Giáo trình Lắp đặt máy chính - Nghề: Lắp ráp hệ thống động lực tàu thủy

CỤC HÀNG HẢI VIỆT NAM

TRƯỜNG CAO ĐẰNG HÀNG HẢI I

GIÁO TRÌNH

MÔN HỌC: LꢀP ĐẶT MÁY

CHÍNH

NGHỀ: LẮP RÁP HỆ THỐNG ĐỘNG LỰC

TÀU THỦY

TRÌNH ĐỘ: CAO ĐẲNG

1

Hꢁi phꢂng, năm 2017

TUYÊN BỐ BẢN QUYỀN

Tài liệu này thuộc giáo trình nên các nguồn thông tin có thể được phép dùng

nguyên bản hoặc trích dùng cho các mục đích về đào tạo và tham khảo.

Mọi mục đích khác mang tính lệch lạc hoặc sử dụng với mục đích kinh doanh

thiếu lành mạnh sẽ bị nghiêm cấm.

2

LỜI GIỚI THIỆU

Cùng với xu hướng hội nhập, ngành hàng hải nước ta đã và đang phát triển

cả về số lượng và chất lượng, ngày càng khẳng định được vị thế của mình trong

ngành hàng hải khu vực cũng như trên thế giới.

Nhằm đáp ứng nhu cầu đào tạo thuyền viên ngay từ khi còn học tập tại ghế

nhà trường cũng như việc cung cấp cho học sinh, sinh viên vốn kiến thức nhất định để

vận dụng vào khai thác hệ động lực tàu thủy một cách an toàn, tin cậy và đạt hiệu quả

kinh tế cao, Mô đun “Lắp ráp Máy chính” được biên soạn trên cơ sở các giáo trình

lắp ráp hệ thống động lực tàu thủy trong và ngoài nước.

Mô đun “Lắp ráp Máy chính” được biên soạn bởi nhóm tác giả là những

Thạc sỹ, Kỹ sư có nhiều kinh nghiệm thực tiễn và nhiều năm tham gia giảng dạy,

huấn luyện trong nhà trường, mong muốn cung cấp cho người học những kiến thức và

kỹ năng về lắp ráp hệ trục chong chóng định bước, yêu cầu kỹ thuật và điều kiện làm

việc của chong chóng định bước, các biện pháp an toàn và vệ sinh công nghiệp, từ đó

người học có thể vận dụng vào thực tiễn nhằm đáp ứng nghề lắp ráp hệ thống động

lực tàu thủy nói riêng và con tàu nói chung một cách an toàn, tin cậy và đạt hiệu quả

kinh tế cao.

Vì thời gian biên soạn có hạn nên không thể tránh khỏi những khiếm khuyết,

tác giả rất mong nhận được ý kiến tham gia, đóng góp quý báu của các Thầy cô, bạn

bè, đồng nghiệp để cuốn sách ngày càng hoàn thiện hơn, phục vụ tốt hơn cho sự phát

triển chung của nhà trường.

Hải Phòng, ngày 21 tháng 11 năm 2017

Tham gia biên soạn

Kỹ sư Đinh Như Hải

3

MỤC LỤC

TT Nội dung

Trang

2

1

2

3

4

5

6

Lời giới thiệu

Mục lục

3

Danh mục, bảng biểu, ký hiệu, từ viết tắt, thuật ngữ chuyên ngành

Danh mục hình vẽ

5

6

Nội dung

7

11

12

13

16

18

21

24

25

29

30

31

32

Bài 1: Công tác chuẩn bị lắp đặt máy chính

1. Chuẩn bị tài liệu, bản vẽ kỹ thuật.

2. Chuẩn bị các điều kiện phục vụ cho việc căng tâm

3. Chuẩn bị dụng cụ, trang thiết bị trước khi lắp ráp hệ trục

Bài 2: Lắp đặt và chỉnh tâm máy chính

1. Lắp đặt máy chính

1.1. Lắp đặt máy chính vào băng máy

1.2. Định vị máy chính trên băng máy

2. Chỉnh tâm máy chính

2.1. Chỉnh tâm máy chính bằng dụng cụ quang học.

2.2. Chỉnh tâm máy chính sau khi đã chỉnh tâm và lắp ráp hệ trục.

Bài 3: Cố định máy chính trên bệ.

