Giáo án Nghề trồng rừng - Đinh Anh Tuấn
Đinh Anh Tuấn
Trường THPT Thông Nguyên
Sở Giáo Dục Và Đào Tạo Hà Giang
Trường THPT Thông Nguyên
―*******************―
GIÁO ÁN
NGHỀ TRỒNG RỪNG
Giáo viên: ĐINH ANH TUẤN
Tổ công tác: KHTH
Lớp dạy: 11A - 11B - 11C
Năm học 2012 – 2013
- 1 -
Đinh Anh Tuấn
Trường THPT Thông Nguyên
PHÂN PHỐI CHƯƠNG TRÌNH NGHỀ TRỒNG RỪNG 11
Học kỳ I: 18 tuần * 3 tiết/tuần = 54 tiết
Học kỳ II: 17 tuần * 3 tiết/tuần = 51 tiết
Tên bài
Tiết
Số tiết
1
Bài mở đầu
1
Chương I: Sản xuất hạt giống cây rừng
2,3
4,5,6
7,8,9,10,11,12
Bài 1: Vai trò của giống cây rừng
Bài 2: Sản xuất hạt giống cây rừng
Bài 3: Thực hành: Thu hái hạt giống
2
3
6
Chương II: Sản xuất cây con
13,14,15
16,17,18
19,20,21
22,23,24
25,26,2728,29,30
31,32,3334,35,36
37,38,39,41,41,42
43,44,45,46,47,48
49,50,51,52
Bài 4:Lập vườn ươm cây
Bài 5: Sản xuất cây con bằng hạt
3
3
3
3
6
3
6
6
4
Bài 6: SX giống cây rừng bằng PP nhân giống vô tính
Bài 7: Thực hành : Xử lí hạt giống
Bài 8: Thực hành: Làm đất ở vườn gieo ươm cây rừng
Bài 9: Gieo hạt trên luống và trên bầu
Bài 10: Thực hành: Cấy cây con
Bài 11: Thực hành: Chăm sóc vườn gieo, ươm
Bài 12: Ôn tập, kiểm tra học kì I
( Ôn tập: 2 tiết, kiểm tra : 2 tiết)
Chương III: Trồng rừng
53,54,55
56,57,58
59,60,61
62,63,64,65,66,67
68,69,70,71,72,73
Bài 13: Kĩ thuật làm đất trồng rừng
Bài 14: Trồng cây rừng bằng cây con
Bài 15: Chăm sóc và bảo vệ rừng
Bài 16: Thực hành : Làm đất trồng cây gây rừng
Bài 17: Thực hành : Trồng cây rừng, chăm sóc rừng
3
3
3
6
6
Chương IV: Phòng trừ sâu bệnh hại cây rừng
74,75,76
77,78,79
Bài 18: Tác hại của sâu, bệnh hại đối với cây rừng
Bài 19: Tính chất và cách sử dụng 1 số loại thuốc phòng, trừ sâu
3
3
bệnh hại cây rừng
80,81,82
83,84,85
Bài 20: Một số lòai sâu, bệnh hại cây rừng và biện pháp phòng trừ
Bài 21: Thực hành : Nhận biết và mô tả 1 số loài sâu, bệnh hại cây
3
3
rừng
86,87,88
89,90,91
Bài 22: Thực hành: Pha chế 1 số loại thuốc trừ sâu, bệnh hại cây
rừng
Bài 23: Thực hành: Sử dụng thuốc phòng, trừ 1 số loài sâu, bệnh
hại cây rừng
3
3
Chương V: Tìm hiểu nghề trồng rừng
92,93,94
Bài 24: Tìm hiểu nghề trồng rừng ở nước ta
Bài 25:Ôn tập và kiểm tra cuối năm
Bài 26: Thực hành: Tham quan rừng
3
5
6
95,96,97,98,99
100,101,102,103
104,105
* Lưu ý:
- 2 -
Đinh Anh Tuấn
Trường THPT Thông Nguyên
- GV chọn và chấm bài thu hoạch của bài thực hành để lấy điểm kiểm tra định kì hệ số 2.
- Mỗi học kì lấy 02 điểm kiểm tra định kì hệ số 2.
- Hình thức kiểm tra học kì I, II : Lý thuyết kết hợp thực hành
Lớp dạy
11A
Tiết (TKB) Ngày dạy Sĩ số HS vắng mặt
11B
11C
Tiết 01:
Bài mở đầu
1. Mục tiêu:
a. Kiến thức
Sau khi học xong bài này hs phải:
-
-
biết được vai trò , tác dụng của rừng đối với nền kinh tế xã hội
biết được các biện pháp đảm bảo an toàn lao động trong nghề trồng rừng.
b. Kĩ năng
-
Rèn kĩ năng phân tích, so sánh và liên hệ
c. Thái độ
-
Có ý thức trồng và bảo vệ rừng.
2. Chuẩn bị của GV và HS:
a. Chuẩn bị của GV
Nghiên cứu kĩ nội dung SGK và các tài liệu có liên quan
Sưu tầm một số tranh ảnh về cảnh quan cây rừng
b. Chuẩn bị của HS
- Đọc bài trước khi đến lớp
3. Tiến trình bài dạy
a. Kiểm tra bài cũ: Không kiểm tra
b. Bài mới
Hoạt động của GV
Rừng lá gì? Vai trò, tác dụng Liên hệ và nghiên cứu I.Vị trí , vai trò và triển vọng
của rừng? thông tin trong SGK để của nghề trồng rừng:
trả lời 1. Cung cấp sản phẩm và nguyên
liệu :
Hoạt động của HS
Nội dung ghi bảng
- 3 -
Đinh Anh Tuấn
Trường THPT Thông Nguyên
gỗ , củi và các nguyên liệu cho
ngành công nghiệp ( giấy, sợi tơ
nanh, hương liệu, dược liệu, thực
phẩm..)
2. Bảo vệ môi trường sinh thái:
Cây rừng hấp thụ khí CO2 và nhả
khí O2 , vì vậy rừng có tác dụng
duy trì sự cân bằng khí O2 và CO2
trong khí quyển.
Vai trò bảo vệ môi trường
sinh thái của rừng thể hiện
như thế nào?
