Tư tưởng Hồ Chí Minh về công tác thanh tra
HOÏC TAÄP VAØ LAØM THEO TAÁM GÖÔNG ÑAÏO ÑÖÙC HOÀ CHÍ MINH
TÖ TÖÔÛNG HOÀ CHÍ MINH
VEÀ COÂNG TAÙC THANH TRA
PGS.TS. NGUYỄN ĐìNH HòA*
rong bối cảnh thực hiện Chỉ thị 05-CT/TW, ngày 15-5-2016 của Bộ Chính trị khóa XII về
“Đẩy mạnh học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh”, việc nghiên
cứu và học tập tư tưởng của Người về công tác thanh tra là một nội dung quan trọng của
T
công tác xây dựng, chỉnh đốn Đảng trong giai đoạn hiện nay. Do đó, bài viết sẽ tập trung
phân tích những nội dung cơ bản của tư tưởng Hồ Chí Minh về công tác thanh tra bao gồm những vấn đề:
(i) Vai trò của công tác thanh tra; (ii) nội dung của công tác thanh tra; (iii)phương pháp thanh tra; (iv) và
yêu cầu về đội ngũ cán bộ thanh tra.
Từ khóa: Tư tưởng Hồ Chí Minh về anh tra
Ho Chi Minh’s ideology on inspectorate
In the context of implementation of Directive 05-CT/TW, dated May 15, 2016, of the 12th session
Politburo on “Promote learning and follow Ho Chi Minh’s ideals, ethics and style”, the study of his thoughts
on the inspection work is an important content of the work of building and rectifying the Party in the
current period. erefore, the article focuss on analyzing the basic contents of Ho Chi Minh’s thoughts,
including: (i) the role of the inspection, (ii) the content of the inspection, (iii) the method of inspection; (iv)
and the requirements of the contingent of inspectors.
keywords: Ho Chi Minh’s ideology on the Inspectorate
1. Tư tưởng Hồ Chí Minh về vai trò của công
tác thanh tra
kiêm soát, huấn thị về công tác thanh tra và giải
quyết khiếu nại, tố cáo và trên 80 sư kiện hoạt động
của Người có liên quan đến công việc của ngành
anh tra. Những tư tưởng và lời dạy quy báu của
Người về công tác thanh tra đã hơn 60 - 70 năm trôi
qua nhưng nay vẫn còn nguyên giá trị trong công
cuộc chỉnh đốn Đảng hiện nay và đã trở thành di
sản tinh thần thiêng liêng, là nền tảng ly luân, kim
chỉ nam cho mọi hoạt động thanh tra trong suốt
hơn 70 năm qua của Đảng và Nhà nước ta.
Tư tưởng Hồ Chí Minh là một hệ thống quan
điêm toàn diện và sâu sắc về những vấn đề cơ bản
của cách mạng Việt Nam, đó là kết quả của sư vân
dụng và phát triên sáng tạo chủ nghĩa Mác-Lênin
vào hoàn cảnh thưc tiễn của nước ta, kế thừa và
phát triên các giá trị truyền thống văn hóa tốt đẹp
của dân tộc, tiếp thu tinh hoa văn hoá của nhân
loại trong một thê thống nhất có tính biện chứng.
