Tài liệu SQL Server 2000

Bài 1: Giới Thiệu SQL Server 2000

SQL Server 2000 là một hệ thống quản lý cơ sở dữ liệu (Relational

Database Management System (RDBMS) ) sử dụng Transact-SQL để trao đổi dữ

liệu giữa Client computer và SQL Server computer. Một RDBMS bao gồm

databases, database engine và các ứng dụng dùng để quản lý dữ liệu và các bộ

phận khác nhau trong RDBMS.

SQL Server 2000 được tối ưu để có thể chạy trên môi trường cơ sở dữ

liệu rất lớn (Very Large Database Environment) lên đến Tera-Byte và có thể phục

vụ cùng lúc cho hàng ngàn user. SQL Server 2000 có thể kết hợp "ăn ý" với các

server khác như Microsoft Internet Information Server (IIS), E-Commerce Server,

Proxy Server....

SQL Server có 7 editions:

• Enterprise : Chứa đầy đủ các đặc trưng của SQL Server và có thể chạy tốt

trên hệ thống lên đến 32 CPUs và 64 GB RAM. Thêm vào đó nó có các

dịch vụ giúp cho việc phân tích dữ liệu rất hiệu quả (Analysis Services)

• Standard : Rất thích hợp cho các công ty vừa và nhỏ vì giá thành rẻ hơn

nhiều so với Enterprise Edition, nhưng lại bị giới hạn một số chức năng cao

cấp (advanced features) khác, edition này có thể chạy tốt trên hệ thống lên

đến 4 CPU và 2 GB RAM.

• Personal: được tối ưu hóa để chạy trên PC nên có thể cài đặt trên hầu hết

các phiên bản windows kể cả Windows 98.

• Developer : Có đầy đủ các tính năng của Enterprise Edition nhưng được

chế tạo đặc biệt như giới hạn số lượng người kết nối vào Server cùng một

lúc.... Ðây là edition mà các bạn muốn học SQL Server cần có. Chúng ta sẽ

dùng edition này trong suốt khóa học. Edition này có thể cài trên Windows

2000 Professional hay Win NT Workstation.

• Desktop Engine (MSDE): Ðây chỉ là một engine chạy trên desktop và

không có user interface (giao diện). Thích hợp cho việc triển khai ứng dụng

ở máy client. Kích thước database bị giới hạn khoảng 2 GB.

• Win CE : Dùng cho các ứng dụng chạy trên Windows CE

• Trial: Có các tính năng của Enterprise Edition, download free, nhưng giới

hạn thời gian sử dụng.

1.1. Cài Ðặt SQL Server 2000 (Installation)

Các bạn cần có Developer Edition và ít nhất là 64 MB RAM, 500 MB

hard disk để có thể install SQL Server. Bạn có thể install trên Windows Server hay

Windows XP Professional, Windows 2000 Professional hay NT Workstation

nhưng không thể install trên Win 98 family.

Vì một trong những đặc điểm của các sản phẩm Microsoft là dễ install

nên chúng tôi không trình bày chi tiết về cách install hay các bước install mà chỉ

trình bày các điểm cần lưu ý khi install mà thôi. Nếu các bạn gặp trở ngại trong

việc install thì có thể đưa lên forum để hỏi thêm. Khi install bạn cần lưu ý các

điểm sau:

Ở màn hình thứ hai bạn chọn Install Database Server. Sau khi install

xong SQL Server bạn có thể install thêm Analysis Service nếu bạn thích.

Ở màn hình Installation Definition bạn chọn Server and Client Tools.

Sau đó bạn nên chọn kiểu Custom và chọn tất cả các bộ phận của SQL

Server. Ngoài ra nên chọn các giá trị mặc định (default)

Ở màn hình Authentication Mode nhớ chọn Mixed Mode . Lưu ý vì

SQL Server có thể dùng chung chế độ bảo mật (security) với Win NT và cũng có

thể dùng chế độ bảo mật riêng của nó. Trong Production Server người ta thường

dùng Windows Authetication vì độ an toàn cao hơn và dễ dàng cho người quản lý

mạng và cả cho người sử dụng. Nghĩa là một khi bạn được chấp nhận

(authenticated) kết nối vào domain thì bạn có quyền truy cập dữ liệu (access data)

trong SQL Server. Tuy nhiên ta nên chọn Mixed Mode để dễ dàng cho việc học

tập.