Trả lời
Em có nhận xét gì về tốc độ
dòng chảy khi có mưa ở nơi Nơi có rừng thì tốc độ
3. Nuôi dưỡng nguồn nước , hạn
có rừng và ở nơi đất trống?
dòng chảy giảm, lượng chế lũ lụt, hạn hán: nơi có rừng thì
nước thấm xuống đất
nhiều
tốc độ dòng chảy giảm, lượng
nước thấm xuống đất nhiều.
4. Rừng có tác dụng làm đẹp
cảnh quan đất nước.
Vườn phong nha , vịnh hạ long,
đền hùng,...đều gắn liền với cảnh
Em nào lấy được ví dụ về
vai trò của rừng trong chiến VD rừng trường sơn... đẹp của núi rừng.
tranh?
5. Rừng có vai trò quan trọng
trong chiến tranh bảo vệ tổ quốc.
6. Triển vọng phát triển của nghề
trồng rừng.
II. Mục tiêu, nội dung chương
trình và phương pháp học tập
Gọi hs đọc sgk
Đọc thông tin
Mục tiêu của nghề trồng
rừng là gì?
- Chăm sóc , bảo vệ nghề:
rừng. 1.
- Trang bị một số kiến -
Mục tiêu:
biết được biện pháp kĩ thuật
thức cơ bản về nghề tạo cây con từ hạt và trồng rừng
trồng rừng cho hs.
bằng cây có bầu. Chăm sóc , bảo
vệ rừng.
-
Trang bị một số kiến thức
cơ bản về nghề trồng rừng cho hs.
2.
Nội dung chương trình:
-
Sản xuất hạt giống cây
Gv giới thiệu
Nghe và ghi chép
rừng.
-
Sản xuất cây con ở vườn
ươm
-
-
Trồng rừng bằng cây có bầu
Phòng, trừ sâu, bệnh hại cây
rừng
-
3.
Tìm hiểu nghề trồng rừng
Phương pháp học tập nghề:
- 4 -
Đinh Anh Tuấn
Trường THPT Thông Nguyên
Học sinh cần tích cực chủ động,
sáng tạo xây dựng bài, tích cực
thực tập.
Theo em cần làm như thế
nào để đảm bảo an toàn lao
động trong nghề trồng rừng? thiết bị bảo hộ , dụng
III. Các biện pháp đảm bảo an
toàn lao động trong nghề trồng
rừng:
Phải kiểm tra trang
Trang thiết bị bảo hộ gồm
những gì?
cụ lao động phải đầy
đủ, sắc , chắc chắn.
Nghiêm túc thực hiện
1.
Trước khi lao động:
Phải kiểm tra trang thiết bị bảo
hộ , dụng cụ lao động phải đầy đủ,
đúng quy định theo quy sắc , chắc chắn.
trình kĩ thuật đã ban
hành
2.
Khi lao động sản xuất:
- Nghiêm túc thực hiện đúng
Khi phun thuốc phải
quy định theo quy trình kĩ thuật đã
mặc đầy đủ bảo hộ lao ban hành.
động, không đứng ở
đầu gió
- Khi phun thuốc phải mặc
đầy đủ bảo hộ lao động, không
đứng ở đầu gió.
- Khi phát thực bì phải dùng
dao sắc, đứng đúng khoảng cách.
- Đốt thực bì phải làm đường
ranh cản lửa, lúc lặng gió, châm
lửa ở cuối hướng gió.
- Đào hố phải dùng cuốc sắc,
đúng theo cự li quy định.
- Trồng cây có bầu phải thu
dọn vỏ bầu
Sau khi lao động cần làm gì
để bảo quản tốt dụng cụ lao Làm sạch dụng cụ và
- Bón phân hữu cơ chỉ sử
dụng phân đã hoai
động?
treo đúng nơi quy định,
sữa chữa khi bị hư
hỏng.
3. Sau khi lao động:
Làm sạch dụng cụ và treo đúng
nơi quy định, sữa chữa khi bị hư
hỏng.
c. Củng cố, luyện tập
Sử dụng các câu hỏi cuối bài ( SGK) để củng cố lại các kiến thức cơ bản cho hs.
d. Hướng dẫn HS học ở nhà và Chuẩn bị bài mới
Học bài và trả lời lại các câu hỏi cuối bài
Nhắc hs đọc trước bài học tiếp theo.
- 5 -
Đinh Anh Tuấn
Trường THPT Thông Nguyên
Lớp dạy
Tiết (TKB) Ngày dạy Sĩ số HS vắng mặt
11A
11B
11C
Chương 1: Sản xuất hạt giống cây rừng
Tiết 2,3:
Bài 1: Vai trò của giống cây rừng. Nguyên tắc chọn cây lấy giống.
1. Mục tiêu:
a. Kiến thức
Sau khi học xong bài này hs cần phải:
- Hiểu được vai trò của giống cây rừng trong sản xuất lâm nghiệp.
- Hiểu được nguyên tắc chọn cây lấy giống.
b. Kĩ năng
- Rèn kĩ năng phân tích, so sánh và liên hệ
c. Thái độ
- Có ý thức cải tạo và phá huy đặc tính tốt của giống; làm theo đúng nguyên tắc nhằm
nâng cao hiệu quả của nghề trồng rừng.
2. Chuẩn bị của GV và HS:
a. Chuẩn bị của GV
- Nghiên cứu SGK và sưu tầm tư liệu về giống cây rừng trong sản xuất lâm nghiệp.
- Sưu tầm một số cách chọn cây lấy giống trong thực tiễn sản xuất ở địa phương.
- Sưu tầm tranh ảnh về giống cây rừng.
b. Chuẩn bị của HS
- Đọc bài trước khi đến lớp
3. Tiến trình bài dạy
a. Kiểm tra bài cũ:
*Câu hỏi : Phân tích vai trò , vị trí của nghề trồng rừng?
* Trả lời: 1. Cung cấp sản phẩm và nguyên liệu :
gỗ , củi và các nguyên liệu cho ngành công nghiệp ( giấy, sợi tơ nanh, hương liệu, dược liệu,
thực phẩm..)
2. Bảo vệ môi trường sinh thái:
Cây rừng hấp thụ khí CO2 và nhả khí O2 , vì vậy rừng có tác dụng duy trì sự cân bằng khí O2
và CO2 trong khí quyển.
