Báo cáo Chuyên đề: Phương tiện vận tải thủy

TRƯỜNG ĐẠI HỌC GIAO THÔNG VẬN TẢI

PHÂN HIỆU TẠI TP.HCM

BÁO CÁO CHUYÊN ĐỀ

PHƯƠNG TIỆN VẬN TẢI THỦY

NHÓM SV: ĐỖ MẠNH DŨNG

NGUYỄN THỊ HỒNG ĐÀO

PHAN ANH HÀO

THÒNG TRỌNG SANG

LÊ HUỲNH TIẾN

GVHD:

VŨ VĂN ĐỊNH

KIẾN THỨC CƠ BẢN VỀ

TÀU THUYỀN

CÁC

ĐẶC

TÍNH

CƠ

BẢN

CỦA

TÀU

KẾT

CẤU

TÀU

NỘI

DUNG

CÁC HỆ THỐNG VÀ

THIẾT BỊ TRÊN TÀU

CÁC

KHÁI

NIỆM CƠ

BẢN VỀ

TÀU

MỚN NƯỚC,

THƯỚC MỚN

NƯỚC VÀ DẤU

CHUYÊN CHỞ

KIẾN

THỨC CƠ

BẢN VỀ

TÀU

THUYỀN

CÁC KÍCH

THƯỚC

CHÍNH CỦA

TÀU

CÁC KHÁI NIỆM

CƠ BẢN VỀ TÀU

THUYỀN

I. KHÁI NIỆM:

Tàu thuyền là một cấu

trúc nổi được trên mặt

nước, dùng để chuyên

chở hàng hoá và hành

khách từ nơi này đến

nơi khác.

CÁC KHÁI NIỆM CƠ BẢN

VỀ TÀU THUYỀN

PHÂN LOẠI TÀU THUYỀN

1. MỤC ĐÍCH CỦA VIỆC

2. CÁC LOẠI TÀU:

PHÂN LOẠI:

• Theo vật liệu đóng tàu.

Là để sử dụng cho đúng với khả

• Theo động lực.

năng và tính chất của từng loại

tàu. Qua việc phân loại để biết • Theo tính chất công tác

được qui định về trang thiết bị

• Theo loại hang chuyên chở.

cho từng loại tàu.

• Theo phạm vi hoạt động

MỚN NƯỚC, THƯỚC MỚN NƯỚC

VÀ DẤU CHUYÊN CHỞ

1. MỚN NƯỚC CỦA TÀU: 2. THƯỚC MỚN NƯỚC:

3. DẤU CHUYÊN CHỞ:

Mớn nước là khoảng

Thước mớn nước là

cách tính theo

Vòng dấu chuyên

chở là dấu hiệu dùng

để qui định mức độ

chuyên chở tối đa

đối với mỗi con tàu.

các thước chuyên

dùng, bố trí ở hai

bên mạn về phía

mũi, lái và giữa tàu

để đọc giá trị mớn

nước của tàu.

phương thẳng đứng

từ mép ngoài của

sống chính (keel) tới

mặt phẳng đường

nước quanh tàu.

MỚN NƯỚC CỦA TÀU

❑Độ sâu ngập trong nước của thân tàu lớn nhỏ thay đổi tùy thuộc theo số

lượng hàng hóa trên tàu nhiều hay ít.

❑Mỗi chiếc tàu đều có 6 vị trí kẻ thước đo mớn nước: Ở hai phía phải, trái mũi

tàu, hai phải phải trái lái tàu, hai phía phải trái giữa tàu.

MỚN

NƯỚC

MŨI

MỚN

NƯỚC

GIỮA

TÀU

LÁI

THƯỚC MỚN NƯỚC

• Thước mớn nước

dùng để đọc giá trị

mớn nước, từ đó

tính được khối

ThTTưhớhưcướớmccớmmnớớnnnưnớnưcướớTccrẢuLna-gRmQậãupốc

- Kích thước mớn nước và nét vẽ lấy đơn

- Thước mớn nước la mã được

lượng của con tàu,

biết được chiều cao

tĩnh không của tàu

để qua cầu và khi

hành trình trong

luồng cạn.

vị là mm.

- Thước mớn nước A-Rập chỉ ghi các

biểu thị bằng chữ số La mã.

- Chiều cao chữ số là 100 mm.

số chẵn và dùng đơn vị đo lường là

Đơn vị dùng là feet (ft)

- Khoảng cách giữa hai chữ số liên tiếp

hệ mét.

nhau bằng 100mm.

