Khóa luận Phân tích các nhân tố ảnh đến nợ xấu Ngân hàng thương mại cổ phần Ngoại thương Việt Nam – Chi nhánh Huế
ĐẠI HỌC HUẾ
TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ HUẾ
KHOA TÀI CHÍNH – NGÂN HÀNG
*****
KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP ĐẠI HỌC
PHÂN TÍCH CÁC NHÂN Ố ẢNH HƯỞNG ĐẾN NỢ XẤU
NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI CỔ PHẦN NGOẠI THƯƠNG
VIỆT NAM – CHI NHÁNH HUẾ
NGUYỄN PHƯỚC THIỆN
Niên khóa: 2013 – 2017
ĐẠI HỌC HUẾ
TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ HUẾ
KHOA TÀI CHÍNH – NGÂN HÀNG
*****
KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP ĐẠI HỌC
PHÂN TÍCH CÁC NHÂN Ố ẢNH HƯỞNG ĐẾN NỢ XẤU
NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI CỔ PHẦN NGOẠI THƯƠNG
VIỆT NAM – CHI NHÁNH HUẾ
Sinh viên ực hiện:
Nguyễn Phước Thiện
Lớ47 TCDN
Giáo viên hướng dẫn:
TS. Hoàng Văn Liêm
Niên khóa: 2013 – 2017
Khóa học: 2013 - 2017
TÓM TẮT NGHIÊN CỨU
Tín dụng là hoạt động kinh doanh (HĐKD) chủ yếu của cc Ngân hàng
thương mại (NHTM), phản ánh hoạt động đặc trưng và chiếm tỷ trọng cao nhất
trong tổng tài sản của Ngân hàng, tạo ra lợi nhuận lớn nhất trong HĐKD Ngân hàng,
nhưng đồng thời cũng mang lại rủi ro lớn nhất cho Ngân hàng. Với điều kiện môi
trường kinh doanh cạnh tranh ngày càng gây gắt, các yếu tố kinh tế vĩ mô cả trong
nước lẫn thế giới có nhiều biến động lớn đã làm cho khách hàng vay vốn gặp khó
khăn hoặc thậm chí không trả được cả gốc và lãi cho Ngân hàng, dẫn đến tỷ lệ nợ
xấu tăng nhanh, gây ra những tổn thất lớn cho Ngân hàng. Vì vậy, công tác quản trị
nợ xấu là đặc biệt quan trọng trong hoạt động Ngân hàng. Xuất phát từ thực trạng
chung và thực tế tại Ngân hàng TMCP Ngoại thương Việt Nam – Chi nhánh Huế,
tác giả xin chọn đề tài “Phân tích các nhân tố ảnh đến nợ xấu Ngân hàng thương
mại cổ phần Ngoại thương Việt Nam – Chi nhánh Huế” làm đề tài cho khóa luận
cuối khóa của mình. Mục tiêu của đề tài tìm hiểu và phân tích thực trạng hoạt động
tín dụng, tình hình nợ xấu và công quản trị nợ xấu tại Viecombank Huế giai
đoạn 2012 - 2016, để từ đó đề xuất các giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả công tác
quản nợ xấu tại Vietcombank Huế. Đồng thời, nghiên cứu sử dụng mô hình hồi quy
tuyến tính để phân tích sự tác động của 7 nhân tố: tăng trưởng kinh tế (GDP), lạm
phát (CPI), nợ xấu của trước (NPLt-1), quy mô Ngân hàng (SIZE), tốc độ tăng
trưởng tín dụng của Ngng (CREDITGR), khả năng sinh lời (ROA), tỷ lệ dư nợ
cho vay trên tổng tài sản (LnL_A) đến tỷ lệ nợ xấu (NPL) Vietcombank Huế giai
đoạn 2012- 2016. Kết qnghiên cứu cho thấy tỷ lệ nợ xấu trong quá khứ là yếu tố
chính có tác động cùng chiều đến nợ xấu Vietcombank Huế. Ngoài ra, biến tăng
trưởng kinh tế DP) và khả năng sinh lời (ROA) có tác động ngược chiều đến nợ
xấu Vietcombank Huế. Sau cùng, nghiên cứu cũng đã đi sau tìm hiểu để đưa ra một
số phương hướng khắc phục nợ xấu tại Vietcombank Huế và đề xuất các biện pháp
nhằm tăng cường công tác quản trị rủi ro và quản lý nợ xấu Ngân hàng.