3. Nuôi dưỡng nguồn nước , hạn chế lũ lụt, hạn hán: nơi có rừng thì tốc độ dòng chảy giảm,
lượng nước thấm xuống đất nhiều.
4. Rừng có tác dụng làm đẹp cảnh quan đất nước.
Vườn phong nha , vịnh hạ long, đền hùng,...đều gắn liền với cảnh đẹp của núi rừng.
5. Rừng có vai trò quan trọng trong chiến tranh bảo vệ tổ quốc.
6. Triển vọng phát triển của nghề trồng rừng.
- 6 -
Đinh Anh Tuấn
Trường THPT Thông Nguyên
b. Bài mới
Hoạt động của GV
Gọi hs đọc SGK và hỏi:
- Em hãy nêu vai trò của Đọc thông tin và trả lời
giống cây trồng nói chung,
Hoạt động của HS
Nội dung ghi bảng
I.Vai trò của giống cây rừng:
Trong sản xuất nông nghiệp
việc chọn giống giữ vai trò quan
giống cây rừng nói riêng đối Trong sản xuất nông trọng. Trong lâm nghiệp chọn
với sản xuất nông , lâm nghiệp việc chọn giống giống còn giữ vai trò quan trọng
nghiệp?
giữ vai trò quan trọng. hơn.
Trong lâm nghiệp chọn
Tuy chọn giống có vai trò rất
giống còn giữ vai trò quan trọng , song nếu không áp
quan trọng hơn.
dụng các biện pháp kĩ thuật thâm
- So sánh điều kiện tác động Nếu không áp dụng các canh thích đáng và gây trồng
kĩ thuật vào cây trồng nông biện pháp kĩ thuật thâm không đúng vùng sinh thái , thì dù
nghiệp với cây lâm nghiệp? canh thích đáng và gây có giống tốt đến đâu cũng không
trồng không đúng vùng thể cho năng suất cao.
sinh thái , thì dù có
Chương trình chọn giống cần
giống tốt đến đâu cũng được xây dựng cho từng loài cây
không thể cho năng cụ thể trong điều kiện sinh thái cụ
- Theo em trong lâm nghiệp suất cao
công tác giống cần đi trước
thể và phải áp dụng các biện pháp
kĩ thuật thâm canh cần thiết.
trồng rừng ít nhất là bao Công tác giống cần đi
nhiêu năm?
trước trồng rừng ít nhất
là10 năm
II. Các nguyên tắc chọn cây lấy
giống:
- Khi chọn cây lấy giống cần
1.Phải lấy mục tiêu kinh tế để
tuân thủ theo những nguyên Phải lấy mục tiêu kinh xác định các chỉ tiêu chọn lọc cây
tắc nào? tế để xác định các chỉ trội lấy giống.
tiêu chọn lọc cây trội 2.Chọn lọc cây trội nên tiến
- Tại sao Chọn lọc cây trội lấy giống hành ở rừng thuần loài, đồng tuổi
nên tiến hành ở rừng thuần Vì có tính di truyền và có hoàn cảnh đồng đều.
loài, đồng tuổi và có hoàn đồng đều và ổn định
cảnh đồng đều.
3.Rừng để chọn cây trội phải
có độ tuổi thành thục hoặc gần
thành thục.
- Tại sao cây trội được chọn
phải là cây có độ vượt trội
cần thiết so với trị số trung Để có sản phẩm mong
bình của quần thể chọn muốn trên mức trung
giống?
4.Rừng chọn lọc cây trội phải
có sinh trưởng từ mức trung
bình trở lên, có sản phẩm mong
muốn trên mức trung bình.
5. Cây trội được chọn cần phải
có độ vượt cần thiết so với trị số
trung bình của quần thể chọn
giống.
bình.
- 7 -
Đinh Anh Tuấn
Trường THPT Thông Nguyên
6. Đối với cây lấy gỗ hoặc lấy
vỏ, lá thì rừng chọn lọc cây trội là
rừng chưa bị khai thác .
- Hãy sắp xếp thứ tự các
nguyên tắc theo thứ tự đúng? mục tiêu – chọn rừng
7. Đối với cây không lấy quả ,
chứa cây trội – chọn cây trội vẫn nên là những cây ra
cây trội hoa kết quả nhiều.
c. Củng cố, luyện tập
- Gv hệ thống lại các kiến thức của bài
- Yêu cầu hs trả lời các câu hỏi cuối bài
d. Hướng dẫn HS học ở nhà và Chuẩn bị bài mới
- Học bài và trả lời lại các câu hỏi cuối bài
- Nhắc hs đọc trước bài kế tiếp
Lớp dạy
11A
Tiết (TKB) Ngày dạy Sĩ số HS vắng mặt
11B
11C
Tiết 4,5,6:
Bài 2: Sản xuất hạt giống cây rừng
1. Mục tiêu:
a. Kiến thức
Sau khi học xong bài này hs cần phải:
- Hiểu được phương pháp thu hoạch, tách quả lấy hạt, phân loại , bảo quản hạt giống cây
rừng.
- Nghiêm túc thực hiện các quy định về an toàn lao động trong quá trình sản xuất hạt giống
cây rừng.
b. Kĩ năng
- Rèn kĩ năng phân tích, so sánh và liên hệ
c. Thái độ
- Có ý thức trồng và bảo vệ rừng.
2. Chuẩn bị của GV và HS:
a. Chuẩn bị của GV
- Nghiên cứu kĩ nội dung SGK và các tài liệu có liên quan
- Sưu tầm một số tranh ảnh về cảnh quan cây rừng
- Nghiên cứu SGK . tham khảo thêm phần thông tin bổ sung, phần một số kiến thức bổ sung
và các tài liệu có liên quan.
- Phóng to hình 2.1 SGK .
b. Chuẩn bị của HS
- Đọc bài trước khi đến lớp
- Sưu tầm một số quả , hạt tươi hoặc khô.
- 8 -
Đinh Anh Tuấn
Trường THPT Thông Nguyên
3. Tiến trình bài dạy
a. Kiểm tra bài cũ:
* Câu hỏi: Em hãy trình bày vai trò của giống cây rừng?
* Trả lời:
1. Cung cấp sản phẩm và nguyên liệu : gỗ , củi và các nguyên liệu cho ngành công nghiệp (
giấy, sợi tơ nanh, hương liệu, dược liệu, thực phẩm..)