1. Kẹp chặt máy chính trên căn

2. Cố định máy chính bằng căn nêm thép.

3. Phương pháp căn sống máy chính

3.1. Căn nêm thép

4

3.2. Căn thép điều chỉnh

33

34

35

3.2. Căn cầu tự lựa

3.3. Doa lỗ bu lông chính xác

4. Phương pháp đổ căn nhựa tổng hợp.

5

DANH MỤC HÌNH VẼ

TT

1

Tên hình vẽ

Trang

12

Hình 1.1 Kiểm tra vị trí máy để lắp động cơ chính so với

đường tâm trục.

2

3

Hình 1.2. Vị trí căn chết cho máy chính

14

17

25

26

32

34

35

36

40

37

38

Hꢃnh 1.3. Kiểm tra bệ đỡ động cơ

4

Hình 3.1.Sơ đồ chỉnh tâm máy chính bằng một ống ngắm.

Hình 3.2. Sơ đồ chỉnh tâm máy chính bằng hai ống ngắm.

Hình 4.1. Kẹp chặt động cơ trên căn nêm thép

Hình 4.2 Căn thép điều chỉnh

5

6

7

8

Hình 4.3.Điều chỉnh và kẹp chặt động cơ.

Hình 4.4. Doa lỗ lắp các gujông chính xác.

Hình 4.5.Kẹp chặt động cơ trên căn hình cầu tự lựa

Hình 4.6. Tiện gia công mặt căn cầu tự lựa.

Hình 4.7. Kẹp chặt động cơ trên căn plastic.

9

10

11

12

6

CHƯƠNG TRÌNH MÔ ĐUN

Tênmôđun:LꢀPĐẶT MÁYCHÍNH

Mã mô đun: MĐ 6520112.24

Thời gian thực hiện mô đun: 90 giờ; (Lý thuyết: 20 giờ; Thực hành, thí nghiệm,

thảo luận, bài tập: 58 giờ; Kiểm tra: 12 giờ)

Vị trí, tính chất của mô đun:

- Vị trí: Mô đun này học sau các mô đun/môn học sau: Công nghệ lắp ráp, Nguội cơ

bản, Vật liệu cơ khí, Dung sai và Vẽ kỹ thuật.

- Tính chất: Mô đun trang bị cho sinh viên các kiến thức, kỹ năng căn chỉnh và lắp đặt

máy chính; nguyên lý, yêu cầu kỹ thuật của việc căn chỉnh máy chính và chế tạo căn

cố định máy chính, các biện pháp an toàn và vệ sinh công nghiệp.

- Ý nghĩa và vai trò của mô đun: Mô đun trang bị cho sinh viên các kiến thức và kỹ

năng về lắp ráp hệ trục lắp đặt máy chính; nguyên lý, yêu cầu kỹ thuật của việc căn

chỉnh máy chính và chế tạo căn cố định máy chính,

Mục tiêu mô đun:

- Kiến thức:

Trình bày được quy trình căn chỉnh, lắp đặt cố định máy chính, đảm bảo an

toàn;

- Kỹ năng:

+ Thực hiện được công việc kiểm tra độ lệch tâm và gãy khúc giữa mặt bích

máy chính với hệ trục;

+ Thực hiện được kiểm tra đo độ co bóp và lắp đặt máy chính đảm bảo các yêu

cầu kỹ thuật;

- Năng lực tự chủ và trách nhiệm:

Rèn luyện tính kỷ luật, kiên trì, cẩn thận, nghiêm túc, chủ động sáng tạo trong

học tập và rèn luyện, phát huy khả năng làm việc theo nhóm.

Đảm bảo an toàn và vệ sinh công nghiệp.

Nội dung mô đun:

7

BÀI 1: CÔNG TÁC CHUẨN BỊ LꢀP ĐẶT MÁY CHÍNH

MĐ: 6520112.24.01

Giới thiệu:

Chất lượng thi công đóng mới hay sửa chữa 1 con tàu: phụ thuộc vào trình độ

chuyên môn, máy móc thiết bị dùng để đóng mới, kiểm tra, sửa chữa từng bộ phận

của con tàu. Vì vậy công tác chuẩn bị là đặc biệt quan trọng, nó quyết định hiệu quả

của công việc cũng như chất lượng của sản phẩm.

Việc lắp ráp căn chỉnh máy chính - hệ trục là một trong các khâu quan trọng,

nó quyết định tính năng của một con tàu.

