Bài thuyết trình Công trình ngầm và không gian ngầm của Việt Nam hôm nay và ngày mai

CÔNG TRÌNH NGẦM VÀ KHÔNG GIAN

NGẦM CỦA VIỆT NAM

HÔM NAY VÀ NGÀY MAI

Hội thảo “Những bài học kinh nghiệm quốc tế

và Việt Nam về công trình ngầm đô thị”

TP. Hồ Chí Minh 22/10/2008

N.T.Tiến / N.Đ.Toản / Đ.Đ.Nhiễm / P.N.Tân / L.T.Kiên / V.N.Quân

Hội CHĐ & Địa kỹ thuật Công trình Việt Nam (VSSMGE)

Seminar on International and Vietnamese Experiences & Lessons on Urban Underground

Works - Ho Chi Minh City, 22 October 2008

Underground Works of Vietnam

Today and Tomorrow

Nguyen Truong Tien, Nguyen Duc Toan, Dang Dinh Nhiem,

Pham Ngoc Tan, Le Trung Kien, Vo Ngoc Quan

Vietnamese Society for Soil Mechanics and Geotechnical Engineering (VSSMGE)

Hội CHĐ & Địa kỹ thuật Công trình Việt Nam (VSSMGE)

Hội thảo “Những bài học kinh nghiệm quốc tế và Việt Nam về công trình ngầm đô thị” -

TP. Hồ Chí Minh 22/10/2008

KHÁI NIỆM KHÔNG GIAN NGẦM

Hội CHĐ & Địa kỹ thuật Công trình Việt Nam (VSSMGE)

Hội thảo “Những bài học kinh nghiệm quốc tế và Việt Nam về công trình ngầm đô thị” -

TP. Hồ Chí Minh 22/10/2008

Không gian ngầm là không gian được tạo ra hay sử dụng dưới ngầm (Space created

or used underground).

Không gian ngầm là một khái niệm quen thuộc hơn xét về mặt công nghiệp và cuộc

sống của chúng ta, hơn là không gian vũ trụ và không gian đại dương. Để thúc đẩy sự

sử dụng rộng rãi “địa không gian” này, điều không thể thiếu được là phải có sự phát

triển công nghệ trên một phổ rộng các lĩnh vực.

Không gian ngầm có thể bao gồm các thành tố

sau:

- Hầm tiện ích công cộng chung

- Hầm cáp điện ngầm

- Hệ thống thoát nước thải bằng hầm sâu

- Thành phố ngầm (khu thương mại, nhà

thờ, thư viện, nhà hát…)

- Hệ thống tàu điện ngầm

- Đường ô tô cao tốc ngầm

- Bể bơi ngầm

- Tổ hợp hang ngầm lớn

- Công trình quốc phòng ngầm

- V.v…

Hội CHĐ & Địa kỹ thuật Công trình Việt Nam (VSSMGE)

Hội thảo “Những bài học kinh nghiệm quốc tế và Việt Nam về công trình ngầm đô thị” -

TP. Hồ Chí Minh 22/10/2008

Tại sao đi xuống ngầm?

“Đi” như thế nào?

Ánh sáng và tư duy con người

truyền xuống phía sâu, lan tỏa

quán chiếu xung quanh trên

một vùng rộng lớn hơn, trong

nỗ lực hiểu rõ và khai thác

không gian ngầm.

Cần có một “lăng kính tư duy”

tốt.

Hội CHĐ & Địa kỹ thuật Công trình Việt Nam (VSSMGE)

Hội thảo “Những bài học kinh nghiệm quốc tế và Việt Nam về công trình ngầm đô thị” -

TP. Hồ Chí Minh 22/10/2008

Ngày xưa, và chưa xa, con người ta

chỉ biết đến KGN trong các mỏ than

hay mỏ lưu huỳnh, cùng khổ.

Ngày nay, người ta có thể du lịch lên

Mặt Trăng, mơ lên Sao Hỏa. Nhưng

phải chăng như thế loài người đã tìm

được hạnh phúc?