Trong tư tưởng của Người có nội dung về công tác
thanh tra. Trong di sản tư tưởng đồ sộ của Người,
có trên 70 bài viết, bài nói về công tác kiêm tra,
Nhấn mạnh tầm quan trọng của công tác thanh
tra, tại Hội nghị tổng kết công tác thanh tra toàn
miền Bắc tháng 4 năm 1957, Hồ Chủ tịch chỉ rõ:
*Q.Giám đốc - Trường Đào tạo và Bồi dưỡng nghiệp vụ kiểm toán, KTNN
6
Số 130 - tháng 8/2018 NGHIÊN CỨU KHOA HỌC KIỂM TOÁN
“Nếu Trung ương Đảng, Chính phủ có Nghị quyết,
Chỉ thị về các ngành, các địa phương kết quả thế
nào không có thanh tra khó mà biết được địa
phương nào làm tốt, làm vừa, làm xấu, có làm hay
không làm trên không biết; địa phương nhiều khi
tư mình cũng không biết. Trên không thấu dưới,
dưới không thấu trên. anh tra là đê theo dõi
xem các kế hoạch, Chỉ thị, chính sách đó các địa
phương đã chấp hành thế nào. Vì vây, cán bộ thanh
tra giúp trên hiêu biết tình hình địa phương và
cấp dưới, đồng thời cũng giúp cho các địa phương
kịp thời sửa chữa, uốn nắn nếu làm sai, hoặc làm
châm. Cho nên trách nhiệm của công tác thanh
tra là quan trọng. anh tra không phải chỉ đi xem
địa phương thưc hiện Nghị quyết, Chỉ thị như thế
nào. Nếu họ làm sai hay gặp khó khăn còn giúp
đỡ họ làm cho đúng với Nghị quyết, Chỉ thị của
trên đưa xuống. anh tra cũng không phải điều
tra, nghiên cứu việc chấp hành Nghị quyết, Chỉ thị
đã được đến đâu mà phải theo dõi cho đến khi công
việc được làm xong, làm tốt”[2]. Từ đó, lời dạy của
Bác “thanh tra là tai mắt của trên, là người bạn của
dưới” đã trở thành tư tưởng chỉ đạo, phương châm
hoạt động, mục tiêu phấn đấu của ngành anh tra
trong suốt chiều dài lịch sử kê từ khi hình thành và
phát triên hơn 70 năm vẻ vang của mình.
Với quan niệm như vây, Người chỉ ra rằng, hoạt
động thanh tra không những giúp cho người lãnh
đạo, quản ly cơ quan, đơn vị thấy được kết quả và
mức độ thưc hiện đường lối, chủ trương, chính sách
của Đảng và pháp luât của Nhà nước; mà còn có tác
dụng giúp cho việc xem xét, đánh giá những chủ
trương, chính sách và pháp luât đã đề ra có đúng
và có sát thưc tiễn hay không. Từ kết quả thanh tra,
người lãnh đạo, quản ly cơ quan, đơn vị kịp thời
xem xét, điều chỉnh và có những biện pháp cụ thê,
thích hợp, giúp cho công tác quản ly, chỉ đạo, điều
hành của mình sát thưc tiễn và có hiệu quả; đồng
thời cũng là biện pháp đê xây dưng, hoàn thiện
cơ cấu, tổ chức, bộ máy và kiện toàn đội ngũ cán
bộ, nhân viên ngày một tốt hơn. ông qua hoạt
động thanh tra kiêm tra góp phần phòng, chống
bệnh quan liêu, tham ô, lãng phí; phòng, chống
tham nhũng và phòng ngừa, xử ly những hành vi vi
phạm pháp luât khác; góp phần bảo vệ tài sản của
Nhà nước, quyền và lợi ích hợp pháp của công dân.
Với cách tiếp cân như vây cho thấy anh tra chính
là “tai mắt của trên” là “cánh tay nối dài của trên”.
Đối với các cấp lãnh đạo, quản ly, công chức,
viên chức khi được anh tra kết luân sẽ giúp cho
đối tượng được thanh tra nhân thức đầy đủ về
NGHIÊN CỨU KHOA HỌC KIỂM TOÁN Số 130 - tháng 8/2018
7
HOÏC TAÄP VAØ LAØM THEO TAÁM GÖÔNG ÑAÏO ÑÖÙC HOÀ CHÍ MINH
ưu điêm và những vi phạm, thiếu sót của mình.
ấy được những việc làm đúng, làm tốt đê tiếp
tục phát huy; những việc làm chưa đúng, những sai
phạm, thiếu sót đê khắc phục sửa chữa và nâng cao
năng lưc, trách nhiệm của mình. Như vây, anh
tra chính là đã giúp đỡ mình trong quá trình thưc
thi nhiệm vụ quản ly nhà nước. Với tinh thần đó,
anh tra trở thành “bạn của dưới”.
đường lối của Đảng, gắn hiêu biết những quy định
của pháp luât với tinh thần vân dụng sáng tạo của
quần chúng, biết đối thoại và lắng nghe, lấy kết quả,
thành tưu của phong trào cách mạng làm thước
đo. eo Người, chỉ có như vây, anh tra mới
làm được nhiệm vụ giúp nơi được kiêm tra “sửa
chữa chính xác và kịp thời”, “muốn biết sửa chữa,
trước hết phải nghiên cứu và hiêu biết... phải kịp
thời tiến hành những thay đổi thưc tiễn cần thiết,
phải thưc hiện những thay đổi đó một cách thưc
tế”[6;157]. Như vậy, nhiệm vụ chính của anh tra
là giúp sửa chữa, là tiến hành thay đổi theo hướng
đúng đắn, tiến bộ một cách thực tế chứ không chỉ
là “tóm bắt” tình hình một cách chủ quan, phiến
diện để “vạch mặt”.
