Bài giảng Hành vi tổ chức - Chương 2: Cơ sở hành vi cá nhân - Nguyễn Văn Chương

CÁ C MӨC TIÊU CHÍ NH  
1. Nhɪn biɼt nhͯng ÿɴc tính tiʀu sͭ quan tr͍ng  
2. Xác ÿʈnh hai dɞng khɠ Qăng cͧa cá nhân  
3. ɟnh hɉ͟ng cͧa tính cách ÿɼn công viʄc  
4. Ĉʈnh hình hành vi cͧa nhͯng ngɉ͝i khác  
5. Làm rõ vɢQ ÿɾ K͍c tɪp trong t͕ chͩc  
6. Các nhân t͑ ɠnh hɉ͟ng ÿɼn nhɪn thͩc .  
7. Rào cɠn nhɪn thͩc .  
CHѬѪNG II:  
SӢ HÀNH VI CÁ NHÂ N  
8. ɟnh hɉ͟ng cͧa nhɪn thͩF ÿɼn hành vi  
1
3
5
2
4
6
Nhӳng cѫ sӣ cӫa hành vi cá nhâ n  
Ĉһc tí nh tiӇu sӱ  
• Tu͕i tác  
„ Ĉһc tí nh tiӇu sӱ  
„ Tí nh cá ch  
„ c tұp  
• Gi͛i tính  
• Tình trɞng gia ÿình  
• S͑ ngɉ͝i nuôi dɉ͡ng  
• Thâm niên công tác  
„ Nhұn thӭc  
Ĉһc tí nh tiӇu sӱ (tt)  
Ĉһc tí nh tiӇu sӱ (tt)  
Tuәi tá c  
Gi͛i tính  
Tu͕i càng l͛n, ngɉ͝i lao ÿ͙ng càng không mu͑n  
thuyên chuyʀn  
Có rɢt ít sͱ khác biʄt quan tr͍ng giͯa nam và nͯ  
i kɼt quɠ thͱc hiʄn công viʄc  
Nhân viên càng l͛n tu͕i tʆ Oʄ Yɬng mɴt có thʀ  
tránh ÿɉͣc thɢp nhɉng tʆ Oʄ Yɬng mɴt không thʀ  
tránh ÿɉͣc lɞi cao  
Phͥ Qͯ có tʆ Oʄ Yɬng mɴt cao hɇn nam gi͛i  
Tu͕i tác không ɠnh hɉ͟ng t͛i năng suɢt lao ÿ͙ng  
Tu͕i tác và hài lòng v͛i công viʄc tʆ Oʄ thuɪn  
1
Ĉһc tí nh tiӇu sӱ (tt)  
Ĉһc tí nh tiӇu sӱ (tt)  
Tình trɞng hôn nhân  
Thâm niên  
Thâm niên tʆ Oʄ nghʈch v͛i vɬng mɴt và thuyên chuyʀn  
Nhân viên ÿã lɪp gia ÿình ít vɬng mɴt hɇn  
Thâm niên góp phɤn làm tăng thêm sͱ hài lòng trong  
công viʄc  
Nhân viên ÿã lɪp gia ÿình có mͩc ÿ͙ thuyên  
chuyʀn ít hɇn  
ngɉ͝i phɠi nuôi dɉ͡ng  
Nhân viên ÿã lɪp gia ÿình hài lòng v͛i công viʄc  
a mình hɇn so v͛i các ÿ͓ng nghiʄp chɉa lɪp  
gia ÿình  
Quan hʄ ÿ͓ng biɼn giͯa s͑ ngɉ͝i phɠi nuôi dɉ͡ng v͛i  
Wͷ Oʄ Yɬng mɴt và mͩF ÿ͙ hài lòng trong công viʄc  
7
8
Nhұn thӭc  
Nhұn thӭc – Ĉӕi tѭӧng nhұn thӭc  
Nhɪn thͩc  
Quá trình qua ÿó cá nhân sɬp  
p và lý giɠi nhͯngɢn tɉͣng  
m giác cͧa mình ÿʀ ÿɉa ra ý  
nghśa cho m͙t tình hu͑ngthͱc  
Wɼ Fͥ thʀ  
Hành vi con ngɉ͝i da trên  
nhɪn thͩc ca hK͍ Yɾ thͱc t,  
khôngda trên bn thân  
thͱc tWɼ Fͧa n ó .  
Thɼ gi͛Li ÿɉͣc nhɪn thͩc là  
thɼ gi͛i có tm quan tr͍ng  
ÿ͑i vi hành vi.  