Sau khi install bạn sẽ thấy một icon nằm ở góc phải bên dưới màn hình,

đây chính là Service Manager. Bạn có thể Start, Stop các SQL Server services dễ

dàng bằng cách double-click vào icon này.

1.2. Một chút kiến thức về các Version của SQL Server

SQL Server của Microsoft được thị trường chấp nhận rộng rãi kể từ

version 6.5. Sau đó Microsoft đã cải tiến và hầu như viết lại một engine mới cho

SQL Server 7.0. Cho nên có thể nói từ version 6.5 lên version 7.0 là một bước

nhảy vọt. Có một số đặc tính của SQL Server 7.0 không tương thích với version

6.5. Trong khi đó từ Version 7.0 lên version 8.0 (SQL Server 2000) thì những cải

tiến chủ yếu là mở rộng các tính năng về web và làm cho SQL Server 2000 đáng

tin cậy hơn.

Một điểm đặc biệt đáng lưu ý ở version 2000 là Multiple-Instance. Nói

cho dễ hiểu là bạn có thể install version 2000 chung với các version trước mà

không cần phải uninstall chúng. Nghĩa là bạn có thể chạy song song version 6.5

hoặc 7.0 với version 2000 trên cùng một máy (điều này không thể xảy ra với các

version trước đây). Khi đó version cũ trên máy bạn là Default Instance còn

version 2000 mới vừa install sẽ là Named Instance.

1.3. Các thành phần quan trọng trong SQL Server 2000

SQL Server 2000 được cấu tạo bởi nhiều thành phần như Relational

Database Engine, Analysis Service và English Query.... Các thành phần này khi

phối hợp với nhau tạo thành một giải pháp hoàn chỉnh giúp cho việc lưu trữ và

phân tích dữ liệu một cách dễ dàng.

1.3.1. Relational Database Engine - Cái lõi của SQL Server:

Ðây là một engine có khả năng chứa data ở các quy mô khác nhau

dưới dạng table và support tất cả các kiểu kết nối (data connection) thông

dụng của Microsoft như ActiveX Data Objects (ADO), OLE DB, and Open

Database Connectivity (ODBC). Ngoài ra nó còn có khả năng tự điều chỉnh

(tune up) ví dụ như sử dụng thêm các tài nguyên (resource) của máy khi

cần và trả lại tài nguyên cho hệ điều hành khi một user log off.

1.3.2. Replication - Cơ chế tạo bản sao (Replica):

Giả sử bạn có một database dùng để chứa dữ liệu được các ứng dụng

thường xuyên cập nhật. Một ngày đẹp trời bạn muốn có một cái database

giống y hệt như thế trên một server khác để chạy báo cáo (report database)

(cách làm này thường dùng để tránh ảnh hưởng đến performance của server

chính). Vấn đề là report server của bạn cũng cần phải được cập nhật thường

xuyên để đảm bảo tính chính xác của các báo cáo. Bạn không thể dùng cơ

chế back up and restore trong trường hợp này. Thế thì bạn phải làm sao?

Lúc đó cơ chế replication của SQL Server sẽ được sử dụng để bảo đảm cho

dữ liệu ở 2 database được đồng bộ (synchronized). Replication sẽ được bàn

kỹ trong bài 12

1.3.3. Data Transformation Service (DTS) - Một dịch vụ chuyển dịch

data vô cùng hiệu quả

Nếu bạn làm việc trong một công ty lớn trong đó data được chứa

trong nhiều nơi khác nhau và ở các dạng khác nhau cụ thể như chứa trong

Oracle, DB2 (của IBM), SQL Server, Microsoft Access....Bạn chắc chắn sẽ

có nhu cầu di chuyển data giữa các server này (migrate hay transfer) và

không chỉ di chuyển bạn còn muốn định dạng (format) nó trước khi lưu vào

database khác, khi đó bạn sẽ thấy DTS giúp bạn giải quyết công việc trên

dễ dàng như thế nào. DTS sẽ được bàn kỹ trong bài 8.

