Giáo trình Sửa chữa bộ nguồn (Phần 1) - Nghề: Kỹ thuật lắp ráp & sửa chữa máy tính

1
BỘ LAO ĐỘNG - THƯƠNG BINH VÀ XÃ HỘI  
TỔNG CỤC DẠY NGHỀ  
GIÁO TRÌNH  
SỬA CHỮA BỘ NGUỒN  
NGHỀ: KỸ THUẬT LẮP RÁP & SỬA  
CHỮA MÁY TÍNH  
TRÌNH ĐỘ: CAO ĐẲNG  
( Ban hành theo Quyết định số: 120/QĐ-TCDN ngày 25 tháng 02 năm 2013  
của Tổng cục trưởng Tổng cục dạy nghề)  
2
TUYÊN BỐ BẢN QUYỀN:  
Tài liệu này thuộc loại sách giáo trình nên các nguồn thông tin có thể  
được phép dùng nguyên bản hoặc trích dùng cho các mục đích về đào tạo và  
tham khảo.  
Mọi mục đích khác mang tính lệch lạc hoặc sử dụng với mục đích kinh  
doanh thiếu lành mạnh sẽ bị nghiêm cấm.  
3
LỜI GIỚI THIỆU  
Hiện nay, các trang thiết bị điện tử, tin học đang trở thành một thành  
phần quan trọng trong cuộc sống hiện đại. Nhắc tới điện tử, tin học người ta  
có thể hình dung tới những trang thiết bị thiết yếu của cuộc sống hàng ngày  
như Máy vi tính, ti vi...cho đến các sản phẩm có hàm lượng chất xám cao  
trong đó như các hệ thống máy vi tính, các hệ thống vệ tinh, các thiết bị điều  
khiển từ xa qua mạng máy tính ,... Có thể nói, điện tử, tin học đã dần chiếm  
lĩnh gần như toàn bộ các lĩnh vực của cuộc sống. Tuy nhiên có một điều cơ  
bản mà tất cả các trang thiết bị điện tử đều dựa trên sự phát triển từ những  
linh kiện nhất như điện trở, tụ điện, cuộn cảm, điốt, transitor, và các dạng  
mạch điện tử cơ bản... Đó chính là nền tảng phát triển của lĩnh vực điện tử, tin  
học hiện nay cũng như các trang thiết bị hiện đại.  
Chính vì vậy trong giáo trình này, sẽ đề cập tới các kiến thức cơ bản  
nhất về sửa chữa bộ nguồn máy tính. bao gồm các phương pháp phân tích  
nguyên lý hoạt động của từng khối trong bộ nguồn, kiểm tra sửa chữa bộ  
nguồn khi bị các hiện tượng hư hỏng và cách khắc phục các hư hỏng đó.  
Mặc dù đã có cố gắng trong quá trình biên soạn nhưng chắc chắn cuốn  
giáo trình này không thể không có thiếu sót. Tác giả rất mong sự góp ý của  
các bạn đọc. Thư góp ý xin gửi về: Trường Cao Đẳng nghề kỹ thuật công  
nghệ.  
Chúng tôi xin cảm ơn!  