ưc tế cho thấy, những cơ quan, đơn vị nào mà
người lãnh đạo chú trọng công tác thanh tra và tiến
hành thường xuyên hoạt động thanh tra thì không
những kỷ cương, pháp luât trong quản ly được duy
trì mà còn góp phần quan trọng vào việc nâng cao
chất lượng, hiệu quả hoạt động quản ly, thúc đẩy
các hoạt động của các cơ quan nhà nước, nâng
cao hiệu quả quản ly, kinh doanh của các doanh
nghiệp. Những nơi không chú trọng công tác thanh
tra, sẽ dễ dẫn đến những vi phạm, nội bộ mất đoàn
kết kéo dài, thâm chí là vi phạm nghiệm trọng tới
mức phạm tội hình sư.
Năm 1960, Bác nói chuyện trưc tiếp với Hội
nghị cán bộ thanh tra. Người dặn Ban anh tra
cần tâp trung vào những vấn đề chủ yếu đang nổi
lên cần khắc phục. Cụ thê khi đó và cũng như trong
tình hình hiện nay là anh tra chống lãng phí,
tham nhũng. eo Bác, anh tra tìm ra sai lầm,
khuyết điểm không chỉ nhằm để báo cáo cấp trên
mà quan trọng là phải bàn bạc, thảo luận giúp đỡ
cho địa phương, cơ sở sửa chữa, khắc phục.
2. Tư tưởng Hồ Chí Minh về nội dung của
công tác thanh tra
Lê-nin đã từng phê bình những người làm công
tác thanh tra vì quan liêu nên không mấy thích thú,
thâm chí không còn biết tư trọng đê thảo luân và
lắng nghe. Năm 1921, trong một bức thư ngắn với
tiêu đề “Về những nhiệm vụ của Ban anh tra
công nông, về việc nhân thức và chấp hành những
nhiệm vụ đó” gửi cho I.V.Xta-lin - người đang phụ
trách Bộ Dân ủy anh tra công nông, Người đã
chỉ đạo cụ thê:
Chúng ta thấy rằng, ở đây đã có sư gặp nhau
giữa những tư tưởng lớn: Tư tưởng Hồ Chí Minh
và tư tưởng Lê Nin. Đây là lời dạy và chỉ dẫn quan
trọng của Người hoàn toàn phù hợp với tư tưởng
của V.I.Lê-nin. Bác viết như sau: “Phát hiện ra
những việc lãng phí, tham ô, chẳng những cần báo
cáo với Trung ương và Chính phủ giải quyết mà
còn phải giúp cho cấp lãnh đạo địa phương tìm ra
những biện pháp đê tích cưc chống lãng phí, tham
ô”[xem 2].
Một là, “sửa chữa một cách chính xác và kịp
thời, đó là nhiệm vụ chính của Ban anh tra công
nông”[6;44]. eo Người, anh tra “không chỉ có
nhiệm vụ, thâm chí cũng không phải nhiệm vụ chủ
yếu “tóm bắt” tình hình và “vạch mặt”[6;157] mà
đúng hơn là có nhiệm vụ giúp cho những cơ quan,
tổ chức và cá nhân cán bộ, công chức nơi được
thanh tra biết sửa chữa và sửa chữa kịp thời những
sai lầm khuyết điêm nếu có. Muốn giúp người ta
sửa chữa thì trước tiên người đi thanh tra phải
là những người tốt, trung thưc, đồng thời phải là
người biết nghiên cứu, có hiêu biết công việc của cơ
quan, đơn vị được thanh tra. Nắm vững quan điêm,
anh tra là đê giúp cấp trên nắm được đầy đủ,
chính xác tình hình, đồng thời thanh tra cũng xem
xét xem cấp dưới thưc hiện chủ trương, chính sách,
pháp luât như thế nào, có gì vướng mắc thì tháo gỡ,
có gì sai trái thì chấn chỉnh. eo quan điêm của
Chủ tịch Hồ Chí Minh, với phương pháp đi đến
tân nơi, xem tân chỗ, thanh tra sẽ góp phần chống
bệnh quan liêu. Người cho rằng: “Muốn chống
bệnh quan liêu, bệnh bàn giấy; muốn biết các nghị
quyết có được thi hành không, thi hành có đúng
8
Số 130 - tháng 8/2018 NGHIÊN CỨU KHOA HỌC KIỂM TOÁN
không; muốn biết ai ra sức làm, ai làm qua chuyện,
chỉ có một cách là khéo kiêm soát”.[2; 257]
Với vai trò, vị trí “anh tra là tai mắt của trên,
là người bạn của dưới”, anh tra là một bộ phân
cấu thành công tác lãnh đạo, là một bộ phân hợp
