Giáo trình mô đun Hệ điều hành Linux - Nghề: Quản trị mạng
ỦY BAN NHÂN DÂN TỈNH BR – VT
TRƯỜNG CAO ĐẲNG NGHỀ
GIÁO TRÌNH
MÔ ĐUN HỆ ĐIỀU HÀNH LINUX
NGHỀ QUẢN TRỊ MẠNG
TRÌNH ĐỘ CAO ĐẲNG VÀ TRUNG CẤP
Ban hành kèm theo Quyết định số: 01/QĐ-CĐN, ngày 04 tháng 01 năm 2016
của Hiệu trưởng trường Cao đẳng nghề tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu
Bà Rịa – Vũng Tàu, năm 2016
TUYÊN BỐ BẢN QUYỀN
Tài liệu này thuộc loại sách giáo trình nên các nguồn thông tin có thể được
phép dùng nguyên bản hoặc trích dùng cho các mục đích về đào tạo và tham
khảo.
Mọi mục đích khác mang tính lệch lạc hoặc sử dụng với mục đích kinh
doanh thiếu lành mạnh sẽ bị nghiêm cấm.
LỜI GIỚI THIỆU
Linux là hệ điều hành thu hút được nhiều sự chú ý nhất trong vòng vài năm
trở lại đây. Ngay từ khi xuất hiện, Linux đã được lan rộng một cách nhanh
chóng và biết tới như một hệ điều hành Unix – với mã nguồn mở. Thật ngạc
nhiên, sự thành công của Linux có được nhờ sự làm lại một trong những hệ điều
hành lâu đời nhất và hiện đang được sử dụng rộng rãi – hệ điều hành Unix.
Linux bao gồm cả các công nghệ cũ và mới.
Linux có thể được cài đặt trên một máy tính cá nhân và trở thành một trạm
làm việc với đầy đủ sức mạnh của Unix. Linux cũng có thể được sử dụng với
mục đích thương mại trên một mạng máy tính như một môi trường tính toán và
truyền tin. Trong các trường đại học, Linux được sử dụng để giảng dạy về hệ
điều hành và lập trình hệ điều hành. Và tất nhiên, Linux cũng có thể được sử
dụng trên các máy tính cá nhân như các hệ điều hành khác.
Với những lý do trên, giáo trình “Hệ điều hành mã nguồn mở” được biên
soạn nhằm cung cấp cho người học những kiến thức cơ bản về cài đặt, sử dụng
hệ điều hành mã nguồn mở nói chung và hệ điều hành Linux nói riêng.
Giáo trình được biên soạn dựa trên một số tài liệu tham khảo cập nhật, có
giá trị và với mục tiêu cung cấp các kiến thức cơ bản về hệ điều hành Linux cho
người học, vì vậy nội dung trình bày vẫn chưa được đầy đủ và không tránh khỏi
thiếu sót. Tác giả rất mong nhận được các ý kiến đóng góp, bổ sung để giáo
trình ngày càng hoàn thiện hơn.
Tôi chân thành cảm ơn các đồng nghiệp trong khoa Công nghệ thông tin –
Kế toán đã có những ý kiến đóng góp giá trị cho nội dung giáo trình và các tác
giả đã biên soạn, chia sẻ các tài liệu bổ ích về hệ điều hành Linux trước đây.
