Bài giảng Bơm – Quạt – Máy nén - Bài 3: Bơm (Pump) - Nguyễn Hùng Tâm
Bài 3
BƠM ( PUMP)
• Dẫn nhập
• Các lọai bơm thường gặp
• Các thông số hình học
• Các thông số đặc tính:
– Lưu lượng Q, Cột áp H, Công suất N, Hiệu suất η, hệ
số quay nhanh ns, Điểm làm việc tối ưu BOP, Đường
đạc tính bơm
– Công thức thường dùng
– Các định luật đồng dạng
• Chọn lựa bơm
• Vận hành , điều chỉnh bơm
• Thực tập: tìm hiểu cấu tạo và nguyên lý họat động của
bơm, một số tính tóan cần thiết, và khảo nghiệm bơm
Nguyễn Hùng Tâm
1
BƠM ( PUMP)
• Phân loại bơm
Nguyễn Hùng Tâm
2
• Bơm thể tích:
– Ứng với mỗi vòng quay một lượng chất
lỏng được chuyển đi từ đầu hút này qua
đầu đẩy kia
– Nếu hệ đường ống đóng kín: cột áp tăng
dẫn đến hư bơm
– Thường sử dụng bơm các lưu chất khác
nước hoặc nước cần cột áp cao
Nguyễn Hùng Tâm
3
BƠM THỂ TÍCH
Bơm piston quay hướng trục
(Axial rotary piston pump)
• Bơm piston:
• Thường sử dụng cho chất lỏng
có độ nhớt cao, dầu..
• Bơm quay: dạng Bá nh
răng, cam, van
• Thường dùng trong công
nghiệp với mục đích riêng
• Dùng định lượng..
Bơm bánh răng
ăn khớp trong
Bơm cánh gạt
Nguyễn Hùng Tâm
4
• Hình một số lọai bơm thể tích
Bơm bánh răng ăn khớp ngòai
Bơm piston
Nguyễn Hùng Tâm
5
• Bơm Động học:
• Bánh công tác (rotor, impeller) quay tròn chuyển động
năng thành tĩnh áp và động áp để bơm chất lỏng
• Hai loại chính:
• Bơm li tâm ( centrifugal pumps): trong
công nghiệp > 75% để bơm nước,
• Bơm hướng trục ( axial pumps),
Và Bơm hỗn hợp ( mixedflow pumps)
Nguyễn Hùng Tâm
6
BƠM LI TÂM
( CENTRIFUGAL PUMP)
Đẩy ra
• Bơm li tâm họat
Hút vào
động ra sao ?
• Chất lỏng được hút vào
bánh công tác ( rotor), đi
qua rotor, nhận năng
lượng từ rotor rồi đi ra
khỏi vỏ.
• Vỏ bơm giúp chuyển
động năng này thành
tĩnh áp+ động áp
Bơm li tâm và đường đặc tính
Nguyễn Hùng Tâm
7
Nguyên lý họat động
của bơm li tâm
Đường đặc tính bơm với
van mở 10, 50, 90%
8
BƠM LI TÂM( CENTRIFUGAL PUMP)
• Cấu tạo của bơm li tâm
Miệng đẩy
• Các thông số hình học : d
1, d ,b..
2
Vỏ
Miệng hút
Rotor
Trục
Bạc đạn
Nguyễn Hùng Tâm
9
BƠM LI TÂM ( CENTRIFUGAL PUMP)
• Bá nh cô ng tá c
(Rotor, impeller)
• Là bô phận quay chính
cung cấp lực li tâm cho
lưu chất.
• Có thể là 1 Rotor, hay
nhiều Rotor( bơm nhiều
tầng) nối tiếp nhau để
tăng H
• Rotor có thể là
dạng mở ( open type) hoặc
dạng kín ( closed type)
Nguyễn Hùng Tâm
10
BƠM LI TÂM ( CENTRIFUGAL PUMP)
• Trục: (shaft)
• Nhằm chuyển moment quay từ
motơ đến roto
• Vỏ ( casing)
Bao lấy roto tạo nên buồng tạo
á p.
• Để lắp trục và bạc đạn.
