Luận văn Quản lý hoạt động tổ chuyên môn các trường Trung học phổ thông huyện Hải Hậu, tỉnh Nam Định
ꢀꢁI HꢂC QUꢃC GIA HÀ NꢄI
TRꢀꢁNG ꢂꢃI HꢄC GIÁO DꢅC
MAI QUꢆNG ꢂꢃI
QUꢆN LÝ HOꢃT ꢂꢇNG Tꢈ CHUYÊN MÔN
CÁC TRꢀꢁNG TRUNG HꢄC PHꢈ THÔNG HUYꢉN HꢆI HꢊU,
TꢋNH NAM ꢂꢌNH
LUꢊN VꢍN THꢃC Sꢎ QUꢆN LÝ GIÁO DꢅC
HÀ NꢇI - 2016
ꢀꢁI HꢂC QUꢃC GIA HÀ NꢄI
TRꢀꢁNG ꢂꢃI HꢄC GIÁO DꢅC
MAI QUꢆNG ꢂꢃI
QUꢆN LÝ HOꢃT ꢂꢇNG Tꢈ CHUYÊN MÔN
CÁC TRꢀꢁNG TRUNG HꢄC PHꢈ THÔNG HUYꢉN HꢆI HꢊU,
TꢋNH NAM ꢂꢌNH
LUꢊN VꢍN THꢃC Sꢎ QUꢆN LÝ GIÁO DꢅC
CHUYÊN NGÀNH: QUꢆN LÝ GIÁO DꢅC
Mã sꢏ: 60 14 01 14
Ngꢐꢑi hꢐꢒng dꢓn khoa hꢔc: TS. ꢂINH VIꢉT HÒA
HÀ NꢇI - 2016
LꢁI CꢆM ƠN
Luꢀn vꢁn ꢂꢃꢄc hoàn thành theo chꢃơng trình ꢂào tꢅo ꢆꢇꢅc sꢈ chuyên
ngành quꢉn lý giáo dꢊc cꢋa trꢃꢌng ꢍꢅi hꢎc Giáo dꢊc- ꢍꢅi hꢎc Quꢏc gia Hà
Nꢐi. Tác giꢉ xin bày tꢑ lòng biꢒt ơn ꢂꢒn Ban giám hiꢓu, Phòng quꢉn lý ꢍào tꢅo
sau ꢂꢅi hꢎc, Khoa quꢉn lý giáo dꢊc trꢃꢌng ꢍꢅi hꢎc giáo dꢊc và quý thꢔy cô ꢂã
tꢀn tình giꢉng dꢅy và tꢅo ꢂiꢕu kiꢓn thuꢀn lꢄi cho tác giꢉ trong suꢏt quá trình
hꢎc tꢀp và nghiên cꢖu.
Tác giꢉ cꢗng chân thành cꢉm ơn Lãnh ꢂꢅo SꢘꢙGiáo dꢊc và ꢍào tꢅo tꢚnh
Nam ꢍꢛnh ꢂã tꢅo ꢂiꢕu kiꢓn thuꢀn lꢄi cho tác giꢉ hꢎc tꢀp; Ban giám hiꢓu và quý
thꢔy cô cꢋa các trꢃꢌng Trung hꢎc phꢜ thông huyꢓn Hꢉi Hꢀu và bꢅn bè ꢂꢝng
nghiꢓp ꢂã giúp ꢂꢞ tác giꢉ trong quá trình hꢎc tꢀp và hoàn thành luꢀn vꢁn.
ꢍꢟc biꢓt, tác giꢉ xin bày tꢑ lòng biꢒt ơn sâu sꢠc ꢂꢒn TS. ꢍinh Viꢓt Hòa
ꢂã tꢀn tình giúp ꢂꢞ, hꢃꢡng dꢢn trong suꢏt quá trình nghiên cꢖu ꢂꢣ hoàn
thành luꢀn vꢁn.
Xin trân trꢎng cꢉm ơn!
Hà Nꢐi, ngày tháng 11 nꢁm 2016
Tác giꢀ
Mai Quꢕng ꢂꢖi
i
LꢁI CAM ꢂOAN
Tôi xin cam ꢅoan ꢅây là công trình nghiên cꢆu cꢇa riêng tôi.
Các sꢈ liꢉu, kꢊt quꢋ nêu trong Luꢌn vꢍn là trung thꢎc và chưa tꢏng ꢅưꢐc
ai công bꢈ trong bꢑt kꢒ công trình nào khác.
Tôi xin cam ꢅoan rꢓng các thông tin trích dꢔn trong Luꢌn vꢍn ꢅã ꢅưꢐc chꢕ
rõ nguꢖn gꢈc.
Tác giꢉ luꢀn vꢁn
Mai Quꢕng ꢂꢖi
ii
MꢅC LꢅC
Lꢗi cꢋm ơn..............................................................................................................i
Lꢗi cam ꢅoan.........................................................................................................ii
Mꢘc lꢘc.................................................................................................................iii
Danh mꢘc các bꢋng .............................................................................................vii
Danh mꢘc các biꢙu ꢅꢖ, sơ ꢅꢖ .............................................................................viii
Mꢗ ꢂꢘU .............................................................................................................. 1
CHꢀƠNG 1: CƠ Sꢗ LÝ LUꢊN Vꢙ QUꢆN LÝ HOꢃT ꢂꢇNG Tꢈ
CHUYÊN MÔN ꢗ TRꢀꢁNG TRUNG HꢄC PHꢈ THÔNG ........................ 5
1.1. Tꢚng quan nghiên cꢆu vꢑn ꢅꢛ........................................................................ 5
1.2. Mꢜt sꢈ khái niꢉm liên quan cꢇa ꢅꢛ tài ........................................................... 8
1.2.1. Quꢋn lý và chꢆc nꢍng quꢋn lý..................................................................... 8
1.2.2. Quꢋn lý giáo dꢘc ....................................................................................... 12
1.2.3. Quꢋn lý nhà trưꢗng.................................................................................... 13
1.3. Hoꢝt ꢅꢜng tꢚ chuyên môn ............................................................................ 14
1.3.1. Tꢚ chuyên môn ꢞ trưꢗng trung hꢟc phꢚ thông ......................................... 14
1.3.2. Nhiꢉm vꢘ tꢚ chuyên môn trong trưꢗng trung hꢟc phꢚ thông ................... 15
1.3.3. Hoꢝt ꢅꢜng cꢇa tꢚ chuyên môn trong trưꢗng trung hꢟc phꢚ thông................ 16
1.4. Quꢋn lý hoꢝt ꢅꢜng tꢚ chuyên môn ............................................................... 20
1.4.1. Nhiꢉm vꢘ cꢇa hiꢉu trưꢞng trưꢗng trung hꢟc phꢚ thông ........................... 20
1.4.2. Nꢜi dung quꢋn lý hoꢝt ꢅꢜng cꢇa tꢚ chuyên môn cꢇa hiꢉu trưꢞng trưꢗng
trung hꢟc phꢚ thông............................................................................................. 23
1.5. Vꢠ trí trưꢗng trung hꢟc phꢚ thông trong Hꢉ thꢈng giáo dꢘc quꢈc dân ........ 28
1.6. Mꢜt sꢈ yêu cꢡu ꢅꢚi mꢢi ꢅꢈi vꢢi trưꢗng trung hꢟc phꢚ thông trong giai ꢅoꢝn
hiꢉn nay ............................................................................................................... 30
1.6.1. ꢀꢚi mꢢi nꢜi dung giꢋng dꢝy...................................................................... 30
1.6.2. ꢀꢚi mꢢi phương pháp giꢋng dꢝy............................................................... 31
1.6.3. ꢀꢚi mꢢi kiꢙm tra ꢅánh giá hꢟc sinh.......................................................... 32
1.6.4. ꢀꢚi mꢢi sinh hoꢝt tꢚ chuyên môn............................................................. 32
iii
1.7. Nhꢣng yꢊu tꢈ ꢋnh hưꢞng ꢅꢊn quꢋn lý hoꢝt ꢅꢜng tꢚ chuyên môn................ 33
1.7.1. Yꢊu tꢈ chꢇ quan......................................................................................... 33
1.7.2. Yꢊu tꢈ khách quan..................................................................................... 35
Tiꢙu kꢊt chương 1................................................................................................ 36
CHꢀƠNG 2 THꢚC TRꢃNG QUꢆN LÝ HOꢃT ꢂꢇNG Tꢈ CHUYÊN