9
Nhұn thӭc – Ĉӕi tѭӧng nhұn thӭc  
Nhұn thӭc – Ĉӕi tѭӧng nhұn thӭc  
IX  
2
u tӕꢀҧnh hѭӣng ÿӃn nhұn thӭc  
Quá trì nh nhұn thӭc  
Cá c yӃu tӕ nҵm trong chӫ thӇ nhұn thӭc  
Thá i ÿӝ  
Ĉӝng cѫ  
i í ch  
Mong ÿӧi  
Kinh nghiӋm  
Thɼ gi͛i khách quan  
(Môi trɉ͝ng)  
Thɼ gi͛L ÿɉͣc nhɪn  
thͩc (Thͱc tɼ)  
Cá c yӃu tӕ trong tì nh huӕng :  
Thӡi gian  
trí nѫi làm viӋc  
Nhɪn thͩc  
p xӃp mӕi quan hӋ xã hӝi  
Cá c yӃu tӕ nҵm trong ÿӕi tѭӧng nhұn thӵc  
khá c lҥ  
Hoàncҧnh  
gҫn gNJi  
tѭѫng tӵ  
chuyӇn ÿӝng  
Các tín  
hiʄu  
m  
giác  
Nhɪn  
thͩc  
Â
m thanh  
Chú ý  
Quy mô  
13  
15  
17  
14  
Chúng ta kɼt  
luɪn rɮng…  
Nhұn thӭc con ngѭӡi  
Thuyɼt quy kɼt  
Cá nhân này  
ng thɉ͝ng  
than phiɾn ͟  
nhͯng nhà hàng  
khác này (sͱ  
……………………  
…………………..  
(Nguyên nhân  
bên trong)  
Thuyɼt quy kɼt  
Cá nhân này  
thɉ͝ng than  
phiɾn ͟ nhà  
hàng này (sͱ  
nhɢt quán cao)  
Nhͯng ngɉ͝i  
khác không than  
phiɾn (sͱ nhɢt  
trí thɢp)  
Quan sát hành vi cͧa m͙t cá  
nhân, chúngta c͑ Jɬng xác ÿʈnh  
xem liʄu hành vi ÿó xuɢt phát tͫ  
nguyên nhân bên trong hay bên  
ngoài và sͱ xác ÿʈnh ÿó còn phͥ  
thu͙c vào 3 yɼu t͑  
riêng biʄt thɢp)  
Nhͯng ngɉ͝i  
khác cŸng  
than phiɾn (sͱ  
nhɢt trí cao)  
Cá nhân này  
không than phiɾn  
͟ nhͯng nhà  
hàng khác (sͱ  
riêng biʄt cao)  
…………………  
…………………  
………………..  
(Nguyên  
Cá nhân này  
thɉ͝ng than  
phiɾn ͟ nhà  
nhɢt trí: Phɠn ͩng cùng m͙t cách nhɉ nhͯng ngɉ͝i khác  
trong cùng m͙t tình hu͑ng  
nhɢt quán: Phɠn ͩng cùng m͙t cách trong m͍i th͝i ÿLʀm  
riêng biʄt: Cho thɢy các hành vi khác nhau trong các tình  
hu͑ng khác nhau  
hàng này (sͱ  
nhân bên  
ngoài)  
nhɢt quán cao)  
16  
i và sai lӋch trong quy kӃt  
i và sai lӋch trong quy kӃt (tt)  
Các l͗i quy kɼt cɇ Eɠn  
Xu hɉ͛ng cá nhân sɺ quy kɼt  
các thành công cͧa h͍ do yɼu  
bên trong trong khi ÿy ÿ͕  
thͫa nhͯng thɢt bɞi do yɼu t͑  
bên ngoài  
Xu hɉ͛ng hɞ thɢp các yɼu tô  
bên ngoài và ÿɾ cao sͱ ɠnh  
Kɉ͟ng cͧa các yɼu t͑ bên  
trong khi nhɪn xét hành vi  
a cá nhân  
18  
3
Nhӳng thiӃu só t khi ÿá nh giá ngѭӡi khá c(tt)  
Nhӳng thiӃu só t khi ÿá nh giá ngѭӡi khá c  
9ѫꢀÿNJa cҧ nҳm (rұp khuô n)  
phiӃn diӋn (hào quang)  
tѭѫng ÿӗng giҧꢀÿӏnh  
Ĉá nh giá mӝt ai ÿó dӵa vào  
nhұn thӭc cӫa chúng ta vӅ  
nhó m mà ngѭӡi ÿó là thành  
viên  
Khi kӃt luұn ҩn tѭӧng chung vӅ  
t ngѭӡi dӵa trên mӝt ÿһc  
tí nh duy nhɢt.  