thành công tác quản ly nhà nước, nó đóng vai trò
như cầu nối giữa cơ quan lãnh đạo, quản ly - nơi
ban hành và chỉ đạo tổ chức thưc hiện chủ trương,
chính sách và pháp luât... và địa phương, cơ quan,
đơn vị, cơ sở - nơi thưc hiện mọi chủ trương, chính
sách, pháp luât... trên thưc tế. Do đó, những thông
tin mà anh tra cung cấp cho cơ quan cấp trên,
cho người lãnh đạo đòi hỏi độ chính xác, khách
quan, trung thưc rất cao. Muốn có được những
thông tin chính xác, trung thưc đó, thái độ của
người cán bộ thanh tra là phải cẩn thân, xem xét
một cách tỷ mỷ, thấu đáo và có sư phân tích, đánh
giá một cách khách quan, khoa học, không áp đặt
theo y muốn hoặc suy đoán chủ quan của mình.
Trong tác phẩm “Một việc mà các cơ quan lãnh
đạo cần thưc hành ngay” đăng trên báo Sư thât số
103 ngày 30/11/1948, Người viết: “Hiện nay, nhiều
nơi cán bộ lãnh đạo chỉ lo khai hội và thảo nghị
quyết, đánh điện và gửi chỉ thị, sau đó thì họ không
biết gì đến những nghị quyết đó thi hành đến đâu,
có những khó khăn trở ngại gì, dân chúng có ra sức
tham gia hay không. Họ quên mất kiêm tra (…) và
kiêm tra không nên chỉ căn cứ vào các tờ báo cáo,
mà phải đi đến tân nơi”[xem 5].
3. Tư tưởng Hồ Chí Minh về phương pháp
thanh tra
anh tra phải đến tân nơi, xem tân chỗ, đây
là phương thức hoạt động đặc trưng của công tác
thanh tra, kiêm tra, kiêm soát. eo quan điêm
của Chủ tịch Hồ Chí Minh, đã tiến hành thanh
tra (hay kiêm tra, kiêm soát) phải đi đến tân nơi,
xem tân chỗ. Người nói: “anh tra muốn biết,
muốn thấy, muốn hiêu rõ sư thât ở cơ quan, địa
phương nào đấy phải đến tân nơi, nghe ngóng, tìm
hỏi, chịu khó. Quan liêu sẽ không làm được nhiệm
vụ”[xem 4].
Hoạt động thanh tra cũng đồng thời bảo đảm
yêu cầu công khai, dân chủ. eo đó, việc thanh tra
phải có quyết định thanh tra và được công bố công
khai với sư có mặt của đối tượng thanh tra, đê đối
tượng thanh tra biết trước khi tiến hành thanh tra.
Bằng quyết định thanh tra và công bố, giao quyết
định đó cho đối tượng thanh tra, hoạt động thanh
tra đã thưc hiện công khai về cả nội dung, thời hạn,
thời hiệu thanh tra, công khai thành phần Đoàn
anh tra.
Hoạt động thanh tra phải bảo đảm chính xác,
khách quan, trung thực, công khai, dân chủ
Trong quá trình thanh tra, yêu cầu dân chủ
được bảo đảm bằng việc các quyền của đối tượng
và đoàn thanh tra được tôn trọng thưc hiện: thanh
tra có quyền chất vấn, đối tượng thanh tra có
quyền chứng minh; thanh tra có quyền nhân xét,
đánh giá tình hình và ưu, khuyết điêm của đơn vị
được thanh tra; đối tượng thanh tra có quyền giải
trình; thanh tra có quyền kết luân thanh tra, đối
tượng thanh tra có quyền giải trình hoặc khiếu nại
kết luân của Đoàn anh tra... Đối tượng thanh
tra có quyền tố cáo những hành vi mà họ cho là
trái pháp luât của Đoàn anh tra, các thành viên
đoàn thanh tra. anh tra công khai, dân chủ còn
được thê hiện ở việc trước khi kết luân chính thức,
trưởng đoàn thanh tra thường dành một thời gian
nhất định đê đối tượng thanh tra nghiên cứu, trao
đổi, chứng minh, giải trình làm rõ hơn những nội
dung dư thảo kết luân thanh tra. Yêu cầu công khai,
Khi nói về thái độ của người cán bộ thanh tra,
Hồ Chủ tịch khẳng định, thái độ của người cán bộ
thanh tra phải khách quan, cẩn thân, không được
quan liêu. Người nói:
“ái độ của người cán bộ thanh tra là kiêm tra
phải cẩn thân.