MÔN TꢃI CÁC TRꢀꢁNG TRUNG HꢄC PHꢈ THÔNG HUYꢉN HꢆI
HꢊU, TꢋNH NAM ꢂꢌNH.................................................................................. 37
2.1. Khái quát ꢅꢤc ꢅiꢙm tꢎ nhiên, kinh tꢊ - xã hꢜi và giáo dꢘc cꢇa Huyꢉn Hꢋi
Hꢌu Tꢕnh Nam ꢀꢠnh............................................................................................ 37
2.1.1. ꢀꢤc ꢅiꢙm tꢎ nhiên cꢇa Huyꢉn Hꢋi Hꢌu Tꢕnh Nam ꢀꢠnh.......................... 37
2.1.2. Tình hình kinh tꢊ xã hꢜi ꢞ Huyꢉn Hꢋi Hꢌu Tꢕnh Nam ꢀꢠnh. ................... 37
2.1.3. Tình hình phát triꢙn vꢍn hóa, giáo dꢘc cꢇa Huyꢉn Hꢋi Hꢌu Tꢕnh Nam
ꢀꢠnh..................................................................................................................... 38
2.1.4. Khái quát vꢛ các trưꢗng trung hꢟc phꢚ thông công lꢌp huyꢉn Hꢋi Hꢌu tꢕnh Nam
ꢀꢠnh...................................................................................................................... 39
2.2. Thꢎc trꢝng ꢅꢜi ngꢥ tꢚ trưꢞng chuyên môn cꢇa các trưꢗng trung hꢟc phꢚ
thông huyꢉn Hꢋi Hꢌu tꢕnh Nam ꢀꢠnh ................................................................. 43
2.2.1. Thꢎc trꢝng vꢛ sꢈ lưꢐng ꢅꢜi ngꢥ Tꢚ trưꢞng chuyên môn .......................... 44
2.2.2. Thꢎc trꢝng vꢛ cơ cꢑu ꢅꢜi ngꢥ Tꢚ trưꢞng chuyên môn.............................. 45
2.2.3. Thꢎc trꢝng chꢑt lưꢐng ꢅꢜi ngꢥ tꢚ trưꢞng chuyên môn ............................. 46
2.3. Thꢎc trꢝng hoꢝt ꢅꢜng cꢇa tꢚ chuyên môn.................................................... 47
2.3.1. Thꢎc trꢝng công tác xây dꢎng, thꢎc hiꢉn kꢊ hoꢝch chuyên môn và kꢊ
hoꢝch giꢋng dꢝy bꢜ môn cꢇa tꢚ chuyên môn...................................................... 47
2.3.2. Thꢎc trꢝng sinh hoꢝt chuyên môn cꢇa tꢚ chuyên môn ............................. 48
2.3.3. Thꢎc trꢝng thꢎc hiꢉn quy chꢊ chuyên môn và hꢖ sơ chuyên môn ............... 50
2.3.4. Thꢎc trꢝng hoꢝt ꢅꢜng bꢖi dưꢦng và tꢎ bꢖi dưꢦng các chuyên ꢅꢛ ................ 51
2.3.5. Thꢎc trꢝng ꢆng dꢘng công nghꢉ thông tin, sꢧ dꢘng thiꢊt bꢠ dꢝy hꢟc cꢇa
giáo viên trong tꢚ chuyên môn............................................................................ 52
2.3.6. Thꢎc trꢝng công tác kiꢙm tra ꢅánh giá cho ꢅiꢙm cꢇa giáo viên ............... 52
iv
2.3.7. Thꢎc trꢝng viꢉc thꢎc hiꢉn phong trào thi ꢅua và viꢊt sáng kiꢊn kinh
nghiꢉm................................................................................................................. 53
2.4. Thꢎc trꢝng quꢋn lý hoꢝt ꢅꢜng chuyên môn.................................................. 53
2.4.1. Xây dꢎng kꢊ hoꢝch chuyên môn............................................................... 54
2.4.2. Tꢚ chꢆc các hoꢝt ꢅꢜng cꢇa tꢚ chuyên môn............................................... 56
2.4.3. Chꢕ ꢅꢝo các hoꢝt ꢅꢜng cꢇa tꢚ chuyên môn................................................ 61
2.4.4. Công tác kiꢙm tra, ꢅánh giá các hoꢝt ꢅꢜng cꢇa tꢚ chuyên môn................ 65
2.5. ꢀánh giá thꢎc trꢝng hoꢝt ꢅꢜng cꢇa tꢚ chuyên môn và quꢋn lý hoꢝt ꢅꢜng cꢇa
tꢚ chuyên môn ..................................................................................................... 68
2.5.1. ꢀánh giá thꢎc trꢝng hoꢝt ꢅꢜng cꢇa tꢚ chuyên môn .................................. 68
2.5.2. ꢀánh giá thꢎc trꢝng quꢋn lý hoꢝt ꢅꢜng cꢇa tꢚ chuyên môn...................... 70
Tiꢙu kꢊt chương 2................................................................................................ 71
CHꢀƠNG 3: MꢇT Sꢛ BIꢉN PHÁP QUꢆN LÝ HOꢃT ꢂꢇNG Tꢈ
CHUYÊN MÔN CÁC TRꢀꢁNG TRUNG HꢄC PHꢈ THÔNG HUYꢉN
HꢆI HꢊU, TꢋNH NAM ꢂꢌNH......................................................................... 73
3.1. Nhꢣng nguyên tꢨc ꢅꢛ xuꢑt biꢉn pháp quꢋn lý hoꢝt ꢅꢜng cꢇa tꢚ chuyên môn
............................................................................................................................. 73
3.1.1. Nguyên tꢨc ꢅáp ꢆng yêu cꢡu ꢅꢚi mꢢi cꢍn bꢋn, toàn diꢉn giáo dꢘc và ꢅào
tꢝo........................................................................................................................ 73
3.1.2. Nguyên tꢨc mang tính thꢎc tiꢩn ................................................................ 73
3.1.3. Nguyên tꢨc kꢊ thꢏa và phát triꢙn............................................................... 74
3.1.4. Nguyên tꢨc ꢅꢋm bꢋo tính khꢋ thi .............................................................. 74
3.1.5. Nguyên tꢨc ꢅꢋm bꢋo tính ꢅꢖng bꢜ ............................................................ 74
3.2. ꢀꢛ xuꢑt biꢉn pháp quꢋn lý hoꢝt ꢅꢜng tꢚ chuyên môn các trưꢗng trung hꢟc
phꢚ thônghuyꢉn Hꢋi Hꢌu, tꢕnh Nam ꢀꢠnh .......................................................... 75
3.2.1. Biꢉn pháp 1: Xây dꢎng, bꢖi dưꢦng ꢅꢜi ngꢥ tꢚ trưꢞng chuyên môn và giáo
viên...................................................................................................................... 75
3.2.2. Biꢉn pháp 2: Quꢋn lý công tác xây dꢎng và thꢎc hiꢉn kꢊ hoꢝch chuyên
môn, chương trình giáo dꢘc tꢚ bꢜ môn và giáo viên .......................................... 80
v
3.2.3. Biꢉn pháp 3: Quꢋn lý sinh hoꢝt chuyên môn cꢇa tꢚ chuyên môn theo
hưꢢng ꢅꢚi mꢢi dꢝy hꢟc........................................................................................ 82