Đó là toàn bộ nội dung chính xuyên suốt bài Khóa luận này mà tác giả đã thực
hiện trong toàn bộ thời gian nghiên cứu.
i
Lời Cám Ơn
Trải qua 4 năm học trên giảng đường Đại học Kinh tế
Huế, nhờ sự tận tụy, nhiệt huyết truyền đạt kiến thức mà
Quý thầy cô giáo, em đã có được một hành trang vững chắc
để chuẩn bị bước vào đời. Sau hơn 3 tháng thực tập và
nghiên cứu, luận văn tốt nghiệp của em đã được hoàn thành.
Ngoài sự nỗ lực cố gắng của bản thân, em còn nhận được sự
giúp đỡ, khích lệ rất nhiều từ phía nhà trường, thầy cô, gia
đình, bạn bè và cơ quan thực tập.
Trước hết, với tấm lòng kính trọng và biết ơn sâu sắc,
em xin gửi lời cảm ơn chân thành đến Quý thầy cô giáo
trường Đại học Kinh tế Huế, trong đó có các giảng viên của
khoa Tài chính - Ngân hàng đã dạy bảo tận tình, trang bị
những kiến thức quý báu và những kỹ năng hữu ích cho em
trong quá trình học tập. Đbiệt, em muốn gửi lời cảm ơn
chân thành nhất đến thầy giáo TS. Hoàng Văn Liêm, người đã
tận tình hướng dẫn và luôn giúp đỡ em trong suốt thời gian
thực hiện khóa luận này.
Em xin gửi lời cảm ơn chân thành đến Ban Giám Đốc,
cùng tập thể cán công nhân viên Ngân hàng thương mại
cổ phần Ngoại thương Việt Nam – Chi nhánh Huế, Phòng
quan hệ khách hàng doanh nghiệp, đặc biệt là anh Lê Nghi
Việt Nhân – Chuyn viên quan hệ khách hàng doanh nghiệp,
đã nhiệt tình hướng dẫn, tạo mọi điều kiện thuận lợi nhất
trong suốt hời gian em thực tập tại đơn vị. Cuối cùng, em
xin gửi lời cảm ơn chân thành đến gia đình cùng với tất cả
bạn bè đã luôn động viên, quan tâm em rất nhiều trong thời
gian vừa qua.
Do thời gian thực hiện cũng như năng lực bản thân còn
hạn chế nên đề tài không tránh khỏi những thiếu sót. Kính
mong nhận được sự góp ý từ phía Quý thầy cô giáo để bài
khóa luận được hoàn thiện hơn.
Sinh viên thực hiệnNguyễn
Phươc Thiện
iii
MỤC LỤC
TÓM TẮT NGHIÊN CỨU........................................................................................i
LỜI CẢM ƠN............................................................................................................ii
MỤC LỤC................................................................................................................ iii
DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT...................................................................................vi
DANH SÁCH BẢNG ............................................................................................ viii
DANH MỤC SƠ ĐỒ, ĐỒ THỊ................................................................................ix
PHẦN I: MỞ ĐẦU....................................................................................................1
1. Tính cấp thiết của đề tài .........................................................................................1
2. Mục tiêu nghiên cứu...............................................................................................2
3. Câu hỏi nghiên cứu.................................................................................................3
4. Đối tượng, phạm vi nghiên cứu..............................................................................3
5. Phương pháp nghiên cứu........................................................................................4
6. Kết cấu của luận văn........................................................................................4
PHẦN 2: NỘI DUNG VÀ KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU ..........................................5
CHƯƠNG 1. CƠ SỞ LÝ THUYẾT VỀ NỢ XẤU VÀ MÔ HÌNH HỒI QUY
ĐA BIẾN ....................................................................................................... 5
1.1. Tổng quan về nợ xấu...........................................................................................5
1.1.1. Khái niệm nợ .......................................................................................5
1.1.2. Tiêu chí phân loại nợ xấu ...........................................................................6
1.1.3. Chỉ tiêu đo lưg nợ và tỷ lệ nợ xấu của NHTM.....................................10
1.1.4. Một số nguyên nhân dẫn đến nợ xấu........................................................11
1.1.5. Hậu ả của nợ xấu ..................................................................................16