Bà Rịa – Vũng Tàu, ngày 02 tháng 01 năm 2016
Biên soạn
Nguyễn Lâm
MỤC LỤC
1. Tìm hiểu chung về Linux ..................................................................................3
1.2. Tại sao sử dụng Linux? ..................................................................................5
1.3. Các bản phát hành Linux................................................................................5
1.4. Lợi ích của việc sử dụng Linux......................................................................7
1.5. Bất tiện của Linux ..........................................................................................7
1.6. Kiến trúc hệ điều hành Linux.........................................................................8
1.7. Các đặc tính cơ bản của Linux .....................................................................10
3. Bản quyền sử dụng Linux ...............................................................................15
1. Yêu cầu phần cứng..........................................................................................18
2. Phân vùng đĩa trong Linux..............................................................................18
3. Quản lý ổ đĩa và partition trong Linux............................................................19
4. Khởi động chương trình cài đặt.......................................................................20
4.1. Boot từ CD-ROM.........................................................................................20
4.2. Boot từ đĩa khởi động Windows ..................................................................20
5. Trình bày các cách cài đặt Linux.....................................................................20
6. Cài đặt Linux ở chế độ đồ họa.........................................................................21
6.1. Cấu hình hệ thống.........................................................................................21
6.2. Tùy chọn cài đặt ...........................................................................................24
6.3. Phân vùng đĩa cứng ......................................................................................25
6.4. Cài đặt trình khởi động.................................................................................27
6.5. Thiết lập cấu hình mạng...............................................................................28
6.6. Chọn ngôn ngữ hỗ trợ trong Linux...............................................................29
6.7. Cấu hình khu vực địa lý của hệ thống..........................................................30
6.10. Tạo đĩa mềm khởi động..............................................................................32
7. Cài đặt Linux ở chế độ văn bản.......................................................................34
8. Sử dụng trình nhập lệnh ..................................................................................39
9. Xem hướng dẫn sử dụng câu lệnh...................................................................39
1. Quản lý khởi động với LILO...........................................................................41
1.1. Thiết lập cấu hình LILO...............................................................................41
1.2. Sử dụng LILO ..............................................................................................43
2. Quản lý khởi động với GRUB.........................................................................43
2.1. Định nghĩa trình quản lý GRUB...................................................................43
2.2. Cấu hình GRUB ...........................................................................................44
3. Đóng tắt Linux.................................................................................................45
BÀI 4. QUẢN LÝ THƯ MỤC............................................................................47
2. Liệt kê thông tin về tập tin và thư mục bằng ls ...............................................48
3. Tạo thư mục bằng lệnh mkdir .........................................................................48
4. Xóa bỏ thư mục ...............................................................................................49
BÀI 5. QUẢN LÝ TẬP TIN...............................................................................51
1. Liệt kê tập tin...................................................................................................51
2. Chép tập tin .....................................................................................................52
3. Di dời và đặt lại tên tập tin..............................................................................52
4. Xóa bỏ tập tin ..................................................................................................53
5. Sử dụng lệnh “vi” để soạn thảo tập tin............................................................53
6. Xem nội dung tập tin.......................................................................................54
2. Cài đặt phần mềm bằng RPM..........................................................................57
2.3. Gỡ bõ gói phần mềm bằng RPM..................................................................59
3. Nâng cấp Kernel..............................................................................................61
1. Giới thiệu hệ thống xử lý tập trung .................................................................65
2. Giới thiệu hệ thống xử lý phân bổ...................................................................66
3. Thiết lập hệ thống............................................................................................66
3.3. Cấu hình mạng sử dụng lệnh........................................................................69
4. Thao tác các thiết bị ngoại vi...........................................................................70
5. Giám sát hệ thống............................................................................................72
5.1. Xem log hệ thống .........................................................................................72
5.2. Quản lý tiến trình..........................................................................................73
6. Nâng cấp phần mềm hệ thống.........................................................................74
1. Tạo mới một user.............................................................................................77
2. Quản lý mật khẩu cho user..............................................................................78
3. Thay đổi thuộc tính user..................................................................................79
4. Phân quyền cho user........................................................................................80
5. Gỡ bỏ một user................................................................................................81
1. Tạo mới một nhóm người dùng.......................................................................83
2. Thêm và xóa người dùng trong nhóm .............................................................84
1. Cài đặt gói Webmin.........................................................................................86
2. Kết nối Webmin từ xa .....................................................................................87
3. Quản trị hệ thống sử dụng Webmin ................................................................87
BÀI 11. SAO LƯU DỮ LIỆU.............................................................................89
1. Trình bày các thủ thuật sao lưu dữ liệu...........................................................89
2. Hoạch định thời biểu sao lưu dữ liệu ..............................................................90
3. Sử dụng lệnh tar ..............................................................................................91
4. Sử dụng lệnh cpio............................................................................................93
1. Lắp tập tin hệ thống (mount file system) ........................................................95
3. Tạo ra partition swap.......................................................................................97
MÔ ĐUN HỆ ĐIỀU HÀNH LINUX
Mã mô đun: MĐ 12/ MĐ13
Vị trí, tính chất, ý nghĩa và vai trò của mô đun:
Mô đun này có ý nghĩa bổ trợ kiến thức cần thiết cho sinh viên về cách cài
đặt, sử dụng và quản trị cơ bản trên hệ điều hành Linux. Mô đun này được bố trí
sau khi học xong các môn chung và là mô đun chuyên ngành tự chọn.
