Giáo trình Hàn MIG-MAG cơ bản

UỶ BAN NHÂN DÂN TỈNH LÀO CAI

TRƯỜNG CAO ĐẲNG LÀO CAI

GIÁO TRÌNH TRUNG CẤP CAO ĐẲNG

MÔN HỌC/MÔ ĐUN: HÀN MIG- MAG CƠ BẢN

NGÀNH/NGHỀ: HÀN

Lào Cai, năm 2019

1

TUYÊN BỐ BẢN QUYỀN

Tài liệu này thuộc loại sách giáo trình nên các nguồn thông tin có thể được phép dùng

nguyên bản hoặc trích dùng cho các mục đích về đào tạo và tham khảo.

Mọi mục đích khác mang tính lệch lạc hoặc sử dụng với mục đích kinh doanh thiếu

lành mạnh sẽ bị nghiêm cấm.

2

1

LỜI GIỚI THIỆU

Giáo trình mô đun “Hàn MIG- MAG cơ bản” được biên soạn theo đề cương

chương trình chi tiết đào tạo nghề Hàn do hiệu trưởng trường Cao đẳng Lào Cai ban

hành ngày tháng năm 2019.

Trong chương trình đào tạo nghề Hàn, mô đun “Hàn MIG- MAG cơ bản ” là mô

đun có vai trò quan trọng giúp cho người học các kiến thức cơ bản và trọng tâm về

kỹ thuật hàn MIG-MAG, hình thành nên kỹ năng nghề nghiệp. Đây cũng là mô đun

cơ bản để tiếp thu những kiến thức và kỹ năng của công nghệ hàn tiên tiến và hiện

đại.

Khi biên soạn giáo trình. Chúng tôi luôn bám sát theo đề cương chương trình chi

tiết; nội dung được biên soạn ngắn gọn, dễ hiểu. Các kiến thức trong toàn bộ giáo

trình có mối liên hệ logíc chặt chẽ. Tuy vậy giáo trình cũng chỉ là một phần trong nội

dung của chuyên ngành đào tạo, nên người dạy, người học có thể tham khảo thêm

các tài liệu có liên quan đối với ngành học để việc sử dụng giáo trình có hiệu quả

hơn.

Khi biên soạn, chúng tôi đã cố gắng cập nhật những kiến thức mới có liên quan

đến mô đun và phù hợp với đối tượng sử dụng cũng như cố gắng gắn những nội

dung lý thuyết với thực hành để giáo trình có tính thực tiễn cao.

Trong quá trình biên soạn mặc dù đã cố gắng, nhưng chắc chắn không tránh khỏi

những thiếu sót do thời gian biên soạn còn ngắn và trình độ còn hạn chế. Rất mong

được sự góp ý của người sử dụng để giáo trình được hoàn thiện hơn.

Lào Cai, tháng năm

Tham gia biên soạn

1. Chủ biên: Hoàng Đức Lượng

2

NỘI DUNG CHI TIẾT CỦA GIÁO TRÌNH MÔ ĐUN

BÀI 1: VẬN HÀNH MÁY HÀN MIG, MAG

1. LẮP ĐẶT VẬN HÀNH MÁY HÀN MIG, MAG

1.1. Lắp đặt, vận hành may hàn MIG, MAG

Để đảm bảo an toàn trong quá trình vận hành may hàn MIG/ MAG người học cần phải

làm tốt công tác chuẩn bị sau:

- Kiểm tra thiết bị hàn (dây dẫn điện đầu vào, cáp hàn, các đầu nối, đầu kẹp cáp...)

- Kiểm tra và lắp đồng hồ giảm áp vào chai khí.

- Nối ống dẫn khí bảo vệ vào đầu ra của đồng hồ giảm áp và kiểm tra độ kín.

Trình tự vận hành máy:

(1) Đóng cầu dao điện của máy hàn

(2) Kiểm tra đèn báo công suất chính khi điện áp 380 V vào máy(nếu có).

(3) Bật công tắc nguồn.

(4) Mở van chai khí.

Lưu ý: Khi mở van chai khí, không được đứng đối diện với cửa ra của chai khí. Khí

trong chai với áp suất cao có thể thổi gây chấn thương cho người (rộp da, bỏng lạnh).

(5) Đặt công tác kiểm tra khí (Gas) ở vị trí “ CHECK”.