1.1.6. Công tác quản trị nợ xấu trong hoạt động tín dụng của NHTM...............17
1.1.7. Kinh nghiệm xử lý nợ xấu của các nước trên thế giới...................................19
1.2. Tổng quan tình hình nghiên cứu về các nhân tố ảnh hưởng đến tỷ lệ nợ xấu
ngân hàng ..................................................................................................................20
1.2.1. Các nghiên cứu nước ngoài ......................................................................20
iv
1.2.2. Nghiên cứu trong nước.............................................................................22
1.3. Tổng quan về phương pháp nghiên cứu............................................................24
1.3.1. Biến phụ thuộc.........................................................................................24
1.3.2. Biến độc lập..............................................................................................24
1.3.3. Phương pháp nghiên cứu mô hình............................................................27
CHƯƠNG 2. PHÂN TÍCH ẢNH HƯỞNG CỦA CÁC NHÂN TỐ ĐẾN NỢ
XẤU TẠI NGÂN HÀNG TMCP NGOẠI THƯƠNG VIỆT NAM – CHI
NHÁNH HUẾ ..........................................................................................................28
2.1. Khái quát về Vietcombank Huế.........................................................................28
2.1.1. Lịch sử hình thành và phát triển của Vietcombank Huế ..........................28
2.1.2. Cơ cấu tổ chức và chức năng, nhiệm vụ của các phòng, ban...................30
2.1.3. Tình hình lao động tại Vietcombank Huế ................................................33
2.1.4. Khái quát về tình hình hoạt động của Vietombank Huế ..........................35
2.2. Thực trạng nợ xấu của Vietcombank Huế giai đoạn 2012 - 2016 .....................45
2.2.1. Tình hình cho vay của Vietmbank Huế giai đoạn 2012 - 2016............45
2.2.2. Tình hình nợ xấu của Vietcombank Huế giai đoạn 2012 - 2016..............53
2.2.3. Thực trạng công tác hạn chế nợ xấu tại Vietcombank Huế......................58
2.2.4. Đánh giá công tác quản lý nợ xấu của Vietcombank Huế giai đoạn 2012 –
2016 .................................................................................................................58
2.3. Phân tích tác độnác nhân tố đến tỷ lệ nợ xấu của Vietcombank Huế giai
đoạn 2012 - 2016.....................................................................................................59
2.3.1. Thống kê mô tả mô hình...........................................................................59
2.3.2. Mối quan hgiữa các nhân tô ảnh hưởng đến tỷ lệ nợ xấu của
Vietcombank Huế...............................................................................................61
CHƯƠNG 3: NH HƯỚNG VÀ GIẢI PHÁP NÂNG CAO HIỆU QUẢ HOẠT
ĐỘNG TÍN DỤNG VÀ QUẢN LÝ NỢ XẤU CỦA VIETCOMBANK HUẾ.........65
3.1. Thảo luận kết quả nghiên cứu ............................................................................65
3.2. Phương hướng khắc phục gia tăng nợ xấu tại Vietcombank Huế......................67
3.2.1. Giải pháp xử lý các khoản nợ xấu hiện tại ...............................................67
3.2.2. Giải pháp hạn chế nợ xấu trong tương lai ................................................67
v
PHẦN 3: KẾT LUẬN .............................................................................................72
1.Kết luận – Đóng góp của nghiên cứu....................................................................72
2.Hạn chế của nghiên cứu .........................................................................................73
3.Khuyến nghị...........................................................................................................74
3.1.Đối với NHNN....................................................................................................74
3.2. Khuyến nghị đối với Vietcombank hội sở chính: ..............................................75
DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO...............................................................77
vi
DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT
NGUYÊN VĂN
VIẾT TẮT
NHTM
NHNN
HĐTD
TCTD
TSĐB
Ngân hàng thương mại
Ngân hàng Nhà nước
Hợp đồng tín dụng
Tổ chức tín dụng
Tài sản đảm bảo
Rủi ro tín dụng
RRTD
OLS
