Tiểu luận môn Truyền động công suất

Lớp: Cơ điện tử - K53

GVHD: TS.NGUYẾN HỮU CHÍ

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨAVIỆTNAM

TRƯỜNG ĐẠI HỌC GTVT CS2 Độc Lập – Tự Do – Hạnh Phúc

THIẾT KẾ MÔN HỌC

TRUYỀN ĐỘNG CÔNG SUẤT

NHÓM 3

Tên và tóm tắt yêu cầu, nội dung bài tập lớn: chức năng nguyên lý làm việc của các

phần tử điều khiển trong các hộp số tự động

Nội dung của bảng thuyết minh, các yêu cầu chính:

1. Tổng quan hộp số tự động

2. Cấu tạo và các cụm chi tiết chính trong hệ thống điều khiển của hộp số

3. Nguyên lý hoạt động của hệ thống điều khiển của hộp số

4. Kết luận và đánh giá

Phần 1: Nguyễn Thanh Huy

Phần 2,3,4: Lê Văn Khá, Đặng Ngọc Khánh, Lê Danh Lam

GVHD: TS. NGUYỄN HỮU CHÍ

SVTH: NGUYỄN THANH HUY

LÊ VĂN KHÁ

ĐẶNG NGỌC KHÁNH

LÊ DANH LAM

Nhóm: 3

Lớp: Cơ điện tử-K53

1

Lớp: Cơ điện tử - K53

GVHD: TS.NGUYẾN HỮU CHÍ

MỤC LỤC

I. Tổng quan về hộp số tự độn g ..............................................................................4

1.1. Giới Thiệu Chung:..............................................................................................4

1.1.1..Khái quát: ......................................................................................................4

1.1.2. Lịch sử phát triển...........................................................................................5

1.1.3. Phân loạ i ........................................................................................................7

1. Phân loại theo tỉ số truyền :...............................................................................7

2. Phân loại theo cách điều khiển: .........................................................................9

3. Phân loại theo cấp số truyề n ............................................................................12

4. Phân loại theo cách bố trí trên xe. ...................................................................12

1.1.4. Chức năng của hộp số tự động: ...................................................................14

1.1.5 Điều kiện làm việc của hộp số tự động ........................................................14

1.1.6 Ưu, nhược điểm của hộp số tự động .............................................................14

II.Cấu tạo và nguyên lý làm việc của các phần tử điều khiển HSH T ...............16

2.1 Các loại Phanh dả i .............................................................................................17

2.2 Các loại ly hợp khóa làm việc trong dầ u ...........................................................22

2.3 Các khớp một chiều ...........................................................................................25

2.4 Cơ cấu khóa trục bị động ...................................................................................28

2.5 Hệ thống van......................................................................................................31

2.5.1 Van điều áp sơ cấp: ....................................................................................32

2.5.2 Van Điều Khiển ..........................................................................................33

2.5.3 Van Chuyển Số ...........................................................................................34

2.5.4 Van Điện T ừ ...............................................................................................35

2.5.5Van Bướm Ga..............................................................................................36

2.5.6 Van điều áp thứ cấ p ....................................................................................37

2.5.7 Các Van Khác.............................................................................................39

2.6 Cảm biến ............................................................................................................40

2.6.1 Cảm biến vị trí bướm ga :...........................................................................40

2.6.2 Cảm biến nhiệt độ nước làm mát: ..............................................................43

2.6.3 Cảm biến tốc độ:.........................................................................................44

III. Kết luận và đánh giá.......................................................................................46

2

Lớp: Cơ điện tử - K53

Nhận xét của GVHD:

GVHD: TS.NGUYẾN HỮU CHÍ

………………………………………………………………………………………

3

Lớp: Cơ điện tử - K53

GVHD: TS.NGUYẾN HỮU CHÍ

I. Tổng quan về hộp số tự động

1.1. Giới Thiệu Chung:

1.1.1..Khái quát:

Trên xe sử dụng hộp số thường, thì lái xe phải thường xuyên nhận biết tải và

tốc độ động cơ để chuyển số một cách phù hợp.

Khi sử dụng hộp số tự động, những sự nhận biết như vậy của lái xe là không

cần thiết. Việc chuyển đến vị trí số thích hợp nhất được thực hiện một cách tự động

theo tải động cơ và tốc độ xe.