(6) Điều chỉnh lưu lượng khí ở mức mong muốn

Lưu ý: Điều chỉnh lưu lượmg khí bằng cách xoay nhẹ van tiết lưu theo chiều mũi tên

OPEN (ngược chiều kim đồng hồ) sao cho tâm viên bi trong lưu kế trùng với vạch chỉ số

lít/phút.

(7) Chuyển công tắc kiểm tra về vị trí “WELD”.

(8) Chon chế độ lấp rãnh hồ quang (Crater) “OFF” hoặc “ON”.

Lưu ý: Khi chon chế độ lấp rãnh hồ quang “ON”, thì phải điều chỉnh dòng điện và

điện áp lấp rãnh hồ quang trên bảng ở nguồn điện hàn (trên mặt máy).

(9) Chọn chế độ hàn.

(10) Mồi, duy trì hồ quang – hàn thử.

Lưu ý: Trước khi mồi hồ quang cần phải kiểm tra cẩn thận giá trị của dòng điện hàn

và điện áp hàn ở bảng điều khiển, trên cơ cấu chuyển dây hàn với giá trị tương ứng

với kích thước của đường kính dây hàn như đã tra hoặc tính toán.

1.2 Bảo quản máy hàn MIG, MAG

Từ đặc điểm của thiết bị hàn MIG/MAG hiện nay vẫn còn khá đắt do đó để khai thác

thiết bị lâu dài trong quá trình thực tập cũng như trong sản xuất người học cũng như giáo

viên cần tuân thủ nhưng quy định sau:

Tuân thủ hướng dẫn của nhà sản xuất trong việc lắp đặt và vận hàn máy hàn.

Nắm vững kết cấu của từng chủng loại máy trên cơ sơ đó lắp đặt, vận hành và bảo

dưỡng máy cho đúng.

Việc bảo dưỡng máy thường tiến hàn theo các bước sau:

- Kiểm tra lỗ của ống tiếp điện (bép hàn):

Hồ quang sẽ không ổn định khi đường kính của lỗ ống tiếp điện và đường kính của

3

dây hàn không khớp và lỗ của ống tiếp điện bị ô van.

Nếu suất hiện “burn back”, dây hàn bị nóng chảy dính vào đầu ống tiếp điện. Loại trừ

sự bám dính của kim loại dây hàn nóng chảy vào đầu ống tiếp điện bằng cách dũa.

Lưu ý: Khi bắt đầu gây hồ quang không để đầu dây hàn tiếp xúc với kim loại cơ bản,

mà phải để đầu dây hàn cách kim loại cơ bàn một khoảng từ (1- 2) mm.

- Kiểm tra tình trạng lắp ghép của ống tiếp điện

Nếu ống tiếp điện bị hỏng, hồ quang sẽ không ổn định và sự chuyền điện cho dây hàn

có thể không thực hiện được. Đầu ren có thể bị cháy, hỏng. Chúng ta không thể phát hiện ra

sự lắp ghép không tốt của ống tiếp điện từ bên ngoài. Vì vậy chúng ta phải kiểm tra trạng

thái lắp ghép của ống tiếp điện bằng cách vặn chặt ống tiếp điện.

- Làm sạch các hạt kim loại dính trong miệng chụp khí

Nếu các hạt kim loại bám dính trong miệng chụp khí, khí bảo vệ sẽ không không thể

phun ra từ miệng chụp khí đều đặn. Bọt khí hoặc lõ rỗ có thể xuất hiện trong kim loại mối

hàn. vì vậy phải thường xuyên làm sạch miệng phun bằng các dụng cụ mềm và chất làm

sạch chuyên dụng. Nếu dùng dụng cụ cứng để làm sạch có thể làm xước miệng phun, như

vây rất nhiều hạt kim loại bám dính vào bên trong miệng phun.

- Kiểm tra ống chia khí.

Nếu không sử dụng ống chia khí, các hạt kim loại và xỉ bắn toé sẽ dính vào phía cuối

miệng phun. Mỏ hàn có thể bị cháy do sự cách ly giữa miệng phun và thân mỏ hàn không

tốt và khí bảo vệ không thể phun đều đặn từ miệng phun.

- Làm sạch bảng điều khiển trong máy bằng khí nén.