Ordinary Least Squares – Phương pháp bình phương nhỏ nhất
thông thường
Cán bộ công nhân viên
Công ty cổ phần
CBCNV
CTCP
TNHH
DNTN
DNNN
CIC
Trách nhiệm hữu hạn
Doanh nghiệp tư nh
Doanh nghiệp nhà nước
Trung tâm Thông tin tín dụng
Công ty quản lý tài sản
VAMC
vii
DANH SÁCH BẢNG
Tên
Bảng
Trang
5
Bảng 1-1 So sánh định nghĩa nợ xấu
Bảng 1-2 Phân loại nợ và trích lập dự phòng của một số nước trên thế giới
Bảng 1-3 Mô tả các biến độc lập trong mô hình nghiên cứu
9
28
35
38
41
45
48
Bảng 2-1 Tình hình lao động tại Vietcombank Huế giai đoạn 2012 - 2016
Bảng 2-2 Tình hình tài sản - nguồn vốn của Vietcombank Huế giai đoạn 2012 - 2016
Bảng 2-3 Tình hình huy động vốn của Vietcombank Huế giai đoạn 2012 - 2016
Bảng 2-4 Kết quả HĐKD của Vietcombank Huế giai đoạn 2012 - 2016
Bảng 2-5 Tình hình cho vay của Vietcombank Huế giai đoạn 2012 – 2016
Bảng 2-6 Tình hình doanh số cho vay doanh nghiệp lớn theo ngành kinh tế của 52
Vietcombank Huế giai đoạn 2014 – 2016
Bảng 2-7 Tình hình cơ cấu các nhóm nợ của Vietcombank Huế giai đoạn 2012 – 2016
Bảng 2-8 Tình hình trích lập dự phòng củVietcombank Huế giai đoạn 2012 – 2016
Bảng 2-9 Thống kê mô tả các biến trong mô hình nghiên cứu
54
58
62
64
65
66
66
Bảng 2-10 Hệ số tương quan giữa các biến trong mô hình
Bảng 2-11 Kết quả mô hình hồi quy tuyến tính các nhân tố ảnh hưởng đến NPL
Bảng 2-12 Đánh giá độ phù hợp a mô hình hồi quy
Bảng 2-13 Kiểm định Ansự phù hợp của mô hình hồi quy
viii
DANH MỤC SƠ ĐỒ, ĐỒ THỊ
TÊN
Hình
Trang
Hình 2-1 Sơ đồ tổ chức bộ máy quản lý của Vietcombank Huế
32
Hình 2-2 Tình hình huy động vốn phân theo loại tiền gửi của Vietcombank Huế 39
giai đoạn 2012 – 2016
Hình 2-3 Tình hình cho vay của Vietcombank Huế giai đoạn 2012 – 201
Hình 2-4 Tổng thu nhập, tổng chi phí, lợi nhuận của Vietcombank Huế
42
44
Hình 2-5 Doanh số cho vay khách hàng doanh nghiệp theo ngành kinh tế tại 51
Vietcombank Huế năm 2016
Hình 2-6 Tình hình nợ quá hạn của Vietcombank Huế giai đoạn 2012 – 2016
Hình 2-7 Tình hình cơ cấu nợ xấu của Vietcombank Huế giai đoạn 2012 – 2016
56
59
ix
PHẦN I: MỞ ĐẦU
1. Tính cấp thiết của đề tài
Tín dụng là hoạt động kinh doanh (HĐKD) chủ yếu của các Ngân hàng
thương mại (NHTM), phản ánh hoạt động đặc trưng và chiếm tỷ trọng cao nhất
trong tổng tài sản của Ngân hàng, tạo ra lợi nhuận lớn nhấtrong HĐKD Ngân hàng,
nhưng đồng thời cũng mang lại rủi ro lớn nhất cho Ngân hàng. Với điều kiện môi
trường kinh doanh cạnh tranh ngày càng gây gắt và các yếu tố kinh tế vĩ mô cả
trong nước lẫn thế giới có nhiều biến động lớn đã làm cho khách hàng vay vốn gặp
khó khăn hoặc thậm chí không trả được cả gốc và lãi cho Ngân hàng, dẫn đến tỷ lệ
nợ xấu tăng nhanh, gây ra những tổn thất lớn cho Ngân hàng.
Thực tế cho thấy, khi tỷ lệ nợ xấu tăng nhanh không chỉ làm tăng tính dễ tổn
thương của Ngân hàng khi gặp những cú sốc của nền kinh tế vĩ mô mà còn làm hạn
chế hiệu quả hoạt động của Ngân hàng, thậm chí đã có lúc đe dọa đến khả năng
thanh khoản của của Ngân hàng, gâh hưởng đến toàn hệ thống Ngân hàng và
nền kinh tế.
Nhất là thời kỳ hiện nay, khi các NHTM đang gặp phải nhiều thách từ: hậu
tăng trưởng tín dụng nóng, khả năng kiểm soát rủi ro, quản lý nợ xấu của các
NHTM còn nhiều hạn ùng với những bất lợi của các yếu tố vĩ mô nền kinh tế
trong và ngoài nước do kg hoảng kinh tế toàn cầu, mà khởi nguồn là cuộc khủng
hoảng tài chính từ Mỹ; đã làm tỷ lệ nợ xấu của hệ thống Ngân hàng tăng nhanh và
tiềm ẩn nhiều rủi ro; thg kê của Ngân hàng Nhà nước (NHNN) cho thấy nợ xấu
của hệ thống NHTM Việt Nam (VN) đã gia tăng từ mức trung bình 2,52% từ năm
2010 lên đến % vào năm 2015, và nợ xấu của nhiều Ngân hàng còn diễn biến
phức tạp trong thời gian tới.
Nhận thấy nguy cơ và các tác động tiêu cực của nợ xấu, Chính phủ và các cơ
quan giúp việc liên quan như NHNN, Bộ Tài chính...đã xây dựng nhiều chính sách,
đưa ra nhiều giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả hoạt động tín dụng và quản lý nợ
xấu tại các NHTM, đặc biệt là nổ lực xây dựng mô hình xử lý nợ xấu bao gồm việc
1
thành lập Công ty Quản lý tài sản sản của các Tổ chức Tín dụng – VAMC khai
thông nợ xấu của hệ thống Ngân hàng. Tuy nhiên, sau gần 2 năm thành lập VAMC
vẫn khá loay hoay trong hoạt động xử lý nợ xấu, công tác xử lý nợ xấu có thật sự
hiệu quả?, hay “VAMC là kho cất giữ nợ xấu” như nhận định của nhiều chuyên gia.