Mục tiêu của mô đun:
- Trình bày được nguyên lý hệ điều hành Linux và các yếu tố hợp thành hệ
điều hành Linux.
- Lựa chọn được phần cứng thích hợp để cài được hệ điều hành Linux.
- Cài đặt được các phần mềm và các ứng dụng trên Linux.
- Sử dụng được một số ứng dụng cơ bản trên Linux.
- Quản lý được hệ thống Linux, các tập tin, thư mục, tài khoản, phân chia
quyền hạn người dùng.
- Sao lưu và phục hồi được các dữ liệu quan trọng của hệ thống.
- Có ý thức về vấn đề bản quyền phần mềm.
- Rèn luyện tinh thần chia sẻ, giúp đỡ nhau cùng phát triển.
Nội dung của mô đun:
Hình thức
TT
Tên các bài trong mô đun
Thời gian
giảng dạy
Lý thuyết
Tích hợp
Tích hợp
Tích hợp
Tích hợp
1
2
3
4
5
Giới thiệu về hệ điều hành Linux
Cài đặt hệ điều hành Linux
Khởi động và đóng tắt
Quản lý thư mục
5
10
5
5
Quản lý tập tin
5
1
6
Cài đặt và nâng cấp phần mềm với RPM
Kiểm tra bài 2,4,5,6
10
5
Tích hợp
7
8
9
Quản trị hệ thống Linux
Quản lý người dùng
5
Tích hợp
Tích hợp
Tích hợp
Tích hợp
Tích hợp
Tích hợp
10
5
Quản lý nhóm người dùng
10 Quản lý qua giao diện web
11 Sao lưu dữ liệu
5
10
5
12 Lắp và tháo tập tin hệ thống
Kiểm tra bài 8,9,11,12
Tổng
5
90
2
BÀI 1
GIỚI THIỆU VỀ HỆ ĐIỀU HÀNH LINUX
Giới thiệu:
Bài này trình bày về sự hình thành và phát triển cũng như những ưu điểm
và nhược điểm của hệ điều hành Linux. Qua đó, giúp người dùng có thể lựa
chọn hệ điều hành thích hợp cho máy tính cá nhân hoặc máy chủ. Bên cạnh đó,
giúp người học nâng cao tính chia sẻ cộng đồng qua việc sử dụng một hệ điều
hành mã nguồn mở hoàn toàn miễn phí.
Mục tiêu:
- Trình bày được mục đích ra đời của hệ điều hành Linux và các giai đoạn
phát triển cũng như các phiên bản của hệ điều hành Linux.
- Trình bày được sự khác biệt giữa Linux và Unix.
- Trình bày được lợi ích và bất lợi của việc sử dụng Linux.
- Nhận thức được tính quan trọng của bản quyền phần mềm.
- Nâng cao tính chia sẻ công đồng.
Nội dung:
1. Tìm hiểu chung về Linux
1.1. Linux là gì?
Muốn trả lời câu hỏi “Linux là gì?”, trước hết ta phải trả lời câu hỏi “Unix
là gì?”.
