Bài giảng Hệ thống máy tính - Chương 1: Giới thiệu chung - Nguyễn Kim Khánh
Bài giảng Hệ thống máy tính
NKK-HUT
Contact
Offices: 322-C1 - DCE, SoICT
Mobile: 091-358-5533
e-mail:
HỆ THỐNG MÁY TÍNH
Computer System
Nguyễn Kim Khánh, PhD. in Computer Engineering
Bộ môn Kỹ thuật máy tính
Viện Công nghệ thông tin và Truyền thông
Trường Đại học Bách khoa Hà Nội
8 September 2009
8 September 2009
NKK-HUT
NKK-HUT
Mục tiêu học phần
Tài liệu tham khảo chính
1. William Stallings - Computer Organization and
Architecture – Designing for Performance – 2003 (6th
edition)
Giới thiệu các kiến thức cơ bản về hệ thống
máy tính bao gồm: kiến trúc bộ nhớ, kiến trúc
vào-ra, kiến trúc CPU và các kiến trúc máy
tính song song, cũng như các vấn đề cơ bản
trong thiết kế một hệ thống máy tính.
2. Behrooz Parhami - Computer Architecture: From
Microprocessors to Supercomputers - 2005
3. David A. Patterson & John L. Hennessy -
Computer Organization and Design: The
Hardware/Software Interface – 2002 (third edition)
Sinh viên có khả năng đánh giá được hiệu
năng của các họ máy tính, khai thác và sử
dụng hiệu quả các loại máy tính và có khả
năng tiếp cận để phát triển các hệ máy tính
nhúng phục vụ các mục đích chuyên dụng.
4. John L. Hennessy & David A. Patterson -
Computer Architecture: A Quantitative Approach –
2003 (third edition)
8 September 2009
8 September 2009
Nguyễn Kim Khánh - ĐHBKHN
1
Bài giảng Hệ thống máy tính
NKK-HUT
NKK-HUT
Tài liệu tham khảo ...
Tài liệu tham khảo ...
8 September 2009
8 September 2009
NKK-HUT
NKK-HUT
Hệ thống máy tính
Nội dung học phần
Chương 1. Giới thiệu chung
Chương 2. Kiến trúc bộ nhớ
Chương 3. Kiến trúc vào-ra
Chương 4. Kiến trúc bộ xử lý
Chương 5. Kiến trúc máy tính tiên tiến
Chương 1
GIỚI THIỆU CHUNG
Nguyễn Kim Khánh
Trường Đại học Bách khoa Hà Nội
8 September 2009
8 September 2009
Nguyễn Kim Khánh - ĐHBKHN
2
Bài giảng Hệ thống máy tính
NKK-HUT
NKK-HUT
Nội dung
1.1. Sự phát triển của của máy tính
1. Các thế hệ máy tính
Thế hệ thứ nhất: Máy tính dùng đèn điện tử
1.1. Sự phát triển của máy tính
chân không (1950s)
1.2. Định nghĩa kiến trúc máy tính
1.3. Hiệu năng máy tính
Thế hệ thứ hai: Máy tính dùng transistor
(1960s)
Thế hệ thứ ba: Máy tính dùng vi mạch SSI,
MSI và LSI (1970s)
Thế hệ thứ tư: Máy tính dùng vi mạch VLSI
(1980s)
Thế hệ thứ năm: Máy tính dùng vi mạch
ULSI, SoC (1990s đến nay)
8 September 2009
8 September 2009
NKK-HUT
NKK-HUT
Luật Moore
Các sản phẩm chính của công nghệ VLSI/ULSI
Bộ vi xử lý (Microprocessor): CPU được chế
tạo trên một chip.
Gordon Moore – người đồng sáng lập Intel
Số transistors trên chip sẽ gấp đôi sau 18 tháng
Giá thành của chip hầu như không thay đổi
Mật độ cao hơn, do vậy đường dẫn ngắn hơn
Kích thước nhỏ hơn dẫn tới độ phức tạp tăng lên
Điện năng tiêu thụ ít hơn
Vi mạch điều khiển tổng hợp (Chipset): một
hoặc một vài vi mạch thực hiện được nhiều
chức năng điều khiển và nối ghép.
Bộ nhớ bán dẫn (Semiconductor Memory):
ROM, RAM
Các bộ vi điều khiển (Microcontroller): máy
tính chuyên dụng được chế tạo trên 1 chip.