3.2.4. Biꢉn pháp 4: ꢀꢡu tư và nâng cao hiꢉu quꢋ sꢧ dꢘng công nghꢉ thông tin,
thiꢊt bꢠ dꢝy hꢟc phꢘc vꢘ hoꢝt ꢅꢜng dꢝy hꢟc theo hưꢢng ꢅꢚi mꢢi....................... 88
3.2.5. Biꢉn pháp 5: Quꢋn lý công tác thi ꢅua - khen thưꢞng, viꢊt và áp dꢘng sáng
kiꢊn kinh nghiꢉm vào thꢎc tiꢩn........................................................................... 92
3.3. Mꢈi quan hꢉ giꢣa các biꢉn pháp .................................................................. 95
3.4. Khꢋo sát tính cꢑp thiꢊt và tính khꢋ thi cꢇa các biꢉn pháp............................ 97
3.4.1. Khꢋo sát vꢛ mꢆc ꢅꢜ cꢑp thiꢊt cꢇa các biꢉn pháp quꢋn lý hoꢝt ꢅꢜng cꢇa tꢚ
chuyên môn các trưꢗng trung hꢟc phꢚ thông huyꢉn Hꢋi Hꢌu, tꢕnh Nam ꢀꢠnh.. 97
3.4.2. Khꢋo sát vꢛ mꢆc ꢅꢜ khꢋ thi cꢇa các biꢉn pháp quꢋn lý hoꢝt ꢅꢜng cꢇa tꢚ
chuyên môn các trưꢗng trung hꢟc phꢚ thông huyꢉn Hꢋi Hꢌu ............................ 99
Tiꢙu kꢊt chương 3.............................................................................................. 104
KꢜT LUꢊN VÀ KHUYꢜN NGHꢌ................................................................. 105
1. Kꢊt luꢌn ......................................................................................................... 105
2. Khuyꢊn nghꢠ.................................................................................................. 106
TÀI LIꢉU THAM KHꢆO .............................................................................. 108
PHꢅ LꢅC......................................................................................................... 111
vi
DANH MꢅC CÁC BꢆNG
Bꢋng 2. 1. Kꢊt quꢋ khꢋo sát thꢎc trꢝng xây dꢎng kꢊ hoꢝch chuyên môn cꢇa
Hiꢉu trưꢞng ......................................................................................................... 54
Bꢋng 2. 2. Kꢊt quꢋ ꢅánh giá thꢎc trꢝng tꢚ chꢆc thꢎc hiꢉn hoꢝt ꢅꢜng tꢚ chuyên
môn cꢇa Hiꢉu trưꢞng........................................................................................... 57
Bꢋng 2. 3. Kꢊt quꢋ khꢋo sát thꢎc trꢝng chꢕ ꢅꢝo hoꢝt ꢅꢜng cꢇa tꢚ chuyên môn
cꢇa Hiꢉu trưꢞng................................................................................................... 61
Bꢋng 2. 4. Kꢊt quꢋ khꢋo sát thꢎc trꢝng kiꢙm tra, ꢅánh giá hoꢝt ꢅꢜng cꢇa tꢚ
chuyên môn cꢇa Hiꢉu trưꢞng.............................................................................. 65
Bꢋng 3. 1. Kꢊt quꢋ khꢋo sát tính cꢑp thiꢊt cꢇa 5 biꢉn pháp ꢅꢛ xuꢑt quꢋn lý hoꢝt
ꢅꢜng cꢇa tꢚ chuyên môn...................................................................................... 98
Bꢋng 3. 2. Kꢊt quꢋ khꢋo sát tính khꢋ thi cꢇa 5 biꢉn pháp ꢅꢛ xuꢑt quꢋn lý hoꢝt
ꢅꢜng cꢇa tꢚ chuyên môn.................................................................................... 100
Bꢋng 3. 3. Tương quan giꢣa tính cꢑp thiꢊt và tính khꢋ thi cꢇa các biꢉn pháp
quꢋn lý hoꢝt ꢅꢜng cꢇa tꢚ chuyên môn............................................................... 102
vii
DANH MꢅC CÁC BIꢝU ꢂꢞ, SƠ ꢂꢞ
Biꢙu ꢅꢖ 2. 1.
Biꢙu ꢅꢖ 3. 1.
Kꢊt quꢋ khꢋo sát 4 chꢆc nꢍng quꢋn lý hoꢝt ꢅꢜng cꢇa tꢚ
chuyên môn............................................................................. 70
ꢀiꢙm khꢋo sát tính cꢑp thiꢊt và tính khꢋ thi các biꢉn pháp quꢋn
lý hoꢝt ꢅꢜng cꢇa tꢚ chuyên môn........................................... 102
Quan hꢉ các chꢆc nꢍng quꢋn lý.............................................. 11
Sơ ꢅꢖ tꢚ hꢐp mꢈi quan hꢉ giꢣa 5 biꢉn pháp ꢅꢛ xuꢑt quꢋn lý . 96
Sơ ꢅꢖ 1. 1.
Sơ ꢅꢖ 3. 1.
viii
Mꢗ ꢂꢘU
1. Lý do chꢔn ꢟꢠ tài
Nâng cao chꢑt lưꢐng Giáo dꢘc và ꢅào tꢝo là mꢜt yêu cꢡu hꢊt sꢆc cꢑp
thiꢊt hiꢉn nay nhꢓm ꢅào tꢝo ra nhꢣng công dân có ꢅꢇ phꢪm chꢑt, nꢍng lꢎc ꢅáp
ꢆng yêu cꢡu cꢇa sꢎ nghiꢉp ꢅꢚi mꢢi ꢅꢑt nưꢢc. ꢀꢙ thꢎc hiꢉn tꢈt vꢑn ꢅꢛ này, mꢜt
trong nhꢣng giꢋi pháp có tính chꢑt quyꢊt ꢅꢠnh là nâng cao chꢑt lưꢐng ꢅꢜi ngꢥ
nhà giáo. Nhꢌn thꢆc sâu sꢨc vꢑn ꢅꢛ này, trong nhꢣng nꢍm qua, ꢀꢋng và Nhà
nưꢢc ꢅã có nhiꢛu chꢇ trương, biꢉn pháp vꢛ xây dꢎng ꢅꢜi ngꢥ nhà giáo ꢅáp
ꢆng yêu cꢡu trong tình hình mꢢi. ꢀꢝi hꢜi ꢅꢝi biꢙu toàn quꢈc lꢡn thꢆ XI cꢇa
ꢀꢋng ꢅã xác ꢅꢠnh:“ꢍꢜi mꢡi cꢁn bꢉn, toàn diꢓn nꢕn giáo dꢊcViꢓt Nam theo
hꢃꢡng chuꢤn hoá, hiꢓn ꢂꢅi hoá, xã hꢐi hoá, dân chꢋ hoá và hꢐi nhꢀp quꢏc tꢒ,
trong ꢂó ꢂꢜi mꢡi cơ chꢒ quꢉn lý giáo dꢊc, phát triꢣn ꢂꢐi ngꢗ giáo viên và cán
bꢐ quꢉn lý giáo dꢊc là khâu then chꢏt”. Khi xác ꢅꢠnh nhꢣng nhiꢉm vꢘ, giꢋi
pháp vꢛ tiꢊp tꢘc thꢎc hiꢉn Nghꢠ quyꢊt Trung ương 2 khoá VIII, Bꢜ Chính trꢠ
ꢅã chꢕ rõ:“Xây dꢥng ꢂꢐi ngꢗ nhà giáo và cán bꢐ quꢉn lý ꢂꢋ vꢕ sꢏ lꢃꢄng, ꢂáp
ꢖng yêu cꢔu vꢕ chꢦt lꢃꢄng…chuꢤn hoá trong ꢂào tꢅo, tuyꢣn chꢎn, sꢧ dꢊng
ꢂꢐi ngꢗ nhà giáo và cán bꢐ quꢉn lý giáo dꢊc các cꢦp”. Như vꢌy, ꢅꢜi ngꢥ nhà
giáo có vai trò rꢑt to lꢢn và phát triꢙn ꢅꢜi ngꢥ nhà giáo ꢞ các nhà trưꢗng là mꢜt
vꢑn ꢅꢛ cꢑp thiꢊt hiꢉn nay.
ꢫ các nhà trưꢗng nói chung, nhà trưꢗng Trung hꢟc phꢚ thông nói
riêng, tꢚ chuyên môn có ý nghꢬa rꢑt quan trꢟng, tác ꢅꢜng trꢎc tiꢊp ꢅꢊn kꢊt quꢋ
giáo dꢘc trong nhà trưꢗng, trong ꢅó vai trò cꢇa ngưꢗi tꢚ trưꢞng chuyên môn
là rꢑt to lꢢn. Tꢚ trưꢞng chuyên môn là ngưꢗi trꢎc tiꢊp triꢙn khai nhꢣng yêu
cꢡu vꢛ mꢘc tiêu, nꢜi dung, chương trình, hình thꢆc, phương pháp dꢝy hꢟc,
góp phꢡn nâng cao chꢑt lưꢐng giáo dꢘc toàn diꢉn cꢇa nhà trưꢗng. Vì vꢌy,
quꢋn lý hoꢝt ꢅꢜng tꢚ chuyên môn là mꢜt trong nhꢣng vꢑn ꢅꢛ trꢟng tâm và
thưꢗng xuyên cꢇa ngưꢗi Hiꢉu trưꢞng.