Mỏ khai thác lưu huỳnh

Phòng thí nghiệm KH&KT

Ngầm sâu tương lai

Hội CHĐ & Địa kỹ thuật Công trình Việt Nam (VSSMGE)

Hội thảo “Những bài học kinh nghiệm quốc tế và Việt Nam về công trình ngầm đô thị” -

TP. Hồ Chí Minh 22/10/2008

Thế kỷ 20 vừa qua, các nhà chọc

trời đã ghi dấu tầm cao phát triển

và nhu cầu ngày càng tăng mạnh

về diện tích đất của một quốc gia.

Hệ quả là, đi xuống ngầm đã trở

thành một câu trả lời tối quan

trọng cho việc tạo ra nhiều không

gian hơn trong các đô thị lớn trên

toàn thế giới

Số lượng xe ôtô riêng của Việt Nam

có thể lên đến 3 triệu vào năm 2020,

và số xe máy có thể từ 33-36 triệu.

Nguồn: VNS, Hội nghị Viet-Traffic, Hà Nội

16-10-2008.

Số lượng phương tiện cơ giới tăng lên, và sự gia tăng

tập trung dân số đô thị HN & TP.HCM ngoài vòng

kiểm soát đã dẫn tới thiếu đất nghiêm trọng

Hội CHĐ & Địa kỹ thuật Công trình Việt Nam (VSSMGE)

Hội thảo “Những bài học kinh nghiệm quốc tế và Việt Nam về công trình ngầm đô thị” -

TP. Hồ Chí Minh 22/10/2008

THIẾT KẾ CÔNG TRÌNH NGẦM

Hội CHĐ & Địa kỹ thuật Công trình Việt Nam (VSSMGE)

Hội thảo “Những bài học kinh nghiệm quốc tế và Việt Nam về công trình ngầm đô thị” -

TP. Hồ Chí Minh 22/10/2008

Về thiết kế

Công trình ngầm là một tổ hợp của nhiều

hệ thống:

- hệ thống kết cấu chính

- các hệ thống phụ trợ như điện, thông

gió, thông tin…

Có một số vấn đề cần được giải quyết khi chúng ta

chuẩn bị cho một thế hệ đường hầm mới của Việt

Nam:

- Áp dụng thủ tục đấu thầu nào cho các dự

án sắp tới?

- [Phương pháp] bêtông phun có phù hợp

cho các hầm lớn hay không?

- Việc thực thi các hệ thống phòng chống

cháy có cần phải là một tiêu chuẩn bắt buộc

trong xây dựng hầm?

Bố trí điển hình của một nhà ga tàu điện

ngầm (metro) thành phố Turin, Italia

- Quy định pháp lý nào là cập nhật/tiên tiến nhất cho vấn đề sức khỏe và an toàn khi

làm việc dưới ngầm?

- Và có lẽ quan trọng nhất trong tất cả, là chúng ta sẽ huy động các nguồn lực ở đâu để

xây dựng hầm & công trình ngầm?

Hội CHĐ & Địa kỹ thuật Công trình Việt Nam (VSSMGE)

Hội thảo “Những bài học kinh nghiệm quốc tế và Việt Nam về công trình ngầm đô thị” -

TP. Hồ Chí Minh 22/10/2008

Thiết kế địa kỹ thuật hiện nay cần tiếp cận những tiến bộ trong những vấn đề quan

trọng như:

• Phân tích và dự báo chuyển dịch do động đất, tải trọng trên mặt đất;

• Kiểm soát nước ngầm, lưu lượng nước, hệ số thấm (hạ mực nước ngầm sẽ gây lún

phụ);

• Theo dõi kiểm soát chuyển dịch đất trong khi thi công và sau xây dựng;

• Các tiến bộ trong các mô hình phân tích phần tử hữu hạn;

• Thực hiện hài hòa hóa với môi trường xây dựng hiện hữu - giảm thiểu xáo trộn đối với

khu vực lân cận;

• Khảo sát địa chất và xử lý đất nền, gia cường các công trình lân cận

Chương trình PLAXIS tính toán 3-D lưới biến dạng

lún nền đất do đào hầm bằng máy khoan TBM

Phần mềm SAGE-CRISP mô hình hóa tác động của việc xây dựng

tầng ngầm nhà cao tầng nằm cạnh các đường hầm hiện hữu

Hội CHĐ & Địa kỹ thuật Công trình Việt Nam (VSSMGE)