Hà Nội, 2013  
Tham gia biên soạn  
Khoa Công Nghệ Thông Tin  
Trường Cao Đẳng Nghề Kỹ Thuật Công Nghệ  
Địa Chỉ: Tổ 59 Thị trấn Đông Anh – Hà Nội  
Tel: 04. 38821300  
Chủ biên: Lê Văn Dũng  
Mọi góp ý liên hệ: Phùng Sỹ Tiến – Trưởng Khoa Công Nghệ Thông Tin  
Mobible: 0983393834  
Email: tienphungktcn@gmail.com – tienphungktcn@yahoo.com  
4
MỤC LỤC  
ĐỀ MỤC  
Bài 1: Sửa chữa nguồn AC  
1. Tổng quát  
TRANG  
6
6
2. Công tắc POWER  
3. Mạch khử từ  
8
9
4. Hệ thống cầu chì bảo vệ  
Bài 2: Sửa chữa nguồn DC  
1. Mạch chỉnh lưu  
2. Các mạch lọc nguồn  
Bài 3: Sửa chữa mạch tạo xung- ổn áp  
1. Mạch dao động  
2. Nguồn cung cấp cho mạch dao động  
3. Mạch ổn áp  
Bài 4: Sửa chữa Biến thế  
1. Thiết kế bộ biến thế  
2. Kỹ thuật quấn dây  
3. Kỹ thuật lắp mạch từ  
4. Sửa chữa Biến thế  
Bài 5: Sửa chữa mạch điều khiển  
1. Các mạch điều khiển  
2. Nguồn cung cấp cho mạch điều khiển  
3. Các dạng xung  
Bài 6: Sửa chữa mạch công suất  
1. Các mạch công suất đẩy kéo (Push-Pull)  
2. Các phương pháp phân cực và ổn định nhiệt  
TÀI LIỆU THAM KHẢO  
10  
11  
11  
12  
16  
16  
18  
21  
26  
26  
28  
29  
30  
32  
32  
40  
48  
55  
55  
59  
68  
5
MÔ ĐUN: SỬA CHỮA BỘ NGUỒN  
Mã mô đun :MĐ23  
Vị trí, ý nghĩa, vai trò môn học:  
- Vị trí:  
Mô đun được bố trí sau các môn học cơ sở ngành..  
Học song song các môn học/ mô đun đào tạo chuyên ngành  
- Tính chất:  
Là mô đun chuyên ngành.  
Là mô đun bắt buộc  
- Ý nghĩa và vai trò của mô đun :  
+ Là mô đun cung cấp cho học sinh, sinh viên những kiến thức và kỹ  
năng cho việc sửa chữa bộ nguồn máy tính.  
Mục tiêu của mô đun:  
- Nắm được nguyên tắc hoạt động của bộ nguồn  
- Sử dụng các công cụ chuẩn đoán khắc phục bộ nguồn  
- Sửa chữa các hư hỏng thường gặp của bộ nguồn.  
- Cẩn thận, bình tĩnh, thực hiện đúng thao tác khi tiếp xúc với điện thế cao  
Thời lượng  
Mã bài  
Tên bài  
Tổng  
số  
Lý  
Thực Kiểm  
thuyết hành tra  
MĐ23 - 01  
MĐ23 - 02  
MĐ23 - 03  
2
2
2
6
8
6
Bài 1: Sửa chữa nguồn AC  
Bài 2: Sửa chữa nguồn DC  
8
2
2
12  
8
Bài 3: Sửa chữa mạch tạo  
xung- ổn áp  
Bài 4: Sửa chữa Biến thế  
MĐ23 - 04  
MĐ23 - 05  
2
4
8
4
12  
8
Bài 5: Sửa chữa mạch điều  
khiển  
MĐ23- 06  
4
8
Bài 6: Sửa chữa mạch công  
suất  
12  
6
BÀI 1  
SỬA CHỮA NGUỒN AC  
MÃ BÀI : MĐ23-01  
Mục tiêu:  
- Phân tích được sơ đồ mạch phần nguồn AC  
- Khắc phục các sự cố hư hỏng phần nguồn AC  
- Tính cẩn thận, đảm bảo an toàn tuyệt đối trong công việc.  
Nội dung chính :  
1. Tổng quát  
Mục tiêu:  
- Biết được tổng quan về mạch nguồn ATX  
Dưới đây là Sơ đồ mạch nguồn ATX của một tác giả người Czech. Công  
suất thực của mạch nguồn này là 200W tuy nhiên Mạch này sử dụng IC điều  
xung họ TL494 (tương đương KA7500).  
7
8
- Lấy điện xoay chiều 220V từ điện lưới qua cầu chì F1 (250V/5A) qua  
mạch lọc (C1, R1, T1, C4, T5) để đến Cầu diod D21, D22, D23, D24.  
Công tắc chọn chế độ 115V thì mạch lọc phía sau sẽ là mạch nâng đôi  
điện áp (Khi đó cắm vào điện 220V sẽ nổ ngay). Theo lqv77 tôi, tốt nhất nên  
cắt bỏ công tắc này để bảo vệ người dùng.  