Trưꢢc yêu cꢡu ꢅꢚi mꢢi cꢍn bꢋn, toàn diꢉn, nâng cao chꢑt lưꢐng nꢛn
giáo dꢘc Viꢉt Nam nói chung, chꢑt lưꢐng giáo dꢘc ꢞ các nhà trưꢗng trung hꢟc
phꢚ thông nói riêng, Hiꢉu trưꢞng - ngưꢗi lãnh ꢅꢝo, chꢕ ꢅꢝo công tác giáo dꢘc
1
và ꢅào tꢝo cꢡn thay ꢅꢚi tư duy quꢋn lý, phꢋi có kiꢊn thꢆc, có kꢭ nꢍng quꢋn lý
tꢚ chuyên môn cꢥng như giáo viên nhà trưꢗng theo hưꢢng chuꢪn hoá, ꢅáp ꢆng
yêu cꢡu nhiꢉm vꢘ trong tình hình mꢢi.
Trong nhꢣng nꢍm qua, công tác quꢋn lý nhà trưꢗng nói chung và công
tác quꢋn lý hoꢝt ꢅꢜng tꢚ chuyên môn cꢇa hiꢉu trưꢞng các trưꢗng trung hꢟc
phꢚ thông ꢞ huyꢉn Hꢋi Hꢌu, tꢕnh Nam ꢀꢠnh ꢅã thu ꢅưꢐc nhꢣng kꢊt quꢋ nhꢑt
ꢅꢠnh nhưng vꢔn còn nhiꢛu hꢝn chꢊ, bꢑt cꢌp. ꢫ mꢜt sꢈ trưꢗng, viꢉc quꢋn lý
hoꢝt ꢅꢜng tꢚ chuyên môn cꢇa hiꢉu trưꢞng còn mang tính chꢇ quan, làm theo
kinh nghiꢉm, thiꢊu tính khoa hꢟc. ꢀiꢛu này ꢅã ꢋnh hưꢞng rꢑt lꢢn ꢅꢊn viꢉc
nâng cao chꢑt lưꢐng giáo dꢘc cꢇa nhà trưꢗng, chưa ꢅáp ꢆng ꢅưꢐc yêu cꢡu ꢅꢚi
mꢢi giáo dꢘc trong giai ꢅoꢝn hiꢉn nay. Do vꢌy, quꢋn lý hoꢝt ꢅꢜng tꢚ chuyên
môn cꢇa hiꢉu trưꢞng ꢞ các trưꢗng trung hꢟc phꢚ thông ꢞ huyꢉn Hꢋi Hꢌu, tꢕnh
Nam ꢀꢠnh là mꢜt vꢑn ꢅꢛ quan trꢟng.
Xuꢑt phát tꢏ nhꢣng lý do trên, tôi chꢟn ꢅꢛ tài “Quꢀn lý hoꢁt ꢂꢃng tꢄ
chuyên môn các trꢅꢆng Trung hꢇc phꢄ thông huyꢈn Hꢀi Hꢉu, tꢊnh Nam
ꢋꢌnh” làm vꢑn ꢅꢛ nghiên cꢆu..
2. Câu hꢡi nghiên cꢢu
1) Thꢎc trꢝng hoꢝt ꢅꢜng tꢚ chuyên môn và quꢋn lý hoꢝt ꢅꢜng tꢚ chuyên
môn tꢝi các trưꢗng trung hꢟc phꢚ thông huyꢉn Hꢋi Hꢌu ꢅang diꢩn ra như thꢊ
nào?
2) Có nhꢣng biꢉn pháp quꢋn lý hoꢝt ꢅꢜng tꢚ chuyên môn nào góp phꢡn
nâng cao chꢑt lưꢐng hoꢝt ꢅꢜng tꢚ chuyên môn các trưꢗng Trung hꢟc phꢚ
thông huyꢉn Hꢋi Hꢌu?
3. Giꢕ thuyꢣt khoa hꢔc
Viꢉc quꢋn lý hoꢝt ꢅꢜng tꢚ chuyên môn ꢞ các trưꢗng trung hꢟc phꢚ
thông huyꢉn Hꢋi Hꢌu nꢊu ꢅưꢐc áp dꢘng mꢜt cách khoa hꢟc, phù hꢐp vꢢi ꢅiꢛu
kiꢉn cꢘ thꢙ cꢇa nhà trưꢗng sꢮ góp phꢡn ꢅem lꢝi hiꢉu quꢋ trong viꢉc nâng cao
nꢍng lꢎc ꢅꢜi ngꢥ, phát triꢙn toàn diꢉn nꢍng lꢎc và phꢪm chꢑt cꢇa hꢟc sinh.
4. Mꢤc ꢟích nghiên cꢢu
Trên cơ sꢞ nghiên cꢆu lý luꢌn, các vꢍn bꢋn chꢕ ꢅꢝo và thꢎc trꢝng cꢇa
2
các ꢅơn vꢠ vꢛ quꢋn lý hoꢝt ꢅꢜng tꢚ chuyên môn ꢞ các trưꢗng trung hꢟc phꢚ
thông huyꢉn Hꢋi Hꢌu, luꢌn vꢍn ꢅꢛ xuꢑt các biꢉn pháp quꢋn lý hoꢝt ꢅꢜng tꢚ
chuyên môn nhꢓm nâng cao chꢑt lưꢐng ꢅꢜi ngꢥ, nâng cao hiꢉu quꢋ các hoꢝt
ꢅꢜng tꢚ chuyên môn trong các nhà trưꢗng.
5. Khách thꢥ và ꢟꢏi tꢐꢦng nghiên cꢢu
5.1. Khách thꢍ nghiên cꢎu
Hoꢝt ꢅꢜng tꢚ chuyên môn các trưꢗng trung hꢟc phꢚ thông.
5.2. ꢋꢏi tꢅꢐng nghiên cꢎu
Quꢋn lý hoꢝt ꢅꢜng tꢚ chuyên môn các trưꢗng trung hꢟc phꢚ thông
huyꢉn Hꢋi Hꢌu, tꢕnh Nam ꢀꢠnh.
6. Nhiꢧm vꢤ nghiên cꢢu
1) Nghiên cꢆu lý luꢌn vꢛ hoꢝt ꢅꢜng tꢚ chuyên môn và quꢋn lý hoꢝt
ꢅꢜng tꢚ chuyên môn tꢝi trưꢗng trung hꢟc phꢚ thông hiꢉn nay.
2) Khꢋo sát, phân tích và ꢅánh giá thꢎc trꢝng quꢋn lý hoꢝt ꢅꢜng tꢚ
chuyên môn tꢝi các trưꢗng trung hꢟc phꢚ thông huyꢉn Hꢋi Hꢌu, tꢕnh Nam
ꢀꢠnh.
3) ꢀꢛ xuꢑt biꢉn pháp quꢋn lý hoꢝt ꢅꢜng tꢚ chuyên môn ꢞ các trưꢗng
trung hꢟc phꢚ thông huyꢉn Hꢋi Hꢌu, tꢕnh Nam ꢀꢠnh.
7. Phꢖm vi và giꢒi hꢖn nghiên cꢢu
1) ꢀꢛ tài nghiên cꢆu thꢎc trꢝng quꢋn lý hoꢝt ꢅꢜng tꢚ chuyên môn tꢝi
các trưꢗng trung hꢟc phꢚ thông huyꢉn Hꢋi Hꢌu, tꢕnh Nam ꢀꢠnh tꢏ nꢍm 2012
- 2016.
2) Giꢢi hꢝn ꢅꢠa bàn khꢋo sát: Các trưꢗng trung hꢟc phꢚ thông huyꢉn
Hꢋi Hꢌu, tꢕnh Nam ꢀꢠnh.
3) ꢀꢈi tưꢐng khꢋo sát: khꢋo sát 7 trưꢗng trung hꢟc phꢚ thông huyꢉn
Hꢋi Hꢌu, tꢕnh Nam ꢀꢠnh.
8. Phꢐơng pháp nghiên cꢢu
1) Nhóm phương pháp nghiên cꢆu lý luꢌn: Nghiên cꢆu các lý luꢌn khoa
hꢟc, các vꢍn bꢋn pháp quy vꢛ loꢝi hình trưꢗng trung hꢟc phꢚ thông vꢛ hoꢝt
ꢅꢜng cꢇa tꢚ chuyên môn; các ꢅꢛ tài khoa hꢟc ꢅã nghiên cꢆu khác có liên quan
3
ꢅꢊn ꢅꢛ tài.