Với các xe có hộp số tự động thì người lái xe không cần phải suy tính khi nào

cần lên số hoặc xuống số. Các bánh răng tự động chuyển số tuỳ thuộc vào tốc độ xe

và mức đạp bàn đạp ga.

Một hộp số mà trong đó việc chuyển số bánh răng được điều khiển bằng một

ECU (Bộ điều khiển điện tử) được gọi là ECT-Hộp số điều khiển điện tử, và một

hộp số không sử dụng ECU được gọi là hộp số tự động thuần thuỷ lực. Hiện nay hầu

hết các xe đều sử dụng ECT. Đối với một số kiểu xe thì phương thức chuyển số có

thể được chọn tuỳ theo ý muốn của lái xe và điều kiện đường xá. Cách này giúp cho

việc tiết kiệm nhiên liệu, tính năng và vận hành xe được tốt hơn.

4

Lớp: Cơ điện tử - K53

GVHD: TS.NGUYẾN HỮU CHÍ

Hình 1.1: Sử dụng hộp số tự động

1.1.2. Lịch sử phát triển.

Ngay từ những năm 1900, ý tưởng về một loại hộp số tự động chuyển số đã

được các kỹ sư hàng hải Đức nghiên cứu chế tạo. Đến năm 1938, hộp số tự động đầu

tiên ra đời khi hãng GM giới thiệu chiếc Oldsmobile được trang bị hộp số tự động.

Việc điều khiển ô tô được đơn giản hóa bởi không còn bàn đạp ly hợp. Tuy nhiên do

chế tạo phức tạp và khó bảo dưỡng sửa chữa nên nó ít được sử dụng.

Đến những năm 70 Hộp số tự động thực sự hồi sinh khi hàng loạt hãng ô tô

cho ra các loại xe mới với hộp số tự động đi kèm. Từ đó đến nay hộp số tự động đã

phát triển không ngừng và dần thay thế cho hộp số thường. Khi mới ra đời, hộp số

tự động là loại có cấp và được điều khiển hoàn toàn bằng thủy lực. Để chính xác hóa

thời điểm chuyển số và để tăng tính an toàn khi sử dụng, hộp số tự động có cấp điều

khiển bằng điện tử (ECT) ra đời.

Vẫn chưa hài lòng với các cấp tỷ số truyền của ECT, các nhà sản xuất ô tô đã

nghiên cứu, chế tạo thành công một loại hộp số tự động với vô số cấp tỷ số truyền

(hộp số tự động vô cấp) vào những năm cuối của thế kỷ XXcụ thể như sau:

❖ Hộp số tự động (HSTD), theo công bố của tài liệu công nghiệp ô tô CHLB

Đức, ra đời vào 1934 tại hãng Chysler. Ban đầu HSTD sử dụng Ly hợp

thủy lực và Hộp số hành tinh, điêu khiển hoàn toàn bằng van con trượt

thủy lực, sau đó chuyển sang dùng Biến mômen thủy lực đến ngày nay,

tên gọi ngày nay dùng là AT.

❖ Tiếp sau đó là hãng ZIL (Liên xô cũ 1949) và các hãng Tây Âu khác (Đức,

Pháp, Thụy sĩ). Phần lớn các HSTD trong thời kỳ này dùng hộp số hành

5

Lớp: Cơ điện tử - K53

GVHD: TS.NGUYẾN HỮU CHÍ

tinh 3, 4 cấp trên cơ sở của bộ truyền hành tinh 2 bậc tự do kiểu Willson,

kết cấu AT.

❖ Sau những năm 1960 HSTD dùng trên ô tô tải và ô tô buýt với Biến mômen

thủy lực và hộp số cơ khí có các cặp bánh răng ăn khớp ngoài, kết cấu AT.

❖ Sau năm 1978 chuyển sang loại HSTD kiểu EAT (điều khiển chuyển số

bằng thủy lực điện tử), loại này ngày nay đang sử dụng.

❖ Một loại HSTD khác là hộp số vô cấp sử dụng bộ truyền đai kim loại

(CVT) với các hệ thống điều khiển chuyển số bằng thủy lực điện tử, (cũng

là một dạng HSTD).