- Varistors Z1 và Z2 có chức năng bảo vệ quá áp trên đầu vào. Nhiều  
trường hợp bật công tắc 115V rồi cắm vào 220V thì cầu chì F1 và 1 trong 2  
con Z1 và Z2 sẽ chết ngay tức khắc. Cái này chỉ tồn tại ở các bộ nguồn máy  
bộ hoặc nguồn công suất thực còn các nguồn noname xuất xứ Trung Quốc,  
Đài Loan thì gần như không có.  
- Ở cuối mạch này, khi ta cắm điện thì phải có nguồn 300VDC tại 2 đầu  
ra của cầu diod.  
Khi bạn cắm điện AC 220V cho bộ nguồn, mạch chỉnh lưu sẽ cung cấp  
điện áp 300V DC cho mạch công suất của nguồn chính, đồng thời nguồn  
Stanby hoạt động sẽ cung cấp 12V cho IC dao động của nguồn chính, tuy  
nhiên nguồn chính chưa hoạt động và đang ở trạng thái chờ, nguồn chính chỉ  
hoạt động khi có lệnh P.ON  
2. Công tắc POWER  
Mục tiêu:  
- Hiểu được nguyên tắc hoạt động của công tắc nguồn Power  
9
Khi ta nhấn nút Power On trên thùng máy (Hoặc kich power on bằng  
cách chập dây xanh lá và dây đen) Transistor Q10 sẽ ngưng dẫn, kế đó Q1  
cũng ngừng dẫn. Tụ C15 sẽ nạp thông qua R15. Chân số 4 của IC TL494 sẽ  
giảm xuống mức thấp thông qua R17. Theo qui định, chân 4 mức thấp IC  
TL494 sẽ chạy và ngược lại chân 4 ở mức cao IC TL494 sẽ không chạy. Đây  
là chổ cốt lõi để thực hiện mạch “công tắc” và mạch “bảo vệ”.  
- Khi chân P.ON được đấu mass, lệnh mở nguồn chính được bật, lệnh  
P.ON đi qua mạch bảo vệ rồi đưa vào điều khiển IC dao động hoạt động.  
- IC dao động hoạt động và tạo ra hai xung điện ngược pha, cho khuếch  
đại qua hai đèn bán dẫn rồi đưa qua biến áp đảo pha sang điều khiển các đèn  
công suất.  
- Hai đèn công suất hoạt động ngắt mở theo nguyên tắc đẩy kéo, tạo ra  
điện áp xung tại điểm giữa, sau đó người ta sử dụng điện áp này đưa qua biến  
áp chính, đầu kia của biến áp được thoát qua tụ gốm về điểm giữa của tụ hoá  
lọc nguồn chính.  
3. Mạch khử từ  
Mục tiêu:  
- Hiểu được nhiệm vụ và nguyên tắc hoạt động của mạch khử từ  
LF1 : Cuộn cảm, ngăn chặn xung nhiễu tần số lớn không cho lọt vào nguồn.  
RV/C3/C3 : Mạch lọc kiểu RC tạo đường thoát cho xung cao tần.  
10  
Dùng để khử các tín hiệu từ trường ngoài ảnh hưởng đến vi mạch. Lọc  
nhiễu nguồn đầu vào  
4. Hệ thống cầu chì bảo vệ  
Mục tiêu:  
- Hiểu được nhiệm vụ và nguyên tắc hoạt động của cầu chì bảo vệ  
F1 : Cầu chì bảo vệ quá dòng, khi có hiện tượng chạm chập trong bộ  
nguồn làm cho dòng qua F1 tăng, dây chì của nó sẽ chảy, ngắt nguồn cấp để  
bảo vệ các linh kiện không bị hư hỏng thêm.  
TH1 : Cầu chì bảo vệ quá áp, có cấu tạo là 1 cặp tiếp giáp bán dẫn, điện  
áp tối đa trên nó khoảng 230V-270V (tùy loại nguồn). Khi điện áp vào cao  
quá hoặc sét đánh dẫn đến điện áp đặt trên TH1 tăng cao, tiếp giáp này sẽ đứt  
để ngắt điện áp cấp cho bộ nguồn.  