2. GÂY HỒ QUANG VÀ CÁC CHUYỂN ĐỘNG CỦA MỎ HÀN

2.1: Tư thế thao tác hàn:

Trong quá trình thao tác hàn ngoài việc chuẩn bị tốt thiết bị, dụng cụ, vật tư, vật liệu

và chon được chế độ hàn phù hợp thì việc ngồi đúng tư thế hàn không những giúp cho

người học thực hiện các thao động tác linh hoạt, chuẩn xác, tăng năng suất hàn mà còn có

tác dụng làm giảm mệt mỏi.

- Ngồi đúng tư thế như hình vẽ

- Cúi nghiêng thân người về phí trước

- Cầm mỏ hàn (gun welding) ở tay thuận và giữ cánh tay ở vị trí ngang

4

2.2. CHẾ ĐỘ HÀN

Chế độ hàn là yếu tố quan trọng. Trong quá trình hàn cần phải chọn đúng chế độ hàn,

nếu không việc hàn sẽ gặp khó khăn và mối hàn nhận được sẽ không đảm bảo yêu cầu. Nó

là tập hợp tất cả các thông số như đường kính điện cực, dòng điện hàn, điện áp hồ quang,

tốc độ hàn, tầm với điện cực và lưu lượng khí... cho ta nhận được mối hàn đảm bảo về hình

dạng và chất lượng.

2.4.1. Kích cỡ điện cực (dây hàn).

Kích cỡ điện cực thường dùng (mm): 0.6, 0.8, 0.9, 1.0, 1.2, 1.6, 2.4. Mỗi kích cỡ điện

cực đều có khoảng dòng điện riêng tuỳ theo thành phần dây hàn, kỹ thuật hàn hồ quang

ngắn mạch hay hồ quang phun. Nói chung kích cỡ điện cực tăng khi tăng chiều dày kim loại

cơ bản. Tuy nhiên sự lựa chọn kích cỡ điện cực là rất quan trọng và phải cẩn thận, tuỳ theo

ứng dụng cụ thể.

2.4.2. Dòng điện hàn

Dòng điện hàn được chọn phụ thuộc vào kích thước điện cực (dây hàn) dạng truyền

kim loại lỏng và chiều dày của liên kết hàn. Khi dòng điện quá thấp sẽ không đảm bảo ngấu

hết chiều dày liên kết, giảm độ bền của mối hàn. Khi dòng điện quá cao, sẽ làm tăng sự bắn

toé kim loại, gây ra rỗ xốp, biến dạng, mối hàn không ổn định.

Với loại nguồn điện có đặc tính ngoài cứng ( điện áp không đổi) dòng điện hàn tăng

khi tăng tốc độ cấp dây và ngược lại.

in./min

800

700

600

500

400

300

200

100

m/min

19

17

15

13

11

9

)

N

I

5

3

0

.

(0

)

N

I

M

)

N

0

I

M

3

5

4

0

9

.

(0

.

0

.

0

(0

M

)

M

N

M

I

M

2

8

7

6

.

1

.

0

.

0

1

(0

M

6

.

5

1

3

1

50

100

150

200

250

300

350

400

Dòng điện hàn A

2.4.3. Điện áp hàn.

Đây là thông số rất quan trọng trong hàn GMAW, nó quyết định dạng truyền kim loại

lỏng. Điện áp hàn sử dụng phụ thuộc vào chiều dầy chi tiết hàn, kiểu liên kết, kích cỡ và

thành phần điện cực, thành phần khí bảo vệ, vị trí hàn v.v...Để có được giá trị điện áp hàn

hợp lý, có thể phải hàn thử vài lần, bắt đầu bằng giá trị điện áp hồ quang theo tính toán hay

tra bảng, sau đó tăng hoặc giảm theo quan sát đường hàn để chọn giá trị điện áp thích hợp.

5

Truyền giọt lỏng

Truyền ngắn mạch

Đường kình điện cực 1.6 mm

Đường kính điện cực 0.9 mm

25%Ar Ar- O₂

Ar- O₂

75%Ar

Kim loại

Ar

He 75% He (1-5%

0₂)

CO₂Ar (1-5%

0₂)

(25%

CO₂)