Hệ thống có ít các chip liên kết với nhau, do đó
tăng độ tin cậy
8 September 2009
8 September 2009
Nguyễn Kim Khánh - ĐHBKHN
3
Bài giảng Hệ thống máy tính
NKK-HUT
NKK-HUT
Tăng trưởng số transistor trong chip CPU
2. Sự phát triển của bộ vi xử lý
1971: bộ vi xử lý 4-bit Intel 4004
1972-1977: các bộ xử lý 8-bit
1978-1984: các bộ xử lý 16-bit
Khoảng từ 1985: các bộ xử lý 32-bit
Khoảng từ 2000: các bộ xử lý 64-bit
Các bộ xử lý đa lõi (multicores)
Các bộ vi điều khiển (microcontroller)
8 September 2009
8 September 2009
NKK-HUT
NKK-HUT
Sự phát triển của Intel x86
Sự phát triển của Intel x86
80386
4004
32-bit
Hỗ trợ đa nhiệm
Bộ vi xử lý đầu tiên
4-bit
80486
8080
Tăng cường bộ nhớ cache trên chip
Đường ống lệnh
Có bộ đồng xử lý toán trên chip
Bộ vi xử lý đa năng đầu tiên
8-bit
Sử dụng trong PC đầu tiên – Altair
Pentium
Siêu vô hướng
Bus dữ liệu 64-bit
Đa lệnh được thực hiện song song
8086
5MHz – 29,000 transistors
16-bit
8088 (bus dữ liệu bên ngoài 8-bit) sử dụng trong IBM PC
đầu tiên
Pentium Pro
Tăng cường tổ chức siêu vô hướng
Dự đoán rẽ nhánh
Phân tích luồng dữ liệu
Suy đoán đông
80286
Đánh địa chỉ bộ nhớ được16 Mbyte
8 September 2009
8 September 2009
Nguyễn Kim Khánh - ĐHBKHN
4
Bài giảng Hệ thống máy tính
NKK-HUT
NKK-HUT
Sự phát triển của Intel x86
1.2. Định nghĩa kiến trúc máy tính
Pentium II
Công nghệ MMX
Định nghĩa trước đây về kiến trúc máy
Xử lý đồ họa, video & audio
tính:
Pentium III
Cách nhìn logic của máy tính từ người lập
Thêm các lệnh xử lý dấu phẩy động cho đồ họa
3D
trình (hardware/software interface)
Pentium 4
Kiến trúc tập lệnh (Instruction Set Architecture
– ISA)
Tăng cường xử lý số dấu phẩy động và
multimedia
Là định nghĩa hẹp
Duo Core: 2 bộ xử lý trên chip
Core 2: Kiến trúc 64-bit
Core 2 Quad – 3GHz – 820 triệu transistors
4 bộ xử lý trong 1chip
8 September 2009
8 September 2009
NKK-HUT
NKK-HUT
Định nghĩa của Hennessy/ Patterson
Tổ chức cơ bản của máy tính
Kiến trúc máy tính bao gồm:
software
Kiến trúc tập lệnh (Instruction Set Architecture):
nghiên cứu máy tính theo cách nhìn của người lập
trình (hardware/software interface).
Instruction Set Architecture
input
Tổ chức máy tính (Computer Organization): nghiên
cứu thiết kế máy tính ở mức cao,chẳng hạn như hệ
thống nhớ, cấu trúc bus, thiết kế bên trong CPU.
control
memory
arithmetic
CPU
output
Phần cứng (Hardware): nghiên cứu thiết kế logic chi
tiết và công nghệ đóng gói của máy tính.
Kiến trúc tập lệnh thay đổi chậm, tổ chức và
phần cứng máy tính thay đổi rất nhanh.
