học, mỗi một giảng viên khác nhau thì số lượng
sinh viên tham gia học tập cũng khác nhau rất
nhiều. Việc chuyên cần của sinh viên có ảnh
hưởng rất lớn đến việc tiếp thu kiến thức, hình
thành thái độ và tạo ra năng lực của sinh viên.
Nếu giảng viên quản lí sĩ số không tốt, sinh
viên nghỉ nhiều dẫn đến không theo kịp chương
trình học, từ đó sẽ chán học dần. Đó cũng là
nguyên nhân chính mà nhiều sinh viên các
trường cao đẳng và đại học bỏ học hiện nay
(sắp tới, việc đào tạo thực hiện theo hình thức
đơn đặt hàng thì số lượng người học tính đến
khi kết thúc khóa học là căn cứ để thanh lí hợp
đồng). Do vậy, cũng cần phải gắn trách nhiệm
của giảng viên trong công tác duy trì sĩ số của
lớp học thông qua một hàm về sĩ số sinh viên
theo từng MĐ/MH.
mọi đánh giá chất lượng công việc trong bối
cảnh hiện nay đang hướng tới việc lượng hóa.
Thực tế cũng cho thấy việc đánh giá chất
lượng giảng dạy hiện nay tại các nhà trường
còn thiếu khánh quan, chưa thực sự công bằng
Các tiêu chí đánh giá nhiều nhưng chưa khoa
học, các nội dung đánh giá chất lượng khá rộng,
nhưng không chi tiết, không thiết thực so với
công việc chính của giảng viên là giảng dạy. Do
vậy, kết quả đánh giá không sát với thức tế nên
không gắn vào để định mức giá trị lao động cho
giảng viên, cụ thể trên một số phương diện sau:
- Kết quả thi là mức độ đạt được của sinh
viên so với mục tiêu của MĐ/MH, nó phản ánh
chất lượng giảng dạy của giảng viên thông qua
kết quả bài thi của sinh viên. Ở bậc học giáo
dục phổ thông, kết quả học tập của học sinh
cũng là một trong những căn cứ để đánh giá xếp
loại giáo viên cuối năm học. Ở bậc cao đẳng và
đại học thì chất lượng trong giảng dạy được
phản ánh qua các bài kiểm tra, đặc biệt là bài thi
kết thúc MĐ/MH (chiếm tỉ trọng 60% điểm xếp
loại của cả MĐ/MH), chưa được áp dụng để
đánh giá giảng viên dưới bất cứ một hình thức
nào, mặc dù kết quả này cũng là một dạng
thang đo và về chất lượng giảng dạy mà giảng
viên đạt được.
- Ý kiến phản hồi của sinh viên sau khi kết
thúc MĐ/MH phản ánh được mức độ hài lòng
của sinh viên đối với hoạt động giảng dạy.
Thực tế, đã có một số nhà trường tiến hành lấy
ý kiến phản hồi của sinh viên, xong các kết quả
thu được cũng chỉ mang tính tham khảo và nhắc
nhở giảng viên (nếu để xẩy ra một điều bất
thường nào). Một số nhận đinh cho rằng các kết
quả này không phản ánh đúng về giảng viên, vì
phần nhiều SV nhận xét là cảm tính [4], nên kết
quả không thể mang ra để đánh giá và xếp loại
giảng viên được. Trong khi đó, hầu hết các
nước có nền giáo dục phát triển trên thế giới
như: Mỹ, Anh, Đức, Nhật Bản, Trung Quốc, …
họ đều cho rằng “Ý kiến hản hồi của sinh viên”
là một phần nội dung quan trọng trong việc
đánh giá chất lượng của giảng viên giảng dạy
trực tiếp các MĐ/MH.
Tất cả các nội dung trên là những thành tố
cơ bản, là các tiêu chuẩn cụ thể nhất để đánh
giá chất lượng giảng dạy của giảng viên. Vì
vậy, cần phải lượng hóa được thông qua một bộ
công cụ nào đó để định mức được giá trị và
hiệu quả mà giảng viên đem lại.
2. Bộ công cụ đánh giá chất lượng giảng dạy
2.1. Nội dung của bộ công cụ
- Bộ công cụ đánh giá chất lượng giảng dạy
thông qua hàm chất lượng giảng dạy, ký hiệu
là F.