Kết quả thành công của việc căn chỉnh lắp ráp hệ trục – máy chính sẽ làm tăng

tuổi thọ cho máy chính, hiệu quả từ việc khai thác tàu, tăng tính kinh tế cũng như tuổi

thọ con tàu được kéo dài.

Mục tiêu của bài:

- Trình bày được công việc chuẩn bị lắp đặt máy chính

- Thực hiện được công việc chuẩn bị lắp đặt máy chính theo quy trình, đảm bảo

yêu cầu kỹ thuật;

- Rèn luyện tính kỷ luật, kiên trì, cẩn thận, nghiêm túc, chủ động sáng tạo trong

học tập và rèn luyện, phát huy khả năng làm việc theo nhóm.

Nội dung của bài:

1 Yêu cầu chung

1.1. Đối với công tác chuẩn bị

+ Chuẩn bị tài liệu, bản vẽ kỹ thuật.

+Phải có đầy đủ bản vẽ, thuyết minh để thực hiện quy trình lắp ráp, trong đó

gồm:

- Bản vẽ thuyết minh quy trình lắp ráp máy chính;

- Bản vẽ lắp;

- Bản vẽ kết cấu bệ máy;

- Bản vẽ các nguyên công lắp đặt;

8

Các chi tiết đã được sửa chữa đảm bảo tiêu chuẩn kỹ thuật.

Đã hoàn thành cơ bản sửa chữa vỏ tàu. Tuyệt đôi không gây chấn động trong

quá trình thi công.

Tàu hoàn toàn cân bằng trên đà: cân bằng ngang, sai lệch không vượt quá ±

2mm; sai lệch dọc không vượt quá ± 3mm.

Bệ máy cần đảm bảo các yêu cầu kỹ thuật:

- Bề mặt máy đảm bảo độ phẳng và độ song song với đường tâm lý thuyết của

hệ trục.

+ Đối với động cơ máy chính:

- Quá trình vận chuyển và bảo quản các thiết bị máy luôn có các lớp bảo quản

như giấy nến, nút gỗ, hóa chất bảo quản. Trước khi lắp máy xuống tàu cần tiến hành

công việc thôi bảo vệ.

- Cố định máy trên bệ thử

- Via máy để kiểm tra sự hoạt động của máy ( không bị kẹt).

- Chạy thử và kiểm tra các thông số kỹ thuật của máy.

+ Đối với người thực hiện

- Phải trang bị đầy đủ quần áo bảo hộ, mũ bảo hộ, đeo giầy và gang tay…

- Vận hành máy móc, thiết bị phục vụ cho quá trình lắp ráp theo đúng quy trình

của nhà chế tạo cung cấp.

- Tuân thủ quy trình lắp ráp.

- Đảm bảo những nguyên tắc an toàn về phòng chống cháy nổ

+ Đối với máy móc, trang thiết bị phục vụ

- Dọn dẹp và chuẩn bị tốt mặt bằng thi công :

- Chuẩn bị năng lực của các thiết bị nâng phù hợp tầm với, tải trọng các cẩu,

dây cáp, palăng, các điểm treo, điểm tựa…

- Chuẩn bị các trang thiết bị, vật tư cần thiết trước khi thi công.

- Xác định các điểm chuẩn và đặt các đích ngắm.

- Các thiết bị nâng hạ, vận chuyển… phải được kiểm tra kỹ lưỡng và đảm bảo

tuyệt đối an toàn.

- Các trang thiết bị phục vụ cho quá trình định tâm hệ trục phải đầy đủ, đảm bảo

9

chính xác an toàn.

. Chuẩn bị dụng cụ

- Các dụng cụ tháo, lắp như Clê các loại, mỏ lết, kìm, tô vít...V.V...;

- Thước lá;

- Thước Rơ đờ căn;

- Bu lông ê cu;

- Clê lực;

- Bu lông tăng chỉnh;

- Thước vuông;

- Pa lăng;

- Máy hàn;

- Kích thủy lực;

- Cần trục;

- Giá điều chỉnh, giá đỡ tổ hợp máy phát điện;

1.2 Lắp đặt bệ máy.

1.2.1 .Kết cấu đà máy.

Đà máy là bộ khung thép kết cấu vững chắc, được hàn trực tiếp xuống đáy và

các sườn tàu.

