Bài giảng Trí nhớ - Ngô Minh tuấn

trÝ nhí

Ng« Minh tuÊn

Néi dung

Các quá trình cơ bản

của trí nhớ

Khái niệm trí nhớ

c

trÝ nhí

1.Kh¸i niÖm : Lµ qu¸ trÌnh ghi nhí,

giỮ l¹i, t¸i hiÖn những gì ®· lµm,

®· tr¶i qua, ®· hiÓu biÕt

2. Vai trß trÝ nhí

tÝch luü

Lµ mét thµnh phÇn

bao gåm

lµ qu¸

c¶ 3 qu¸ trÌnh:

TRÌNH ph¶n ¸nh,

nhng kh«ng ph¶n

¸nh c¸i ®ang t¸c

®éng trùc tiÕp,

c¸i míi mµ

ph¶n ¸nh c¸i ®·

qua

cña ho¹t ®éng

nhËn thøc,

lµ ®iÒu kiÖn

cña t duy.

kinh nghiÖm,

tri thøc,

-Ghi nhí

- GiỮ l¹i

(ph¶n ¸nh

kinh nghiÖm

cña con ngêi).

-T¸i hiÖn

hiÓu biÕt,

ThuyÕt liªn tëng vÒ

trÝ nhí

-Coi liªn tëng lµ nguyªn tắc quan

trỌng nhÊt cña sù hình thµnh trÝ nhí

(vµ tÊt c¶ c¸c hiÖn tîng TL kh¸c)

-Sù xuÊt hiÖn cña 1 hình ¶nh

TL trong vá n·o bao giê còng

diÔn ra ®ång thêi hoÆc kÕ tiÕp

trong thêi gian víi 1 hình

¶nh TL kh¸c theo quy luËt liªn tëng

-KL: Míi dõng l¹i ë m« t¶

c¸c ®iÒu kiÖn bªn ngoµi cña sù

xuÊt hiÖn c¸c Ên tîng ®ång thêi.

Sai lÇm khi cho ®ã lµ

c¸c quan hÖ nh©n qu¶

vÒ trÝ nhí

-Mçi ®èi tîng cã mét cÊu tróc thèng

nhÊt c¸c yÕu tè cÊu thµnh chø kh«ng

ph¶i lµ tæng sè c¸c bé phËn

riªng lÎ nh TLH liªn tëng. CÊu tróc

®ã lµ c¬ së t¹o nªn trong b¸n cÇu

®¹i n·o mét cÊu tróc t¬ng tù cña

dÊu vÕt vµ trÝ nhí ®îc hình thµnh.

-KL :Víi nhí thì cÊu tróc vËt chÊt

lµ c¬ b¶n, song cÊu tróc nµy

chØ ®îc ph¸t hiÖn nhê ho¹t ®éng

c¸ nh©n. NÕu t¸ch tÝnh trän vÑn cña

hình ¶nh ra khái ho¹t ®éng

thì Gestalt kh«ng vît liªn tëng.

TLH hiÖn ®¹i

vÒ trÝ nhí

-Ho¹t ®éng cña c¸ nh©n quyÕt ®Þnh

sù hình thµnh trÝ nhí vµ c¸c qu¸

trÌnh TL kh¸c.

-Ghi nhí, giỮ l¹i vµ t¸i hiÖn ®îc

quy ®Þnh bëi vÞ trÝ cña tµi liÖu

víi ho¹t ®éng c¸ nh©n, qu¸ trÌnh

®ã cã hiÖu qu¶ nhÊt khi tµi liÖu

trë thµnh M hµnh ®éng.

KL: Sù hÌnh thµnh quan hÖ giỮa

c¸c biÓu tîng riªng lÎ kh«ng bÞ quy

®Þnh bëi b¶n th©n tÝnh chÊt tµi liÖu

cÇn ghi nhí mµ tríc hÕt phô thuéc

c¸ nh©n lµm g

Ì

víi tµi liÖu Êy.

3. C¸c qu¸ trÌnh cña trÝ nhí

.

T¸i hiÖn

GiỮ l¹i

Ghi nhí

Lµ qu¸ trÌnh chñ yÕu cña trÝ nhí (t¹o vÕt).

Ghi l¹i trong ãc c¸c hÌnh ¶nh sù vËt, hiÖn tîng

qua cuéc sèng vµ ho¹t ®éng

Dùa vµo c¸ch thøc ghi nhí

Dùa vµo m, tÝnh chÊt cña ghi nhí

Ghi nhí

l«gic-ý nghÜa.

Ghi nhí

kh«ng chñ ®Þnh

Ghi nhí

cã chñ ®Þnh

Ghi nhí m¸y mãc

Chñ yÕu dùa vµo

mèi liªn hÖ hÌnh thøc.