Hội thảo “Những bài học kinh nghiệm quốc tế và Việt Nam về công trình ngầm đô thị” -

TP. Hồ Chí Minh 22/10/2008

Nghiên cứu và phát triển (R&D):

• Nghiên cứu ứng dụng (R&D) về cung cấp và

tiêu thụ năng lượng có hiệu quả;

• Nghiên cứu ứng dụng (R&D) về công nghệ

phát triển không gian ngầm;

• Nghiên cứu ứng dụng (R&D) về các hệ thống

dự trữ năng lượng;

• Nghiên cứu ứng dụng (R&D) về các hệ thống

sử dụng không gian ngầm;

Hệ thống chuyển hóa nhiệt điện: Phía

trên là nguồn nhiệt xả, ở giữa là mô-

đun nhiệt điện, và bên dưới là nước

làm mát

Cơ sở lưu trữ ngầm đa mục đích

Nhà máy điện hạt nhân Ninh Thuận

Hội CHĐ & Địa kỹ thuật Công trình Việt Nam (VSSMGE)

Hội thảo “Những bài học kinh nghiệm quốc tế và Việt Nam về công trình ngầm đô thị” -

TP. Hồ Chí Minh 22/10/2008

Triết lý thiết kế CTN & KGN thuận tiện cho

hôm nay và tiện nghi cho tương lai

Kho ngầm chứa dầu

Montreal Underground City

Thành phố ngầm Montreal, Canada

Hội CHĐ & Địa kỹ thuật Công trình Việt Nam (VSSMGE)

Hội thảo “Những bài học kinh nghiệm quốc tế và Việt Nam về công trình ngầm đô thị” -

TP. Hồ Chí Minh 22/10/2008

THI CÔNG CÔNG TRÌNH NGẦM

& CÁC GIẢI PHÁP BẢO VỆ HỐ ĐÀO

Hội CHĐ & Địa kỹ thuật Công trình Việt Nam (VSSMGE)

Hội thảo “Những bài học kinh nghiệm quốc tế và Việt Nam về công trình ngầm đô thị” -

TP. Hồ Chí Minh 22/10/2008

Những vấn đề công

nghệ về xây dựng công

trình ngầm đô thị trong

vùng đất yếu để phục vụ

cho thành phố Hà Nội,

TP. Hồ Chí Minh, Đà

Nẵng, Cần Thơ… đang

đặt ra nhiều thách thức

- Lớp đất phủ nông trên nóc

hầm

- Các công trình hiện hữu

gần kề

- Các chướng ngại/vật lạ

trong lòng đất

- Bó buộc về tuyến

- Bó buộc về các công việc

phụ trợ trong XD ngầm

- Gây hư hỏng cho đường

sá, nhà cửa

Sự ảnh hưởng tiềm tàng của một bãi đỗ xe ngầm hiện

hữu đối với một đường hầm sắp xây dựng

- V.v…

Hội CHĐ & Địa kỹ thuật Công trình Việt Nam (VSSMGE)

Hội thảo “Những bài học kinh nghiệm quốc tế và Việt Nam về công trình ngầm đô thị” -

TP. Hồ Chí Minh 22/10/2008

Hố đào thi công tầng hầm của các toà nhà cao tầng

Rất nhiều các toà nhà cao

tầng có tầng hầm, quy mô từ 1

đến 5 tầng hầm, thậm chí sâu

hơn.

Có các kỹ thuật thích hợp để

thi công và bảo vệ

hố đào và tầng hầm.

Năm loại tường cừ chống giữ hố đào thông dụng.

Từ trái qua phải: 1) Tường bằng cọc thép hình đứng kết hợp ván gỗ

lát ngang; 2) Tường cọc ván thép; 3) Tường đổ bêtông tại chỗ; 4)

Tường bằng cọc đất-ximăng trộn sâu; 5) Tường cừ BTCT trong đất.