dàng phá n quyӃt vӅ  
ngѭӡi khá c nӃu ta cho rҵng  
giӕng ta  
tѭѫng phɠn  
dàng phá n quyӃt vӅ  
ngѭӡi khá c nӃu ta so sánh  
v͛i nhóm tɉɇng phɠn  
hoàn toàn  
19  
20  
Ĉá nh giá tí nh cá ch  
Tí nh cá ch  
„
Tí nh cá ch là dҥng tѭѫng ÿӕi әn ÿӏnh cӫa tәng thӇ cá c  
cá ch thӭc trong ÿó mӝt cá nhâ n phҧn ӭng và tѭѫng  
tá c vӟi mô i trѭӡng cӫa cá nhâ n ÿó  
1. Phҧn ӭng (tѭѫng tá c) cӫa cá nhâ n vӟi trá ch nhiӋm và  
nghƭa vө mà hӑÿҧm nhiӋm  
2. Phҧn ӭng (tѭѫng tá c) vӟi nhӳng ngѭӡi xung quanh  
3. Phҧn ӭng (tѭѫng tá c) vӟi chí nh bҧn thâ n mì nh  
„
¾
¾
¾
Ĉһc ÿLӇm cӫa tí nh  ch:  
Ĉӝc ÿá o, riêng có , cá biӋt  
7ѭѫng ÿӕi әn ÿӏnh  
Ĉѭӧc thӇ hiӋn mӝt cá ch có hӋ thӕng trong hành vi,  
hành ÿӝng cӫa cá nhâ n ÿó  
¾
ThӇ hiӋn xu hѭӟng cӫa hành vi  
21  
22  
Cá c yӃu tӕ xá c ÿӏnh tí nh cá ch  
Nhӳng tí nh cá ch chӫ yӃu ҧnh hѭӣng ÿӃn OB  
1. Di truyɾn  
2. Môi trɉ͝ng:  
„ n hóa dân t͙c  
„ ĈLɾu kiʄn s͑ng  
„ Theo phҭm chҩt cá nhâ n  
„ Tí nh tӵ chӫ  
„ Thӵc dөng  
„ Ĉӏnh hѭӟng thành tӵu  
„ Ĉӝc ÿoá n  
„ Cách thͩc giáo dͥc (chuɦn mͱc gia ÿình…)  
„ Chҩp nhұn rӫi ro  
23  
24  
4
Tí nh tӵ chӫ  
Theo phҭm chҩt cá nhâ n : Cá c loҥi khí chҩt  
Thʀ hiʄn mͩc ÿ͙ qua ÿó  
cá nhân tin rɮng h͍ làm  
chͧ s͑ phɪn cͧa mình  
+ɉ͛ng n͙i  
ĈLɾm tśnh  
ĈLɾm ÿɞm, bình tśnh, tͱ tin, ng thɰng, dʂ bʈ kích  
tin cɪy, thích ͩng, lɞnh  
nhɞt, nhút nhát, bɺn lɺn  
Ɉu tɉ  
chͧ cao  
Cá nhân tin rɮng h͍ kiʀm soát  
ÿɉͣc nhͯng gì xɠy ra v͛i mình  
ÿ͙ng, không ͕n ÿʈnh,  
ng hɪu, xã h͙i, phͥ  
thu͙c  
Linh hoɞt  
ĈLɾm ÿɞm,bình tśnh, tͱ  
tin,tin cɪy, thích ͩng, n͓ng  
u, xã h͙i, phͥ thu͙c.  
Sôi n͕i  
chͧ thɢp  
Cá nhân tin rɮng nhͯng gì xɠy ra v͛i  
mình chʆꢀÿɉͣc kiʀm soát b͟i các yɼu  
bên ngoài nhɉ may mɬn, cɇ h͙i  
ng thɰng, dʂ Eʈ kích  
ÿ͙ng, không ͕Q ÿʈnh,  
nh nhɞt,nhút nhát, bɺn  
n.  
+ɉ͛ng ngoɞi  
25  
26  
28  
30  
Chӫ nghƭa thӵc dөng  
Tí nh tӵ chӫ-KӃt quҧ nghiên cӭu  
c ÿ͙ qua ÿó m͙t cá nhân thͱc tɼ, giͯ  
khoɠng cách tình cɠm và tin rɮng m͍i viʄc  
ÿɾu có thʀ chͩng minh  
„
Ngѭӡi tӵ chӫ thҩp í t hài lò ng vӟi cô ng viӋc, tӍ lӋ vҳng  
t cao, í t toàn tâ m toàn ý vào cô ng viӋc. Tuy nhiên  
chӏu tuâ n thӫ và nghe theo sӵ chӍꢀÿҥo. Thí ch hӧp vӟi  
nhӳng cô ng viӋc có tí nh thѭӡng nhұt.  