K.H. Luc et al. / VNU Journal of Science: Education Research, Vol. 35, No. 1 (2019) 78-83
81
F(CLDH) =
Điểm bài thi kết thúc MĐ/MH trên 5; được
tính 60 điểm/01 sinh viên (5)
Điểm bài thi kết thúc MĐ/MH trên 4; được
tính 50 điểm/01 sinh viên (6)
Điểm bài thi kết thúc MĐ/MH trên 3; được
tính 40 điểm/01 sinh viên (7)
Điểm bài thi kết thúc MĐ/MH trên 2; được
tính 30 điểm/01 sinh viên (8)
Điểm bài thi kết thúc MĐ/MH trên 1; được
tính 20 điểm/01 sinh viên (9)
Điểm bài thi kết thúc MĐ/MH nhỏ hơn
hoặc bằng 1;được tính 10 điểm/01 sinh
viên (10)
Trong đó:
+ n, m, p, q: là các hệ số chỉ trọng số của
4 hàm
+ f(đtkt): điểm thi kết thúc MĐ/MH (theo
thang điểm 10)
+ f(ykph): ý kiến phản hồi của sinh viên sau
khi kết thúc MĐ/MH (thông qua phiếu phản hồi
5 mức)
+ f(nq): việc thực hiện các nội quy các quy
định (có quy định về mức điểm trừ đối với từng
nội dung của nhà trường, do Hiệu trưởng
quy định)
f(đtkt) =
+ f(ss): sĩ số sinh viên tham gia MĐ/MH
(tính theo tỷ lệ trung bình dự học)
b) Xác định giá trị cho hàm f(ykph)
Sau khi kết thúc MĐ/MH, bộ phận độc lập
(có thể là Trung tâm khảo thí, Đảm bảo chất
lượng, phòng Đào tạo) tiến hành phát phiếu lấy
ý kiến phản hồi tới sinh viên hoặc tạo tài khoản
trên mạng để sinh viên đăng nhập vào và cung
cấp các nhận định về MĐ/MH theo một số tiêu
chí về các phương diện sau:
+ Các hàm F, f(đtkt), f(ykph), f(nq), f(ss)
đều trả về giá trị là số, theo thang điểm 100.
- Các hàm f(đtkt), f(ykph), f(nq), f(ss) có
thể thay đổi các hệ số để phù hợp với từng nhà
trường, từng bối cảnh khác nhau trong đào tạo.
- Các hệ số của hàm F, như: n, m, p, q tùy
theo mức độ khác nhau, các trường có thể thay
đổi để đạt được các mục tiêu.
- Phổ biến Mục tiêu môn học
- Thực hiện Chương trình giảng dạy
- Phương pháp giảng dạy: dạy cách học,
hiểu bài, …
- Tài liệu học tập: đầy đủ, dễ học, …
- Hoạt động kiểm tra đánh giá: khách quan,
công bằng, chính xác, …
Xử lý các số liệu, các phiếu hỏi này
bằng phần mềm SPSS và thống kê các số
liệu thu thập được. Kết quả xử lý số liệu phản
hồi trên xử lý theo giá trị trung bình bởi công
thức: “Giá trị khoảng” = (Maximum –
Minimum)/n. Vì vậy, với phiếu hỏi nếu thiết kế
có 05 mức trả lời thì “Giá trị khoảng cách”
= (5-1)/5 = 0,8 nên có 05 mức đánh giá chính
và được quy đổi sang thang điểm 100 như sau:
2.2. Cách xác định các thông số để tính giá trị
cho hàm F
a) Xác định giá trị cho hàm f(đtkt)
Hàm f(đtkt) trả về giá trị từ điểm thi kết
thúc MĐ/MH. Điểm thi kết thúc MĐ/MH được
tính theo thang điểm 10 và được quy đổi về
thang điểm 100 (của một lớp học). Xác định giá
trị cho hàm f(đtkt) như sau:
Điểm bài thi kết thúc MĐ/MH trên 9; được
tính 100 điểm/01 sinh viên (1)
Điểm bài thi kết thúc MĐ/MH trên 8; được
tính 90 điểm/01 sinh viên (2)
Điểm bài thi kết thúc MĐ/MH trên 7; được
tính 80 điểm/01 sinh viên (3)
Điểm bài thi kết thúc MĐ/MH trên 6; được
tính 70 điểm/01 sinh viên (4)
K.H. Luc et al. / VNU Journal of Science: Education Research, Vol. 35, No. 1 (2019) 78-83
82
g
Mức
nhận định
(1)
Mức 1
Mức 2
Mức 3
Mức 4
Mức 5
của
Điểm
tương ứng
(3)
1,00 – 1,8
1,81 – 2,60
2,61 – 3,40
3,41 – 4,20
4,21 – 5,00
Số lượng sinh Điểm quy đổi
viên phản hồi (%) thang 100
Nội dung
(2)
Yếu
Không đạt
Đạt
Tốt
(4)
a
(5)
20
b
40
c
60
d
80
Rất tốt
e
100
O
Giải thích
(1) Các mức nhận định của sinh viên;
(2) Tương ứng với mức nhận định phân ra 5
c) Xác định giá trị cho hàm f(nq)
Hàm f(nq) đánh giá về việc thực hiện các
nội quy quy định, nội quy giảng viên cần thực
hiện bào gồm:
loại nhận định: Yếu (hoàn toàn không đồng ý),
Không đạt (không đồng ý); Đạt (bình thường);
Tốt (đồng ý); Rất tốt (hoàn toàn đồng ý)
(3) Mỗi một phiếu lấy ý kiến, tiến hành tính
trung bình cộng của các nhận định, được kết
quả nằm trong khoảng giá trị ở cột (3)
(4) Là số lượng SV có mức nhận định
tương ứng với mức điểm ở cột (3), tạm tính là
a, b, c, d, e
- Thực hiện nội quy, quy chế của từng nhà
trường, như: giờ giấc lên lớp, trang phục, …
- Thực hiện quy đinh về chuyên môn, như:
hồ sơ giảng dạy, tiến độ giảng dạy, quy định về
đồ dùng, phương tiện giảng dạy, ...