2. Bảo vệ môi trường sinh thái: Cây rừng hấp thụ khí CO2 và nhả khí O2 , vì vậy rừng có tác
dụng duy trì sự cân bằng khí O2 và CO2 trong khí quyển.
3. Nuôi dưỡng nguồn nước , hạn chế lũ lụt, hạn hán: nơi có rừng thì tốc độ dòng chảy giảm,
lượng nước thấm xuống đất nhiều.
4. Rừng có tác dụng làm đẹp cảnh quan đất nước: Vườn phong nha , vịnh hạ long, đền
hùng,...đều gắn liền với cảnh đẹp của núi rừng.
5. Rừng có vai trò quan trọng trong chiến tranh bảo vệ tổ quốc.
b. Bài mới
Hoạt động của GV
-Nêu quy trình thu hái quả
giống?
- Gọi hs nhắc lại các nguyên - Trả lời
tắc chọn cây lấy giống.
Hoạt động của HS
Nội dung ghi bảng
I.Thu hái quả giống:
1. Chọn cây lấy giống:
- Chọn cây lấy giống phải tuân
theo nguyên tắc ( xem ở bài 1)
2. Nhận biết quả chín:
- Để thu hái hạt giống có chất
lượng tốt, phải thu hoạch khi hạt
đã chín.
- Nêu những dấu hiệu nhận
biết hạt chín?
+Trạng thái vỏ
+Màu sắc vỏ quả
+Tỉ trọng của hạt.
- Dấu hiệu nhận biết quả chín:
+Trạng thái vỏ
+Màu sắc vỏ quả
+Tỉ trọng của hạt.
- Dựa vào những đặc điểm
nào của cây lấy giống mà
- Khi thu hoạch hạt giống 3. Thu hoạch hạt giống:
cần căn cứ vào thời kì rơi - Khi thu hoạch hạt giống cần
xây dựng thời điểm và cách rụng và đặc điểm phát
căn cứ vào thời kì rơi rụng và
đặc điểm phát tán hạt mà có kế
hoạch thu hái cho thích hợp với
từng loại cây.
thu hoạch hạt giống?
tán hạt
- Gv thông báo lịch thu hái
hạt một số loại cây.
- Căn cứ vào đâu người ta
II. Các phương pháp thu hái
chia ra các phương pháp thu - Căn cứ vào khối lượng quả:
hái quả khác nhau?
quả và sự rơi rụng của
hạt
1. Thu hạt ( quả) dưới đất: áp
dụng đối với quả có kt to, nặng,
thời gian rụng ngắn, ít bị chim
thú ăn.
2.Thu hái quả( hạt ) ở trên cây:
áp dụng đối với hạt nhỏ, nhẹ, có
cánh.
- Gv giảng giải cần phải đảm
- 9 -
Đinh Anh Tuấn
Trường THPT Thông Nguyên
3. Thu lượm quả trên mặt
nước:
bảo an toàn lao động khi thu
hái hạt, quả và giới thiệu
hình 1 sgk .
áp dụng đối với quả, hạt rơi
rụng trên mặt nước, không
chìm.
- Căn cứ vào đâu mà chia
thành 2 phương pháp tách
hạt khác nhau?( tính chất
chín của hạt)
Đối với quả khô:
- Khi quả chín ủ từ ( 2-4)
ngày, phơi 2-3 nắng nhẹ - Khi quả chín ủ từ ( 2-4) ngày,
( 7- 8 h/ ngày), hạt sẽ tự phơi 2-3 nắng nhẹ ( 7- 8 h/
III. Tách hạt giống:
1. Đối với quả khô:
tách khỏi quả.
Đối với quả thịt:
ngày), hạt sẽ tự tách khỏi quả.
2. Đối với quả thịt:
- Quy trình tách hạt đối với
quả thịt như thế nào?
- Chà xát để thịt quả nát - Chà xát để thịt quả nát nhằm
nhằm thu lấy hạt , sau đó thu lấy hạt , sau đó làm sạch hạt
làm sạch hạt ( sàng, quạt, ( sàng, quạt, dùng nước)
dùng nước)
-Phân loại chất lượng hạt
giống thường căn cứ vào các
chỉ tiêu nào? Theo em chỉ
IV. Phân loại hạt giống:
1. Mục đích:
Cung cấp thông tin cần thiết về
tiêu nào được người sản xuất - Tỉ lệ nảy mầm
tỉ lệ nảy mầm .
quan tâm?
- Thế nảy mầm
- Hàm lượng nước có
trong hạt
2. Các chỉ tiêu để phân loại
chất lượng hạt giống:
- Tỉ lệ nảy mầm
-Độ sạch của hạt giống
- Thế nảy mầm
- Hàm lượng nước có trong
hạt
- Độ sạch của hạt giống
V. Bảo quản hạt giống:
1. Các yếu tố ảnh hưởng đến
sức sống của hạt giống.
- Lượng nước chứa trong hạt.
- Nhiệt độ.
- Nêu ý nghĩa của công tác
bảo quản hạt giống?
- Trả lời
-Trình bày các yếu tố ảnh
- Lượng nước chứa trong
đến sức sống của hạt giống? hạt.
- Nhiệt độ.
- Căn cứ vào đâu mà chia - Khí O2
- Khí O2
- Sâu , bệnh hại
thành các phương pháp cất
giữ hạt giống?( lượng nước
tiêu chuẩn của hạt)
- Sâu , bệnh hại
2. Các phương pháp cất giữ
hạt giống:
- Cất giữ khô:
- Cất giữ ẩm
a. Cất giữ khô:
b. Cất giữ ẩm :
- Để bảo quản hạt giống
tốt , cần chú ý những điểm
cơ bản nào?
c. Những điểm cần chú ý khi
cất giữ:
- Không xếp dày
- Nên xếp riêng từng loại
- Sát trùng hạt giống,
kho, dụng cụ chứa hạt.
- Không xếp dày
- Nên xếp riêng từng loại
- Sát trùng hạt giống, kho,
- 10 -
Đinh Anh Tuấn
Trường THPT Thông Nguyên
- Thường xuyên kiểm tra dụng cụ chứa hạt.
- Định kì kiểm nghiệm tỉ
lệ nảy mầm.