Do đó, việc chủ động nhận diện và phòng ngừa nợ xấu là công tác quan trọng
của Ngân hàng để giảm thiểu tỷ lệ nợ xấu và nâng cao hoạt động kinh doanh
(HĐKD) của Ngân hàng. Vì vậy, việc xác đinh rõ các yếu tố tác động đến nợ xấu
Ngân hàng sẽ giúp chính Ngân hàng xây dựng và chính sách hoàn thiện công tác
phòng ngừa rủi ro trong hoạt động tín dụng.
Ngân hàng TMCP Ngoại thương Việt Nam (Vietcombank) với vị thế là
NHTM đầu tiên và đứng đầu ở Việt Nam, luôn ý thức được việc nâng cao hoạt động
tín dụng và công tác quản lý nợ xấu của Ngân hàng. Là một trong những những đơn
vị xuất sắc Ngân hàng TMCP Ngoại thương Việt Nam – Chi nhánh Huế
(Vietcombank Huế) bên cạnh chú trọng chất lượng dịch vụ thì công tác quản lý nợ
xấu được xem là vấn đề quan tâm hànđầu của Ngân hàng, nhờ vậy kết tỷ lệ nợ xấu
giảm đáng kể trong thời gian vừa qua tính đến ngày 31/12/2016 tỷ lệ nợ xấu của Chi
nhánh ở mức 1,01%. Kết quả đáng khích lệ nói trên xuất phát từ nhiều nguyên nhân
khách quan và chủ quan tạo ra. Tuy nhiên quản lý nợ xấu thời gian tới vẫn là vấn đề
trọng tâm và thách thức đối i Chi nhánh. Chính vì vậy cần phải có một nghiên
cứu tổng quan để đánác kết quả đã đạt được của Chi nhánh đồng thời khái
quát và phân tích ảnh hưởng của các nhân tố đến nợ xấu. Từ đó đưa ra các đánh giá
mức độ ảnh hưởng a các nhân tố đến tỷ lệ nợ xấu và đề xuất được hệ thống các
giải pháp có tính khả thi nhằm giảm thiểu tỷ lệ nợ xấu cho Vietcombank Huế...Do
vậy, tôi xin chọn đề tài “Phân tích các nhân tố ảnh đến nợ xấu Ngân hàng
thương mại cổ phần Ngoại thương Việt Nam – Chi nhánh Huế giai đoạn” để
làm bài khóa luận tốt nghiệp đại học của mình.
2. Mục tiêu nghiên cứu
Với những vấn đề đã được trình bày ở trên, luận văn mong muốn đạt được các
mục tiêu sau:
2
Mục tiêu chung
Đề xuất các giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả công tác quảlý nợ xấu tại
Vietcombank Huế.
Mục tiêu cụ thể
Hệ thống hóa cơ sở lý luận và cơ sở thực tiễn liên quan đến vấn đề nghiên cứu.
Đánh giá thực trạng nợ xấu đến Vietcombank Huế
Đề xuất các giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả công tác quản lý nợ xấu tại
Vietcombank Huế.
3. Câu hỏi nghiên cứu
Để đạt được mục tiêu nghiên cứu trên thì đề tài đi tìm câu trả lời cho các câu
hỏi sau:
1. Các nhân tố cơ bản nào tác động đến nợ xấu tại Vietcombank Huế?
2. Các giải pháp nào hạn chế được nợ xấu tại Vietcombank Huế?
4. Đối tượng, phạm vi nghiên cứu
Đối tượng nghiên cứu: Các nhân tố ảnh hưởng đến nợ xấu Vietcombank Huế.
Ảnh hưởng của 7 nhân tố:
Lý do lựa chọn:
2 yếu tố vĩ mô là rưởng kinh tế (GDP) và chỉ số giá tiêu dùng (CPI) (thể
hiện yếu tố lạm phát) được đưa vào mô hình nghiên cứu là điều tất yếu khi nghiên
cứu không chỉ trong ủa Ngân hàng mà ở bất kỳ khía cạnh nào của của nền kinh tế,
bên cạnh kết quả của cc nghiên cứu lý thuyết, thực nghiệm của trong và ngoài
nước đã chứng minh là có tác động đáng kể đến nợ xấu.