❖ Ngày nay đã bắt đầu chế tạo các loại truyền động thông minh, cho phép

chuyển số theo thói quen lái xe (thay đổi tốc độ của động cơ băng chân

ga) và tình huống mặt đường, HSTD có 8 số truyền …. Hệ thống truyền

lực sử dụng HSTD được gọi là hệ thống truyền lực cơ khí thủy lực điện

tử, là khu vực có nhiều ứng dụng của kỹ thuật cao, sự phát triển rất nhanh

chóng, chẳng hạn, gần đây xuất hiện loại hộp số có khả năng làm việc theo

hai phương pháp chuyển số: bằng tay, hay tự động tùy thuộc vào ý thích

của người sử dụng.

Hiện nay để đáp ứng nhu cầu của khách hàng và để tăng tính an toàn khi sử

dụng, các nhà chế tạo đã cho ra đời loại hộp số điều khiển bằng điện tử có

thêm chức năng sang số bằng cần như hộp số thường.

Hình1.2:Hộp số tự động ngày nay

6

Lớp: Cơ điện tử - K53

GVHD: TS.NGUYẾN HỮU CHÍ

Ngày nay hộp số tự động đã được sử dụng khá rộng rãi trên các xe du lịch,

thậm chí trên xe 4WD và xe tải nhỏ. Ở nước ta, hộp số tự động đã xuất hiện từ những

năm 1990 trên các xe nhập về từ Mỹ và châu Âu. Tuy nhiên do khả năng công nghệ

còn hạn chế, việc bảo dưỡng, sửa chữa rất khó khăn nên vẫn còn ít sử dụng. Hiện

nay, cùng với những tiến bộ của khoa học kỹ thuật, công nghệ chế tạo hộp số tự

động cũng được hoàn chỉnh, hộp số tự động đã khẳng định được tính ưu việt của nó

và dần thay thế cho hộp số thường.

1.1.3. Phân loại

Có nhiều cách để phân loại hộp số tự động.

1. Phân loại theo tỉ số truyền :

• Hộp số tự động vô cấp: Là loại hộp số có khả năng thay đổi tự động, liên

tục tỷ số truyền nhờ sự thay đổi bán kính quay của các puly.

Hộp số vô cấp trên ô tô chủ yếu là kiểu truyền động bằng thủy lực.

7

Lớp: Cơ điện tử - K53

GVHD: TS.NGUYẾN HỮU CHÍ

Hình: 1.3 Hộp số tự động vô cấp

Ưu điểm: kết cấu đơn giản, hiệu suất truyền động cao, kích thước nhỏ gọn. Động

cơ không bị chuyển trạng thái đột ngột, giúp tối ưu hóa quá trình hoạt động và gián

tiếp giảm mức ăn xăng.

Nhược điểm: Có tỷ số truyền giới hạn, có tay số giới hạn và khi ra vào số phải thay

đổi chế độ làm việc của động cơ. Chế tạo phức tạp dẫn tới giá thành cao.

Phạm vi sử dụng: hiện nay được sử dụng nhiều trên các loại xe du lịch, xe yêu cầu

kích cỡ nhỏ gọn.

Kết cấu gọn gàng, chắc chắn, dễ điều khiển bảo dưỡng và sửa chữa, giá thành hạ.

Hộp số tự động có cấp: Khác với hộp số vô cấp, hộp số tự động có cấp cho phép

thay đổi tỷ số truyền theo các cấp số nhờ các bộ truyền bánh răng.

Kiểu hộp số có cấp gồm một số cấp hữu hạn ( thường từ 3 đến 20 cấp), ứng với mỗi

cấp giá trị mô men và do đó tốc độ truyền qua hộp số là không đổi.

Ưu điểm: kết cấu đơn giản, hiệu suất truyền động cao, kích thước nhỏ gọn.

Nhược điểm: có tỷ số truyền giới hạn, có tay số giới hạn và khi ra vào số

phải thay đổi chế độ làm việc của động cơ.

Phạm vi sử dụng: được sử dụng rộng dãi trên hầu hết các dòng xe hiện nay.