Bảo vệ thiết bị khi nguồn đầu vào tăng hoặc có hiện tượng chập tải  
Thực hành  
Dò mạch nguồn AC  
Dùng đồng hồ vạn năng để ở thang đo OHM, dò mạch AC, đo thông  
mạch  
Dùng đồng hồ vạn năng để ở thang đo điện áp xoay chiều 250V, kiểm  
tra điện áp nguồn xoay chiều  
Kiểm tra cầu chì  
Dùng đồng hồ vạn năng để ở thang đo OHM  
11  
Đặt que đo vào 2 đầu cầu chì, nếu kim lên thi cầu chì còn tốt, Nếu kim  
không lên thì cầu chì bị đứt.  
Khắc phục các sự cố hư hỏng như đứt mạch, đứt cầu chì, hỏng mạch lọc  
nhiễu, lọc tín hiệu  
BÀI 2  
SỬA CHỮA NGUỒN DC  
MÃ BÀI : MĐ23-02  
Mục tiêu:  
- Phân tích được sơ đồ mạch nguồn DC  
- Khắc phục các sự cố hư hỏng phần nguồn DC  
- Tính cẩn thận, đảm bảo an toàn tuyệt đối trong công việc.  
Nội dung chính :  
1. Mạch chỉnh lưu  
Mục tiêu:  
- Hiểu được nhiệm vụ và nguyên tắc hoạt động mạch chỉnh lưu  
D1-D4 : Mạch nắn cầu, biến đổi điện áp xoay chiều của nguồn cung cấp thành  
điện áp một chiều.  
SW1 : Công tắc thay đổi điện áp vào. 220 – ngắt, 110V – đóng  
Dòng xoay chiều đi qua cầu chì, các xung nhiễu bị loại bớt bởi CX1/LF1 tới  
12  
RV. Mạch lọc bao gồm RV/C3/C4 sẽ tiếp tục loại bỏ những can nhiễu công  
nghiệp còn sót lại. Nói cách khác thì dòng xoay chiều đến cầu nắn đã sạch  
hơn.  
Vì dòng xoay chiều là liên tục thay đổi nên điện áp vào cầu nắn sẽ thay đổi.  
Ví dụ bán kỳ 1 A(+)/B(-), bán kỳ 2 A(-)/B(+) …  
Nếu điện áp vào là 220V (SW1 ngắt).  
Khi A(+)/B(-) thì diode D2/D4 được phân cực thuận, dòng điện đi từ  
điểm A qua D2, nạp cho cặp tụ C5/C6, qua tải xuống mass, qua D4 trở về  
điểm B, kín mạch.  
Khi A(-)/B(+) thì thì diode D1/D3 được phân cực thuận, dòng điện đi từ  
điểm B qua D3, nạp cho cặp tụ C5/C6, qua tải xuống mass, qua D1 trở về  
điểm A, kín mạch.  
Như vậy, với cả 2 bán kỳ của dòng xoay chiều đều tạo ra dòng điện qua  
tải có chiều từ trên xuống. Điện áp đặt lên cặp tụ sẽ có chiều dương (+) ở  
điểm C, âm (-) ở điểm D (mass). Giá trị điện áp trên C5/C6 là :  
- (220V-2×0.7) x sqrt2= 309,14V (nếu dùng diode silic, sụt áp trên mỗi  
diode ~0.7V)  
- (220V-2×0.3) x sqrt2= 310,27V (nếu dùng diode gecmani, sụt áp trên  
mỗi diode ~0.3V)  
Nếu điện áp vào là 110V (SW1 đóng)  
Khi A(+)/B(-) thì D2 được phân cực thuận, dòng điện đi từ điểm A qua  
D2, nạp cho C5, về B kín mạch. Giá trị điện áp trên C5 là : 110V-x0.7)x  
sqrt2= 154,57V (do chỉ sụt áp trên 1 diode)  
Khi A(-)/B(+) thì D1 được phân cực thuận, dòng điện đi từ điểm B nạp  
cho C6, qua D1 về A kín mạch. Giá trị điện áp trên C6 là : (110V-x0.7)x  
sqrt2= 154,57V (do chỉ sụt áp trên 1 diode).  