1.3.4. Analysis Service - Một dịch vụ phân tích dữ liệu rất hay của

Microsoft

Dữ liệu (Data) chứa trong database sẽ chẳng có ý nghĩa gì nhiều nếu

như bạn không thể lấy được những thông tin (Information) bổ ích từ đó. Do

đó Microsoft cung cấp cho bạn một công cụ rất mạnh giúp cho việc phân

tích dữ liệu trở nên dễ dàng và hiệu quả bằng cách dùng khái niệm hình

khối nhiều chiều (multi-dimension cubes) và kỹ thuật "đào mỏ dữ liệu"

(data mining) sẽ được chúng tôi giới thiệu trong bài 13.

1.3.5. English Query - Một dịch vụ mà người Việt Nam chắc là ít muốn

dùng :-) (?)

Ðây là một dịch vụ giúp cho việc query data bằng tiếng Anh "trơn" (plain

English).

1.3.6. Meta Data Service:

Dịch vụ này giúp cho việc chứa đựng và "xào nấu" Meta data dễ

dàng hơn. Thế thì Meta Data là cái gì vậy? Meta data là những thông tin mô

tả về cấu trúc của data trong database như data thuộc loại nào String hay

Integer..., một cột nào đó có phải là Primary key hay không....Bởi vì những

thông tin này cũng được chứa trong database nên cũng là một dạng data

nhưng để phân biệt với data "chính thống" người ta gọi nó là Meta Data.

Phần này chắc là bạn phải xem thêm trong một thành phần khác của SQL

Server sắp giới thiệu sau đây là SQL Server Books Online vì không có bài

nào trong loạt bài này nói rõ về dịch vụ này cả.

1.3.7. SQL Server Books Online - Quyển Kinh Thánh không thể thiếu:

Cho dù bạn có đọc các sách khác nhau dạy về SQL server thì bạn

cũng sẽ thấy books online này rất hữu dụng và không thể thiếu được( cho

nên Microsoft mới hào phóng đính kèm theo SQL Server).

1.3.8. SQL Server Tools - Ðây là một bộ đồ nghề của người quản trị cơ sở

dữ liệu (DBA )

Ái chà nếu kể chi tiết ra thì hơi nhiều đấy cho nên bạn cần đọc thêm

trong books online. Ở đây người viết chỉ kể ra một vài công cụ thông dụng

mà thôi.

▪

Ðầu tiên phải kể đến Enterprise Manager. Ðây là một công cụ cho ta thấy

toàn cảnh hệ thống cơ sở dữ liệu một cách rất trực quan. Nó rất hữu ích đặc

biệt cho người mới học và không thông thạo lắm về SQL.

Kế đến là Query Analyzer. Ðối với một DBA giỏi thì hầu như chỉ cần

công cụ này là có thể quản lý cả một hệ thống database mà không cần đến

những thứ khác. Ðây là một môi trường làm việc khá tốt vì ta có thể đánh

bất kỳ câu lệnh SQL nào và chạy ngay lập tức đặc biệt là nó giúp cho ta

debug mấy cái stored procedure dễ dàng.

▪ Công cụ thứ ba cần phải kể đến là SQL Profiler. Nó có khả năng "chụp"

(capture) tất cả các sự kiện hay hoạt động diễn ra trên một SQL server và

lưu lại dưới dạng text file rất hữu dụng trong việc kiểm soát hoạt động của

SQL Server.

▪ Ngoài một số công cụ trực quan như trên chúng ta cũng thường hay dùng

osql và bcp (bulk copy) trong command prompt.