Unix là một hệ điều hành multiuser (đa người dùng) được phát triển vào
năm 1969 bởi một nhóm nhân viên của Công ty AT&T tại phòng thí nghiệm
Bell Labs. Qua nhiều năm, nó đã được phát triển thành nhiều phiên bản sử dụng
trên nhiều môi trường phần cứng khác nhau. Hầu hết các phiên bản UNIX hiện
nay đều là những biến thể của UNIX gốc và được các nhà phát triển sửa đổi, viết
lại hoặc thêm vào các tính năng, công nghệ đặc biệt. Các phiên bản UNIX hiện
nay có thể kể đến:
3
- HP-UX (HP)
- AIX (IBM)
- Solaris (Sun/Oracle)
- Mac OS X (Apple)
Năm 1991, Linus Torvalds, sinh viên trường đại học tổng hợp Helsinki
Phần Lan bắt đầu xem xét Minix, một phiên bản của UNIX làm ra với mục đích
nghiên cứu cách tạo ra một hệ điều hành UNIX chạy trên PC với bộ vi sử lý
Intel 80386.
Ngày 25/8/1991, Linus cho ra version 0.01 và thông báo trên
comp.os.minix về dự định của mình về Linux. Tháng 1/1992, Linus cho ra
version với shell và trình biên dịch C. Linux không cần minix nữa để phiên dịch
lại hệ điều hành của mình, Linus đã đặt tên hệ điều hành của mình la
Linux.1994, phiên bản chính thức 1.0 được phát hành.
Linux là một hệ điều hành dạng UNIX chạy trên máy PC với bộ điều khiển
trung tâm (CPU) Intel 80386 trở lên, hay các bộ vi sử lý trung tâm tương thích
AMD, Cyrix. Linux ngày nay có thể chạy trên máy Macintosh hoặc SUN Space.
Linux thoả mãn chuẩn POSIX.1.
Linux được viết toàn bộ từ con số không, tức là không sử dụng một dòng
lệnh nào của UNIX, tuy nhiên hoặt động của Linux hoàn toàn dựa trên nguyên
tắc điều hành UNIX. Vì vậy một người nắm được Linux sẽ nắm được UNIX.
Chú ý rằng giữa các UNIX sự khác nhau cũng không kém gì giữa UNIX và
Linux.
Linux là hệ điều hành phát hành miễn phí, phát triển trên mạng Internet, tựa
UNIX và được sử dụng trên máy tính cá nhân. Linux đã phát triển nhanh chóng
và trở lên phổ biến trong thời gian ngắn. Nó nhanh chóng được nhiều người sử
dụng vì một trong những lý do không phải trả tiền bản quyền. Mọi người có thể
dễ dàng download từ Internet hay mua tại các hiệu bán CD.
4
Linux là hệ diều hành cóhệnăng cao, trong tất cả các máy tính có cấu hình
cao nhất hay thấp nhất. Hệ điều hành này hỗ trợ các máy tính sử dụng 32 cũng
như 64 bit và rất nhiều phần mềm khác nhau.