2) Nhóm phương pháp nghiên cꢆu thꢎc tiꢩn
- Phương pháp quan sát;
- Phương pháp ꢅiꢛu tra (phꢯng vꢑn, phiꢊu ꢅiꢛu tra);
- Phương pháp chuyên gia (hꢯi ý kiꢊn chuyên gia);
- Sꢧ dꢘng toán thꢈng kê ꢅꢙ xꢧ lý các kꢊt quꢋ nghiên cꢆu.
9. Ý nghꢨa lý luꢩn và thꢪc tiꢫn cꢬa ꢟꢠ tài
9.1. Ý nghꢑa lý luꢉn
ꢀꢛ tài nghiên cꢆu góp phꢡn hꢉ thꢈng hóa cơ sꢞ lý luꢌn cꢇa viꢉc quꢋn lý
hoꢝt ꢅꢜng tꢚ chuyên môn ꢞ các trưꢗng trung hꢟc phꢚ thông.
9.2. Ý nghꢑa thꢒc tiꢓn
Trên cơ sꢞ ꢅúc kꢊt nhꢣng kinh nghiꢉm quꢋn lý hoꢝt ꢅꢜng tꢚ chuyên
môn ꢅã có, ꢅꢛ xuꢑt nhꢣng biꢉn pháp quꢋn lý hoꢝt ꢅꢜng tꢚ chuyên môn phù
hꢐp vꢢi thꢎc tꢊ và có tính khꢋ thi nhꢓm nâng cao hiꢉu quꢋ quꢋn lý, góp phꢡn
tích cꢎc vào viꢉc thꢎc hiꢉn mꢘc tiêu giáo dꢘc toàn diꢉn cꢇa nhà trưꢗng.
10. Cꢭu trúc luꢩn vꢮn
Ngoài phꢡn mꢞ ꢅꢡu, phꢡn nꢜi dung chính cꢇa luꢌn vꢍn gꢖm 3 chương:
- Chương 1: Cơ sꢞ lý luꢌn vꢛ quꢋn lý hoꢝt ꢅꢜng tꢚ chuyên môn ꢞ
trưꢗng trung hꢟc phꢚ thông.
- Chương 2: Thꢎc trꢝng quꢋn lý hoꢝt ꢅꢜng tꢚ chuyên môn tꢝi các
trưꢗng trung hꢟc phꢚ thông huyꢉn Hꢋi Hꢌu, tꢕnh Nam ꢀꢠnh.
- Chương 3: Mꢜt sꢈ biꢉn pháp quꢋn lý hoꢝt ꢅꢜng tꢚ chuyên môn các
trưꢗng trung hꢟc phꢚ thông huyꢉn Hꢋi Hꢌu, tꢕnh Nam ꢀꢠnh.
4
CHꢀƠNG 1: CƠ Sꢗ LÝ LUꢊN Vꢙ QUꢆN LÝ HOꢃT ꢂꢇNG Tꢈ
CHUYÊN MÔN ꢗ TRꢀꢁNG TRUNG HꢄC PHꢈ THÔNG
1.1. Tꢯng quan nghiên cꢢu vꢭn ꢟꢠ
ꢀꢙ ꢅáp ꢆng yêu cꢡu cꢇa sꢎ nghiꢉp công nghiꢉp hóa, hiꢉn ꢅꢝi hóa ꢅꢑt
nưꢢc và hưꢢng ꢅꢊn mꢜt nꢛn kinh tꢊ tri thꢆc trong tương lai, Ngành giáo dꢘc
phꢋi thꢎc hiꢉn nhiꢉm vꢘ ꢅào tꢝo cho ꢅꢑt nưꢢc nhꢣng con ngưꢗi mꢢi ꢅꢇ khꢋ
nꢍng thꢎc hiꢉn nhiꢉm vꢘ mà thꢗi ꢅꢝi giao phó. Trưꢢc tình hình thꢎc tiꢩn cꢇa
ꢅꢑt nưꢢc và thꢊ giꢢi hiꢉn nay, ꢀꢋng ꢅã liên tꢘc lãnh chꢕ ꢅꢝo Ngành phꢋi thꢎc
hiꢉn ꢅꢚi mꢢi giáo dꢘc. Cꢘ thꢙ, trong Vꢍn kiꢉn ꢀꢝi hꢜi ꢀꢋng toàn quꢈc lꢡn thꢆ
XII, ꢀꢋng ꢅã khꢰng ꢅꢠnh chiꢊn lưꢐc phát triꢙn giáo dꢘc ꢅꢊn nꢍm 2020: “ꢍꢜi
mꢡi cꢁn bꢉn, toàn diꢓn nꢕn giáo dꢊc Viꢓt Nam theo hꢃꢡng chuꢤn hóa, hiꢓn
ꢂꢅi hóa, xã hꢐi hóa, dân chꢋ hóa và hꢐi nhꢀp quꢏc tꢒ. Trong ꢂó, ꢂꢜi mꢡi cơ
chꢒ giáo dꢊc, phát triꢣn ꢂꢐi ngꢗ giáo viên và cán bꢐ giáo dꢊc là khâu then
chꢏt” [11, tr. 19]; trong mꢘc tiêu cꢘ thꢙ cꢇa Nghꢠ quyꢊt 29 ꢅã ꢅꢛ ra: “ꢍꢏi vꢡi
giáo dꢊc phꢜ thông, tꢀp trung phát triꢣn trí tuꢓ, thꢣ chꢦt, hình thành phꢤm
chꢦt, nꢁng lꢥc công dân, phát hiꢓn và bꢝi dꢃꢞng nꢁng khiꢒu, ꢂꢛnh hꢃꢡng
nghꢕ nghiꢓp cho hꢎc sinh. Nâng cao chꢦt lꢃꢄng giáo dꢊc toàn diꢓn, chú
trꢎng giáo dꢊc lý tꢃꢘng, truyꢕn thꢏng, ꢂꢅo ꢂꢖc, lꢏi sꢏng, ngoꢅi ngꢨ, tin hꢎc,
nꢁng lꢥc và kꢩ nꢁng thꢥc hành, vꢀn dꢊng kiꢒn thꢖc vào thꢥc tiꢪn.” và “Bꢉo
ꢂꢉm cho hꢎc sinh có trình ꢂꢐ trung hꢎc cơ sꢘ (hꢒt lꢡp 9) có tri thꢖc phꢜ
thông nꢕn tꢉng, ꢂáp ꢖng yêu cꢔu phân luꢝng mꢅnh sau trung hꢎc cơ sꢘ;
trung hꢎc phꢜ thông phꢉi tiꢒp cꢀn nghꢕ nghiꢓp và chuꢤn bꢛ cho giai ꢂoꢅn
hꢎc sau phꢜ thông có chꢦt lꢃꢄng. Nâng cao chꢦt lꢃꢄng phꢜ cꢀp giáo dꢊc,
thꢥc hiꢓn giáo dꢊc bꢠt buꢐc 9 nꢁm tꢫ sau nꢁm 2020.” [29, tr. 3]. Trưꢢc yêu
cꢡu cꢇa ꢀꢋng vꢛ nhiꢉm vꢘ cꢇa bꢌc trung hꢟc, nhꢑt là trung hꢟc phꢚ thông
mꢱi nhà trưꢗng phꢋi cꢘ thꢙ hóa nhiꢉm vꢘ bꢓng nhꢣng hành ꢅꢜng vꢏa ꢅáp
ꢆng yêu cꢡu vꢏa phꢋi phù hꢐp vꢢi tꢖn tꢝi khách quan hiꢉn có cꢇa nhà
trưꢗng. Trong ꢅó, hoꢝt ꢅꢜng cꢇa tꢚ chuyên môn trong nhà trưꢗng vꢏa phꢋi
cơ bꢋn kꢊ thꢏa nhꢣng ưu thꢊ ꢅã có, vꢏa phꢋi thay ꢅꢚi ꢅꢙ ꢅáp ꢆng yêu cꢡu
con ngưꢗi mꢢi cꢇa xã hꢜi.