- Thường xuyên kiểm tra
- Định kì kiểm nghiệm tỉ lệ
nảy mầm.
c. Củng cố, luyện tập
Câu 1 : Trình bày phương pháp thu hái quả và tách hạt ? Phương pháp nào phổ biến nhất ?
Câu 2 : Trình bày phương pháp cất trữ hạt ? Phương pháp nào phổ biến nhất ?
d. Hướng dẫn HS học ở nhà và Chuẩn bị bài mới
- Học bài và trả lời câu hỏi cuối bài
- Nhắc nhở hs chuẩn bị dung cụ cho bài thực hành tiết sau.
Lớp dạy
11A
Tiết (TKB) Ngày dạy Sĩ số HS vắng mặt
11B
11C
Tiết 7, 8, 9, 10, 11, 12
Bài 3: Thực hành: Thu hái hạt giống
1. Mục tiêu:
a. Kiến thức
Sau khi học xong bài này hs cần phải:
- Làm được các khâu trong quy trình thu hái hạt giống cây rừng
- Thực hành đúng quy trình và đúng yêu cầu kĩ thuật , đảm bảo an toàn lao động và vệ sinh
môi trường.
b. Kĩ năng
- Rèn kĩ năng thực hành
c. Thái độ
- Nghiêm túc trong công việc
2. Chuẩn bị của GV và HS:
a. Chuẩn bị của GV
Gv phân công và cùng hs chuẩn bị:
- Các công cụ thu hái hạt giống thường dùng ở địa phương.
- Dụng cụ đựng hạt giống , làm sạch hạt giống( túi, rỗ, chậu, sàng)
- Thuốc sát trùng kho và hạt giống( thuốc tím, vôi, dầu hoả)
b. Chuẩn bị của HS
- Bút, vỏ dụng cụ
3. Tiến trình bài dạy
a. Kiểm tra bài cũ: Không kiểm tra
- 11 -
Đinh Anh Tuấn
Trường THPT Thông Nguyên
b. Bài mới
Hoạt động của GV
Hoạt động của HS Nội dung ghi bảng
1. Chia lớp thành 4 nhóm và kiểm
- Chia lớp thành 4 nhóm và
kiểm tra dụng cụ của từng
nhóm, phân công nhiệm vụ nhóm mình
cho từng nhóm.
- Gv giới thiệu các bước
trong quy trình thực hành
thu hái hạt giống
tra dụng cụ của từng nhóm, phân
công nhiệm vụ cho từng nhóm.
2. Gv giới thiệu các bước trong quy
trình thực hành thu hái hạt giống,
hs nghe giảng và ghi chép.
- Bước 1: Xác định được loài cây
định thu hạt giống và phương thức
thu hạt.
- Ghi danh sách
- hs nghe giảng và
ghi chép.
- Bước 2: Xác định chính xác cây
cụ thể( cây trội ) sẽ thu hạt giống.
- Bước 3: Xác định được thời điểm
hạt chín tại địa phương nơi thực
tập.
- Bước 4: Chuẩn bị các dụng cụ thu
hái tuỳ thuộc vào phương thức thu
hạt ở dưới đất hoặc trên cây.
- Bước 5: Thu hái quả và phơi,
hoặc ủ quả để tách lấy hạt .
- Bước 6: Làm sạch hạt
- Gv phân công vị trí và loài
cây cần thu hạt cho từng
nhóm, các nhóm thực hành nhóm
theo hướng dẫn và giám sát
của gv.
- Bước 7: Cất giữ hạt.
- Thực hành theo
3. Gv phân công vị trí và loài cây
cần thu hạt cho từng nhóm, các
nhóm thực hành theo hướng dẫn và
giám sát của gv.
4. Đánh giá kết quả thực hành của
từng nhóm:
- Đánh giá kết quả thực
hành của từng nhóm
c. Củng cố, luyện tập
- Rút kinh nghiệm
- Hs tự đánh giá công việc chuẩn bị và quy trình thực hành của nhóm mình theo mẫu bảng
SGK.
- Gv nhận xét , đánh giá kết quả thực hành của từng nhóm bằng cách chấm điểm cho từng
nhóm.
d. Hướng dẫn HS học ở nhà và Chuẩn bị bài mới
- Dặn dò hs đọc trước bài 4.
- 12 -
Đinh Anh Tuấn
Trường THPT Thông Nguyên
Lớp dạy
Tiết (TKB) Ngày dạy Sĩ số HS vắng mặt
11A
11B
11C
Chương 2:
Sản xuất cây con
Tiết 13,14,15:
Bài 4: Lập vườn ươm
1. Mục tiêu:
a. Kiến thức
Sau khi học xong bài này hs cần phải:
- Biết được một số loại vườn ươm cây.
- Biết được các yêu cầu của vườn ươm cây rừng , chọn và quy hoạch vườn ươm cây rừng.
b. Kĩ năng
- Rèn kĩ năng phân tích, so sánh và liên hệ
c. Thái độ
- Có ý thức trồng và bảo vệ rừng.
- Có ý thức bảo vệ và xây dựng vườn ươm cây rừng.
2. Chuẩn bị của GV và HS:
a. Chuẩn bị của GV
- Nghiên cứu sgk và tham khảo thêm các tài liệu có liên quan.
- Sưu tầm một số tranh ảnh về mô hình vườn ươm cây rừng.
- Phóng to bảng 4.2 SGK .
b. Chuẩn bị của HS
- Đọc bài trước khi đến lớp
3. Tiến trình bài dạy
a. Kiểm tra bài cũ: Không kiểm tra
b. Bài mới
Hoạt động của GV
- Thế nào là vườn ươm?
- Nhiệm vụ của công tác
ươm cây là gì?
Hoạt động của HS
- Trả lời
Nội dung ghi bảng
I. Phân loại vườn ươm cây:
1. Dựa vào nguồn gốc:
- Vườn ươm tạo cây con từ hạt.
- Vườn ươm tạo cây con từ
hom.
- Trả lời
- Dựa vào cơ sở nào để phân - Dựa vào nguồn gốc
loại vườn ươm?
- Dựa theo kĩ thuật
- Dựa theo quy mô
2. Dựa theo kĩ thuật:
- Vườn ươm tạo cây con rễ trần
- Dựa theo thời gian sử trên nền đất thấm nước.
dụng
- Vườn ươm tạo cây con trong
bầu trên nền đất thấm nước.