Hai thành đứng ch ạy dọc song song hai bên tâm tàu, hai tấm mặt bệ máy trên

đó có hàn những tấm lót. Các mã gia cường ngang được phân bố đều theo chiều dọc

hai bên. Hai tấm gia cường dọc và các tấm ngang giằng hai thành đứng với nhau. Tất

cả được liên kết, hàn với nhau và với vỏ tàu tạo thành một bộ khung “nền móng”

vững chắc để đặt máy chính.

Tùy theo thiết kế, đôi khi để giảm nhẹ trọng lượng đồng thời tạo điều kiện dễ

dàng thi công hàn, các mã gia cường ngang, gia cường dọc, thậm chí thành đứng được

khoét các lỗ tương đối lớn, nhưng vẫn đảm bảo cường độ chịu lực của máy.

Trong tất cả các trường hợp, bệ máy chính phải đảm bảo các yêu cầu chủ yếu

sau.

10

+ Kết cấu vữngchắc, không được phép biến dạng hoặc xê dịch trong suốt quá

trình hoạt động của máy chính kể cả khi có sự cố về máy.

+ Bố trí các tấm lót phù hợp với chân máy. Người thiết kế phải có đầy đủ các

số liệu về chân máy: chiều rộng, chiều dày chân máy khoảng giữa các tâm bulông

theo chiều dọc, và chiều rộng máy, chiều cao từ mặt tiếp xúc chân máy đến tim trục

động cơ ..v...v... Những số liệu này thường phải khảo sát đo đạc thực tế, chứ không

thể căn cứ vào catalog đơn thuần. Các số liệu về chân máy càng chính xác bao

nhiêu, thì bệ máy càng được thi công lắp ráp dưới tàu thuận lợi bấy nhiêu.

1.2.2.Dung sai lắp ghép và gia công.

Tọa độ lắp đặt đà máy trên tàu và các kích thước đà phải đảm bảo theo dung

sai.

Vị trí động cơ phụ thuộc vào đường tâm hệ trục chân vịt.

Độ không song song của bề mặt tựa đà máy so với đường tâm trục trong mặt

phẳng thẳng đứng, không quá 1mm trên 1m chiều dài đà máy.

Đường tâm trục

Hình 1.1 . Kiểm tra vị trí máy để lắp động cơ chính so với đường tâm trục.

11

Độ không song song của bề mặt tâm đà máy so với đường tâm trục trong mặt

phẳng nằm ngang không quá 1mm trên chiều dài đà máy nhưng không quá 8mm trên

toàn bộ chiều dài đà máy.

Độ cong của mặt đà ở tiết diện ngang là ± 3mm.

Độ dày của các tấm lót hàn vào mặt đà máy phải > 15mm.

Độ dốc nghiêng ra ngoài của bề mặt khi đã gia công lần cuối hay các tấm căn

đệm trên đà máy đối với các máy móc được lắp đặt trên căn đệm bằng thép.

Khe hở giữa thước kiểm tra (đặt theo chiều dọc) và các tấm lót sau khi đã hàn

chắc chúng vào mặt đà, không quá 1mm.

Khe hở giữa thước kiểm tra với mặt đà hoặc mặt các tấm lót được hàn vào đà

máy, kiểm tra sau khi đà máy được hàn vào vỏ tàu, thước lá chiều dày lớn hơn 2mm

không được lọt qua khe hở giữa thước với mặt đà hay mặt tấm lót.

Độ dày của các tấm lót hàn vào mặt đà máy không nhỏ hơn 15mm. Vị trí động

cơ phụ thuộc vào vị trí đường tâm hệ trục chân vịt. Khi gia công và lắp đặt đà máy

phải đảm bảo chính xác tọa độ máy và đảm bảo vị trí tương đối của từng kết cấu.

1.2.3.Độ bóng gia công.

Độ nhẵn bề mặt của các tấm lót được hàn vào mặt đà không được thô hơnV5.

Động cơ được lắp nhờ những thước chuẩn trên đó có vạch sẵn những khoảng

cách giữa động cơ với buồng máy phía lái hay với sườn tàu được chọn làm chuẩn,

theo hướng dọc trục.

Độ nghiêng tổng cộng của bệ động cơ lắp trên đà tàu không được vượt quá:

+ Dọc theo tâm trục trên chiều dài 1m là 0,1mm.

+ Ngang theo tâm trục trên chiều rộng 1m là 0,2mm.

Độ không nằm ngang của bệ động cơ cần kiểm tra:

+ Trên triền đóng tàu, độ bằng phẳng của bệ máy bằng ống thủy và các

mặt chuẩn.