• Vỏ có dạng xóay ốc tạo cân
bằng về áp suất
• Vỏ có dạng tròn được dùng
trong bơm nhiều tầng
Nguyễn Hùng Tâm
11
BƠM HƯỚNG TRỤC, BƠM HỔN HỢP
Nguyễn Hùng Tâm
12
BƠM
• CÁC THÔNG SỐ ĐẶC TÍNH:
– LƯU LƯỢNG, Q, m3/s, (L/phút)
– CỘT ÁP,H, (mWG), mH2O
– CÔNG SUẤT, Nlt, W,
– γ= ρ* g, (g= 9,81m/s2)
– SỐ VÒNG QUAY n, rpm
Nlt = G*H = γ*Q*H
Với N: W; Q, m3/s
(
)
– HIỆU SUẤT, η, %
Nlt
η = =
N
γ *Q*H
N
– HỆ SỐ QUAY NHANH, ns
– ĐƯỜNG ĐẶC TÍNH:
3,65*n*Q1
2
ns =
H 3
4
• mô tả mối quan hệ của các
thông số trên
Nguyễn Hùng Tâm
13
BƠM
ĐƯỜNG ĐẶC TÍNH BƠM ( pump performance curve)
Đường đặc tính bơm
Đường đặc tính của nhiều cở bơm
Nguyễn Hùng Tâm
14
BƠM
• CÁC QUI LUẬT ĐỒNG DẠNG
3
QM nM DM
– Đồng dạng lưu lượng
= *
QN nN DN
2 2
– Đồng dạng cột á p
HM
HN
nM DM
nN DN
=
=
*
3 5
nM DM
– Đồng dạng cô ng suất
NM
NN
*
nN DN
•
Nguyễn Hùng Tâm
15
CHỌN BƠM
• DỰA VÀO TÍNH CHẤT CỦA CHẤT LỎNG: lưu ý độ nhớt, tạp chất
3,65*n*Q1
• DỰA VÀO HỆ SỐ QUAY NHANH n (SI)
S
2
ns =
H 3
– Trong đó Q= m3/s, n= rpm, H=mH20
4
• VÀ MÔT SỐ YÊU CẦU KHÁC:
– Nhỏ gọn, ít ồn, chi phí đầu tư và vận hành, bảo dưỡng
– Có công dụng riêng: định lượng, đo đếm..
• DỰA VÀO ĐƯỞNG ĐẶC TÍNH CỦA BƠM VÀ ĐẶC TÍNH HỆ THỐNG:
– TRÁNH CHỌN BƠM QUÁ LỚN
Bơm cánh dẫn chủ yếu dùng cho bơm nước, một số hổn hợp có độ
nhớt thấp
Nguyễn Hùng Tâm
16
CHỌN BƠM
17
Nguyễn Hùng Tâm
3,65*n*Q1
2
ns =
H 3
4
• ns< 500:
thể tích
• ns = 500 - 4000: li tâ m
• ns = 2000 – 8000: mixed Flow
• ns = 7000 – 20 000: hướng trục
Nguyễn Hùng Tâm
18
CHỌN BƠM CÁNH DẪN
•
1- Caùnh li taâm vôùi ns = 40-80,
2- Caùnh li taâm vôùi ns = 80-150,
3- Caùnh daïng Francis vôùi ns =150-300,
4- caùnh daïng hoån hôïp vôùi ns = 300-600,
5- caùnh daïng höôùng truïc vôùi ns = 600-1200
Nguyễn Hùng Tâm
19
VẬN HÀNH VÀ ĐIỀU CHỈNH BƠM
• BƠM ĐẤU SONG SONG: nhằm đáp ứng yêu
cầu Q thay đổi
– NHIỀU BƠM: ngưng vài bơm khi cần Q nhỏ
• Tổng Q nhỏ hơn tổng Q của riêng từng
bơm
– MỘT BƠM NHỎ (pony pump) + BƠM LỚN
• BƠM ĐẤU NỐI TIẾP: tăng H
• BƠM ĐẤU HỔN HỢP: tăng Q và H
Nguyễn Hùng Tâm
20
Tải về để xem bản đầy đủ
Bạn đang xem 20 trang mẫu của tài liệu "Bài giảng Bơm – Quạt – Máy nén - Bài 3: Bơm (Pump) - Nguyễn Hùng Tâm", để tải tài liệu gốc về máy hãy click vào nút Download ở trên
File đính kèm:
- bai_giang_bom_quat_may_nen_bai_3_bom_pump_nguyen_hung_tam.pdf