CO₂

Al

Mg

C

25

26

-

30 29

-

19 -

16 -

17 18

-

28

-

28

30

19

20

Thép hợp

kim thấp

-

28

30

17 18

19

20

Thép

không rỉ

24

26

-

18 19

22 -

21

-

Ni

30 28

Hợp kim

Ni-Cu

26

30 28

-

22 -

-

Hợp kim

Ni- Cr-Fe

26

30

30 28

36 33

-

22 -

-

Cu

24 22

Hợp kim

Cu-Ni

28

32 30

-

23 -

-

Bronze Si 28

Bronze Al 28

Bronze P 28

28

-

23

2.4.4 Tầm với điện cực:

Đó là khoảng cách giữa đầu điện cực và mép bép tiếp điện (hình...). Khi tăng chiều

dài tầm với điện cực, nhiệt nung nóng đoạn dây hàn này sẽ tăng, dẫn tới làm giảm cường độ

dòng điện hàn cần thiết để nóng chảy điện cực theo tốc độ cấp dây nhất định. Khoảng cách

này rất quan trọng khi hàn thép không gỉ, sự biến thiên nhỏ cũng có thể làm tăng sự

biến thiên dòng điện một cách rõ rệt.

Chiều dài tầm với điện cực quá lớn sẽ làm dư kim loại nóng chảy ở mối hàn, làm

giảm độ ngấu và lãng phí kim loại hàn. Tính ổn định của hồ quang cũng bị ảnh hưởng. Nếu

chiều dài phần nhô quá nhỏ, sẽ gây ra sự bắn toé, kim loại lỏng dính vào mỏ hàn, chụp khí,

làm cản trở dòng khí bảo vệ, gây ra rỗ xốp trong mối hàn.

6

Chụp khí

Bép hàn

Tầm với điện cực

Khoảng cách từ bép hàn đến KLCB

Khoảng cách từ chụp khí đến KLCB

2.3. GÓC NGHIÊNG MỎ HÀN, TẦM VỚI DÂY HÀN:

2.3.1. Ảnh hưởng của góc nghiêng mỏ hàn khi U_h; Ih; và tốc độ hàn không đổi

Trong quá trình hàn nếu nghiêng mỏ hàn theo cùng chiều hay ngược chiều hướng hàn

cũng đều gây ảnh hưởng tới sự ổn định của hồ quang và sự tạo hình mối hàn

Góc nghiêng mỏ hàn so với Nghiêng về phía Thẳng đứng

Nghiêng về phía

trước

hướng hàn

sau

Độ ngấu

Ít

Trung bình

Lớn

Điền đầy khe hở

Hồ quang

Tốt

Kém

Ổn định kém

Cao

Ổn định kém

Thấp

Mức độ bắn toé

Mối hàn

Rộng

Hẹp

[Ghi chú]: Khi hàn từ phải sang trái (hàn trái; hàn đẩy).

+ Nếu tốc độ hàn quá chậm kim loai hàn sẽ chảy tràn về phía trước có thể xẩy ra lỗi

kết dính.

+ Giữ mỏ hàn hoạt động ở góc 10  20⁰theo phương thẳng đứng và đẩy mỏ hàn về

phía trước.

+ Luôn phải luôn giữ hồ quang ở nửa đầu của bể hàn.

+ Trong hàn MIG nên sử dụng phương pháp hàn trái (hàn đẩy), không nên sử dụng

phương pháp hàn phải (hàn kéo).

7

2.3.2. Ảnh hưởng của tầm với dây hàn khi U_h; Ih; và tốc độ hàn không đổi.

Nều ta đưa gần mỏ hàn hay ra xa so với vật hàn, tức là thay đổi tầm với dây hàn. Dù

đưa ra xa hay lại gần đều dẫn tới ảnh hưởng tới quá trình hàn:

Chiều dài tầm với điện cực

Độ ngấu

Nhỏ

Lớn

Thấp

Ít

Trung bình

Lớn

Ít

Công suất hồ quang

Độ bắn toé

Nhỏ

Cao

Nhiều

Độ nung điện cực hàn

2.4: PHƯƠNG PHÁP GÂY DUY TRÌ VÀ KẾT THÚC HỒ QUANG:

Trước khi mồi hồ quang, cần phải làm sạch những hạt kim loại ở xung quanh

miệng phun, người thao tác cầm mỏ hàn nghiêng một góc 10⁰ 25⁰so với phương

thẳng đứng. ấn công tắc mỏ hàn, khí bảo vệ được phun ra trước bảo vệ vùng hàn, sau

đó hồ quang hàn hình thành. Khi hồ quang hình thành do dây điện cực được đưa vào

vũng hàn tự động nên cần di chuyển mỏ hàn dọc theo trục đường hàn tránh trường hợp

kim loại lỏng (do kim loại điền đầy tạo thành) cao dần dính vào bép hàn và chụp khí.