1.2. Tại sao sử dụng Linux?
Người sử dụng đến với linux vì đây là một trong những hệ điều hành miễn
phí hiện nay, có khả năng đa chương đa nhiệm cùng lúc cho nhiều người sử
dụng trên các nền phần cứng tương thích với PC của IBM. So với những hệ điều
hành khác mang nặng tính thương mại, Linux giúp bạn tránh được những ràng
buộc như thỉnh thoảng lại phải nâng cấp, và mỗi lần như thế lại phải nâng cấp
những ứng dụng và trả nhiều khoản tiền quá đáng. Nhiều ứng dụng cho Linux
được ứng dụng miễn phí trên Internet cũng như mã nguồn mở của Linux. từ đó
bạn có thể lấy mã nguồn về, sau đó chỉnh sửa và mở rộng hệ điều hành theo nhu
cầu riêng của bạn, một việc mà bạn không thể nào thực hiện được với những hệ
như Windows, NT, Windows95…
1.3. Các bản phát hành Linux
Linux được phát hành bởi nhiều tổ chức khác nhau, mỗi tổ chức như thể
đều có một bộ chương trình kèm theo nhóm tập tin nòng cốt của Linux. Mỗi bản
phát hành Linux của các CD-ROM đều dựa trên một phiên bản nòng cốt (kernel)
nào đó. Ví dụ như RedHat 6.2 dựa vào kernel 2.2.4. Với Red Hat, các kernel
Linux được chứa trong hệ thống Red Hat Package Management (RPMS) và
được cài đặt như là một phần của hệ thống này. Open Linux của Caldera cũng
như thế vì căn cứ trên bản phát hành Red Hat.
Bản phát hành HOWTO cũng cung cấp một danh sách chi tiết của các bản
Linux.
Bảng 1.1: Các phiên bản hiện nay của hệ điều hành Linux
Tên bản Phiên bản
Trang web chính thức
Các bản tương tự
phân phối mới nhất
Ubuntu 13.04
5
7.1
0.2
3.4
Enterprise 6.0
2.1.1145 http://getchrome.eu/
19
12.2
7.0.2
PCLinuxOS 2012
Mandrake 2011
6.4
12.1
Slackware 13.37
6.1.2
10
OpenSolaris 11
6.0 SP3
2011
4.5
4.0
1.7
Asianux Server
GNU/Linux
Linpus Linux
6
Back
Linux
Track
-
Kali - Linux
11.04
5
1.4. Lợi ích của việc sử dụng Linux
Linux là một hệ điều hành mã nguồn mở được phát hành miễn phí, vì vậy
người dùng có thể sử dụng mà không tốn bất kì chi phí nào so với các hệ điều
hành khác.
Có khả năng đa chương trình, đa nhiệm vụ, cho nhiều người sử dụng cùng
lúc trên các phần cứng tương thích với PC của IBM.
Nhiều ứng dụng cũng như mã nguồn hệ điều hành cũng được cung cấp
miễn phí trên Internet, ta có thể tải về và cấu hình tùy theo sử dụng cá nhân.
Linux có sẵn toàn bộ giao thức mạng TCP/IP, giúp ta kết nối Internet và
gửi thư điện tử dễ dàng.
Linux có bao gồm hàng ngàn ứng dụng, bao gồm các bảng biểu, cơ sở dữ
liệu, xử lí văn bản, ngôn ngữ điện toán, trò chơi, ứng dụng,…
Với mã nguồn kernel (nhân) mở, Linux có thể chạy trên nhiều loại CPU và
phần cứng khác nhau hơn bất kỳ hệ điều hành nào.
Tài liệu về Linux ngày càng nhiều không thua kém bất kì một hệ điều hành
nào khác.
1.5. Bất tiện của Linux
Điều bất tiện nhất khi sử dụng Linux chính là không có một công ty nào
chịu trách nhiệm phát triển hệ điều hành này. Nếu có điều gì trục trặc hoặc có
vấn đề phát sinh sẽ không có bất cứ bộ phận hỗ trợ kĩ thuật nào trợ giúp. Nhưng
7
đó không phải là vấn đề quá nghiêm trọng, vì luôn có hàng ngàn người sử dụng
Linux trên cộng đồng mạng sẵn sàng giải đáp thắc mắc của bạn.