Yếu tố nộị của Ngân hàng cũng được kiểm định trong mô hình, trong đó tỷ
lệ nợ xấu của năm trước (NPLt-1), quy mô Ngân hàng (SIZE), tốc độ tăng trưởng tín
dung của Ngân hàng (CREDITGR), hiệu quả HĐKD (ROA), tỷ lệ dư nợ cho vay
trên tổng tài sản (LnL_A).
3
Phạm vi nghiên cứu:
Phạm vi không gian: HĐKD, trong đó đặc biệt nghiên cứu cc nhân tố ảnh
hưởng đến nợ xấu tại Vietcombank Huế.
Phạm vi thời gian: Giai đoạn 2012 – 2016, luận văn tiến hành nghiên cứu
trong giai đoạn nợ xấu biến động tiêu cực sau các tác động bất ổn kinh tế vĩ mô,
đồng thời trong giai đoạn này, NHNN và hệ thống NHTM đã có những biện pháp
căng cơ để xử lý, quản trị nợ xấu tối ưu hơn.
5. Phương pháp nghiên cứu
Phương pháp định tính: Nghiên cứu sử dụng thống kê mô tả để phân tích
thực trạng nợ xấu của Vietcombank Huế.
Phương pháp định lượng:
Phương pháp thu thập số liệu:
-Dữ liệu nghiên cứu định lượng được thu thập từ báo cáo tài chính và báo cáo
thường niên của Vietcombank Huế giai đoạn 2012 – 2016.
-Còn đối với biến các yếu tố vĩ mô được thu thập từ dữ liệu trong báo cáo của
IMF, DAB, WB, tổng cục thống kê Việt Nam và báo cáo của NHNN.
Phương pháp tổng quát và xử lý số liệu: Nghiên cứu sử dụng phương pháp
bình phương nhỏ nhất OLS (Odinary Least Squares).
6. Kết cấu của luận vă
Luận văn gồm có 3 Phần:
Phần I: Đặt vấn đề
Phần II: Nội dung và kết quả nghiên cứu
Chương ơ sở lý thuyết về nợ xấu và mô hình hồi quy đa biến
Chương 2: Phân tích ảnh hưởng của các nhân tố đến nợ xấu tại Vietcombank Huế
Chương 3: Thảo luận kết quả và một số giải pháp
Phần III: Kết luận
4
PHẦN 2: NỘI DUNG VÀ KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU
CHƯƠNG 1
CƠ SỞ LÝ THUYẾT VỀ NỢ XẤU VÀ MÔ HÌNH HỒI QUY ĐA BIẾN
1.1. Tổng quan về nợ xấu
1.1.1. Khái niệm nợ xấu
Nợ xấu được đánh giá dựa trên 2 yếu tố: thời gian quá hạn và sự suy giảm
(hoặc không còn) khả năng thanh toán của người đi vay.
Theo Quyết định số 493/2005/QĐ-NHNN ngày 22 tháng 4 năm 2005:
“Nợ xấu” là các khoản nợ thuộc các nhóm 3, 4, 5 bao gồm nợ dưới tiêu chuẩn,
nợ nghi ngờ, nợ có khả năng mất vốn. Tỷ lệ nợ xấu trên tổng dư nợ là tỷ lệ để đánh
giá chất lượng tín dụng của TCTD.
Bảng 1-1 So sánh định nghĩa nợ xấu
Tiêu chí
IAS 39
Bel II
FSIs
Việt Nam
Mục tiêu Hướng dẫn lập Giám sát và ổn Tính toán chi Báo cáo hoạt
tính nợ xấu báo cáo hoạt định hoạt động tiêu lành mạnh động trong các
động trog các giacủa hệ thống của các quốc kỳ hoạt động với
đoạn báo ài Ngân hàng quốc gia
chính, chú ới gia, quản lý rủi
kết quả hoạt động ro, chú ý tới an
toàn vốn
NHNN, chú ý
tới lợi nhuận và
thuế dự phòng
phải nộp
Cơ sở trích Thời gian quá Thời gian quá Thời gian quá Thời gian quá
lập
dự hcủa khoản hạn hoặc dấu hạn hoặc dấu hạn khoản vay là
vay hoặc dấu hiệu các khaonr hiệu không thu yếu tố chủ yếu,
phòng
hiệu khách quan vay không thanh hồi được, kể cả nhiều
NHTM
của khoản vay toán, các mất việc thay thế chưa có hệ thống
không trả được
mát có thể xảy ra bằng
trong tương lai vay mới
khoản xếp hạn tín dụng
nội bộ
5
Phương
pháp tính hạng mục và có tiền theo công
và đối các phương pháp thức chung, chú
tượng trích tính phù hợp từng ý đến cả vòng
Dựa trên từng Tính tổng số Không đề cập Tính chung theo
cng thức theo
kỳ báo có của
NHNN; không
tính dự phòng
cho các khoản
nợ khoanh, các
khoản nợ vay
theo kế hoạch
chỉ định của
Chính phủ
lập
dự hạng mục tài sản, đời tài sản
tính toán theo kỳ
phòng
báo cáo bằng lãi
suất chiết khấu
(Nguồn: Tham khảo nghiên cứu Laurin và cộng sự, 2002)
1.1.2. Tiêu chí phân loại nợ xấu
Căn cứ vào Quyết định 493/2005/QĐ – NHNN ngày 22/04/2005 của Thống
đốc NHNN về phân loại nợ, trích lập sử dụng dự phòng để xử lý trong hoạt động
Ngân hàng của tổ chức tín dụng (TCTD), Quyết định 18/207/QQD – NHNN về sửa
đổi và bổ sung Quyết định 493, việc phân loại nợ như sau:
Phân loại nợ
-Theo phương phđịnh lượng:
+ Nợ nhóm 1 (Nợ êu chuẩn)
Các khoản nợ trong hạn được TCTD đánh giá có khả năng thu hồi đầy đủ
cả gốc và lãi đúng hạn.