- Khi kết thúc hồ quang ấn công tắc mỏ hàn lúc này hồ quang sẽ ngắt, khi hồ

quang ngắt chúng ta phải giữ nguyên mỏ hàn một lúc để cho khí bảo vệ bảo vệ vũng

hàn.

8

3 Phần thực hành

PHIẾU HƯỚNG DẪN THỰC HÀNH

1/B1/MĐ17

CÔNG VIỆC: VẬN HÀNH THIẾT BỊ HÀN MIG- MAG

Nội

Ghi

chú

TT

1

Yêu cầu kỹ thuật

Dụng cụ, trang thiết bị

dung

- Các mối nối phải chắc chắn,

sử dụng Bu lông, đai ốc bằng

đồng, kiểm tra dòng điện hàn

đúng quy định

- Nối ống dẫn khí bảo vệ vào

đầu ra của đồng hồ giảm áp đảm

bảo độ kín

- Ca bin hàn, bàn hàn, máy

hàn MIG- MAG, bộ cáp hàn,

moe hàn hàn, kìm kẹp mát,

van giảm áp, chai khí CO2,

Ống dẫn khí, Mỏ lết, tuốc

nơvit....

Lắp đặt

thiết bị

Vận hành - Đúng trình tự.

thiết bị

- Ca bin hàn, bàn hàn,

máy hàn MIG- MAG đã lắp

đặt, phôi hàn.

2

- Đảm bảo an toàn cho người

và trang thiết bị

Mồi hồ

quang

- Ngồi đúng tư thế hàn.

- Chọn đúng chế độ hàn

- Ca bin hàn, bàn hàn,

máy hàn MIG- MAG đã lắp

đặt, phôi hàn.

- Giứu đúng góc độ que hàn

và tầm với điện cực trong suốt

quá trình hàn.

3

4

- Mồi được hồ quang cháy

êm.

Ghi tên, ghi rõ họ tên, ca, nhóm thực

nộp bài tập

Phấn

9

BÀI 2: Hàn giáp mối không vát mép ở vị trí bằng (1G)

1. Đặc điểm hàn giáp mối không vát mép ở vị trí bằng bằng máy hàn MAG

Là các mối hàn được phân bố trên các mặt phẳng nằm trong góc từ 0 ÷ 60⁰.

Mối hàn giáp mối là mối hàn nối hai đầu tấm kim loại lại với nhau khi chúng cùng

nằm trong một mặt phẳng, có đặc điểm như sau:

a

b

- Đây là mối ghép đơn giản, tiết kiệm kim loại, dễ chế tạo dùng phổ biến trong

thiết kế chi tiết mới.

- Hàn sấp giáp mối là phương pháp hàn được ứng dụng rộng rãi trong sản xuất

vì có nhiều ưu điểm:

+ Dễ thao tác, dễ quan sát tình hình nóng chảy của kim loại mối hàn.

+ Khi kim loại que hàn nóng chảy, những giọt kim loại dựa vào trọng lượng

bản thân rơi vào vùng nóng chảy vũng hàn dễ dàng mà không bị chảy ra ngoài.

+ Cường độ lao động của người thợ hàn bỏ ra ít.

+ Cho phép chọn đường kính dây hàn lớn, cường độ dòng điện lớn (I = 60d)

nên năng suất cao, chất lượng tốt.

Nếu điều kiện cho phép nên chuyển tất cả các vị trí về hàn sấp.

+ Có thể vát hoặc không vát mép.

+ Nếu s < 6mm thì không vát.

Nếu s > 6 vát mép V, X, U, 2U...

Bảng 5-1. Kích thước mối hàn giáp mối không vát mép

S

1

2

3

4

5

6

B

4

A

H

0^+0,5

1^±0,5

2^±1

5

a

h

6

b

1⁺¹

-0,5

8

10

2. Trình tự thực hiện

2.1. Đọc bản vẽ

135

Yêu cầu kỹ thuật:

- Mối hàn đúng kích thước,

- Mối hàn không bị khuyết tật

2.2. Chuẩn bị

2.2.1 Chọn chế độ hàn:

Căn cứ vào bảng tra thông số hàn ta có

Dòng điện hàn I_h

165  175 (A)

20 22 (V)

Điện áp hàn U_h

Lưu lượng khí bảo vệ VCO₂

8  10 lit/phút

2.2.2 Chuẩn bị thiết bị hàn.

- Máy hàn: MAG MILER

- Máy cắt, máy mài đứng 2 đá, máy mài cầm tay.