1.6. Kiến trúc hệ điều hành Linux
Hình 1.1: Kiến trúc hệ điều hành Linux
1.6.1. Hạt nhân Kernel
Là trung tâm điều khiển của hệ điều hành Linux, chứa các mã nguồn điều
khiển hoạt động của toàn bộ hệ thống. Hạt nhân được phát triển không ngừng,
thường có hai phiên bản mới nhất, một bản dạng phát triển mới nhất, một bản ổn
định mới nhất. Chúng chỉ tải những bộ phận cần thiết lên bộ nhớ, các bộ phận
khác sẽ được tải lên nếu có nhu cầu sử dụng. Nhờ vậy so với các hệ điều hành
khác Linux không sử dụng lãng phí bộ nhớ nhờ không tải mọi thứ lên mà không
cần quan tâm nó sử dụng không.
Kernel được xem là trái tim của hệ điều hành Linux, ban đầu phát triển cho
các CPU Intel 80386. Điểm mạnh của loại CPU này là khả năng quản lý bộ nhớ.
Kernel của Linux có thể truy xuất tới toàn bộ tính năng phần cứng của máy. Yêu
cầu của các chương trình cần rất nhiều bộ nhớ, trong khi hệ thống có ít bộ nhớ,
hệ điều hành sử dụng không gian đĩa hoán đổi (swap space) để lưu trữ các dữ
liệu xử lý của chương trình. Swap space cho phép ghi các trang của bộ nhớ xuất
các vị trí dành sẵn trong đĩa và xem nó như phần mở rộng của vùng nhớ chính.
Bên cạnh sử dụng swap space, Linux còn hỗ trợ các đặc tính sau:
- Bảo vệ vùng nhớ giữa các tiến trình, điều này không cho phép một tiến
trình làm tắt toàn bộ hệ thống.
8
- Chỉ tải các chương trình khi có yêu cầu.
Các phiên bản hạt nhân Linux được bao gồm bởi:
- Số chính (Major)
- Số phụ (Minor): Nếu lẻ, được đề cập như một hạt nhân đang phát triển.
Nếu chẵn, được đề cập như một hat nhân thành phẩm
- Số bản (Revision)
1.6.2. Shell
Shell cung cấp tập lệnh cho người dùng thao tác với kernel để thực hiện
công việc. Shell đọc các lệnh từ người dùng và xử lý. Ngoài ra shell còn cung
cấp một số đặc tính khác như: chuyển hướng nhập, ngôn ngữ lệnh để tạo các tập
tin lệnh tương tự tập tin BAT trong DOS.
Có nhiều loại shell được dùng trong Linux. Điểm quan trọng để phân biệt
các shell với nhau là bộ lệnh của mỗi shell. Ví dụ, C shell thì sử dụng tương tự
ngôn ngữ C, Bourne shell thì dùng ngôn ngữ lệnh khác.
Shell sử dụng chính trong Linux là GNU Bourne Again Shell (bash). Shell
này là shell phát triển từ Bourne shell, là shell sử dụng chính trong các hệ thống
Unix, với nhiều tính năng mới như: điều khiển các tiến trình, các lệnh history,
tên tập tin dài…
1.6.3. Các tiện ích và chương trình ứng dụng
Các tiện ích được người dùng thường xuyên sử dụng. Nó dùng cho nhiều
thứ như thao tác tập tin, đĩa, nén, sao lưu tập tin… Tiện ích trong Linux có thể là
các lệnh thao tác hay các chương trình giao diện đồ họa. Hầu hết các tiện ích
trong Linux là sản phẩm của chương trình GNU. Linux có sẵn nhiều tiện ích như
trình biên dịch, trình sữa lỗi, soạn thảo văn bản… Tiện ích được sử dụng bởi
người dùng hoặc hệ thống tự động khởi động để sử dụng. Một số tiện ích xem là
chuẩn trong hệ thống Linux như passwd, ls, ps, vi…
9
Khác với tiện ích, các chương trình ứng dụng như word, hệ quản trị cơ sở
dữ liệu… là các chương trình có độ phức tạp lớn và được các nhà sản xuất viết
ra.