Các khoản nợ quá hạn dưới 10 ngày và được TCTD đánh giá là có khả năng
thu hồi đầy đủ và lãi bị quá hạn.
+ Nợ nhóm 2 (Nợ cần chú ý)
Các khoản nợ quá hạn từ 10 – 90 ngày.
Các khoản nợ cơ cấu lại thời gian trả nợ lần đầu, trừ các khoản điều chỉnh
kỳ hạn trả nợ lần đầu theo nợ nhóm 2.
6
Các khoản nợ được miễn giảm hoặc giảm lãi do khách hàng không đủ khả
năng trả lãi đầy đủ theo hợp đồng tín dụng (HĐTD).
+ Nợ nhóm 3 (Nợ dưới tiêu chuẩn)
Các khoản nợ quá hạn từ 91 – 180 ngày.
Các khoản nợ cơ cấu lại thời gian trả nợ lần đầu, trừ các khoản điều chỉnh
kỳ hạn trả nợ lần đầu phân theo nợ nhóm 2.
Các khoản nợ được miễn giảm hoặc giảm lãi do khách hàng không đủ khả
năng trả lãi đầy đủ theo HĐTD.
+ Nợ nhóm 4 (Nợ nghi ngờ)
Các khoản nợ quá hạn từ 181 – 360 ngày.
Các khoản nợ cơ cấu lại thời gian trả nợ lần đầu quá hạn dưới 90 ngày theo
thời gian trả nợ được cơ cấu lại lần đầu.
Các khoản nợ cơ cấu lại thời hạn trả nợ lần thứ hai.
+ Nợ nhóm 5 (Nợ có khả năng mất vốn)
Các khoản nợ quá hạn từ 180 y trở lên.
Các khoản nợ cơ cấu lại thời hạn trả nợ lần đầu quá hạn từ 90 ngày trở lên
theo thời hạn trả nợ được cơ cấu lại lần đầu.
Các khoản nợ cơ cấu lại thời hạn trả nợ lần thứ hai quá hạn theo thời hạn trả
nợ được cơ cấu lại lần thứ hai
Các khoản nợ lại thời hạn trả nợ lần thứ ba trở lên, kể cả chưa bị quá
hạn hoặc đã quá hạn.
Tuy nhiên, tùy uộc vào mức độ đánh giá khả năng trả nợ của khách hàng mà
TCTD vẫn có quyền chủ động tự quyết định phân loại bất kỳ khoản nợ nào vào các
nhóm nợ rủi ro cao hơn tương ứng khi khả năng trả nợ của khách hàng suy giảm.
-Theo phương pháp định tính:
TCTD có đủ khả năng và điều kiện thực hiện phân loại nợ theo phương pháp
định tính thì xây dựng chính sách phân loại nợ và trích lập dự phòng rủi ro, căn cứ
trên Hệ thống xếp hạng tín dụng nội bộ, TCTD trình NHNN chính sách dự phòng
rủi ro và chỉ được thực hiện sau khi NHNN chấp thuận. Được quy định tại Điều 7
7
Quyết định 493/2005/QĐ – NHNN. Cụ thể như sau:
+ Nhóm 1 (Nợ đủ tiêu chuẩn) bao gồm: Các khoản nợ được TCD đánh giá là
có khả năng thu hồi đầy đủ cả nợ gốc và lãi đúng hạn.
+ Nhóm 2 (Nợ cần chú ý) bao gồm: Các khoản nợ được TCTD đánh giá là có
khả năng thu hồi đầy đủ cả nợ gốc và lãi nhưng có dấu hiệu khách hàng suy giảm
khả năng trả nợ.