- Nghe không được thiên lệch, nghe một bên,
nên nghe người này, nghe người kia.
- Phải khách quan. Chớ do y muốn và suy đoán
chủ quan của mình.
- Chống quan liêu: anh tra muốn biết, muốn
thấy, muốn hiêu rõ sư thât ở cơ quan, ở địa phương
nào đấy phải đến tân nơi, nghe ngóng, tìm hỏi, chịu
khó. Quan liêu sẽ không làm được nhiệm vụ.
Phải cẩn thân, khách quan, điều tra, nghiên cứu
kỹ lưỡng, chịu khó”.
NGHIÊN CỨU KHOA HỌC KIỂM TOÁN Số 130 - tháng 8/2018
9
HOÏC TAÄP VAØ LAØM THEO TAÁM GÖÔNG ÑAÏO ÑÖÙC HOÀ CHÍ MINH
dân chủ còn được thê hiện ở việc, trong quá trình
thanh tra tất cả các thành viên của đơn vị được
thanh tra đều có thê gặp gỡ, phản ánh, trao đổi với
đoàn thanh tra về những vấn đề liên quan đến nội
dung thanh tra của đơn vị. Yêu cầu công khai, dân
chủ có vai trò rất quan trọng đê đảm bảo thanh tra
được chính xác, khách quan, trung thưc. Yêu cầu
công khai, dân chủ được thưc hiện tốt bao nhiêu,
thì kết luân thanh tra chính xác, khách quan, trung
thưc bấy nhiêu.
phủ làm Trưởng đoàn về những vi phạm của chính
quyền các tỉnh anh Hoá, Nghệ An, Hà Tĩnh
khi huy động nhân tài, vât lưc cho kháng chiến
(vi phạm chính sách tôn giáo, huy động quá sức
dân, quân phiệt, dọa dẫm, truy bức quần chúng...)
Người đã viết thư gửi cho đồng bào Liên khu IV.
Trong thư có đoạn viết “Như các ông thanh tra báo
cáo lại những việc đó, tôi rất đau lòng. Dù Chính
phủ đã ra lệnh trừng trị những cán bộ đó, tôi phải
thât thà xin lỗi đồng bào vì những cán bộ sai lầm
mà bị oan ức. Tôi thât thà tư phê bình khuyết điêm
của tôi là giáo dục và lưa chọn cán bộ chưa được
chu đáo. Các cấp Liên khu và tỉnh cũng phải chịu
một phần trách nhiệm vì thiếu sư kiêm tra chặt
chẽ các cán bộ cấp dưới”. Người nhấn mạnh: “Tôi
mong rằng: từ nay các cán bộ đều biết phê bình và
tư phê bình, đều cố gắng sửa đổi lối làm việc, theo
đúng đường lối của Chính phủ và Đoàn thê, hợp
với lòng dân”.
Chủ tịch Hồ Chí Minh cho rằng một trong
những cách thức bảo đảm dân chủ trong hoạt động
thanh tra là phê bình và tư phê bình. Đây là yếu tố
rất quan trọng tạo nên hiệu quả của công tác thanh
tra. Trong bài “Một việc mà các cơ quan lãnh đạo
cần thưc hành ngay” đăng trên báo Sư thât số 103
ngày 30/11/1948, Người viết: “kiêm tra phải dùng
cách thức thât thà tư phê bình và phê bình đê tỏ rõ
hết mọi khuyết điêm và tìm cách sửa chữa những
khuyết điêm ấy. Như thế thì cán bộ càng thêm
trọng kỷ luât và lòng phụ trách”[xem 4].
Phải quan tâm đến việc thực hiện các kết luận,
kiến nghị của anh tra.