Bài 2: Giới Thiệu Sơ Lược Về Transact SQL (T-SQL)

Transact-SQL là ngôn ngữ SQL mở rộng dựa trên SQL chuẩn của ISO

(International Organization for Standardization) và ANSI (American National

Standards Institute) được sử dụng trong SQL Server khác với P-SQL (Procedural-

SQL) dùng trong Oracle.

Trong bài này chúng ta sẽ tìm hiểu sơ qua về T-SQL. Chúng được chia làm 3

nhóm:

2.1. Data Definition Language (DDL):

Ðây là những lệnh dùng để quản lý các thuộc tính của một database như

định nghĩa các hàng hoặc cột của một table, hay vị trí data file của một

database...thường có dạng

• Create object_Name

• Alter object_Name

• Drop object_Name

Trong đó object_Name có thể là một table, view, stored procedure, indexes...

Ví dụ:

Lệnh Create sau sẽ tạo ra một table tên Importers với 3 cột

CompanyID,CompanyName,Contact

USE Northwind

CREATE TABLE Importers(

CompanyID int NOT NULL,

CompanyName varchar(40) NOT NULL,

Contact varchar(40) NOT NULL

)

Lệnh Alter sau đây cho phép ta thay đổi định nghĩa của một table như thêm(hay

bớt) một cột hay một Constraint...Trong ví dụ này ta sẽ thêm cột ContactTitle vào

table Importers

USE Northwind

ALTER TABLE Importers

ADD ContactTitle varchar(20) NULL

Lệnh Drop sau đây sẽ hoàn toàn xóa table khỏi database nghĩa là cả định nghĩa

của table và data bên trong table đều biến mất (khác với lệnh Delete chỉ xóa

data nhưng table vẫn tồn tại).

USE Northwind

DROP TABLE Importers

2.2. Data Control Language (DCL):

Ðây là những lệnh quản lý các quyền truy cập lên từng object (table, view, stored

procedure...). Thường có dạng sau:

• Grant

• Revoke

• Deny

Ví dụ:

Lệnh sau sẽ cho phép user trong Public Role được quyền Select đối với table

Customer trong database Northwind (Role là một khái niệm giống như Windows

Group sẽ được bàn kỹ trong phần Security)

USE Northwind

GRANT SELECT

ON Customers

TO PUBLIC

Lệnh sau sẽ từ chối quyền Select đối với table Customer trong database Northwind

của các user trong Public Role

USE Northwind

DENY SELECT

ON Customers

TO PUBLIC

Lệnh sau sẽ xóa bỏ tác dụng của các quyền được cho phép hay từ chối trước đó

USE Northwind

REVOKE SELECT

ON Customers

TO PUBLIC

2.3. Manipulation Language (DML):

Ðây là những lệnh phổ biến dùng để xử lý data như Select, Update, Insert, Delete

Ví dụ:

Select

USE Northwind

SELECT CustomerID, CompanyName, ContactName

FROM Customers

WHERE (CustomerID = 'alfki' OR CustomerID = 'anatr')

ORDER BY ContactName

Insert

USE Northwind

INSERT INTO Territories

VALUES (98101, 'Seattle', 2)

Update

USE Northwind

UPDATE Territories

SET TerritoryDescription = 'Downtown Seattle'

WHERE TerritoryID = 98101

Delete

USE Northwind

DELETE FROM Territories

WHERE TerritoryID = 98101

Vì phần này khá căn bản nên chúng tôi thiết nghĩ không cần giải thích nhiều. Chú

ý trong lệnh Delete bạn có thể có chữ From hay không đều được.

Nhưng mà chúng ta sẽ chạy thử các ví dụ trên ở đâu?