1.7. Các đặc tính cơ bản của Linux
Linux hỗ trợ các tính năng cơ bản thường thấy trong các hệ điều hành Unix
và nhiều tính năng khác mà không hệ điều hành nào có được. Linux cung cấp
môi trường phát triển một cách đầy đủ bao gồm các thư viện chuẩn, các công cụ
lập trình, trình biên dịch, sửa lỗi… như các hệ điều hành Unix khác. Hệ thống
Linux trội hơn các hệ thống khác trên nhiều mặt mà người dùng quan tâm như
sự phát triển, tốc độ, dễ sử dụng và đặc biệt là không ngừng phát triển và hỗ trợ
mạng. Một số điểm của Linux chúng ta cần quan tâm dưới đây:
1.7.1. Đa tiến trình
Là đặc tính cho phép người dùng thực hiện nhiều tiến trình đồng thời. Ví
dụ bạn vừa in, vừa soạn văn bản, vừa nghe nhạc… cùng mộ lúc. Máy tính sử
dụng chỉ một CPU nhưng xử lý đồng thời nhiều tiến trình cùng lúc. Thực chất là
tại một thời điểm CPU chỉ xử lý được một mệnh lệnh, việc thực hiện cùng lúc
nhiều công việc là giả tạo bằng cách xen kẻ và chuyển đổi trong thời gian nhanh.
Do đó người dùng cứ ngỡ là thực hiện đồng thời.
1.7.2. Tốc độ cao
Hệ điều hành Linux được biết đến như một hệ điều hành có tốc độ xử lý
cao, bởi vì nó thao tác rất hiệu quả đến tài nguyên như: bộ nhớ, đĩa…
1.7.3. Bộ nhớ ảo
Khi hệ thống sử dụng quả nhiều chương trình lớn dẫn đến không đủ bộ nhớ
chính (RAM) để hoạt động. Trong trường hợp đó, Linux dùng bộ nhớ từ đĩa là
partition swap. Hệ thống sẽ đưa các chương trình hoặc dữ liệu nào chưa có yêu
cầu truy xuất xuống vùng swap này, khi có nhu cầu thì hệ thống chuyển lên lại
bộ nhớ chính.
10
1.7.4. Sử dụng chung thư viện
Hệ thống Linux có rất nhiều thư viện dùng chung cho nhiều ứng dụng.
Điều này sẽ giúp hệ thống tiết kiệm được tài nguyên cũng như thời gian xử lý.
1.7.5. Sử dụng giao diện X Windows
Giao diện cửa sổ dùng hệ thống X Windows, có giao diện như hệ điều hành
Windows của Microsoft. Với hệ thống này người dùng rất thuận tiện khi làm
việc trên hệ thống. X Windows System hay còn gọi tắt là X được phát triển tại
viện Massachusetts Institute of Technology. Nó được phát triển để tạo ra môi
trường làm việc không phụ thuộc phần cứng. X chạy dưới dạng client-server. Hệ
thống X windows hoạt động qua hai bộ phận:
- Phần server còn gọi là X Server.
- Phần client được gọi là X Windows Manager hay Desktop Environment.
X Server sử dụng trong hầu hết các bản phân phối của Linux là Xfree86.
Client sử dụng thường là KDE (K Desktop Environment) và GNOME (GNU
Network Object Model Environment).
Dịch vụ Samba sử dụng tài nguyên đĩa, máy in với hệ điều hành
Windows. Tên Samba xuất phát từ giao thức Server Message Block (SMB) mà
Windows sử dụng để chia sẻ tập tin và máy in. Samba là chương trình sử dụng
giao thức SMB chạy trên Linux. Sử dụng Samba có thể chia sẻ tập tin và máy in
với các máy sử dụng hệ điều hành Windows.
1.7.6. Các tiện ích sao lưu dữ liệu
Linux cung cấp các tiện ích như tar, cpio và dd để sao lưu và backup dữ
liệu. RedHat Linux còn cung cấp tiện ích Backup and Restore System Unix
(BRU) cho phép tự động backup dữ liệu theo lịch.