+ Nhóm 3 (Nợ dưới tiêu chuẩn) bao gồm: Các khoản nợ được TCTD đánh giá
là không có khả năng thu hồi nợ gốc và lãi khi đến hạn. Các khoản nợ này được
TCTD đánh giá là có khả năng tổn thất một phần nợ gốc và lãi.
+ Nhóm 4 (Nợ nghi ngờ) bao gồm: Các khoản nợ được TCTD đánh giá là khả
năng tổn thất cao.
+ Nhóm 5 (Nợ có khả năng mất vốn) bao gồm: Các khoản nợ được TCTD
đánh giá là không còn khả năng thu hồi, mất vốn.
Trích lập dự phòng
Dù phân loại nợ theo phương pháp định tính hay phương pháp định lượng thì tỷ lệ
trích lập dự phòng cụ thể đối với nhóm nợ theo Quyết định 493 vẫn như nhau, cụ thể là:
-Nhóm 1: 0%
-Nhóm 2: 5%
-Nhóm 3: 20%
-Nhóm 4: 50%
-Nhóm 5: 100%
Và số tiền dự phòncụ thể phải trích được tính theo công thức sau:
R = max {0, (A - C)} x r
Trong đó:
R: số tiền dự phòng cụ thể phải trích
A: giá trị của khoản nợ
C: giá trị của tài sản bảo đảm (sau khi nhân với tỷ lệ phần trăm tương ứng
với từng loại tài sản đảm bảo (TSĐB) theo Quyết định 493)
r: tỷ lệ trích lập dự phòng cụ thể
8
Bảng 1-2 Phân loại nợ và trích lập dự phòng của một số nước trên thế giới
Số lượng
nhóm nợ
4
Quy định dự
phòng
Dự phòng cụ thể
Quốc gia
Ghi chú
Đức
4 nhóm
Cho vay không rủi ro
Cho vay có dấu hiệu rủi ro
Nợ có dấu hiệu không thu hồi
Nợ xấu
Ý
5
Tỷ lệ dự phòng 3 nhóm cuối gồm 15%, 70%,
100%.
Nhật
5
9
Dự phòng cụ thể
Dự phòng cụ thể
Không đưa ra quy định cụ thể.
9 nhóm đưa ra gồm AA (0%), A (0,5%), B
(1%), C (3%), D (10%), E (30%), F (50%), G
(70%), H (100%)
Brazil
Mỹ
5
5
Dự phòng cụ thể
Không đưa ra quy định cụ thể.
Argentina
Dự phòng chung và Tỷ lệ dự phòng cho 5 nhóm lần lượt 1%, 3%,
dự phòng cụ thể
12%, 25%, 50%.
Úc
5
5
Không đưa ra quy định cụ thể về lập dự phòng
Trung
Quốc
Ấn Độ
Dự phòng chung và Tỷ lệ dự phòng cho 5 nhóm lần lượt là 1%, 3%,
dự phòng cụ thể 25%, 75%, 100%.
Dự phòng chung và Chia cụ thể làm 2 nhóm có bảo đảm hoặc
4
7
dự phòng cụ thể
không có bảo đảm có tỷ lệ dự phòng khác nhau
và linh hoạt
Mexico
ng cụ thể
7 nhóm được phân loại dựa trên rủi ro quốc gia,
rủi ro tài chính, rủi ro ngành và lịch sử thanh
toán. Nhóm không trích lập dự phòng A-1
(0,5%); A-2 (0,99%); B (1-20%); C-1 (20-
40%); C-2 (40-60%); D (60-90%); E (100%).
Singapore
Nga
5
Dự phòng chung và Trích lập dự phòng co 3 nhóm cuối tối thiểu lần
dự phòng cụ thể lượt là 10%,50%, 100%.
Dự phòng chung và Tỷ lệ trích lập dự phòng cho 3 nhóm cuối lần lượt
dự phòng cụ thể là 20%, 50%, 100%. Dự phòng nhóm 1 là 1%
Dự phòng chung và Tỷ lệ dự phong chung 0,51% còn cho 3 nhóm
dự phòng cụ thể cuối là 10%, 25-100%, 100%.
4
6
Tây Ban
Nha
(Nguồn: Trính lập số liệu của Laurin và cộng sự, 2002)
9
Tải về để xem bản đầy đủ
88 trang
04/04/2022
9000
Bạn đang xem 20 trang mẫu của tài liệu "Khóa luận Phân tích các nhân tố ảnh đến nợ xấu Ngân hàng thương mại cổ phần Ngoại thương Việt Nam – Chi nhánh Huế", để tải tài liệu gốc về máy hãy click vào nút Download ở trên
File đính kèm:
- khoa_luan_phan_tich_cac_nhan_to_anh_den_no_xau_ngan_hang_thu.pdf