8

Lớp: Cơ điện tử - K53

GVHD: TS.NGUYẾN HỮU CHÍ

Hình 1.4: Hộp số tự động có cấp

2. Phân loại theo cách điều khiển:

Theo cách điều khiển có thể chia hộp số tự động thành hai loại, chúng khác nhau

về hệ thống sử dụng để điều khiển chuyển số và thời điểm khóa biến mô. Một loại

là điều khiển hoàn toàn bằng thủy lực, loại kia là điều khiển điện tử (ECT), nó sử

dụng ECU để điều khiển và có thêm chức năng chẩn đoán và dự phòng.

Hộp số điều khiển hoàn toàn bằng thủy lực hoạt động bỡi sự biến đổi một cách

cơ khí tốc độ xe thành áp suất ly tâm và độ mở bướm ga thành áp suất bướm ga rồi

dùng các áp suất thủy lực này để điều khiển hoạt động của các ly hợp và phanh trong

trong cụm bánh răng hành tinh, do đó điều khiển thời điểm lên xuống số. Nó được

gọi là phương pháp điều khiển thủy lực.

Mặt khác, đối với hộp số điều khiển điện tử ECT, các cảm biến phát hiện tốc độ

xe và độ mở bướm ga biến chúng thành tín hiệu điện và gởi chúng về bộ điều khiển

ECU. Dựa trên tín hiệu này ECU điều khiển hoạt động các ly hợp, phanh thông qua

các van và hệ thống thủy lực.

- Hộp số tự động điều khiển hoàn toàn bằng thủy lực: điều khiển chuyển số cơ

học bằng cách phát hiện tốc độ xe bằng thuỷ lực thông qua van điều tốc và phát hiện

độ mở bàn đạp ga từ bướm ga thông qua độ dịch chuyển của cáp bướm ga.

➢ Loại điều khiển điện tử kết hợp thủy lực

Loại này sử dụng ECU- ECT để điều khiển hộp số thông qua các tín hiệu điều

khiển điện tử.

9

Lớp: Cơ điện tử - K53

GVHD: TS.NGUYẾN HỮU CHÍ

Sơ đồ tín hiệu điều khiển:

Tín hiệu điện của các cảm biến ( cảm biến tốc độ , cảm biến vị trí chân ga….) và

tín hiệu thủy lực từ bàn đạp ga ( qua cáp chân ga →bướm ga→cảm biến vị trí

bướm ga)→ ECU động cơ → ECT- ECU → Van điện từ → các can sang số →

bộ bánh răng hành tinh và bộ biến mô

Hình 1.5: Hộp số tự động toytota

➢ Loại điều khiển điện tử hoàn toàn thủy lực:

Loại này sử dụng cáp bướm ga và các tín hiệu điện tử điều khiển để điều khiển

hộp số tự động.

Sơ đồ tín hiệu điều khiển:

Bàn đạp ga → cáp dây ga → cáp bướm ga → van bướm ga, van ly tâm → van

sang số → bộ truyền bánh răng hành tinh và bộ biến mô.

10

Lớp: Cơ điện tử - K53

GVHD: TS.NGUYẾN HỮU CHÍ

Hình1.6: Hộp số tự động điều khiển hoàn toàn thủy lực

• Hộp số tự động điều khiển bằng điện tử: Hộp số này sử dụng áp suất

thuỷ lực để tự động chuyển số theo các tín hiệu điều khiển của ECU. ECU

điều khiển các van điện từ theo tình trạng của động cơ và của xe do các bộ

cảm biến xác định, từ đó điều khiển áp suất dầu thuỷ lực.

Sơ đồ tín hiệu điều khiển:

Tín hiệu điện từ các cảm biến (cảm biến chân ga, cảm biến dầu hộp số,

cảm biến tốc độ động cơ, cảm biến tốc độ xe, cảm biến đếm vòng quay,

cảm biến tốc độ tuabin .. vv )và tín hiệu điện từ bộ điều khiển thủy lực →

ECT độngcơ và ECT → tín hiệu điện đến các van điện từ → bộ biến mô

và bánh răng hành tinh.

11

Lớp: Cơ điện tử - K53

GVHD: TS.NGUYẾN HỮU CHÍ

Hình1.7: Sơ đồ nguyên lý hộp số tự động điều khiển bằng

điện tử

3. Phân loại theo cấp số truyền

Có nhiều loại hộp số tự động, hiện nay thông dụng nhất là loại 4, 5, 6 cấp số, có

một số loại xe còn được trang bị hộp số tự động 8 cấp.