1.7.7. Hỗ trợ nhiều ngôn ngữ lập trình
Linux cung cấp một môi trường lập trình Unix đầy đủ bao gồm các thư
viện chuẩn, các công cụ lập trình, trình biên dịch, chương trình debug mà bạn có
11
thể tìm thấy trong các hệ điều hành Unix khác. Ngôn ngữ chủ yếu sử dụng trong
các hệ điều hành Unix là C và C++. Linux dùng trình biên dịch C và C++ là gcc,
chương trình biên dịch này rất mạnh, hỗi trợ nhiều tính năng. Ngoài C, Linux
cũng cung cấp các trình biên dịch, thông dịch cho các ngôn ngữ khác như
Pascal, Fortran, Java…
2. Unix và Linux
Bảng 1.2: Bảng so sánh giữa hệ điều hành Linux và UNIX
Nội dung
Linux
UNIX
UNIX là một hệ điều hành
sử dụng rất phổ biến trong
các trường đại học, các
công ty và doanh nghiệp
lớn…
Linux là một ví dụ về sự
phát triển phần mềm mã
nguồn mở và là hệ điều
hành phát hành miễn phí.
Khái quát
Linux có thể được phân
phối miễn phí, tải về miễn
phí, phân phối thông qua Các phiên bản UNIX khác
các tạp chí, sách… cũng có nhau có chi phí khác nhau
bản phát hành tính phí tùy theo nhà cung cấp.
nhưng rẻ hơn nhiều so với
Chi phí
Windows.
Hệ điều hành UNIX được
phát triển chủ yếu cho các
Tất cả mọi người từ người
dùng thông thường đến các
nhà phát triển đều có thể sử
dụng.
máy tính lớn, máy chủ và
các máy trạm ngoại trừ
phiên bản OSX được thiết
kế cho tất cả người dùng.
Môi trường UNIX và các
mô hình client-server là
Người dùng
12
yếu tố cần thiết cho sự
phát triển của Internet.
3 nhà phân phối lớn nhất là
Solaris (Oracle), AIX
(IBM) và HP-UX Hewlett
Packard. Và Apple phát
triển hệ điều hành OSX,
một hệ điều hành dựa trên
UNIX…
Nhân Linux được phát
triển bởi cộng đồng và do
Linux Torvalds giám sát
mọi thứ.
Nhà sản xuất
Một số miễn phí để sử
dụng cho phát triển như
Solaris nhưng cũng tốn phí
để được trợ giúp.
Phát hành miễn phí nhưng
phải tốn phí khi cần trợ
giúp.
Giá cả
Hệ điều hành UNIX được
sử dụng trong các máy chủ
Internet, các máy trạm và
các máy tính thường. Được
sử dụng trong các hệ thống
tài chính và các giải pháp
khác.
Linux có thể được cài đặt
trên các phần cứng khác
nhau, từ điện thoại di động,
máy tính bản, máy chơi
game, đến các máy tính
lớn, siêu máy tính.
Sử dụng
X86/x64, Sparc, Itanium,
Bộ vi xử lý
Hàng chục loại khác nhau. PA-RISC, PowerPC và
nhiều loại khác.
Linux được phát triển bởi Các hệ thống UNIX được
nhà phát triển mã nguồn chia thành nhiều phiên bản
mở thông qua việc chia sẻ khác nhau, chủ yếu là phát
và tập hợp các mã nguồn triển bởi AT&T cũng như
thông qua các diễn đàn và các nhà cung cấp thương
Phát triển và phân
phối
13
Tải về để xem bản đầy đủ
110 trang
08/04/2022
7100
Bạn đang xem 20 trang mẫu của tài liệu "Giáo trình mô đun Hệ điều hành Linux - Nghề: Quản trị mạng", để tải tài liệu gốc về máy hãy click vào nút Download ở trên
File đính kèm:
- giao_trinh_mo_dun_he_dieu_hanh_linux_nghe_quan_tri_mang.docx