5
Chꢑt lưꢐng giáo dꢘc cꢇa nhà trưꢗng phꢘ thuꢜc các yꢊu tꢈ ꢅiꢛu kiꢉn cơ
sꢞ vꢌt chꢑt, thiꢊt bꢠ dꢝy hꢟc và giáo dꢘc; yꢊu tꢈ con ngưꢗi (ꢅꢜi ngꢥ giáo viên,
nꢍng lꢎc hꢟc sinh, mꢤt bꢓng dân trí); sꢎ quan tâm cꢇa xã hꢜi; truyꢛn thꢈng,
vꢍn hóa cꢇa nhà trưꢗng và nhꢑt là nꢍng lꢎc lãnh ꢅꢝo và quꢋn lý cꢇa ngưꢗi
hiꢉu trưꢞng. Ngưꢗi hiꢉu trưꢞng có vai trò như mꢜt thuyꢛn trưꢞng, xác ꢅꢠnh
mꢘc ꢅích xa cꢡn ꢅꢊn và các mꢘc tiêu ngꢨn hơn ꢅꢙ tꢏng bưꢢc ꢅꢝt ꢅưꢐc mꢘc
ꢅích mà mình ꢅã ꢅꢛ ra. ꢀꢙ ꢅꢝt ꢅưꢐc mꢘc tiêu ꢅó ngưꢗi hiꢉu trưꢞng phꢋi biꢊt
linh hoꢝt sꢧ dꢘng các nguꢖn “nꢍng lưꢐng” ꢅꢙ tꢝo ꢅꢜng lꢎc, vꢌn hành các bꢜ
phꢌn ꢅꢙ vꢌn hành chung con tàu; phꢋi biꢊt các ꢅiꢙm mꢝnh, ꢅiꢙm yꢊu ꢅꢙ hꢝn
chꢊ khuyꢊt ꢅiꢙm, phát huy ưu ꢅiꢙm cꢇa tꢏng bꢜ phꢌn; phꢋi biꢊt “sꢧa chꢣa”,
“tinh chꢕnh” tꢝo sꢎ hài hòa và sꢎ liên kꢊt giꢣa các bꢜ phꢌn ꢅꢙ giúp con tàu
vꢌn hành trơn tru. Trong tꢑt cꢋ các vꢌn hành ꢑy, hoꢝt ꢅꢜng chuyên môn ꢅưꢐc
xem là loꢝi vꢌn hành chính - vꢌn hành xương sꢈng cꢇa nhà trưꢗng.
Hoꢝt ꢅꢜng cꢇa tꢚ chuyên môn trong các trưꢗng trung hꢟc phꢚ thông
thꢗi gian qua phꢡn lꢢn hoꢝt ꢅꢜng theo các quy ꢅꢠnh chung cꢇa Ngành, ngoài
ra tùy theo ꢅꢤc thù cꢇa tꢏng trưꢗng mà hoꢝt ꢅꢜng chuyên môn ꢞ mꢱi trưꢗng
cꢥng có nhꢣng nét riêng. Tùy ꢅꢤc ꢅiꢙm, tình hình vꢛ nhiꢛu yꢊu tꢈ tꢏ chꢇ quan
ngưꢗi quꢋn lý ꢅꢊn ꢅiꢛu kiꢉn khách quan như : ꢅiꢛu kiꢉn cơ sꢞ vꢌt chꢑt – thiꢊt
bꢠ dꢝy hꢟc; chꢑt lưꢐng ꢅꢜi ngꢥ; chꢑt lưꢐng ꢅꢡu vào cꢇa hꢟc sinh; sꢎ quan tâm
cꢇa gia ꢅình, cꢇa xã hꢜi ꢅꢊn sꢎ nghiꢉp giáo dꢘc cꢇa nhà trưꢗng. Ngày nay,
vꢢi yêu cꢡu ꢅꢚi mꢢi cꢍn bꢋn và toàn diꢉn cꢇa nꢛn giáo dꢘc nưꢢc nhà, giáo dꢘc
không nhꢣng phꢋi quan tâm giáo dꢘc hꢟc sinh mꢜt cách toàn diꢉn mà còn
phꢋi quan tâm ꢅꢊn sꢎ phát huy nꢍng lꢎc cá nhân cꢇa mꢱi em. Do ꢅó, các vꢑn
ꢅꢛ liên quan ꢅꢊn hoꢝt ꢅꢜng chuyên môn cꢇa nhà trưꢗng tꢏ chương trình
khung, nꢜi dung môn hꢟc, phương pháp giꢋng dꢝy, cách thꢆc tꢚ chꢆc dꢝy –
hꢟc, kiꢙm tra ꢅánh giá… cho ꢅꢊn công tác ꢅào tꢝo ꢅꢜi ngꢥ nhà giáo cꢇa các
trưꢗng sư phꢝm trong tương lai cꢥng phꢋi dꢡn thay ꢅꢚi, hưꢢng tꢢi viꢉc không
nhꢣng phꢋi trang bꢠ kiꢊn thꢆc khoa hꢟc vꢣng chꢨc, trang bꢠ nghiꢉp vꢘ sư
phꢝm mà nhà trưꢗng còn phꢋi rèn luyꢉn kꢭ nꢍng sꢈng, kꢭ nꢍng phân tích và
kꢭ nꢍng tꢚ chꢆc hoꢝt ꢅꢜng cho Hꢟc sinh ꢅꢈi vꢢi ngưꢗi giáo viên trong tương
lai.
6
ꢀꢙ hoꢝt ꢅꢜng chuyên môn cꢇa tꢚ chuyên môn trong nhà trưꢗng ꢅꢝt hiꢉu
quꢋ, là tiꢛn ꢅꢛ bꢛn vꢣng ꢅꢙ thꢎc hiꢉn nhiꢉm vꢘ chính trꢠ cꢇa nhà trưꢗng trung
hꢟc phꢚ thông – nhiꢉm vꢘ giáo dꢘc và trang bꢠ kiꢊn thꢆc khoa hꢟc cơ bꢋn cho
hꢟc sinh chuꢪn bꢠ bưꢢc tiꢊp vào bꢌc hꢟc cao hơn hoꢤc tham gia lao ꢅꢜng sꢋn
xuꢑt – Ngưꢗi hiꢉu trưꢞng nhꢑt thiꢊt phꢋi quan tâm quꢋn lý mꢜt cách khoa hꢟc,
phù hꢐp ꢅiꢛu kiꢉn khách quan cꢇa nhà trưꢗng ꢅꢙ phát huy tꢈi ꢅa nꢍng lꢎc cꢇa
ꢅꢜi ngꢥ, ꢅiꢛu kiꢉn cơ sꢞ vꢌt chꢑt – thiꢊt bꢠ dꢝy hꢟc, nguꢖn lꢎc tài chính cꢇa
nhà trưꢗng và hơn hꢊt là vꢌn dꢘng các nguꢖn lꢎc vꢌt chꢑt và tinh thꢡn tꢏ bên
ngoài nhà trưꢗng. Tꢏ ꢅó, ꢅꢙ hoꢝt ꢅꢜng chuyên môn ꢅꢝt hiꢉu quꢋ thì bꢨt buꢜc
phꢋi có sꢎ quꢋn lý cꢇa ngưꢗi hiꢉu trưꢞng.
Có nhiꢛu ꢅꢛ tài nghiên cꢆu vꢛ quꢋn lý hoꢝt ꢅꢜng tꢚ chuyên môn nhꢓm
mꢘc ꢅích nâng cao chꢑt lưꢐng giáo dꢘc cꢇa nhà trưꢗng như :
- “Quꢉn lý hoꢅt ꢂꢐng tꢜ chuyên môn tꢅi các trꢃꢌng trung hꢎc phꢜ
thông trên ꢂꢛa bàn thꢛ xã Sơn Tây, Hà Nꢐi”cꢇa tác giꢋ Nguyꢩn Kim Anh,
Luꢌn vꢍn Thꢝc sꢭ quꢋn lý giáo dꢘc– 2014
- “Quꢉn lý hoꢅt ꢂꢐng chuyên môn ꢘ các trꢃꢌng trung hꢎc phꢜ thông
ꢍꢝng Bành, tꢚnh Lꢅng Sơn” cꢇa tác giꢋ Hoàng Mꢝnh Hùng, Luꢌn vꢍn thꢝc sꢭ
quꢋn lý giáo dꢘc- 2013
- “Quꢉn lý hoꢅt ꢂꢐng cꢋa tꢜ chuyên môn theo hꢃꢡng nghiên cꢖu bài
hꢎc ꢘ trꢃꢌng Trung hꢎc cơ sꢘ Tây Tꢥu, Quꢀn Bꢠc Tꢫ Liêm, Hà Nꢐi” cꢇa tác
giꢋ Nguyꢩn Thꢠ Ngꢟc Bích, Luꢌn vꢍn Thꢝc sꢭ quꢋn lý giáo dꢘc– 2015
- “Quꢉn lý hoꢅt ꢂꢐng cꢋa tꢜ chuyên môn ꢘ trꢃꢌng trung hꢎc phꢜ thông
Yên Mꢩ, tꢚnh Hꢃng Yên” cꢇa tác giꢋ Luyꢉn Ngꢟc Thꢨng, Luꢌn vꢍn Thꢝc sꢭ
quꢋn lý giáo dꢘc– 2015
Tuy nhiên, tꢝi các trưꢗng Trung hꢟc phꢚ thông huyꢉn Hꢋi Hꢌu, tꢕnh
Nam ꢀꢠnh chưa có ꢅꢛ tài khoa hꢟc nghiên cꢆu vꢛ lꢬnh vꢎc quꢋn lý hoꢝt ꢅꢜng
chuyên môn ꢅꢙ có biꢉn pháp quꢋn lý hoꢝt ꢅꢜng chuyên môn hiꢉu quꢋ hơn.