4. Phân loại theo cách bố trí trên xe.

- Loại FF:

Hộp số tự động sử dụng cho xe có động cơ đặt trước, cầu trước chủ động. Loại

này được thiết kế gọn do chúng được bố trí ở khoang động cơ.

Hình1.8: Hộp số tự động 8 cấp của trung quốc

12

Lớp: Cơ điện tử - K53

GVHD: TS.NGUYẾN HỮU CHÍ

Hình 1.9: Hộp số tự động loại FF

- Loại FR: Hộp số tự động sử dụng cho xe có động cơ đặt trước, cầu sau chủ

động. Loại này có bộ truyền bánh răng cuối cùng (vi sai) lắp ở bên ngoài nên nó dài

hơn.

Hình 1.10: Hộp số tự động loại FR

13

Lớp: Cơ điện tử - K53

GVHD: TS.NGUYẾN HỮU CHÍ

1.1.4. Chức năng của hộp số tự động:

Về cơ bản hộp số tự động có chức năng như hộp số thường, tuy nhiên hộp số tự

động cho phép đơn giản hóa việc điều khiến hộp số, quá trình chuyển số êm dịu,

không cần ngắt đường truyền công suất từ động cơ xuống khi sang số. Hộp số tự

động tự chọn tỉ số truyền phù hợp với điều kiện chuyển động của ô tô, do đó tạo điều

kiện sử dụng gần như tối ưu công suất động cơ.

Vì vậy, hộp số tự động có những chức năng cơ bản sau:

- Tạo ra các cấp tỉ số truyền phù hợp nhằm thay đổi moment xoắn từ động cơ đến

các bánh xe chủ động phù hợp với moment cản luôn thay đổi và nhằm tận dụng tối

đa công suất động cơ.

- Giúp cho xe thay đổi chiều chuyển động.

- Đảm bảo cho xe dừng tại chỗ mà không cần tắt máy hoặc tách ly hợp.

Ngoài ra ECT còn có khả năng tự chẩn đoán.

1.1.5 Điều kiện làm việc của hộp số tự động

Hộp số tự động làm việc trong điều kiện tỷ số truyền luôn thay đổi vì vậy trong

quá trình làm việc các chi tiết nhanh bị mài mòn.

Hộp số tự động nằm dưới gầm xe nên dễ bị bụi bẩn và có khả năng bị va đập

gây hỏng hóc.

1.1.6 Ưu, nhược điểm của hộp số tự động

a) Ưu điểm:

- Nó giảm mệt mỏi cho lái xe bằng cách loại bỏ các thao tác cắt ly hợp và

thường xuyên phải chuyển số.

- Nó chuyển số một cách tự động và êm dịu tại các tốc độ thích hợp với chế

độ lái xe do vậy giảm bớt cho lái xe sự cần thiết phải thành thạo các kĩ thuật

lái xe khó khăn và phức tạp như vận hành ly hợp.

- Nó tránh cho động cơ và dòng dẫn động được tình trạng quá tải do nó nối

chung bằng thủy lực qua biến mô tốt hơn so với nối bằng cơ khí.

- Hộp số tự động dùng ly hợp thủy lực hoặc biến mô thủy lực việc tách nối

công suất từ động cơ đến hộp số nhờ sự chuyển động của dòng thủy lực từ

cánh bơm sang tua bin mà không qua một cơ cấu cơ khí nào nên không có sự

ngắt quãng dòng công suất vì vậy đạt hiệu suất cao (98 %).

- Thời gian sang số và hành trình tăng tốc nhanh.

14

Lớp: Cơ điện tử - K53

GVHD: TS.NGUYẾN HỮU CHÍ

- Không bị va đập khi sang số, không cần bộ đồng tốc.

b) Nhược điểm

- Kết cấu phức tạp hơn hộp số cơ khí.

- Tốn nhiều nhiên liệu hơn hộp số cơ khí.

- Biến mô nối động cơ với hệ thống truyền động bằng cách tác động dòng chất

lỏng từ mặt này sang mặt khác trong hộp biến mô, khi vận hành có thể gây ra hiện

tượng “trượt” hiệu suất sử dụng năng lượng bị giảm, đặc biệt là ở tốc độ thấp.