Ðể chạy các câu lệnh thí dụ ở trên bạn cần sử dụng và làm quen với Query

Analyser

Cú Pháp Của T-SQL:

Phần này chúng ta sẽ bàn về các thành phần tạo nên cú pháp của T-SQL

Identifiers

Ðây chính là tên của các database object. Nó dùng để xác định một object. (Chú ý

khi nói đến Object trong SQL Server là chúng ta muốn đề cập đến table, view,

stored procedure, index.....Vì hầu như mọi thứ trong SQL Server đều được thiết kế

theo kiểu hướng đối tượng (object-oriented)). Trong ví dụ sau TableX, KeyCol,

Description là những identifiers

CREATE TABLE TableX

(KeyCol INT PRIMARY KEY, Description NVARCHAR(80))

Có hai loại Identifiers một loại thông thường (Regular Identifier) và một loại gọi

là Delimited Identifier, loại này cần có dấu "" hay dấu [] để ngăn cách. Loại

Delimited được dùng đối với các chữ trùng với từ khóa của SQL Server (reserved

keyword) hay các chữ có khoảng trống.

Ví dụ:

SELECT * FROM [My Table]

WHERE [Order] = 10

Trong ví dụ trên chữ Order trùng với keyword Order nên cần đặt trong dấu ngoặc

vuông [].

Variables (Biến)

Biến trong T-SQL cũng có chức năng tương tự như trong các ngôn ngữ lập trình

khác nghĩa là cần khai báo trước loại dữ liệu trước khi sử dụng. Biến được bắt đầu

bằng dấu @ (Ðối với các global variable thì có hai dấu @@)

Ví dụ:

USE Northwind

DECLARE @EmpIDVar INT

SET @EmpIDVar = 3

SELECT * FROM Employees

WHERE EmployeeID = @EmpIDVar + 1

Functions (Hàm)

Có 2 loại hàm một loại là built-in và một loại user-defined

Các hàm Built-In được chia làm 3 nhóm:

• Rowset Functions : Loại này thường trả về một object và được đối xử như

một table. Ví dụ như hàm OPENQUERY sẽ trả về một recordset và có thể

đứng vị trí của một table trong câu lệnh Select.

• Aggregate Functions : Loại này làm việc trên một số giá trị và trả về một

giá trị đơn hay là các giá trị tổng. Ví dụ như hàm AVG sẽ trả về giá trị

trung bình của một cột.

• Scalar Functions : Loại này làm việc trên một giá trị đơn và trả về một giá

trị đơn. Trong loại này lại chia làm nhiều loại nhỏ như các hàm về toán học,

về thời gian, xử lý kiểu dữ liệu String....Ví dụ như hàm MONTH('2002-09-

30') sẽ trả về tháng 9.

Các hàm User-Defined (được tạo ra bởi câu lệnh CREATE FUNCTION và phần

body thường được gói trong cặp lệnh BEGIN...END) cũng được chia làm các

nhóm như sau:

• Scalar Functions : Loại này cũng trả về một giá trị đơn bằng câu lệnh

RETURNS.

• Table Functions : Loại này trả về một table

Data Type (Loại Dữ Liệu)

Các loại dữ liệu trong SQL Server sẽ được bàn kỹ trong các bài sau

Expressions

Các Expressions có dạng Identifier + Operators (như +,-,*,/,=...) + Value

Các thành phần Control-Of Flow

Như BEGIN...END, BREAK, CONTINUE, GOTO, IF...ELSE, RETURN,

WHILE.... Xin xem thêm Books Online để biết thêm về các thành phần này.

Comments (Chú Thích)

T-SQL dùng dấu -- để đánh dấu phần chú thích cho câu lệnh đơn và dùng /*...*/ để

chú thích cho một nhóm

Thực Thi Các Câu Lệnh SQL

Thực thi một câu lệnh đơn:

Một câu lệnh SQL được phân ra thành các thành phần cú pháp như trên bởi một

parser, sau đó SQL Optimizer (một bộ phận quan trọng của SQL Server) sẽ phân

tích và tìm cách thực thi (Execute Plan) tối ưu nhất ví dụ như cách nào nhanh và

tốn ít tài nguyên của máy nhất... và sau đó SQL Server Engine sẽ thực thi và trả về

kết quả.