Processor
Architecture
Memory
Architecture
I/O Architecture
8 September 2009
8 September 2009
Nguyễn Kim Khánh - ĐHBKHN
5
Bài giảng Hệ thống máy tính
NKK-HUT
NKK-HUT
Kiến trúc bộ xử lý
Kiến trúc bộ nhớ
instruction cycle
• instruction fetch
• instruction decode
• operand fetch
• instruction execution
• write result
• Phân cấp hệ thống nhớ
• Nguyên lý cục bộ hóa tham chiếu bộ nhớ
CPU
Controller
Program Counter(PC)
Instruction Reg(IR)
• update PC
Control Signal
Register
Status signal
Main Memory
Program
Data
ALU
Arithmetic Unit
8 September 2009
8 September 2009
NKK-HUT
NKK-HUT
Kiến trúc vào-ra
Kiến trúc vào-ra
Chênh lệch tốc độ giữa thiết bị vào-ra
với CPU và bộ nhớ
ThiÕt bÞ
ngo¹i vi
Cæng
vµo-ra
bus
hÖ
M«-®un
vµo-ra
thèng
Các kỹ thuật thực hiện:
Ngắt: rút ngắn thời gian đợi đáp ứng từ
thiết bị vào-ra
ThiÕt bÞ
ngo¹i vi
Cæng
vµo-ra
nèi ghÐp
víi CPU
vµ
DMA: Phần cứng dành riêng để truyền dữ
liệu giữa thiết bị vào-ra với bộ nhớ chính
bé nhí
chÝnh
ThiÕt bÞ
ngo¹i vi
Cæng
vµo-ra
M«-®un
vµo-ra
8 September 2009
8 September 2009
Nguyễn Kim Khánh - ĐHBKHN
6
Bài giảng Hệ thống máy tính
NKK-HUT
NKK-HUT
Kiến trúc máy tính và hệ điều hành
1.3. Hiệu năng máy tính (performance)
1
user
Hiệu năng
Hiệu năng
=
Thời gian thực hiện
multi programming support
1
application program
=
OS
hardware resource management
Thời gian thực hiện của CPU
•OS mode / user mode
•process dispatch
•memory protection
Thời gian thực hiện của CPU =
= Số lệnh × (Số chu kỳ của một lệnh) × (Thời
gian của một chu kỳ)
hardware
processor memory I/O device
= Số lệnh × CPI / (Tần số xung nhịp)
8 September 2009
8 September 2009
NKK-HUT
NKK-HUT
CPI (Cycles Per Instruction)
MIPS (Million Instruction Per Second)
CPI là số chu kỳ cần thiết để thực hiện lệnh
Số triệu lệnh được thực hiện trong 1 second
Số lệnh được thực hiện
Số lệnh được thực hiện × CPI
Thời gian thực hiện
=
Tần số xung nhịp
MIPS =
Thời gian thực hiện×106
Thời gian thực hiện × Tần số xung nhịp
Số lệnh được thực hiện
CPI
=
8 September 2009
8 September 2009
Nguyễn Kim Khánh - ĐHBKHN
7
Bài giảng Hệ thống máy tính
NKK-HUT
NKK-HUT
Quan hệ giữa MIPS và CPI
MFLOPS
million of floating point operations per second – triệu
phép toán số dấu phẩy động trên 1s
Với CPI = 4
Số phép toán số dấu phẩy động được thực hiện
exec time of 1 inst.
exec time of 1 inst.
n inst. executed
MFLOPS =
program execution time(T)
Thời gian thực hiện×106
1
n
T・106
T=n・CPI・
MIPS=
GFLOPS(109 )
TFLOPS(1012)
f
f
f
106 ・MIPS
MIPS=
CPI =
106 ・CPI
8 September 2009
8 September 2009
NKK-HUT
NKK-HUT
Ví dụ 1
Tính MIPS của bộ xử lý với:
Ví dụ 2
Tính CPI của bộ xử lý với:
Tần số xung nhịp = 1GHz và 400 MIPS
Tần số xung nhịp = 2GHz và CPI = 4
0.5ns
2ns
1ns
4x108 lệnh thực hiện trong 1s
Æ 1 lệnh thực hiện trong 1/(4x108)s = 2,5ns
Æ CPI = 2,5
1 chu kỳ = 1/(2x10-9) = 0,5ns
CPI = 4 Æ 1 lệnh = 4x0,5ns = 2ns
Vậy bộ xử lý thực hiện được 500MIPS
8 September 2009
8 September 2009
Nguyễn Kim Khánh - ĐHBKHN
8
Bài giảng Hệ thống máy tính
NKK-HUT
Hết chương 1
8 September 2009
Nguyễn Kim Khánh - ĐHBKHN
9
Bạn đang xem tài liệu "Bài giảng Hệ thống máy tính - Chương 1: Giới thiệu chung - Nguyễn Kim Khánh", để tải tài liệu gốc về máy hãy click vào nút Download ở trên
File đính kèm:
- bai_giang_he_thong_may_tinh_chuong_1_gioi_thieu_chung_nguyen.pdf