Các ÿLɾu kiʄn ÿʀꢀÿɞt tính thͱc dͥng cao :  
7ɉɇng tác trͱc tiɼp  
Thiɼu vɬng các chʆ Gɨn, các luɪt lʄ  
Ít chú tr͍ng ÿɼn cɠm xúc  
„
Ngѭӡi tӵ chӫ cao thí ch hӧp vӟi cá c vӏ trí quҧn lý  
hoһc chuyên gia, nhӳng cô ng viӋc ÿò i hӓi sӵ sá ng  
o và ÿӝc lұp. TӍ lӋ vҳng mһt thҩp. DӉ tӯ bӓ cô ng  
viӋc nӃu thҩy khô ng phù hӧp.  
27  
Chӫ nghƭa thӵc dөng-KӃt quҧ nghiên cӭu  
Ĉӝc ÿoá n  
c ÿӝ cá nhân thích lҩy mình  
làm thѭӟc ÿo giá trӏ, áp ÿһt ÿӕi  
i ngѭӡi khác  
„ Ngѭӡi có tí nh thӵc dөng cao thí ch hӧp  
i nhӳng cô ng viӋc ÿàm phá n.  
„ Làm viӋc có năng suҩt cao trong ÿLӅu  
kiӋn có phҫn thѭӣng cho sӵ chiӃn  
thҳng  
Phù hӧp vӟi công viӋc ÿòi hӓi sӵ  
tuân thӫ luұt lӋ mӝt cách chһt chӁ  
29  
5
Chҩp nhұn rӫi ro  
Ĉӏnh hѭӟng thành tӵu  
¾ Ngѭӡi quҧn lý chҩp nhұn rӫi ro cao  
Ĉһc ÿLӇm cá nhân luôn muӕn vѭӧt qua  
các khó khăn trӣ ngҥi nhҵm theo ÿXәi  
viӋc ÿѭa ra các giҧi pháp tӕt hѫn.  
¾ Ngѭӡi quҧn lý chҩp nhұn rӫi ro thҩp  
¾ Ngѭӡi quҧn lý có thiên hѭӟng chҩp nhұn rӫi ro  
Phù hӧp vӟi công viӋc bán hàng, quҧn trӏ,  
n ÿӝng viên thӇ thao.  
Không phù hӧp vӟi công viӋc trong dây  
chuyӅn sҧn xuҩt, giám sát.  
31  
32  
Khҧ năng  
ng lӵc trí tuӋ  
t ngɉ͝i có thʀ thͱc hiʄn nhͯng  
nhiʄm vͥ khác nhau cͧa công viʄc  
thì ÿɉͣc coi là có khɠ năng  
ng lͱc nhɪn thͩc :  
ng lͱc tính toán  
ng lͱc thͱc tɼ :  
Khɠ Qăng thành thɞo trong  
viʄc giɠi quyɼt các vɢQ ÿɾ  
a cu͙c s͑ng  
ng lͱc ngôn ngͯ  
7͑F ÿ͙ Fɠm nhɪn  
Trí tuʄ  
Khɠ năng thͱc hiʄn các hoɞt  
ÿ͙ng trí óc  
duy quy nɞp  
duy suy diʂn  
Thʀ chɢt  
0ɉ͝ng tɉͣng không gian  
Khɠ năng này giúp con ngɉ͝i có thʀ thͱc hiʄn  
ÿɉͣc nhͯng công viʄc ÿòi h͏i thʀ lͱc, khéo léo,  
Trí nh͛  
c mɞnh và nhͯngÿɴc tính tɉɇng tͱ  
33  
34  
Phù hӧp giӳa khҧ năng-cô ng viӋc  
ng lӵc thӇ chҩt  
u t͑ Vͩc mɞnh :  
• Sͱ Gɸo dai  
Phù hͣp  
khɠ năng-  
công viʄc  
• Sͩc mɞnh thân thʀ  
• Sͩc mɞnh c͑ ÿʈnh  
• Sͩc mɞnh bùng n͕  
Khɠ năng cͧa  
nhân viên  
Yêu cɤu vɾ KN  
a công viʄc  
u t͑ Qăng ÿ͙ng :  
• Tɤm v͛i  
‡ Ĉ͙ linh hoɞt  
Các yɼu t͑ khác :  
• Ph͑i hͣp cɇ thʀ  
• Cân bɮng  
• Sͩc chʈu ÿͱng  
35  
36  
6
Quá trì nh hӑc tұp ÿӇ phá t triӇn bҧn thâ n  
c tɪp  
c tұp  
c tұp là bҩt cӭ sӵ thay ÿәi trong hành vi  
ÿLӅu này xҧy ra nhѭ là kӃt quҧ cӫa  
nhӳng kinh nghiӋm  
Ñöôïc  
höôùng daãn  
Traûi  
nghieäm  
Baét chöôùc  
t quɠ K͍c tɪp :  
Bao hàm thay ÿ͕i  
Diʂn ra thɉ͝ng xuyên  
t hͣp thay ÿ͕i hành vi  
ÿɉͣc nh͝ kinh nghiʄm  
„ Trҧi nghiӋm là hì nh thӭc hӑc tұp hiӋu  
quҧ nhҩt ÿӇ phá t triӇn bҧn thâ n.  
