Tiểu luận môn Kỹ thuật an toàn và môi trường - Đề tài 7: Phân tích tác hại nghề nghiệp và biện pháp phòng tránh tại phân xưởng chế tạo phôi

Tiểu luận

Kỹ thuật an toàn và môi trường

Đề tài 7: Phân tích tác hại nghề nghiệp và biện pháp phòng tránh tại

phân xưởng chế tạo phôi

1.Các yếu tố tác hại nghề nghiệp

Các yếu tố có trong quá trình công nghệ, quá trình lao động và điều kiện nơi

làm việc có thể gây ảnh hưởng nhất định đối với trạng thái cơ thể người lao động.

Các yếu tố đó được gọi là yếu tố vệ sinh nghề nghiệp hay yếu tố nghề nghiệp. Khi

các yếu tố nghề nghiệp có tác dụng xấu đối với sức khoẻ và khả năng làm việc của

người lao động thì được gọi là các yếu tố tác hại nghề nghiệp.

1.1.Các yếu tố liên quan đến quá trình sản xuất

a) Yếu tố vật lý và hóa học:

• Điện kiện vi khí hậu trong sản xuất không phù hợp như nhiệt độ, độ ẩm thấp

hoặc cao, độ thoáng khí kém, cường độ bức xạ quá mạnh

• Bức xạ điện từ, bức xạ cao tần và siêu cao tần trong khoảng sóng vô tuyến,

tia hồng ngoại, tia tử ngoại

• Các tia phóng xạ như anpha, beta,gama…

• Tiếng ồn và rung động

• Áp suất cao ( thợ lặn, thợ làm trong thùng chìm,…) hoặc áp suất thấp ( thợ

lái máy bay, làm việc ở cao nguyên,…)

• Bụi và các chất độc hại trong sản xuất

b) Yếu tố sinh vật

• Vi khuẩn và siêu vi khuẩn gây bệnh

• Ký sinh trùng và nấm mốc gây bệnh

• Các loại vi rút

1.2.Các yếu tố liên quan đến tổ chức lao động

• Thời gian làm việc liên tục quá lâu, làm liên tục không nghỉ, làm thông ca,

thêm giờ

• Chế độ làm việc và nghỉ ngơi không hợp lý

• Cường độ làm việc nặng nhọc, không phù hợp với tình trạng sức khỏe của

người lao động

• Làm việc với tư thế không thoải mái như: cúi khom, vặn mình, đứng hoặc

ngồi quá lâu

• Sự hoạt động khẩn trương căng thẳng quá độ của các hệ thống và giác quan

như hệ vận động thần kinh, thị giác, thính giác,…trong thời gian làm việc

• Công cụ sản xuất không phù hợp với cơ thể của người công nhân về mặt

trọng lượng, hình dáng, kích thước.

1.3.Các yếu tố liên quan đến điều kiện vệ sinh an toàn lao động

• Chiếu sáng hoặc bố trí sắp xếp hệ thống chiếu sáng không hợp lý

• Làm việc ở ngoài trời có thời tiết xấu, nóng về mùa hè, lạnh về mùa đông

• Phân xưởng chật chội và việc sắp xếp nơi làm việc lộn xộn, mất trật tự,

không ngăn nắp

• Thiếu các trang thiết bị cho các hệ thống thông gió, chống bụi, chống ồn, hút

khí độc

• Thiếu các trang thiết bị phòng hộ lao động hoặc có nhưng sử dụng và bảo

quản không tốt

• Việc thực hiện các quy tắc vệ sinh an toàn lao động còn chưa nghiêm chỉnh

và triệt để

• Làm các công việc nguy hiểm có hại cho sức khỏe, tính mạng con người,

nhưng vẫn chưa được cơ khí hóa tự động hóa, vẫn còn thực hiện theo các

phương pháp thủ công

2.Thực trạng về sự ảnh hưởng của các tác hại nghề nghiệp đến

người lao động

Tác hại nghề nghiệp ảnh hưởng đến sức khỏe của người lao động và là

nguyên nhân trực tiếp gây ra các bệnh tật. Các bệnh này gọi là bệnh nghề nghiệp.