Dưới nước, độ tiếp xúc của bệ máy theo mặt phẳng nằm ngang và thẳng

đứng.

12

Hình 1.2. Vị trí căn chết cho máy chính

13

Kiểm tra đo đạc các kích thước trước và sau khi lắp đặt bệ máy.

Hꢃnh 1.3 .Kiểm tra bệ đỡ động cơ

Tiến hành kiểm tra, xác định vị trí và các kích thước cơ bản a, b, c, d. Các số

liệu này phải kiểm tra thường xuyên trong suốt quá trình lắp ráp, nếu có sai lệch thì

điều chỉnh ngay.

Tóm lại: Đại bộ phận máy móc trên tàu đều tập trung ở buồng máy, kích

thước của buồng máy phải thích hợp với toàn bộ thiết bị và thuận tiện cho việc bảo

dưỡng, sử dụng, sửa chữa ngay tại buồng máy, đồng thời phải xét đến điều kiện lao

động và bảo đảm an toàn cho công nhân khi làm việc. Do vậy, việc lắp đặt bệ máy

cần bố trí cân xứng trong buồng máy, diện tích chiếm gọn thông thoáng.

BÀI TẬP THỰC HÀNH

1. Thực hiện các bước chuẩn bị hồ sơ tài liệu phục vụ công tác lắp ráp máy

chính tàu thủy;

2. Thực hiện các bước chuẩn bị dụng cụ cho công tác lắp ráp máy chính tàu

thủy;

3. Thực hiện các bước chuẩn bị trang thiết bị cho công tác lắp ráp máy chính

tàu thủy;

Hướng dẫn ôn tập:

- Tìm hiểu kỹ các tài liệu hướng dẫn của nhà sản xuất để nắm chắc các thông số

kỹ thuật của công tác lắp ráp máy chính tàu thủy.

14

- Nghiên cứu kết cấu của các bản vẽ và các mối lắp ghép để chuẩn bị các dụng

cụ lắp ráp,

- Thực hiện được các bước chuẩn bị hồ sơ, bản vẽ cho công tác lắp ráp máy

chính tàu thủy,

- Thực hiện các bước chuẩn bị dụng cụ cho việc lắp ráp máy chính tàu thủy.

- Thực hiện được các các bước chuẩn bị các trang thiết bị cho công việc lắp ráp

máy chính tàu thủy.

- Các hồ sơ, bản vẽ lấy ở đâu?

Câu hỏi ôn tập:

1. Thực hiện các bước chuẩn bị hồ sơ tài liệu phục vụ công tác lắp ráp máy

chính tàu thủy?

2. Thực hiện các bước chuẩn bị dụng cụ cho công tác lắp ráp máy chính tàu

thủy?

3. Thực hiện các bước chuẩn bị trang thiết bị cho công tác lắp ráp máy chính

tàu thủy?

4. Trình bày phương án lắp ráp?

Yêu cầu về đánh giá kết quꢁ học tập của bài

- Đánh giá vể kiến thức: Tự luận

- Đánh giá về kỹ năng: Thực hành

15

Bài 2: LꢀP ĐẶT VÀ CHỈNH TÂM MÁY CHÍNH

MĐ: 6520112.24.02

Giới thiệu:

Mục tiêu của bài

- Mô tả được công việc lắp đặt và chỉnh tâm máy chính;

- Thực hiện được công việc lắp đặt và chỉnh tâm máy chính theo quy trình, đảm

bảo yêu cầu kỹ thuật;

- Rèn luyện tính kỷ luật, kiên trì, cẩn thận, nghiêm túc, chủ động sáng tạo trong

học tập và rèn luyện, phát huy khả năng làm việc theo nhóm.

Nội dung của bài

1. Lắp đặt máy chính

Định tâm động cơ - máy chính là một trong ba bước quan trọng của cả quá trình

lắp đặt máy chính dưới tàu, đó là :

1.1.Lắp đặt bệ máy.

1. 2.Định tâm máy chính.

1.3.Kẹp chặt động cơ trên bệ máy.

Định tâm động cơ được tiến hành, sau khi bệ máy đã được nghiệm thu đạt yêu

cầu kỹ thuật. Đây là quá trình xê dịch và điều chỉnh động cơ sao cho tâm trục khuỷu

động cơ trùng với đường tim hệ trục - tức đường tâm lý thuyết đã được xác định bằng

phương pháp căng tim hệ trục.