2.2.3 Dụng cụ:

- Đe, búa nguội, thước lá, mũi vạch, đục nguội, kìm bấm dây, Clê hoặc mỏ lết.

2.2.4 Vật tư

11

- Dây hàn GM70- S Ф1,0 mm số lượng 0,2Kg/HS/Ca

-Thép tấm CT3 hoặc tương đương có kích thước:

+ (200x100x6) mm x 2 tấm

- Nắn phẳng và làm sạch phôi: chú ý làm sạch phôi sang hai bên từ 15- 20mm

2.3. Gá phôi hàn

2.3.1. Gá phôi.

- Kích thước và phương pháp gá đính như hình vẽ

+ Đặt phôi liệu song song với cạnh bàn hàn, chỉnh cho khe hở giữa hai tấm phôi a =

2mm, gá hai tấm phôi hàn phải đảm bảo thẳng, phẳng không bị so le.

+ Tạo góc bù biến dạng trước khi hàn góc α = 2⁰

- Trong quá trình chế tạo kết cấu kim loại hàn, gá phôi hàn là một tổ hợp quan trọng

và tốn công nhất. Quá trình gá phôi có thể:

+ Căn cứ đường vạch dấu, vị trí tương hỗ giữa vật hàn do đường vẽ quyết định.

+ Căn cứ khuôn mẫu (lấy kết cấu thứ nhất làm khuôn mẫu nhưng kiểm tra chính xác

kích thước ban đầu sau đó một thời gian lại kiểm tra lại tránh bị sai lệch hình dạng).

Dùng khuôn hoặc dụng cụ kẹp chuyên dùng phương pháp này hoàn thiện hơn.

2.3.2. Hàn đính.

Công việc chủ yếu của tổ hợp kết cấu là hàn đính (định vị chi tiết trong kết cấu). Hàn

đính có ảnh hưởng rất lớn đến chất lượng mối hàn. Nếu mối đính quá dài hoặc quá cao sẽ

làm cho mối hàn chính thức lồi lõm không đều. Ngược lại, mối đính quá ngắn sẽ làm cho

nó dễ bị nứt do ứng suất khi hàn gây nên. Do vậy khi hàn đính phải đảm bảo các yêu cầu

sau:

- Cường độ dòng điện khi hàn đính phải cao hơn khi hàn chính thức 10%.

- Khoảng cách giữa các mối hàn đính (40 ÷ 50)S, nhưng lớn nhất cũng không vượt

quá 300 mm.

- Chiều dài của vết đính bằng (3 ÷ 4)S, nhưng không vượt quá 30mm, thông thường

là (10 ÷ 15) mm.

- Bề dày của vết đính thường bằng (0,5 ÷ 0,7)S. Nhưng không được lớn hơn bề dày

của mối hàn chính.

- Vết đính phải cách mặt ngoài của đầu nối một khoảng (10 ÷ 15) mm.

12

- Sau khi hàn đính xong vật hàn có thể bị cong vênh, nên trước khi hàn chính thức phải nắn

sửa lại vật hàn cẩn thận.

2.4.Tiến hành hàn

2.4.1 Góc độ mỏ hàn.





- Góc nghiêng mỏ hàn:  = 70⁰– 80⁰;  = 90⁰

- Chuyển động mỏ hàn: răng cưa, bán nguyệt

2.4.2 Kỹ thuật hàn.

Đối với bài luyện tập này ta sử dụng hai phương pháp hàn:

- Phương pháp hàn đẩy (Góc nghiêng của mỏ hàn ngược hướng hàn hoặc hàn

trái- hàn từ phải qua trái)

Chuyển động mỏ hàn: chuyển động mỏ hàn theo đường thẳng, đi lại, răng cưa,

bán nguyệt, vòng tròn lệch.

10~20

⁰

90⁰

Hướng

hàn

- Phương pháp hàn kéo (Góc nghiêng của mỏ hàn cùng chiều hướng hàn, hàn

phải).

Dao động mỏ hàn: chuyển động mỏ hàn theo đường thẳng, đi lại, răng cưa, bán

nguyệt.

10~20

⁰

Hướng

90⁰

13

Lưu ý:

- Các góc nghiêng của mỏ hàn, tầm với của điện cực cần phải giữ ổn định trong

suốt quá trình hàn.