Tình hình bệnh nghề nghiệp ở nước ta đã có những con số đáng báo động:

• Ở nước ta, theo số liệu báo cáo của bộ y tế tính đến hết năm 2013 có gần

28.000 trường hợp mắc bệnh nghề nghiệp, trong đó bệnh bụi phổi là bệnh

phổ biến chiếm 74%, điếc do tiếng ồn là 17%,…

• Thực trạng môi trường lao động ở nước ta vẫn còn nhiều ô nhiễm, theo

thống kê của Cục Quản lý Môi trường Y tế, trong giai đoạn 2006 – 2011,

vẫn còn 14,26% số mẫu đo môi trường vượt tiêu chuẩn vệ sinh cho phép

(giai đoạn 2001 – 2005 tỷ lệ này là 19,6%). Các yếu tố có tỷ lệ mẫu vượt

tiêu chuẩn cho phép cao nhất là ồn (22,16%), phóng xạ (20%) và ánh sáng

(15,28%), bụi (11,3%). Môi trường làm việc vẫn còn ô nhiễm nên sẽ có

nhiều tác hại nghề nghiệp, như vậy số lượng người mắc bệnh nghề nghiệp sẽ

vẫn tăng lên.

Bảng 1. Số liệu thống kê về bệnh nghề nghiệp tính đến cuối năm 2009

STT

Các nhóm bệnh

Số người mắc bệnh Tỉ lệ (%)

1

Bệnh bụi phổi và phế quản nghề

nghiệp

17.258

3.163

979

78,10

14,31

4,43

2

3

Bệnh nghề nghiệp do yếu tố vật

lý

Bệnh nghề nghiệp do yếu tố hoá

học

4

5

6

Bệnh da nghề nghiệp

Bệnh nghề nghiệp do vi sinh vật

Tổng số

553

147

2,50

0,66

100

22.100

Như vậy, tình hình bệnh nghề nghiệp đang có xu hướng tăng lên không chỉ

về số lượng công nhân mắc bệnh mà còn về các loại bệnh. Vì vậy, cần có những

biện pháp để giải quyết vấn đề bệnh nghề nghiệp chính là những giải pháp để

phòng tránh, hạn chế sự ảnh hưởng của tác hại nghề nghiệp đến người lao động.

3.Môi trường lao động trong phân xưởng chế tạo phôi

Các phương pháp chế tạo phôi là đúc, gia công áp lực, hàn và cắt kim loại.

Do đó, môi trường làm việc trong các xưởng chế tạo phôi sẽ có nhiều các yếu tố

tác hại nghề nghiệp ảnh hưởng đến người lao động.

a) Phương pháp đúc:

Người công nhân làm việc với môi trường có nhiệt độ cao, bức xạ nhiệt

và các tia tử ngoại có năng lượng lớn do vật liệu nóng chảy phát ra

b) Phương pháp gia công áp lực:

• Trong gia công nóng, môi trường có nhiệt độ khá cao

• Tiếng ồn và rung động trong quá trình gia công

c) Phương pháp hàn và cắt kim loại:

• Hàn hồ quang có nhiệt độ cao và bức xạ nhiệt mạnh

• Có nhiều khí độc sinh ra khi cháy que hàn như khí CO₂, F, bụi mangan, bụi

oxit kẽm,…rất có hại cho người lao động

4.Những biện pháp phòng tránh tác hại nghề nghiệp tại phân xưởng

chế tạo phôi

4.1.Biện pháp hiện thời

a) Biện pháp kỹ thuật công nghệ:

• Cải tiến kỹ thuật, đổi mới công nghệ như cơ giới hóa, tự động hóa sản xuất

• Kiểm tra, bảo dưỡng máy móc thiết bị định kì

b) Biện pháp kỹ thuật vệ sinh:

Cải thiện các hệ thống thông gió, chiếu sáng, hút bụi và thường xuyên vệ

sinh nhà xưởng cũng như chỗ làm việc của từng người lao động trong xưởng

để cải thiện điều kiện làm việc

c) Biện pháp phòng hộ cá nhân:

Trang bị đầy đủ các thiết bị phòng hộ cá nhân, các thiết bị che chắn

trong xưởng phù hợp cho từng công việc và hướng dẫn người lao động sử

dụng đúng cách

d) Biện pháp tổ chức lao động khoa học:

• Phân công lao động hợp lí phù hợp với điều kiện tâm, sinh lí, trình độ tay

nghề của người công nhân

• Hướng dẫn, đào tạo công nhân sử dụng thành thạo các công cụ máy móc,

quy trình sản xuất mới

e) Biện pháp y tế bảo vệ sức khỏe

• Tổ chức khám tuyển định kì sức khỏe cho người lao động để phát hiện kịp

thời những người mắc bệnh và không sắp xếp vị trí lao động cho những

người đó vào các vị trí bất lợi về sức khỏe

• Theo dõi sức khỏe cho người lao động thường xuyên và liên tục

• Tiến hành giám định khả năng lao động và hướng dẫn tập luyện, phục hồi

khả năng lao động của những người lao động bị tai nạn lao động hoặc bệnh

nghề nghiệp.

• Thường xuyên kiểm tra vệ sinh an toàn lao động và cung cấp đầy đủ thức ăn,

nước uống đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm cho người lao động

4.2.Biện pháp tương lai

• Thay thế con người bằng rô-bốt trong những công việc độc hại, nặng nhọc ở

trong phân xưởng

• Áp dụng dây chuyền sản xuất tự động hóa trong toàn bộ quá trình sản xuất

chế tạo, người công nhân chỉ tham gia ở đầu vào và đầu ra trong quá trình

sản xuất.

5.Ý nghĩa của việc giải quyết vấn đề

• Giúp cho người lao động nhận thức được những tác hại nghề nghiệp và sự

ảnh hưởng của nó đến mình như thế nào, như vậy họ cũng sẽ ý thức được

việc trang bị các bảo hộ lao động cần thiết trong công việc của mình

• Giảm thiểu số người mắc các bệnh nghề nghiệp

• Thúc đẩy sự phát triển của khoa học kỹ thuật

• Nâng cao năng suất lao động

Trả lời câu hỏi:

1. Trong cơ khí thường mắc những bệnh nghề nghiệp gì?

Trả lời: Trong cơ khí thường mắc các bệnh bụi phổi, phế quản nghề

nghiệp, bệnh điếc nghề nghiệp, bệnh nghề nghiệp do rung toàn thân,

bệnh da nghề nghiệp…

2. Các bệnh nghề nghiệp phổ biến trong ngành hàn?

Trả lời: Các bệnh nghề nghiệp phổ biến trong ngành hàn: bệnh phế

quản nghề nghiệp, bệnh da nghề nghiệp

3. Những hạn chế bảo hộ lao động trong chế tạo phôi?

Trả lời: Những hạn chế bảo hộ lao động trong chế tạo phôi:

• Ý thức của người công nhân khi làm việc

• Công tác quản lí các trang thiết bị bảo hộ lao động còn yếu, chưa

nhanh chóng bổ xung các trang thiết bị bảo hộ lao động còn thiếu

hoặc không đảm bảo an toàn khi sử dụng

4. Những biện pháp bảo hộ lao động trong chế tạo phôi?

Trả lời: Những biện pháp bảo hộ lao động trong chế tạo phôi:

• Trang bị đầy đủ các thiết bị phòng hộ cá nhân như gang tay, quần

áo, mặt nạ hàn,…

• Hướng dẫn công nhân sử dụng các trang thiết bị bảo hộ lao động

• Xây dựng nội quy bảo hộ lao động trong nhà xưởng

5. Trong quy trình chế tạo phôi có những hạn chế và bất cập gì?

Trả lời: Trong quy trình chế tạo phôi có những hạn chế và bất cập:

• Môi trường làm việc có nhiều tia bức xạ, nhiệt độ khá cao, tiếng ồn

và rung động của máy

• Người công nhân trực tiếp tham gia quá trình chế tạo phôi