1 ft = 0, 3048 m.

- Chiều cao chữ số là 100 mm.

- Giá trị được tính tại chân chữ số từ

- Chiều cao chữ số và khoảng

- Khoảng cách giữa hai chữ số trên

dưới lên trên.

dưới cũng bằng 100 mm.

_-cá_Tc_hôh_ng_gi_tữ_hưa_ờh_ngai_các_ch_tữ_àus_đố_ềuli_dê_ùn_ngti_sế_ơp_n

- Giá trị được tính tại chân chữ số.

nhau bằng 0,5ft.

trắng để kẻ thước.

• Ngoài ra, dựa vào

các giá trị mớn

nước đọc được để

xác định tư thế của

tàu.

- Màu chữ được biểu thị bằng màu

- Cách đọc mớn nước: khi mặt nước tới

- Giá trị được tính tại chân chữ

sơn trắng.

mép chữ số nào thì đọc trị số mớn nước

số.

- Cách đọc: Giống như thước mớn

ngay từ số đó bằng cách lấy số kề trên

- Cách đọc: Giống như thước

nước Trung Quốc.

mặt nước trừ đi khoảng cách từ chân số

_km_ềớ_trn_ênn_ấư_yớ_đc_ếnT_mru_ặtn_ng_ướQ_cu_hiố_ệc_n._tại.

Vòng dấu chuyên chở là dấu

hiệu dùng để qui định mức

độ chuyên chở tối đa đối với

mỗi con tàu.

KHÁI NIỆM

DẤU CHUYÊN CHỞ

Dựa vào kết cấu của tàu, các

kích thước, vùng, mùa hoạt

động và các điều kiện khác,

cơ quan đăng kiểm qui định

chiều cao mạn khô thích hợp

bằng vòng dấu chuyên chở.

Vòng dấu

Đường boong

CƠ SỞ XÁC

ĐỊNH

Vòng dấu chuyên chở gồm

có: đường boong, vòng dấu,

đường tâm, dấu chuyên chở

phụ.

CẤU TẠO

Đường tâm

CÁC KÍCH

THƯỚC

1. Chiều dnàgianthgiếtht ikếết (kLế_tk()B:_tk):

Là khoảng cách giữa shốani gmmạnũitàvuà

sđốontgheláoimđoớnthneưoớmcặttốinđưaớcởkghiữi taàLu_tk.

CHÍNH

CỦA TÀU

THUYỀN

c2ó. Cmhớiềnunnưgớacnđgầđyătnốgi đkaí ((Bchở):đầy

dk

tLảài)k. hoảng cách giữa hai mạn tàu ở

2h.ànCghicềoundgàgiiđaănngglớkní(nLhấ)t:lấy phía

đk

Ltràênkbhoooảnngg cáhcínhhg.iữa mũi và lái đo

t3h.eCohmiềặut nbgoaonnggtcohàínnhth.ể (B_tt):

3L.àCphhiầềnucdhàiiềtuoànngathnêg (đLăn)g: kí cộng

tt

Lthàemkhpohảầnng ncáhcôhragicữủaahtahiiếđtiểbmị ởchựaci

mbêũnimvàạncựđcólái.

I. Khái niệm về khung tàu:

II. Cấu trúc khung tàu:

- Khung tàu là bộ xương làm cốt dựa của

I_KII_h._uC_ngá_tc_àuh_bệ_aot_gh_ồố_mn_cg_áck_cế_ht_{i t}c_iếấ_tu_sau:

thân tàu, nó là bộ phận quan trọng nhất. Kết

khung tàu:

cấu khung vững chắc, tàu sẽ có sức chịu lớn,

Xà dọc

ít biến dạng, thời gian sử dụng được lâu dài.

Vách ngăn

1.Kết cấu thân tàu theo hệ

Xà ngang

- Khung tàu được hợp thành bởi các chi tiết

thống ngang.

liên kết theo chiều dọc và chiều ngang.

CẤU

TRÚC

KHUNG

TÀU

- Thân tàu chịu tác động của nhiều loại lực

2.Kết cấu thân tàu theo hệ

Sống mũi

phức tạp, trị số, phương, chiều của chúng

thống dọc.

luôn luôn thay đổi. Do vậy, kết cấu của thân

Sống lái

3.Kết cấu theo hệ thống hỗn

tàu luôn luôn phải đảm bảo đủ sức bền để

Cong giang

Cột chống

Ki tàu

Sống cạnh

tàu có thể hoạt động được an toàn.

hợp:

I. Khái niệm về vỏ tàu:

- Vỏ tàu là phần bao bọc phía ngoài khung tàu để cho tàu là một vật nổi.