Tổng điện áp trên C5/C6 sẽ là : 154,57 x 2 = 309,14V  
Đây chính là nguồn 1 chiều sơ cấp cung cấp cho toàn mạch nguồn, các  
bạn thợ quen gọi điện áp trên điểm A là điện áp 300V, dĩ nhiên gọi vậy là  
chưa chính xác về mặt giá trị.  
2. Các mạch lọc nguồn  
Mục tiêu:  
- Hiểu được nhiệm vụ và nguyên tắc hoạt động của mạch lọc nguồn  
CX1, CX2 : Tụ lọc đầu vào, làm chập mạch các xung nhiễu công nghiệp tần  
số lớn.  
13  
C5/C6 : Tụ lọc nguồn, san bằng điện áp sau mạch nắn.  
R1/R2 : Điện trở cân bằng điện áp trên 2 tụ.  
Các hư hỏng trong mạch :  
Hiện tượng 1 : Đứt cầu chì  
- Do quá áp, sét đánh. Thay đúng chủng loại.  
Hiện tượng 2 : Đứt cầu chì, thay vào lại đứt.  
- Do chập 1, 2, 3 hoặc cả 4 diode nắn cầu. Khi đó đo điện trở  
thuận/ngược của chúng đều ~0Ω. Thay.  
- Do chập 1 trong các tụ lọc. Đo sẽ thấy trở kháng của chúng bằng 0Ω,  
thay. Tuy nhiên, nguyên nhân này cực kỳ ít xảy ra (xác suất 1%).  
Lưu ý : 1 số nguồn còn có ống phóng lôi (hình dạng như tụ gốm) bảo vệ quá  
áp mắc song song sau cầu chì F1, khi sét đánh hoặc điện áp cao thì nó sẽ chập  
14  
làm tăng dòng và gây đứt cầu chì F1. Nếu nguồn sử dụng kiểu bảo vệ này thì  
ta phải đo kiểm tra, trở kháng bằng 0 thì thay.  
Hiện tượng 3 : Điện áp điểm A thấp, từ 220V-250V.  
- Do 1 hoặc cả 2 tụ lọc bị khô. Thay.  
Khi tụ khô thường sẽ kèm theo hiện tượng máy không khởi động hoặc  
khởi động nhưng reser, treo do nguồn vào lúc đó được lọc ko kỹ, còn xoay  
chiều dẫn đến nguồn ra bị gợn.  
Thực hành  
Sửa chửa các bệnh :  
- Đứt cầu chì  
- Đứt cầu chì, thay vào lại đứt  
- Điện áp điểm A thấp, từ 220V-250V.  
Câu hỏi 1 – Cho biết nguyên nhân khi bộ nguồn trên bị mất điện áp ra  
(ra bằng 0V)  
Trả lời:  
Bộ nguồn trên cho điện áp ra bằng 0V là do nguồn bị mất dao động, có thể do  
hỏng các linh kiện sau đây:  
- Đứt điện trở mồi  
- Bong chân R82 hoặc C15 (làm mất điện áp hồi tiếp)  
- Mất điện áp 300V DC đầu vào  
Câu hỏi 2 – Cho biết nguyên nhân khi bộ nguồn trên có điện áp ra rất  
thấp (ví dụ đường 12V nay chỉ còn khoảng 6V)  
Trả lời  
Ta hãy phân tích như sau ta sẽ thấy được nguyên nhân hư hỏng của nó:  
- Khi điện áp ra trên tụ C30 có đủ 12V thì điện áp hồi tiếp trên C12 có -  
6V  
15  
- Vậy khi điện áp ra trên tụ C30 chỉ còn 6V đồng nghĩa với điện áp trên  
tụ C12 chỉ còn – 3V (vì điện áp trên các cuộn dây của biến áp luôn luôn tỷ lệ  
thuận với nhau)  
- Vì nguồn vẫn đang hoạt động (nghĩa là chân B đèn công suất phải có  
điện áp khoảng 0,6V) => từ đó ta suy ra sụt áp trên hai đi ốt Zener ZD27 và đi  
ốt D5 chỉ còn khoảng 3,6V, hai đi ốt này khi bình thường chúng luôn luôn  
gim ở mức 6,6V và bây giờ theo suy luận chúng chỉ còn gim ở mức 3,6V =>  
như vậy đi ốt Zener ZD27 đã bị dò.  