Các quy định được cụ thể hóa bằng các văn
bản, nếu giảng viên vi phạm tính bằng thang
điểm trừ. Tức là, lấy 100 trừ đi các lỗi vi phạm,
mỗi lỗi vi phạm trừ bao nhiêu điểm tùy thuộc
vào từng nhà trường
(5) Điểm quy đổi sang thang 100 của một
phiếu nhận định
Hàm f(ykph) được xác định như sau:
f(ykph) =
f(nq) = 100 - tổng điểm tương ứng với các
lỗi vi phạm
Bảng tham khảo về mức điểm trừ áp dụng
cho hàm f(nq)
l
Mức
điểm 10
20
30
30
50
20
30
30
10
30
trừ
Sử
Không
Đến
Vắng
Bỏ
Sử dụng Thiếu
Ghi
Để
SV Để SV
dụng đảm
điện bảo vệ về sớm lớp
thoại sinh
trong ngăn
muộn,
mặt ở giờ
giảng tài sản, giảng
dạy vật tư, dạy
lãng phí tài liệu chép
ngủ, nằm vi
ra bàn phạm
không
Nội
quy
trong
hoạt
trong
giờ
đầy đủ học, làm quy chế
vào các việc riêng thi
sổ theo trong giờ
quy
định
điện
nước
theo
quy
giờ
dạy
nắp nơi động
dạy học giảng
dạy
dạy
định
học
i
j
Ghi chú
- Mức điểm trừ: Tùy thuộc vào đặc thù của
từng nhà trường, Hiệu trưởng quy định mức
điểm trừ cho phù hợp
- Nội quy: Hiệu trưởng tổ chức xây dựng và
phê duyệt các nội dung về nội quy của
nhà trường
Một bộ phận chuyên trách của nhà trường
thường xuyên đi lấy sĩ số, đảm rằng mỗi
MĐ/MH được lấy sĩ số ít nhất 03 lần, sau đó
tính trung bình số lượng SV có mặt ở lớp. Sĩ số
trung bình này được quy ra thang điểm 100 theo
nguyên tắc tỉ lệ thuận.
f(ss) = (100* sĩ số trung bình của 03 lần
kiểm tra)/(sĩ số ấn định của lớp)*10
d) Cách xác định giá trị cho hàm f(ss)
K.H. Luc et al. / VNU Journal of Science: Education Research, Vol. 35, No. 1 (2019) 78-83
83
vào từng nhà trường) hoặc là cơ sở để tính
lương cho giáo viên tỉ lệ thuận với mức điểm
của hàm F.
3. Định hướng triển khai áp dụng
- Tổ chức xây dựng và đồng thuận các qui
tắc xác định các thông số hàm f(đtkt), f(ykph),
f(nq), f(ss) phải phù hợp với thực tế từng nhà
trường, cập nhật bổ sung các thông số nếu thấy
cần thiết. Đặc biệt, không nhất thiết phải áp
dụng đồng thời 4 hàm: bước đầu nên áp dụng
từng hàm một, sau đó gia tăng số lượng các
hàm (các thông số nên tham khảo một số nội
dung trong Quy định chuẩn chuyên môn nghiệp
vụ đối với giảng viên).
- Nhà trường có thể giao cho một bộ phận
chuyên trách để tổng hợp tất cả các giá trị hàm
F của từng MĐ/MH, công việc tổng hợp này
nên tin học hóa bằng các phần mềm thống kê để
giảm bớt nhân lực và đảm bảo độ chính xác cao
cũng như tăng tính công bằng, khách quan.
- Chất lượng giảng dạy của giáo viên theo
từng MĐ/MH được quy ra thang điểm 100, đây
là cơ sở để tính mức giờ chuẩn (với hệ số tùy
Tài liệu tham khảo
[1] Lê Đức Ngọc, Giáo dục đại học - Quan điểm và giải
pháp, NXB Đại học Quốc gia Hà Nội, 2004.
[2] Carnegie
Mellon
University,
website:
[3] Nguyễn Đức Chính, Nguyễn Phương Nga, Nghiên
cứu xây dựng các tiêu chí đánh giá hoạt động
giảng dạy đại học và nghiên cứu khoa học của
giảng viên trong Đại học Quốc gia Hà Nội, Báo
cáo nghiệm thu Đề tại trọng điểm cấp Đại học
Quốc gia Hà Nội, 2006.
[4] Theall, Michael, Franklin, Jennifer, Eds, Student
ratings of instruction: Issues for improving
practice, New directions in teaching and learning,
Jossey-Bass Inc. 43 (1990) 17-34.
6 trang
16/04/2022
3360
Bạn đang xem tài liệu "Công cụ đánh giá chất lượng giảng dạy của giảng viên qua từng mô đun/môn học", để tải tài liệu gốc về máy hãy click vào nút Download ở trên
File đính kèm:
- cong_cu_danh_gia_chat_luong_giang_day_cua_giang_vien_qua_tun.pdf