Có thể dùng neo DƯL hoặc không, cho các loại tường

Hội CHĐ & Địa kỹ thuật Công trình Việt Nam (VSSMGE)

Hội thảo “Những bài học kinh nghiệm quốc tế và Việt Nam về công trình ngầm đô thị” -

TP. Hồ Chí Minh 22/10/2008

Hố đào thi công tầng hầm của các toà nhà cao tầng

Có sẵn các kỹ thuật thích hợp để thi công và bảo

vệ hố đào và tầng hầm.

Công trường hầm chui ngã tư Kim Liên, Hà

Nội. Tường cừ bằng cọc ván thép, và hệ

chống giằng, ảnh chụp tháng 2/2008

“Thi công từ trên xuống dưới”

(top-down)

Hội CHĐ & Địa kỹ thuật Công trình Việt Nam (VSSMGE)

Hội thảo “Những bài học kinh nghiệm quốc tế và Việt Nam về công trình ngầm đô thị” -

TP. Hồ Chí Minh 22/10/2008

Hố đào thi công tầng hầm của các toà nhà cao tầng

Có sẵn các kỹ thuật thích hợp để thi công và bảo

vệ hố đào và tầng hầm.

Khoan và neo cáp cho tường trong

đất, Samwoo Geotech Korea,

Keangnam Phạm Hùng, Hà Nội,

6/2008

Luồn bó neo cáp vào hố khoan,

Bachy Soletanche, EVN 11 Cửa

Bắc, Hà Nội tháng 5/2008

Hội CHĐ & Địa kỹ thuật Công trình Việt Nam (VSSMGE)

Hội thảo “Những bài học kinh nghiệm quốc tế và Việt Nam về công trình ngầm đô thị” -

TP. Hồ Chí Minh 22/10/2008

Hố đào thi công tầng hầm của các toà nhà cao tầng

Có sẵn các kỹ thuật thích hợp để thi công và bảo

vệ hố đào và tầng hầm.

Biện pháp xây thêm tầng hầm bên dưới công

trình đang sử dụng

Hội CHĐ & Địa kỹ thuật Công trình Việt Nam (VSSMGE)

Hội thảo “Những bài học kinh nghiệm quốc tế và Việt Nam về công trình ngầm đô thị” -

TP. Hồ Chí Minh 22/10/2008

Hệ thống tàu điện ngầm, và các công trình ngầm đô thị khác

Cho tới cuối thế kỷ XX, vẫn chưa có công trình ngầm đô thị nào như hệ thống tàu điện

ngầm, bãi đỗ xe ngầm, hầm dành cho người đi bộ v.v… được xây dựng ở Việt Nam.

Trong những năm đầu thế kỷ XXI và tương lai gần, các công trình ngầm sẽ xây dựng

ở các thành phố lớn có thể kể đến:

- Công trình ngầm tại nút giao thông

- Công trình ngầm vượt sông

- Đường sắt đô thị/tàu điện ngầm (Metro)

- Công trình ngầm bãi đỗ xe, công trình ngầm chứa đường dây đường ống kỹ thuật và

các loại đường ngầm khác

CTN không chỉ đáp ứng công năng sử dụng,

mà còn thỏa mãn nhu cầu thẩm mỹ

Hội CHĐ & Địa kỹ thuật Công trình Việt Nam (VSSMGE)

Hội thảo “Những bài học kinh nghiệm quốc tế và Việt Nam về công trình ngầm đô thị” -

TP. Hồ Chí Minh 22/10/2008

Hệ thống tàu điện ngầm, và các công trình ngầm đô thị khác

Đường sắt đô thị/tàu điện ngầm (Metro) ở Hà Nội:

- Tuyến số 1: Ngọc Hồi-Yên Viên

- UMRT2: Nội Bài-Hà Đông

- Tuyến thí điểm Nhổn-Ga Hà Nội

(tuyến số 3)

- Tuyến 4,5,6

Sơ đồ 6 tuyến ĐSĐT HN

Tuyến UMRT2, Giai đoạn 1

Hội CHĐ & Địa kỹ thuật Công trình Việt Nam (VSSMGE)