- Luôn quan sát bể hàn, hồ quang luôn hướng vào phần đầu của bể hàn.

- Dao động đúng biên độ (độ rộng dao động) và bước hàn.

- Dừng ở lại hai bên.

- Kết thúc đường hàn sử dụng chế độ lấp rãnh hồ quang hoặc gây và ngắt hồ

quang liên tục để điền đầy kim loại vào bể hàn.

2.5. Kiểm tra chất lượng mối hàn

2.5.1. Làm sạch và quan sát bề mặt mối hàn.

- Gõ sạch xỉ, dùng bàn chải sắt đánh sạch mối hàn

- Quan sát bề mặt kiểm tra và phát hiện các khuyết tật bên ngoài mối hàn: sai

lệch về hình dáng kích thước, mức độ biến dạng của liên kết hàn, kiểm tra mối hàn

có rỗ xỉ, rỗ khí, cháy cạnh, chảy tràn, độ đồng đều của vảy hàn…

2.52. Các loại khuyết tật thường gặp nguyên nhân và biện pháp phòng

tránh

2.5.2.1. Mối hàn không ngấu.

- Nguyên nhân: do cường độ dòng điện hàn yếu, tốc độ hàn lớn.

- Biện pháp phòng ngừa: Quan sát tình hình nóng chảy của vũng hàn để điều

chỉnh lại dòng điện và tốc độ hàn, trước khi hàn phải hàn thử để kiểm tra chế độ hàn.

2.5.2.2 Mối hàn khuyết cạnh.

* Nguyên nhân:

- Dòng điện hàn quá lớn

- tầm với điện cực quá lớn

- Góc độ mỏ hàn và dao động mỏ hàn chưa hợp lý

- Sử dụng chưa đúng kích thước điện cực hàn

*Cách khắc phục.

- Khi dao động que hàn sang hai bên mối hàn có thời gian dừng để cho kim loại

phụ điền đầy vào hai bên.

- Đảm bảo đúng góc độ chuyển động của mỏ hàn.

- Điều chỉnh lại chế độ dòng điện, điện áp.

- Điều chỉnh lại tầm với điện cực.

14

- Điều chỉnh lại vận tốc hàn, và góc độ mỏ hàn cho phù hợp.

2.5.2.3. Mối hàn bị rỗ khí.

1. Lỗ khí tập trung; 2. Lỗ khí trên bề mặt; 3. Lỗ khí đơn

* Nguyên nhân.

- Do hàm lượng Cácbon trong kim loại vật hàn và que hàn quá cao.

- Góc độ mỏ hàn và tầm với điện cực không phù hợp, vật hàn ướt, vật hàn có gỉ

sắt , dầu mỡ bẩn.

- Không che chắn gió tốt, lưu lượng khí bảo vệ không đủ.

*. Cách khắc phục.

- Dùng dây hàn có hàm lượng Các bon tương đối thấp, khả năng khử oxy tốt.

- Giữ đúng góc độ và tàm với điện cực phù hợp. Che chắn gió và điều chỉnh lưu

lượng khí phù hợp trước khí hàn

- Kéodài thời gian giữ nhiệt vật hàn.

2.6. An toàn lao động và vệ sinh công nghiệp

2.6.1. An toàn lao động.

- Trang bị đầy đủ bảo hộ lao động: Mặt nạ hàn, kính bảo hộ, tạp dề da, dày da, ống

che chân, che tay.

- Có trang bị bình chống cháy và bình chống cháy phải thường xuyên được kiểm tra

hạn sử dụng.

- Nghiêm chỉnh chấp hành nội qui xưởng thực hành.

2.6.2. Vệ sinh phân xưởng.

Sau khi kết thúc ca thực tập, phải vệ sinh khu vực hàn và toàn bộ xưởng.

- Khoa chai khí và xả khí còn lại trong van giảm áp

- Cắt công tắc “OFF” của máy hàn.

- Cắt cầu dao điện nguồn vào máy hàn.

- Cuốn dây hàn treo vào vị trí quy định.

- Thu dọn các dụng cụ: Kính hàn, búa nguội, búa gõ xỉ, dưỡng kiểm… vào vị trí

quy định

- Vệ sinh bàn hàn: Các đầu mẩu que hàn ; phôi hàn; xỉ hàn để riêng các thùng khác

nhau.

- Vệ sinh toàn bộ phân xưởng.