Câu hỏi 3 – Cho biết nguyên nhân khi bộ nguồn trên có điện áp ra rất  
cao (ví dụ đường 12V nay ra đến 20V)  
Trả lời  
Phân tích như câu hỏi 2 thì ta thấy rằng, điện áp đầu ra có tỷ lệ thuận  
với sụt áp trên đi ốt Zener hay nói cách khác, nếu điện áp đầu ra gảm là đi ốt  
Zener bị dò, nếu điện áp ra tăng là đi ốt Zener bị đứt, như vậy  
trường hợp này là do đi ốt Zener ZD27 bị đứt hoặc D5 bị đứt.  
Câu hỏi 4 – Nếu nguồn trên bị đứt điện trở mồi (đứt R81) thì sinh ra  
bệnh gì  
Trả lời  
- Khi đứt điện trở mồi thì nguồn sẽ bị mất dao động và tất nhiên điện áp  
đầu ra sẽ bị mất  
16  
BÀI 3  
SỬA CHỮA MẠCH TẠO XUNG - ỔN ÁP  
MÃ BÀI : MĐ23-03  
Mục tiêu:  
- Phân tích được sơ đồ mạch tạo xung - ổn áp  
- Khắc phục các sự cố hư hỏng mạch tạo xung - ổn áp  
- Tính cẩn thận, tỉ mỉ, đảm bảo an toàn tuyệt đối trong công việc.  
Nội dung chính :  
1. Mạch dao động  
Mục tiêu:  
- Hiểu được nhiệm vụ và nguyên tắc hoạt động của mạch dao động  
- IC dao động hoạt động và tạo ra hai xung điện ngược pha, cho khuếch  
đại qua hai đèn bán dẫn rồi đưa qua biến áp đảo pha sang điều khiển các đèn  
công suất  
IC tạo dao động họ 494 (tương đương với IC họ 7500)  
Ví dụ TL494, UTC51494  
IC TL 494 có 16 chân, chân số 1 có dấu chấm, đếm ngược chiều kim đồng hồ  
Sơ đồ khối bên trong IC - TL 494  
17  
Chân 1 và chân 2 - Nhận điện áp hồi tiếp về để tự động điều khiển điện áp ra.  
Chân 3 đầu ra của mạch so sánh, có thể lấy ra tín hiệu báo sự cố P.G từ chân này  
Chân 4 - Chân lệnh điều khiển cho IC hoạt động hay không, khi chân 4 bằng 0V  
thì IC hoạt động, khi chân 4 >0 V thì IC bị khoá.  
Chân 5 và 6 - là hai chân của mạch tạo dao động  
Chân 7 - nối mass  
Chân 8 - Chân dao động ra  
Chân 9 - Nối mass  
Chân 10 - Nối mass  
Chân 11 - Chân dao động ra  
Chân 12 - Nguồn Vcc 12V  
Chân 13 - Được nối với áp chuẩn 5V  
Chân 14 - Từ IC đi ra điện áp chuẩn 5V  
Chân 15 và 16 nhận điện áp hồi tiếp  
IC tạo dao động họ 7500 (tương đương với IC họ 494 )  
Hình dáng của hai loại IC tạo dao động họ 7500  
Sơ đồ khối của IC dao động họ 7500 hoàn toàn tương tự với IC dao động họ 494  
Hai IC này AZ7500 (họ 7500) và TL 494 (họ 494) ta có thể thay thế được cho nhau  
Chân 1 và chân 2 - Nhận điện áp hồi tiếp về để tự động điều khiển điện áp ra.  
Chân 3 đầu ra của mạch so sánh, có thể lấy ra tín hiệu báo sự cố P.G từ chân  
18  
này Chân 4 - Chân lệnh điều khiển cho IC hoạt động hay không, khi chân 4  
bằng 0V thì IC hoạt động, khi chân 4 >0 V thì IC bị khoá.  