37  
39  
41  
38  
40  
42  
Cá c thuyӃt hӑc tұp (tt)  
Cá c thuyӃt hӑc tұp  
Thuyɼt h͍c tɪp xã h͙i  
Con ngɉ͝i có thʀ h͍c tɪp thông qua quan  
sát hoɴc bɮng kinh nghiʄm trͱc tiɼp  
Thuyɼt ÿLɾu kiʄn c͕ꢀÿLʀn  
t dɞng ÿLɾu kiʄn trong ÿó cá nhân phɠn ͩng v͛i  
nhͯng kích thích. Kích thích này tɞo ra nhͯng phɠn  
ͩng không gi͑ng nhͯng phɠn ͩng thông thɉ͝ng  
Khái niʄm quan tr͍ng  
Quá trình chú ý  
Quá trình tái hiʄn  
Quá trình thͱc tɪp  
Quá trình cͧng c͑  
Thuyɼt ÿLɾu kiʄn hoɞt ÿ͙ng:  
t dɞng ÿLɾu kiʄn trong ÿó con ngɉ͝i  
c tɪp mong mu͑n nhɪn ÿɉͣc khen  
thɉ͟ng và tránh các hình phɞt  
Ĉʈnh dɞng hành vi  
Chѭѫng trì nh cӫng cӕ  
ngc͑ liên tͥc  
Ĉʈnh dɞng hành vi  
Hành vi mong mu͑n ÿɉͣc cͧng  
m͗i lɤn khi hành vi ÿɉͣc thʀ  
hiʄn  
ng c͑ có hʄ th͑ng tͫng bɉ͛c theo thͩ tͱ  
giúp ÿɉa cá nhân ÿɼn gɤn hɇn v͛i phɠn ͩng  
nhɉ mong mu͑n  
ngc͑ không liên tͥc  
Khái niʄm quan tr͍ng  
Hành vi mong mu͑n ÿɉͣc cͧng c͑  
thɉ͝ngxuyên ÿͧÿʀ hành vi ÿɉͣc lɪp  
i ÿúng giá trʈ. Nhɉng không cͧng c͑  
i khi hành vi này ÿɉͣc thʀ hiʄn  
n có cͧng c͑ꢀÿʀ thay ÿ͕i hành vi  
Phɤn thɉ͟ng hiʄu quɠ hɇn các hình thͩc khác  
Th͝i hɞn ÿʀ cͧng c͑ꢀɠnh hɉ͟ng ÿɼn t͑c ÿ͙ và tính  
n vͯng cͧa h͍c tɪp  
7
Chѭѫng trì nh cӫng cӕ (tt)  
Chɉɇngtrình khoɠngth͝i gian c͑ꢀÿʈnh  
Khen thɉ͟ngÿɉͣc thͱc hiʄn trong  
khoɠngth͝i gian ÿ͓ng nhɢt  
XIN CҦM ѪN SӴ CHÚ  
Ý LҲNG NGHE !  
Chɉɇngtrình khoɠngth͝i gian  
thay ÿ͕i  
Khen thɉ͟ngÿɉͣc bɬt ÿɤu sau  
a trên s͑ lɉͣng không ÿ͕i  
a các phɠn ͩng  
43  
44  
8
pdf 8 trang yennguyen 07/04/2022 4440
Bạn đang xem tài liệu "Bài giảng Hành vi tổ chức - Chương 2: Cơ sở hành vi cá nhân - Nguyễn Văn Chương", để tải tài liệu gốc về máy hãy click vào nút Download ở trên

File đính kèm:

  • pdfbai_giang_hanh_vi_to_chuc_chuong_2_co_so_hanh_vi_ca_nhan_ngu.pdf