Tóm lại ta có thể tóm tắt một cách đầy đủ về các loại hộp số như sau:

Hộp số tự động

Hộp số vô cấp

Hộp số tự động có cấp

Hộp Số Vô Hộp Số Vô Hộp Số Có Cấp loại Hộp Số Có Cấp loại điện

cấp

khiển bằng khiển bằng

dây đai con lăn

điều cấp

điều thường

tử

Số tự động Số

loại

chuyển số thường

tự Số tự động Số tự động

động loại chuyển số chuyển số

bằng côn bằng điều

bằng Côn chuyển số điều khiển Côn

điều khiển bằng Côn Thủy lực và Phanh

và

Thủy lực

và

Điện

khiển Thủy

Phanh.Đi Tử(ECT,EC lực và Điện

ều khiển U)

Tử(ECT,E

thủy lực

CU).

15

Lớp: Cơ điện tử - K53

GVHD: TS.NGUYẾN HỮU CHÍ

Đặc Điểm:

Đặc Điểm: Đặc Điểm: Đặc

Đặc Điểm: Đặc Điểm:

Loại hộp số Loại hộp số Sử

dụng Điểm:

Sử

dụng Sử

dụng

CVT

hành

vận CVT

trên hành

vận biến mô và Sử dụng biến mô và biến mô và

trên côn để vào biến mô côn để vào côn, phanh

hệ số một cách và côn, số một cách để chuyển

một hệ thống một

pu-li, dây đai thống

thông minh, con

hệ thống này thông minh, khiển

cho phép một hệ

khả năng này

đĩa tự

lăn động.Điều chuyển số Chuyển số tự

một cách bằng côn động.Điều

thống chuyển số tự điều khiển khiển

cho bằng thuần động.Điề Thủy lực và chuyển số

phanh để tự

động. số một cách

biến thiên vô phép

hạn giữa số khả

thấp nhất và biến thiên

số cao nhất vô hạn giữa

một thủy

năng túy

lực u khiển Điện

chuyển số (ECT,

Tử bằng Thủy

lực và Điện

Tử (ECT,

ECU).

bằng

ECU).

Thủy lực

thuần túy

mà

không số thấp nhất

không có sự và số cao

ngắt quãng nhất

giữa các số. không

mà

không có sự

ngắt quãng

giữa các số.

* Cấu tạo và nguyên lý hoạt động của hộp số tự động

Hiện nay, hộp sô tư động trên xe có 3 cụm bộ phận chính

1. Bộ biến mô.

2. Bộ truyền động bánh răng hành tinh.

3. Bộ điều khiển thủy lực (đối với hộp số điều khiển hoàn toàn bằng thủy lực)

hoặc bộ điều khiển điện tử kết hợp thủy lực (đối với hộp số điều khiển bằng điện

tử). Ngoài ra, trên hộp số tự động còn có các cơ cấu và các hệ thống điều khiển

khác như: cơ cấu chuyển số cơ khí, hệ thống làm mát dầu hộp số, hệ thống khóa

cần số (shift-lock system), hệ thống khóa công tắc máy(keyinterlocksystem)

II.Cấu tạo và nguyên lý làm việc của các phần tử điều khiển HSHT

Các phần tử điều khiển trong HSHT Gồm:

• Các loại phanh dải

16

Lớp: Cơ điện tử - K53

• Các loại ly hợp khóa làm việc trong dầu

GVHD: TS.NGUYẾN HỮU CHÍ

• Các khớp một chiều

• Khớp an toàn khóa trục bị động

• Hệ thống van

• Cảm biến

2.1 Các loại Phanh dải

Trong HSHT phanh dải dung để khóa 1 chi tiết nào đó với vỏ hộp số hoặc dung để

khóa trục bị động của hộp số khi cần chọn số nằm ở vị trí “P” .Cấu tạo phanh dải

bao gồm: bề mặt trụ của chi tiết cần khóa được gọi là tang trống, hai đầu của phanh

có cấu trúc đa dạng phụ thuộc vào cơ cấu điều khiển. Cấu tạo phanh dải có thể chia

thành 2 loại:

*Loại điều khiển trực tiếp: tác động điều khiển đặt vào 1 đầu dải phanh thông qua

xy lanh điều khiển, một đầu nằm tựa trên vỏ. Một trong 2 đầu của phanh cho phép

điều chỉnh khi cần thiết.