Vꢢi mꢘc ꢅích giúp công tác quꢋn lý hoꢝt ꢅꢜng chuyên môn cꢇa nhà trưꢗng có
hꢉ thꢈng; bài bꢋn và khoa hꢟc hơn ꢅꢙ nâng cao chꢑt lưꢐng giáo dꢘc toàn diꢉn,
tác giꢋ xin hꢉ thꢈng các lý luꢌn liên quan, khꢋo sát thꢎc trꢝng quꢋn lý hoꢝt
ꢅꢜng tꢚ chuyên môn tꢝi các trưꢗng trung hꢟc phꢚ thông huyꢉn Hꢋi Hꢌu, tꢕnh
7
Nam ꢀꢠnh. Tꢏ ꢅó, tác giꢋ ꢅꢛ xuꢑt mꢜt sꢈ biꢉn pháp quꢋn lý hoꢝt ꢅꢜng tꢚ
chuyên môn tꢝi nhà trưꢗng.
1.2. Mꢰt sꢏ khái niꢧm liên quan cꢬa ꢟꢠ tài
1.2.1. Quꢀn lý và chꢎc nꢔng quꢀn lý
1.2.1.1. Quꢉn lý
Quꢋn lý là mꢜt tꢏ Hán Viꢉt, theo Bꢧu Kꢊ : “Quꢉn : Bao trùm, trông coi
tꢦt cꢉ ”, “Lý: chꢚnh ꢂꢏn”, quꢉn lý thꢃꢌng dùng ꢂꢣ chꢚ ngꢃꢌi trông coi, sꢠp
ꢂꢟt công viꢓc [15, tr. 1516].
Theo Hoàng Phꢊ và các ꢅꢖng tác giꢋ trong Tꢏ ꢅiꢙn Tiꢊng Viꢉt cꢇa Nhà
xuꢑt bꢋn Khoa hꢟc Xã hꢜi nꢍm 1988: Quꢋn lý là mꢜt ꢅꢜng tꢏ, có nghꢬa là
trông coi, giꢨ gìn theo nhꢨng yêu cꢔu nhꢦt ꢂꢛnh hoꢤc tꢜ chꢖc và ꢂiꢕu khiꢣn
các hoꢅt ꢂꢐng theo nhꢨng yêu cꢔu nhꢦt ꢂꢛnh [23, tr. 829].
Quꢋn lý là khái niꢉm ꢅưꢐc hình thành, tꢖn tꢝi trong lao ꢅꢜng cꢇa xã hꢜi
loài ngưꢗi. Sꢧ gia Daniel A. Wren nhꢌn xét rꢓng: “Quꢉn lý cꢗng xꢃa cꢗ nhꢃ
chính con ngꢃꢌi vꢀy”, nhưng ông cꢥng ghi nhꢌn rꢓng chꢕ mꢢi gꢡn ꢅây, ngưꢗi
ta mꢢi chú ý ꢅꢊn “chꢦt khoa hꢎc” cꢇa quá trình quꢋn lý và dꢡn dꢡn hình
thành nên các “lý thuyꢒt” Quꢋn lý[9, tr. 23].
Tꢏ thꢊ kꢲ XIX tꢢi nay, có nhiꢛu quan ꢅiꢙm khác nhau vꢛ quꢋn lý.
Trong ꢅó, Frederick Winslow Taylor (1856 – 1915) – cha ꢅꢳ thuyꢊt quꢋn lý
khoa hꢟc cho rꢓng: “Quꢉn lý là biꢒt chính xác ꢂiꢕu bꢅn muꢏn ngꢃꢌi khác làm
và sau ꢂó thꢦy rꢬng hꢎ ꢂã hoàn thành công viꢓc mꢐt cách tꢏt nhꢦt và rꢭ nhꢦt”
[27,tr. 15] vꢢi bꢈn nguyên tꢨc:
1. Nghiên cꢆu mꢜt cách khoa hꢟc mꢱi yꢊu tꢈ cꢇa mꢜt công viꢉc và xác
ꢅꢠnh phương pháp tꢈt nhꢑt ꢅꢙ hoàn thành.
2. Tuyꢙn chꢟn công nhân mꢜt cách cꢪn trꢟng và huꢑn luyꢉn hꢟ hoàn
thành nhiꢉm vꢘ bꢓng cách sꢧ dꢘng các phương pháp có tính khoa hꢟc ꢅã ꢅưꢐc
hình thành.
3. Ngưꢗi quꢋn lý hꢐp tác ꢅꢡy ꢅꢇ và toàn diꢉn vꢢi công nhân ꢅꢙ ꢅꢋm bꢋo
chꢨc chꢨn rꢓng ngưꢗi công nhân sꢮ làm viꢉc theo nhꢣng phương pháp ꢅúng ꢅꢨn.
4. Phân chia công viꢉc và trách nhiꢉm sao cho ngưꢗi quꢋn lý có bꢚn
phꢌn phꢋi lꢌp kꢊ hoꢝch cho các phương pháp công tác khi sꢧ dꢘng nhꢣng
8
nguyên lý khoa hꢟc, còn ngưꢗi công nhân có bꢚn phꢌn thꢎc thi công tác theo
ꢅúng kꢊ hoꢝch ꢅó.[21, tr. 29]
H. Koontz thì lꢝi cho rꢓng: “Quꢉn lý là mꢐt hoꢅt ꢂꢐng thiꢒt yꢒu, nó
ꢂꢉm bꢉo phꢏi hꢄp nhꢨng nꢮ lꢥc hoꢅt ꢂꢐng cá nhân nhꢬm ꢂꢅt ꢂꢃꢄc các mꢊc
ꢂích cꢋa nhóm (tꢜ chꢖc). Mꢊc tiêu cꢋa quꢉn lý là hình thành mꢐt môi trꢃꢌng
mà trong ꢂó con ngꢃꢌi có thꢣ ꢂꢅt ꢂꢃꢄc các mꢊc ꢂích cꢋa nhóm vꢡi thꢌi gian,
tiꢕn bꢅc, vꢀt chꢦt và sꢥ bꢦt mãn cá nhân ít nhꢦt...” [19, tr. 638]
Henry Fayol (1841 – 1925) ꢅưa ra mꢜt ꢅꢠnh nghꢬa khác vꢛ quꢋn lý–
thuyꢊt quꢋn lý hành chính. Ông ꢅã phân biꢉt các loꢝi hình hoꢝt ꢅꢜng quꢋn lý
thành 5 chꢆc nꢍng cơ bꢋn: “Quꢉn lý hành chính là dꢥ ꢂoán và lꢀp kꢒ hoꢅch,
tꢜ chꢖc, ꢂiꢕu khiꢣn, phꢏi hꢄp và kiꢣm tra” [20, tr. 36] mà sau này ta kꢊt hꢐp
thành 4 chꢆc nꢍng “Kꢊ hoꢝch hóa, tꢚ chꢆc, lãnh ꢅꢝo và kiꢙm tra”.