- Vỏ tàu phải đảm bảo được hai yêu cầu: kín nước và chịu được tác dụng của nội lực và

ngoại lực. Ngoài ra, vỏ tàu cũng đóng vai trò chủ yếu trong việc đảm bảo sức bền chung.

- Tôn vỏ chiếm khoảng 80% trọng lượng tàu không

CẤU

TRÚC

VỎ TÀU

II. Cách lắp ghép vỏ tàu gỗ:

- Gỗ dùng để đóng tàu nói chung phải đảm bảo tính bền cơ học và hoá học, ít ngấm nước, đảm bảo tính dẽo.

- Quá trình ghép vỏ tàu gỗ phải từ dưới lên mặt boong và từ mũi về lái, chiều dài tấm gỗ phải đặt theo chiều dài

của thân tàu, các mối nối không được để trùng trên một đường thẳng mà phải đặt so le nhau.

- Ghép xong phải thui cho khô để cho các khe hở rộng ra, rồi sau đó xảm kín lại. Sau khi đã thui khô, xảm xong

cần phải sơn một vài nước sơn đặt biệt có tính chống hà, chống ngấm nước.

III. Cách lắp ghép vỏ tàu sắt:

- Ghép vỏ tàu sắt phải đảm bảo ghép từ dưới đáy lên mặt boong, từ mũi về lái, các tấm tôn không được để trùng

trên một đường thẳng mà phải đặt so le nhau.

- Vỏ tàu sắt ở những nơi khác nhau có chiều dày khác nhau. Ở những tàu không có ki thì tôn ki làm dày nhất,

rồi đến tôn đáy, tôn mạn... trong mọi trường hợp, tôn vỏ không được nhỏ hơn 2,5mm.

- Ở dưới đáy và mặt boong thường đặt các tấm tôn theo chiều dài, ở mạn đặt theo chiều thẳng đứng.

- Có hai phương pháp ghép vỏ tàu sắt: tán đinh ri vê và hàn.

I. Cấu trúc boong tàu

- Là những tấm tôn hay tấm gỗ lát phía trên xà ngang, chia tàu

thành tầng trên và tầng dưới. - Boong tàu được chia ra thành:

boong chính, boong phụ, boong mũi, boong lái, boong thượng

tầng…

- Boong tàu được xem như mái che hoặc sàn của một ngôi nhà

nhiều tầng. Boong có tác dụng phân chia con tàu ra làm nhiều

tầng khác nhau. Các boong phía ngoài cùng có yêu cầu kín

nước để che phủ cho các khoang hầm và phòng buồng

BOONG

VÀ

THƯỢNG

TẦNG

II. Cấu trúc thượng tầng:

- Thường được bố trí ở tầng cao nhất và ở lái của tàu.

- Tuy nhiên, có một số tàu buồng lái được bố trí ở

giữa tàu.

- Đặc biệt, các tàu chở container thì buồng lái thường

bố trí ở mũi tàu để tăng tầm nhìn xa.

- Kiến trúc thượng tầng tàu bao gồm tất cả các kết cấu

phía trên mặt boong chính.

TÀU

CHỞ

HÀNG

TẠP

TÀU

CHỞ

TÀU

CHỞ

HÓA

CHẤT

LỎNG

HÀNG

HẠT RỜI

MỘT SỐ

LOẠI

TÀU

CHUYÊN

DỤNG

TÀU

CHỞ

KHÁCH

TÀU

CONTAI

NER

TÀU

CHỞ GỖ

TÀU

ƯỚP

LẠNH

HỆ

THỐNG

LÁI

CÁC HỆ

THỐNG

VÀ

HỆ

THỐNG

NEO

THIẾT

BỊ

TRÊN

TÀU

CÁC

TRANG

THIẾT BỊ

AN TOÀN

THIẾT

BỊ

BUỘC

TÀU

K =

Bánh lái là thiết bị đặt phía sau

chân vịt, chịu tác dụng của

TÁC DỤNG CỦA

HỆ THỐNG LÁI

BÁNH LÁI

dòng nước làm cho tàu ngả

Bánh lái

mũi.

Hệ thống lái là một hệ thống quan

trọng dùng để điều khiển tàu đi

theo hướng đi đã định, đảm bảo

tính phương hướng của tàu hoặc

chuyển mũi tàu sang một hướng đi

mới.