Chân 5 và 6 - là hai chân của mạch tạo dao động  
Chân 7 - nối mass  
Chân 8 - Chân dao động ra  
Chân 9 - Nối mass  
Chân 10 - Nối mass  
Chân 11 - Chân dao động ra  
Chân 12 - Nguồn Vcc 12V  
Chân 13 - Được nối với áp chuẩn 5V  
Chân 14 - Từ IC đi ra điện áp chuẩn 5V  
Chân 15 và 16 nhận điện áp hồi tiếp  
Khi chập chân số 4 của IC dao động (494) xuống mass, IC sẽ hoạt động  
và cho ra hai xung điện tại các chân 8 và 11, sau đó được hai đèn đảo pha  
khuếch đại rồi chuyền qua biến áp đảo pha sang điều khiển các đèn công suất,  
các đèn công suất hoạt động ngắt mở luân phiên để tạo ra điện áp xung ở điểm  
giữa  
2. Nguồn cung cấp cho mạch dao động  
Mục tiêu:  
- Hiểu được nhiệm vụ và nguyên tắc hoạt động của nguồn cung cấp cho  
mạch dao động  
Nguồn cấp trước  
+ Nhiệm vụ của nguồn cấp trước là cung cấp điện áp 5V STB cho IC  
quản lí nguồn trên MainBoard và cung cấp 12V cho IC dao động của nguồn  
chính.  
+ Sơ đồ mạch như sau:  
19  
R1 là điện trở mồi để tạo dao động  
R2 và C3 là điện trở và tụ hồi tiếp để duy trì động  
D5, C4 và Dz là mạch hồi tiếp để ổn định điện áp ra  
Q1 là Transistor công suất  
Hoạt động của mạch  
Nguồn điện áp DC 300v cấp qua điện trở R1 đi vào cực B của của  
transistor Q1  
D5, C4 và Dz làm mạch hồi tiếp để ổn định điện áp trên cực B của transistor  
tức là ổn định điện áp ra.  
Khi có dao động điện áp từ C3 và R2 duy trì dao động cho cực B của  
Transistỏ làm cho cuộn sơ cấp của máy biến áp dao động biến thiên từ thong  
qua cuộn thứ cấp của máy biến áp tạo ra điện áp trên cuộn thứ cấp, điện áp  
này cung cấp điện áp 12V cho IC dao động.  
Nguồn chính  
+ Nhiệm vụ: Nguồn chính có nhiệm vụ cung cấp các mức điện áp cho  
Mainboard và các ổ đĩa hoạt động  
+ Sơ đồ mạch của nguồn chính như sau:  
20  
- Q1 và Q2 là 2 transistor công suất, 2 transistor này được mắc đẩy kéo,  
trong 1 thời điểm chỉ có 1 transistor dẫn còn con còn lại ngưng dẫn do sự điều  
khiển của xung dao động.  
- OSC là IC dao động, nguồn Vcc cho IC này là 12V do nguồn cấp trước  
cung cấp, IC này hoạt động khi có lệnh P.ON = 0V, khi IC này hoạt động sẽ  
tạo ra dao động ở dạng xung ở 2 chân 1,2 và được KĐ qua 2 transistor Q3,Q4  
sau đó ghép qua biến áp đảo pha sang điều khiển 2 transistor công suất hoạt  
động.  
- Biến áp chính : Cuộn sơ cấp được đấu từ điểm giữa 2 transistor công  
suất và điểm giữa 2 tụ lọc nguồn chính.  
Điện áp thứ cấp được chỉnh lưu thành các mức điện áp: +12V, +5V,  
+3,3V, -12V, -5V cung cấp cho Mainboard và các ổ Dĩa hoạt động.  
- Chân PG là điện áp bảo vệ Mainboard, khi nguồn bình thường thì điện  
áp PG > 3V, khi nguồn ra sai => điện áp PG có thể bị mất, => Mainboard sẽ  
căn cứ  
pdf 20 trang yennguyen 09/04/2022 6280
Bạn đang xem tài liệu "Giáo trình Sửa chữa bộ nguồn (Phần 1) - Nghề: Kỹ thuật lắp ráp & sửa chữa máy tính", để tải tài liệu gốc về máy hãy click vào nút Download ở trên

File đính kèm:

  • pdfgiao_trinh_sua_chua_bo_nguon_phan_1_nghe_ky_thuat_lap_rap_su.pdf