- Vườn ươm tạo cây con trong
- 13 -
Đinh Anh Tuấn
Trường THPT Thông Nguyên
bầu trên nền đất cứng không
thấm nước.
- Gv thông báo, giải thích
bảng 4.1 SGK.
3. Dựa theo quy mô:
- Vườn ươm nhỏ.
- Vườn ươm trung bình.
- Vườn ươm lớn.
4. Dựa theo thời gian sử dụng :
- Vườn ươm tạm thời ( < 3 năm)
- Vườn ươm bán lâu dài ( 3- 10
năm)
- Vườn ươm lâu dài (> 10 năm)
II. Yêu cầu kĩ thuật của vườn
- Mầm móng sâu, bệnh ươm cây rừng:
- Vườn ươm phải đảm bảo
yêu cầu kĩ thuật nào ?
- Nguồn nước tưới
- Dựa vào những tiêu chuẩn hại của đất
1. Tiêu chuẩn xác định điều
kiện vườn ươm:
- Nguồn nước tưới: cách vườn
ươm < 20 cm.
- Chất lượng nước tưới: nước
ngọt, ph 6,5- 7,0 hàm lượng
nào để xác định điều kiện
vườn ươm ?
- Nguồn điện
- Giao thông
- Độ thoát nước
- Độ dày tầng đất mặt
- Gv treo bảng 4.2 SGK và
phân tích các tiêu chuẩn để - Loại đất
xác định vườn ươm.
- Chất lượng nước tưới muối NaCl 0.2%.
- Nguồn điện : cung cấp đủ ,
đều, điện áp đủ và ổn định.
- Giao thông : cách trục giao
thông < 50cm.
- Độ thoát nước: tốt
- Độ dày tầng đất mặt: > 50cm
- Loại đất: đất cát pha
- Mầm móng sâu, bệnh hại của
đất: không có
- Vườn ươm phải đảm bảo
các điều kiện kĩ thuật nào?
- Điều kiện tự nhiên:
- Đất
2. Yêu cầu kĩ thuật của vườn
ươm.
- Vị trí
a. Địa điẻm lập vườn ươm.
- Điều kiện tự nhiên: có độ dốc
2-50 , tránh các hướng gió hại,
gần nguồn nước sạch.
- Vị trí: gần đường giao thông,
gần khu dân cư.
- Các đất vườn ươm là đất
nào?
- Gv phân tích bảng 4.3
SGK.
- Đất cát pha
- Đất thịt trung bình.
- Nghe và ghi chép
- Đất : cát pha, tơi xốp, thoáng
khí,đủ các chất dinh dưỡng cần
thiết, độ ph từ 5-6.
b. Phân loại đất vườn ươm .
- Đất cát pha
- 14 -
Đinh Anh Tuấn
Trường THPT Thông Nguyên
- Là phân chia đất vườn - Đất thịt trung bình.
ươm thành nhiều khu và III. Quy hoạch vườn ươm.
- Thế nào là quy hoạch
vườn ươm?
đề xuất phương hướng
1.Khái niệm: là phân chia đất
- Gv giải thích hình 4.3
sử dụng một cách hợp lí vườn ươm thành nhiều khu và
SGK.
nhằm lợi dụng triệt để
đất và các điều kiện
khác của vườn ươm.
đề xuất phương hướng sử dụng
một cách hợp lí nhằm lợi dụng
triệt để đất và các điều kiện
khác của vườn ươm.
- Dựa vào căn cứ nào để
quy hoạch vườn ươm.?
- Bản đồ địa hình
- Đặc tính sinh vật học
của các loài cây gieo
ươm.
2. Các căn cứ để quy hoạch
vườn ươm.
- Bản đồ địa hình
- Đặc tính sinh vật học của các
- Điều kiện quản lí kinh loài cây gieo ươm.
doanh
- Điều kiện quản lí kinh
- Công tác kiến thiết cơ doanh
bản.
- Công tác kiến thiết cơ bản.
c. Củng cố, luyện tập
- Gv tóm tắt các kiến thức cơ bản của bài.
- Sử dụng các câu hỏi cuối bài để kiểm tra đánh giá hs.
d. Hướng dẫn HS học ở nhà và Chuẩn bị bài mới
- Nhắc nhở hs đọc trước bài học kế tiếp.
Lớp dạy
11A
Tiết (TKB) Ngày dạy Sĩ số HS vắng mặt
11B
11C
Tiết 16,17,18:
Bài 5: Sản xuất cây con bằng hạt
1. Mục tiêu:
a. Kiến thức
Sau khi học xong bài này hs cần phải:
- Hiểu được mục đích, biện pháp và yêu cầu kĩ thuật gieo ươm cây rừng.
- Biết được các công việc cụ thể trong công tác gieo ươm.
b. Kĩ năng
- Rèn kĩ năng phân tích, so sánh và liên hệ
c. Thái độ
- Tỏ thái độ yêu thích nghề trồng rừng.
2. Chuẩn bị của GV và HS:
a. Chuẩn bị của GV
- 15 -
Đinh Anh Tuấn
Trường THPT Thông Nguyên
- Nghiên cứu SGK và tham khảo thêm các tài liệu có liên quan đến bài học.
- Một số vật thật : vỏ bầu , cây trồng trong bầu
b. Chuẩn bị của HS
- Đọc bài trước khi đến lớp
3. Tiến trình bài dạy
a. Kiểm tra bài cũ:
* Câu hỏi? Em hãy trình bày cách phân loại vườn ươm?
* Trả lời:
1. Dựa vào nguồn gốc:
- Vườn ươm tạo cây con từ hạt.
- Vườn ươm tạo cây con từ hom.
2. Dựa theo kĩ thuật:
- Vườn ươm tạo cây con rễ trần trên nền đất thấm nước.
- Vườn ươm tạo cây con trong bầu trên nền đất thấm nước.
- Vườn ươm tạo cây con trong bầu trên nền đất cứng không thấm nước.
3. Dựa theo quy mô:
- Vườn ươm nhỏ.
- Vườn ươm trung bình.
- Vườn ươm lớn.
