Giáo trình mô đun Bảo trì hệ thống mạng - Nghề: Quản trị mạng máy tính

BỘ CÔNG THƢƠNG  
TRƢỜNG CAO ĐẲNG CÔNG NGHIỆP VÀ THƢƠNG MẠI  
GIÁO TRÌNH  
MÔ ĐUN: BẢO TRÌ HỆ THỐNG MẠNG  
NGHỀ: QUẢN TRỊ MẠNG MÁY TÍNH  
TRÌNH ĐỘ: CAO ĐẲNG NGHỀ  
Ban hành kèm theo Quyết định số: /QĐ-CDCN&TM ngày tháng năm 2018  
của Hiệu trưởng Trường Cao đẳng Công nghiệp và Thương Mại  
Vĩnh Phúc, năm 2018  
1
MỤC LỤC  
2
3
CHƢƠNG TRÌNH MÔ ĐUN  
Tên mô đun: B o tr  hệ thốn  m n  
Mã số mô đun: MĐCC13030191  
Thời gian thực hiện mô đun: 75h (Lý thuyết:15; Thực hành: 57; Kiểm tra: 3)  
I. Vị trí, tính chất của mô đun:  
- Vị trí của mô đun: Mô đun này giúp người học có các kiến thức, kỹ năng về kiểm tra  
và thực hiện các thao tác bảo trì máy tính và các thiết bị mạng; Backup dữ liệu hệ  
thống; Cấu hình các dịch vụ mạng; Duy trì hệ thống mạng hoạt động ổn định.  
- Tính chất của mô đun: là mô đun cơ sở bắt buộc.  
II. Mục tiêu mô đun:  
+ Kiến thức:  
- Trình bày được quy trình bảo trì hệ thống phần cứng, hệ thống phần mềm.  
- Trình bày được nguyên tắc hoạt động của các thiết bị mạng  
- Mô tả được các lỗi thường gặp trong hệ thống mạng  
+ Kỹ năng:  
- Xác định được các thành phần trong hệ thống mạng cần bảo trì một hệ thống;  
- Thành thạo trong việc tháo lắp, vệ sinh máy tính, dây mạng và các thiết bị  
mạng.  
- Cài đặt, sửa chữa được các lỗi kết nối mạng.  
- Backup, Restore dữ liệu hệ thống  
+ Về năng lực tự chủ và trách nhiệm: Người học có thái độ đúng đắn cẩn thận, chủ  
động trong việc lĩnh hội kiến thức  
III. Nội dun  mô đun:  
1. Nội dung tổng quát và phân phối thời gian:  
Thời  ian ( iờ)  
Kiểm  
Thực  
tra*  
TT  
Nội dun  mô đun  
Tổn  
số  
Lý  
thuyết  
hành  
Bài  
tập  
(LT  
hoặcT  
H)  
1
1
2
3
Bài 1: Bảo trì phần cứng  
25  
25  
25  
75  
5
5
5
19  
19  
19  
57  
Bài 2: Bảo trì phần mềm  
Bài 3: Xử lý các sự cố kết nối mạng  
Tổn  cộn  
1
1
3
15  
2. Nội dung chi tiết:  
Bài 1: B o tr  phần cứn  
Mục tiêu :  
+ Kiến thức: Xác định được các thành phần, chức năng của các thiết bị trong hệ  
thống mạng.  
+ Kỹ năng: Thực hiện các thao tác vệ sinh, lắp đặt các thiết bị máy tính và thiết  
bị mạng  
4
 