Mai Hꢣu Khuê có ꢅꢠnh nghꢬa vꢛ quꢋn lý như sau: “Quꢉn lý là mꢐt
phꢅm trù có liên quan mꢀt thiꢒt vꢡi hiꢓp tác và phân công lao ꢂꢐng, nó là mꢐt
thuꢐc tính tꢥ nhiên cꢋa mꢎi lao ꢂꢐng hiꢓp tác. Tꢫ khi xuꢦt hiꢓn nhꢨng hoꢅt
ꢂꢐng quꢔn thꢣ cꢋa loài ngꢃꢌi thì ꢂã xuꢦt hiꢓn sꢥ quꢉn lý. Sꢥ quꢉn lý ꢂã có
trong cꢉ xã hꢐi nguyên thꢋy, ꢘ ꢂó con ngꢃꢌi phꢉi tꢀp hꢄp vꢡi nhau ꢂꢣ ꢂꢦu
tranh vꢡi thꢒ giꢡi tꢥ nhiên, muꢏn sinh tꢝn con ngꢃꢌi phꢉi tꢜ chꢖc sꢉn xuꢦt, tꢜ
chꢖc phân phꢏi” [16, tr. 45]
Theo tác giꢋ Nguyꢩn Ngꢟc Quang: “Quꢉn lý là tác ꢂꢐng có mꢊc ꢂích,
có kꢒ hoꢅch cꢋa chꢋ thꢣ quꢉn lý ꢂꢒn tꢀp thꢣ nhꢨng ngꢃꢌi lao ꢂꢐng (nói chung
là khách thꢣ quꢉn lý) nhꢬm thꢥc hiꢓn nhꢨng mꢊc tiêu dꢥ kiꢒn” [24, tr. 35].
Trong tác phꢪm ꢀꢝi cương khoa hꢟc quꢋn lý, hai tác giꢋ Nguyꢩn Quꢈc
Chí và Nguyꢩn Thꢠ Mꢭ Lꢜc quan niꢉm: “Hoꢅt ꢂꢐng quꢉn lý là tác ꢂꢐng có
ꢂꢛnh hꢃꢡng, có chꢋ ꢂích cꢋa chꢋ thꢣ quꢉn lý (ngꢃꢌi quꢉn lý) ꢂꢒn khách thꢣ
quꢉn lý (ngꢃꢌi bꢛ quꢉn lý) trong mꢐt tꢜ chꢖc nhꢬm làm cho tꢜ chꢖc vꢀn hành
và ꢂꢅt ꢂꢃꢄc mꢊc ꢂích cꢋa tꢜ chꢖc ” [9, tr. 9].
Tác giꢋ ꢀꢤng Quꢈc Bꢋo cho rꢓng: “Bꢉn chꢦt cꢋa hoꢅt ꢂꢐng quꢉn lý
gꢝm hai quá trình tích hꢄp vào nhau: quá trình quꢉn gꢝm sꢥ coi sóc, giꢨ gìn,
duy trì ꢘ trꢅng thái ꢜn ꢂꢛnh, quá trình lý gꢝm sꢥ sꢧa sang, sꢠp xꢒp, ꢂꢜi mꢡi hꢓ
ꢂꢃa vào hꢓ phát triꢣn. Trong quꢉn phꢉi có lý, trong lý phꢉi có quꢉn ꢂꢣ ꢂꢐng
9
thái cꢋa hꢓ ꢘ thꢒ cân bꢬng ꢂꢐng: hꢓ vꢀn ꢂꢐng phù hꢄp, thích ꢖng và có hiꢓu
quꢉ trong mꢏi tꢃơng tác giꢨa các cá nhân bên trong (nꢐi lꢥc) vꢡi các cá nhân
bên ngoài (ngoꢅi lꢥc)”. [1, tr. 14].
Tꢎu chung lꢝi, quꢋn lý là quá trình tác ꢅꢜng có kꢊ hoꢝch, có chꢇ ꢅích, hꢐp
quy luꢌt cꢇa chꢇ thꢙ quꢋn lý ꢅꢊn ꢅꢈi tưꢐng quꢋn lý, nhꢓm sꢧ dꢘng hiꢉu quꢋ các
tiꢛm nꢍng, các cơ hꢜi cꢇa tꢚ chꢆc, ꢅưa tꢚ chꢆc ꢅꢝt ꢅꢊn mꢘc tiêu ꢅã xác ꢅꢠnh
[4,tr.43].
1.2.1.2. Các chꢖc nꢁng quꢉn lý
Là 04 chꢆc nꢍng cơ bꢋn mà nhà quꢋn lý thꢎc hiꢉn trong quá trình quꢋn
lý cꢇa mình
- Chꢖc nꢁng kꢒ hoꢅch hóa: Là chꢆc nꢍng ꢅꢡu tiên, có tꢡm quan trꢟng
quyꢊt ꢅꢠnh cho mꢜt chu trình quꢋn lý. Nhà quꢋn lý phꢋi biꢊt phân tích thꢎc
trꢝng các nguꢖn lꢎc cꢇa tꢚ chꢆc hiꢉn có tꢏ ꢅiꢛu kiꢉn cơ sꢞ vꢌt chꢑt, trang thiꢊt
bꢠ, nguꢖn lꢎc tài chính, nhân lꢎc, vꢍn hóa tꢚ chꢆc cꢇa ꢅơn vꢠ, thương hiꢉu,
các nguꢖn lꢎc cꢇa môi trưꢗng bên ngoài, bꢈi cꢋnh xã hꢜi, cơ hꢜi … và xác
ꢅꢠnh mꢘc ꢅích mà tꢚ chꢆc cꢡn ꢅꢝt ꢅưꢐc mꢜt cách khoa hꢟc. Tꢏ cơ sꢞ ꢅó thꢎc
hiꢉn xây dꢎng chi tiꢊt tꢏng bưꢢc thꢎc hiꢉn cơ bꢋn cꢍn cꢆ trên tꢏng ꢅiꢛu kiꢉn
cꢘ thꢙ ꢅꢙ có thꢙ thꢎc hiꢉn thành công kꢊ hoꢝch. Kꢊ hoꢝch là cơ sꢞ ꢅꢙ tiꢊn
hành 3 chꢆc nꢍng còn lꢝi cꢇa quá trình quꢋn lý, là sꢎ lꢎa chꢟn cách thꢆc thꢎc
hiꢉn cꢇa tꢚ chꢆc mà tꢑt cꢋ bꢜ phꢌn và cá nhân trong tꢚ chꢆc phꢋi tuân theo
nhꢓm ꢅꢝt ꢅưꢐc mꢘc ꢅích;
- Chꢖc nꢁng tꢜ chꢖc: Là chꢆc nꢍng sꢨp xꢊp nhân sꢎ, phân bꢚ quyꢛn
hành và trách nhiꢉm tꢏng cá nhân, phân bꢚ các nguꢖn lꢎc cho các thành viên
trong tꢚ chꢆc ꢅꢙ hꢟ hoàn thành mꢘc tiêu cꢇa tꢚ chꢆc ꢅã ꢅꢛ ra. Ngưꢗi quꢋn lý
biꢊt tꢚ chꢆc có khoa hꢟc, tꢝo ꢅưꢐc môi trưꢗng làm viꢉc tꢈt và biꢊt khai thác
các nguꢖn lꢎc tꢏ bên trong lꢔn bên ngoài tꢚ chꢆc sꢮ mang lꢝi thành công cho
kꢊ hoꢝch ꢅã xây dꢎng;
- Chꢖc nꢁng lãnh ꢂꢅo, chꢚ ꢂꢅo: Là quá trình nhà quꢋn lý dùng ꢋnh
hưꢞng cꢇa mình tác ꢅꢜng ꢅꢊn tꢑt cꢋ các cá nhân trong tꢚ chꢆc làm cho hꢟ
nhiꢉt tình, tꢎ giác, nꢱ lꢎc phꢑn ꢅꢑu ꢅꢙ tꢏng bưꢢc ꢅꢝt ꢅưꢐc mꢘc tiêu cꢇa tꢚ
chꢆc cꢍn cꢆ trên kꢊ hoꢝch. Vai trò cꢇa ngưꢗi lãnh ꢅꢝo là phꢋi chuyꢙn ꢅưꢐc ý
10
Tải về để xem bản đầy đủ
130 trang
02/04/2022
3460
Bạn đang xem 20 trang mẫu của tài liệu "Luận văn Quản lý hoạt động tổ chuyên môn các trường Trung học phổ thông huyện Hải Hậu, tỉnh Nam Định", để tải tài liệu gốc về máy hãy click vào nút Download ở trên
File đính kèm:
- luan_van_quan_ly_hoat_dong_to_chuyen_mon_cac_truong_trung_ho.pdf