Thực Thi một nhóm lệnh (Batches)

Khi thực thi một nhóm lệnh SQL Server sẽ phân tích và tìm biện pháp tối ưu cho

các câu lệnh như một câu lệnh đơn và chứa execution plan đã được biên dịch

(compiled) trong bộ nhớ sau đó nếu nhóm lệnh trên được gọi lại lần nữa thì SQL

Server không cần biên dịch mà có thể thực thi ngay điều này giúp cho một batch

chạy nhanh hơn.

Lệnh GO

Lệnh này chỉ dùng để gởi một tín hiệu cho SQL Server biết đã kết thúc một batch

job và yêu cầu thực thi. Nó vốn không phải là một lệnh trong T-SQL.

Bài tập 2 SQL Server 2000

Manipulate Data and Stored Procedure

Please follow those steps to practise:

1. Use bcp to export all data from Orders table of PracticeDB to c:\Orders.txt

(or to c:\Orders.csv)

2. Change some data in the c:\Orders.txt and save. Then import to Orders

table from the text file using bcp

3. Import Orders.txt to Orders table using BULK INSERT

4. Create a Linked Server ‘LinkedPracticeDB’ which link to an Access

database ‘PracticeDB.mdb’ (firstly you have to create an Access database

similar to PracticeDB in SQL Server and input some data). Then do a select

data using four-part name and OPENQUERY

5. Using ad hoc computer name with OPENROWSET and

OPENDATASOURCE functions to select data from ‘PracticeDB.mdb’

6. Create the following Cursor

DECLARE @au_lname varchar(40), @au_fname varchar(20)

DECLARE Employee_Cursor CURSOR FOR

SELECT LastName, FirstName FROM Northwind.dbo.Employees

OPEN Employee_Cursor

FETCH NEXT FROM Employee_Cursor INTO @au_lname, @au_fname

WHILE @@FETCH_STATUS = 0

BEGIN

PRINT 'Author:' + @au_fname + ' ' + @au_lname

FETCH NEXT FROM Employee_Cursor INTO @au_lname,

@au_fname

END

CLOSE Employee_Cursor

DEALLOCATE Employee_Cursor

7. Create the following stored procedure and try to execute with some values

CREATE PROCEDURE AddNewOrder

@OrderID smallint,

@ProductName varchar(50),

@CustomerName varchar(50),

@Result smallint=1 Output

AS

DECLARE @CustomerID smallint

BEGIN TRANSACTION

If not Exists(SELECT CustomerID FROM Customers WHERE

[Name]=@CustomerName)

BEGIN

SET @CustomerID= (SELECT Max(CustomerID) FROM

Customers)

SET @CustomerID=@CustomerID+1

INSERT

VALUES(@CustomerID,@CustomerName)

If Exists(SELECT OrderID FROM [Orders] WHERE

OrderID=@OrderID)

INTO

Customers

BEGIN

SELECT @Result=1

ROLLBACK TRANSACTION

END

Else

BEGIN

INSERT

INTO

[Orders](OrderID,ProductName,CustomerID)

VALUES(@OrderID,@ProductName,@CustomerID)

SELECT @Result=0

COMMIT TRANSACTION

END

Else

BEGIN

If Exists(SELECT OrderID FROM [Orders] WHERE

OrderID=@OrderID)

BEGIN

SELECT @Result=1

ROLLBACK TRANSACTION

END

Else

BEGIN

INSERT

INTO

[Orders](OrderID,ProductName,CustomerID)

VALUES(@OrderID,@ProductName,@CustomerID)

SELECT @Result=0

COMMIT TRANSACTION

END

Print @Result

Return

9. Using VB 6 or VB.NET to execute the ‘AddNewOrder’ stored procedure

10. Using xp_cmdshell extended stored procedure to send a message

(xp_cmdshell ‘net send Hello’)

Bài 3: Design and Implement a SQL Server Database

3.1. Cấu Trúc Của SQL Server

Như đã trình bày ở các bài trước một trong những đặc điểm của SQL Server

2000 là Multiple-Instance nên khi nói đến một (SQL) Server nào đó là ta nói đến

một Instance của SQL Server 2000, thông thường đó là Default Instance. Một

Instance của SQL Server 2000 có 4 system databases và một hay nhiều user

database. Các system databases bao gồm:

• Master : Chứa tất cả những thông tin cấp hệ thống (system-level

information) bao gồm thông tin về các database khác trong hệ thống như vị

trí của các data files, các login account và các thiết đặt cấu hình hệ thống

của SQL Server (system configuration settings).