Chủ tịch Hồ Chí Minh là một tấm gương sáng
về y thức đấu tranh phê bình và tư phê bình. Giữa
năm 1950, khi nhân được báo cáo của Đoàn anh
tra do cụ Hồ Tùng Mâu, Tổng anh tra Chính
Hiệu lưc, hiệu quả của công tác thanh tra phụ
thuộc rất nhiều vào việc các cơ quan lãnh đạo có
quan tâm đến việc thưc hiện các kết luân, kiến nghị
của anh tra hay không. Nếu như các kết luân,
10 Số 130 - tháng 8/2018 NGHIÊN CỨU KHOA HỌC KIỂM TOÁN
kiến nghị của anh tra không được các cấp uỷ
và chính quyền các cấp quan tâm, thưc hiện thì y
nghĩa, vai trò của công tác thanh tra bị ảnh hưởng,
uy tín của anh tra cũng sẽ giảm sút và nói chung,
công tác thanh tra sẽ kém hiệu lưc và hiệu quả.
Điều đó cũng có nghĩa là, công tác quản ly nhà
nước cũng kém hiệu lưc; sư chỉ đạo, điều hành của
lãnh đạo cơ quan hành chính nhà nước cấp trên
không được chấp hành nghiêm chỉnh.
Khi đề câp đến đạo đức cách mạng của người
cán bộ thanh tra, Chủ tịch Hồ Chí Minh nói:
“Phẩm chất của người cán bộ thanh tra là phải tư
mình nghiêm chỉnh, phải có đạo đức cách mạng”.
Bàn về tấm gương về đạo đức cách mạng của
người cán bộ thanh tra, Người chỉ rõ: “ường vì
cơ quan, địa phương, bộ phân hay công việc nào
có chỗ không đúng, chỗ sai lầm mới cần thanh
tra (cũng có khi thanh tra cái tốt, nơi tốt, nhưng
thường là như vây) cho nên phẩm chất của người
cán bộ thanh tra là phải tư mình nghiêm chỉnh,
phải có đạo đức cách mạng. í dụ: Phái anh tham
ô đi thanh tra tham ô thì không được, phái người
lười đi thanh thanh tra công việc người khác thì
cũng không được. Cán bộ thanh tra phải có đạo
đức cách mạng, phải hiêu nhân tình thế cố đã
đành, nhưng tư mình còn phải gương mẫu cho
người khác”[5; 7-10].
áng 8 năm 1950, Chủ tịch Hồ Chí Minh xem
xét báo cáo của Đoàn anh tra do Phó Tổng anh
tra Chính phủ Trần Tử Bình làm Trưởng đoàn về
tội trạng của Đại tá Trần Dụ Châu, Cục trưởng Cục
Quân nhu trong việc nhân hối lộ, biên thủ công
quỹ… gây hâu quả nghiêm trọng, ảnh hưởng đến
công tác hâu cần quân đội, làm giảm sức chiến đấu
của quân đội trong kháng chiến. Người đã kịp thời
chỉ đạo các cơ quan chức năng xử ly nghiêm minh
vụ việc này, củng cố lòng tin của đồng bào, chiến sĩ
đối với Đảng và Chính phủ.[xem 2] Trước sư thât
đau lòng này, Bác Hồ dứt khoát nói: “Một cái ung
nhọt, dẫu có đau cũng phải cắt bỏ, không đê nó lây
lan, nguy hiêm”. Trần Dụ Châu đã bị Tòa án binh tối
cao phạt án “tử hình”, đồng thời bị tước quân hàm
Đại tá. Với tinh thần của Bác “với loài sâu mọt đục
khoét nhân dân cũng thế, nếu phải giết đi một con
sâu mà cứu được cả rừng cây thì việc đó là cần thiết,
hơn nữa còn là một việc làm nhân đạo”.[xem 8]
Bác Hồ còn yêu cầu: Người cán bộ thanh tra
nghe không được thiên lệch, nghe một bên, nên
nghe người này, nghe người kia. Phải khách quan,
chớ do y muốn và suy đoán chủ quan của mình.
anh tra muốn biết, muốn thấy, muốn hiêu rõ sư
thât ở cơ quan, ở địa phương nào đấy phải tân nơi,
nghe ngóng tìm hỏi, chịu khó. Quan liêu sẽ không
làm được nhiệm vụ. Phải cẩn thân, khách quan,
điều tra, nghiên cứu kỹ lưỡng, chịu khó.