4. Dựa theo thời gian sử dụng :
- Vườn ươm tạm thời ( < 3 năm)
- Vườn ươm bán lâu dài ( 3- 10 năm)
- Vườn ươm lâu dài (> 10 năm)
b. Bài mới
Hoạt động của GV
- Nêu các bước trong quy
trình sản xuất cây con bằng - Bừa
hạt? - Làm luống
Hoạt động của HS
- Cày đất
Nội dung ghi bảng
I. Chuẩn bị đất gieo hạt và
làm luống:
1. Làm đất gieo ươm.
a. Cày đất: sâu 20-25cm(vườn
- Nêu ý nghĩa công tác làm - Làm đất tơi xốp, sạch cấy cây), 10-15cm(vườn gieo
đất gieo ươm?
cỏ và sâu bệnh...
ươm), kết hợp lật đất phơi ải và
bón phân.
b. Bừa:
c. Làm luống:
- Làm luống có mấy loại?
- Luống gieo nổi: mặt
- Luống gieo nổi: mặt luống cao
đối tượng áp dụng có giống luống cao hơn rãnh(20- hơn rãnh(20-30) cm.
nhau không? 30) cm. - Luống bằng: ( 2-3 )cm
- Luống bằng: ( 2-3 )cm - Luống chìm:mặt luống thấp
- Luống chìm:mặt luống hơn rãnh ( 10-20) cm.
thấp hơn rãnh ( 10-20)
cm.
- Kích thước luống: dài 10m,
rộng 1m, rãnh luống(30-40)cm.
- Kích thước luống: dài
- 16 -
Đinh Anh Tuấn
Trường THPT Thông Nguyên
10m, rộng 1m, rãnh
luống(30-40)cm
- Nêu yêu cầu của đất đóng - Chuẩn bị đất: lấy ở
bầu và thành phần ruột bầu tầng B
2. Làm đất và đóng bầu:
a. Chuẩn bị đất: lấy ở tầng B,
bắt buộc phải có?
- Vỏ bầu: nguyên liệu là TPCG nhẹ đến TB, đất được
pôliêtylen phơi ải, đập nhỏ, sàng qua lưới.
- Thành phần ruột bầu: b. Vỏ bầu: nguyên liệu là
cơ bản gồm: đất, phân pôliêtylen, kích thước tuỳ loại
chuồng hoai,xơ dừa, tro cây.
trấu, cát c. Thành phần ruột bầu: cơ bản
gồm: đất, phân chuồng hoai,xơ
dừa, tro trấu, cát. Ngoài ra còn
tuỳ nhu cầu dinh dưỡng của
từng loại cây mà hỗn hợp ruột
bầu khác nhau.
- Vì sao phải gieo hạt giống - Vì thời tiết và khí hậu II. Gieo hạt:
vào mùa xuân hoặc mùa
thu?
thuận lợi
1. Thời vụ gieo hạt: thường
gieo vào mùa xuân hoặc mùa
thu.
- Để xác định mật độ gieo
hạt cần căn cứ vào yếu tố
nào?
- Tuỳ thuộc đặc tính
loài cây, điều kiện khí
hậu đất đai và phẩm
chất giống cây.
2. Mật độ gieo hạt: tuỳ thuộc
đặc tính loài cây, điều kiện khí
hậu đất đai và phẩm chất giống
cây.
Công thức tính: X = NP/ER* 10
X: lượng hạt gieo trên 1m2.
N: Số lượng cây con hợp lí trên
1m2.
P: khối lượng 1000 hạt(g)
E: tỉ lệ nảy mầm vườn ươm
R: độ thuần của hạt(%)
3. Xử lí hạt để kích thích hạt
nảy mầm.
- Gv thông báo và giải thích
các pp xử lí hạt giống và
giới thiệu hình 5.2 SGK.
- Nghe và ghi chép
a. Dùng nhiệt độ cao:
b. Tác động cơ giới:
c. Tác động hoá học:
d. Bón lót trước khi gieo hạt:
4. Gieo hạt và lấp hạt:
Sau khi gieo phải lấp hạt ngay,
- Em hiểu gì về gieo hạt và - Làm đất – lên luống,
lấp hạt? đóng bầu- phun nước –
- Em hãy trình bày các việc gieo hạt – lấp đất – che độ dày 0.2-1cm .
cần làm để chăm sóc sau khi phủ – rắc thuốc chống III. Chăm sóc sau khi gieo:
gieo?
nấm
1. Che phủ.
- Gv giải thích nội dung
- Che phủ.
2. Tưới nước.
- 17 -
Đinh Anh Tuấn
Trường THPT Thông Nguyên
3. Làm cỏ, xới đất.
từng công việc.
- Tưới nước.
- Làm cỏ, xới đất.
- Phòng trừ sâu, bệnh.
- Tứa thưa cây con.
4. Phòng trừ sâu, bệnh.
5. Tứa thưa cây con.
-Gv thông báo kỹ thuật cấy
IV. Cấy cây:
cây và giới thiệu hình 5.4 - - Nghe và ghi chép
5.8.SGK.
- Phương thức cấy cây tuỳ thuộc
từng loại cây.
- Phải tuân thủ theo nguyên tắc:
loại bỏ cây không đủ tiêu chuẩn,
giữ cho bộ rễ không bị khô héo
và không bị tổn thương, bộ rễ
không bị biến dạng.
- Thao tác cấy: SGK
- Cần làm những việc gì để
chăm sóc cây ở vườn ươm? - Làm cỏ, xới đất.
- Tưới nước.
- Che nắng.
- Lưu ý: trước khi cấy nên hồ rễ.
V. Chăm sóc cây vườn ươm:
1. Che nắng.
- Bón thúc.
2. Làm cỏ, xới đất.
- Phòng trừ sâu, bệnh.
3. Tưới nước.
4. Bón thúc.
5. Phòng trừ sâu, bệnh.
c. Củng cố, luyện tập
- Gv tóm tắt kiến thức cơ bản và dùng câu hỏi cuối bài để kiển tra đánh giá hs .
d. Hướng dẫn HS học ở nhà và Chuẩn bị bài mới
- Học bài và trả lời câu hỏi cuối bài
- Nhắc hs đọc trước bài kế tiếp.