• Tempdb : Chứa tất cả những table hay stored procedure được tạm thời tạo

ra trong quá trình làm việc bởi user hay do bản thân SQL Server engine.

Các table hay stored procedure này sẽ biến mất khi khởi động lại SQL

Server hay khi ta disconnect.

• Model : Database này đóng vai trò như một bảng kẻm (template) cho các

database khác. Nghĩa là khi một user database được tạo ra thì SQL Server

sẽ copy toàn bộ các system objects (tables, stored procedures...) từ Model

database sang database mới vừa tạo.

• Msdb : Database này được SQL Server Agent sử dụng để hoạch định các

báo động và các công việc cần làm (schedule alerts and jobs).

3.2. Cấu Trúc Vật Lý Của Một SQL Server Database

Mỗi một database trong SQL Server đều chứa ít nhất một data file chính

(primary), có thể có thêm một hay nhiều data file phụ (Secondary) và một

transaction log file.

• Primary data file (thường có phần mở rộng .mdf) : đây là file chính chứa

data và những system tables.

• Secondary data file (thường có phần mở rộng .ndf) : đây là file phụ

thường chỉ sử dụng khi database được phân chia để chứa trên nhiều dĩa.

• Transaction log file (thường có phần mở rộng .ldf) : đây là file ghi lại tất

cả những thay đổi diễn ra trong một database và chứa đầy đủ thông tin để

có thể roll back hay roll forward khi cần.

Data trong SQL Server được chứa thành từng Page 8KB và 8 page liên tục tạo

thành một Extent như hình vẽ dưới đây:

Trước khi SQL Server muốn lưu data vào một table nó cần phải dành riêng

một khoảng trống trong data file cho table đó. Những khoảng trống đó chính là các

extents. Có 2 loại Extents: Mixed Extents (loại hỗn hợp) dùng để chứa data của

nhiều tables trong cùng một Extent và Uniform Extent (loại thuần nhất) dùng để

chứa data của một table. Ðầu tiên SQL Server dành các Page trong Mixed Extent

để chứa data cho một table sau đó khi data tăng trưởng thì SQL dành hẳn một

Uniform Extent cho table đó.

3.3. Nguyên Tắc Hoạt Ðộng Của Transaction Log Trong SQL Server

Transaction log file trong SQL Server dùng để ghi lại các thay đổi xảy ra trong

database. Quá trình này diễn ra như sau: đầu tiên khi có một sự thay đổi data như

Insert, Update, Delete được yêu cầu từ các ứng dụng, SQL Server sẽ tải (load) data

page tương ứng lên memory (vùng bộ nhớ này gọi là data cache), sau đó data

trong data cache được thay đổi(những trang bị thay đổi còn gọi là dirty-page).

Tiếp theo mọi sự thay đổi đều được ghi vào transaction log file cho nên người ta

gọi là write-ahead log. Cuối cùng thì một quá trình gọi là Check Point Process sẽ

kiểm tra và viết tất cả những transaction đã được commited (hoàn tất) vào dĩa

cứng (flushing the page).

Ngoài Check Point Process những dirty-page còn được đưa vào dĩa bởi một

Lazy writer. Ðây là một anh chàng làm việc âm thầm chỉ thức giấc và quét qua

phần data cache theo một chu kỳ nhất định sau đó lại ngủ yên chờ lần quét tới.