+ Thái độ: Tích cực trong việc bảo trì máy tính và các thiết bị mạng  
Nội dun  bài:  
1.1. Bảo trì hệ thống máy tính  
1.2. Bảo trì hệ thống thiết bị mạng  
Bài 2 : Bảo trì phần mềm  
Mục tiêu :  
+ Kiến thức: Trình bày được quy trình bảo trì hệ thống máy client, server. Hiểu  
được vai trò và chức năng của hệ điều hành Windows Server 2008 và các dịch  
vụ.  
+ Kỹ năng: Cài đặt được các chương trình, dịch vụ cho client, server.  
+ Thái độ: Tích cực trong việc bảo trì phần mềm máy chủ, máy trạm.  
Nội dun  bài:  
2.1. Bảo trì hệ thống client  
2.2. Bảo trì hệ thống server  
Bài 3: Xử lý các sự cố kết nối m n  
Mục tiêu :  
+ Kiến thức:  
+ Trình bày được nguyên tắc hoạt động của các thiết bị mạng  
+ Trình bày được các sự cố kết nối mạng  
+ Kỹ năng:  
- Xử lý được các sự cố kết nối mạng.  
- Lập kế hoạch sửa chữa, nâng cấp mạng  
+ Thái độ: Tích cực, chủ động trong việc xử lý các lỗi kết nối  
Nội dun  bài:  
3.1. Xử lý sự cố về bức tường lửa  
3.2. Xử lý sự cố về máy in mạng  
3.3. Xử lý sự cố về kết nối internet  
3.4. Xử lý sự cố về thiết bị mạng  
3.5. Nâng cấp mạng  
IV. Điều kiện thực hiện chƣơn  tr nh:  
1. Phòng học chuyên môn hóa, nhà xưởng: Phòng máy tính có kết nối Internet, máy  
chủ, PC cấu hình cao đáp ứng giả lập  
2. Trang thiết bị máy móc: 01 máy chiếu đa năng, máy in  
3. Học liệu, dụng cụ, nguyên vật liệu: Giấy in, bút, phấn, bảng  
V. Nội dun  và phƣơn  pháp đánh  iá:  
1. Nội dung:  
- Kiến thức:  
- Kỹ năng:  
- Năng lực tự chủ và trách nhiệm: tính tích cực tham gia trong quá trình học tập,  
chủ động giải quyết vấn đề và trách nhiệm cộng tác trong học tập  
5
2. Phương pháp:  
Đánh giá thông qua quá trình học tập và các bài kiểm tra, thi  
-
-
-
Đánh giá định kỳ: 02 bài  
Đánh giá thường xuyên: 1 bài  
Kiểm tra, thi kết thúc mô đun:  
Hình thức đánh giá: Trắc nghiệm và thực hành  
VI. Hƣớn  dẫn thực hiện mô đun  
1. Phạm vi áp dụng mô đun: Chương trình mô đun được sử dụng để giảng dạy cho  
trình độ cao đẳng.  
2. Hướng dẫn về phương pháp giảng dạy, học tập mô đun:  
- Đối với giáo viên, giảng viên: Cần chuẩn bị slide đề cương bài giảng, câu hỏi  
và bài tập thực hành cho mỗi buổi học.  
- Đối với người học: Tích cực trao đổi với giáo viên, người học khác, thực hiện  
các bài thực hành và trình bày theo nhóm; Thực hiện các bài tập thực hành được giao  
3. Những trọng tâm cần chú ý:  
4. Tài liệu tham khảo: Các sách, Ebook về quản trị mạng  
Giáo trình Bảo trì hệ thống mạng, Tổng cục dạy nghề  
6
Bài 1: BẢO TRÌ PHẦN CỨNG  
Giới thiệu:  
Trong thực tế, nhiều người (kể cả chuyên gia máy tính) nhận thấy cài đặt  
bộ định tuyến, Switch và card mạng là công việc nhàm chán, thường rất khó xử  
lý xự cố phần cứng do các thiết bị không tương thích với nhau. Khác với phần  
mềm, phần cứng không hiển thị thông báo lỗi giúp người sử dụng xác định phải  
làm gì.  
Trong bài này, chúng ta sẽ tìm hiểu các loại card mạng và phương hướng  
giải quyết những sự cố liên quân đến cài đặt card mạng, đường truyền và mạng  
vô tuyến.  
Mục tiêu:  
- Xác định được sự cố về phần cứng  
- Xác định được nguyên nhân gây ra sự cố  
- Xử lý được kịp thời các sự cố  
- Thực hiện các thao tác an toàn với máy tính.  
Nội dun  chính:  
1.1. B o tr  hệ thốn  máy tính  
1.1.1. NIC là card m n  
Sự cố : Một người bạn và một bài báo về mạng nội bộ bảo cần mua NIC  
hay card mạng. Làm sao biết mình cần cái gì?  
Gi i quyết : Những thuật ngữ trên đều chỉ một thứ - thiết bị phần cứng  
mang tên bộ thích ứng mạng (network adapter). Sau đây là những bộ thích ứng  
phổ biến nhất :  
+
+
+
+
PCI Card cắm vào khe PCI bên trong máy tính.  
Bộ thích ứng USB nối cổng USB trên máy tính.  
Bộ thích ứng nhúng được nhà sãn xuất gắn vào máy tính.  
PC Card trượt vào cổng PC-Card trên máy tính xách tay.  
1.1.2. T m bộ thích ứn  nhún  
Sự cố: Bạn không biết máy tính của mình có bộ thích ứng nhúng hay  
không? Một người bạn bảo xem mặt sau của máy tính có thiết bị nom như lỗ  
cắm điện thoại hay không, và nếu có, chỉ cần cắm cáp Ehternet.  
Gi i quyết: Nếu giống như lỗ cắm điện thoại, thì có lẽ là lỗ cắm điện  
thoại. Nhiều máy tính cài sẵn modem trong, và đó có thể là thiết bị bạn đã thấy.  
Lỗ cắm điện thoại và lỗ cắm Ethernet nhìn giống nhau, nhưng chắc chắn chúng  
7
     