*Loại điều khiển tác động kép vào cả 2 đầu, được gọi là kết cấu servo

a. Một số kết cấu phanh dải điều khiển một đầu

Dải phanh được cấu tạo từ thét lá mỏng, bề mặt trong được dáng 1 lớp atbet có

chiều dày 0,8 đến 1,2mm làm bề mặt ma sát . Cấu trúc hai đầu của dải phanh tạo

nên các điểm tỳ. Tang trống là bề mặt hình trụ tròn .Giữa hai bề mặt làm việc có

khe hở nhỏ đảm bảo tang trống quay tự do .Khe hở này được quyết định bởi cơ cấu

có bu lông điều chỉnh .Khi phanh momen ma sát truyền qua các đầu tỳ tác dụng

vào vỏ hộp số.

17

Lớp: Cơ điện tử - K53

GVHD: TS.NGUYẾN HỮU CHÍ

Hình 1-11 Cấu tạo của phanh dải trên hộp số NISSAN BLUBIRD

a) Cấu tạo chi tiết ; b) Mặt cắt

Cụm pittong xy lanh điều khiển nằm trên vách ngăn của hộp số, một đầu cần đẩy

tỳ vào pittong, còn đầu kia tỳ vào điểm tỳ của phanh dải. Trong kết cấu của HSHT

này và trên nhiều hộp số khác sử dụng hai pittong điều khiển. Một pittong lớn dung

để đóng phanh, pittong bé nằm trong pittong lớn điều khiển mở phanh. Trong hệ

thống thủy lực dufnh hai thùng dầu tới xy lanh. Nếu một đường dầu có áp suất cao

thì đường dầu kia là đường dầu hồi và ngược lại. Nhờ kết cấu như vậy việc đóng

mở phanh diễn ra trong thời gian quá độ rất ngắn đảm bao cho quá trình chuyển số

dứt khoát và êm dịu. Loại này được gọi là xy lanh pittong kép.

+ Phanh dải của hang FORD (H 1-12)

Cấu tạo tương tự như hình 1-11, nhưng ở cấu trúc này đòn tỳ ở dạng đòn nối nhằm

tăng khả năng tự lựa cho cơ cấu khi làm việc đảm bảo tiếp xúc đều trên toàn chu vi

của dải phanh .Đầu tỳ tựa lên vỏ tạo điều kiện điều chỉnh khe hở giữa dải phanh và

tang trống .Đầu vít tỳ nằm ở phần dưới của vỏ hộp số, khi điều chỉnh không cần

tháo đáy dầu.

18

Lớp: Cơ điện tử - K53

GVHD: TS.NGUYẾN HỮU CHÍ

Hình 1-12. Cấu tạo phanh dải của hãng FORD

Phanh dải điều khiển một đầu một đầu với xy lanh điều khiển dạng đơn , trong cơ

cấu bố trí lò xo có độ cứng cao để nhả phanh nhanh chóng .Một số phanh dải có

kết cấu đầu tựa cố định không điều chỉnh được như trên hình 1-13 . Việc điều

chỉnh thực hiện trên đầu tựa điều khiển .Khi tiến hành điều chỉnh sẽ phải tháo đáy

dầu của hộp số .Công việc điều chỉnh sẽ được tiến hành đồng thời với việc tháo rửa

lưới lọc của hệ thống thủy lực

b. Phanh dải điều khiển hai đầu

Phanh dải điều khiển hai đầu bằng một xy lanh tác dụng một chiều như trên hình 1-

14. Phần điều khiển có các đòn làm việc ở dạng liên đồng

19

Lớp: Cơ điện tử - K53

GVHD: TS.NGUYẾN HỮU CHÍ

Hình 1-13 Cấu tạo phanh dải của hãng FIAT

Cơ cấu điều chỉnh khe hở dải phanh, tang trống, theo dạng cam tỳ giữa hai

đoàn kéo, và tạo nên điểm tựa khi làm việc. Phanh dải loại này có hiệu quả tạo nên

momen phanh lớn , được dung cho các số truyền thấp mà kích thước kết cấu bên

trong không lớn

20

Tiểu luận môn Truyền động công suất - Nguyễn Thanh Huy