Công tác thanh tra đặc biệt quan trọng, nên Chủ
tịch Hồ Chí Minh đã chỉ rõ cán bộ thanh tra phải là
những người thưc sư có năng lưc, kinh nghiệm và
uy tín. Năng lưc của người cán bộ thanh tra không
chỉ tinh thông về chuyên môn nghiệp vụ thanh tra,
mà còn phải nắm vững nghiệp vụ thuộc ngành,
nghề của cơ quan, đơn vị đang làm việc; đồng thời
phải hiêu biết sâu sắc về các vấn đề xã hội, am hiêu
luât pháp, giải quyết các mối quan hệ xã hội một
cách minh bạch, công tâm theo đúng pháp luât và
không trái với tâp quán, đạo ly truyền thống của
dân tộc. Bác nói: Người cán bộ thanh tra phải có uy
tín cao. Điều đó có nghĩa là cán bộ thanh tra phải là
người trong sáng về đạo đức cách mạng cần, kiệm,
liêm, chính, chí công vô tư. Có như vây, thì mới
làm cho đối tượng thanh tra “tâm phục khẩu phục”.
4. Tư tưởng Hồ Chí Minh về đội ngũ cán bộ
thanh tra
Chủ tịch Hồ Chí Minh rất quan tâm đến đội
ngũ cán bộ làm công tác thanh tra. Người yêu cầu
cán bộ thanh tra phải có đạo đức cách mạng, phải
là người gương mẫu; cán bộ thanh tra phải có năng
lưc, có kinh nghiệm và là người có uy tín. Người
cũng yêu cầu cán bộ thanh tra phải cố gắng học
tâp, trau dồi đạo đức cách mạng, nâng cao trình
độ ly luân, nghiệp vụ, chuyên môn. Tại hội nghị
cán bộ thanh tra toàn miền Bắc ngày 5/3/1960, Hồ
Chí Minh nêu rõ: Cán bộ thanh tra là tai, mắt của
Đảng và Chính phủ. Tai mắt có sáng suốt thì người
mới sáng suốt. Cũng theo Người, “cán bộ thanh tra
như cái gương cho người ta soi mặt. Gương mờ thì
không soi được”.[xem 4]
Người căn dặn: “Cán bộ thanh tra phải cố gắng
NGHIÊN CỨU KHOA HỌC KIỂM TOÁN Số 130 - tháng 8/2018 11
HOÏC TAÄP VAØ LAØM THEO TAÁM GÖÔNG ÑAÏO ÑÖÙC HOÀ CHÍ MINH
học tâp, học cái hay, tránh cái dở, trau dồi đạo đức
cách mạng, nâng cao trình độ ly luân, trình độ
nghiệp vụ và trình độ chuyên môn đê làm việc cho
tốt”. [xem 5]
quần chúng đều hiêu, đều tin, đều quyết tâm theo
lời kêu gọi của mình... Chưa điều tra, chưa nghiên
cứu, chưa biết rõ, chớ nói, chớ viết. Trước khi nói,
phải nghĩ cho chín... Sau khi viết rồi, phải xem đi,
xem lại ba, bốn lần. Nếu là một tài liệu quan trọng,
phải xem đi xem lại chín mười lần”[xem 2]. iết
nghĩ, học tâp chủ nghĩa Mác-Lênin, tư tưởng, đạo
đức, tác phong Hồ Chí Minh là học đê làm người,
làm việc, làm cán bộ từ trong những công việc cụ
thê hằng ngày như thế. Làm công tác thanh tra
phải đi sâu, đi sát không chỉ đê “mắt thấy, tai nghe”
mà còn phải là “người trong cuộc” mới “thấu” và
mới “hiêu” được vấn đề đê kết luân và kiến nghị
của anh tra mới được “tâm phục, khẩu phục” và
được thưc thi có hiệu lưc và hiệu quả trong thưc
tiễn. Đảng, Nhà nước, Bác Hồ nghiêm khắc xử ly
vụ án Trần Dụ Châu hơn nửa thế kỷ trước đây vẫn
là bài học quy cho việc chống tham nhũng, lãng
phí hiện nay, coi đây là việc làm nhân đạo đê củng
cố niềm tin của quần chúng đối với Đảng và Nhà
nước ta.