không như nhau, và chúng không hoán chuyển cho nhau. Tuy nhiên có thể biết  
mình có cái gì.  
Lỗ cắm Ethernet hơi lớn hơn lỗ cắm điện thoại (RJ11). Kết quả là lỗ cắm  
điện thoại không gắn vừa vào lỗ cắm RJ45. Bạn sẽ không nghe thấy tiếng tách  
cho biết đã nối, và nếu kéo nhẹ đường dây điện thoại, nó sẽ rơi ra khỏi máy tính.  
Hơn nữa, đầu nối cáp Ethernet không vừa vào lỗ cắm RJ11.  
Cũng có thể cho máy tính biết đó là cái gì thông qua các bước sau:  
1. Nhấp phải chuột vào My Computer/ Properties mở hộp thoại System  
Properties.  
2. Trong Windows Xp, nhấp tab Hardware, rồi nhấp nút Device Manager.  
3. Trong hộp thoại Device Manager, tìm danh sách Network Adapters.  
4. Nhấp dấu cộng bên trái danh sách Network Adapters hiển thị tên card  
mạng đã cài trong máy tính.  
5. Giả sử chưa cài card mạng, bạn sẽ không thấy thông tin về card mạng cụ  
thể.  
1.1.3. Điện tho i, bộ thích ứn  và m n  điện tho i  
Sự cố : Mặt sau máy tính có thanh kim loại với hai lỗ cắm, tài liệu ghi  
rằng máy tính có card mạng PNA. Nó chẳng nói gì về modem?  
Gi i quyết : PNA là viết tắt từ Phoneline Network Alliance. Nhóm này  
định chuẩn thiết bị dùng đường truyền điện thoại trong nhà để thiết lập mạng  
máy tính. Đây không phải là Ethernet mà là mạng điện thoại.  
1.1.4. Kích ho t cổn  usb  
Sự cố : Bạn mua card mạng USB để đở mở máy tính. Một trong các bộ  
thích ứng không hoạt động, bạn chuyển nó sang máy tính khác, và nó làm việc  
ngon lành. Máy tính không xử lý nổi card USB đã có tuổi mấy năm rồi. Cổng  
USB cũ có phải là vấn đề không ??  
Gi i quyết : Chẳng dính dáng gì đến tuổi thọ vì đa số thiết bị USB tương  
thích với cổng cữ. Nguyên do chắc chắn là cổng USB bị vô hiệu hóa. Khi nhà  
sãn xuất bắt đầu đưa cổng USB vào, không có nhiều thiết bị USB. Nhiều nhà  
8
   
sãn xuất đã vô hiệu hóa cổng này. Muốn sử dụng được thì phải khởi động lại  
máy và gõ tên chương trình setup máy tính. Phím nhấn tùy thuộc nhà sãn xuất  
chip BIOS, nhưng bạn sẽ thấy thông điệp”Press X to Enter setup”. Chương trình  
BIOS setup cũng thay đổi tùy theo nhà sãn xuất, song không khó đoán ra mục  
chọn nào cho phép xem trạng thái cổng trên máy tính. Kích hoạt cổng, lưu các  
thay đổi, và cho phép máy tính tiếp tục khởi động vào Windows. Giờ bạn có thể  
sử dụng được card USB.  
1.1.5. Bộ thích ứn  nhúng không dùng  
Sự cố : Máy tính đi với bộ thích ứng Ethernet nhúng, nhưng bạn có mạng  
vô tuyến, nên cài đặt bộ thích ứng vô tuyến. Lúc này có hai biểu tượng kết nối  
mạng trong Contral Panel.  
Gi i quyết : Biểu tượng này không đáng bận tâm. Nếu hai bộ thích ứng  
“sống” thật sự làm phiền bạn hãy vô hiệu hóa bộ thích ứng Ethernet. Click  
mouse tại biểu tượng và chọn Disnable. Trạng thái disnable hiển thị bên dưới  
biểu tượng để bạn không sơ ý cấu hình nó.  
1.2. B o tr  hệ thốn  thiết bị m n  
1.2.1. Nối cáp  iữa các phòn  kề nhau  
Sự cố : Chúng ta có hai máy tính trong phòng khách, nối với bộ định  
tuyến đặt giữa hai máy tính. Bạn muốn thêm máy tính khác vào mạng. và đặt nó  
trong phòng ngủ, kế bên phòng khách. Đâu là cách dễ nhất???  
Gi i quyết : Cách dễ nhất là đi cáp dọc theo ván chân tường và luồng qua khe  
hở sang phòng kế bên. Đây là cách dễ vì không cần đến công cụ.  
Cách tối ưu là khoan lỗ và luồng cáp qua những lỗ này. Phương pháp này  
sử dựng ít cáp hơn, và lỗ khoan ít lộ liễu và trông thẩm mĩ hơn. Khoan lỗ ở vị trí  
khuất. Thông thường, nên chọn góc phòng và khoan lỗ ngay phía trên ván chân  
tường. Lỗ khoan chỉ cần lớn hơn một chút so với đầu nối cáp Ethernet chừng  
1cm. Làm giống vậy ở cả hai phòng, sao cho các lỗ khoan trực diện vào nhau.  
Cáp mềm, nên khi đi cáp giữa các phòng liền kề, dán cáp vào chốt mảnh.  
Băng dán ống tỏ ra tuyệt vời cho loại công việc này vì nó không bong ra khi bạn  
9
     