15

Trình tự thực hiện mối hàn giáp mối ở vị trí bằng :

Nội dung

công việc

Dụng

cụ,

Yêu cầu

đạt được

TT

Hình vẽ minh họa

Thiết bị

-Nắm được

các kích thước

cơ bản

Đọc

bản vẽ

1.

Hiểu được yêu

cầu kỹ thuật

135

Yêu cầu kỹ thuật:

- Mối hàn đúng kích thước,

- Mối hàn không bị khuyết tật

- Kiểm tra

đảm bảo an

toàn, đặt đúng

chế độ hàn

Chuẩn bị

2

- Máy hàn,

máy mài, máy

cắt con rùa,

búa, thước lá..

- Thiết

bị, dụng

cụ

- Phôi hàn .

- Phôi phẳng,

thẳng không bị

- Vật tư

pavia,

đúng

kính thước.

- Dây GM-

70S Ф0,8.

- Dây hàn

16

3

- Mối đính

nhỏ gọn, đủ

bền, đúng vị

trí

Thiết bị

hàn

hồ

quang tay,

đồ gá, búa

nguội

- Gá đính

- Phôi sau

khi gá đính

đảm bảo 90⁰

- Đảm bảo

an toàn cho

Thiết bị

hàn

MIG/MAG

Tiến

hành

hàn

người

và

4



thiết bị



- Dao động

và góc độ

que từng lớp

phải hợp lý

- Phát hiện

được

khuyết tật

của mối hàn

các

Thước

kiểm

mối hàn

Kiểm

tra

5

tra

PHIẾU HƯỚNG DẪN THỰC HÀNH

17

CÔNG VIỆC: HÀN GIÁP MỐI KHÔNG VÁT CẠNH VỊ

TRÍ HÀN BẰNG

1/B2/MĐ17

Ghi

chú

TT Nội dung

Yêu cầu kỹ thuật

Dụng cụ, trang thiết bị

- Nắm được các kích

thước cơ bản

Đọc bản vẽ

- Bản vẽ hàn

1

Hiểu được yêu cầu kỹ thuật

Chuẩn bị

Thiết bị,

dụng cụ

hàn.

- Tính toán và đặt đúng chế - Ca bin hàn, bàn hàn, máy

độ hàn.

hàn MIG- MAG, máy cắt, bộ

cáp hàn, mỏ hàn, kìm kẹp

mát, găng tay da, mặt nạ hàn,

bàn chải sắt, búa gõ xỉ, kìm

kẹp phôi.

- Chuẩn bị thiết bị đầy đủ

theo quy định, đúng chủng

loại, yêu cầu của bài thực

hành.

2

- Bản vẽ phôi; Kéo cần hoặc

máy cắt, máy mài, đe, búa

nguội, thước lá, mũi vạch

- Phôi có KT:

+ 200x100x6 / 2 phôi/1hs

+ Nắn thẳng, nắn phẳng

phôi, làm sạch bề mặt phôi

- Dây hàn Ф 0,8 mm

0,2 kg/HS/ca

Gá đính

- Mối đính nhỏ gọn, đủ bền, Can bin hàn, bàn hàn, máy

đúng vị trí

hàn MIG- MAG, bộ cáp hàn,

mỏ hàn, kìm kẹp mát, mặt nạ

hàn, găng tay da mỏ lết , ampe

kìm, đồ gá.

3

4

- Phôi sau khi gá đính đảm

bảo phẳng không cong vênh

Góc nghiêng que hàn: α =

Can bin hàn, bàn hàn, máy

hàn MIG- MAG, bộ cáp hàn,

70^o~ 80^o; β = 90^o

- Dao động mỏ hàn: Răng kìm hàn, kìm kẹp mát, mặt nạ

cư, bán nguyệt

hàn, găng tay da, búa nguội,

bàn chải sắt.

Tiến hành

hàn

- Tầm với điện cực= 10-

15mm

- Bản vẽ góc độ và các

chuyển động cơ bản của mỏ

hàn

- Lưu lượng khí bảo vệ = 8-

10( l/ph)

Kiểm ta

5 chất lượng

mối hàn

- Thước kiểm tra khuyết tật

mối hàn và các thiết bị về

kiểm tra chất lượng mối hàn

- Phát hiện được các khuyết

tật của mối hàn

Ghi tên,

nộp bài

Ghi rõ họ tên, ca, nhóm thực

tập

Phấn

6

18

Giáo trình Hàn MIG-MAG cơ bản - Ngành/nghề: Hàn