Lớp dạy
11A
Tiết (TKB) Ngày dạy Sĩ số HS vắng mặt
11B
11C
Tiết: 19, 20, 21
Bài 6: Sản xuất giống cây rừng bằng phương pháp nhân giống vô tính
(giâm hom, nuôi cấy mô tế bào)
1. Mục tiêu:
a. Kiến thức
Sau khi học xong bài này hs cần phải:
- Hiểu được ý nghĩa và kĩ thuật sản xuất giống cây rừng bằng phương pháp nhân giống vô
tính.
- Hiểu được ý nghĩa và biện pháp luân canh trong vườn gieo ươm.
- 18 -
Đinh Anh Tuấn
Trường THPT Thông Nguyên
b. Kĩ năng
- Rèn kĩ năng phân tích, so sánh và liên hệ
c. Thái độ
- Tỏ thái độ yêu thích nghề trồng rừng thông qua mong muốn tìm hiểu công nghệ nuôi cấy
mô tế bào.
2. Chuẩn bị của GV và HS:
a. Chuẩn bị của GV
- Nghiên cứu SGK và tham khảo các tài liệu có liên quan tới bài giảng.
- Một số mẫu cây nhân giống vô tính ở địa phương nơi công tác.
b. Chuẩn bị của HS
- Đọc bài trước khi đến lớp
3. Tiến trình bài dạy
a. Kiểm tra bài cũ:
* Câu hỏi: Trình bày cách làm đất gieo ươm?
* Trả lời:
a. Cày đất: sâu 20-25cm(vườn cấy cây), 10-15cm(vườn gieo ươm), kết hợp lật đất phơi ải và
bón phân.
b. Bừa:
c. Làm luống:
- Luống gieo nổi: mặt luống cao hơn rãnh(20-30) cm.
- Luống bằng: ( 2-3 )cm
- Luống chìm:mặt luống thấp hơn rãnh ( 10-20) cm.
- Kích thước luống: dài 10m, rộng 1m, rãnh luống(30-40)cm.
b. Bài mới
Hoạt động của GV
Hoạt động của HS
Nội dung ghi bảng
I. Giâm hom:
- Nêu khái niệm về pp giâm - Dùng 1 đoạn thân, 1
1. ý nghĩa của nhân giống bằng
hom?
phần lá, đoạn cành, đoạn giâm hom.
rễ từ cây mẹ để tạo ra
cây mới
- Đưa lại hiệu quả cao nhất đối
với chọn giống cây rừng.
- Đặc điểm chính của pp
- Truyền đạt các biến dị
2. Những đặc điểm chính của
giâm hom là gì?
di truyền của cây mẹ cho nhân giống bằng giâm hom
cây giâm
- Truyền đạt các biến dị di truyền
của cây mẹ cho cây giâm .
- Giữ được ưu thế lai ở đời F1 và
khắc phục được hiện tượng phân
li ở đời F2.
- Giữ được ưu thế lai
- Rút ngắn thời gian
- Hệ số nhân giống cao
- Rút ngắn được chu kì sinh sản,
rút ngắn thời gian thực hiện
chương trình cải thiện giống cây
rừng.
- Hệ số nhân giống cao.
- 19 -
Đinh Anh Tuấn
Trường THPT Thông Nguyên
- Để giâm hom đạt hiệu quả
cao cần đảm bảo những yêu - Vật liệu giâm hom
3. Những yêu cầu kĩ thuật cơ
bản khi giâm hom
cầu kĩ thuật cơ bản nào?
không nên lấy quá xa
- Vật liệu giâm hom không nên
lấy quá xa nơi giâm hom , không
cất giữ quá 1 ngày.
- Hom chọn bánh tẻ là
tốt nhất
- Hom chọn bánh tẻ là tốt nhất ,
không nên cắt hom quá già hoặc
quá non.
- Nếu hom để dưới ánh nắng - Hom đã cắt không
mặt trời thì sao?
được để trực tiếp dưới
ánh nắng mặt trời
- Hom đã cắt không được để trực
tiếp dưới ánh nắng mặt trời.
- Khi vận chuyển phải giữ hom
- Tại sao phải cắt các phần
- Hom phải được ngắt
phụ?
hết các chồi phụ đã ra lá luôn đủ ẩm.
- Tại sao cây lá kim phải đủ - Đối với cây lá kim
- Hom phải được ngắt hết các
chồi phụ đã ra lá.
- Đối với cây lá kim hom phải đủ
búp ngọn.
búp ngọn?
hom phải đủ búp ngọn
- Phải cắt bớt phiến lá
- Chiều dài của đoạn giâm hom
- Khi cắt hom tránh làm (6-10) cm.
giập nát và xây xước
- Phải có mái che cho
giâm hom.
- Phải cắt bớt phiến lá và cắt hết
lá ở phần giâm hom dưới đất.
- Khi cắt hom tránh làm giập nát
- Gía thể giâm hom phải và xây xước.
thoát nước tốt - Phải xử lí thuốc chống nấm
trước thuốc ra rễ.
- Tại sao phải thường xuyên - Thường xuyên phun
- Phải có mái che cho giâm hom.
- Gía thể giâm hom phải thoát
nước tốt và phải xử lí nấm trước
khi cắm hom giâm.
phun nước cho hom?
tưới và tránh gió lùa
- Thường xuyên phun tưới và
tránh gió lùa vào lều.
4. Thời vụ giâm hom:
- Theo em việc xác định thời
vụ giâm hom có cần thiết
không?
- Tuỳ thuộc vào thời vụ trồng và
sự phát triển của cây hom. Thông
thường giâm hom thuận lợi nhất
vào thời kì nhiệt độ trung bình
của tháng từ 20oC trở lên và có
nhiều nắng.
- Rất cần thiết vì
qquyeets định phần lớn
của cây
- Kỹ thuật giâm hom được
tiến hành như thế nào?
5. Kĩ thuật giâm hom:
a) Tạo hom.
- Trả lời
b) Xử lí hom.
- Gv giảng giải thêm
-Nghe và ghi chép
c) Gía thể giâm hom.
d) Xử lí giá thể giâm hom.
- 20 -
Tải về để xem bản đầy đủ
85 trang
20/04/2022
1060
Bạn đang xem 20 trang mẫu của tài liệu "Giáo án Nghề trồng rừng - Đinh Anh Tuấn", để tải tài liệu gốc về máy hãy click vào nút Download ở trên
File đính kèm:
- giao_an_nghe_trong_rung_dinh_anh_tuan.doc