Việc định tâm máy chính được tiến hành trong các điều kiện sau đây :

- Bệ máy đã lắp đặt xong. Các công việc lắp và thử các két dầu, nước, các

khoang chứa và các công việc khác tại buồng máy cơ bản đã hoàn thành.

- Đã kiểm tra và xác nhận vị trí của máy chính, hoặc tổng đoạn buồng máy đảm

bảo đúng so với toàn thân tàu.

Nội dung và thứ tự các nguyên công ở các giai đoạn 1 và 3 phụ thuộc vào phương

pháp cố định máy chính. Nội dung các nguyên công ở nhóm công việc thứ 2 phụ

thuộc vào thứ tự lắp động cơ và hệ trục chân vịt: có thể chỉnh tâm động cơ theo các

16

mặt chuẩn của các ổ đỡ hệ trục (trước khi lắp các trục) hoặc chỉnh tâm động cơ theo

hệ trục đã được chỉnh tâm và lắp ráp.

Các nguyên công ở giai đoạn 1 bắt đầu từ việc chế tạo bệ; đặc biệt là các mặt tì

của chân đế động cơ.

2. Quy trình lắp ráp máy chính

a. Kiểm tra bệ máy trước khi lắp ráp máy chính

Bước 1: Kiểm tra sai lệch về chiều rộng, chiều dài bệ máy;

Bước 2: Kiểm tra sai lệch đường tâm bệ máy;

Bước 3: Kiểm tra độ nghiêng của bệ máy;

Việc kiểm tra bệ máy trước khi lắp ráp là công việc cần thiết và quan trọng vì

nó liên quan đến việc lắp đặt và căn chỉnh máy chính nhanh hay chậm chất lượng việc

lắp đặt cao hay không cao. Để thực hiện bước này ta chuẩn bị các dụng cụ sau: dây

căng tâm có thể bằng dây đồng hoặc dây piano; cọc căng dây; thước vuông, thước dây

2,5m và ni vô;

Dùng thước thẳng dài 2,5m đo chiều dài bệ đỡ (tiến hành đo cả hai bên để kiểm

tra kích thước bệ đỡ rồi so sánh với kích thước đã đo được từ chân động cơ). Kiểm tra

chiều rộng ta tiến hành đo tại nhiều vị trí trên bề mặt bệ máy theo chiều dài bệ (Thước

đo phải vuông góc với bệ mặt bệ theo chiều dài bệ). Thu được kết quả so sánh với số

liệu kích thước đã đo được từ máy thực.

Dùng dây căng tâm để kiểm tra đường tâm bệ máy: ta dùng thước dài để đo xác

định được trung điểm giữa hai bề mặt bệ máy (đo ở hai vị trí đầu múi và phía lái của

bệ) sau đó hàn hai cọc sắt tại hai điểm đó, dùng ni vô và thước thẳng đặt vuông góc

với bề mặt hai bên bệ để xác định được cao độ của điểm tâm, dùng dây căng tâm qua

hai điểm đó.

Để xác định độ nghiêng của bệ máy, ta dùng dùng thước vuông để kiểm tra độ

nghiêng của thành bệ máy, ta tiến hành kiểm tra ở nhiều vị trí dọc theo chiều dài hai

bên thành bệ.

Sau khi tiến hành kiểm tra bệ máy xong, kết quả thu được thỏa mãn yêu cầu kỹ

thuật thì ta chuyển sang bước tiếp theo, nếu không đảm bảo ta phải tiến hành điều

chỉnh

17

Trước khi đưa máy chính xuống tàu, các bệ phải được chế tạo và cố định với kết

cấu của thân vỏ tàu và các mặt trong của chúng đã được sơn.

Theo bản vẽ thiết kế hoặc mẫu lấy từ chân đế của máy chính, người ta vạch các

vị trí đặt các tấm đệm trên mặt tì của chân máy.

Chế tạo căn cố định trên băng bệ máy.

- Bản vẽ chế tạo, các thông số kết cấu bệ máy, các thông số kết cấu của động cơ

về phần căn bệ.

- Máy hàn, que hàn và nguồn điện.

- Máy mài, dũa, dao cạo sủi mặt phẳng, bột màu, bàn máp…

Trình tự tiến hành :

- Gia công căn theo bản vẽ, bố trí các tấm căn đúng vị trí ( Tương ứng lỗ bu

long cố định chân đông cơ)

- Hàn cố định căn ( Lưu ý : hàn 3 mặt ngoài)

- Dùng bàn máp bôi bột màu xác định các điểm cao trên bề mặt căn đã hàn.