- Bánh lái bao gồm có mặt phẳng lái và

Diện tích bánh lái lớn hay nhỏ phụ thuộc vào

푺

HỆ

THỐNG

LÁI

_{kích thướ}푲_{c, t}=_{ốc độ tàu v}∗_{à đ}ퟏ_ộퟎ_lퟎ_ớn%_{của đường}

cuống lái.

푳 ∗ 푻

kính quay trở mà ta mong muốn. Nếu tốc độ

- Trên những tàu nhỏ, xuồng thì bánh lái

Trong đó

của tàu nhỏ hoặc yêu cầu tàu có đường kính

là một tấm gỗ hay kim loại phẳng. Trên

quay trở nhỏ thì diện tích mặt bánh lái phải

S: diện tích bánh lái.

những tàu lớn bánh lái có tiết diện hình

lớn. Người ta xác định độ lớn của diện tích

L: chiều dài thủy trực của tàu.

lưu tuyến (hình giọt nước).

mặt bánh lái bằng tỷ lệ phần trăm gọi là hệ

_sT_ố:_dm_iệnớ_tín_chn_bư_ánớ_hc_lák_i,h_kýi _hc_ih_ệuở_làđ_Kầ_:y.

1. Hệ thống lái cần (lái nghịch):

2. Hệ thống lái cơ truyền động bằng dây:

3. Hệ thống lái thủy lực:

4. Lái điện:

CÁC HỆ

THỐNG LÁI

BẢO DƯỠNG

HỆ THỐNG LÁI

5. Lái điện thủy lực:

Bố trí bánh lái trên tàu

BÁNH LÁI

1 bánh lái

2 bánh lái

3 bánh lái

Cuống lái

CẤU

TẠO

BÁNH

LÁI

- Bánh lái bao gồm có mặt phẳng lái và cuống lái.

- Trên những tàu nhỏ, xuồng thì bánh lái là một tấm gỗ

hay kim loại phẳng. Trên những tàu lớn bánh lái có tiết

diện hình lưu tuyến (hình giọt nước).

Hình

lưu tuyến

Mặt lái

Các loại bánh lái

Bánh lái hoạt tính

Bánh lái dòng chảy

Bánh lái kiểu vòng

đạo lưu xoay

bánh lái thường

bánh lái bù trừ

bánh lái nửa bù trừ

Vxt

Tay lái

Cuống lái

Mặt lái

Vt

Động cơ điện

Vxp

Vp

Két dầu

B

Lái điện thủy lực

Lái điện

CÁC HỆ

THỐNG LÁI

Hệ thống lái thủy lực

- Thường xuyên kiểm

Trong quá trình sử

Thường

Kiểm tra dây lái, bánh

tra các khớp dầu, các

Khi tàu neo

3. Đối với

dụng lâu dài phải

BẢO DƯỠNG

HỆ THỐNG LÁI

lái, puli, cần điều

ống dẫn dầu xem có gò

rỉ không, có thể thông

1. Đối với

1._hĐối vớ_ai

đ

x^ịnu_khy_iể^k_n^ỳ_{,… xe}đ_mi_cề_óu

ê

t

n

háo

r

a

rử

h^đệ^ậuth^hố^oặn^cg

hệ thống

đồng hồ áp lực chất

vướng mắc, hư hỏng

sạch, kiểm tra, tra

trong cảng

chỉnh độ

không, đồng thời tra

hệ thống

dầu mở, những bộ

lỏng của hệ thống lái

dầu mở vào các bộ

lái điện

để kiểm tra nếu thấy áp

_bl_áá_nhi _lđ_áiiệ_phn_ải

phận bị mòn nhiều

căng của

phận đó. Nếu phát hiện

lực bị giảm xuống

lái cơ:

quá phải kịp thời

Trước mỗi chuyến đi

Đảm bảo

hư hỏng phải tiến hành

dưới mức quy định thì

ở vị trí 0.

thủy lực:

:

thay thế.

quay tay lái chậm sang

dây lái.

sửa chữa, hoặc thay

phải sửa chữa ngay.

2. Đối với

cho thiết bị

phải, hoặc sang trái,

thế.

^sađ^{u đ}i^óệ^qn^uayk^hh^ếtô^lái,

_đh_ồngệ_thờt_ih_theố_{o d}n_{õi k}g_im

chỉ góc lái và quạt lái

ráo, không

có đồng bộ, đồng pha

lái điện:

không.

bị ẩm ướt.

Báo cáo Chuyên đề: Phương tiện vận tải thủy - Đỗ Mạnh Dũng