ChØ cÇn lÆp ®i, lÆp l¹i

nhiÒu lÇn, cha cÇn ®i s©u

vµo néi dung, ý nghÜa

Cã ®Æt ra M, biÖn ph¸p,

kÕ ho¹ch,

Kh«ng ®Æt ra M, kh«ng

cÇn biÖn ph¸p, kÕ ho¹ch,

kh«ng cÇn nç lùc ý chÝ

(Tù nhiªn kh¾c nhí)

Chñ yÕu dùa vµo

mèi liªn hÖ b¶n chÊt,

bªn trong cña sù vËt,

hiÖn tîng

nç lùc ý chÝ

GiỮ l¹i

Lu giỮ trong ãc c¸c tµi liÖu ®· tri gi¸c tríc ®©y khi cÇn cã thÓ t¸i hiÖn ®îc

(Cñng cè vÕt).

Muèn cñng cè tèt cÇn:

-Kho¶ng c¸ch «n luyÖn

Xen kÏ mét khèi lîng

hîp lý (kh«ng dµi qu¸

Tµi liÖu kh¸c nhau,

hoÆc ng¾n qu¸).

tr¸nh sù ®¬n ®iÖu,

nhµm ch¸n.

-KÕt hîp tèt giỮa tri gi¸c

vµ t¸i hiÖn.

T¸i hiÖn

Lµm hiÖn lªn trong ãc c¸c hÌnh ¶nh sù vËt,

hiÖn tîng ®· ®îc ghi nhí tríc ®©y

Nhí

NhËn l¹i

Quªn

l¹i

t¹m thêi

HiÖn lªn trong

ãc c¸c hÌnh ¶nh

®· tri gi¸c tríc

®©y khi kh«ng

cßn trùc tiÕp

t¸c ®éng

Quªn

vÜnh viÔn

NhËn ra sù vËt,

hiÖn tîng tríc

®©y ®· tõng ®îc

tri gi¸c nay ®ang

xuÊt hiÖn vµ trùc

Trong mét thêi gian

nhÊt ®Þnh nµo ®ã

kh«ng thÓ nhËn l¹i

hay nhí l¹i, sau ®ã

trong thêi gian nhÊt

®Þnh cã thÓ t¸i hiÖn

Kh«ng thÓ nhËn l¹i

hay nhí l¹i ®îc,

buéc ph¶i tri gi¸c

l¹i.

tiÕp t¸c ®éng

.

* C¸c lo¹i trÝ nhí

trÝ Nhí

hÌnh tîng

trÝ Nhí

Tõ ngỮ-l«gic

trÝ Nhí

vËn ®éng

trÝ Nhí

C¶m xóc

Nhí c¸c vÊn ®Ò

t tëng, lý luËn

chÝnh trÞ

Nhí c¸c

hÌnh ¶nh

cô thÓ

Nhí c¸c lo¹i

vËn ®éng,

thao t¸c

Nhí c¸c vÊn ®Ò

c¶m xóc

* C¸c phÈm chÊt trÝ nhí

Nhí

chÝnh x¸c

Nhí nhiÒu Nhí nhanh

Nhí l©u

Khèi lîng

th«ng tin

trong mét thêi

Tèc ®é

ghi nhí,

Thêi gian

lu giỮ th«ng tin

Đé tin cËy

cña th«ng tin

®îc ghi nhí

gian nhÊt ®Þnh giỮ l¹i, t¸i hiÖn

* C¸c biÖn ph¸p ph¸t triÓn trÝ nhí

Tang cêng

«n luyÖn,

Cñng cè

t¹o th¸i ®é

Tù gi¸c,

høng thó;

t©m thÕ

tÝnh khèi

t¹o ®iÒu kiÖn

kÕt hîp c¶

ghi nhí

m¸y mãc vµ

Ghi nhí

L«gic-ý nghÜa

lîng ghi nhí

Cho phï hîp ®óng khoa häc,

®èi tîng,

NhiÖm vô

Ph¸t triÓn

phÈm chÊt trÝ

Nhí s¸t yªu cÇu

HOẠT ĐỘNG

Ghi nhí;

c¸ch ghi nhí

* Làm thế nào để hồi tưởng lại

• Quên không phải là mất tất cả, cần lạc quan tin

rằng nếu cố gắng sẽ hồi tưởng được

• Phải kiên trì hồi tưởng. Khi hồi tưởng sai, cần

tìm ra biện pháp mới

• Cần đối chiếu, so sánh với những hồi ức có liên

quan trực tiếp với nội dung tài liệu cần nhớ lại

• Cần sử dụng tư duy, tưởng tượng để kiểm tra

quá trình hồi tưởng và kết quả hồi tưởng

• Có thể sử dụng liên tưởng, nhất là liên tưởng

nhân quả để hồi tưởng