- Dùng dũa, đá mài loại các điểm cao, gồ ghề trên mặt căn.

- Dùng mũi cạo mặt phẳng cắt nhỏ các điểm bám màu trên mặt căn sao cho

trên diện tích 25x25mm có 4-5 vết bám màu.

- Sau khi đã làm phẳng tất các số lượng căn trên hai mặt băng bệ tiến hành

bôi mỡ trên toàn bộ bề mặt căn.

Lưu ý :

- Các chi tiết gây cản trở cho việc đưa động cơ lên bệ cũng như các đồng hồ dễ

hỏng phải được tháo trước và nút kín các lỗ bằng các nút gỗ.

- Để đặt động cơ lên bệ, người ta sử dụng các đồ gá chuyên dùng. Đồ gá phải

bảo đảm việc đưa động cơ lên bệ được an toàn khi nâng hạ và dịch chuyển động cơ

trong lòng lỗ vòm của buồng máy.

- Phải đặt trước các đệm gỗ phía dưới mỗi chân đế của máy chính sao cho các

chân đế ở vị trí cao hơn các tấm đệm bằng thép đã được hàn trước đó.

b. Cẩu và định vị máy chính trên băng máy

18

Bước 1: Trước khi cẩu máy chính xuống tàu thì trên bề mặt bệ máy có đặt các

tấm căn bằng gỗ, tránh các vị trí bu long tăng đứng

Bước 2: Cẩu máy chính xuống tàu phải tuân theo hướng dẫn của nhà chế tạo.

Cẩu máy chính vào vị trí, chân máy được xác định dưới tàu dựa vào đường trục thực

tế khi căng tâm. Cẩu lên hạ xuống phải nhẹ nhàng, từ từ, tránh va đập vào thân tàu;

Bước 3: Đặt máy chính về phía trước so với vị trí chính thức một chút khoảng

10÷15 mm;

Bước 4: Điều chỉnh máy chính sao cho khoảng cách giữa bích trục cơ và bích

trục trung gian là 1÷2 mm;

Bước 5: Lắp bu long tăng đứng vào chân máy (theo máy);

Bước 6: Hàn các bộ tăng chỉnh ngang và dọc vào bệ máy sao cho không ảnh

hưởng đến các vị trí lắp căn hoặc đổ nhựa tổng hợp chân máy;

Chú ý: Các bu long tăng chỉnh trước khi lắp ráp vào các giá điều chỉnh cần phải

được sửa và trơn hóa ren, bôi trơn ren.

BÀI TẬP THỰC HÀNH

1. Thực hiện được các bước chuẩn bị lắp đặt và chỉnh tâm máy chính;

2. Thực hiện các bước kiểm tra bệ máy trước khi lắp đặt máy chính;

3. Thực hiện các bước cẩu máy xuống tàu và căn chỉnh máy chính;

Hướng dẫn ôn tập:

- Tìm hiểu kỹ các tài liệu hướng dẫn của nhà sản xuất để nắm chắc các thông số

kỹ thuật của máy chính;

- Nghiên cứu kết cấu các bộ phận, chi tiết và các mối lắp ghép để chuẩn bị các

dụng cụ tháo lắp …;

- Thực hiện được các bước chuẩn bị lắp đặt và chỉnh tâm máy chính;

- Thực hiện các bước kiểm tra bệ máy trước khi lắp đặt máy chính;

- Thực hiện các bước cẩu máy xuống tàu và căn chỉnh máy chính;

- Máy chính … được lắp đặt ở đâu?

- Máy chính hoạt động được nhờ vào cái gì?

- Máy chính làm bằng các vật liệu gì?

19

- Máy chính…dạng, hình thù như thế nào?

Câu hỏi ôn tập:

1. Thực hiện được các bước chuẩn bị lắp đặt và chỉnh tâm máy chính?

2. Thực hiện các bước kiểm tra bệ máy trước khi lắp đặt máy chính?

3. Thực hiện các bước cẩu máy xuống tàu và căn chỉnh máy chính?

Yêu cầu về đánh giá kết quꢁ học tập của bài

- Đánh giá vể kiến thức: Tự luận

- Đánh giá về kỹ năng: Thực hành

20