cạo tường. Băng keo cách điện cũng hiệu quả không kém. Chiếu đèn pin qua lỗ  
khoan để thấy rõ khe hở, và đắp cáp qua bên kia.  
1.2.2. Đi cáp  iữa các phòn  khôn  kề nhau  
Sự cố : Hiện tại, mạng bao gồm hai máy tính trong hai phòng ngủ kế  
nhau. Bạn khoan lỗ giữa những phòng này để đi cáp giữa hai máy tính và bộ  
định tuyến. Giờ bạn phải thêm máy tính nữa vào trong phòng ngủ ở cuối phòng  
ngoài. Bộ định tuyến nối các máy tính trong phòng ngủ gần máy tính mới nhất.  
Cách sử dụng lượng cáp ít nhất là khoan lỗ qua từng phòng, luồng cáp dọc theo  
đầu tường trong phòng tắm và phòng chứa đồ. Tuy nhiên, vấn đề là khoan quá  
nhiều giờ phải tính sao???  
Gi i quyết : Nếu phòng tắm có tường lát gạch, thì thật sự tốn nhiều công  
sức. Khoan xuyên qua gạch lát tường cần có nhiều công cụ đặc biệt và đòi hỏi  
kinh nghiệm. Cho dù có đúng dụng cụ trong tay, cũng rất dễ làm nứt ô gạch lát  
và làm nó rơi ra khỏi tường, kéo theo những ô xung quanh. Cuối cùng là tốn chi  
phí sửa chữa những chỗ hư hỏng.  
Tốt hơn hết là tận dụng không gian phía trên trần nhà hoặc phía dưới tầng  
nhà. Giả sử máy tính đặt trên tầng 1 ,đi cáp qua không gian gác mái hoặc không  
gian phía dưới sàn nhà. Còn như máy tính đặt trên tầng trệt, đi cáp qua trần tầng  
hầm hoặc không gian bên dưới tầng trệt.  
Để đi từ không gian gác mái trên phòng, khoan lỗ trên tường phòng có bộ  
định tuyến, đặt lỗ càng gần trần nhà càng tốt. Sau đó, khoan xuyên qua từ không  
gian phía trên. Làm giống vậy trong phòng đặt máy tính mới.  
Đi cáp từ trên xuống. Tiếp cận không gian gác mái, thả một đầu cáp  
xuống tường phía trên bộ định tuyến. Sau đó, chuyễn sang lỗ khoan phía trên  
máy tính mới, rồi thả đầu cáp kia qua lỗ. Dùng đoạn dây kim loại uốn cong để  
moi cáp qua lỗ khoan trên tường phòng ngủ.  
Muốn đi cáp từ tầng hầm hoặc không gian phía dưới tòa nhà, thả cáp từ  
phòng có bộ định tuyến, rồi đưa đầu cáp kia tới vị trí bên dưới phòng đặt máy  
10  
 
tính mới. Thả đoạn dây chắc có vật nặng gắn vào đầu dây qua lỗ trong phòng.  
Từ phía dưới, buộc cáp vào đầu dây và kéo lên để đưa cáp đến máy tính mới  
1.2.3. Đi cáp  iữa các tần  lầu  
Sự cố : Có bí quyết nào đi cáp Ethernet khi muốn bổ xung máy tính trên  
tầng khác?  
Gi i quyết : Luồn cáp qua tường,giống như đi dây điện thoại trong nhà.  
Tường có đủ không gian trống cho cáp, cho dù có lớp cách nhiệt bên trong  
tường. Không gian trống dành cho cáp âm tường thường được dân lắp đặt gọi là  
chase. Sau khi đi cáp âm tường để đi đến đúng tầng lầu, dùng không gian ngang  
qua các cây đà để đến đúng phòng. Khoan lỗ gần góc phòng. Nếu tiếp cận được  
lò sưởi hay ống dẫn nhiệt, tận dụng không gian xung quanh ống thay vì khoan  
lỗ.  
Đi từ trên xuống. Gắn vật nặng lên đầu dây và thả nó xuống tầng dưới.  
Sau đó, dán dính cáp vào vật nặng và lôi nó lên.  
Tận dụng ống HVAC (Heating, Ventilaton, Air Conditioning) nếu có. Tuy  
nhiên, một số chính quyền địa phương có luật xây dựng nghiêm ngặt, cấm áp  
dụng phương pháp dể dàng này.  
1.2.4. Nhiễu tín hiệu  
Sự cố : Bạn muốn đi cáp qua tường và không gian giữa các tầng lầu,  
song những không gian này có dây điện, dây loa, và dây điện thoại. Bạn e ngại  
cáp Ethernet sẽ gây nhiễu dây hiện có, hoặc dây hiện có sẽ gây nhiễu dữ liệu  
máy tính. Có chỉ dẫn nào không?  
Gi i quyết : Lo dây điện gây nhiễu dữ liệu máy tính, và không lo điều gì  
khác. Mối lo thật sự là đèn huỳnh quang vốn sẽ gây nhiễu dữ liệu; vì vậy, đặt  
cáp Ethernet cách xa bộ đèn huỳnh quang vài chục cm trên trần nhà. Nhằm tránh  
nhiễu với dây điện, bắt chéo cáp Ethernet ở một góc 90 độ. Không đi cáp  
Ethernet đi song song với dây điện.  
11  
   
1.2.5. Đi cáp bên n oài tƣờn  
Sự cố : Chúng ta đi thuê nhà và không thể khoan lỗ. ngoài vấn đề thẩm  
mĩ, còn lý do nào để không đi cáp dọc theo tường?  
Gi i quyết : Bạn có thể đi cáp qua các phòng thay vì đi âm tường, và  
không nhất thiết ảnh hưởng đến thẩm mĩ. Nhiều hãng chế tạo sản phẩm giúp bạn  
giấu cáp. Tìm kiếm ống luồn dây gắn vào tường hoặc ván chân tường. Ống luồn  
dây làm bằng vinyl là gần như phẳng với hộp trước bật lên để gài cáp vào và  
đóng lại. Nó có nhiều màu trung tính, hoặc sơn lên.  
1.2.6. Qu n lý cáp đặt  iữa tƣờn  và máy tính  
Sự cố : Bạn đi cáp âm tường và mua cáp máy tính. Đoạn cáp cuối chạy  
dọc theo sàn nhà giữa tường và máy tính trông rất mất thẩm mĩ. Hơn nữa lại rất  
nguy hiểm vì chốc chốc lại có người vấp lên nó.  
Gi i quyết : Lỡ như không thể đặt máy tính ở nơi cáp đi ra khỏi tường, có  
thể che đoạn cáp đó sao cho đẹp mắt và bớt nguy hiểm hơn.  
Ống bọc cáp có hai loại :  
+
Ống đặt cáp đặt lên cáp. Chúng nặng nên khó xê dịch, và các cạnh  
hơi xiên để bạn không vấp lên chúng.  
+
Ống cáp bao hết mặt cáp. Có thể dùng băng keo hai mặt để cố định  
chúng vào bề mặt sàn nhà.  
1.2.7. Lỗ cắm tƣờn  
Sự cố : Máy tính tại văn phòng nối lỗ cắm tường, nên không có cáp trần  
đi ra khỏi tường. Làm vậy với mạng nội bộ được không??  
Gi i quyết : Được, cứ việc mua và lắp đặt lỗ cắm RJ45 và tấm mặt. Kéo  
cáp qua lỗ tường, bóc khoản 2,5cm lớp tách điện ra khỏi cáp bằng kiềm tuốt dây.  
Sau đó, xỏ dây vào lỗ cắm và ấn lên lỗ cắm để cố định mối nối. Gắn lỗ cắm vào  
tường, rồi gắn tấm mặt lên ổ cắm. Cắm cáp từ máy tính vào tấm mặt để nối cáp  
chạy âm tường.  
12  
     
1.2.8. Bổ xun  hub vào hệ thốn  
Sự cố : Có hai máy tính nội bộ định tuyến ở tầng trệt. Giờ bạn cần bổ  
xung hai máy tính ở tầng một. Máy tính mới không chỉ nằm trên tầng khác, mà  
còn đối diện với bộ định tuyến và máy tính hiện có.  
Gi i quyết : Thay vì đi tất cả dây cáp, nối hai máy tính mới với hub hay  
bộ chuyển mạch, kế đến đi một sợi cáp âm tường từ hub/router đến bộ định  
tuyến.  
1.2.9. Quyết định  iữa hub và bộ chuyễn m ch  
Sự cố : Bạn muôn mở rộng mạng, nhưng đi đến hai “đống” máy tính.  
Thêm ba máy tính sẽ cùng nối với hub, và hub sẽ nối bộ định tuyến. Một người  
bạn bảo bạn mua bộ chuyển mạch, vì chuyển mạch gởi dữ liệu nhanh hơn.  
Gi i quyết : Người bạn đó đã nói đúng – chuyển mạch đẩy nhanh tốc độ  
giao tiếp của máy tính. Câu hỏi là liệu bạn có nhận ra sự khác biệt trong mạng  
có 5 (hoặc 10 ) máy tính hay không? Và thông thường thì bộ chuyển mạch đắt  
hơn hub.  
1.2.10. Kết hợp các tốc độ truyền thôn  
Sự cố : Mạng nội bộ có hai máy tính nối bộ định tuyến. Bạn tăng cường  
thêm hai máy tính nữa, và dự định cài đặt hub nối chúng với bộ định tuyến. Máy  
tính mới có bộ điều hợp Ethernet nhúng giao tiếp ở 100mbs; máy tính cũ trang  
bị bộ điều hợp giao tiếp ở 10mbs. Phải thay bộ điều hợp củ thật là phiền phức.  
Gi i quyết : Không nhất thiết thay đổi bộ điều hợp cũ. Hub và chuyễn  
mạch nhận biết tốc độ vận hành máy tính đã định và phân tốc độ đó cho máy  
tính. Nghĩa là có thể kết hợp các tốc độ trong mạng. Nếu cho rằng mình sẽ nhận  
thấy khác biệt về tốc độ, cứ thay bộ điều hợp cũ.  
1.2.11. T o cáp riên  
Sự cố : Máy tính mạng nằm rải rác trên phạm vi rộng, và khoản cách giữa  
bộ định tuyến và hai máy tính lớn hơn 30m. Bạn không thể nối tạm cáp đúng  
chiều dài, và đặt mua cáp chuyên dụng lại quá tốn kém. Tự tạo cáp Ethernet  
được không??  
13  
       
Gi i quyết: Nhiều người tự tạo cáp Ethernet nối tạm. Thực hiện bước  
này khi cần cáp rất dài, đi cáp nhiều máy tính và muốn tiết kiệm tiền, hoặc bạn  
là người thích làm lấy. Sau đây là những vật dụng cần thiết :  
+
+
+
+
Cáp Ethernet  
Đầu nối RJ45  
Kìm tuốt dây  
Kìm tuất dây  
Cắt cáp theo chiều dài mong muốn, cộng thêm khoảng 1m trừ hao. Dùng kiềm  
tuốt dây để bóc khoảng 1cm lớp cách điện và để lộ dây bên trong. Ấn từng dây  
vào lỗ thích hợp trên đầu nối, tham khảo bảng dưới  
Số dây  
Màu  
Công dụng  
Truyền dữ liệu  
Truyền dữ liệu  
Nhận dữ liệu  
Không  
1
2
3
4
5
6
7
8
Trắng và cam  
Cam  
Trắng và lục  
Lam  
Trắng và lam  
Lục  
Không  
Nhận dữ liệu  
Không  
Trắng và nâu  
Nâu  
Không  
1.2.12. Cáp nối t m và cáp nối chéo  
Sự cố : Chúng ta dang mở rộng mạng bằng cách nối nhiều máy tinh vào  
hub, sau đó nối hub với bộ định tuyến. Tài liệu hướng dẫn sử dụng hub ghi rằng  
kết nối bộ định tuyến bằng cáp nối chéo thay vì cáp nối tạm. Cáp nối chéo là gì?  
Gi i quyết : Thuật ngữ cáp nối tạm dành cho cáp thẳng suốt. Dây đi qua  
cáp mà không thay đổi vị trí của chúng, vì vậy dây 1 ở đầu nối này là dây 1 ở  
đầu nối kia. Cáp nối tạm là cáp chuẩn dành nối các linh kiện mạng lại với nhau.  
Ở cáp nối chéo, dây thay đổi vị trí giữa các đầu nối. Dây bắt đầu ở vị trí  
này kết thúc ở vị trí kia, như sau :  
14  
 
+
+
1 chéo qua 3  
2 chéo qua 6  
(chỉ có dây 1,2,3 và 6 dành cho truyền thông Ethernet).  
Cáp nối chéo không nối máy tính với hub/chuyễn mạch/bộ định tuyến. nó chỉ  
dành cho kết nối đặc biệt, chẳng hạn như nối modem DSL với cổng uplink của  
hub hay chuyển mạch, hoặc liên kết hai hub thông qua cổng uplink. Tài liệu về  
thiết bị phần cứng sẽ cho biết cần cáp nối hay cáp chéo.  
1.2.14. Giới h n về kho n cách  
Sự cố : Bạn thêm máy tính vào mạng, và tổng khoản cách trên mạng giới  
hạn ở 90m. Các doanh nghiệp làm sao quản lý mạng có hạn chế như thế?  
Gi i quyết : Giới hạn chiều dài tối đa áp dụng cho cáp đơn chạy từ máy  
tính đến hub/ chuyển mạch. Tối đa là 100m  
Sở dĩ có khoảng cách tối đa là vì tín hiệu suy giảm theo khoảng cách. Cáp  
quang không suy giảm tín hiệu dể dàng và một sợi cáp quang có thể dài gấp 10  
lần cáp Ethernet chuẩn.  
Nếu cần đi cáp dài hơn, có thể mua bộ chuyển đổi cho phép nối cáp  
Ethernet chuẩn với cáp quang, sau đó nối cáp quang với cáp Ethernet chuẩn ở  
đầu kia.  
Một giải pháp khác cho đi cáp dài hơn cho phép là bộ lặp (repeater). Thiết  
bị này trông giống như hub và nó lo việc tái tạo tín hiệu, cho phép đi cáp dài hơn  
100m. Thông thường, nhờ bộ lặp, có thể nhân đôi khoảng cách.  
1.3. B o tr  hệ thốn  dây điện tho i  
1.3.1. Dùn  chun  lỗ cắm điện tho i  
Sự cố: Một mạng điện thoại có hai máy tính, muốn thêm một máy tính  
nữa thì phải làm gì?  
Tr  lời : Có thể dùng chung lỗ cắm điện thoại giữa điện thoại và máy tính  
bằng cách gắn lỗ cắm song công (modular duplex jack) vào ổ cắm tường. Thiết  
bị này có phích cắm RJ11 ở một bên. Cắm nó vào lỗ cắm. Bên kia có hai đầu nối  
15  
     
RJ11. Dùng một đầu nối cho điện thoại, và đầu kia nối cho cáp điện thoại đi tới  
máy tính mới.  
1.3.2. Dùn  chun  bộ điều hợp m n  điện tho i  
Sự cố : Một trong máy tính mạng điện thoại đặt trong phòng ngủ không  
có điện thoại. Giờ muốn thêm điện thoại trong phòng đó, thế nhưng PC chỉ có  
một lỗ cắm.  
Gi i quyết : Có hai phương pháp giải quyết vấn đề này:  
+
+
Dùng lỗ cắm song công.  
Dùng đầu nối thứ hai trên bộ điều hợp mạng điện thoại.  
Ghi chú : Bộ điều hợp mạng điện thoại có hai lỗ cắm : một có biểu tượng  
hoặc nhãn cho đường dây (lỗ cắm tường), và một có biểu tượng hay nhãn cho  
điện thoại. Dùng lỗ cắm đường dây để nối máy tính với lỗ cắm tường, và lỗ cắm  
điện thoại cho điện thoại.  
1.3.3. Nối các máy tính với nhau  
Sự cố : Bạn muốn bổ sung máy tính khác vào mạng điện thoại, cùng  
phòng với máy tính hiện có. Phòng này có một lỗ cắm điện thoại duy nhất, và  
bạn dùng chung lỗ cắm với điện thoại nhờ vào bộ tách.  
Gi i quyết : Có thể nối máy tính với máy tính hiện có, bất kể cùng phòng  
hay khác phòng. Đi cáp điện thoại từ bộ điều hợp mạng trong máy tính mới đến  
lỗ cắm thứ hai trong bộ điều hợp mạng của máy tính thứ nhất. Đây gọi là nối  
mắc xích (daisy chain).  
Trong thực tế, nếu không nối cáp điện thoại quanh nhà, có thể nối mắc  
xích toàn bộ mạng vào một lỗ cắm tường. Nối máy tính thứ nhất với lỗ cắm  
tường, rồi nối lỗ cắm tiếp theo vào lỗ cắm trống trong bộ điều hợp mạng của  
máy tính thứ nhất. Nối máy tính tiếp theo vào lỗ cắm trống trong bộ điều hợp  
mạng của máy tính thứ hai, và cứ thế. Nhờ vậy giải phóng tất cả lỗ cắm tường  
khác trong nhà cho điện thoại, modem và máy fax.  
16  
   
1.3.4. Sử dụn  lỗ cắm từ đƣờn  dây điện tho i khác  
Sự cố : Một trong những máy tính muốn đặt trên mạng điện thoại nằm  
trong phòng có lỗ cắm. Tuy nhiên, ta nối dây lỗ cắm đó cho số điện thoại khác.  
Ta vẫn khai thác được nó chứ?  
Gi i quyết: Tất cả các máy tính mạng phải vận hành trên cùng đường dây  
điện thoại. Tuy nhiên, có cách khắc phục. Dùng dây khác trong lỗ cắm có số  
điện thoại khác. Mở lỗ cắm và tìm cặp dây khớp với đường dây điện thoại thứ  
nhất (chỉ phải so khớp màu). Đặt chúng vào lỗ cắm, và nối máy tính với lỗ cắm  
đó.  
1.3.5. Vấn đề cáp điện tho i  
Sự cố : Mạng điện thoại ngừng trao đổi dữ liệu. Cùng lúc đó, điện thoại  
có nhiều tĩnh điện. Tại sao tĩnh điện trên đường dây điện thoại gây ra vấn đề cho  
mạng điện thoại? Bạn cho rằng chúng không dùng cùng phần đường dây điện  
thoại.  
Gi i quyết : Vì lý do nào đó mà lớp cách điện trên cáp điện thoại bị hư  
(có thể là do chuột gặm hoặc do chất lõng ăn mòn cáp trong ống dây ngầm). Khi  
đó, tất cả dây và tần số trên cáp đều chịu chung số phận. Tốt nhất là nhờ công ty  
điện thoại tới giúp đỡ.  
1.3.6. Thiết lập m n  điện tho i mini  
Sự cố : Bạn có mạng Ethernet trên tầng trệt, và muốn tăng cường hai máy  
trên tầng một. Bạn khó mà đối mặt với nhiệm vụ di dời tất cả cáp đi xuyên  
tường và phòng. Nếu ta có dây điện thoại trên tầng một thì có thể thiết lập mạng  
điện thoại và nối với mạng Ethernet ???  
Gi i quyết : Đây là một giải pháp tuyệt vời cho vấn đề này. Bên cạnh bộ  
thích ứng mạng cho máy tính trên lầu, bạn còn phải mua cầu điện thoại  
(phoneline bridge). Cầu nối là thiết bị mạng nối hai cấu hình mạng – trong  
trường hợp này, mạng Ethernet và mạng điện thoại. Tất cả nhà sãn xuất thiết bị  
mạng đều bán cầu điện thoại.  
17  
     
Thiết lập mạng điện thoại trên tầng một bằng cách cắm card mạng của cả  
hai máy tính vào lỗ cắm điện thoại. Sau đó, trên tầng trệt, nối cầu cả hai mạng.  
Nối cổng điện thoại trên lầu với lỗ cắm tường có đường dây điện thoại.  
Nối cổng LAN trên lầu với Hub (hoặc Switch hoặc router) Etherrnet có cáp  
Ethernet.  
1.3.7. Cổn  điện tho i    
Sự cố : Bạn không biết cổng nào dùng nối lỗ cắm điện thoại. Các thiết bị  
điện thoại không ghi Phoneline, Phonejack, hay jack.  
Gi i quyết : Tìm cổng HPNA, thuật ngữ chính thức cho cổng điện thoại  
theo quy cách do Home Phoneline Networking Alliance nêu ra. Nhóm này định  
chuẩn cho điện thoại.  
* RẮC RỐI PHẦN CỨNG ĐIỆN  
- T m biểu tƣợn  homeplu  
Sự cố : Bạn thấy thiết bị điện có nhiều giá và chúng có quy cách khác  
nhau trên hộp. Một số ghi chúng vận hành ở 12 hay 14 megabit/s , số khác chậm  
hơn và rẻ hơn. Liệu có khác biệt nào?  
Gi i quyết : Đây là trường hợp “tiền nào của đó”. Thiết bị chậm rẻ tiền  
không áp dụng chuẩn hiện nay cho công nghệ mạng.  
- Dây điện và thiết bị điện  
Sự cố : thật khó mà kiếm được ổ cắm trống trong phòng có máy tính và  
thiết bị ngoại vi. Bạn có dây điện cắm vào ổ cắm để xử lý nhiều thiết bị. Có thể  
cắm bộ điều hợp điện vào dây điện được không ?  
Gi i quyết : Có thể được, có thể không. Tuy nhiên, câu hỏi này không có  
câu trả lời rõ ràng. Có thể cắm bộ điều hợp điện thoại vào dây điện mà không  
gặp trở ngại gì. Chỉ dẫn của nhà sãn xuất đều nói không nên làm vậy, và họ  
khuyên bạn nên cắm trực tiếp bộ điều hợp vào tường. Họ cho rằng điện trong  
dây có thể gây nhiễu mạng.  
18  
 
- Nối m n  điện từ bàn làm việc hay hành lan  
Sự cố : Bạn có thể đem thiết bị vô tuyến đi ra ngòai và truy cập Internet.  
Nếu đi dây mỡ rộng đến bàn làm việc (không có ổ cắm điện) cắm bộ điều hợp  
vào nó được không ?  
Gi i quyết : Dĩ nhiên, bạn có thể - dây mở rộng là dây trực tiếp đến ổ  
cắm điện. Và khác với người bạn thích kích hoạt bằng vô tuyến, bạn không phải  
xê dịch nhiều lần để tìm tín hiệu.  
- Phần mềm cài đặt là điều bắt buộc  
Sự cố : Bên cạnh trình điêu khiển cài đặt cho bộ điều hợp mạng, tôi phải  
cài đặt toàn bộ chương trình phần mềm hay sao?  
Gi i quyết : Bảo mật. Phần mềm đi với bộ điều hợp điện bao gồm  
chương trình bảo mật, bảo đảm người ngoài không xâm nhập vào được truyền  
thông mạng. Phần mềm cho phép thiết bị điện áp dụng bảo mật mà không phải  
qua quá trình định cấu hình phức tạp.  
- Rủi ro b o mật cho m n  điện  
Sự cố : Mạng vô tuyến nổi tiếng là dễ bị rò rỉ bảo mật, tuy nhiên mạng  
điện hoàn toàn nằm trong nhà. Dữ liệu không lơ lững trong không khí như  
truyền vô tuyến. Tại sao phải lo ngại về truyền thông mạng?  
Gi i quyết : Bạn đúng khi nói rằng nguy cơ dữ liệu bị mất cắp trong quá  
trình truyền từ máy tính này đến máy tính kia không cao bằng mạng vô tuyến.  
Tuy nhiên, dữ liệu không gói trọn trong phạm vi an toàn của dây điện như bạn  
tưởng.  
Cổng giao tiếp của mạng điện là biến áp cấp điện cho căn nhà. Bất cứ ai  
dùng chung biến áp đều cùng “bên” với bạn. Điều này có nghĩa bất cứ ai vào  
trong máy tính cùng bên cổng giao tiếp với bạn đều tham gia vào mạng của bạn  
được. Đối với nhà có một hộ gia đình, thì không thành vấn đề. Tuy nhiên, ngay  
cả một hộ gia đình cũng có thể dùng chung biến áp với nhà kế bên. Cài đặt phần  
mềm bảo mật đi với bộ điều hợp điện để tránh vấn đề đó.  
19  
- Mật mã b o mật ph i so khớp  
Sự cố : Cả ba máy tính trên mạng dường như làm việc ổn thỏa. Cả ba đều  
có thể kết nối Internet. Tuy nhiên, một máy không tham gia mạng được, nó  
không thể truy cập hai máy kia, và hai máy kia không lấy được tập tin của nó.  
Làm sao để khắc phục???  
Gi i quyết: Mật mã bỏa mật cho máy bị cô lập chắc không khớp với mật  
mã đã cài trên hai máy kia. Tất cả mật mã phải như nhau. Bất cứ ai không biết  
mật mã đều bó tay và cả máy cũng thế.  
- Thay đổi mật mã b o mật mặc định  
Sự cố: Vào từng máy tính trên mạng thay đổi mật mã thật là mất thời  
gian. Mật mã mặc định như nhau trên từng máy tính, và bạn không phải lo lắng  
về mật mã không so khớp. Tại sao không để nguyên như thế là đủ rồi.  
Gi i quyết: Vì để nguyên không đủ hiệu quả. Mật mã mặc định đều như  
nhau trên mỗi bộ điều hợp do nhà sãn xuất bán ra. Bất cứ ai có cùng bộ điều hợp  
cũng có thể xâm nhập dây nối biến áp và lấy hết tập tin trên mạng.  
Thông thường, nếu sử dụng máy tính, bạn phải vào chế độ cảnh giác vì bảo mật  
là một vấn đề trong thế giới máy tính. Thay đổi một lô mật mã chỉ mất vài phút,  
và nó bảo vệ truyền thông mạng của bạn.  
- Kết hợp đƣờn  điện với câu h nh m n  khác  
Sự cố: Bạn thích thiết lập mạng trên tầng một mà không phải đi cáp âm  
tường, nhưng trong phòng khách, bạn có bộ định tuyến và hai máy tính trang bị  
bộ diều hợp Ethernet. Máy tính cắm vào bộ định tuyến. Bạn có cổng Ethernet  
trống trên bộ định tuyến, nhưng không còn máy tính Ethernet nào. Làm sao bổ  
xung mạng điện vào bộ định tuyến???  
Gi i quyết: Cần cầu mạng điện – Ethernet. Thiết bị này có hai loại kết  
nối: đường điện và Ethernet. Cắm bên dường điện của cầu vào ổ cắm điện gần  
bộ định tuyến (cầu nối mạng), và đi cáp Ethernet giữa cổng Ethernet và bộ định  
tuyến (mạng nối bộ định tuyến).  
20  
Tải về để xem bản đầy đủ
pdf 78 trang yennguyen 12/04/2022 8300
Bạn đang xem 20 trang mẫu của tài liệu "Giáo trình mô đun Bảo trì hệ thống mạng - Nghề: Quản trị mạng máy tính", để tải tài liệu gốc về máy hãy click vào nút Download ở trên

File đính kèm:

  • pdfgiao_trinh_mo_dun_bao_tri_he_thong_mang_nghe_quan_tri_mang_m.pdf