kết luận
Trong giai đoạn hiện nay, khi nước ta đang đẩy
mạnh sư nghiệp công nghiệp hoá, hiện đại hoá và
hội nhâp quốc tế và công cuộc chỉnh đốn Đảng thì
việc không ngừng học tâp, trau dồi đạo đức cách
mạng, nâng cao kiến thức chuyên môn nghiệp vụ
thât sư là yêu cầu mà mọi cán bộ thanh tra phải
học tâp, quán triệt và thấm nhuần tư tưởng của Bác
về công tác thanh tra. Những lời dạy của Hồ Chủ
tịch đối với cán bộ, đảng viên nói chung và cán bộ
thanh tra nói riêng phải trở thành kim chỉ nam cho
việc rèn luyện đạo đức tác phong của người cán bộ
thanh tra. Đồng thời cũng rèn luyện cả tác phong
công tác mà Người đã từng răn dạy cán bộ thanh
tra: Phải đến tân nơi, xem tân chỗ; phải khách
quan, tỉ mỉ cẩn thân; phải dân chủ và phát huy tinh
thần làm chủ của nhân dân, phát huy vũ khí phê
bình và tư phê bình... Rõ ràng, công tác thanh tra
trong tổ chức và họat động của bộ máy nhà nước
chỉ thưc sư phát huy hiệu quả khi có đội ngũ cán
bộ ngang tầm, có đủ bản lĩnh chính trị, phẩm chất
cách mạng, năng lưc trí tuệ và tổ chức thưc tiễn.
TÀI LIỆU THAM KHẢO
1. Chỉ thị 05-CT/TW, ngày 15-5-2016 của Bộ
Chính trị khóa XII về “Đẩy mạnh học tập
và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách
Hồ Chí Minh”;
2. Hồ Chí Minh Toàn tập, NXB Chính trị Quốc
Qua nghiên cứu tưởng của các nhà kinh điên
cũng như tư tưởng Hồ Chí Minh cho ta nhân thức
rằng, mục đích cơ bản của thanh tra là xây dưng,
là giúp đỡ, là làm cho cấp lãnh đạo địa phương
biết khắc phục sai lầm, khuyết điêm đê đưa phong
trào cách mạng ở địa phương tiếp tục tiến lên chứ
không phải là “tóm bắt” tình hình và “vạch mặt”, là
vội vàng đưa tin trên các phương tiện truyền thông
đại chúng gây hoang mang trong dân chúng ở địa
phương. Điều quan trọng chúng ta cần rút ra là:
không chỉ học tâp tư tưởng, đạo đức Hồ Chí Minh
mà còn học tâp cả tác phong làm việc thân trọng,
sâu sát, cân nhắc trước khi phát ngôn của Bác.
Giống như mọi văn bản chính trị, pháp luât, kết
luân của cơ quan anh tra cần thê hiện lời dạy của
Bác: “Mỗi tư tưởng, mỗi câu nói, mỗi chữ viết, phải
tỏ rõ tư tưởng và lòng ước ao của quần chúng...
Khi viết, khi nói phải luôn luôn làm thế nào... cho
gia, H.1995 tập 5;
3. Hồ Chủ tịch Huấn thị về công tác thanh tra
tại Hội nghị cán bộ thanh tra toàn miền
Bắc, ngày 19-4-1957;
4. Hồ Chí Minh: “Một việc mà các cơ quan lãnh
đạo cần thực hành ngay” đăng trên báo Sự
thật số 103 ngày 30/11/1948;
5. Huấn thị của Chủ tịch Hồ Chí Minh về công
tác thanh tra tại Hội nghị cán bộ thanh tra
toàn miền Bắc ngày 5/3/1960;
6. Ủy ban anh tra của Chính phủ (1977):
Một số văn kiện chủ yếu của Đảng và Chính
phủ về công tác thanh tra;
7. V.I.Lê-nin, toàn tập, NXB Tiến bộ, M.1978;
8. Www.bqllang.gov.vn: Hồ Chủ tịch y án tử
hình Trần Dụ Châu. Được đăng: 02 áng
10 năm 2012.
Ngày nhận bài: 26/7/2018
Ngày duyệt đăng: 8/8/2018
12 Số 130 - tháng 8/2018 NGHIÊN CỨU KHOA HỌC KIỂM TOÁN
7 trang
19/04/2022
1700
Bạn đang xem tài liệu "Tư tưởng Hồ Chí Minh về công tác thanh tra", để tải tài liệu gốc về máy hãy click vào nút Download ở trên
File đính kèm:
- tu_tuong_ho_chi_minh_ve_cong_tac_thanh_tra.pdf