Xin giải thích thêm một chút về khái niệm transaction trong database. Một

transaction hay một giao dịch là một loạt các hoạt động xảy ra được xem như một

công việc đơn (unit of work) nghĩa là hoặc thành công toàn bộ hoặc không làm gì

cả (all or nothing). Sau đây là một ví dụ cổ điển về transaction:

Chúng ta muốn chuyển một số tiền $500 từ account A sang

account B như vậy công việc này cần làm các bước sau:

1. Trừ $500 từ account A

2. Cộng $500 vào account B

Tuy nhiên việc chuyển tiền trên phải được thực hiện dưới dạng một

transaction nghĩa là giao dịch chỉ được xem là hoàn tất (commited) khi cả hai bước

trên đều thực hiện thành công. Nếu vì một lý do nào đó ta chỉ có thể thực hiện

được bước 1 (chẳng hạn như vừa xong bước 1 thì điện cúp hay máy bị treo) thì

xem như giao dịch không hoàn tất và cần phải được phục hồi lại trạng thái ban đầu

(roll back).

Thế thì Check Point Process hoạt động như thế nào để có thể đảm bảo một

transaction được thực thi mà không làm "dơ" database.

Trong hình vẽ trên, một transaction được biểu diễn bằng một mũi tên. Trục

nằm ngang là trục thời gian. Giả sử một Check Point được đánh dấu vào thời điểm

giữa transaction 2 và 3 như hình vẽ và sau đó sự cố xãy ra trước khi gặp một

Check point kế tiếp. Như vậy khi SQL Server được restart nó sẽ dựa trên những gì

ghi trong transaction log file để phục hồi data (xem hình vẽ).

Ðiều đó có nghĩa là SQL Server sẽ không cần làm gì cả đối với transaction

1 vì tại thời điểm Check point data đã được lưu vào dĩa rồi. Trong khi đó

transaction 2 và 4 sẽ được roll forward vì tuy đã được commited nhưng do sự cố

xảy ra trước thời điểm check point kế tiếp nên data chưa kịp lưu vào dĩa. Tức là

dựa trên những thông tin được ghi trên log file SQL Server hoàn toàn có đầy đủ cơ

sở để viết vào dĩa cứng. Còn transaction 3 và 5 thì chưa được commited (do bị

down bất ngờ) cho nên SQL Server sẽ roll back hai transaction này dựa trên những

gì được ghi trên log file.

3.4. Cấu Trúc Logic Của Một SQL Server Database

Hầu như mọi thứ trong SQL Server được tổ chức thành những objects ví dụ

như tables, views, stored procedures, indexes, constraints.... Những system objects

trong SQL Server thường có bắt đầu bằng chữ sys hay sp. Các objects trên sẽ được

nghiên cứu lần lượt trong các bài sau do đó trong phần này chúng ta chỉ bàn sơ

qua một số system object thông dụng trong SQL Server database mà thôi.

Một số Sytem objects thường dùng:

System Stored Procedure

Ứng dụng

Cung cấp thông tin về một database object (table,

view...) hay một data type.

Sp_help ['object']

Sp_helpdb ['database']

Sp_monitor

Cung cấp thông tin về một database cụ thể nào đó.

Cho biết độ bận rộn của SQL Server

Sp_spaceused ['object',

'updateusage' ]

Cung cấp thông tin về các khoảng trống đã được sử

dụng cho một object nào đó

Sp_who ['login']

Cho biết thông tin về một SQL Server user

Ví dụ:

sp_helpdb 'Northwind' sẽ cho kết quả có dạng như bảng dưới đây

name db_size owner dbid created status .....

---------------------------------------------------------------------------------------------------

----------------------------- -------

Northwind 3.94 MB sa

6

Aug 6 2000 Status=ONLINE,

Updateability=READ_WRITE, .....

stored procedure sp_spaceused như ví dụ sau

USE Northwind

Go

sp_spaceused 'Customers'

sẽ cho biết thông tin về table Customer:

name

------------------------------------- ------------------------------------------

Customers 91 104 KB 24 KB 80 KB 0 KB

rows reserved

data

index_size unused

3.5. Cách tạo một User Database

Chúng ta có thể tạo một database dễ dàng dùng SQL Server Enterprise

bằng cách right-click lên trên "database" và chọn "New Database" như hình vẽ

sau: