Luận văn Xây dựng phần mềm quản lý ngân hàng câu hỏi trắc nghiệm tuyển sinh đại học

TRƯỜNG ĐẠI HỌC KHOA HỌC TỰ NHIÊN

KHOA CÔNG NGHỆ THÔNG TIN

BỘ MÔN CÔNG NGHỆ PHẦN MỀM

VŨ MẠNH HOÀNG HẢI - NGUYẾN ĐÌNH NGỌC DUY

XÂY DỰNG PHẦN MỀM QUẢN LÝ NGÂN

HÀNG CÂU HỎI TRẮC NGHIỆM TUYỂN

SINH ĐẠI HỌC

KHÓA LUẬN CỬ NHÂN TIN HỌC

TP. HCM, 2005

TRƯỜNG ĐẠI HỌC KHOA HỌC TỰ NHIÊN

KHOA CÔNG NGHỆ THÔNG TIN

BỘ MÔN CÔNG NGHỆ PHẦN MỀM

VŨ MẠNH HOÀNG HẢI - 0112381

NGUYỄN ĐÌNH NGỌC DUY - 0112258

XÂY DỰNG PHẦN MỀM QUẢN LÝ NGÂN

HÀNG CÂU HỎI TRẮC NGHIỆM TUYỂN

SINH ĐẠI HỌC

KHÓA LUẬN CỬ NHÂN TIN HỌC

GIÁO VIÊN HƯỚNG DẪN

Th.s ĐỖ HOÀNG CƯỜNG

NIÊN KHÓA 2001 – 2005

Quản lý kho dữ liệu đề thi trắc nghiệm tuyển sinh đại học

Ý KIẾN CỦA GIÁO VIÊN HƯỚNG DẪN

---------------------------------------------------------------------------------------------------

Thành phố Hồ Chí Minh, ngày tháng năm 2005

Chữ ký của giáo viên hướng dẫn

Quản lý kho dữ liệu đề thi trắc nghiệm tuyển sinh đại học

Ý KIẾN CỦA GIÁO VIÊN PHẢN BIỆN

---------------------------------------------------------------------------------------------------

Thành phố Hồ Chí Minh, ngày tháng năm 2005

Chữ ký của giáo viên phản biện

Quản lý kho dữ liệu đề thi trắc nghiệm tuyển sinh đại học

LỜI CẢM ƠN

Sau một thời gian thực hiện luận văn tốt nghiệp, đến nay, mọi công việc liên

quan đến luận văn đã hoàn tất. Trong suốt thời gian này, chúng tôi đã nhận được

rất nhiều sự giúp đỡ. Ở phần đầu tiên của luận văn, cho phép chúng tôi có đôi điều

gửi đến những người chúng tôi vô cùng biết ơn.

Xin gởi lời cảm ơn chân thành nhất đến Thầy Đỗ Hoàng Cường, người đã

tận tình hướng dẫn, động viên, và giúp đỡ chúng tôi trong suốt thời gian qua. Nếu

không có những lời chỉ dẫn, những tài liệu, những lời động viên khích lệ của Thầy

thì luận văn này khó lòng hoàn thiện được.

Tấm lòng chân thành nhất của chúng tôi cũng xin được gửi đến Thầy Lý

Minh Tiên, Phó Trưởng Kkhoa Tâm lý Giáo dục của Trường Đại học Sư Phạm, Tp

Hồ Chí Minh. Những tài liệu, những gợi ý của Thầy về trắc nghiệm đã giúp chúng

tôi rất nhiều trong quá trình thực hiện đề tài.

Cũng xin gửi lời biết ơn đến ba, đến mẹ, những người đã luôn dành những

tình thương yêu nhất cho chúng tôi, những người đã luôn hỗ trợ, dõi theo những

bước đi của chúng tôi trong tất cả các năm học vừa qua.

Xin tri ân tất cả các Thầy Cô, những người dày công dạy dỗ, truyền cho

chúng tôi rất nhiều tri thức quí báu.

Cảm ơn tất cả bạn bè của chúng tôi, những người đã sát cánh cùng vui

những niềm vui, cùng chia sẻ những khó khăn của chúng tôi và giúp đỡ chúng tôi

rất nhiều trong quá trình thực hiện luận văn.

Thành phố Hồ Chí Minh, tháng 7 năm 2005

Nhóm sinh viên thực hiện

Vũ Mạnh Hoàng Hải- Nguyễn Đình Ngọc Duy

1

Quản lý kho dữ liệu đề thi trắc nghiệm tuyển sinh đại học

LỜI MỞ ĐẦU

Hiện nay, giáo dục đang là quốc sách hàng đầu của đất nước. Nhiệm vụ của giáo

dục là đào tạo con người trở thành các nhân lực hữu ích cho các ngành kinh tế của

đất nước. Trong quá trình đào tạo, đo lường và đánh giá là công đoạn quan trọng

nhất vì nó cho biết kết quả đào tạo. Từ trước đến nay, trong giáo dục đã có những

hình thức đo lường kết quả học tập như vấn đáp, quan sát, viết … Trong thời gian

gần đây, hình thức thi trắc nghiệm đã được áp dụng rộng rãi để đo lường và đánh

giá kết quả học tập của học sinh. Đặc biệt là hiện nay, Bộ Giáo dục và Đào tạo đang

có kế hoạch triển khai áp dụng trắc nghiệm vào kỳ thi tuyển sinh đại học trên cả

nước. Đến lúc này, một vấn đề nảy sinh là việc tập hợp và quản lý các câu hỏi trắc

nghiệm không thể quản lý thủ công, mà phải có sự trợ giúp của hệ thống máy tính.

Với suy nghĩ đó, chúng em đã tiến hành nghiên cứu các lý thuyết về trắc nghiệm và

xây dựng hệ thống hỗ trợ việc tập hợp và quản lý các câu trắc nghiệm phục vụ cho

nhu cầu đo lường và đánh giá kết quả học tập của học sinh.

Luận văn này gồm 6 chương :

Chương 1. Trình bày lí do chọn đề tài, mục đích, đối tượng, phạm vi nghiên cứu.

Chương 2. Lý thuyết trắc nghiệm.

Chương 3. Trình bày về các hồ sơ phân tích hệ thống.

Chương 4. Trình bày về các hồ sơ thiết kế hệ thống.

Chương 5. Cài đặt, thực nghiệm và kiểm tra.

Chương 6. Kết luận và trình bày về những hướng nghiên cứu tiếp theo.

2

Quản lý kho dữ liệu đề thi trắc nghiệm tuyển sinh đại học

Mục lục

Danh sách các hình .............................................................................................. 10

Chương 1. Mở đầu ............................................................................................... 14

1.1 Yêu cầu thực tế và lý do chọn đề tài...............................................................14

1.2 Mục đích, đối tượng và phạm vi nghiên cứu ..................................................14

Chương 2. Nghiên cứu lý thuyết trắc nghiệm ................................................... 16

2.1 Tổng quan về trắc nghiệm khách quan ...........................................................16

2.1.1 Luận đề và Trắc nghiệm khách quan .......................................................16

2.1.2 Những nguyên tắc chung của trắc nghiệm...............................................19

2.1.3 Những trường hợp dùng trắc nghiệm.......................................................20

2.1.4 Trắc nghiệm chuẩn mực và Trắc nghiệm tiêu chí....................................21

2.1.4.1 Trắc nghiệm chuẩn mực....................................................................21

2.1.4.2 Trắc nghiệm tiêu chí .........................................................................22

2.1.4.3 So sánh trắc nghiệm chuẩn mực và Trắc nghiệm tiêu chí ................22

2.2 Tính tin cậy và tính giá trị của bài trắc nghiệm ..............................................24

2.2.1 Tính tin cậy (Reliability)..........................................................................24

2.2.2 Tính giá trị (Validity)...............................................................................27

2.2.3 Mối liên hệ giữa tính tin cậy và tính giá trị..............................................28

2.3 Quy hoạch một bài trắc nghiệm ......................................................................28

2.3.1 Xác định mục tiêu học tập........................................................................28

2.3.1.1 Các khái niệm....................................................................................28

2.3.1.2 Mục tiêu học tập là cơ sở cho việc soạn bài trắc nghiệm .................30

2.3.2 Phân tích nội dung môn học.....................................................................32

2.3.3 Thiết kế dàn bài trắc nghiệm....................................................................33

2.3.4 Số câu hỏi trong bài trắc nghiệm .............................................................34

2.3.5 Mức độ khó của các câu trắc nghiệm.......................................................35

2.4 Các hình thức câu trắc nghiệm........................................................................36

2.4.1 Câu trắc nghiệm Đúng-Sai (true-false question)......................................36

3

Quản lý kho dữ liệu đề thi trắc nghiệm tuyển sinh đại học

2.4.2 Câu trắc nghiệm đa lựa chọn (multiple choice question).........................37

2.4.3 Câu trắc nghiệm đối chiếu cặp đôi (matching question)..........................39

2.4.4 Câu trắc nghiệm điền khuyết (filling question) .......................................39

2.5 Phân tích câu trắc nghiệm ...............................................................................40

2.5.1 Độ khó của câu trắc nghiệm (difficulty index) ........................................41

2.5.1.1 Định nghĩa độ khó của câu trắc nghiệm............................................41

2.5.1.2 Công thức tính độ khó.......................................................................41

2.5.1.3 Độ khó vừa phải câu trắc nghiệm .....................................................41

2.5.2 Độ phân cách của câu trắc nghiệm (discrimination index)......................42

2.5.2.1 Định nghĩa độ phân cách của câu trắc nghiệm..................................42

2.5.2.2 Các phương pháp tính độ phân cách.................................................43

2.5.2.3 Kết luận từ độ phân cách...................................................................46

2.6 Độ tin cậy của bài trắc nghiệm.......................................................................46

2.6.1 Định nghĩa độ tin cậy...............................................................................46

2.6.2 Các phương pháp tính độ tin cậy của bài trắc nghiệm.............................47

2.6.2.1 Trắc nghiệm hai lần (test - retest) .....................................................47

2.6.2.2 Các dạng trắc nghiệm tương đương (equivalent forms) ...................48

2.6.2.3 Phương pháp phân đôi bài trắc nghiệm (split halves method)..........48

2.6.2.4 Công thức Kuder – Richardson.........................................................50

2.6.3 Kết luận từ độ tin cậy...............................................................................53

Chương 3. Phân tích ............................................................................................ 54

3.1 Phân tích hiện trạng.........................................................................................54

3.2 Xác định yêu cầu.............................................................................................54

3.2.1 Yêu cầu chức năng...................................................................................54

3.2.2 Yêu cầu phi chức năng.............................................................................55

3.2.2.1 Yêu cầu hệ thống...............................................................................55

3.2.2.2 Yêu cầu về chất lượng.......................................................................55

3.2.3 Phương án thực hiện phần mềm...............................................................56

3.3 Sơ đồ sử dụng..................................................................................................57

4

Quản lý kho dữ liệu đề thi trắc nghiệm tuyển sinh đại học

3.4 Sơ đồ kiến trúc tổng thể (mức phân tích)........................................................60

3.5 Sơ đồ lớp .........................................................................................................61

3.5.1 Sơ đồ các lớp đối tượng (mức phân tích).................................................61

Danh sách các lớp đối tượng.............................................................................62

Chương 4. Thiết kế............................................................................................... 63

4.1 Sơ đồ kiến trúc tổng thể (mức thiết kế)...........................................................63

4.1.1 Danh sách các lớp đối tượng của phần mềm ...........................................65

4.2 Thiết kế dữ liệu ...............................................................................................68

4.2.1 Sơ đồ logic dữ liệu ...................................................................................68

4.3 Sơ đồ truyền động (sơ đồ hoạt động chi tiết) một số xử lý quan trọng ..........70

4.3.1 Nhập câu hỏi ............................................................................................70

4.3.2 Kết xuất câu hỏi ......................................................................................71

4.3.3 Trộn đề thi................................................................................................72

Chương 5. Triển khai, thực nghiệm và kiểm tra .............................................. 73

5.1 Kỹ thuật Automation (tự động hóa)................................................................73

5.1.1 Sơ nét về Automation...............................................................................73

5.1.2 Automation với Microsoft Office 2003 ...................................................75

5.1.2.1 Automation với Microsoft Office Word 2003 ..................................75

5.1.2.2 Automation với Microsoft Excel Word 2003 ...................................77

5.2 Thực hiện.........................................................................................................79

5.2.1 Cách tổ chức trong lập trình.....................................................................79

5.2.2 Các công thức được sử dụng....................................................................79

5.2.3 Qui tắc đặt tên các đối tượng ...................................................................79

5.2.4 Qui tắc đặt tên cho các điều khiển trong các màn hình ...........................80

5.2.5 Quy tắc đặt tên biến..................................................................................80

5.3 Thực nghiệm và kiểm tra ................................................................................81

Chương 6. Kết luận.............................................................................................. 85

6.1 Những kết quả đạt được..................................................................................85

6.2 So sánh với một số chương trình liên quan.....................................................86

5

Quản lý kho dữ liệu đề thi trắc nghiệm tuyển sinh đại học

6.3 Các hướng phát triển.......................................................................................88

6.4 Nhận xét ..........................................................................................................88

Tài liệu tham khảo ............................................................................................... 90

Phụ lục A. Danh sách các mẫu nhập.................................................................. 91

A.1 Mẫu nhập câu hỏi trắc nghiệm.......................................................................91

A.2 Mẫu đề thi: .....................................................................................................92

A.3 Mẫu bảng trả lời .............................................................................................92

A.4 Mẫu đáp án.....................................................................................................94

A.5 Mẫu nhập đánh giá.........................................................................................94

Hồ sơ phân tích hệ thống..................................................................................... 95

A.1 Sơ đồ luồng dữ liệu ........................................................................................95

A.1.1 Quản lý tác giả.........................................................................................96

A.1.1.1 Thêm tác giả.....................................................................................96

A.1.1.2 Cập nhật tác giả................................................................................96

A.1.1.3 Xóa tác giả........................................................................................97

A.1.2 Quản lý khối thi.......................................................................................98

A.1.2.1 Thêm khối thi ...................................................................................98

Cập nhật khối thi...........................................................................................99

A.1.2.2 Xóa khối thi......................................................................................99

A.1.3 Quản lý môn thi.....................................................................................100

A.1.3.1 Thêm môn thi .................................................................................100

A.1.3.1 Cập nhật môn thi ............................................................................101

A.1.3.2 Xóa môn thi....................................................................................102

A.1.4 Quản lý nội dung môn học....................................................................103

A.1.4.1 Thêm nội dung môn học ................................................................103

A.1.4.2 Cập nhật nội dung môn học ...........................................................103

A.1.4.3 Xóa nội dung môn học ...................................................................104

A.1.5 Quản lý mục tiêu môn học ....................................................................105

A.1.5.1 Thêm mục tiêu môn học.................................................................105

6

Quản lý kho dữ liệu đề thi trắc nghiệm tuyển sinh đại học

A.1.5.2 Cập nhật mục tiêu môn học............................................................105

A.1.5.3 Xóa mục tiêu môn học ...................................................................106

A.1.6 Nhập câu hỏi..........................................................................................107

A.1.7 Tìm kiếm câu hỏi...................................................................................107

A.1.8 Cập nhật câu hỏi....................................................................................108

A.1.9 Soạn đề thi.............................................................................................109

A.1.10 Đánh giá đề thi và các câu trắc nghiệm...............................................110

A.2 Mô tả chi tiết các lớp đối tượng chính .........................................................110

A.2.1 Lớp Câu trắc nghiệm.............................................................................110

A.2.2 Lớp Câu trắc nghiệm đa lựa chọn .........................................................111

A.2.3 Lớp Câu trắc nghiệm đúng sai ..............................................................111

A.2.4 Lớp Phương án trả lời ...........................................................................112

A.2.5 Lớp Đề thi .............................................................................................112

A.2.6 Lớp Dàn bài trắc nghiệm.......................................................................112

A.2.7 Lớp Yêu cầu chi tiết..............................................................................112

Phụ lục B. Hồ sơ thiết kế ................................................................................... 113

B.1 Chi tiết các bảng dữ liệu...............................................................................113

B.1.1 Bảng KHOI............................................................................................113

B.1.2 Bảng MON_HOC..................................................................................114

B.1.3 Bảng KHOI_MONHOC........................................................................114

B.1.4 Bảng NOI_DUNG_MON_HOC ...........................................................114

B.1.5 Bảng NOI_DUNG_CON ......................................................................115

B.1.6 Bảng MUC_TIEU_MON_HOC............................................................115

B.1.7 Bảng MUC_TIEU_CON.......................................................................115

B.1.8 Bảng TAC_GIA.....................................................................................117

B.1.9 Bảng CAU_HOI_DA_LUA_CHON.....................................................117

B.1.10 Bảng DANH_SACH_LUA_CHON....................................................119

B.1.11 Bảng CAU_HOI_DUNG_SAI............................................................119

B.2 Thiết kế chi tiết các lớp đối tượng................................................................122

7

Quản lý kho dữ liệu đề thi trắc nghiệm tuyển sinh đại học

B.2.1 Thiết kế lớp đối tượng giao tiếp người dùng.........................................122

B.2.1.1 Lớp MH_Chinh ..............................................................................122

B.2.1.2 Lớp MH_TacGia ............................................................................123

B.2.1.3 Lớp MH_Khoi................................................................................127

B.2.1.4 Lớp MH_MonHoc..........................................................................131

B.2.1.5 Lớp MH_NhapDanhSachMonHocThuocKhoi ..............................135

B.2.1.6 Lớp MH_NhapDanhSachKhoiChuaMonHoc ................................137

B.2.1.7 Lớp MH_NoiDungMonHoc...........................................................139

B.2.1.8 Lớp MH_MucTieuMonHoc...........................................................144

B.2.1.9 Lớp MH_ThemCauHoi ..................................................................149

B.2.1.10 Lớp MH_ChinhSuaCauHoi..........................................................154

B.2.1.11 Lớp MH_TimKiemCauHoi..........................................................159

B.2.1.12 Lớp MH_TuyChonPhatSinhCapNhat ..........................................163

B.2.1.13 Lớp MH_TaoDeThi......................................................................167

B.2.1.14 Lớp MH_TronDe..........................................................................173

B.2.1.15 Lớp MH_DanhGiaDeThi .............................................................176

B.2.2 Thiết kế lớp đối tượng xử lý nghiệp vụ.................................................177

B.2.2.1 Lớp CauTN.....................................................................................177

B.2.2.2 Lớp CauTN DaLuaChon ................................................................180

B.2.2.3 Lớp CauTNDungSai.......................................................................183

B.2.2.4 Lớp PhuongAnTraLoi ....................................................................185

B.2.2.5 Lớp YeuCau ...................................................................................185

B.2.2.6 Lớp TieuChuanTimKiem...............................................................186

B.2.2.7 Lớp XL_CauHoi.............................................................................187

B.2.2.8 Lớp XL_Khoi .................................................................................191

B.2.2.9 Lớp XL_MonHoc...........................................................................192

B.2.2.10 Lớp XL_MucTieuMonHoc ..........................................................195

B.2.2.11 Lớp XL_NoiDungMonHoc..........................................................199

B.2.2.12 Lớp XL_TacGia ...........................................................................202

8

Quản lý kho dữ liệu đề thi trắc nghiệm tuyển sinh đại học

B.2.2.13 Lớp ThongTinDanhGia................................................................203

B.2.2.14 Lớp DisOrderTest.........................................................................204

B.2.2.15 Lớp ExcelRender..........................................................................206

B.2.2.16 Lớp WordParser ...........................................................................209

B.2.2.17 Lớp TestParser..............................................................................210

B.2.2.18 Lớp CauTNDaLuaChonParser.....................................................213

B.2.2.19 Lớp CauTNDungSaiParser...........................................................214

B.2.2.20 Lớp WordRender..........................................................................216

B.2.2.21 Lớp TestRender............................................................................219

B.2.2.22 Lớp CauTNDaLuaChonRender....................................................219

B.2.2.23 Lớp CauTNDungSaiRender.........................................................220

B.2.3 Thiết kế lớp đối tượng xử lý lưu trữ......................................................220

B.2.3.1 Lớp LT_Bang .................................................................................220

B.2.3.2 Lớp LT_Khoi..................................................................................222

B.2.3.3 Lớp LT_MonHoc ...........................................................................223

B.2.3.4 xLớp LT_TacGia............................................................................224

B.2.3.5 Lớp LT_NoiDungMonHoc ............................................................225

B.2.3.6 Lớp LT_MucTieuMonHoc.............................................................227

B.2.3.7 Lớp LT_CauTNDaLuaChon ..........................................................228

B.2.3.8 Lớp LT_CauTNDungSai................................................................231

9

Quản lý kho dữ liệu đề thi trắc nghiệm tuyển sinh đại học

Danh sách các hình

Hình 1. Kiến trúc triển khai 1................................................................................. 56

Hình 2. Kiến trúc triển khai 2................................................................................. 57

Hình 3. Sơ đồ sử dụng tổng thể.............................................................................. 58

Hình 4. Sơ đồ kiến trúc tổng thể ............................................................................ 60

Hình 5. Sơ đồ các lớp đối tượng (Mức phân tích) ................................................. 61

Hình 6. Sơ đồ kiến trúc tổng thể ............................................................................ 63

Hình 7. Sơ đồ tổ chức các lớp xử lý tập tin Word ................................................. 64

Hình 8. Các lớp xử lý đọc tập tin Word................................................................. 64

Hình 9. Các lớp xử lý kết xuất tập tin Word.......................................................... 65

Hình 10. Sơ đồ logic dữ liệu .................................................................................. 68

Hình 11. Sơ đồ truyền động xử lý nhập câu hỏi .................................................... 70

Hình 12. Sơ đồ truyền động xử lý kết xuất câu hỏi ............................................... 71

Hình 13. Sơ đồ truyền động xử lý trộn đề thi ........................................................ 72

Hình 14. Mô hình sử dụng Automation ................................................................ 74

Hình 15. Mô hình đối tượng Word ........................................................................ 76

Hình 16. Sơ đồ luồng dữ liệu mẫu ......................................................................... 95

Hình 17. Sơ đô sử dụng chi tiết Thêm tác giả........................................................ 96

Hình 18. Sơ đô sử dụng chi tiết Cập nhật tác giả................................................... 96

Hình 19. Sơ đô sử dụng chi tiết Xóa tác giả .......................................................... 97

Hình 20. Sơ đô sử dụng chi tiết Thêm khối thi...................................................... 98

Hình 21. Sơ đô sử dụng chi tiết Cập nhật khối thi................................................. 99

Hình 22. Sơ đô sử dụng chi tiết Xóa khối thi......................................................... 99

Hình 23. Sơ đô sử dụng chi tiết Thêm môn thi.................................................... 100

Hình 24. Sơ đô sử dụng chi tiết Cập nhật môn thi............................................... 101

Hình 25. Sơ đô sử dụng chi tiết Xóa môn thi....................................................... 102

Hình 26. Sơ đô sử dụng chi tiết Thêm nội dung môn học ................................... 103

Hình 27. Sơ đô sử dụng chi tiết Cập nhật nội dung môn học .............................. 103

10

Quản lý kho dữ liệu đề thi trắc nghiệm tuyển sinh đại học

Hình 28. Sơ đô sử dụng chi tiết Xóa nội dung môn học...................................... 104

Hình 29. Sơ đô sử dụng chi tiết Thêm mục tiêu môn học ................................... 105

Hình 30. Sơ đô sử dụng chi tiết Cập nhật mục tiêu môn học .............................. 105

Hình 31. Sơ đô sử dụng chi tiết Xóa mục tiêu môn học...................................... 106

Hình 32. Sơ đồ sử dụng chi tiết............................................................................ 107

Hình 33. Sơ đô sử dụng chi tiết Tìm kiếm câu hỏi .............................................. 107

Hình 34. Sơ đô sử dụng chi tiết Cập nhật câu hỏi................................................ 108

Hình 35. Sơ đô sử dụng chi tiết Soạn đề thi......................................................... 109

Hình 36. Sơ đô sử dụng chi tiết Đánh giá đề thi và các câu trắc nghiệm ............ 110

Hình 37. Màn hình chính ..................................................................................... 122

Hình 38. Màn hình quản lý tác giả....................................................................... 123

Hình 39. Màn hình quản lý khối .......................................................................... 127

Hình 40. Màn hình quản lý môn học ................................................................... 131

Hình 41. Màn hình nhập môn học thuộc khối...................................................... 135

Hình 42. Màn hình nhập khối chứa môn học....................................................... 137

Hình 43. Màn hình quản lý nội dung môn học .................................................... 139

Hình 44. Màn hình quản lý mục tiêu môn học..................................................... 144

Hình 45. Màn hình thêm câu hỏi - Tab Nhập danh sách tập tin .......................... 149

Hình 46. Màn hình thêm câu hỏi - Tab Danh sách câu hỏi đọc được.................. 150

Hình 47. Màn hình chỉnh sửa câu hỏi - Tab Nhập danh sách tập tin................... 154

Hình 48. Màn hình chỉnh sửa câu hỏi - Tab Danh sách câu hỏi đọc được .......... 155

Hình 49. Màn hình tìm kiếm câu hỏi ................................................................... 159

Hình 50. Màn hình tùy chọn phát sinh cập nhật .................................................. 163

Hình 51. Màn hình tạo đề thi - Tab Nhập dàn bài trắc nghiệm ........................... 167

Hình 52. Màn hình tạo đề thi - Tab Câu trắc nghiệm phát sinh........................... 168

Hình 53. Màn hình trộn đề................................................................................... 173

Hình 54. Màn hình đánh giá đề thi....................................................................... 176

11

Quản lý kho dữ liệu đề thi trắc nghiệm tuyển sinh đại học

Danh sách các bảng

Bảng 1. Bảng so sánh khác biệt giữa luận đề và trắc nghiệm[1]........................... 18

Bảng 2. So sánh trắc nghiệm chuẩn mực và trắc nghiệm tiêu chí[1]..................... 23

Bảng 3 So sánh mục tiêu học tập tổng quát và Kết quả học tập chuyên biệt[3]... 30

Bảng 4. Thí dụ về dàn bài trắc nghiệm[1].............................................................. 34

Bảng 5. Tương quan số lựa chọn và độ may rủi .................................................... 37

Bảng 6. Tương quan loại câu hỏi và tỉ lệ may rủi.................................................. 42

Bảng 7. Bảng ti lệ phần trăm làm đúng.................................................................. 44

Bảng 8. Điểm bài làm và điểm câu trắc nghiệm.................................................... 45

Bảng 9. Kết luận từ độ phân cách[3]...................................................................... 46

Bảng 10. Điểm số của mỗi thí sinh ........................................................................ 50

Bảng 11. Điểm bài làm của thí sinh....................................................................... 52

Bảng 12. Tính pq................................................................................................... 52

Bảng 13. Kết luận từ độ tin cậy[3]......................................................................... 53

Bảng 14. Bảng qui ước ký hiệu sử dụng trong sơ đồ sử dụng............................... 57

Bảng 15. Danh sách các nghiệm vụ ....................................................................... 59

Bảng 16. Danh sách các lớp đối tượng chi tiết ...................................................... 62

Bảng 17. Danh sách các bảng dữ liệu .................................................................... 69

Bảng 18. Qui tắc đặt tên các đối tượng.................................................................. 80

Bảng 19. Qui tắc đặt tên các điều khiển trên màn hình ......................................... 80

Bảng 20. Quy tắc đặt tên biến................................................................................ 80

Bảng 21. Bài làm của các thí sinh.......................................................................... 81

Bảng 22. Điểm bài làm và điểm câu trắc nghiệm 1............................................... 82

Bảng 23. Độ khó và độ phân cách của các câu trắc nghiệm.................................. 83

Bảng 24. Tính pq.................................................................................................... 84

Bảng 25. Bảng so sánh chức năng của đề tài với chương trình đã được phát triển88

Bảng 26. Mẫu nhập câu hỏi.................................................................................... 92

Bảng 27. Mẫu đề thi.............................................................................................. 92

Bảng 28. Mẫu bảng trả lời...................................................................................... 93

12

Quản lý kho dữ liệu đề thi trắc nghiệm tuyển sinh đại học

Bảng 29. Mẫu đáp án ............................................................................................. 94

Bảng 30. Mẫu nhập đánh giá.................................................................................. 94

13

Xây dựng phần mềm quản lý ngân hàng câu hỏi trắc nghiệm tuyển sinh đại học

Chương 1. Mở đầu

1.1 Yêu cầu thực tế và lý do chọn đề tài

Trong cuộc sống thường ngày, nhu cầu đo lường và đánh giá chiếm một tỉ lệ lớn.

Con người luôn luôn phải đối chiếu các hoạt động đang triển khai với mục đích đã

định, hoặc thẩm định các kết quả đã làm để từ đó cải tiến. Tuy nhiên, muốn đánh

giá được chính xác thì phải đo lường trước (cho dù dưới bất cứ dạng nào). Không

có số đo thì không thể đưa ra những nhận xét hữu ích. Từ trước đến nay, trong giáo

dục đã có những hình thức đo lường kết quả học tập như vấn đáp, quan sát, viết …

để đánh giá học sinh. Trong đó, thì trắc nghiệm (1 dạng của hình thức viết) là một

trong những hình thức đo lường có tính khách quan cao và đang được chọn để trở

thành hình thức thi chính trong các kỳ thi tuyển sinh, đặc biệt là kỳ thi tuyển sinh

đại học, vốn rất phức tạp trong việc ra đề thi, chấm thi … Tuy nhiên, để có thể áp

dụng hình thức trắc nghiệm thì phải có được một tập hợp lớn các câu hỏi trắc

nghiệm, gọi là ngân hàng câu hỏi, kèm theo đó là phải có một phương pháp quản lý

hiệu quả các câu hỏi đó. Công việc đó đòi hỏi phải tốn rất nhiều công sức và không

bảo đảm được sự chính xác cần thiết nếu thực hiện bằng các thao tác thủ công. Tuy

nhiên, với sự trợ giúp của máy vi tính, các vấn đề đã nêu sẽ được giải quyết triệt để

và hiệu quả. Đó là lý do vì sao vấn đề “Quản lý kho dữ liệu đề thi trắc nghiệm tuyển

sinh đại học” được chúng tôi chọn làm luận văn tốt nghiệp.

1.2 Mục đích, đối tượng và phạm vi nghiên cứu

Mục tiêu của đề tài đặt ra là xây dựng được hệ thống quản lý các câu hỏi trắc

nghiệm, hỗ trợ quá trình xây dựng hệ thống câu hỏi, ra đề thi, và đánh giá các câu

hỏi trắc nghiệm để nâng cao chất lượng câu hỏi trắc nghiệm trong ngân hàng.

Đối tượng cần nghiên cứu là các lý thuyết về trắc nghiệm, các cách thức, quy tắc ra

đề thi trắc nghiệm cũng như các công thức dùng để đánh giá độ khó, độ phân cách

hay các độ đo khác của câu trắc nghiệm.

Các công việc chính của đề tài bao gồm :

14

Xây dựng phần mềm quản lý ngân hàng câu hỏi trắc nghiệm tuyển sinh đại học

¾ Tìm hiểu lý thuyết về trắc nghiệm nói chung và các loại hình trắc nghiệm

chính được sử dụng trong các kỳ thi, đặc biệt là kỳ thi tuyển sinh đại học.

¾ Tìm hiểu về qui trình ra đề thi trắc nghiệm và xây dựng qui trình này dựa

trên hệ thống các câu hỏi đã có sẵn trong ngân hàng hỗ trợ cho việc kết xuất

đề thi, các bảng bài làm cho thí sinh, các bảng đáp án …

¾ Tìm hiểu về các cách đánh giá các câu trắc nghiệm và đánh giá đề thi sau khi

đã có kết quả bài làm của các thí sinh và hỗ trợ một phần trong công việc

chấm bài làm.

15

Xây dựng phần mềm quản lý ngân hàng câu hỏi trắc nghiệm tuyển sinh đại học

Chương 2. Nghiên cứu lý thuyết trắc nghiệm

2.1 Tổng quan về trắc nghiệm khách quan

2.1.1 Luận đề và Trắc nghiệm khách quan

Luận đề và trắc nghiệm khách quan đều là những phương tiện kiểm tra khả

năng học tập, và cả hai đều là trắc nghiệm (tests). Các bài kiểm tra thuộc loại

luận đề mà xưa nay vốn quen thuộc với chúng ta cũng là những bài trắc nghiệm

nhằm khảo sát khả năng của học sinh về các môn học. Các chuyên gia đo lường

gọi chung các hình thức kiểm tra này là “trắc nghiệm loại luận đề” (essay-type

test) để phân biệt với loại trắc nghiệm gọi là “trắc nghiệm khách quan”

(objective test). Thật ra, việc dùng từ “khách quan” này để phân biệt hai loại

kiểm tra nói trên cũng không đúng hẳn, vì trắc nghiệm luận đề không nhất thiết

là trắc nghiệm “chủ quan” và trắc nghiệm khách quan không phải là hoàn toàn

“khách quan”. Tại Việt Nam, các tài liệu thường ghi là “trắc nghiệm khách

quan”, không phải hiểu theo nghĩa đối lập với một đo lường chủ quan nào, mà

nên hiểu là hình thức kiểm tra này có tính khách quan cao hơn cách kiểm tra,

đánh giá bằng luận đề chẳng hạn.

Chúng ta gọi tắt “luận đề” là trắc nghiệm luận đề và “trắc nghiệm” là trắc

nghiệm khách quan.

Dưới đây là chín điểm khác biệt và bốn điểm tương đồng giữa luận đề và trắc

nghiệm.

16